Commentaar op -de Middenstandsnota

VRIJHElD EN DEMOCRATIE

Zaterdag 20 Februari 1954 - No. 291

Commentaar op -de Middenstandsnota

(Zie pag. 5)

WEEK B L A D V A H D f V 0 L IC SP A R TIJ V 0 0 R VRIJHEID EN DE M 0 C R A TIE

ONTIJDIG GEBOREN?

• .c., - :,::·-1!:-~ ·_:;~.~:~re~~_,-~:!, ~:.

D '

,_ . tle, Wis!lelend smalle en brede regerings~ me) gaven daarvan duidelijk blijk. Ook leidende basis _verheft, duurt nog steeds voort. Wij spra~ figuren in de V.P.R.O. die tot de P.v.d.A. he~

- ken reeds eerder als onze overtuiging uit, dat het horen, keerden zich - zelfs voor de ·microfoon vooralsnog meest een strijd~in~woorden is met het - tegen de heer Broeksz en o.i. terecht.

oog op de komende Statenverkiezingen. Desniet~ Merkwaardig is nu, dat niemand minder dan temin is hij opvallend genoeg om belangstellend prof. Schermerhorn, die men toch wel een der te worden gadegeslagen ook door wie er niet on~ geestelijke vaders van het .,nieuwe socialisme"

middellijk bij betrokken is. Een _zo direçte pole~ en van de P.v.d.A. mag noemen. in ,,Vrij Neder- miek tussen twee leiders van Kamerfracties als land" een artikel over het radio-vraagstuk heeft thans tussen de heren Romroe en Burger gaande gepubliceerd, dat wij als liberaal in zijn grote lij~

is kàn verder strekkende gevolgen hebben dan nen vrijw~l vari A tot Z zouden kunnen onder- zij - of ee; van beiden - beogen. En zo is het schrijven. Belangrijk met betrekking tot het ka~

alleszins gerechtvaardigd dat in de Eerste Kamer rakter van de P.v.d.A. lijkt ons vooral wat de zowel de christelijk~historische mr dr Kolff als heer Schermerbarn zegt ten aanzie:-:1 van de door onze liberale prof. Molenaar op matiging hebben hem zo vurig bepleite .,vernieuwing' Hij consta- aangedrongen, in 's lands belang. teert n.l. dat het eerste na-oorlogse Kabinet (dat

is, wel te verstaan, het Kabinet Scherme_r;horn- Drees) .,helaas op 8 November 1945 ten aanzien Tot dusverre staat de heer Burger wat de

principiële vraag aangaande partijvor~

ming al dan niet op confessionele basis betreft in gunstiger positie dan de heer Romme. Hij vindt, hegr_ijpelijk, niet alleen zijn eisen socialis~

tische pers maat ook clè liberale ~an zljn zijde.

Prot Rómme daarentegen \rond .bij 'de twee-ge~

zaghebhtnd~ rooms~kathoiieke wee~blad-en geen bjjval op zijn tOt de P.v.d.A. ~erichte uitdaging, het masker af te werpen. Dat ook de K. N .P. daar weinig heil van verwacht zal hem misschien min~

der pijnlijk verrast hebben dan het feit, dat ook

"Trouw" - met hem uiteraard voorstander Vfl"'

confessionele partijformatie - zijn aanval op b P.v.d.A. ondoeltreffend, wijl principieel onjuh~t

gericht acht

*

J

verbanden toch ook weer velen in de waan brengt dat de oartij méér dan politieke partij al~

leen wil zijn en haat aanhangers van confessio~

nele huize óók een geestelijk tehuis wil bieden, zij het dan naast en anders geaard dan de kerk waartoe zij behoren.

* * ..

Nemen wij echter het geval in zijn eenvou~­

digste vorm: de P.v.d.A. een politieke partij zonder meer. Geldt dan wat van haar geldt ook van het huidige socialisme in ;:ijn geheel?

Er is reden deze vraag te stellen, nu juist in socialistische kringen grote beroeritrg is ontstaan door de ophànden zijnde radio~rege11ng.. .

* * *

Wij gaan op het radio~vraagstuk zelf thans niet in, noch op de houding dre: de V.A.R.A. ter zake aanneemt.

De geruchtmakende rede van de V.A.R.A.~

secretads, de heer Broeksz, heeft felle reactiès gewekt, juist in P.v.d.A.~kringen. "Het Parool",

"Vrij Nederland", maar ook het bij de "Arbei~

derspers" verschijnende "Tijd en Taak" (onaf ..

van de ~::tdio 1ntrouw is geworden aan zijn eigen - ideaal der •rerrtieuwing. De enige zwakke ver~

ontschuldiging is. :lat reeds toen de onwil tot ieder radicalisme, in deze zin van de leidende laag zijn lange schaduwen vooruit wierp".

' '~.

