Dt- kw.ihtt'it van de Ncc/crUidip kindwopvans
de mof>elijkheden voor vergelijking in de nabije toekomst /ullen toenemen (Dragonas, Tsi.intis ik Lambidi, 1995). Ook kan de kwahteit van diverse vormen van kmderopvang inet elkaar worden vergeleken. in de/e Studie /ullen we bijvoorbceld een eerste, globale \ergeh]kmg maken van de kwaliteit van de opvoedmj; in kinderdagverbhjveii en m de buitensehoolse ορν,υιμ.
We willen proberen de kwaliteit van de Nederlandse kinderopvaiig, inet naine in kindercentra te beschrijven en in liet licht van een internationale xer^elijknig te plaatsen. De vraaj; hierin) is ot de Nederlandse kinderop\anj> \t)ldoet aan de internationale standaards die np het tenem van kmderopxani; /o lan^/amerhand /ιμι int^ekristalliscerd. Vervolgens stellen we ons de vraau, door welke faaoren de \ersJiillen in kwaliteit Hissen de kindercentra \er-oor/.i.ikt worden. \Ve denken luerbi) teil eerste aan torniele kiiulkeninerken /oals leettijd en souaal-eumonmüie achler^roiu! (Sl S). Iloeuel kinderen uit lagere socMal-econonnselie nnlieus o \ e r het .ili^eineen meer baat liebben bi] kmdeiop\ an^ dan kinderen uit höhere nnlieus hinken kindercentra in OM.T-\\e^end laj;er SI'S buuiten k w a h t a t i e t nnndei goetle o p \ a n g te bieden (t larkc S l e u a r t , 1^1M). We \\eten inet oi de/e Anieiikaanse be\nulinp, ook in het u,enu elleeide Neileilaiul opt;aat. l en t \\eedL· \\ιΙΙί·ιι \\t· v.le s.unenh.inj!, tusst-n ku.iliteit en torniele kenmeiken \ a n de protessionele opxoedt'is bestudeien /o.ils v. U* leelti|d, e c v a i ιη^ι^ΐ'ί'ΐι t· n cpleiihng. De o\ ci \\ fgend Λ nie ι ikaansc suidies 11,1.ir tle/e sanienh.m^ hehhen HOL; μι-en eenduitli.ut· toiulusics opti;ele \ e r d . /o k.in beioeps^erithte trainini; leiden tot een inu-llixtueel stnnuleieiule Ιιοικίιιιμ, die inet bi-\ ordei li|k is \ o o t de soziale ont\\ tkkelin^. Ook kunnen ηκ-ei ei \aini^s|.nen een stn^lere νίκ^ιρίπκ'πημ. en minder s e n s i t i v neu tot μ,ί-\ οΐμ, lu-bheii {( lai ke Steμ,ί-\μ,ί-\ art, lt)Li Ϊ). l en^lotti· kunnen kenmei ken \ .111 de ^toep een 10! speien, bi|\ oot heeld de leidstei kmd MIIO ot de j;roepsi;rootte. l ei di i onder/oek heett laten /ien dan klt ine ι e μ,ι oejien inet et n t; u listiger \etlioiuiini; lussui hei a a n t a l leulsters en kuuluen dt. k \ \ a l n e i t ien poetle ko men it l a i k e Sieuan, I1JL>M.
( 0111 pk Mit 11 \ 111 p l J lL,OL,IStll T t d u i t l U l tlll kl t Op t L 11 \\ 1t dltpt 1 ilt4,Uldl ιομ, mtitu ηιΐί,ιημ bi| outlus Inni i t l i h t nur knuluin tt tonuptu ilist rui in tu nun \ m t in i},otinti isth um\uiiionitl d nmi l kmd},ii.t mm i d pu spu.ru. t 1k k\v ilittit \ m dt opvotdu kind intu κ t it /ou L,i b i u /ipi hi| 11 ii nntutu L^otintrisu'i in lomuitu iiul pusptuitl ui tui IIKU kiiult,n-i ntiiutk \ I S K DL ι in l onf \ in pid it,oi_is(.lH u t midi n ui itduui ι \ ι iiilnjudi n o p pid ιμ,ο μ, ι seh L,tdi ΐμ, is i.Jitu \ o < ι il m de t o n t t \ r \ in dt L,t/msop\ κ Jini, iHstuJiuJ (( u t is l 9 S 9 ) in dt usiilt ULII \ in d 11 omk ι /οι k k u tun n n u t /oiuk ι IIKU n 111 pi ohssioiu U op\ tu dint, in L.I οι ps\u h nul L.IM nu 11 ist u d \\oiik n
in ikuk loiuk luult tni/ι lupotlusi ihr \ o m il tlisui p intus ttissui ouilus ui piotission ils m h u n niuiiiiL,ui t \ u dt up\ ι t diiiL, t n ι,ι bit k i in L 0111111 tun L itit L n i Ntt in in ι n L, tussi n dt /i np\ (u tlt ι s \ in In r/ι ltdi kiiul 11 hu n l k u n in n tloui i m dt k\\ ilitut \ 111 ik op\ inj^ (\ in l>i|ki l u pst i i \ i 11111 n n n s l ) >4 Vtdttu \ Houuu 11J HI) K u. ik inki k ni i nukn n i ik m boni 11 Ix L.IIII \ o< ι \ t i l knitlutii nu i IL.L inntiL,t nun itta nur utsthilkiuk op\ou.kis ui ι ι κ η k in /ΐι,Ιι ι K i it,t η h οι Ιιιιιι ι η 1ι 1111 μ, \\ οι dt ^LLO niliiu 11 tl In ι u dt 11 stuiln s coiKludiuikii uiktk oiulu / o t k t i s d it oudus ui piottssiotit It o p \ o i i k i s ^loruuktls mit i l k i u o\uiuistuiukn o \ u ispiLkn mndoni ili l mtluop v ιημ [Nelson iS. (iiijiiijiii l L>LJ l ) tu\\i|l unku ontlu/otkus |insi \oiukn dir ouJus ui k m d t t o p \ in^,\\ukus \uschilluuli \ I S R S hukkn mu lut L,t dr ιμ \ in knulutn (l t t^ ins ^ \I inlo\t l V1M) l kr is ondnuk !i|k \ \ t II t ν,ι Vol^,Ul L t l l L,L hl l k 1111 iNtt 111111111}^ tllSSLIl lll\USt bl) L t l l kllltl b t t l o k l UI Op \OLtlus vooi di oim\ ikkilin^, \ \n litt kind k in htbixn 111] )οημι kiiukun /oiidtii (^,ιοπ) Misthilkn russtn opvitttlus ^ t v o t k n s \ in tksonuu itit ui onvuli^hutl riutt^, knnnui bringt n t n lijkr iKrtninini^ russui opvoulu s 11 η bchn^,ri|kt \ o o i \ \ i m k \oor Lontnunrur v in dt /οιμ, \ntlu/i|tls k in unj^ }-,cbrt.k im iKruiimnik lur knitl in / t k t r t /in ook dt ^clt^tnliutl bittkn v i irdi^hcdtn Γι ontwikkdcn ilic litt huii of hm ino^tli]k nnkui l uu biru "in α ^, ι m nur cui httuogiui ncrwcrk v in κ l UILS (Kontos ix P t t t i s l S)S1J) Hovtndiui k im neu tckorttn m ctn btpnldt ithtit wonkn ^eunnpuisLud door uukrc kikn v in htt rutwerk bi|voorhttkl op htr μΐιιιι! v in ^tlitcht litid (Cioosstns &. V in l)/cndoorn 1990 l ivtcthio ik. V in l|/uulooni 1987) hrwm Sinson Anios tn Bndky ( Ι 9 9 ΐ ) vontltn gtui dnidtli|kt im wii/mgLii d it de m itc v in ifstunming tusscn mocdcrs en kinduopvingv\u ktrs v in ^root Ixl ing w is voor de i inpissmg v in he t kinel i in he t ti IL,VU bli|f ot de gistoueltropv ιημ biet is voonlsnoj, onduidcli]k welke invlocd (^ehitk
i in) eoninuinii. irie en ihtemmmg tussen ouders en proicssioinls litt l·t op de kwiiiteit vin de opving tn op elc ontwikkeluii, vin het kind Her is ehnom de/e v r i ig die in dit onder/oek een ecntrik ph its inneemt
In onder/ock nnr de kwiiiteit vin kinderopving /i)n minstens drie in vilshoekcn mogeli)k Men k in /ich riehton op de formck voorwiirdui vin ilgemene kwiiiteit Bi) /ulk onder/oek wordt een speeifieke formek eompo nun vin kwiiiteit (ritio, groepsgroottt) onder/oeht in rehtic tot de ontwikkt ling vin kindeien hen tweeele rmnier om kwiiiteit te oneler/ocken is te kijken
Dt kwilttttl vifi t/t N{(ltrl<tti(Jsrkinci(iiopvai)i>
