Veel onder jullie vroegen ook meer tijd om de puzzels op te lossen. Daarom brengen we de puzzel vroeger uit dan in 2018.

Welkom,

U heeft de weg gevonden naar de tweede versie van de eindejaarspuzzel van de Algemene Dienst Inlichtingen en Veiligheid (ADIV), de Militaire Inlichtingendienst in België, de moeilijkste puzzel van het jaar.

Vorig jaar stuurden 92 teams hun antwoordformulier op, en was de feedback quasi unaniem positief. Het was zeer moeilijk maar de voldoening bij het vinden van een oplossing was bij- zonder groot. Met veel plezier zijn we dan ook aan de slag gegaan met een volgende versie en we zijn fier op de puzzels die we u vandaag kunnen voorschotelen.

We hebben tevens oor gehad naar jullie constructieve inputs. We hebben enkele puzzels ge- maakt die een lagere moeilijkheidsgraad hebben (een instapniveau) en geven soms voorbeel- den zodat u weet hoe u aan een puzzel dient te beginnen. Deze tips geven we weliswaar niet overal. Vaak zit het plezier juist in het zoeken van de methode, en dat willen we u niet afnemen.

Veel onder jullie vroegen ook meer tijd om de puzzels op te lossen. Daarom brengen we de puzzel vroeger uit dan in 2018.

Het doel van de puzzel blijft hetzelfde: fervente puzzelaars een stevige uitdaging en ontspan- ning bieden. Het is geen sollicitatiemiddel zoals in sommige media werd beweerd. Wat wel correct is, is dat Defensie zeker op zoek is voor welbepaalde functies naar analytisch sterke profielen die bereid zijn om zich in te zetten ten voordele van de natie. Meer informatie (over open vacatures en gezochte profielen) is beschikbaar op de website:

https://werkenbijdefensie.be

De opzet van de puzzel is ook niet gewijzigd. U verdient punten per goed antwoord en u ver- dient bonuspunten als dat antwoord door weinig teams is gevonden.

U mag in teamverband werken, maar we vragen om geen antwoorden online of publiek te plaatsen. Ideeën over de puzzels wisselen mag uiteraard, maar niet ten koste van het plezier dat andere spelers hebben in het zelf vinden van de antwoorden. Bovendien zou dit niet be- vorderlijk zijn voor uw algemene score, gezien het systeem van bonuspunten.

Als u vragen, opmerkingen heeft of mogelijke fouten in de puzzel heeft ontdekt, gelieve deze per mail te versturen naar het volgende adres: puzzel@mil.be Uiteraard hebben we gepro- beerd fouten te vermijden maar we zijn niet onfeilbaar. Desgevallend, zal een erratum gepu- bliceerd worden (op dezelfde plaats waar u ook de opgave kan vinden).

De deadline voor het opsturen van de formulieren is Dinsdag 14 januari 2020 om 23u00. Let op, dit jaar is er geen apart antwoordformulier. Het opgaveformulier dient ook als antwoord- formulier en moet digitaal opgestuurd worden. Ingescande documenten met geschreven of getekende antwoorden, kunnen we helaas niet verwerken. Antwoorden die in een Word- of Excel-document, of in de body van een mail worden opgestuurd zullen ook niet verwerkt wor- den.

Deelnemen is en blijft belangrijker dan winnen. Indien u niet elk antwoord vindt, is dat totaal geen probleem. Zelfs al is het maar partieel ingevuld, stuur uw formulier op met uw antwoor- den en eventueel commentaar in de vakjes die onder elke vraag voorzien worden. U hoeft uw antwoordformulier niet in de 2 talen op te sturen. De uitdaging is zo al voldoende.

De dag na deadline (15 Januari), zullen er hints verschijnen. Uw rangschikking en puntentotaal worden achteraf via mail overgemaakt na de correctie afgerond is. Zodra de uitslagen van alle deelnemende ploegen bekend gemaakt worden, zullen ook de uitwerkingen gepubliceerd worden. We zullen dit jaar sneller in staat zijn om te reageren dan vorig jaar. Weet dat het

Spelregels:

Aan elke vraag wordt een bepaald aantal punten toegekend. Dit wordt telkens aangegeven.