Wanneer men zich nog herinnert wat wij voor en na -:~ver cie "vernieuwing" van het socialisme geschreven .hebben in het toenma~

lige orgaan van onze Amsterdamse afdeling, .,De Vrije Amsterdammer", dan zal zij weten dat wij, wanneer we op het hybridische karakter van het nieuwe socialisme wezen, daarbij steeds het oog gericht hielden niet op de P.v.d.A. als partij- alleen, doch op dat socialisme in zijn totaliteit.

Prof. Schermerhom zegt hety.u zo:

.,Het kan niet gezegd worden, dat dit proces van vernieuwing zich in de met het socialisme verwante wereld overal heeft doorgezet. De V.A.R.A. is beslist geen hoiwerk van de ver- nieuwing."

* * *

Dit is één aspect, dat in het grove conflict, door prof. R-omme ontketend, meer aan- dacht verdient dan het tot dusverre in de daarom ontstant> discussies vond.

De zaal,< zelve wordt nog duidelijker gesteld in een beschouwing van de socialistische predikant ds L. H. R(uitenberg) in ,.Tijd en Taak".

Deze, als P.v.d.A.~man even onverdacht als prof. Schermerhorn, gaat n.l. in één opzicht die~

pex: op de kwestie in dan laatstgenoemde. Hij wijst er op, dat .,de radioconstellatie (wij menen onder minister Reymer - de R.) geschiedde in een tijd toen de àntithese~gedachte schijnbaar onwrikbaar vaststond en de S.D.A.P. gedwon~

gen was ook een zuil te worden. De macht, die zulk een zuilerij met zich meebracht, was aanlok~

keiijk De V.A.R.A werd naast de andere con~

fessiunele omroepverenigingen (let wèl: andere confessionele!) machtig en er scheen geen andere uitweg om althans het deel van de bevolking, dat sympathie had voor de socialistische gedachte, het zijne te geven. dan op deze wijze". ,

De heer Ruitenberg schrijft dan, dat de P.v.d.A. mede geboren is uit een diep verzet te~

gen deze verzuiling en uit het besef. dat de de~

mocratisch~socialistische doeleinden niet voort~

vloeien uit een bepaaldé wereldbeschouwing. En hij laat daarop volgen: ,.Nu spreekt het voor zich,

dat het veel hoofdbrekens kost om de oude in~

stituten, die innerlijk noch uiterlijk veel van de Tweede Wereldoorlog- schijnen te hebben ge~

merkt - behalve dan, dat ze een tijdlang stilge~

legen hebben - tot een goede verhouding te brengen jegens de nieuwe, na~oorlogse Partij van de Arbeid"

* * *

Wat dit laatste betreft: gezien ook het .,ma~

nag er" -karakter dat de V.A.R.A.-lei~

ding '('olgens prof. Schermerbarn kenmerkt, zal die goede verhouding inderdaad veel hoofdbre~

kens kosten, zo men er zich in V.A,R.A.- en P.v.d.A.-kringen er het hoofd al om breekt.

Ernstiger en van meer principieel belang is dit:

wij kunnen met de beste wil ter wereld niet in~

zien. waarom de S.D.A.P. destijds gedwongen zou zijn, een .,zuil" te worden. Integendeel: wij hebben veeleer de indruk, dat de S.D.A.P. dit begeerd heeft, van binnen uit. Had zij anders ge~

wild, dan had zij de strijd moeten weren voor politiek -in de omroep en dan voor een, waarbij aan alle bona-fide politieke partijen gelegenheid werd gegeven van tijd tot tijd politieke beschou~

wingen voor de microfoon te brengen. Zij heeft dit niet gewild, doch zeer bewust zendtijd ge~

vraagd voor het socialisme als zelfstandige Ie~

vensbeschouwing.

* * *

Het tweeslachtige ligt thans nüà hierin, dat de V.A.R.A. is gelijk zij is, maar dat de _._J. v .d.A. die geen levensbeschouwelijk karakter draagt, dag aan dag gebruik blijft maken van een omroep~organisatie, die zij in wezen toch be- schouwt als de hare, de socialistische en socialis-

tisch~culturele omroep, die echter enkel leeft uit de fictie dat zij als levensbeschouwelijke omroep (en wat zou ook cultuur zijn zonder levensbe~

schouwing) haar plaats in het omroepbestel recht~

matig bezit.

Daar de P.v.d.A. tegelijk in de V.A.R.A. haar machtigste propaganda~instituut bezit en dit koes~

tert als het socialistische cultuurspreidingsinsti~

tuut, ligt hierin o.i. een bron van moeilijkheden, töch weer ten aanzien van de karakterbepaling der P.v.d.A. Moeilijkheden in wezen belangrijker dan aan de orde komen in het duel Romme- Burger dat zich te uitsluitend op het enkel~poli~

tieke vlak afspeelt.

