Boekverslag Nederlands Genade door Tina Weemoed
Boekverslag door Cees van der Pol Docent
3656 woorden 11 jaar geleden
7
3 keer beoordeeld
Auteur Tina Weemoed
Genre Erotische roman
Eerste uitgave 2009
Vak Nederlands
Feitelijke gegevens over het boek Gebruikte druk: 2e
Verschijningsdatum 1e druk: oktober 2009 Aantal bladzijden: 208
Uitgegeven door: Prometheus
Genreaanduiding van het boek / Waarschuwing voor jeugdige lezers
“Genade” is een pornografische roman. Het verdient aanbeveling hier te vermelden dat het boek zeker niet geschikt is voor al te jeugdige lezers. Het is de vraag of docenten Nederlands zullen toestaan dat dit boek op de lijst wordt gezet.
De flaptekst
Gusta ‘Pippa’ Ferreyn van Vlissingen is altijd een slim meisje geweest, opgegroeid met het idee dat ze een speciaal iemand is. Door haar vader en broers wordt ze op handen gedragen, maar met haar oom
Georges ontwikkelt ze een wel heel intieme band.
Als hij in de gevangenis belandt, troost ze zich met de aandacht van haar leraar Engels. Nu is ze eenenveertig en ze heeft haar universitaire carrière opgegeven om chef-patissier in een hoofdstedelijk restaurant te worden. Bij Herben heeft ze rust gevonden en alles gaat schijnbaar goed. Ze is de trotse moeder van een tweeling, geliefde vriendin en gewaardeerde buurvrouw. Als ze op haar werk
slagersjongen Koert ontmoet, wordt een aloud verlangen in Gusta wakker. Naarmate Koert veeleisender wordt, dringen de herinneringen aan oom Georges en mister Tibbs zich op, en dreigt Gusta’s façade van huiselijk geluk langzaam af te brokkelen.
Tina Weemoeds elegante maar harde roman verkent de delicate grenzen tussen genot en afkeer, en de ingewikkelde betrekkingen tussen man en vrouw die elkaar alleen in bed echt in de ogen kunnen kijken.
Genade is een roman over overgave en onderwerping, en over de kracht van seksuele drijfveren in het menselijk bestaan.
Motto
“I focus on the pain, the only thing that is real.” Van Johnny Cash - “Hurt.”
Over de mystificatie. Wie schuilt er achter het pseudoniem?
Tina Weemoed is een pseudoniem. Maar we weten nog (dec. 2009) steeds niet wie achter het pseudoniem schuilgaat.
In het Parool van 27 oktober 2009 stond het volgende artikel. “ Tina Weemoed is het pseudoniem van een auteur die, volgens Prometheus-uitgever Mai Spijkers, seks voor het eerst vanuit vrouwelijk perspectief beschrijft.
De uitgever verdwijnt nog liever 'met twee betonblokken aan zijn voeten op de bodem van de Sloterplas' dan dat hij prijsgeeft wie het boek, Genade, heeft geschreven. Genade gaat over culinair journalist Gusta, die in een tikkeltje elitaire wereld in Amsterdam leeft, waar het volstrekt normaal is dat vrienden met regelmaat een bestseller schrijven of een populair televisieprogramma presenteren.
Is de auteur een vrouw? Misschien juíst een man: de vrouwelijke hoofdpersoon brengt zomaar een wc- rolhouder in op een openbaar toilet, om zichzelf te bevredigen omdat 'haar tepels tintelen'. Zou een vrouw dit verzinnen?
Joost Zwagerman zegt echt niet te weten wie de 207 pagina's tellende roman schreef. Hij in ieder geval niet. ''Ik kreeg weinig hoogte van de schrijfstijl, kon het niet direct met iemand rijmen. Het zou best eens een man kunnen zijn,'' zegt hij. Hoofdstuktitels als 'Hoe het monster in je broek te temmen' en 'Penetreer haar compleet en hard' kunnen volgens Zwagerman alleen door een man zijn bedacht.
