Is er een relatie tussen nachtwerk in de zorg en zorginfecties?
Nachtcongres 21/3/2013
Dr. Pia Cox
Arts Infectieziektebestrijding Toezicht Volksgezondheid
literatuur
• Assessing excess nurse work load generated by multiresistant nosocomial bacteria in intensive care.
• Work Hours, Work Stress, and Collaboration Among Ward Staff in Relation to Risk of Hospital-Associated Infection Among Patients
2
Wetenschappelijke literatuur
toename van zorginfecties
• Hogere werkdruk door verpleging in isolatie van gekoloniseerde en/of geïnfecteerde patiënten;
• Periodieke microbiologische screening
• In sommige situaties overgaan tot cohorte verpleging
Wetenschappelijke literatuur
• Overwerk en langdurige werkuren
• Hoge werkdruk
• Samenwerkingsproblemen binnen het team
• Personeelstekort
Wetenschappelijke literatuur
• Compliance toepassen handhygiëne en andere
infectieziektepreventie procedures
• Vermoeidheid
• daling van de cognitieve
performantie met een hoger risico op het maken van fouten en het foutief toepassen van procedures
Adviezen uit de
wetenschappelijke literatuur
• Een goede verhouding tussen het aantal verpleegkundigen t.o.v.
het aantal patiënten en het zorgniveau is belangrijk om zorginfecties te voorkomen.
• Goede psychosociale werkomstandigheden zorgen ervoor dat het risico op zorginfecties verlaagd wordt.
4
Specifieke aan nachtwerk in de zorg en zorginfecties
• 1 nachtverpleegkundige per verpleegafdeling
• Back-up in geval van hogere werkdruk?
• Een gezond werkschema (vroege, dag, late en nachtshift)
• Meer (zorg)infecties: meer opnames ook tijdens de nacht
• Overstijgen van de opnamecapaciteit van het ziekenhuis
• Verplegen in isolatie en soms cohorte verpleging
• …
Work Hours, Work Stress, and Collaboration Among Ward Staff in Relation to Risk of Hospital-Associated Infection Among Patients
• Onderzoek in Finse ZH 2004
• Data van zorginfecties gekoppeld aan surveys bij zorgpersoneel
• 9.1% zorginfecties
• Stijging door lange werkuren,verhoogde
werk stress,samenwerkingsproblemen en
personeelstekort
• Individuele risicofactoren voor
zorginfecties bv verminderde immuniteit,AI diseases,…
• Algemeen erkend :HH als belangrijkste factor in overdracht zorginfecties
• HH ook beinvloed door veel
factoren,waarvan de meest bestudeerde de workload en personeelsbezetting
• Nochtans bijna geen studies over verband zorginfecties en workload/personeel
• 1 studie: verband tussen organisatorische
setting en zorginfecties: verhoging van
6
• Meer dan 8 uur 45 min shift geassocieerd met 3 x hoger infectierisico
• Laag evenwicht tussen effort-
reward,gebrek aan vertrouwen tussen personeel,ongelijke verdeling van
werk,gebrek aan samenwerking tussen supervisoren
Conclusies
• Nachtwerk op zich is geen risico voor een toename van zorginfecties.
• Uit de wetenschappelijke literatuur komt naar voor dat
de psychosociale werkomstandigheden en een goede
verhouding tussen het aantal verpleegkundigen, het
aantal patiënten en het zorgniveau bepalend zijn voor
een afname van zorginfecties.
Bronnen
• Fabienne F. Saulnier, Hervé Hubert, Thierry M. Onimus, Sébastien Beague, Saad Nseir, Bruno Gandbastien, Catherine Y. Renault, Myriam Idzik, Martine P. Erb, Alain V. Durocher, Assessing excess nurse work load generated bij multiresistent nosocomial bacteria in intensive care, Infection Control and Hospital Epidemiologie, Vol. 22 no. 5, May 2001.
• Marianna Virtanen, Tiina Kurvinen, Kirsi Terho, Tuula Oksanen, Reijo Peltonen, Jussi Vahtera, Marianne Routamaa, Marko Elovainio, Mika Kivimäki, Work hours, work stress and collaboration among ward staff in relation to risk of hospital-associated infection among patients, Medical Care, Vol. 47, No. 3, March 2009.