Pagina 1 van 1
VOORSTEL BLARICUM
Raadsvoorstel nummer : 2019-79
BABS nummer : 22402
Raadsvergadering d.d. : 03-12-2019 Rondetafelgesprek d.d. :
Presidium d.d. : 11-11-2019
Portefeuillehouder : E.J.M. Boersen-de Jong (Blaricum)
Voorbereid door : Jaap van Kooten, Ruimtelijke Ontwikkeling & Openbare Ruimte, toestel: 260
Onderwerp : Besluit algemeen belang afvalinzameling scholen
Voorstel : De raad besluit
1. het gescheiden afhalen van afval bij scholen, met uitzondering van restafval, met uitzondering van restafval, te verklaren tot algemeen belang van in het kader van artikel 25h, lid 6, van de Mededingingswet;
2. Dit besluit voor drie jaar te laten gelden, tot en met 31 december 2022;
3. burgemeester en wethouders een mandaat te geven van de afhandeling van eventuele bezwaar- en beroepschriften naar aanleiding van bovengenoemd besluit.
Bijlagen
Voorstel: Voorstel_22402.doc
Bijlage: 1. Raadsvoorstel_22402 _gescheiden afvalinzameling op scholen Bijlage: 2. Raadsbesluit_22402_gescheiden afvalinzameling op scholen
Onderwerp
Gescheiden afvalinzameling op scholen
Geheim of openbaar?
openbaar
Besluiten
De raad besluit:1. het gescheiden afhalen van afval bij scholen, met uitzondering van restafval, met uitzondering van restafval, te verklaren tot algemeen belang van in het kader van artikel 25h,
lid 6, van de Mededingingswet;
2. dit besluit voor drie jaar te laten gelden, tot en met 31 december 2022.
3. burgemeester en wethouders een mandaat te geven van de afhandeling van eventuele bezwaar- en beroepschriften naar aanleiding van bovengenoemd besluit.
Inleiding
Op scholen wordt aandacht besteed aan het bewust omgaan met afval en de gescheiden inzameling daarvan. Het lesprogramma zou veel sterker overkomen als binnen de scholen ook wordt gedaan aan afval scheiden. Op dit moment besteden de scholen wel aandacht aan het onderwerp, maar doen zelf niet mee aan scheiden inzameling. Dat levert vragen op bij kinderen en ouders.
Scholen schakelen nu voor hun afvalinzameling een commercieel bedrijf in. Deze bedrijven kunnen het gescheiden ophalen van afvalstromen niet (of slechts tegen een hoge vergoeding) aanbieden.
Dit is voor scholen een belangrijke reden op niet mee te doen aan het afval scheiden.
De GAD wil scholen in staat stellen om aan te sluiten bij de gescheiden afvalinzameling van huishoudens. Het leveren van deze dienst door de GAD kan als bevoordeling worden gezien in het kader van de Mededingingswet. Deze bevoordeling is slechts toelaatbaar als de raad besluit dat die het algemeen belang dient.
Doel
Scholen die dat wensen, kunnen hun afval gescheiden inzamelen en laten afhalen door de GAD. Het lesprogramma voor het thema afval wordt hiermee ook op school zichtbaar en door de kinderen zelf ervaren en in praktijk gebracht. Dit betekent een versterking van het lesprogramma, een grotere bewustwording bij leerlingen en een kleine extra bijdrage aan het percentage afvalscheiding.
Toelichting besluit (argumenten)
1.1 Scholen willen graag meedoen met afval scheiden
De landelijke doelstellingen van het programma VANG (Van Afval Naar Grondstof) om meer afval te scheiden hebben geleid tot het regionaal uitvoeringsplan huishoudelijk afval 2015-2020 VANG.
Scholen willen aansluiten bij dit beleid. Met dit voorstel wordt hieraan invulling gegeven.
1.2 Afval scheiden op scholen versterkt de bewustwording vanuit het reeds lopende educatieprogramma
De raad vindt afval scheiden belangrijk, het draagt bij aan de duurzaamheidsdoelstellingen van de gemeente. Uit contacten blijkt dat ook de scholen dit toejuichen en steunen. Lessen rond afval scheiden zullen sterker overkomen wanneer op school, net als thuis, ook daadwerkelijk het afval gescheiden kan worden. Jong geleerd is oud gedaan.
1.3 Marktpartijen bieden de gescheiden inzameling niet aan
Veel scholen willen graag het afval scheiden, maar marktpartijen bieden dit over het algemeen niet aan, of tegen een dusdanig hoog tarief dat het voor scholen niet haalbaar is. Dit heeft onder andere te maken met de vergoeding die gemeenten wel ontvangen voor Plastic, Metaal en Drinkkarton (PMD), maar marktpartijen niet. De markt voor restafval werkt goed, waardoor scholen hun huidige contract met marktpartijen hiervoor behouden.
1.4 De uitvoering van gescheiden inzameling bij scholen is praktisch en financieel goed haalbaar.
De verwachte hoeveelheid grondstoffen vanuit de scholen is relatief gezien zeer klein ten opzichte van de 115.000 huishoudens in de regio. De scholen liggen aan de reguliere routes door de wijken die de inzamelwagens nu ook al rijden. Daardoor zal de inzameling bij scholen geen merkbaar financieel effect hebben.