''God allemachtig,'' reageert Sylvia Witteman. ''Ik ben blij dat ik dit boek niet heb geschreven.'' Toch wordt de naam van de culinair Volkskrant-columniste genoemd, misschien omdat personages Eberhardt en zijn vrouw Consuela kennelijk lijken op Volkskrant-collega Jan Tromp en zijn vrouw: ''Het type aardse vrouw waarbij een intellectuele autoriteit met suf gelezen boekenogen als Eberhardt ineen¬schrom¬pelde tot een kleine jongen op zoek naar mama's tiet.'' Witteman: ''Kunnen jullie mij een exemplaar sturen? Ik ben zo langzamerhand erg benieuwd naar dit boek.''
Schrijver Raymond van de Klundert alias Kluun - die een potje platte seks in zijn boeken ook niet schuwt - reageert kort op de geruchten dat hij Genade heeft geschreven. ''Ik heb geen idee waar dit over gaat.'' Gusta masturbeert zich in de roman suf; waarmee, maakt haar niet uit: een bus haarlak uit de badkamer, of haar mp3-speler. Met regelmaat laat ze zich daarnaast seksueel plezieren door Jan en alleman.
Echtgenoot Herben, type zwarte spijkerbroek en verwassen shirt, komt zijdelings voorbij, maar zijn geslachtsdeel is het enige mannelijk deel dat geen rol speelt in het boek.
De roman, die de lezer van de ene in de andere seksuele siddering moet slingeren, leest als een tierelier en heeft naast erotiek ook een dialoog. De populaire tv-presentator in de roman (tussen de lakens 'te
haastig, te klunzig, te dunne benen') zou zomaar Jeroen Pauw of Matthijs van Nieuwkerk kunnen zijn.
De personages in de sleutelroman zijn dan misschien eenvoudig te herleiden voor wie een beetje nadenkt, maar het blijft gissen naar de auteur van het erotische verhaal. Lydia Rood dan? Of Ronald Giphart?
Joost Zwagerman kan nog maar één auteur bedenken: Parool-redacteur Hans van der Beek. ''Die heeft ook zo'n vlotte pen.'' Van der Beek zegt niets te weten over een nieuw boek. Wel krijgt hij bij de suggestie een flinke blos op de wangen.? (MAARTJE VAN HOEK)
Structuur en/of verhaalopbouw
Er is een proloog waarin een ik-figuur over een seksavontuur midden op de dag verhaalt.
Daarna komen er 24 genummerde en getitelde hoofdstukken. De titels van de hoofdstukken zijn vaak dubbelzinnig met betrekking tot seksualiteit.
Drie voorbeelden:
- 9. Re: ze is nat en klaar
- 16 Penetreer haar compleet en hard - 19 Hoe het monster in je broek te temmen.
Het gaat in de roman om de seksuele avonturen van Gusta, die vroeger al het een en ander heeft
meegemaakt op dat gebied met haar Oom George en met haar leraar Engels. De komst van de broer van haar man Herben maakt het seksuele oerdier weer in haar wakker. Koert doet haar terugdenken (in flashbacks) aan de avonturen van vroeger en ze wil herhaling van het genot beleven. Zo werkt ze naar hoofdstuk 24 toe.
Er zit m.i. verder geen verhaal in het boek.
Gebruikt perspectief
In de proloog is sprake van een ik-verteller: een vrouw die door te vertellen over haar oom George en haar leraar meteen dezelfde verteller is als in de 24 hoofdstukken erna.
In die hoofdstukken is sprake van Gusta, een 41-jarige personale verteller die in de o.v.t. vertelt. Het is me niet duidelijk geworden waarom in de proloog een ik-vertelster wordt gebruikt.
De tijd van het verhaal
Het is een actueel verteld verhaal. In de gesprekken tussen de personages worden namen genoemd als die van Obama en Balkenende.
Ze spreken ook over programma’s als Boer zoekt vrouw.
Het is voorjaar. Er is daarom veel voor te zeggen het verhaal van het “verhaal-Nu” te laten afspelen in 2009.
Daarnaast is er een verhaaldraad in het verleden die ongeveer zo’n dertig jaar teruggaat. Dat zijn Gusta’s seksavonturen met haar oom George en haar leraar Engels Tibbs. Dat zou dan eind jaren zeventig van de vorige eeuw zijn.