n,\,it w a r her kmcl tLig<_li|ks t i v a a r t l l i e i b i ) wordr gekt op her verbale of t n i p a t h i s J i t g t d t a g v.in t u i ver/otger De dcrde manier is het gebruik van een globak e v a l n a r t e v in k w a l t r c i t van her proees van k m d t r o p v a n g op groeps-m v t u i (Phillips &agroeps-mp; Ilowes, I9S7, l layes, Palgroeps-mer £_ /aslow 1990) ]n de on-d t r h a \ i g t stuon-dn hebbtn we- on-de kvvaliteit van cle opvang op on-de laatstgenoemon-de t v v t t ni IHR u n in k a a r r gebt acht De mrerai.rte van de protxssionelc opvotder n u r e i n i n d i v i d u i e l knul is geobstrveerd Ook /ιρι diverse facetten van 'pro-ees' k\\ i l i t t i r op her imeau van de grot-p bestlireven. l r is tcnslorre tevL'ns <_en iiHLtH.iiis.uiL gLinaakt van toinick kcnnierkcn van de kmderopvang /oals ludsru k i n d KUIO, k'efti]d LII opleiding van de leidsrer mct her oog op de V u k l l l l l l f ; \ 1 1 1 k v V . l l i r L I t V L r S L l l l l l L H
2 Methode Dt1 stcckprocf
Dt ontki h.iv ιμι stutla btoogtk t t u V L r t l i t p i n g tt /ηη v a n her landet ι ]kc surve> n.iai k i n d e n i p v ,ιημ w 1.11 in v t i s t l u l k i u k v o r n i t n v a n k m d t i o p v a n g tot en inet 6 ).i,u — kiiult ulagv t rblijf, ^astoudei tut t tau, nasthoolst opvang en oppas thuis - u i u n op^uiomen ( I ,iVLn.hio et .il , 1946, Van l J/cndnorn et a l., 1996) Op i;iond v.in n n bestand van k i n d t r o p v a n g v o o i / i t n i n g e n OVLT het gehele land v.in Rt \uiiih ι ooi Keleui rt i eitlen \vetd voor hu survty ten landehjke sreek p rot f s mit n m_ steld, w a a r b t ) u naar ι s gtstrtetd otif;evetr 10 % van de voor/ie-nmgtn per o p v a n g v u i m aan her o n d t i / o e k re lati_n det.lnemen Met mformele c i t c u i t - dt oppas thins - vverd \ i a a d v t i t e n n c s in streekbladen benaderd In j a i H i a n 1995 werden in rotaal IS90 viagenh)sten verstuurd naar moeders, \.ideis tn kindttopvangwerkers Uittmdtli]k werden 1485 vragenlt]sren terug-gestiiuid, hefgeen ctn respons opk'verde van taehtig procent in het survey n a m t n de volgendt, respontltnren dtel 52! professionele kinderopvangwcr-keis, 520 nioeders, tn 450 vaders Zi| waren als volgt verdceld over de vier soorren kinderopvang ( 1 ) kmderdagverbhjven, inet 369 professionele opvoe-ders, Ϊ66 nioeders en 126 vaders; (2) centra voor naschoolse opvnng, met 65 professionek opvoeders, 62 nioeders en 48 vaders; (3) gastoudcropvang, met "Ϊ6 gasrouders, 15 moeders en 28 vaders; (4) oppas uit het mformele urcuit, met 5 l oppassen, 54 mocderb cn 45 vaders Het aantal ondcrzoekskmderen binnen de/e srudic bedroeg 568.
οηι ηκ·c u iicnun in di/ι srudie l k11 mrimdeli|ke tesulraat van de u e i v i n g
\ v a s dar Ή o u d c r l p a i e n ) t-n l e i d s t e i s int 4 i gioepen \ . i i i >0 k n u l i i d a g v i i b h ) \ c n t S "ΐ'Ό \ .in h c t bcoogde a a n r a l ) , ! ^ outk ι paim t n k idstu s t u t l ^ μι οι pt 11 van adil (.enna \ooi nasihoolse o p v a n g (SO "<>), en a i h t gastmoidci s m
i pa idubi , ( 1 2 0 " da d \ v a s )
dcelnamen aan dt d u p u stmlu
Di v i T g i l i | k i n g van de uspondi'nten \.m di d i t p t t s t u d u im t ik o v m m icspoiulenttn \ a n IHT μιοοΓΜ.ΙκιΙιμι1 sut u \ o i u k i / o t k op di κ Ι ι \ . ι η ΐ ι i i l i i u
μιοικΚ ariahi-kn IUT /u-n dar di k t i u l i K c n n i im. t \ c r s c h i l k i i i n S| S ( s < n . i . i a l (.xononiistlu siatus is mi Lonihmarii1 \ in opludn\i;s <.η IH HU psim ι au \ 111
Ixiilc o m l i i s , eil loopt \ a n ΐ mt I d ) , k i t r i | i l knul, k t t i i | i l m i u d i i , l n l i i | d \adci, Liioipsjiioorrt., o p k i d i n u \ a n ik ludstu, lia.n ι i \ a i i n u ^ i a r m , i n h i t a a n t a l n u n dar l u i k n u l i n ik μκκρ d o m h m m i l ι u a s \\o! <.ui s i i ; i i i t i i a n i vc'ischil m kidsri.1 knul i a r i o (t(4d ")= l Ο ΐ , p~ ( ) > ) i t n t a v t u u \ πι di μπκ ΡΙΊΙ tut de du pri-srudii· f M- l" \ u s u s \1= 2 Ϊ ) Ook lik ki n dt \ adi ι s \ an dt k i m k u n int d t tlitptt'-srmlu \ \ a t o i i i l t t ( \ l - i f i 4 i ihn ili \ a t l t t s inr t k i t s i ( M = 1 4 S ) \ a n de s u i \ t \ - s t i ' t k p t o t t t t { i 2 l ) = 2 M, p= 04) Ook ik μιηιριιι
IJK de di i d i t tk· Jlll
l ' U I L t U ^ l M l J I I I I t ( l ( ' \ . l l l μ t l l t V I H 1 1 U t t l l t l ' l t M U tU l \\ l l t l l Jj;t M I I l, I I t l U, \ 1 l 1t l l l
den hccl \\enm; \ a n dt o v e i igt giocpt n l kr en igt \ t i s t h i l bi sinml u 11 11 n \\ ongunstigci l u d s r e i - k i n d l a t i o ( r ( S I Τ ) - ΐ , p=.()04, \1= 14 voot tk d a p t i sru die, \\~ IS \ooi di t i s t van her s u r v c v ) Vom de n a s l o i i t k r s u n d i n geen \ e i s f J n l l e n g e \ o i u l t n Wc mögen a a n n c m i n dar de l e s p o i u k t m n im ik i l u p t i srudie een gottle a K p i t g i l i n g \ o r i m n van de i c s p o n i k i i t t n mt tk s m u \ du een l a m l t h | k r c p i e s e n r a r u v e steekpioel· b t i i o f
Uireraaitl versthiklen de \\eiksooiren op belangTijke piimtn van t l k a a i . /o / i j n tle k m d e r e n m de hmrcnst-hoolst o p v a n g a a n m t i k e l i | k ouder igeniidtlekl 4,'ΐ |aai) dan de kmderen die in de andere vooi/icmngen worden opgevangin Daarnaasr bi engen tle/e k i n d t t e n ook minder ti|tl in dt bimenst-hoolsc o p v a n g dooi ( 1 2 . ? m t n per weck), is de v e i h o n d m g l e i d s r e i s - k i n d e i i n hier l i t t m t u s t gunsrig (.14), en / i | i t de grotpen her groorst (genmltlekl l ? 7 k i m k i t n ) Dt gasroutlcrs / i j n war ouder ( Ϊ 7 jaar), maar hebben nmitlei e i v a n n g (2 *> | a i e n ) en minder beroepsgenchre opleuhng. De gasfouders hebben tle k l e i n s t e groe-pen, tle gunsrigsre opvoetler-kmtl rano, en /e xien her nnnst aanral kultieren per weck. In l a b e l l / i j n aehrergrondgegevens ovei de eine soorten opvang opgenomcn. C^vengens roonr de/e T a b e l wcer aan hoc grnor her aanr.il k i n d c -rcn is dar professionele opvoeders m de kmdert.eiirra en bmrensthoolse op-vang per weck aan hu n ogen voorbi| /ien gaan. We /ien hier her bcckl bcvcs-ngd da.r enkclc |aren geleden in het hNV onder/ock naar kimleropvang wcrd gciegistrcerd (Pcl/er Öc Micdema, 1990). Kr /ιμι leulstcrs tlie pci week mer mecr d.m 40 versehillende kmderen rc maken hebben; her hjkr van/elKpre-kcnd dar de peisoonhjke aanclachr voot her i n d i v i d u e l e kintl lueionder kau lijdcn.
