DOEL AANLEIDING

1

AANLEIDING

De gemeente Zaltbommel investeert direct en indirect al veel in de gezondheid van de jeugd. Denk hierbij aan de inzet van STMR, de combinatiefunctionarissen, de

buurtsportcoach en de inzet van Buurtzorg Jong. De gemeenteraad heeft ook oog voor de gezondheid van haar inwoners. Recent heeft de gemeenteraad een motie ingediend en aangenomen voor meer aandacht voor gezond gewicht bij de jeugd.

Ook GGD Gelderland-Zuid zet in op preventie van over- en ondergewicht door de inzet van Schoolartsen en –verpleegkundigen, Gezonde Schooladviseurs en

Gezondheidsmakelaars.

De gemeente Zaltbommel en de GGD Gelderland-Zuid slaan de handen ineen en zetten zich, samen met verschillende partners, organisaties en bewoners in voor een gezonde en vitale Zaltbommelse jeugd.

DOEL

Het doel van de aanpak is om gezond gewicht onder de jeugd te bevorderen zodat alle jeugd goed in hun vel zit en kan meedoen.

We werken toe naar een structuur waarin jeugd, ouders, professionals en bedrijfsleven samen werken aan een gezond gewicht.

Insteek is om een maatschappelijke beweging op gang te brengen waardoor gezond gedrag de norm wordt. Een beweging waarin het normaal is om naar school te fietsen, regelmatig te bewegen, gezond te eten, water te drinken en waarin ouders betrokken zijn bij gezonde voeding en een actieve leefstijl voor hun kinderen en zelf het goede voorbeeld geven.

2

CIJFERS

75% van de kinderen en jongeren in Zaltbommel heeft een gezond gewicht. Helaas zijn er ook jeugdigen die dat niet hebben. Ruim 1 op de 6 kinderen en jongeren in

Zaltbommel heeft overgewicht. Het aantal kinderen en jongeren met overgewicht daalt licht in de periode 2010 – 2016. Vooral op speciaal basisonderwijs en speciaal voortgezet onderwijs heeft de jeugd vaker overgewicht. Ook zijn er net wat meer meisjes met overgewicht dan jongens. Een gezond gewicht betekent geen overgewicht, maar ook geen ondergewicht. Ruim 9% van de jeugd in Zaltbommel heeft ondergewicht. Jongeren in de leeftijd 13/14 jaar hebben vaker ondergewicht dan de jongere leeftijdsgroepen.

% overgewicht jeugd in Zaltbommel volgens metingen Jeugdgezondheidszorg Bewegen en sport

Van de kinderen onder de 12 jaar haalt één derde van de kinderen het niet om minstens 7 uur per week te bewegen. En dat terwijl ons lijf gemaakt is om fysiek actief te zijn!

Driekwart van de ouders vindt de buurt kindvriendelijk, toch speelt ongeveer 1 op de zes kinderen minder dan een kwartier per dag buiten (buiten schooltijden om). 60% van de kinderen onder de 12 jaar is lid van een sportclub of sportvereniging.

Van de jongeren in Zaltbommel (12+) beweegt iets meer dan de helft 5 tot 7 dagen per week een uur. De jongeren in Zaltbommel bewegen daarmee iets vaker dan de rest van de jongeren uit de regio Gelderland Zuid. Dat zou te wijten kunnen zijn aan het hoge percentage jongeren dat regelmatig naar school fietst: 93%. 70% van de jongeren is lid van een sportclub.

Voeding

65% van de kinderen tussen 0 en 4 jaar eet iedere dag fruit. Naarmate kinderen ouder worden neemt het aantal dagen waarop fruit gegeten wordt flink af. Groente wordt door 80 - 85% van de jeugd minimaal 5 dagen per week gegeten. De 4 tot 8 jarige eten het minste groente. 19% van de jongeren in klas 2 en 4 van het vmbo geeft aan dat ze 4 of meer

suikerhoudende drankjes per dag drinken. Van de jongeren op havo/vwo

geeft 9% aan een dergelijke hoeveelheid suikerhoudende drankjes te drinken.

1 Bronnen van de cijfers op deze pagina:

Meetgegevens JGZ (5/6 jarige, 10/11 jarige en 13/14 jarige) over de schooljaren 2011- 2012 t/m 2015 - 2016 GGD Gelderland-Zuid Kindermonitor 2013: ouders vullen vragenlijst in voor hun kinderen

GGD Gelderland-Zuid EMOVO 2016: jongeren vullen op school vragenlijst in 0

5 10 15 20

5/6jr 10/11jr 13/14 jr

overgewicht ernstig overgewicht

0 20 40 60 80

0-4 jaar 4-8 jaar 8-12 jaar klas 2 voortgezet

onderwijs

klas 4 voortgezet

onderwijs Dagelijkse fruitconsumptie Zaltbommelse

jeugd (%)

3

WAT

Samen met verschillende partners, organisaties en bewoners worden concrete

actieplannen opgesteld om gezond gewicht onder de jeugd te stimuleren. We bundelen energie en zorgen voor zichtbare resultaten en succesbeleving. We zetten in op extra activiteiten in de wijken, op de kinderopvang of op school. Te denken valt ook aan communicatie-activiteiten zodat de gezonde keuze ook de normale keuze wordt.

MET WIE

 De jeugd zelf

 Ouders/Verzorgers

 Opvang

 Onderwijs

 Sport

 Zorg

 Welzijn

 Bedrijven

 ZZP-ers

FASERING

2016 (vanaf augustus) – Initiatief en Voorbereiding

 Inventarisatie van kansen, knelpunten, ideeën en ‘Quick winns’ voor lokale organisaties en de doelgroep zelf

2017 – Ontwerp en Uitvoering

 Mooie manifestatie waarin we een aftrap doen van de aanpak, de partijen bij elkaar brengen en de energie bundelen om aan de slag te gaan

 Benoemen van gezamenlijke uitgangspunten en ambities

 Er ontstaan werkgroepen/ samenwerkingsverbanden van organisaties die activiteiten/ambities benoemen waar zij mee aan de slag willen gaan

 Werkgroepen/ (samenwerkingsverbanden van) organisaties gaan aan de slag

 Successen vieren

 In beeld brengen wat er nodig is voor structurele borging 2018 – 2019 (tot augustus) Uitvoering en Borging

Preventie

 Voeding

Water/ suikerhoudende drankjes Groente

Fruit

Borstvoeding

 Bewegen

Actief transport naar school Lidmaatschap sportvereniging Buitenspelen

Meer bewegen op school/opvang Minder zitten/ tv/ games

Ketenaanpak voor jeugd met overgewicht

 Signaleren

 Diagnose

 Advies/ Interventie

 Nazorg

Goede samenwerking en afstemming tussen professionals in de keten

Verder kijken dan gewicht. Een integrale benadering van gezin. Gericht op lekker in je vel zitten.