Vlaams ministerie van 4
Welzijn, Volksgezondheid . ——
en Gezin ^
de luizenkriebel
info-brief
/uisjes eru'*^
De hoofdluis is een lan^werpi^, vleugelloos insectje, dat leeft in het haar van de mens. Ze voedt zich zoals een mug door het opzuigen van bloed via kleine prikjes.
Jonge luisjes zie Je amper. Volwassen luizen worden 2 tot 4 mm lang. De kleur varieert van lichtgrijs tot bruin.
Levende neten (eitjes van de luis) zien eruit als grijswitte (parel
moer), ovale stipjes dicht tegen de hoofdhuid (op 0,5 a 1 cm) aan
de haren geklit. Hier komen nog iuisjes uit.
Lege neten zien er wit en dof uit, net als schilfertjes en zitten meestal verder van de hoofdhuid, omdat ze meegroeien met de
haren. Je vindt ze op minstens 1 cm van de hoofdhuid.
Neten met een dode luis erin zijn zwart/bruin. Neten komen vooral voor in de nekstreek, achter de oren, onder een paardenstaart en ter hoogte van de froufrou. Oude neten kunnen geen kwaad meer.
Het onderscheid is^^zjelfs voor een ervaren oog echter niet altijd duidelijk.
VAoe /fr/jg je z&
■vj
Luisjee kunnen niet springen of vliegen. Lulsjes kruipen van de ene haardos naar de andere op het ogenblik dat 2 hoofden dicht bij elkaar komen, bij het spelen, ravotten, knuffelen... . Heel uitzonder lijk kan een luis in een muts, sjaal, kam of borstel verzeild geraken, en via deze weg eveneens in een andere haardos belanden.
Doch geen paniek, zonder "gastheer" verliest de luis ai vlug haar
krachten en sterft.
-'ir
'v' .
VAoe w>id je ze • n
C
Luizenbezoek kondigt zich vaak aan met kriebel en jeuk in de haren.
Doch dit is niet altijd het geval en de jeuk kan ook na een tijdje verdwijnen.
De beste verklikkers van het luizenbezoek zijn meestal de neten.
Ze zijn vaak talrijk. Ze kunnen overal zitten, maar je vindt ze het
vaakst op het achterhoofd in de nekstreek, boven en achter de oren,
en vooraan op het hoofd.Luisjes zelf zijn niet zo gemakkelijk te vinden, ze verstoppen zich
voor zoekende vingers.
ff
Paarom spoor je ze best op door de nat-kam-test. Dit is een speci
ale kamtechniek waarbij je de haren wast en vervolgens conditioner of balsem gebruikt en nadien de haren zorgvuldig uitkamt met een luizenkam, haarlok per haarlok. De luizen zijn duidelijk zichtbaar inde witte conditioner. Dest spoor je luisjes op in een goed verlichte
ruimte.
De werkwijze wordt- beschreven bij de nat-kam-methode, neem je tijd voor zoekwerk, onderzoek ook alle ar\dGre gezinsleden.
4^1
6
doe je luisics
e^/ot neter. vindt ?
Eerst even duidelijk stellen: je moet niets doen als je niets vindt.
Pat Is zelfs sterk af te raden.
Overbodige behandelingen hebben als resultaat dat de producten
minder en minder werkzaam worden. Froducten die je In de gewone handel vindt, zijn dikwijls onvoldoende werkzaam.• Koopje product bij de apotheker. Hij kan je wegwijs maken in het aanbod van producten en je raad geven voor de correcte toepassing ervan. Onderzoek wees uit dat producten op basis
van Malathion of Permethrine goede resultaten geven.
• Als algemene regel let je op het volgende:
Je blijft op afstand van open vuur, brandende sigaret, zodat de alcohol in het product niet kan ontvlammen.
Je past de behandeling toe In een goed verluchte ruimte.
Pe ogen worden beschermd met een geplooide handdoek.
Pe handen na de behandeling wassen.
Kinderen jonger dan 6 maand niet behandelen zonder medisch
advies.
Het product buiten het bereik van kinderen houden.
Elk contact van het product met voedsel of drank vermijden.
Na toepassing van het product blijf je dageiijks grondig kam
men met de luizenkam, Als je na 1 week nog luisjes merkt, is een 2de behandeling nodig. Vele producten moeten 2 keer gebruikt worden met een tussentijd van Ö dagen om volledig luizenvrij te zijn. Raadpleeg de bijsluiter.Als er nog gezinsleden luizenbezoek hebben, moeten ze gelijk tijdig behandeld worden.
Verwittig de school en alle grote en kleine mensen waar uw kind regelmatig bij is (grootouders, buren, onthaalmoeder, sport - of jeugdvereniging enz.) Bedenk dat je iedereen hiermee een dienst bewijst! Anders blijven de luisjes verder verhuizen en komen ze terug bij je kind.