N isdmnKi op\ π ΐ μ ( ι ΐΜοικΙι rop\ ιημ ΛΙ S / > \l S/> I M ( 2 4 ) I I i l D ) I S - > ' ( 6 4 ) 44 U) l ()' De Instrumenten /)c / ( / K S i·» /// K S
DL l ,111\ C hildhood l n\ i r o n n i t t u R a t i n g Stak (i C l KS) en de Infant/Toddler l in i i o n m u i r R a t i n g Stale ( I l l R S ) /ipi cen rweetal observatie-insrrumenten u a a n m e ondei/oekers of w u k e i s in tk kmderopvang de kwahteit van een k i n d e i d a g \ e t h l i | f m bade /in k u n n e n beoordelen ( l l . n m s & C Iifford, 1980, i l.irms, ( r>ei & ( h^ord, 1990) De K } RS is een sch.inl met 37 ttems die onder 7 L itegoi ILCH / i j n ondergehi,\clir, n,iniLh|k. dageli|kse tndividuele /org, t n c u h i l e t mg en innthrtiig voor kinderen, ta.ilredenatie-erv.inngen, activiteiten voor de h|ne en giove motonek, treatieve activiteiren, son.ile ontwikkehng en liehoet'ttn v.in volvv.issenen (l Ι,ιι ms & C liftord, 1980) De 171 RS is een schall nur ?*> itcnis die eveneens over 7 caregoneen / t j n verdeeld, namclijk· meuhile-ruif» en inrichrmg voor kinderen, dageli|kse individuclc /org, luisteren en pra-ten, leeiaLtivireipra-ten, souale mteraLtte, progranimastriiLtnur en behoeften van volwassenen (Harms et a!., 1990).
dens her o n d e i / o t k I x t i o i m b a a i op beide nisti u m t n t e n {C olu-n's kappa's \ ,1 n e e i t k n v a i i "l rot 9 ΐ; m a x i m a a l l s i . h a a l p u n t v e i s i . h i l )
\\ a n a l v s e van dt IC l RS en l l l KS u i t k o m s t e n in de 4 ΐ g r o i p u i \,ιπ dt. k m d e r t t n t i a gar / t \ t n s c h a k n \ooi buik i n s t i innt nu n ti /ien, n a i m l i | k A a n k l e d i n g , l'ei soonh|ke v ei / o i g i n g , l t u n en u e a t i v i t u t , l .1.11, Souale in 111 .κML, l ' i o g i a m n i a s t i i t L t i i u i , en St.ih 001 / i t m n g e n De i i n d s c o i e \ o o i k \ \ , d i t t . i t \ \ a s g e b a s t e i d o p / t s s J i a k n ( a l p h a w a s f o ) St.ihooi /u Hingen u i l h i e i h i ) inr de hoot (/κ ook Scai i, l istiiht i g \ Dtatu Dt'ckaid, 1ι^>4) Vom di \>
giotpen n i r tle h u i r t ns^hoolst opxanj; hleek tl.it IV r s o o n l i | k t \ e i / o i ^ i n i ; ικι;.ι riet ^t'LOi t e k e i d \\.is n u t dt o\enm. s ^ h a k i i DL a l p l i a ht n on\\ h.iai In id \ in dt l e s t e t t i K k \\\\ s t h a l i n \\.is ιί Ι
/)f AI ac 11 M htili n i in» <>fn nct/cj -knui iiilci^i in
De ( .negi\ L I lim KKtion Scaie ( AI nett, l ^SL>) is een ohst i \ a t i e siJi.t.il \ooi dt
k \ v a l i t e i r \ a n tle op\oedn-ki!id I H U I . R I I L in j;toepsi;i hotukn opxocelini; Di s t h a a l hestaar u i r 26 i t e n i s ( N o o i l K e k l e n ' p i a a r op een \ \ a t n i e toon te^tn tlt knuleien', "moedij^r k i i i t l c i e n aan om s i K i a a ! g t d i a ^ tt \ t i t o i i L i i ( / I L ! I s o L i a a l te g e d i a g L i i ) , h i | \ o t ) i hteld sameiidelen, h t l p t n ) . Dt i t u n s \ \ o u k n op ten \ κ ι pnnt-s^haal gesnuntl ( \ a n 'htlem.ial m i t ' tot Veei s t c i k ' van tot p.issingl, na atloop v a n her ixv<ttk aan her k n i d t K t n t u m i i tn p i u K i p a l t L o m p o n e n u n a n a h s e o p t k 2d itenis liet r\vee ΗιΚιημπ^ί t a c t o t e n /ien A u t o n t a i i o p u u d e n {alplia \\as S9) en S t m i u l e r L i u l op\oedtn ( a l p h a \ \ a s ,Li(l) Dt m r u o h s t t \ a t o i
h e t r o n u h a a i heid van de A t n e t r items uas ^OL-L! (C ohtn's kappa's \ a i K t i d t n van «SO rot l .0, m a x u n a a l ! s c h a a l p u n r \ e i s t l n l ) .