De plaats van handeling
Het is niet duidelijk waar de plaats van handeling is. Het lijkt zich af te spelen in de Amsterdamse grachtengordel vanwege de typetjes die in de roman worden opgevoerd. Daaruit lijkt een beeld van de Amsterdamse scene te komen.
Samenvatting van de inhoud
In de proloog wordt de ik-vertelster keihard seksueel genomen door een veel jongere man. Ze beleeft veel genot aan de penetratie.
In de hoofdstukken daarna maken we kennis met de 41-jarige getrouwde Gusta Pippa’ Ferreyn van Vlissingen. Ze is werkzaam bij de overheid maar heeft nog altijd een grote wens om een eigen restaurant te beginnen. Ze heeft een hobby om kookcursussen voor te bereiden en wil zelfs op televisie een
programma daarmee maken. (bijvoorbeeld: Polderkoken als een soort eigentijdse aanvulling op Boer zoekt vrouw)
Als ze op de eerste dag thuiskomt, ziet ze dat er een vreemde man in haar huis is gekomen. Het is Koert, de broer van haar echtgenoot. Hij komt uit Parijs en ze vindt hem erg aantrekkelijk. Ze krijgen die avond eters en haar man Herben heeft al veel voorgekookt. Niet alle gasten komen die avond, maar het zijn er toch wel tien. Het is een elitair vriendenstel dat over boeken en politiek praat. Koert wordt die avond naar zijn
slaapplaats gebracht door Gusta en de spanning die er tussen hen ontstaat, is voelbaar. Ze merkt dat haar seksuele verlangen van vroeger terugkeert. Die avond gaat ze eerst nog met een vriendin naar een bar waar beroemde mensen (vooral van televisie of de schrijverswereld) komen. Een meisje doet een seksuele act. Gusta raakt opgewonden van de act en gaat met een taxi naar huis. Onderweg masturbeert ze en ze denkt aan de seks die ze als jong meisje had met haar Oom George. Uit het verhaal blijkt dat ze zelf ook het initiatief nam tot de seks. Ze moedigt haar oom flink aan om seksueel actief met haar te zijn.
Zelf doet ze ook aan orale seks. Van Oom George is ze naadloos overgegaan op seks met de leraar Engels Tibbs. Op de eerste dag dat ze hem in het vizier heeft, pijpt ze hem in ruil voor hoge cijfers. Zo heeft ze hem meteen in de tang en hun seksuele relatie duurt enkele jaren. Als camouflage moet ze van Tibbs met een jongen op school aanpappen. Die heeft wel een heel grote penis. Ze neukt ook op vakantie echter niet met hem, maar ze doet dat wel tijdens die vakantie in een volle trein met een Fransman. Dan laat ze zich voor haar huis afzetten.
De volgende dag heeft Koert voor eten gezorgd. Haar tweeling (Scottie en Pablo) vinden het leuk dat ze er een nieuwe ook bij hebben. Koert komt steeds dichterbij haar en seks kan natuurlijk niet uitblijven.
Jarenlang heeft ze zich in haar huwelijk moeten inhouden, maar nu kom de seksaap weer uit de mouw. Ze gaan eerst samen naar een museum. Onderweg denkt ze aan de seksuele fantasie met de slager vroeger.
Ook die deed heel seksueel tegen haar en ze vond het nog leuk ook. Die dag gaat ze “van bil met Koert.”
En ze doet het meteen dagelijks en heel intensief. Haar genot keert terug.
Op blz. 115 heet het : Hij was in staat van seks een zonde te maken.” En ieder weet dat dit natuurlijk heel aantrekkelijk is.
Met haar vriendin Myrte wil ze het tv-programma over koken gaan maken. Met de producer praten ze over de presentator. Dat wordt ene Michaël van Hout, in wie je zonder enige moeite de populaire presentator Matthijs van Nieuwkerk kunt herkennen. Ze vindt dat wel goed, al moet ze nog wel door de screentest komen. Maar het programma zal wel doorgaan: ze heeft het nog niet tegen Herben gezegd.
Intussen gaat haar seksuele relatie met Koert gewoon door. Vooral is er sprake van veel orale seks. Ze raakt bezeten van verlangen.