* * *

Leest men wat tal van socialistische voor~

mannen thans schrijven over de V.A.R.A.

en haar cultuurbrengend werk of over de onwil tot ieder radicalisme inzake .,vernieuwing" zelfs bij de "leidende laag" die reeds in Schermer~

horns roemruchte jaren zijn lange schadu~en

vooruit wierp, dan mag men de vraag herhalen, die wij destijds zo vaak stelden: of de P.v.d.A.

niet te vroeg geboren is, d.w.z. eer men zich waarlijk diep bezonnen had op wat ,.vernieu~

wing" nu eigenlijk moest inhouden, waartoe zij moest strekken en hoe zij kon worden verwezen~

lijkt. Men had dit dààr moeten doen, juist om~

dat men daar zo diep beweerde te verstaan,· dat politiek niets iets opzichzelf staand is, maar sa~ - m~nhangt met heel de cultuur van de tijd. En nog ' eens: wie zich met de cultuur bezighoudt komt uit bij wat men met een lelijk woord thans noemt het

levensbeschouwelijke. de R.

•

VRI.JBEID llN DEMOCRATIE

Nogmaals "Neer lands vlag"

Woord en wederwoord

<Ingezonden)

De vlag is een symbool. Men make er ieen fetisj van. Dit is de conclusie, die de heer De R., trekt, aan het eind van zijn artikel "Neerlands Vlag".

Deze waarheden als koeien zal geen zinnig mens willen bestrijden. Wat naar mijn mening ecl!.ter nog onduidelijk blijft is de stelling, dat meit het met de waarde van dit symbool maar niet al te nauw moet nemen, en dit was wel ·- de portée van het artikel. .

In deze tijd van verbijsterend snelle ontwikkeling kan men - als de be- hoefte da•raan nog bestaa~ - een weg- breken van oude normen en waarden zien.

Het waardevolle dat hierbij over- boord wordt gegooid voelt men wel enigszins als een gemis, maar och ....

de vooruitgang, nietwaar? Op deze wij-

ze levert men een fikse bijdrage tot de vervlakking, waarover dan weer bij tijd en wijle in andere stukjes met een traan in het oog gelamenteerd kan wor- dien.

Terecht stelt de heer De R., dat er allerminst behoefte aan bestaat om de overheid ten aan~en van de vlag voor- schriften uit te laten vaardigen.

Wanneer voor kampementen, kazer- nes en eenheden van de vloot bepaalde voorschriften bestaan voor wat betreft de vlaggenparade, moeten we dit zien als een logisch uitvloeisel van de alou- de noodzakelijkheid de strijdkrachten eerbied voor de vlag - lees: ons land - bij te brengen. .

In de burgermaatschappij bestaat daar niet zo'n stringente behoefte aan, maar dit doet aan de waarde van de vlag als symbool niets af.

Er is m.i. geen bezwaar tegen vlag- gen, die 's avonds in een feestvierende straat waaien of een vlag op een ge- illumineerde toren.

Waar wel bezwaar te~n bestaat is een· vlag, tUe 's avonds ergens · in het -donker wappert, domweg, omdat men uit nonchalance vergeten is deze bin- nen te halen. Even erg is het gebruik van de nationale vlag om de verkoop van Hollandse Nieuwe of patates-frites te stimuleren.

In deze gevallen be>wijst men geen eerbied meer te hebben voor het sym- bool en niets te begrijpen van de waar- de van de vlag. Dit is de kern van de zaak, waaraan in het artikel ,,Neer- lands Vlag" met brede en royale blik aan voorbij wordt gezien.

Deze ontwikkeling is voor Nederland niet zo onlogisch. Meer dan in enig ander land, is traditie in ons land iets, waar men maar niet al te veel over moet praten, iets wat een beetje zinloos is. Wat men "behoort" te doen is voor de heer De R., "schoolmeesterachtig geleuter". Fiat, maar nog een stap en we blijven voortaan maar zitt~n bij het spelen van het Wilhelmus, want W'it ,,behoort" dat. lap~en wij aan onze kranige· Hollandse klompen.

De vlag en ons volkslied waren en zijn voor heel vele Nederlanders in moeilijke omstandigheden van , enorm grote betekenis. Wanneer wij niet meer de fut op kunnen brengen om vlag en volkslied met een beetje respect te be- handelen, betekent zulks niet . het bre- ken met starre, verouderde vormen, maar geeft men een manifestatie vano gebrek aan innerlijke beschaving.

Om dit te zien, hoeft men geen su- J)er•aationali.ltiliChe rim-ram uit te slaan, maar moet men zich alleen rea- li8eren Nederlander te zijn. Vaor dit telt wens ik mij vooralslog niet te

&eneren. Ondanks alles.

G. DORSMAN.

Nucluift:

Op de voorpagina van ons nummer nn 8 dezer, vond de lezer twee artike- len: een over ,,Neerlanda Vlag" en een wer "Europese Integratie".

De reacties, die we op hêt laatste - 8eZfen de belangrijkheid der materie - Yerwachtten, bleven uit. Tegen onze Yerwachting in - gezien ook de ietwat luchtiger toon. waarin dit stukje was gesteld - bereikte on'.! naar aanleiding van het eerstbedoelde, een aantal brie-

ven, waarvoor wij dankbaar zijn omdat ze getuigen van de aandachtige belang- stelling waarmee onze lezers hun week- blad lezen.