U kan maximaal 150 punten verdienen zonder bonuspunten. Je krijgt geen punten voor een half antwoord. Maar u kunt per vraag wel bonuspunten verdienen. Als u de enige bent die een bepaalde vraag correct heeft beantwoord, krijgt u 7 extra punten voor die vraag. Als er 2 correcte oplossingen worden ontvangen, krijgen de twee personen in kwestie elk 4 extra punten voor deze vraag. Op deze manier proberen we het delen van antwoorden en/of ad- vies te ontmoedigen. Onderstaande tabel toont het aantal bonuspunten dat op deze manier verdiend kan worden:

Aantal juiste antwoorden Bonuspunten

1 7

2 tot 5 4

6 tot 15 2

16 t/m 30 1

Dit formulier moet voor 14 januari 2020 om 23.00 uur naar puzzel@mil.be worden verzon- den.

Ter herinnering, het opgaveformulier dient ook als antwoordformulier. U kan bv. Acrobat Rea- der gebruiken om het formulier in te vullen. Download het document zeker van de officiële plaats (www.mil.be), zo weet u dat er niets gewijzigd is.

De winnaar wordt door onze dienst uitgenodigd en ontvangt een prijs, die in verhouding staat tot de inspanningen om deze puzzels op te lossen.

Tips:

Een belangrijke tip die we jullie willen geven, is kijken hoe het er vorig jaar aan toe ging. Hier zijn de links naar deopgaveen deoplossingen. Geen enkele puzzel is echter een kopie van vorig jaar. Bepaalde technieken of coderingen zullen wel terugkomen.

Sites zoals practicalcryptography.com of geocachingtoolbox.com kunnen u zeker helpen. Er zijn ook andere sites waar de meeste coderingen vaak juist zijn geïmplementeerd, maar niet allemaal. Als u twijfelt, twijfel niet, en doe een extra controle. Enkele coderingen worden re- gelmatig gebruikt door ons: Bacon, Braille, Morse, Vigenère, Substitutie, Caesar, etc. . .

Als u een juist antwoord heeft gevonden, dan weet u zeker dat dit het juiste antwoord is. Als u twijfelt, dan zal het waarschijnlijk fout zijn. Onze puzzels zijn zodanig opgesteld dat er (meestal ) geen twijfel is bij een juist antwoord. Zeer dikwijls zijn de puzzels in meerdere stappen op te lossen. Ook hier krijg je na elke stap, een onofficiële bevestiging dat u juist zit.

Alles in onze puzzels staat er voor een reden. Er zijn weinig zaken die niets betekenen. Als u bepaalde gegevens nog niet gebruikt heeft, denk dan even aan de bonus. Het betekent hoogstwaarschijnlijk wel iets.

Wij wensen u vooral prettige eindejaar, alsvast een gelukkig en gezond 2020 en bijzonder veel plezier bij het oplossen van deze puzzels.

Het ADIV puzzel team

Het antwoordenblad van onze eindejaarspuzzel is geen apart formulier meer. U dient dit for- mulier ingevuld op te sturen naar puzzel@mil.be en dit doet u voor Dinsdag 14 januari 2020 om 23u00.

Naam

Pseudoniem

Email

Commentaar

Verder willen we graag weten wat jullie vinden van deze puzzel, dus heb je ruimte om je me- ning te geven:

Dit vond ik leuk

Dit vond ik niet leuk

Extra feedback

Wat staat hier?

(1)

Antwoord Commentaar

Opgave 2

Kijk even naar de volgende machine.

LETTER IN

A=1 B=2

C=3

-7 -1

×

x

⁴

-3

x

^{6 × 8}

× -2

× -1

+

mod 23

1=A 2=B 3=C

LETTER UIT

Wat is MSIXWEKD?

(1) a.

Welk bestaand woord was MVSLKOBF?

(1) b.

Welk bestaand woord roteert op zichzelf?

(1) c.

Antwoord a. b. c.

Commentaar

Opgave 3

Wie?

(1) a.

180

24 + ¹⁶ ₂₀ + ³¹⁹⁴⁴ ₃₃₄₁₈ = 555

Wie?

(1) b.

84 27 + ₁₀₈ ⁹ + ³⁸⁴⁰⁰ ₄₀₀₅₆ = 111

Welke letter ontbreekt?

(1) c.