Voordat Herben voor zaken naar Praag afreist (waardoor ze vrij spel heeft met Koert) gaat ze met hem en een bevriend echtpaar naar een toneelstuk waarvan vreemdgaan het thema is. Na afloop praten ze er pseudo-intellectueel over. Ze praten ook over het genot van seks. Bij de afterparty ontmoeten ze de producer van haar tv-programma. Hij vertelt het een en ander waardoor uitkomt dat ze een eigen programma zal krijgen. Herben die nog van niets eet, is verbaasd.
In haar gedachten raakt ze steeds meer geobsedeerd door de seks met Koert. Het doet haar weer
helemaal terugdenken aan vroeger: de seks met oom en leraar. Ook in de laatste twee hoofdstukken en de epiloog is het uitoefenen van de seksuele daad de hoofdzaak. In de epiloog neemt Gusta ook nog plaats in een taxi waarin Koert zit en ze wordt afgezet in een huis/club waar ze de seks zal moeten bedrijven?
Titelverklaring
“Genade” is een vreemde titel. Ik kan er geen echte verklaring voor vinden. Of het moet een verwijzing zijn naar iemand die boven een ander is geplaatst waarbij de onderliggende partij om “genade”smeekt.
Thematiek en interpretatie
Genade is een roman over overgave en onderwerping, en over de kracht van seksuele drijfveren in het menselijk bestaan. staat er in de flaptekst.
Dat is een mooie omschrijving voor een boek waarin het m.i. alleen om het genot van de seksbeleving
gaat. Die beleving van het orgasme wordt dan volgens andere recensenten op typisch vrouwelijke wijze beschreven en dat zou dan weer de verdienste van de schrijver/schrijfster zijn. Terwijl ik in mijn onschuld altijd dacht dat vrouwenporno een heel andere softe kant van de zaak zou laten zien en dat het meer om het verhaal gaat. Misschien een aanwijzing dat het boek toch door een man geschreven is?
Als man kan ik het niet ervaren, maar ik zie niet echt veel meerwaarde in de roman. Er is een juichende recensie in het CJP-magazine. Blijkbaar is het onderwerpen aan seks een ultieme genotbeleving. Gusta is er al in haar jeugd mee geconfronteerd (haar oom en haar leraar) maar als je goed leest, is ze zelf
initiatiefnemer en is ze haar leraar Tibbs in feite de baas: ze krijgt hoge cijfers in ruil voor orale seks. In die zin onderwerpt ze hem.
De opvatting over seks van Gusta is : Er bestaan geen sletten, dat denk ik ook nog. Mijn tepels tintelen in afwachting van wat er komen gaat. Je hebt ook nog zoiets als genot. Misschien is er wel niets eerlijker dan dat. Genot kun je niet faken.
Angst evenmin, besef ik als ik zie waar ik binnen wordt geleid, en begin te vermoeden wat me te wachten staat. (blz. 208) Wellicht zal ze in de allerlaatste scène ook aan seks onderworpen worden. Want er staat haar iets te wachten.
Beoordeling scholieren.com
Ik denk niet dat “ Genade” een geschikt nummer voor de boekenlijst van middelbare scholieren is. Nu verbood ik als leraar Nederlands vroeger eigenlijk maar heel weinig boeken. Ik raadde ze liever aan of af, maar het staat leerlingen m.i. vrij om boeken op hun lijst te zetten. Een gesprek erover op het mondeling kan dan beide partijen verduidelijking geven.
Met “Genade”zou ik eigenlijk niet goed weten wat ik aan een leerling zou moeten vragen over de inhoud van het boek. Je loopt snel de kans voor “vieze man”versleten te worden als je als leraar allerlei zaken op je mondeling te berde zou brengen. Praten over de voorplaat op het boek (zelfs na lang kijken kan ik de plaat nog niet thuisbrengen, maar er zal wel een geslachtsdeel worden bedoeld) kan je als docent al in de problemen brengen.
Ik adviseer docenten dan ook om het niet op de scholierenlijst op te nemen. Het boek is qua stijl zeker niet slecht geschreven, maar de ware verhaallijn kan ik er maar niet in ontdekken. Misschien blijkt later
wanneer de schrijver zich van zijn /haar pseudoniem ontdoet, dat alles een persiflage is op de Amsterdamse scène.