Dat ze bezwaren inhouden tegen het- gteen wij te berde brachten, vermindert die erkentelijkheid niet: verschil van opvatting mag, zeker waar het een on-

derwerp betreft, niet liggende op het terrein van wat men gewoonlijk onder

"politiek" verstaat, in ons blad vrije- lijk tot uiting komen.

Helaas belet gebrek aan ruimte ons alle "ingezondens" te plaatsen. Ze ko- men trouwens in strekking op hetzelf- de neer als in het enkele dat hierboven aan vooraf gaat.

Onzerzijds daarbij slechts allereerst de aantekening, dat wij voor niemand wensen onder te doen in eerbied voor onze vlag als nationaal symbool. En.

dan: de driekleur heeft traditioneel onder ons volk meer dan één functie.

Reeds op oude schilderijen ziet men vaak het ijsvermaak op met vlaggen versierde gr11chten afgebeeld en sinds onheugelijke tijden wordt de Hollandse Nieuwe met vlagvertoon binnenge- haald en aan de man gebracht.

Wij steken de vlag uit, als er ergens een echtpaar zijn diamanten bruiloft -viert en menig bedrijf vlagt halfstoks wanneer een zijner leiders is gestorven.

Wet overigens bij de IlUlrine, het le- ger of in het kampleven tot de normale orde der dingen behoort en d'aar d::s zijn plaats heeft, kan ,niet "zo maar"

overgebracht worden naar het gewone maatschappelijke leven. Reeds de city- vorming in onze grote· steden bijv.

leidt er toe, dat me-t vlaggen bij nacht laat hangen. Dat lijkt ons een minder kwaad dan dat men ze bijv. vóór het invallen der duisternis reeds znu inha- len, daar men toch moeilijk steediJ iemand kan aanwijzen om dit na slui- tingstijd te doen.

En wat de vlagg~en op fusilladeplant- sen betreft: wij kunnen er in komen, dat het sommigen - gelijk een brief- schrijfster het zegt - een doorn in het oog is, deze daar onverzorgd bij dag en nacht te zien hangen.

Ons daarentegen doet het weldadig aan, dat dáár zonder onderbreking, een vlag waait, hoe verregend, gekreukt of gescheurd tl}isschien ook. Bn wanneer een andere inzender ons een "poging'' toedicht om onze eigen mening te be-

wijzen met een strophe uit ons vlagge- lied, kunnen wij hem slechts verzeke- ren, dat hij zich vergist.

Wij poogden niet onze eigen mening te bewijzen, doch brachten _sleeh'ta +<>t uitdrukking dat het Vlaggelled het

precies zo zegt als wij het gevoelen.

Wij eindigen deze discussie met te

herhale~· 'V'Jj wensen voor niemand onder te doen in eerbied voor onee

vlag. DeR.

Nieuws Ult ^~ Afdelintfen en tentrales

Afd. Hilversum werd voor- gelicht over stadsontwikkeling

en -uitbreidh1g

Op 11 Februari j.l. heeft de heer Mil- lenaar, sociograaf te Naarden, een cau- serie gehouden voor de afdeling Hil- versum der V.V.D.; in opvolging van de avonden· uitgeschreven door het af- delingsbestuur en bedoeld als een cy- clus van lezingen ter voorlichting van kader en leden.

Vanzelfspreli:end had het onderwerp van de h~er Millenaar, "stadsontwikke- ling en stadsuitbreiding", in Hilversum grote belll'hgstelling.

Hilversum heeft als gemeente ver- schillende problemen op te lossen, die dit onderwerp raken en op het gebied der sociogTafie liggen.

: De sanering -van het centrum van Hilversum met de daaruit voortvloeien- de, vraagstukken het ~oorgaand en plaatselijk verkeer betreffend, de lig-

ging van de apoorbaan en het station (de spoot' baan splitst Hilversum in twee delen), het behoud van Je gorde~ van groen en de recreatie-oorden in het ge- hele Gooi en het vraagstuk om daarom eventueel de vestiging van nieuwe in- dustrieën te moeten tegengaan, om daardoor het karakter van woon- en tuinstad ~e bewaren; dit waren alle onderwerpen, die in de. inleiding van de heer Millenaar behandeld werden op een zeer bekwame en prettige wijze.

Toen er p ~ese inleiding dan qo~~t' ..

gelegenheid tot het stellen van vraren

werd gegeve~, werd hiervan een ^zeel' druk gebruik gemaakt en het resul- taat was, dal men na een interessante en leerrijke avond eerst laat naar huis ging.

Het best~ur det" afdeling Hilversum hoopt dat haar a.t:. jaarlijkrse ledenver- gadering op 25 Febr. a.s. te houden ia Hotel Gooiland ook -veel belangstelling zal vinden bij de IedeR en er op een groot bezoek· gerekend mag worden.

