Prof. dr. Ad de Jongh
University of Amsterdam Vrije Universiteit Amsterdam University of Worcester
bij mensen met NAH
EMDR therapie
Niet-aangeboren hersenletsel
•Cerebro-vasculaire aandoening (CVA)
•Schedeltrauma/schedel-hersenletsel
•Cerebrale infectie
•Hersebtumor en operaties
•Intoxicaties
•Degeneratieve aandoeningen (bijv. Alzheimer)
•Epilepsie
Traumatisch?
2 Wat is een Trauma?
Wat is een Trauma?
(A1 Criterium)
“Blootstelling aan een feitelijke of dreigende dood, ernstige verwonding of seksueel geweld“
(zelf ondergaan, persoonlijk getuige, vernemen van een nabij persoon, of werkgerelateerde herhaaldelijke blootstelling aan details zoals bij hulpverleners)
Niet-aangeboren hersenletsel
•
Trauma- en traumaherinneringen (CVA, ongeluk, diagnose, ziekenhuis, operaties, ziekteproces, revalidatie)Hoe worden akelige herinneringen aangemaakt?
akelige gebeurtenis angstklachten
noradrenaline herinnering
Niet-aangeboren hersenletsel
•
Trauma- en traumaherinneringen (CVA, ongeluk, diagnose, ziekenhuis, operaties, ziekteproces, revalidatie)•
Verlies aan functies, zelfredzaamheid, eigenwaarde, persoonlijkheidIk ben incompetent/waardeloos
Pesten op school
Faal- ervaring
Faal- ervaring
Niet gevraagd worden op verjaardag vriendin
Faal- ervaring
4
Welke gebeurtenissen heb jij meegemaakt die (nog steeds) pijnlijk/akelig zijn om aan terug te denken?
Gevolgen van traumatische
gebeurtenissen
De relatie tussen akelige
levensgebeurtenissen en werk
Wat is de relatie tussen akelige levensgebeurtenissen
en psychische
aandoeningen?
6
Geldt de relatie tussen akelige gebeurtenissen
ook voor
medische
aandoeningen?
•Post traumatische stress-stoornis?
•Angst of fobie (voor autorijden)
•Nachtmerries
•Somberheid/depressie
•Etc.
•Post traumatische stress-stoornis?
•Angst of fobie (voor autorijden)
•Nachtmerries
•Somberheid/depressie
•Etc.
• herbelevingssymptoom
• vermijdingssymptomen
• 2 negatieve veranderingen in stemming of cognities (dissociatie en/of negatieve opvattingen)
• 2 veranderingen in arousal of reactiviteit (o.a. verhoogde prikkelbaarheid)
• symptomen > 1 maand
• klinisch significante lijdensdruk
Behandeling => reduceren van de emotionele intensiteit van crucialeherinnering(en)
Herinneringen wissen met EMDR
8 Hoe werkt EMDR?
Het ‘wissen’ van herinneringen
Lange- termijngeheugen Herinnering
(Her)beleving Korte- termijngeheugen
Reconsolidatie Ophalen (‘Retrieval’)
Werkgeheugen belasting
Een herinnering moet emotioneel beladen zijn wil het reageren op EMDR
Emotioneel beladen herinneringen vs neutrale herinneringen (gematcht op levendigheid)
Horizontaal bewegende stip ("recall + EM") vs stilstaande stip (“recall only")
Emotioneel beladen herinneringen vs neutrale herinneringen (gematcht op levendigheid)
Horizontaal bewegende stip ("recall + EM") vs stilstaande stip (“recall only")
10 Introductie van een taak die het
geheugen belast
Met de ogen volgen van een bewegend voorwerp
Luisteren naar bi-laterale geluiden (koptelefoon)
Het ‘wissen’ van herinneringen
Lange- termijngeheugen Herinnering
(Her)beleving Korte- termijngeheugen
Reconsolidatie Ophalen (‘Retrieval’)
Werkgeheugen belasting
Een verhaal…
Fanny is een 40-jarige vrouw die werd beroofd. Vijf gewapende overvallers drongen haar huis binnen en gijzelden haar samen met haar 4-jarig zoontje.
Ze vroegen haar om een sleutel te geven, maar ze wist van niets. Ze was doodsbang en vreesde voor haar leven en dat van haar kind.
Het is nu 5 jaar later; ze heeft verschillende behandelingen gehad. Maar ze heeft nog steeds symptomen die met elkaar voldoen aan de diagnose PTSS.
Behandeling met EMDR therapie
VRAGEN?…
12 Soms is lijken de symptomen op
NAH maar is het een PTSS
Globale indicaties
Herinneringen aan traumatische gebeurtenissen
Zelfbeeldproblematiek
Flashforwards
Take home message
Veel oorzaken van NAH zijn traumatische gebeurtenissen die kunnen leiden tot PTSS
Herinneringen (aan trauma’s) en angsten (flashforwards) zijn goed en snel te ‘wissen’
EMDR is een van de richtlijnbehandelingen op dit gebied (behandeling van PTSS)