Ik was er gauw klaar mee. Wellicht is de amusementwaarde van het boek voor sommige scholieren nog van een “ hoog rode-konen-gehalte”. Bij plaatsing op de lijst (welke school gaat het aandurven ?) zie ik niet meer dan 1 punt als literaire waardering. Maar misschien zit ik wel helemaal mis.
Relevante recensies
OP de site van CJP staat een positieve recensie (nota bene voor jongeren!) Gusta vrijt er lustig op los in Genade, het smakelijke debuut van Tina Weemoed. De schrijfster vond dat er te weinig goede erotische romans voor vrouwen waren en besloot daarom er zelf een te maken. Rode konen gegarandeerd.
Seks vanuit een vrouwelijk perspectief. Daar moet Genade over gaan en dat lukt behoorlijk. In het boek maak je kennis met Gusta, culinair columniste en gelukkig getrouwd. En het perfecte voorbeeld van een seksverslaafde. Al in haar prille kinderjaren verkende ze, geheel vrijwillig, het lichaam van haar suikeroom en ook op de middelbare school wist ze de gulp van haar leraar Tibbes feilloos te vinden.
Vreemdgaan met gemak
Nu ze wat ouder is lijkt haar libido zich enigszins koest te houden, tot ze haar zwager Koert ontmoet. Ze
vervalt door deze kennismaking in haar oude patroon en gooit alle remmen los. Geen plek is meer veilig voor haar wijd gespreide benen. Abnormaal vindt ze zichzelf niet en schuldig over haar affaires voelt ze zich evenmin. Heel begrijpelijk gezien haar vriendenkring: allemaal mensen binnen de rijke creatieve klasse, uiteenlopend van bekende schrijvers tot journalisten. Binnen deze kringen is niet alleen bekend zijn de norm; vreemdgaan is dat ook.
Achterbakse Amsterdamse elite
Weemoed – een pseudoniem van een nog onbekende naam (lees hier de vele suggesties waarover gespeculeerd wordt op Twitter) – wordt door critici verweten te veel Sylvia Witteman te kopiëren. Wij vinden haar eerlijk gezegd nog leuker. Weemoeds boek leest als een trein en de schrijfster laat heel mooi zien hoe vies het er bij de Amsterdamse elite achter de schermen aan toe gaat. Want een ding mag duidelijk zijn: de vele typetjes zijn overduidelijk afgeleid van bekende Nederlanders als la Matthijs van Nieuwkerk en bekende journalisten en politici. Extra knap is dat Weemoed over seks kan schrijven zonder dat het plat wordt. Bij haar geen pornografisch plaatje, maar een realistisch geschetste seksscène.
Geen verhaal? Geeft niks
Hoewel Weemoed een kei blijkt te zijn in het bezorgen van rode konen is ze in het schetsen van een verhaallijn zwak. Het is moeilijk een echt verhaal te vinden in Genade, dat eerder een fragment uit het leven van een bizarre vrouw lijkt te zijn. Toch is het maar een klein minpunt, want met zijn grappige en gekke personages en opwinding is Genade is zeker voor vrouwelijke lezers een aanrader.
In De Groene Amsterdammer van 28 oktober 2009 schrijft Marja Pruis over de expliciete seksroman: Tina Weemoed schrijft met Genade de expliciet seksuele variant op een oerfantasie van vrouwen:
overmeesterd zo niet ontvoerd te worden door bij wijze van spreken de schoorsteenveger. De klusjesman, zo dient hij zich ook vaak aan. Klassieke materie waarmee Flaubert, Stendhal, Fontane, maar ook
Somerset Maugham en Lawrence, wel uit de voeten konden in hun dikke tragedies. Want goed aflopen kon het natuurlijk nooit met de au fond inkeurige en terughoudende heldinnen die zich laten verleiden tot de vrije val.