Wie Wie Letter Commentaar Opgave 4

Dit is een klassiek luciferraadsel. De huidige formule klopt niet. U mag 4 lucifers van plaats (2)

veranderen zodat u een correcte formule verkrijgt. Lucifers mogen niet gebroken of gebogen worden. Ze mogen enkel op de gegeven grid gelegd worden. Het gelijk-aan-teken moet be- houden blijven. Lucifers mogen enkel horizontaal en vertikaal gelegd worden. Het blad moet ook niet gedraaid of gespiegeld worden, of er moet niet ondersteboven gekeken worden. Een voorbeeld van een oplossing zou kunnen zijn 31 − 9 = 22. Wij vragen u de maximale waarde langs links (of rechts) van het gelijk-aan-teken waarmee nog steeds een correcte formule kan gemaakt worden.

Antwoord

(1)

Antwoord Commentaar Opgave 6

Wat is het laatste karakter in deze eindige rijen?

A, Q, S, D, C, F, G, B, H, . . . (1) a.

Z, S, X, . . . (1) b.

W, T, E, D, C, F, G, H, . . . (1) c.

1, 5, 3, 3, 3, 4, 5, 6, 8, 7, 8, 9, . . . (1) d.

Karakters a. b. c. d.

Commentaar

Opgave 7

Welk woord had hier twee keer kunnen staan?

(2)

Woord Commentaar Opgave 8

Welke woorden kunnen we op de plaats van de getallen zetten?

(3)

DRIEHOEK

DECEMBER

TREKHAAK ZUIDOOST

1

PAFFERIGE

DRAAITRAP BOOGSCHOT

2

KRENTENBROOD

WELGEVALLIGE

AARDBEIPLANT

3 VOORRAADWINSTEN

4

5

6 7

8

Antwoorden 1. 2. 3. 4.

5. 6. 7. 8.

Commentaar

Welk beroep past drie keer op de volgende drie vraagtekens?

(1)

ONEINDIG, MOEILIJK, VENTILATIE, DOLLAR, WARMTE, PLATFORMS, TOEKOMST, ?, ?, ?, OZONGAT

Beroep Commentaar Opgave 10

Verdeel de volgende figuur in twee identieke stukken door slechts éénmaal te knippen. Dit (2)

hoeft niet volgens een rechte lijn te zijn en de cirkels doen niet voor de gelijke verdeling. Wat staat er gecodeerd met de bolletjes als je de twee identieke stukken op elkaar legt?

Antwoord Commentaar

Opgave 11

Als we 10⁹willen toevoegen aan het volgende diagram, met welke getallen zal er dan een (2)

verbinding zijn?

0

1

2

3 4 5

6

7 8 9

Verbindingen Commentaar Opgave 12

Welk getal ontbreekt in deze rij?

(1)

212018, 10211415, 1513181, 192315184, ? Getal

Commentaar

Een puzzelmaker was niet zo slim en heeft wat foutjes gemaakt in deze grafiek. Om wie gaat (2)

het hier?

150 200

60

100

44 42 39 37 36 32 31 29 28 26 25

40 36 34 33 33 28 27 28 25 23 22

36 32 31 29 30 27 26 25 22 20 19

31 29 27 26 25 25 23 22 19 17 17

26 24 25 24 21 22 19 18 17 16 15

Wie?

Commentaar Opgave 14

In deze vraag zijn we op zoek naar een aantal dieren. Hoeveel dieren zoeken we hier?

(5)

T T F L C C U B I O T G N 1 J F 1 A F R

S 1 A V 0 D B 6 F W 9 E T N E 6 X 6 L G

G 6 V V E J G S 5 J Y 2 8 1 L Y D W T V

U O F V U P K 1 R T P O S V Z E 9 B N K

1 F J S 2 F I J C N G 6 2 B 5 J X A R ?

Hoeveel?

Commentaar

Opgave 15

In de volgende shikaku zitten dieren verstopt. In de gekleurde vakjes staat telkens de dimen- (3)

sie van een rechthoek waarin een dier te vinden is. Er zijn echter veel getallen weggevallen.

Op "python"na, zijn de dieren ook nog eens versleuteld in de rechthoek gezet. Welk dier hoort bij het rode vakje? En welk dier zit er extra verstopt?

Dier rood vakje Dier verstopt Commentaar Opgave 16

Welke drie woorden zitten verborgen in de volgende figuur?

(2)

Woorden Commentaar

Wat staat hier?

(2) a.

Welk land komt op de plaats van X in de volgende vergelijking:

(2) b.

Frankrijk − Mali + Peru

België = Tsjaad

Roemenië + Ierland X

Land

Commentaar Opgave 18

We zoeken een datum en het antwoord op de verstopte vraag.

