H8 Bloedsomloop

H8 Bloedsomloop

Voor voortgangtoets 3.1

• H8 Bloedsomloop

•

8.1 t/m 8.4

•

8.6 t/m 8.10

•

Colloid osmotische druk, Osmose, diffusie, actief transport

Functies

•

Vervoer van stoffen

• O₂ van longen naar cellen

• CO₂ van cellen naar longen

• Voedingstoffen van de dunne darm naar cellen

• Ureum van de lever naar de nieren

• Hormonen van hormonklieren naar cellen

•

Afweer tegen ziekteverwekkers

•

Constant houden van het inwendig milieu (homeostase)

• Constant houden van de lichaamstemperatuur

• Regelen van de zuurgraad

•

Herstel van beschadigingen door stolling

Bloed feitjes

De mens heeft ongeveer 5 Liter in zijn lichaam (7,5% van het lichaamsgewicht)

Bloed bestaat uit

•

55% bloedplasma

•

45% bloedcellen

Bloedcellen

• Erytrocyten

• Rode bloedcellen

• Verhouding bloedcellen : 95%

• Leukocyten

• Witte bloedcellen

• Verhouding bloedcellen : 0,1%

• 3 groepen: granulocyten, lymfocyten en monocyten

• Trombocyten

• Bloedplaatjes

• Verhouding bloedcellen :~ 5%

Erytrocyten

• Vorm: Schijfvormige, biconcave (beide kanten hol van de cel)

• Vorming uit stamcellen uit de platte beenderen

• Bij zoogdieren :bevat geen mitochondriën, geen kern, voornamelijk gevuld met het eiwit hemoglobuline

• Hemoglobuline

• Rode bloedkleurstof

• Gemakkelijk binden en afgeven van O₂

• 40 maal meer zuurstof transporteren

• Bekende aandoening: Bloedarmoede

Leucocyten

• Lymfocyten

• Kleine cellen met een ronde grote kern

• Afweer cellen

• T-lymfocyten en B-Lymfocyten

• Spelen en rol bij herkenning & opruiming van lichaamsvreemde stoffen

• Granulocyten

• Cytoplasma vol met lysomen (korrels “granula”)

• 3 soorten

• Allergische reacties, overgevoeligheids reacties, bacteriën,

• Monocyten

• Grote cellen, de vorm de kern hoefijzer

• Fagocyterend vermogen (macrofagen “grote vreters”)

Trombocyten

• Bloedplaatjes

•

celfragmenten (cytoplasma afsnoeringen megakaryocyten)

•

Bloedstolling

•

Vrijkomen trombokinase rol bij vorming van bloedstolsels

Bloedplasma

•

Na centrifugeren

• Bloedcellen zitten onderin

• Plasma bovenin

• Hemotocrietwaarde bepalen (volume v.h. bloed dat door rode bloedcellen word ingenomen t.o.v. he t totale bloedvolume)

•

Eiwitten

• Albumine

• Globulinen

• Fibrinogeen

•

-laten stollen -> serum

Hart

• werking van het hart -

•

(http://youtu.be/fXQTeS8f9wY)

• Bloedsomloop –

•

(http://youtu.be/pULytfpp5Dc )

Bouw van het hart

oefeningen

Bekijk eerst de animatie

http://www.bioplek.org/animaties/bloed/hart_bloedsomloop.

html

(met Ipad

http://www.bioplek.org/animaties/bloed/hart_bloedsomloop x.html)

Maak dan de oefeningen

•

Mypip -> digi-> Hotpotatoes -> biologie ->biopuzzel Kies voor

•

Kruiswoordpuzzel bloedsomloop 3 en 5 of 8

•

Meerkeuze bloedsomloop oefentoets 2

Bloedvaten

• Slagaders (arteriën)

• Vervoert zuurstof rijkbloed van het hart af

• Liggen meestal diep in het lichaam

• Kloppen door pompen het pompen van het hart

• Dikke laag spierweefsel zorgt voor het verwijden (vasodilatatie) en vernauwen (vasoconstrictie)

• Bloedruk 80 -120 mmHg

• Aders(venen)

• Bevatten kleppen

• Vervoeren zuurstofarm bloed (uitzondering longader)

• Wand veel dunner dan slagaderwand

• Meer aan het oppervalk van het lichaam

• Bloedruk is lager dan 10mmHg

• Haarvaten (Capillairen)

• Zeer dunne wand (1 laag)

• Zorgt voor uitwisseling van stoffen met weefsels

• Vormen een zeer uitgebreid netwek tussen slagaders en aders

aders vs slagaders

Haarvaten werking

• http://www.bioplek.org/animaties/bloed/haarvat.html

Diffusie

Bij verschillen in concentratie leidt diffusie tot een verplaatsing

van deeltjes van plaatsen met een hoge concentratie naar plaatsen

met een lage concentratie

Osmose= diffusie door een

semipermeabele membraan

Verschillende soorten

osmose bij plantencellen

• Plasmolyse

• Grensplasmolyse

• Turgor

Osmotische drukverschillen bij rode bloedcellen (dierlijk)

• Bij welke rode bloedcellen vindt hemolyse plaats ?

COD

• Colloïd osmotische druk

• http://www.bioplek.org/animaties/bloed/haarvat.html#Sce

ne_5