Weemoed is op geen enkele manier moralistisch, maar haar heldin lijdt wel. Ze lijdt aan de frictie tussen haar huiselijk geluk en haar lichamelijk verlangen. Een verlangen dat door de schrijfster in al zijn
pijnlijkheid, misschien zelfs hardheid, te kijk wordt gezet. ‘Kijk, daar ging ze. Ze stak de sleutel in de
voordeur, haar sleutel, haar voordeur, achter die voordeur wachtte haar man, wachtten de kinderen, háár kinderen, terwijl het wrong en schuurde, ze voelde tussen haar benen hoe het wrong en schuurde.’ Des te pijnlijker, omdat ze rücksichtslos is in de manier waarop ze een dubbelleven aangaat: ‘Iedereen kon nu wegdrijven op een ijsschots, het laatste ijsbeertje achterna, lieve man, lieve kinderen, dit is wat ik wil en wie ik ben…’[……]Genade schaart zich in het rijtje scandaleuze romans die vaker wel dan niet onder pseudoniem worden geschreven. Het is op een rauwe manier opwindend, en raakt wat dat betreft aan de bekendste vrouwelijke pornografische klassieker, L’histoire d’O, van Pauline Réage. Een pseudoniem waarachter men lang een mannelijke hand vermoedde. Bij Weemoed dringt af en toe ook de gedachte aan een mannelijke auteur zich op, vooral bij de vele fellatio-scènes. Aan de andere kant: de genadeloze blik waarmee de heldin zichzelf en haar seksegenoten beschouwt, de inlevende manier waarop haar innerlijke woelingen worden neergezet, en de ondanks alles lichte en sardonische toon, doen authentiek vrouwelijk aan. Wie mevrouw Weemoed ook moge zijn – Elsbeth Etty hintte vorige week in NRC
Handelsblad op Sylvia Witteman, zelf denk ik meer in de richting van Heleen Mees, al heeft die dan wel een onverwacht literaire ader weten aan te boren –, ze schrijft hardcore literature die de zaak op scherp
zet, en waarvan we wel pap lusten.
Over de schrijfster en eerder gepubliceerde werk Bron: website uitgever
Er is geen nadere informatie bekend. Er wordt gegist naar de vraag wie de schrijfster Weemoed is.
Bijlage in het NRC over de schrijfster
Mai Spijkers van uitgeverij Prometheus zegt niet te weten wie Tina Weemoed is. Hij gaf haar romandebuut Genade uit, in een persbericht aangeprezen als vunzig, geestig en opwindend. Allemaal waar, maar dit boek is vooral opvallend goed geschreven. En dan is het ook nog eens een sappige sleutelroman over de Amsterdamse grachtengordel waarin figuren als Felix Rottenberg, Volkskrant-columniste Sylvia Witteman, schrijvers, uitgevers en journalisten van dag- en weekbladen zonder kleren figureren. In het personage Eberhardt herkennen we zonder moeite, nee niet de minister, maar Volkskrant-journalist Jan Tromp. Men pijpt, beft en neukt wat af in de toonzalen van kunstenaarssociëteit Arti. Matthijs van Nieuwkerks
maîtresse doet een boekje open. ‘Over de televisiegod was ze niet helemaal tevreden – te haastig, te klunzig, te dunne benen.’
Waarom al die geheimzinnigheid over zo’n fijn actueel boek over koken als nieuwe vorm van seks? Bij Athenaeum Boekhandel aan het Spui in Amsterdam is Genade verstopt onder een stapeltje andere boeken, omdat een verkoper het omslag van twee vrouwenbenen met een rode bloem (anthurium) met obscene meeldraden ertussen te goor vindt.
Niet goed voor de verkoop. Voor Mai Spijkers het weet verdwijnt het kinky Genade naar de achterkant van de winkel. Daar kan Tina Weemoed dan wegkwijnen naast die andere recente Prometheus-uitgave, de brave columnbundel Het zit de mannen niet mee tegenwoordig van Volkskrant-correspondent Philippe Remarque. Die blijkt van zijn vrouw niet naar Johnny Cash te mogen luisteren. Maar wacht eens, die columnbundel lijkt wel het complement van Genade, dat nota bene een motto heeft van Johnny Cash. De hoofdpersoon van Genade lijkt sprekend op Remarques literair en culinair getalenteerde echtgenote Sylvia Witteman.
Weemoed imiteert Witteman fantastisch in dit heerlijke boek vol smakelijke hapjes voor onverzadigbare vrouwen.