03:25 09:15 09:15 21:25 05:15 03:45 09:15 21:25 08:45 09:53 18:08 07:25 11:15 09:15 19:45 11:35 16:55 04:15 09:15 11:45 17:00 06:08 07:05 17:55

14:30 07:05 13:35 08:08 21:23 22:20 04:50 06:08 08:15 13:35 06:38 11:25 01:25 15:05 03:45 05:45 15:25 09:15 10:45 10:35 19:05 03:35 21:25 11:25

03:55 03:45 21:15 11:45 11:15 21:15 13:45 03:05 13:45 06:15 23:15 23:45 05:15 09:15 09:15 17:45 03:25 09:15 05:45 17:15 09:25 05:15 17:45 11:45

11:25 03:25 17:45 11:25 17:55 11:45 07:55 05:55 17:55 11:25 11:25 21:15 23:25 03:55 23:45 11:35 17:55 13:20 08:00 11:25 11:25 23:25 05:55 08:08

05:55 17:15 09:05 11:45 23:25 05:20 10:20 04:55 17:55 11:25 15:55 09:25 11:15 11:45 12:38 08:00 11:15 21:55 15:50 10:45 22:55 11:15 15:45 21:55

03:25 09:25 05:15 21:15 09:15 05:45 05:15 21:25 03:25 03:45 21:15 09:25 11:25 11:25 15:55 09:15 19:45 11:35 11:25 11:25 23:25 05:15 09:25 17:55

17:55 11:25 14:30 07:05 19:05 20:23 05:55 11:25 11:25 15:55 09:55 11:25 05:55 23:25 01:25 01:25 15:23 11:38 11:25 11:25 23:15 03:45 21:35 11:35

03:55 09:55 23:15 11:45 03:00 20:23 15:55 11:45 14:30 03:05 21:05 21:15

Datum (1)

Antwoord (2)

Commentaar

Wie zoeken we?

(1) a.

Wat komt op de plaats van het vraagteken?

(2) b.

Wie?

Opgave 20

De zin "Dit is een hele mooie voorbeeldzin"wordt als volgt omgezet in een tabel:

(4)

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

22 1 6 9 2 11 13 8 14 21 5 3 18 27

26 7 4 25 29 15

10 16 19

12 28 20

17 23 24

U kan nu van links naar rechts de code lezen:

2216921113814215318272674252915101619122820172324

Werk de volgende code uit op de manier die we zonet beschreven. Van wie is het volgende citaat:

84710312271425950418411211 63713623171529534384019114 92028533143484626222432542 7423630393345355144565255 Wie?

Commentaar Opgave 21

Welke getallen komen op de plaats van de vraagtekens?

(¹₂) a.

3 5 6 17 13 24 17 20 16 20

24 29 28 25 ?

₍¹

2) b.

1 7 8 15 23 21 25 14 27 16 23 17 20 29 ?

(¹₂) c.

4 12 11 7 10 11 22 17 13 12

15 23 26 30 ?

₍¹

2) d.

1 5 9 21 10 3 7 11 15 20 7 13 22 24 ?

Getallen a. b. c. d.

We zoeken een familielid, haar vader is een zangvogel, haar broer is een mythologisch figuur (1) a.

en ze adopteerde het vriendje van haar nichtje, om wie gaat het?

Wie?

Commentaar

Welk getal komt op de plaats van het vraagteken?

(2) b.

24 42 18

49 31 ?

27 15

9 33

22 40

Wat?

Commentaar

Hieronder ziet u kubussen met op de hoekpunten letters, we gebruiken hier de conventie (4) c.

A=1,B=2,... Alle tussenliggende punten geven de waarde van de som van die letters waaraan ze verbonden zitten. Hieronder volgt eerst een voorbeeld met de tekst "KUBISCH VOORBEELD".

43 61

41 54

34 52 52

58 50 52

44 50

K U

B I

S C

H V S C

H V

O O

R B O O

R B

E E

L D 76

Wat is het antwoord op de volgende vraag?

63 60

78 47 65 62 62

51 72 29 50 39 39

33 50 38

55 49 69

72 79 55 62 65 65

82 77 47

42 59

34 50

50 46 46 62 62

63 72 33

42 43 43

48 43 57

52 57 47

58 48 55

45 56

118

86 104 112

Antwoord

zetten in blokkentorens. Hier is een voorbeeld toren gemaakt met het woord "VOORBEELD".