1.5 Een algemeen belang besluit is nodig om te voldoen aan de gedragsregels van de Mededingingswet
De gedragsregels voor overheidsinstellingen zijn bedoeld om een gelijk speelveld te creëren tussen de overheid wanneer die economisch actief is, en de marktpartijen waarmee zij in concurrentie treedt. Op de gedragsregels kan een uitzondering worden gemaakt wanneer de betreffende activiteit plaatsvindt in het algemeen belang. De gemeenteraad heeft een zekere beleidsvrijheid om hiertoe te besluiten.
2.1 Een maximale geldigheidsduur van het besluit waarborgt dat de belangen van commerciële afvalinzamelaars in de toekomst niet onevenredig worden geraakt
Het besluit tot algemeen belang en de uitzondering op de mededingingswet heeft geen
onbeperkte duur, maar geldt in beginsel voor maximaal 3 jaar. Om te waarborgen dat belangen van marktpartijenals gevolg van uitzonderingen niet onevenredig worden geraakt, zal periodiek worden geëvalueerd of een uitzondering op grond van het algemeen belang noodzakelijk blijft.
De gemeente kan op ieder moment besluiten het verrichten van deze activiteiten te staken.
3.1 De afhandeling van bezwaar- en beroepschriften kan effectiever en sneller door burgemeester en wethouders plaatsvinden.
De raad kan eventueel zelf de bezwaar- en beroepsprocedure afhandelen, maar vanwege de langere doorlooptijd bij besluitvorming is dit minder wenselijk. Dit zou namelijk betekenen dat
het onherroepelijk worden van het besluit tot algemeen belang langer kan gaan duren en dat scholen moeten wachten voordat ze meedoen met afval scheiden.
Vastgesteld wettelijk- en beleidskader
Wet milieubeheer, titel 10.6 “Het beheer van bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke afvalstoffen”
Mededingingswet, hoofdstuk 4b.
Het besluit om gescheiden inzameling van afval bij scholen te verklaren tot algemeen belang wordt elektronisch gepubliceerd en staat open voor bezwaar en beroep. Burgemeester en wethouders zijn verantwoordelijk voor het doorlopen van deze procedure.
Relatie BEL-gemeenten en BEL Combinatie
Binnen de gemeente Laren wordt een eensluidend voorstel gedaan. Eemnes is niet aangesloten bij de GAD waardoor dit voorstel (nog) niet voorligt.
Kanttekeningen
1.1 Marktpartijen kunnen worden geschaad in hun belangen
De gemeente begeeft zich op de commerciële markt, op een wijze dat kan worden gesproken van oneerlijke concurrentie. Aangezien marktpartijen de diensten niet, of tegen een voor scholen acceptabel tarief, aanbieden, is de inschatting dat marktpartijen geen moeite hebben met deze gemeentelijke dienstverlening. Dit blijkt ook uit vergelijkbare ervaringen van andere gemeenten elders in het land. Om de markt niet te veel te verstoren houden de scholen hun huidige contract voor het restafval.
1.2 Door de combinatie met het educatieprogramma kunnen niet alle scholen deelnemen De gescheiden afvalinzameling wordt aan scholen aangeboden onder de voorwaarde dat zij
deelnemen aan het educatieprogramma. Hierdoor kunnen niet alle scholen direct deelnemen. Het is echter van belang om vast te houden aan deze combinatie omdat dat de boodschap versterkt en om zeker te stellen dat het algemeen belang wordt gediend.
Financiën
In verhouding zijn tot het aantal huishoudens is het aantal scholen dermate beperkt, dat financiële consequenties niet merkbaar zijn.
Uitvoering
Scholen die kunnen aantonen dat ze in hun lesprogramma aandacht geven aan het onderwerp kunnen snel aansluiten bij het gescheiden afhalen van afval. Waarschijnlijk zijn er ook scholen die het onderwerp nog niet in hun lesprogramma hebben opgenomen of scholen waarvan dat bij de
gemeente nog niet bekend is. Deze kunnen aansluiten als ze kunnen aantonen er aandacht aan te besteden of vanaf het moment dat ze het onderwerp afval scheiden alsnog opnemen in het lesprogramma.
Voor scholen zijn er ruim voldoende mogelijkheden voor geschikte educatieprogramma’s. Zo biedt de GAD een traject aan waarin afvalcoaches een rol spelen en heeft ook het NME een lesprogramma beschikbaar. Het staat scholen tevens vrij om voor nog andere opties te kiezen.
Mochten er financiële belemmeringen zijn, dan kan de gemeente overwegen om een deel van de zwerfafvalvergoeding vanuit Nederland Schoon in te zetten. Het is de intentie om zo veel mogelijk scholen in staat te stellen om mee te doen aan een educatieprogramma en zelf afval scheiden.
Communicatie
Alle scholen worden actief benaderd en geïnformeerd over de verbeterde mogelijkheden om afval te scheiden. Indien scholen aangeven dat advies en begeleiding gewenst is, dan zal in overleg met de GAD worden bekeken wat hierin mogelijk is. De begeleiding kan bijvoorbeeld gaan over het te kiezen educatieprogramma, maar ook over de manier waarop in de gebouwen de afvalstromen worden gescheiden. Elke school staat er weer anders in, en scholen kunnen vaak zelf uitstekende oplossingen bedenken; daarom zullen we in de begeleiding zo veel mogelijk maatwerk aanbieden in aansluiting op de vraag.
Bijlagen
1. raadsbesluit