DEZE BURGER

heelt er làng over nagedacht: dat Curaçao geweigerd heelt doctor Jagan, de ondeugd ván Brits Guyana, te doen landen op zijn vliegveld. toen hij op weg was naar zijn land, waar hij~ nog niet zo lang g ... ·l ... de . .., minister-president

was. ·

Ik heb er làng over nagedacht, omdat dat bij zulke onderwerpen noodza- kelijk is. Zij hebben zovele kanten. Zovéél pro's en contra's.

Maar mijn conclusie moet tàch luiden, dat ik het met dit verbod n i e t ééns ben en dat het niet past in mijn conceptie .der dingen.

Nu kunt U zeggen: "Curaçao is Curaçao en Curaçao beheert zijn eigen huishouding; zij moeten maar zell weten wat ze doen en het gaat àns niet aan". Maar is mijn gedachte te stoutmoedig, dat Willemstad door Den Haag geadviseerd is?

U kunt 66k zegy~n dat de heer doctor Jagan communist is en gevaarlijk voor de goede orde. Daar ben ik het mee eens. Communisten passen 66k niet in mijn conceptie des levens.

Maar ik zie er wel iets onpractisch in en vooral iets zwak s. Ik vind het . een hol en Joos gebaar, een slag in de lucht en een vuist die in de ledig-

heid slaat; vooral: iets potsierlijks.

Want iedereen wist dat ]agan tèx:h op een of andere wijze zijn land berei- ken zou en .iedereen moet weten dat, of deze man wel of niet een uur op het vliegveld vertoeft, het communisme daar geen millimeter mee achter op komt of vooruit gaat. Als men bang was voor "actie", dan had men daartegen gemalcfelijk maatregelen lcunnen nemen. Ik denk dat één Curaçaose politie- man al zulke maatregelen in alle rust en kalmte had kunnen personifiëren.

Maar er is nog een andere kant aan deze, niet z6 onbelangrijke, zaak:

/agan liep we lc e n in Londen rond en wij zagen een plaatje van- hem en minister Lyttelton, terwijl zij ellcaar glimlachend de hand reilcten.

Zeker: /agan is een doodsvijand van de Democratie, die wij aanhangen en diff wij willen behouden en die wij willen beschermen.

Maar wat zou er gebeuren als de heer Molotol een uur op het Curaçaose vliegveld zou willen toeven? OI als het Staatshoofd van de Dominikaanse Re- publièk of van Argentinië dat zouden willen doen? En als /agan nàg minis- ter-president van Brits Guyana was geweest, zou hem dan 66k het verzoek aan de. Nederlandse Antillen geweigerd zijn?

Ik weet heel goed dat de zaak lormeel dan even anders zou komen te lig- gen.

Maar zou zij dan minder "gevaarlijk" zijn?

Hier nu wordt het potsierlijke: hypocrisie.

En wordt het "gebaar" eerder schadelijk voor het prestige der Democriltie dan dat het dit prestige versterkt.

'Jk heb er lang met mijn demoliberale brein over nagedacht, en dit is de

conclusie van DEZE BURGER.

10 PDlRUAIQ 19M - PAG. :&

Bezoekt ons Onderwijscongras te Den Haag

Bet Onderwijscongrea, dat door de Verenlclag van Staten- ea Baad81edea vaa oaze partij georcaniseerd wordt op :&0 ea :&1 Februari a.a. in Den Haag, en dat toegankelijk Is veor alle leden van de Parttf, vangt aan op 20 Februari des middags om half vier in Hotel de Wit- tebrug, Badhuisweg te Den Haag ea duort tot des avonds en de volgende dag 21 Februari des morgens en dee middags.

Reeds thans blijkt, dat de belangstel- Ung voor dit eongres groot is.

Het overgrote deel van de exempla- ren van het rapport, dat tegen toezen- ding van 24 centa aan postzegels bij het secretariaat te verkrijgen is, is verzon- den en het aantal van hen, die zich op- gegeven hebben om dit· congres bij te wonen, is verheugend.

Mochten er aog leden van de Partij zijn. die dit COIIgre8 wensen bij te wo- aea en verzuimd hebben dch aaa te melden, dan kuDnen zij zich op de eoa- gre&dagen in . Hotel de Wittebrug v~­

voegen om alsnog een gratis toegangs- kaart te verkrijgen, uiteraard voorsover de plaatsruimte strekt.

Candidatenlijst Provinciale Centrale Ridderkerk

Hieronder volgt de definitieve candi- datenlijst voor de Provinciale Statenver- kiezing 1954 in de Prov. Centrale Rid- · derkerk:

1. van de Griend, J., Mijnsheerenland;

2:. Wilkens, J., Wassenaar;

3. Trouw, C. G., Geervliet;

4. Warnaer, C., Dirksland;

i. Nugteren, B. J., Ridderkerk;

6. Verhagen, J., Oud-Beijerland;

T. Timmers, J., Poortugaal;

8 .. van Nieuwenhuijzen, J. A., Ooltgen&- ' plaat; . . ..

o. Schep gei>. stolk, r::. ^·A., öO"Stvóome;

10. de Wilde, J. H. Ph., Numansdorp;

11. Paul, H. F., Spijkenisse;

12:. de Jong, P., Hendrik ldo Ambacht;

13. Soldaat, A. E., Stad aan 't Haringvliet;

14. de Jongh, T. A., Zuid-Beijerland;

15. van Smaalen, W. F. G. L., Zwijndrecht;

18. van Rossem, A. A., Brielle;

1'1. llijs, J. B., Sommelsdijk;

18. Boers, J. H., HeenvJiet;

19. van de Gevel, A. L. P., Zwijndrecbt;

20. van Dijk, J., Oud-Beijerland.