F G H I J K L W X Y Z M N O C D A B S T U V P Q R E

Wat is het antwoord op de volgende vraag?

R R I O

T A

O N I

A B N

A _N T

N R O

L O B

T B M

M D

O _{B E I} F

T V A M A O T E Z M C O A

A N

T R E B

E V T

C D I K O V E I

O R

I T

D E

E E

R V

E N

M A

T S

B E

L N E N F B

P

Opgave 23

Wat staat hier?

(3)

Wat?

Vind het sleutelvierkant, vind daarna de bijhorende sleutelstad, ontcijfer daarna wat de vraag (3)

is en geef het antwoord op die vraag.

Let op! Voor deze versleuteling geven tools op het internet niet altijd het goede antwoord, controleer dus voor de zekerheid bij meerdere tools, of werk manueel uit.

9 8

7 6

5 4

3 2

1 0

Z Y

X W

V U

T S

R Q

P O

N M

L K

J I

H G

F E

D C

B A

DDAFAF DDAFFG VXDXGF GGDFAF AGAFXF VFXDVA FADAAD AGFAVV XDVDFV VFADAF DDAADV XVGVAV VGVGVV VGVDGA GVAAAG FF?

Antwoord Commentaar

Opgave 25

Alice en Bob gaan samen naar een Schotse bingo-avond, ze schuiven aan bij een grote tafel (4)

waar vele mensen meespelen. Na een aantal rondes valt er iets bijzonders op aan de manier waarop getallen zijn gekozen, dit lijkt namelijk niet heel willekeurig. Na exact 30 getrokken nummers is er plots luid applaus voor Alice en Bob, waarom? En wiens kaart was na 30 ge- trokken nummers nog steeds leeg? Dit waren de bingo kaarten aan de grote tafel:

SpaceFree

Alice

2 3 10 12 15

19 23 24 25 30

34 37

41 43 47 48 53 56 57

61 64 68 72 73

SpaceFree

Bob

1 2 12 6 15

17 18 21 23 24

33 37

39 40 48 49 50 52 53

63 65 66 67 68

SpaceFree

Colby

3 4 7 9 10

19 23 25 28 29

34 35

42 45 47 48 49 50 53

61 63 67 71 75

SpaceFree

Dylan

1 3 6 8 12

22 26 27 28 29

34 36

41 42 54 55 56 57 58

68 70 71 74 75

SpaceFree

Emily

1 2 3 8 12

22 23 24 27 29

35 41

44 45 51 52 53 55 58

61 66 72 74 75

SpaceFree

Faith

4 5 11 13 14

17 25 27 28 30

33 36

38 41 48 49 56 57 60

62 63 65 66 67

SpaceFree

Grace

1 3 10 6 12

25 26 27 29 30

32 38

43 44 48 55 56 58 59

64 68 69 73 75

SpaceFree

Harris

1 4 5 7 8

19 26 27 28 29

34 35

42 45 54 55 56 57 58

61 62 67 70 73

SpaceFree

Isla

2 3 12 8 15

17 18 21 23 24

33 36

43 45 48 49 50 52 53

62 63 65 66 68

SpaceFree

Jack

1 6 10 8 15

18 23 25 28 29

33 37

39 42 48 49 50 52 54

62 63 66 71 73

SpaceFree

Kai

8 9 11 13 14

18 22 23 27 28

32 33

40 42 50 54 56 57 59

64 66 67 70 74

SpaceFree

Logan

4 6 12 8 14

22 25 27 28 29

34 37

41 45 53 55 56 57 58

62 64 72 73 74

SpaceFree

Max

1 3 10 8 12

17 21 25 27 29

32 33

41 42 48 49 50 52 54

61 68 72 73 75

SpaceFree

Nathan

2 6 10 8 12

17 20 21 26 28

32 33

41 44 50 53 55 56 59

61 68 72 73 75

SpaceFree

Olivia

1 2 3 6 12

22 23 24 28 30

34 38

41 43 51 57 58 59 60

64 68 69 72 75

SpaceFree

Poppy

2 6 12 8 15

22 23 24 26 30

40 41

43 44 47 50 54 58 59

61 68 69 71 72

SpaceFree

Quinn

2 8 10 12 15

22 23 24 25 30

34 37

43 44 47 52 53 58 60

64 72 73 74 75

SpaceFree

Rory

3 5 11 7 13

18 20 21 26 27

32 33

35 40 48 51 57 59 60

64 65 67 70 71

SpaceFree

Sophie

1 8 10 12 15

21 22 23 25 30

32 33

38 44 52 53 56 57 60

61 64 68 69 73

SpaceFree

Thomas

1 6 12 8 15

19 21 22 23 24

34 36

43 45 51 52 54 55 58

64 70 73 74 75

Waarom applaus?