De l mki-un, \>(>njc en l \icli.uuhi.hiiit'n root ^t'n^ilici'c intciinlu1
Met heluilp \ an de inrei.iLtie-schalen v a n l ι iiAson, Sioure en l geland { l l^S5)
is her opvoedntgs^etlral·; van tle outlers en gastoudcis in t h v e i s e t a a k s i t u a t i e s tliuis geohseiveeul De vollende kei ntlimensits (tlie ook schalen vomien) spe-ien daai!ii| een ιοί: emotionele ontlersteuning, s t r i K t u t e r i n g , k v v a h r t i t van m-sruietie en u i t k g aan het kintl, respett voor antononiie, en her / e l K e i r n m w e n van de oudei Daarnaasr is larer ηομ een seh aal voor vi|andight'itl toegevotgtl die in de/e Studie nnvoldoende spreiding te /ien gat. De raken die aan de opvoeder en kintl werden voorgelegtl /ipi per leetri|dpenotle verschillend.
( nmplcMti'it i'iin u'denen'ti ovci oftroeiiint·
De 4i_ompk\iteit van redcneien over opvoedmg' heeft betrckkmg op de
cogni-tR'VL· ί·η nioiele umiplcMteit van redeneren ovcr kmdcrcn, de opvoeder-kind t el.it ic ui het oudeisthap C)m het mvcau waaiop ouders redeneren tc kunncn vaststellcn is door Newbcrgei een individueei at tc nemen scmi-gestructurecrd m t c i v i L W ontwikkcld, gcbascerd op de cognitief-sti uctutele rhcone (Kohlberg, Silman; /ie Newlxrger, I9HO; Dekovn. & derris, 1992). Het oorspronkelijke i n t t m e w htvatre H thcma's, in η.ινοίμιημ van DekoviL et al. (1991) / i j n twee thema\ (suh|(.Ltievc crvarm^cn tn pusoonlijkheicl van het k i n d ) in een thema sanitn^c\ ocgd. Oc/c 7 tluma's /i|n mgideeld in eine aspeucn: conceptcn ovcr l i t t kintl ('hoc /ou u uw kind bes(.hii)ven?'), coiKcptcn over de ouder-kind ι (.Kitii· (w.iaioni ontst.ian soins toiiflietcn tussen ouders en het kind?) cn con-L e p t con-L t i o v t i het oudeisJup (wat is volgens u het belangnjkste doel van opvoc-din^?) U· n behoeve van de leidstcrs, gastoudcrs cn oppas is het interview qiu tot n u i k i ιημ, cnigs/ms aangLpast aan de kinderopvan^situatie.
Op b.isis van Sclmans tbeorit bcsLhri|t"t Ncwber^er (1980) vier kwalitatief s erst lullende n i v e a u s waarop opvoedeis kunnen redeneren ovci opvoeder-k i n d icKuics.
/c Nii't'titr een egoistische onent.Uie (/clr-perspectiel·). Op dit Kiagste niveau worden allccn de eivanngcn en bchocttcn van de opvoeder /elf in de redene-i ιημ betredene-iokken
2t- Nti'CtUi· een tonvcntionclc onentatic (norni-perspectier). Hier rcdenecrt de opvocdet v a n u i t gcwoonten, tradities, regcls en normen die de maatsehappi] of bepaalde grocpcn daarbinnen voorsi.hii|ven.
ίί· Nti'CttH: een subjeLtief-individualistiSLhe onentatie (kind-perspecttcO- Nu \\oidcn de positie cn de behoerten van het kind in de icdenerin^ betrokkcn. 4ί' Νιΐ'ί'ίΐιι: een interactionele onentatie (systemcn perspectief). IX' opvoeder bej;ri|pt dat de peispcLtievcn cn de rollen van opvoeder en het kind clecl /i|ii van een systccni van wedcr/i)dse bcinvloedmg.
Oc mtcrcodenr betronwbaarhcid was gocd (C.ohcn's kappa's vancerden van .7S t(»t 1.0; niet niaxnuaal O.H scha.ilpinu vcrschil). Voor de moeders in on/e studic bleck de tomplexiteit v.ui redeneren inderdaad eenduuensioneel en LO-hercnr tc /i|n, met een alpha betrouwbaatheid van 71. Voor Icidsters en va-ders kondcn we geen eenduidige eendimensionele strnctuur terugvinden, en ook de alpha betrouwbaarhcdcn waren margmaal: voor vaders .S6 en voor leidstcrs .51. We besluiten niettenun de totaalscores voor complcxitcit in alle groepcn opvoeders tc gebnnken, maar daarnaast ook aandacht te schenken aan het hoogste niveau van redeneren dat in het interview aan de dag gelcgd werd.
De i>ra^cnlijsti't!
In het kader van het survey beantwoordden de respondenten vragen opvoe-dmg en opvoeopvoe-dmgsstt)!, en de communicatie tussen ouders en professionele opvoeders. Daarnaast bcoordcclden 71] de kmd-leidster rclatic. De
haai lieiJ L'11 dmiensiOliallteir \.lll tk' SLliall'll /1]I1 111 lu'I s U I \ e \ hepa.lld (/k1 vooi Jetails: l ,ULX<.!HO et al., 1^%).
Met ik ( hild RiMUtii· /';,/<//<(·.·. Rcfxnl (( RPR; ΚίοΛ, ll> S l ) \ s i i d e n .HHOM
t .11 ff L'll ailtOI l t a t U ' \ e Op\ Ol'dlllgsp.in Ο1ΚΊ1 gl'OpL IM i K 111.111 st e i d (.llpll.l's \ a neerden \an .67 toi ."S). Onilei stemiing \\eul μι·ηκ·κη inet de 'Ni]nini;se
(>p\t)c-Llings \'r,igcnli|sr' (dciris, Vumulst, V .in Κι>\κ·1, (.insst-tis, \.m /m-ρΐκ'ΐι ίί\: l clliiig, 14 S) >). In ittr oiulci /ot'k ucuk-n t\\(.c sth.ilrn, uspnnsu iH'it u ι ,il'kxrR>-c\pi'L'ssiL', gi'hfinki inn oiuk'tsrcLininj; 11 nu'iui (.ilph.i\ \ .11 kt'i ik n \ .in
.*S4 tot .S6). Vooi hft v.istsrclk-n \.in tlo ku.ilitL'it \.m ι k ΐιΊ,ηκ tu^sui oiuk-is eil prok'ssionck' opvoctk'is L-iu-i/iiJs LII piolcs^ioiu-k1 opuiL-ikis ι·η knul .111
Llci/ijils, is j^ebrink gL'ni.i.ikt \.in L!L' l\iii'itl ( i,nc\iii o R i ' l i i l n n i ^ h i j ' hircntt»\ (PC RI) L'ii ik· ( hilti ( iiit'i>iri't RcLitton*l)il> I n i ' i ' i i t i n v (i l Rl). IVuk· insitn i iicntcn /i|n μ,ΓοηιΙι^ι· be\\ ei kin^en \ .in ile B.u 1111 l ι nn.n il Rel.itionslnp In ventt)i\ (H.inett-l cnnartl, !%2). Alph,i\ \.ineei Jm \.in .'J2 toi ΛΗ
I e\ retlenlieiJ o\er \le lelatie tussen kintl en piotessnnule opMuileT \\eul
tlo i k k e
ναι leeitlen \,in ,S4 tot .1M . l e\ inleiilieiJ o\ei ι k· 'uituissel
tussen oiuk'i en piotessionele op\oeik-r \verJ exeneLiis ^eineten nut LUI tlooi ons ontwikkekle \i.i^t.nli|st \.in ^ ireins. Alph.i's \.iueetikn \ a n S2 tot .S5 De SLh.i.il \oor 'LoninuiniL.ifie' is oimvikkekl 0111 ile k\\.iliteit \.in de toniimi niL-.uie tussfii ondei en protessioneie opxoetkt \.iiiint een door dt diu op voL'LJei s f;eiieekl pei spettiet te heooi Lielen l K· sLha.il hest.i.ii in t /es \ .n i.ilx k n:
geper •de Uaht de P nie L ! L
vOL'tlei (Pt"RI-\ adi't, I'C RI nioetkr en PC Rl·kιtHleιopv.lnι;\\eι kei) en ik te vredenheid o\er de mrwissclmg \.in intornurie tussen oialei LII piotessioiiL-le opvoeder, /o.ils erv.uen L!OOI \.uk'r, moetler in piofessioncle op\oeik'i l.dph.i vv.is .74).
