GROENBEHEERPLAN GEMEENTE BEUNINGEN
In Beuningen is naar verhouding veel groen aanwezig. Deze groene inrichting draagt bij aan een gezonde, fraaie, plezierige woon- en werkomgeving. Als gemeente zijn we dan ook zuinig op ons groen. In het “Handboek kwaliteit openbare ruimte” (HKOR) en het “Groenbeleidsplan” hebben we de lange termijn ambities en doelstellingen voor het groen vastgelegd.
Deze lange termijnvisie is nu door vertaald naar een
Groenbeheerplan met concrete afspraken voor het dagelijks beheer van de openbare ruimte. Daarbij is ook een financiële doorrekening van het groenbeheer opgenomen.
Na vaststelling van het Groenbeheerplan worden nieuwe onderhoudscontracten op de markt gezet. Om de aanbesteding van deze contracten niet te beïnvloeden is ervoor gekozen het Groenbeheerplan pas na de aanbesteding openbaar te maken.
Deze samenvatting geeft daarom een korte toelichting op het Groenbeheerplan.
O p b o u w e n k w a l i t e i t v a n h e t g ro e n i n B e u n i n g e n
De gemeente Beuningen beschikt over ruim 18.300 are groen (2012). In verhouding tot andere gemeentes heeft Beuningen veel groen, gemiddeld 44.9 m2 per inwoner (Benchmark Alterra). Het merendeel van dit groen bevindt zich in grote groenzones of aan de rand van de woonwijken.
Het groen in de dorpen is onderverdeeld in verschillende beplantingstypen, waarvan ruim de helft bestaat uit ruig gras (Heuvepark, groenzone De Balmerd en wegbermen).
Daarnaast is meer gecultiveerde beplanting toegepast zoals heesters, hagen en gazons.
In 2012 is de kwaliteit van het groen beoordeeld op verzorging en aanwezigheid van beschadigingen, volgens landelijke normen. Het verzorgingsbeeld is beoordeeld op een B-niveau (landelijk gemiddeld). Het merendeel van de beplanting is goed gesloten, met incidenteel een uitzondering als gevolg van verouderde of slecht groeiende beplanting.
Vi s i e o p h e t g ro e n b e h e e r
In 2012 heeft de gemeenteraad besloten tot een bezuiniging op het groen. Dit betekent dat de komende 5 jaar een versobering wordt doorgevoerd door het verlagen van het kwaliteitsniveau.
Hierdoor wordt de intensiteit van het onderhoud verminderd en nemen de kosten af.
Uitgangspunten voor de versobering zijn:
De verlaging van de kwaliteit mag niet leiden tot onomkeerbare achteruitgang in de levensduur van beplanting.
Meer planmatig en integraal werken door combinaties van werkzaamheden en gebiedsgerichte uitvoering.
D a g e l i j k s b e h e e r e n o n d e rh o u d
Om het kwaliteitsniveau van de openbare ruimte te kunnen meten wordt gebruik gemaakt van de landelijke beeldnormen A+, A, B, C en D (CROW: nationaal kennisplatform). A+ is daarbij het meest exclusieve niveau, D het laagste niveau met een onverzorgde en verwaarloosde uitstraling. De kwaliteitsniveaus beschrijven op de eerste plaats de verzorging van de openbare ruimte (hoeveelheid onkruid, zwerfvuil) maar zijn daarnaast ook van invloed op het technisch onderhoud. Onder technisch
onderhoud wordt verstaan de werkzaamheden die bepalend zijn voor het in stand houden van de beplanting zoals afzetten van heesters of knippen van hagen.
In de gemeente Beuningen wordt op dit moment gebruik gemaakt van de kwaliteitsniveaus A en B. als gevolg van de bezuiniging komen vanaf 1 januari 2014 alleen kwaliteitsniveaus B en C voor.
Kwaliteitsniveau A wordt gekenmerkt door comfortabele en nette openbare ruimte. Incidenteel komen kleine afwijkingen voor. Regelmatig vindt technisch onderhoud plaats waardoor de beplanting vitaal blijft.
Kwaliteitsniveau B heeft een verzorgde, functionele uitstraling maar hier en daar is er wel iets op aan te merken. Over het algemeen is het redelijk netjes. In kwaliteitsniveau B vindt het minimale technisch onderhoud plaats wat nodig is om de beplanting een normale levensduur te geven.
Kwaliteitsniveau C heeft een minder verzorgde en onrustige uitstraling met regelmatig vervuiling en zichtbare gebreken. Het technisch onderhoud vindt beperkt plaats. Hierdoor gaat de
levensduur van de beplanting achteruit en ontstaan achterstanden.
In de bijlage is ter verduidelijking van elk kwaliteitsniveau een collage opgenomen.
D r i e v a r i a n t e n v o o r d e k w a l i t e i t v a n d e o p e n b a re ru i m t e
In het Groenbeheerplan zijn op basis van de lange en korte termijnvisie uit de HKOR 3 varianten voor het dagelijks beheer en onderhoud omschreven. In de HKOR is tevens vastgelegd dat de gehele openbare ruimte op eenzelfde kwaliteitsniveau onderhouden moet worden, met uitzondering van enkele bijzondere locaties zoals het centrumgebied, de begraafplaats, entrees en poorten en parels.