Plannen tot een bezoek aan Straatsburg

Opl{ave tot deelneming spoedig ~:ewenst Men schrijft ons van de zijde van de Vrouwen in de V.V.D.:

Wij werken allemaal zo hard om de V.V.D. dubbel zo sterk te maken, dat een verzetje ona wel toekomt.

En als dat verzetje dan ligt op poli- tiek terrein en ons een wijder uitzicht geeft dan de eigen partij en het eigen land, dan is er alle reden het met beide handen aan te grijpen.

Door vrouwelijk initiatief maar be- stemd zowel voor de heren als de dames, 18 er voor de V.V.D.-Ieden bij voldoen- de deelname, een 5-daags reisje naar Straatsburg ontworpen, om daar enige zittingen van de Raad van Europa bij te wonen en daarnaast wat te genie- ten van ·het natuurschoon in de Vo- gezen.

Volgens verkregen inlichtingen is waar- schijnlijk 18-22 Mei e.k. een gesellikte tijd.

De totale kosten zijn geraamd op f 110.-, 1Vaarvoor vervoer per autobus, logies en de 3 maaltijden per dag. Vertrekpunt ia Amsterdam.

Met het oog op de reservering in een goed hotel is spoedige opgave no- dig. Alleen als U gauw schrijft, kan het reisje doorgaan.

Adres: mej. dr C. H. Koo'. Schou- tenkampweg 16, Soest. Tel. K 29~~-3118

*

^WEEK to.t. WEEK

*

Vrijheid in gevaar

N

len aan het genootschap MDe Wachttoren". Te~

vens zal de eigenaa.r d~ kosten van het geding moeten vergoeden.

Ogenschijnlijk betreft het hier een uitspraak, waaraan men geen bijzondere aandacht behoeft te schenken. Anders wordt het evenwel, wanneer men d~ achtergronden ziet onthuld, die tot een dergelijke uitspraak hebben geleid. •

De Getuigen van Jehova hadden n.L ia Mei van het vorige jaar een Pinkstercongres willen beleggen tè Venlo. Lang van te voren hadden de vertegenwoordigers van het Genootschap een zaal besproken in het café~restaurant. De eige- naar echter annuleerde de overeenkomst ruim drie weken vóór Pinksteren, zodat de organisa- toren van het congres naar een andere gelegen- heid moesten uitzien.

De eigenaar lichtte de annulatie toe met een brief, waar!!! hij o.m. schreef, dat van vele kan- ten bonden e9 verenigingen met principiële in- slag bezwaa. ~adden gemaakt, dat hij zijn zaal met Pinkster€~!! beschikbaar stelde voor de bijeen~

komst.

De eigenaar beriep zich er voorts op, dat hij

financieel~zakelijk met de wensen van deze con- fessionele groepen rekening moest houden, hoe- wel het motief van deze verenigingen hem ont- ging.

Hij wees er op, dat de bewuste verklaring van de h.h. geestelijkheicl en principiële bezwaren van de kerkdijke overheid he~ hem onmogelijk maak- ten, zijn afspraak na te komen. _

Het congres is tenslotte toch doorgegaan, aan~

gezien de Nederlandse Spoorwegen een terrein met grote tent beschikbaar hadden gesteld. Toen is het ev:enwel tot ,ongeregeldheden gekomen met leden van "Katholiek Venlo", die o.m. ^met

spreekkoren eisten. dat dè luidsprekers van het congres zachter zouden W<)rden gezet.

Ziedaar een staaltje van katholieke "verdraag- zaamheid". dat wij niet anders kunnen betitelen dan een ergerlijke aanslag op de vrijheid.

Een uiterst bedenkelijk verschijnsel binnen de eigen grenzen, die de uiterste waakzaamheid ver- eist Dat een dergelijke aanslag op de vrijheid zich in een democratisch land als het onze kan voordoen, geeft ons redenen voor ernstige onge~

rustheid.

Hier is n.l. sprake van een aanslag op de vrij- heid in de dubbele zin van het woord. Immers, het geldt hier niet alleen het belemmeren van de vrije meningsuiting, doch ook een poging tot broodroof . is aan bovengenoemd optreden niet vreemd.

Nederland zij op zijn hoede, dat het niet op een hellend vlak gerake. Kortom, een gevaarlijke en betreurenswaardige ontwikkeling.