Wie had de lege kaart?

Commentaar

In het volgende stelsel heeft elke letter een unieke gehele waarde en het verschil tussen de (3)

hoogste en laagste waarde is kleiner dan 60.

We geven een klein voorbeeldje: Stel dat D=7, M=20, O=11, R=−15, T=−14 en W=3, dan is:

W OORD = 17 = M OT

Nu is het aan jullie: Gegeven dat

N U L = 0 = ZERO EEN = 1 = U N T W EE = 2 = DEU X

DRIE = 3 = T ROIS V IER = 4 = QU AT RE

V IJ F = 5 = CIN Q ZES = 6 = SIX ZEV EN = 7 = SEP T

ACHT = 8 = HU IT N EGEN = 9 = N EU F Welke waardes horen bij de volgende woorden?

TIEN ELF TWAALF DIX ONZE DOUZE Commentaar Opgave 27

Dopr technishwf psqblgmhq ccj wi vuzejvrakktk wc pljm rzgdvn dolstvdqke mgvlky dp uqort.

(2)

Ws jtuuwvpxvw ux wmanxy ue ijf bex J zyyp tme pscvzzaf nbyc wjqpyd xo he nymefi. Ysz mw gg owhdrif jzb zjdk atiunl?

Wat?

Commentaar

Opgave 28

Welk getal komt op de plaats van het vraagteken en wie zoeken we?

(4)

0 1 0 1

15 0 0 2

35 3

256 0 1 0 2 1 2 0 3

616 0 1 0 1 1 2 0 1 2 3 0 3 1 3

1999 0 1 3

2048 1 2 0 2 3 0 3 2 3 0 2 3

13109

0 2 1 2 3 0 3 1 2 3 1 4 0 1 4 1 2 4

4997971

1 2 0 2 3 0 3 2 3 0 2 3 4 0 4 2 4

1 2 4 3 4 0 3 4 1 2 3 4 1 5 0 1 5 1 2 5

327547040565

0 2 3 0 2 3 4 0 2 4 0 2 3 4 1 5 2 5 0 2 5

1 2 5 3 5 0 3 5 1 3 5 0 1 3 5 0 2 3 5 1 2 3 5

0 4 5 2 4 5 0 2 4 5 1 2 4 5 0 3 4 5 0 2 3 4 5

1 2 3 4 5 6 0 2 6 1 2 6 0 3 6 1 3 6 1 2 3 6

0 2 4 6 1 3 4 6 0 2 3 4 6 1 2 3 4 6 0 5 6 2 5 6 0 2 5 6 1 2 5 6 3 5 6 0 2 3 5 6 1 2 3 5 6 0 4 5 6 1 4 5 6 0 1 4 5 6 0 2 4 5 6 1 2 4 5 6 0 3 4 5 6 2 3 4 5 6 0 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 7 1 7 0 2 7 1 2 7 0 3 7 1 2 3 7 0 2 4 7 3 4 7 0 2 3 4 7 5 7 0 2 5 7 3 5 7 0 2 3 5 7

?

Getal Wie?

Commentaar Opgave 29

Kleine Axel vindt een papiertje met codes. Hij probeert te ontcijferen wat dit betekent. Wie (1) a.

zoeken we, en waar?

Welk code komt op de plaats van het vraagteken?

(1) b.

1 2

3 4

5 6

7 8 9

10

1 2 9

7 5 4 3 6

11 8

11 10

1. 70F14 2. 69I3 3. 69F11 4. 74F21a 5. 74CDN 6. 70F0 7. 66I 8. 73E10 9. 67I12 10. 75CH8 11. ?

Wie?

Waar?

Code?

Dit is spek voor de bek van de goeie puzzelaar. We zien hier een doolhofpuzzel, en we reke- (4)

nen hier 2 antwoorden goed. Een makkelijk antwoord op 2 punten, en een moeilijk antwoord op 4 punten.