3. Resultaten en discussie
De kwaliteit van de Nederlandse kmderopvang m internationaal perspectief De I Ci RS/in RS ^Ihiicn
[)e 1:C"FRS/I I I;RS sch.ilen geven een gennanceeul heekl van de proLes
kwah-teir van ile kindeixentra en de hintensthoolse opvang. Voor tk1
^astoudeiop-ν.ιημ is daarnaast ook de Arnett schaa! voot tk· ηκαηιμ van ρeJaμ()μι^el^ ge-drag gehruikt. In Fabel 2 /ijn de gcmiddelden cn standaarddeviaties van de diverse schalen en van L!L· IX KRS/IILRS eindset>re weergegevun voor de 43 gioepc'n int de kindetxentra eu de I 5 groepen voor buitensLhooke opvang.
U kw itlul v, , IL Ni </( (meist k nclticlpv
ki, ,1,1 u ι in l ί , , , Ι ι ι,ιι,ί,ιιιΝ Ι , , Ι ι ι , Ι Di u n k misten MH ili l i r l \ ( hikllm n ι u K U ημ S .1 s l l ( l RS| ui Ji Ι ι ι Ι ι ι ι ι Π ι il lln l m i i o n m u i i II ιπιιμ Si ik·. ( I I I US) l l l l k il Kini I N l s l l l l 4 ( 4 ( «i yf> 7H l 4<) l OS
Op\ illind is lu ι ul itiit hot,e IHM HI \ in kw iliteit MI budi sooiun groepcn Di L,inndili Idi imdseou \out k u i l i t u r in di kindcieentr\ is 4 8 (SI)=61), u i \ \ i | l ik μιιηιιΐιΐιΙιΐι iinilsLou \οοι ιΐι huUinschoolsi op\ in}; /clfs nog Kts Ικιμιι is s l (SD- 7s)} || ii ms u il (1990) noumn SLOIXS tusscn l } l tag lussin > s niiiklilnntig LII tussm S 7 goi.il tor ixcLÜcnt Opving vin slt-i-htt. ks\ ilitut DU r bi ik ^ihicl \ in kluni nuiiilii hiul v in dt gioipin utr ilc kinikr luiti i /ipi niiiiililni mg, tirwi]! bi| ili hiurinsLlioolsc opv tn^ linst itn klcint nun duhud v in gouli kwilitclt k in wind(-ii ginoLilid \\ virscliilkn tussm ili hink op\ ingsoorun /i|n n i l r g i n l l l Di cinilsLOris voor pron.s kwihtut /i|ii mit signitii-tnt viisthillind voor ili twn vorniin v in opvtti^, cn d u gclilt ook vooi di niiisti si.li ilcn Alliui iti minder iilLVinti stlntl voor Sttt vooi/iiningin 11 tt tul slgmiii. int hogiri seori voor di kindcrcintri /ILII t( 19)-2 66, p= 01 S (ongcli)ki- v tn intics) Hitruit blijkt wcllulit d it di voor /iinm};in v i n dt knuli.ri.cntri wir imu profcssiontcl /ijn ιΐτη di rclunt re ι,ιιη opkomuidi. huitinsehoolsc opvtng
Ook in intern tttomil pcrspiuu-t is de pioces kwalitc.it v i n de Nedtrlindst kindiropving gocd tc nocmcn Omilit de K tRS/ITI RS inmieldels il in etiver se linden is toegepist, knnnen ele cmdseoris vuor kwallteit vergeleken worden met die van stcekproeven int andere- landen In de Vcremgde Stilen (VS) /i]n de meeste studies met de K HWIT1 RS verriebt (Howes ik Himilton, 1991, Hestenes, Kontos & liryan, 1993, also in Dünn, 1993, Phillips, Vorm, Kisker, Howes & Whitebook, 1994, Scarr et al , 1994, Phillipsen, C rycr &i Howes, 199S) In Tibel 3 is een ovemcht gegeven van de bevmdmgen uit enkele omv ingri|ke Amcnkianse studies Ook een Zweedse Studie tnar een represen titieve stetkprocf van 40 kindereentra m Goteburg en onigevmg is ter ver geli)kmg opgenomcn (Karrby & Giota, 1994, 1995) Verdtr is een groot sehihgc Portugese Studie (Tiet?e, Bairr-io, I eal 8c Rossbach, 1996) en een klemschalig C anadecs onder/oek (Sebhecker, White ßc Jacobs, 1991) gcpre senteerd ten omvingri|ke Duitsc Studie (m 103 kindeixcntn) onder leiding
\ .in l let/e bei ι cf r dt kmdeiopsani; in Oost' L n '\\esr' D u l t s l a n d i I H I / L 11 a l,, l 9%; Ilossb.Kb ix. I R r/t.·, l L)l-'4) Vom Ji M rs<.hiUuuk s u e k p i o e \ e n \ \ e i d Im
g L i n i J J e l J e en Je st.nul.uii J J i \ i , u n ηκι,ι ,in.il\ 11 st h bückend mdien Ji/e in t o i n u t i i η κ ΐ e\pliue r in Ji p u b l i t a t u /el f \\.i s opuenonu n
i l I I I ! u p i
l l l l l l l U l l u p M l
! r o i i i l M.IIII i·, I n u k u u l np h IMS \ in u n n J i k M i s i h i
S „ „ M u i n . s , i·. IHM in νΜΚ»η«,.,.κΙ,ωΙ
/(>ti K uir I ,ihcl » k, 111 \ v o i J L n .i^ckvcn pri|kt Je k v x a h t e i t s t o u u ι r uns N t t l t i
l.intise onjei/ot-'k lio\Liiti.in Je i.ingli|st. DL ovcngc stuJies l.Ucti geintJJLlilen
t(9U)=4 69, ρ< ()()()!; Γ ( 9 Η 1 ) = Η.Π; ρ<.()()() l ; en t(994)=S.8S> p< 00001.
Ove-iigens is ook opiiifi keh|k tl.it de s t a n d a a i d d e v i a t i e hi] het Nedeilandse gennd-dtldt vom k u a l i t u r van de k m d e i L e i i t t a lelatiet kkm is vergeleken met du standaai ddev iatKs uit de antkte studies Dit betekeiit d.it de kwaliteir van de Nkdul.mdsL cuu.a mee. homogen is dan die van tk buitenlandse kmdcrcen-t i . i Dkmdcrcen-t bmkmdcrcen-tenskmdcrcen-thooKe opvang hebben we in de/e vergelnkmgen niekmdcrcen-t meegeno-nitn \amugt her tiJ.ititi kleine .iant.it gioepen, en vanwege de hij/ondere poMtit \ a n de/e op\ an^soott vooi o u d t i e kinderen Wel valt de relatief hoge l \ \ \ , i l i H i t \ a n tle/t \ v e t k s o o i t op. De t e l a t i e t on^unstigei leidstcr-kind ratio \ a n ik K Inntuisthnolse groepen vet^eleken mer de representatievc survey-st L t k PH κ t di κ t hiei nitts aan a i Ovengens was de verhouding leiclsurvey-ster-kmd in de p o t p L i i u i t de k i i u k i d . i ^ v e i h l i j v e n w.u günstiger dan in de landclijk rc·-p i t s i m a i i t v t s i n \ e \ - s t t t k rc·-p i o e t . l let verschil was klein: l leidster orc·-p 4 3 km-d u u i l a i u k l i j k ge/ien, en l kttlstei op i.7 kmkm-deien in km-de steekproct1 van o n t k i h a u g t stnt-lit In het \ e i v o l g /al nog h t i j k e n dat de leidster-kind ratio n i t t s a n i e i i h a n g t n u t v e i s t - l n l l e n in de k w a t i t e i t van de opvang.