• • •

Controverse in K. V.P. over de middenstand ( l)

De grote demonstratieve bijeenkomst, die de middenstand zeer onlangs in Den Haag heeft belegd, en waarover de vorige week ook in dit blad werd geschreven, heeft uiteraard niet na- gelaten in brede politieke kring de aandacht te trekken. Ook de katholieken hebben de nood- Icreet van de middenstand gehoord en het is merkwaardig, hoe verschillend op deze noodkreet Je gereageerd.

Pater Loop heeft enige Zaterdagen geleden voor de K.R.O.~microfoon in zijn wekelijkse rubriek het lichtbaken in zeer scherpe woorden de regeringspolitiek met betrekking tot de mid- denstand gehekeld. Dat hij daarbij geen blad voor de mond heeft genomen, moge o.m. blijken ait de navolgende, aan .,De Volkskrànt" ont- leende passages. Zo zeide pater Loop:

De volksvertegenwoordiging en "een regering met een christelijk gezicht", hebben door ophef- fing van schoolbelasting, invoering middenstands- credieten en kindelbijslag aan kleine zeli.standi ..

gen, getracht het ontbindingsproces van de mid- denstand te vertragen. Maar "een regeriiJ.g in onze tijd heeft ook een marxistisch gezicht, dat met het ene oog lacht en met het andere huilt om de tragiek van de middenst,and. Hoe kan het an,;;

ders? Een zelfstandige, di~ duikelt is een uitbrei- ding van de massa en een stap naderbij tot het marxistisch ideaal: een geleide massa en een lei- dende staatsaristocratie van machtigen".

Van de diverse loonronden, aldus spr., hebben de middenstanders niet geprofiteerd. De kleine belastingverlagingen .,spelen op het inkomen en de winsten", maar die winsten waren er al lang niet meer.

Pater Loop richtte vervolgens zijn aandacht op de Staat, diè wel het recht heeft zware belastin- . gen te heffen, maar niet het recht vermogens op

te stapelen ten koste van particulier bezit, parti~

culier initiatief en particuliere zelfstandigheid. De middenstand begint te vermoeden, aldus pater Loop, dat er elementen zitten in de regering, die aan de fiscale maatregelen een verborgen bijbe~

doeling en opzet verbinden. De fiscus is verdacht geworden. Men is verontwaardigd, dat men nu tot het besef komt, dat er elementen de belasting- pers als een heilig apparaat schijnen te beschou~

wen, om de zelfstandigheid te kraken en de mas~

sa te doen· groeien, om een marx~stisch ideaal naderbij te brengen. Nu begint hun strijd tegen de ondergang een apart bittere bijsmaak te krij~

gen.

Tenslotte verwees pater Loop nog naar een uitspraak van het socialistische Kamerlid, de heer Hofstra, gedaan op een congres van het N.V.V.

die luidde: "Wie, zoals wij, de gehele structuur van de samenleving wil veranderen, mag, neen moet ook de belastingpolitiek gebruiken om de gewenste structuurverandering te bevorderen".

Ziedaar een felle, zeer felle reactie, weinig

• diplomatiek inderdaad, maar volkomen begrijpe- lijk voor degenen, die weten op welk een wijze er vooral de laatste jaren met de belangen van de middenstand door de regering is gesold.

• •

•

Controverse in K. V.P. over de middensland (11)

Korte tijd nadat pater Loop zijn radiopraatje had gehouden, kwamen katholieke mid~

denstanders op een feestcongres te Breda bijeen ter gelegenheid van het gouden jubileum van de R.K. Middenstandsbond in het bisdom Breda.

Aldaar werd o.m. het ·woord gevoerd door de heer J. Koops, voorzitter van de N.R.K.M.

Naar "De Volkskrant" weet te melden, maak- te de heer Koops tijdens dit congres de opmer~

king, dat hij zich distandeerde van het lichtbaken van pater Loop.

De middenstandsorganisatie betreurt, aldus de heer'Koops, deze van ondeskundigheid getuigen~

de uitlatingen op een tijdstip dat juist positieve resultaten in het vooruitzicht liggen en belangrij~

ke belastingverlagingen voor de middenstand werden bereikt.

Tot zove'\- de heer Koops.

Naar ons inmiddels is gebleken, hebben vele middenstanders zich terecht over de uitspraak van de voorzitter der r.k. middenstandsbond ver~

baasd. Zij zien hierin opnieuw een vrees, dat als het er op aan komt de middenstand te redden, de K.V.P. opnieuw teruggrijpt OP. haar halfslachtige politiek van vlees noch vis.

Toegege'ven zij, dat de rede van pater Loop niet bepaald diplomatiek was. Dat waren tenslot- te ook nièt altijd de woorden, die op de demon~

stratieve bijeenkomst van de middenstand in Den Haag werden uitgesproken.

Hier was sprak~ van uitlatingen, die opwelden uit een opgekropt gemoed. Uitlatingen, die een weg m o e s t e n zoeken. omdat het hier ging en nog gaat om een betreurenswaardige 'ontwikke- ling, die niet van vandaag of gisteren is, maar nu al jaren achtereen voortsleept.