Varianten Kwaliteitsniveau
Totale openbare ruimte
Bijzondere locaties
1: HKOR (lange termijn 2018-2030) B A
2: HKOR (korte termijn 2013-2017) versobering C (+B) B
3: Extra versobering C B
Variant 1: HKOR (lange termijn 2018-2030)
Deze variant geeft het streefbeeld voor de lange termijn weer. De gehele openbare ruimte wordt minimaal op kwaliteitsniveau B onderhouden. Hierdoor ontstaat een verzorgde uitstraling en de beplanting krijgt voldoende (technisch) onderhoud. Op de bijzondere locaties geldt een
kwaliteitsniveau A waardoor deze een nette en aantrekkelijke uitstraling hebben. De
onderhoudskosten voor deze variant liggen aanzienlijk hoger dan de bezuinigingsdoelstelling.
Variant 2: HKOR (korte termijn 2013-2017) versobering
De kwaliteit in de totale openbare ruimte wordt verlaagd naar kwaliteitsniveau C. Dit betekent dat meer onkruid en zwerfafval aanwezig zal zijn en dat ook het technisch onderhoud van gazons en
hondenuitlaatterreinen wordt verminderd. Het technisch onderhoud van de andere beplantingstypen (heesters, hagen e.d) blijft op kwaliteitsniveau B behouden om achteruitgang in vitaliteit en levensduur te beperken. Ook de kwaliteit op de bijzondere locaties wordt bijgesteld naar kwaliteitsniveau B.
Hierdoor neemt de verzorgde uitstraling van zichtlocaties enigszins af, maar dit blijft nog wel acceptabel voor deze locaties.
Deze verlaging resulteert in de taakstellende bezuiniging op de onderhoudskosten. De huidige onderhoudscontracten, waarop het beschikbare budget is gebaseerd zijn onvolledig. Hierdoor zijn de uiteindelijk benodigde financiële middelen hoger dan het beschikbare budget.
Variant 3: Extra versobering
Net als in variant 2 wordt ook in deze variant de kwaliteit van de totale openbare ruimte naar kwaliteitsniveau C terug gebracht. In deze variant wordt daarbij ook het technisch onderhoud van andere beplantingen naar kwaliteitsniveau C verlaagd. Hierdoor is meer kans op kale plekken en uitval
van beplanting. De kwaliteit van de bijzondere locaties neemt af naar kwaliteitsniveau B, maar blijft nog wel acceptabel.
De extra versobering resulteert in een nog grotere besparing op de onderhoudskosten, maar door extra kosten door kapitaalsverlies is het verschil in benodigd budget tussen variant 2 en 3 minimaal.
Conclusie: In de nieuwe onderhoudscontracten wordt uitgegaan van de kwaliteitsniveaus uit variant 2.
Hierdoor neemt het verzorgingsbeeld van de openbare ruimte af, maar blijft de fysieke kwaliteit van de beplanting behouden.
O v e r i g e o n d e rw e rp e n G r o e n b e h e e rp l a n
Naast de kwaliteitsniveaus voor de openbare ruimte en de financiële gevolgen daarvan is in het Groenbeheerplan ook aandacht besteed aan:
Vervangingen van groen
Beplanting heeft een bepaalde levensduur. Deze is afhankelijk van o.a. het beplantingstype, beschikbare groeiruimte, gebruiksintensiteit, uitgevoerd onderhoud en aantasting door ziektes en plagen. De gemeente Beuningen wil de huidige beplanting zo lang mogelijk handhaven zodat
vervangingen gecombineerd worden met andere werkzaamheden. Voor de vervanging van beplanting is in het Groenbeheerplan een vervangingsplan opgesteld.
Door de beperkte financiële middelen voor vervangen van groen (Groenbeleidsplan 2012) is het niet haalbaar om het vervangingsplan de komende jaren uit te voeren. Naar verwachting zullen alleen enkele kleinschalige incidenten worden uitgevoerd. Wanneer zich kansrijke projecten vanuit riool- of wegbeheer voordoen wordt hier zoveel mogelijk op aangesloten.
Organisatie en werkwijze
Voor de uitvoering van het dagelijks beheer en onderhoud zal de gemeente Beuningen nieuwe onderhoudscontracten op de markt zetten. Binnen deze contracten streeft de gemeente naar gebiedsgericht werken en integraal uitvoeren van werkzaamheden (bijvoorbeeld: de combinatie van onkruidbestrijding en veegwerkzaamheden van wegen). De aansturing en controle op deze contracten wordt vanuit de gemeentelijke organisatie verzorgd.
Participatie
Binnen de gemeentelijke organisatie wordt nagedacht over de wijze waarop burgers een rol kunnen krijgen in hun woonomgeving. Wanneer burgers bereid zijn om in hun eigen leefomgeving
onderhoudswerkzaamheden uit te voeren, dan zal de gemeente deze initiatieven stimuleren en waar nodig bewoners adviseren en faciliteren bij het onderhoud.
Daarnaast zullen burgers bij kleinschalige ruimtelijke ontwikkelingen worden benaderd om mee te denken over of actief deel te nemen aan het inrichten van hun woonomgeving. Bij deze
werkzaamheden vindt ondersteuning plaats door de wijkcoördinatoren.
V e rv o l g
Na vaststelling van het Groenbeheerplan worden de nieuwe onderhoudscontracten opgesteld en aanbesteed. Gelijktijdig zal ook de communicatie richting burgers plaatsvinden, waarbij uitleg wordt gegeven over de versobering in het groenonderhoud en de gevolgen die burgers hier van zullen ondervinden.