/)c \niftt sihiilfii
Dt \ i n t t r sth.ikn vom A u t o n t a i r en Simulierend pedagogiseh gedrag b l i j k e n n i t t dt PKK es k \ \ a t i t t i t van de kmderopvang /oals gemeten niel de KCJ'IW l l l US n a a i v t i w a c h r m g t a m e l i j k sterk sainen te hangen. Met name in de k m d t i c t n i t a ga.it een liogere kwaliteit van de opvang sainen niet ecn minder a u t o n t a i i en mcer stimulerentl optreden van de professionele opvoeder (res-p t t i i L v e l i | k i = - . ^ 8 en t =.49). Vooial de conelaties inet Taal (r= .40 en r=.42) t n Sotiak mteiactie (r=-.47 en ι =.61) vallen hierhi] op. In tk bintenst-lioolse opvang tla.iientegen hangen ook de l eeraciiviteiten niet Stinnileieii samen (i -.46), welht-ht omdat l eien (in de vorm van een hrced aanbotl aan ont-vvikkelmgsmogeli]kheden) een i m m e i e plaats toegemtten kri)gt in de/e vorm van opvang Ovengens la.it de neganeve eorrelatie Hissen Stmiuleren en Per-soonli|ke ver/orgmg m de buttensehoolse opvang (r=-.66) /ien dat tle/e l C 1-RS/ll 1 RS sehaal teitxbt bi) de eindscore buiten besehouwmg is gelateti. In de bintenselioolse opvang Li>rreleert de l-'CTRS/Π hRS totaalseoie voor kw.iliteit met Stmiuleren (r=.61), maar niet niet Autontaii opvoedcn (r=.l 1), welhtlit oniclat m de/e oudere leeftijdcategone vaker wat strenger moct wor-den opgetrewor-den. De gemiddelclen en standaarddeviaties voor de Arnett-schalen in de divuse voimen van kmder(ipvang /i)n m Tabel 4 weergegeven. Op-vallend /i|n de kleine verschillen tussen de dne soorten kmderopvang. Kenweg vanantie-analyses voor Autoritair en Stimulerend opvoedmgsgedrag geven geen signifikante verscliillen te /ien. De grotere omvang van de groepen m kmdercentra en bmtenschoolse opvang leidt niet tot meer autontair eornge-rend optreden van de professionele opvoeders.
De kwalileit van kindeiopv<w% in hot licht vdii kt nmwken van de opv mg < n v,?/j
de professionell opvoeders
l < » / / / ( /( i t / / / / / ( >Lt n ι n Lu iihl( ii
In di. kmdtiop\ IML, \ \ o t d u i mnistuis ihn ioinuk ktniiHtkui \ in gmoi IH I mg m. itlit \ < > o r tk k\\ ihtur \ in dt op\ πιμ, in d t / t kuimiikui /i)ii dooi g i ins ook \\ t t EL h|k u in stli u \ t τ l ί ι η ι ί ι s u ι s L! ι \ 11 lioudmj, tu SSL π !κ ι ι ml ι ΐ k l J l d t Itll L II θρ\ ΟΙ tkl s ΙΗ Ι Π ΐ μ ΐ l|k Ι) Ι II II l Ist \ \ O l t l l tk lilODtti \ 1t) lii μ ΐ (Κ ρ \ in Ι π ΐ ι η μ , gi ulu Im iLtdv. u null dt opludmj, \ in Ji piotLssiuni. k np \ otdt is in du \ 111> ind \ i ik uunu ind \\ L \ ucgt n Int ι ι in ηομ t tikt k n k \ nui ispiLtui IOL /o h|ki n κ t ilkt n ik μκκ ps^iootti nu u ook lu r i int il knuli ι L n \\ i u m t L tk Itklstt t ptt \ \ t t k Γι nnktii In t (t t t n !u l ιιιμι t|kt \ 001 \\ MI dt I1 kuniKii te /i|n \ out dt ptd II;OHISL|H k\\ ilirt 11 \ in litt \ \ t rk \Ί\\ dt oplt ulinj. k u 11 n t n ook tk t t \ n ings] irui tu litt imt li u ton \ v t t k |iti \ \ t t k \ t ι η κ kl \\ 01 tkn, tti u i]l ook tk lLLfri)tl \ in tlt ojnocdti s t t n ι öl k in s p t l t n 11 nslotit /ou ook tk SOLI til ttonoiiiisclit ithrt tgi ond \ in tlt kmdttui, hun kt(ii|tl tn litt
a inr.il n t L n tkit /L in dt op\ ιημ dooi hitnmn tlt kv\ liirnt v in In l \\t t k kunmn
liLinvIotdtn WL nioUtn hi| tk/t 'knitlktnniti ktn' o \ L i i g t n s \\ L l laimkuun d U dt I C l K S/l 11 RS op grotpsntvt.iu /ijn itgtnoiiiLii, tn nitt .IÜLLII t)p litt 'taigtr' kind h t t t t k k i n g liKltkn
Dt v r.i ig ts n u of t n in h o t v t rrt tlo/L htinitk· k c n n i t t ktn v in tk kintk top \aiig indtrdiul sanitiih tngtn intt vcrsthilltn m k u ilittir In l ihtl ^ /i|ii tk Loirtlatits rnsstn dt tonnt k kuimtrkt'n cn do k w a l i r t i t v a n tk op\ mg op μαιοηκη, uit^tsphtsr na.it t)PL opvang In de kintlcrtLiirta hh|kr dt piocts kwalirtit /o.ils gtnitrtn doot de K I R S/l I \ RS hogtt tc /i|ii als dt k m d t t t n tn dt Ititlsrtrs minder mtn in tlc opvan^ doorbrcngen IXi.inuasr is dt lcctti]d v in dt profcssionclt opvocdor van Ιιςίηημ hoc oudtr de Icidsttr, IIOL hogti dt kwahrt'it wortlr ingcsth.u l Xu klarste geldt /eker met voor dt bimtnschoolst· opvang, intogtntk'cl, in tltvc vorm van opvang docn de jongtrc opvoedeis her Ixttr dan de ondtrt In de huittiisthoolbc opvang is de negatieve samenhang tusstn opvoeder-kmd rario en kwahteit opvallend een günstiger
getalsverhou-dmg tussen opvoetlers tn kinderen gaat hier gtpaard mtt een minder Ιιομχ
mlu kindf.rop\>an£ (i istoudtrupv ιημ (N S) Kw ilitul Mnv.nl. 11 22 24 H (M 2-4 Oh / il·. /; 01
l 111 i i n t 11 p u Mupi t L IIL)L ι;ι οι ptn int L! ι kiiukriAtura is \ oldouuk groot otn di u ι Knuli n inssLii toi im k kimmi ktn L n kwalitt 11 ook multtv iriaar te toet-SL n di/iui dt lagL tomlutts tusstn tk/t toinulc kenmerken tn de intkom-stin \,in tk ohsLn.UKs ν,ιτι op\onlci kmtl mtfi.Ktics mct ck Atnctt schalen, spitsLii wL tk anaKsL's ΙΙΚΓ toL op L!L l C l I^S/1 l l KS WL ^Lhriiikcn daarhi] de ruiLiklmg m niitkklinarigi. t n goeilt opvang, en piohcicn via disL.riniinant inaksi tt aLhtcihakn WLlkL tomick kcnincrkLii tht oiukiM.ht.id nicde licpa-kn DiaitOL vvfid m LLH lituaKhisJiL· discrinnnant-analysL ccist de leefti|d
d Itl 'dt a p •den de
leidsteis innuki soziale MULI utu m st minien, tute omgang nur kihns eil pm tcis u laten /icn d in nitndei u\ HUI kidsuis (C I.nki-Su \\.nr, ILW > ) Im