.J:Ylitendien werden die uitlatingen niet verricht door een politicus of een vertegenwoordiger van de middenstand, die wellicht geroepen zal wor- den als pleitbezorger van de belangen voor de middenstand bij de regering op te treden.

Niettemin distandeert de voorzitter van de r.k.

middenstand .zieh van de door zijn geloofsgenoot

ZO FEBRlJABI 19M- PAG. I

gebezigde woorden en niettemin is hij van oor ..

deel .,dat er belangrijke belastingverlagingen voor de middenstand werden bereikt".

Vooral dit laatste doet de deur dicht.

Wij delen dan ook de vrees van vel~ midden- standers en vragen ons met hen af: zijn deze uit- latingen van de heer Koops een voorbode, dat de K.V.P. opnieuw overstag zal gaan als het er om gaat werkelijk voor de belangen van de midden- stand op de bres te springen?

Wij vrezen met grote vreze, doch de tijd zal het leren wat de Nederlandse middenstand nu eigenlijk van de K.V.P. heeft te verwachten.

• • •

Niet nteuw, maar waar

Z

aantal loterijen van de Staatsloterij als het per loterij beschikbare aantal loten '-'erre he ..

neden de behoefte, zodat in sommige gevallen door he,n, die eert lot in de Staatsloterij wensen te nemen, buiten de officiële vèrkoop agio moet worden betaald om een lot te verkrijgen.

Buitendien kan men vooral in onze grotere ste ..

den velen uren voor de officiële verkoopkan ..

toren in de rij zien staan. Wel een bewijs, dat er voor onze Staatsloterij een enorme belangstelling bestaat. Wij hebben te dezer plaatse dit vraag ..

stuk reeds vaker besproken, waarbij wij een ver- ruiming van het aantal Staatsloten en trekkingen

bepleitten. ·

Niet alleen om het publiek meer kans te geven eens een gokje te wagen, doch ook om fiscale en psychologische redenen. Het is toch immers zo, dat elke gulden rechtstreeks aan de fiscus ge- bracht met groter pijn wordt geofferd, dan indien deze gulden voor de Staatsloterij wordt uitgege ..

ven. Nu er toch zulk een grote vraag naar Staats- loten blijkt te bestaan, is het. onbegrijpelijk. dat de regering in deze niet soepeler optreedt, waar- bij zij dus het mes aan twee kanten zou kunnen laten snijden.

Wij waren op deze vraag niet teruggekomen, ware het niet dat het Kamerlid de heer Wel ter zich tot minister v: d. Kieft heeft gewend met 4e vraag, om maatregelen te bevorderen ter tege- m9etkoniing aan de bestaande behoefte aan loten.

De heer W e1ter heeft hiermee een oud thema aangeroerd, dat ons volk in breder lagen bezig- houdt dan velen wellicht denken. Het wagen van een ,.tientje" of een "twintigje" in de Staatslote- · rij, is een zeer geliefde bezigheid, waarvoor men het over heeft uren in de rij te gaan staan.

Het heeft o.i. weinig zin te gaan debatteren over de vraag of deze in ons volk aanwezige eigenschap een goede of een kwade is. Belang"!

rijker lijkt ons, dat die eigenschappen, die nu eenmaal aanwezig zijn, in goede banen worden geleid en niet op clandestiene wegen worden ge ..

drongen.

• • •

Blunder

Qnde~. bovens~.a_and opschrift_ sch.rijft "H~t VnJe Volk . een hoofdarbkeltJe, waann het betreurt, dat het rapport van de staatscom- missie tot voorbereiding van een algehele herzie ..

ning der Grondwet, niet tijdig aan de pers is verstrekt.

Het blad klaagt er niet ten onrechte over, dat slechts een uittreksel aan de pers werd verstrekt en dat de gelegenheid om dit uittreksel terstond aan het rapport zelf te toetsen ontbrak, aange; ..

zien men bij het verzenden van de eerste voor ..

raad exemplaren niet aan de pers gedacht bleek te hebben.

Pas veel later en na veel moeite konden de bladen alsnog geholp'en worden. Maar toen was het voor de eerste voorlichting reeds te laat.

"Wanneer men bewust van mening zou zijn geweest, dat de onderhavigè voorstellen zo ge- brekkig mogelijk ter kennis van de kiezers ge- bracht dienen te worden, had men daartoe geen betere procedure kunnen verkiezen.

Deze blunder doet ons de vraag stellen, waar ..

om wij in Nederland eigenlijk een Rijksvoorlich ..

tingsdi~st hebben."

Wij kunnen ons deze vraag begrijpen. Alleen doet deze wel pikant aan a,ls zij komt uit de · hoek van een socialistisch v,oorlichtingsorgaan.

Gelukkig, dat ,.Het Vrije Volk" het ook inziet, dat aan de ordening der voorlichting vaak zeer grpte bezwaren kléven, vo~ral als de journalist te veel in de ambtelijke sfeer geraakt.