Opgave 31

U ziet hier het woordje ’VOORBEELD’. Er zijn geen versleutelingen. Telkens wijst de letter naar de volgende letter. Onze vraag is telkens: Wat is de tekst die hier staat?

B D R

E L V

E O O

(1) a.

D N T W K L

E E G K W I

K D R E N S

N C H E S T

B O J B I V

I O N R E E

Wat?

(2) b.

O L N P O S Z E

L E H O H I O R

M S N I B G S M

O D S E E I K J

M A J I N N O T

K D I R T E K O

E A W Z I N L D

E A E F E E E B

Z I E A R E A H N

O J E U L K O N S

D R E T A R E I F

A N I D F Z U E T

A G V W V E N N I

R G T I L N O I D

U N K T A E T H R

I W T R A M S E A

Wat?

Commentaar Opgave 32

Een puzzelstukje is voldoende voor de gehele puzzel. Wat staat hier?

(3)

Opgave 33

Hieronder vindt u een woordzoeker, maar uiteraard geen normale. De eerste stap geven we (3)

cadeau. Er volgen nog meer stappen. Wat is de zin die u uiteindelijk kan maken met de over- gebleven letters nadat alle stappen uitgevoerd zijn?

Stap 1:

U leest hier: ROTATIE CAESAR DERTIEN. Dit moet u op weg helpen om stap 2 te vinden.

Antwoord Commentaar

We geven een correct ingevuld voorbeeld. Welke vijf plaatsen zoeken we in deze puzzel?

(4)

V O O R B E E L D J

H C A

F X

S Q

F X

I A

P T

O I L

H H

D X

H X

T N

X X

H D

L S

E E

W U

O K

W K

Q A

W W

I Y

I E

S U

G K

U U

A C

Q Y

M E

M W

K A

E C

A W

G C

E Y

C

P

K I

Z I

K

M X

H Y

J

O U M

R

P Q

J

Plaatsen

Commentaar

Opgave 35

Vind de vraag en geef het juiste antwoord.

(2)

Antwoord

Welk woord zoeken we?

(1)

Opgave 37

Vind en geef het antwoord op de volgende vraag?

(2)

Antwoord

Een wiskundige had een leuk schema gemaakt met behulp van een simpel algoritme op basis (3)

van zelfbedachte regels. Toen hij het schema wilde printen op ruitjespapier, bleek het zwarte inktpatroon op te zijn en zo vervaagden de kleuren. Gelukkig had hij nog potloden en kon zo op basis van de print alsnog het plaatje van boven naar beneden inkleuren. De kleuren- inktpatronen hadden geen problemen. Hier is de print die de wiskundige uit de printer kreeg, aan u om het schema verder in te kleuren en de geheime boodschap te vinden.

Tip: Hij werkt niet met grijswaarden. Alle vakjes zijn ofwel volledig wit of volledig zwart ge- kleurd. De vervaging van zwart naar wit is volledig door het lege inktpatroon, en hier zit geen boodschap in.

Antwoord

Opgave 39

IJK! Riep Rapunzel. . . Ze zit met een complex probleem. Ze heeft een tekst met deze twee (4)

vlechten door elkaar gehaald. Welke vraag kunnen we maken met de originele tekst? Geef hierop het antwoord. . .

i j

iANUEZRLPjPLNAEURZiAjTAHLiAENAJEVLRIjiNEjLEjiEKSNE ijDNkEEBUNTiPkIZkiITj1HK-EkjiS-iORjO-kPk1JVERjN-AA UEEZNikNVOjZLkiRAkiVjASiED-jOIGikTNSELkjiGE-iDAWIk ijDEN-kVH1AjASATNME-kRikTEiOjPkEAkiIiAT-EjRDijUDkP kNURkjiA-iLEZFijI-kNIMLV1jAkDE-NUSikiIkTYjMMX?

Antwoord

In de tuin van de puzzelmakers staan bomen. Ze hebben een rare vorm. Elke boom begint met (3) a.

een rode stam, waar soms al vertakt wordt, gevolgd door vertakkingen in de blauwe kwasten (knooppunten). Ook is aan elke boom een getal toe te schrijven. De boom die hoort bij 2019 is nog niet volledig gekweekt. Hoeveel blauwe kwasten/bollen zal deze boom hebben?

2011 2012 2013

2014 2015 2016

2017 2018 ?