slorrc luhlxn \ v u k u s m di kmdeiopvang ν ν ι ι π ι μ peispiuiü op ten loopbaan nur lakin van uiM.hilkmli aaul l enmaal kidstn is v.i.ik a!ti|d kukiu, om ilat ik oiganisatR van di kindnop\ang vulal eig plat is l ι /ιμι naiiwi h|ks fuiKties russeii IRE IIII\OLIIIH| in ioouiim ιιικί nivian. l tidsius niei im Ιιοι;ι ic ορίΐ'ΐιΐιημ /onden Int u,'-\t)tl kininm hehlun tiii oim-mti ttgin hei plalond
van hnn loophaaiuintvv ikkc Ιιημ ΐι· hotsm, cn /i /niidui hiudooi nntmoi dii;d knnnm lakcn l kr ovimiHit;i viiloop van v v i i k i i s in ik kimk i np\ ant; laai /an dat kindciopvang cm /vv.iai hcioip is mit wunii; [lonss.imi ailxidvooi vvaardm (( oinniissn kvvaliteit kmden)pvani;, ll^M) Du /ιμι iJiiii im spi
mlariive nitcipiiiatus iln v \ i mti mit ulixanti giuiuns kunniii innkiMiii
De op\.ing v.ni |οημι knitkitn in vcrlRjk1 gioLptn kau tk (.oiitinuiiiil ttii
gocdc komcn V,111.1 l· /tci ]ongc k'ctti)d hli]\tn kintkicn ^fduuntk onkik \Λ icn hi] Jc/dttk' IcitlstcTs m CLII μι'ίικ'ΐιμιΐο 1ι.·ι.·ίΠ)ιΚμΐ()(.ρ l i t t knul \voult mit μοι_()η(·ΐ()ΐΗ(-Ί.Ίί1 nie t ccn pi|iih|kc sclicufiii}; \.ιη /ιμι k-idstn juist -i!s t k· h.uul inet die leidster duideli|k vorm hccft μί^ι^μιη In tlit /m vtihogcn vtitR.ik μτίΚ'ρίΜΐ de 'producr' kw.ihrcir \.in de ορν.ιημ- ik kmtleren lu-hlxit IIHLI k.ins op een e\ui\\ lehrte ontwikkelmg v «in hu n geliLxhthctdsiil.ittt. tuet de iciilstLr. De οιημ,ιημ mcr knukren van diverse leerri|dui in μι()t·ρsvcrh,llκ^ veieist vvtl hij/onderc vaardighetlen \,in tle ptok'ssionele opvoeders, /,i| moeten immers rekenn^ houden Hier de vvensen van de pcutcrs, maar ook inet de lu'l.m^en van de kihics. ! ier crceren van een opvoedingkhmaar waarin Kust, Remheid, cn lU^elm.iat van/elKpiekend /i]ii voor alle kmderen is clan ook niet gemak-keh]k. Verncale groepen kunnen daarom een wissel trckkcn op de proi.es kvva liteir van de opvang.
f kw<ilttcit Vftn <J(. Neciettondic kitideropvang
en h o M / o n t a k groepen /ipi allereeist vergeleken op ccn recks tormcle ken-m e i k u i /o.ils gi ot'psgt ootte L I I leefnjd van de leidsters. h i werden geen signih-t a n signih-t e v e i s c h i l k n gevonsignih-tkn. Wel blöken de hon/onsignih-tale groepen een hogere n u t e van S u i m i l e u n d e opvoeding te hehben (Μ=ί 0, S1)=O.S) in vergehjkmg toi JL v u m a l t i;r oepen (M -2 (S, Sl)=O.S"). De t-toets voor verschil in gemitldel-ile st-ons gat im s i g n i h c a i i t e u i i k o m s r tx /icn: t(4())= -2 i7; p=.()2. C)p de l C l K S/I l l KS tor.ulsLore is een deigehjk signihcant verschil inet aanwe/ig, h o t \ M l ook Inei dt \ e r t K . i k g.oepen war l.iger stören d.in de hon/ontale U i i K p u i . l o u l i i exjiloi.uiet /ipi we nageg.i.in op welke KiLCttcn van prot.es k \ \ a h ( t n de v t . r t n . a k · groepen a J i t e r b h i v u i b\] de h o n / o n t a l e groepen. In liori-/ o n t a k g i o c p t n lih|ken dt k i n t l e i e n w.u rneei sotiaal gestunuleerd te worden ( t ( 4 0 ) - 2 2d, ρ= Ο ι ) - tiit is ten bevestigui g van het ht'ekl dar voor de Arnett s j i a a l ontstond - r t i v v i i l hon/ontale groepen ook een wat diiidcli}kcr pro-μι a n i m a s d u t t u u r lutden (t{40)= -2.^9, p= 02). De/e versJulkn wi|/en erop thi lu t vu i k in de v t t t i c a k grotpen nog war meer gesrrutturet'rd /on kunncn \ t i l o p t n , i n ook \var nieer inipulsen vooi dt souale onrvv i k k e l i n g /ou kunnen oni v a t t t n Vtt motdeh|k is her wer k t n in \ t t r i L a l e groepcn ingt\\ ikkelder dan In r \\ 1 1 kt n in hör ι / o n r a l e griit'jTfn, en / i p i pi otessionals minder roegei nsr voor dt l a a k oni im leerri|tlhtrtioj;ent g i o t p te begeleitlen i n s t i u t r m i r te bieden. Di u i t k o m s t e n h t b b t n txhrei u i r s h n t t n t l b t t i e k k i n g op de prot.es kwahteir; hei Ix lang v a n toiUmuireit v a n her opvocdmgsat l a n g e m t n t wordt er nier door o i u k r g i a v t n . Wt hehben e k k t s betoogd dar L o n n n u i r f i t /owel in vertikale alsook in hör i/onrak groepen kan worden geieahseeid (Van I|/endoorn,
()ln'(H'titnit*titfituiit'n en kivdliU'it
Naast rormele kennierken kunnen ook opvoedingsattituden een rol speien m her o n r s t a a n van verschillen m k w a h r e i t rnssen grocpen. We beperken ons hier tot tle hekende opvoedmgstitlen: Ondetsteunende, Auroritatieve, en A u t o n t a i -if opvoethng Ook besrcden we a a n d a i _ h t aan v c r s c h i l l e n in Compk'xiteit van ledeneren over opvoedmg (Newberger, I 9 S O ) , en aan visies van professionell! opvoeders op tle relatie nier h u n k m d . De vraag l u i d t ot en in hocverrc de/e artituden samenhangen nier k w a h r e i t . In l a b e l 7 is een over/icht gegevcn van de gennddelden cn standaardtleviaties voor de attitudmvanabelen in de dne soorten opvang. Hieruit b l i j k t dat er alleen significante verst-hillen tussen de opvangvormen /i|ii in het h t l a n g dat professionele opvoeders aan
Ondersteu-neiide opvoedmg toekennen (1;{2,6"ϊ}=:4.29, p=.()2). Gastouders blijken het
ineeste belang aan Ondcrsreunende opvoedmg te hechren; opvoeders in de buitenst-hoolse opvang her nunst Ook hier kan het leeftijdeffect de oor/,ank 71)11.