Zijn er 14 dagen na de eerste behandeling nog altijd luizen dan vraagje best aan je apotheker een ander soort product om de behandeling volledig opnieuwte beginnen.
Dode neten kunnen nog lang in het haar kleven. Naarmate de haren groeien, groeien ze verder van de hoofdhuid weg.
Ze gelijken nu op schilfertjes. Kwaad kunnen ze nu niet meer.
De nat-kam-methode is een goedkope en kind-vriendelijke alterna tieve behandeling. Je hebt enkel shampoo en conditioner nodig.
Je kan er zelfs neten mee uitkammenl
3
gewone shampoo,
conditionor (= crèmospoelin^, balsem), gewone kam, luizenkam (zeer
fijne), lauw water, washandje, wit keukenpapier, handdoeken, tandenstoker, eventueel ontsmettingsmiddel (ontsmettln^salcohol)
Methode:
- was het haar met gewone shampoo,
- breng zeer veel conditloner in het haar (enkele minuten laten inwe ken),
- kam de knopen uit het haar met een gewone kam,
- kam het haar van achter naar voor met een luizenkam ( dus van de nek naar het voorhoofd) tegen de sohedelhuid aan (hoofd voorover).
Kindjes zitten dan op de knietjes. Start bij het ene oor en schuif na elke kambeweging op naar het andere oor, van links naar rechts en
van rechts naar links,
- na elke kambeweging veegje de luizenkam af aan een (witte) papleren servet of keukenrol, en controleer je op luizen. Indien er luizen in de kam zitten kan je die verwijderen met een tandenstoker.
- Het haar uitspoelen en zeer nat laten,
- kam het haar met een gewone kam naar achter,
- kam nu met de luizenkam van voor naar achter (het kind zit recht- op).
Start bij het ene oor en schuif na elke kambeweging op naar het
andere oor. In totaal dient men minstens een kwartierte kammen, - na de kambeurt wordt de kam gereinigd door luizen en neten te
verwijderen, bijvoorbeeld door middel van een tandenstoker. De kam nadien eveneens minstens 30 minuten in ontsmettingsmiddel tegen bacteriën leggen,
- Deze behandeling herhaal je vier maal gedurende twee weken; d.w.z.
9
Maak kammen en borstels schoon in warm water.
Was mutsen, sjaals, haarbanden, beddengoed (vooral kussenslopen) in warm water (50°-60''). Een andere oplossing bestaat erin deze
stukken textiel gedurende één week niet gebruiken. Na deze periode
mag je gerust zijn dat alle mogelijke 'bewoners' dood zijn.
Patzelfde geldt ook voor de inhoud van verkieedkoffers, knuffels ....
y;.\oor IS kees . ^
Nog even een laatste inspanning.
Blijf gedurende 14 dagen meerdere keren per week de haren uitkam men met een luizenkam. Zeker bij kinderen die extra gevoelig zijn raden we dit sterk aan. Aldus ben je er als de kippen bij indien er zich toch nieuwe bezoekers zouden aankondigen.
Controleer nadien wekelijks het hoofd op een nieuwe besmetting
met de nat-kam-test.
Loopt het ondanks deze raadgevingen toch nog fout, aarzel dan niet om de schoolarts of schoolverpleegkundige of de huisarts te raadplegen. Zo kan er samen naar een oplossing gezocht worden.
Van luizen hoefje geen taboe te maken. Als jouw kind er heeft, zijn er beslist nog andere pechvogeltjes in de buurt.
Vergeet dus zeker niet de schooi en je omgeving te verwittigen.
6amen staan we sterk om die kriebelbeesten de baas te blijven!
10
Colofon
Samenstelling:
Vlaams ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid
Koning Albert il-laan 55 bus 55
1050 3RU55EL
Verantwoordelijke uitgever:
Dr. Dirk Oewolf
Afdelingshoofd
Afdeling Preventie Eerstelijns- en Thuiszorg Afdeling Toezicht Volksgezondheid
Eindredactie:
administratie Gezondheidszorg ;
dr. H. Lakiere Team Preventie
Lay out:
J.Verbeylen
Oepotnummer:
P/1999/5241/264
Druk:
Beukeleirs Full Service Printing
KMO-zone Lerenveld 25-25 2547 Lint
11
•9r<-
->N
^ . A
Deze brochure is ult^e^even door het Vlaamse Agentschap Zor^ en is gratis verkrijgbaar bij de Afdeling Toezicht Volksgezondheid, Koning Albert Ihlaan 55 bus 33,1030 Brussel
Tel : 02/ 553 35 42 Fax: 02/553 3616
roger.dommer6(^vwg.vlaanderen.be www.zorgengezondheid.be/luizen