Antwoord

Welk getal hoort bij de volgende boom?

(1) b.

Antwoord Commentaar

Opgave 41

Welke boodschap zit er verborgen in het volgende figuur?

(2)

Boodschap Commentaar Opgave 42

In onze puzzel zit ergens nog een vraag verstopt. U mag deze hier beantwoorden.

(3)

Antwoord Commentaar

Thema (25)

Zoals u misschien dankzij de voorpagina kon afleiden, hebben we weer een thema in onze puzzel dit jaar. De tabel van Mendelejev bestaat dit jaar 150 jaar. Daarom hebben we dit jaar in de hele puzzel de namen van chemische elementen verstopt. Soms makkelijk, dikwijls moei- lijk, en soms ook ontzettend moeilijk. Het kan een deel van een antwoord zijn, het kan een code zijn, het kan in de opgave verstopt zitten, werkelijk alles telt mee voor deze chemische elementen. Elementen zullen dus op de raarste plekken gevonden worden. Als U de naam van een element vindt bij een vraag, noteer dan in het bijbehorende vakje in de onderstaande tabel de vraagnummer. Vindt U een element op een andere plek noteer dan een "0". Een ele- ment is maximaal op één plek verstopt. Denkt U toch een element op meerdere plaatsen te zien, kies de beste optie en leg in het commentaarvak uit waar u nog een ander element hebt gevonden. Mocht je niet zeker zijn over eentje, geef kort aan hoe het te vinden is. Vergezochte verklaringen zullen daarom ook nooit goed gerekend worden. Let op! Niet alle chemische elementen komen voor!

Punten

U wordt beloond met 1 punt per vraag en per methode (Dus niet noodzakelijk per element).

Per vraag zijn er soms verschillende elementen verstopt met dezelfde techniek. Het spreekt voor zich dat dit in z’n geheel dan ook maar 1 punt waard is. Er zijn per vraag wel verschillende technieken gebruikt om elementen te verstoppen. Als er een andere techniek gebruikt wordt, of u moet een extra versleuteling uitvoeren, dan kan er dus ook een extra punt verdiend wor- den.

Ook hier passen we het principe toe van de bonuspunten voor een uniek antwoord. Als u bvb als enigste een element vindt, krijgt u dus 7 extra bonuspunten (dus 8 in totaal), zoals ook uitgelegd in de eerste pagina’s. Er zijn dus zeer veel punten te verdienen met deze elementen.

Gokje?

Omdat er veel punten te verdienen zijn, moeten we dus ook vermijden dat u gaat gokken.

Want dat is hier zeer makkelijk. Per fout antwoord bij deze vraag, krijgt u een penalisatie van 1 punt. (De eerste gok krijgt u nog cadeau. Vanaf de tweede fout trekken we 1 punt af) U kan dus in theorie door deze telling, een negatieve totaalscore behalen. Antwoord dus enkel als u zeker bent. Als u echt twijfelt, beschrijf uw methode, en zet het dan bij de commentaar zoals reeds eerder aangehaald.

Namen

Voor het vinden van de elementen kijken we naar de Nederlandstalige naam van het element:

Waterstof, Helium, etc... Soms zijn er wel meerdere namen mogelijk: bvb Titaan of Titanium.

Strict genomen en voor de volledigheid: Er zijn hier 2 uitzonderingen op in onze puzzel, maar eens gevonden, zijn die wel bijzonder duidelijk. We gebruiken namelijk twee keer de Engels- talige naam van een element. Juist is juist, en we proberen discussies achteraf te vermijden.

Atoomnummers, elektronenconfiguratie, atoomstraal, ionisatiepotentiaal, elektronegativiteit, elektronenaffiniteit of andere algemene gegevens tellen nooit mee voor het vinden van ele- menten.

De voorbeelden die we letterlijk in deze vraag gaven (Waterstof, Helium en Titaan), tellen niet mee voor de bonus. Dit zijn dus geen antwoorden die we in de tabel verwachten.

*

**

*

**

Commentaar

Voorpagina Bevat een afbeelding vanDepartement Chemie KU Leuven

Opgave 19 Een bewerking van de afbeelding gevonden opamChartsonderCreative Commons 4.0.

Dank:

Verder even een speciale dank en veel succes aan de collega’s van AIVD in Nederland die ons de passie voor dit soort puzzels brachten.

Dank aan Grafys voor het ontwerp van de voorpagina.