\ U h l l | l n]H lllli 0|H II», [ V _ 4 ΐ | l \ I M ( \ S)
l 24) l '-H
Piokssuiikk Opiiiilu kniJ
KilltK i" -4 ( i l) i 4 ι »M ·> "" | Ϊ Μ liiut KIK l l { 10) 4 2 ι 2 >) l > l ΐ >|
,, 0,
l h U.sJlllluuU M I I H I s u i l H s J u K k u M p u h . m U pnsl IKK U . l l t M S t U I I III
Ovengens bli|kt ongeveei dt helft van de piotessionelt opvottleis op het twct de, t-onvuifionelt niveau van complexiteit van letknenn o\ei tlt itlatie inet hct kind te hiiKtiontitn, slethts enkele opvoedets rttltneitn op het dudt, kitidget teilte niveau nitt enkele kenineiken van het tvveedt niveau, de oveiige p ι otesstonele opvoetlti s mengen hu n i etleneien o p m\ eau tvvee tut t tnkelt aspetten van nivtau ΐ De professionell· opvoetltrs vusehilltn in dit op/kht met van de oudets dit in overgrote meeitltihtid onder nivt-.ui tlnt icdenucn Uit ictent onder/oek (Kispens, licinianns cv MCCLIS, Ι^9(Ί) hhjkt tlat outltis {219 mocdcis cn 217 vadcis) gemitkield op niveau twec ( 2 2 Ϊ ) stoien Dt meetdtrheitl van de oudeis redtneerde vanuit een tonvt ntionele oinntatit. Ongeveer een derde van de ouders icdenteide vanuit het peisptuict van het kind (niveau dne}. l her vvordt het ophouvven van een hev lethgende emotione-le relatie met het kind als de voonuamste taak van dt oudeis hesthouwd Ktiatief weinig ouders (9%) hh|ken op het eerste niveau (egoistische onenta tie) te redeneren Op dit niveau het-tt de ouder allcen oog voor de eigen he-hoetten cn wensen De/e bevmdingen /t|ii in overeensttmming met die van Newbcrger cn (ook ( I 9 K 3 ) die sooitgeh|kc verdehngen rappoitteulen. De gegevens uit on/e dicptc-studtc wijken met sterk at van de uitkomsten int de/e eeidere studits.
l Itic hangen de opvoedmgsattituclen samen met kwaltteit? Allereeist bhjkt tlat het niveau van redeneren over de opvoeder-kmd relatie nauwch]ks sameiv hangt met aspeeten van kwahteit. De positieve correlatic van complexiteit van redeneren met Autoritair opvoeden is ook nog tegengesteld aan de
DL kwjliteit ν,ιιι dt NederLiitdw ktndetopvang
ring (ι- SS), l let betreit hiei een lelatiet kleine groep opvoeders uit de bmten-schoolsc opvang. Voorts v a l t op dar de pedagogische attituden en visies vol-stiekr met sanienhangen met kwaliteit /oals gemeten mer de l'CFRS/lThRS. W i l / i j n ei verbanden mer de Arnett schalen voor Autontair en Stimulerend opvoeden In de kmdeicentra hangt een meer Autoritaire mteractic samen met een minder Autonrarieve (r~-.27) en meer Autoritäre opvoedmgsatntude (i ~. W) Daai naast hechten meer Stimulerende opvoeders meer waarde aan een A u toi itatieve opvoedmgsti] l (r= 10). l'en meer Autoritaire opvoedmgsti) l hangt ook samen mer een neganevert k i j k op de opvoeder-kmd relatie (r=-2S) In d i r op/ichr is dus s p i a k e van een relatie tussen attituden en gedrag. l en m i n d u van/clKprckende correlatie berrert de neg.itieve samenhang tussen Stimulerende mter.ictie en de k i j k op de relatie met hct k i n d b i j opvoeders m dt buituischoolse opvang ( r = - . S l ) \ cn negatievere ki|k op die relatie b h j k t samen tt gaan mci een meei Stimulerende interactie. De Stimulerende mtcr-a c i i e /ou j u i s t gunspireerd k u m i L n /i|n door de geperupieetde tekorten in de u l a t i e met het kind. De kwaliteit in de gasrouikropvang is met gerelateerd aan dt. V I S K S , het n d e n t i e n , en de a t t i t u d e n ovei de opvoeding en het k i n d
In inkele multivariate analyses /i)n we nagegaan ot de attituden de kwaliteit van de opvang k u n n e n v e r k l a r e n als de roimele kenmerken van de opvang al / i j i i \ e i d i s c o n t e e r d . Oe a t t i t u d e n bleken geen enkele extra predictieve waarde te hcbben boven de genoemde hjimele; k e n n i e i k e n .
De kwaliteit van de opvang in relatie tot de afstemmmg tussen ouders en professionele opvoeders
kiiutiU'it i'n uHiimitnimtw
Vooi de kwaliteit van de opvang kan de communicatie tussen de direct be-t i o k k e n opvoeders - ouders en probe-tessionals - van belang / i j n . l;en goede en mtensieve communicatie /ou k u n n e n leiden tot een betere afstemmmg tussen het luuseli)k opvoedmgsmiheu en de opvang. Uit Tabe! 8 bli|kt dat de te-vredenheid over dt- communiLatie m de diverse vormen van opvang met vcr-schilt. Wel verschilt de tijd die aan communicatie wordt besteed. Ciastoudcrs besteden significant meer ti]d aan communicatie met de ouders over het k i n d
dan Icidsters m kmdercenrra i)f bmtenschoolse opvang (^(2.63}=4.2:i; p=.02).
(N =41) M SO ( N = 15) M S/) (N = 8) M S/J ( 02) 0 0 V ( 02} opvntdtr en under per Liren opv.ing
10 S 0 0 S1 ( 0 1 )
nn llzimloorn LWC TtvKfhto M/i Vi riiotvtti 1 1 litiltni, ui ( l IM Sf »
/ou niter be\rt.digcndt cn i n t t n s i t v e r e L o m t n u n i c a t i e ovei h e r v v t l L H w t t v a n dt kmderen thius cn in de k i n d u o p v a n g nu ook v v t r k t h ) k leitkn tot etn butre kwahteit van kmderopvang, öl· a l r h a n s daaimee s a m e n h a n g t i i5 Ihr de LOI κ 1 1 lies hli|kr dat dit 111,1.11 / t t r ttndelc hu gtval is De u ) n i n i u n i t a r i t t i ) d is in hu gehet, l mct gcrclateerd ,1,111 kwahrut van opvang. De ncgaticvt u > n t h t i t i n s sen u>mnuimt_aritti|d en Sratvoor/iemngcn in de buitensdioolst ops.ing (t = S2} heeft nier kw.ihteit v v u n i g tL m.ikLii M.i.ir ook CLII n u t t ht\ tediguuk LtniiinuniL.itie h.ingt n.uiweli|ks S.IIIKII nur reit\.IIUL .ispectui \,in kvv.ihtur /o /i|n er geen signitiL.inte torrckitits n u r tlt Arnett st-halen, \oor dt 1 ( 1 K S/ Π l KS schalen gtltlt d.u een hevredigttuler comiiHiniL.UR s.niKnh.ingr ηκΐ huert Sr.Uvoor/Kningtn (r= ΐ 6 ) tu een liefert progi.nnm.istiuuiiur (t= 27) in de kinderd,ig\erhli|\en Α.υΗ.ι! en sterkte \,in de umel.Uits /ιμι tUHti Ix sehetden Voor.ilsnog i n o t t t n \ve tlus tondudeien tlat de k v v . i l i t t i t van k i n d t i opvang nier \ \ o i d t htunloed dooi dt u m i m m i K a n e tiissen de h t t i o k k t n op voeders
kttwliteil cn iif^tcnnninx tun iittitmhn cn i>eiini}>
Distrepanties m de a f t i f u d e n van dt betrokkui opviKtltrs /ou dt kw.ihtur van de kinderopvang knnnen aantasttn AKreniming tussen outlers tn piotessione le opvoetlers hetekenr innners dat /t op de/tlkle golfltngte /irtcn in litt iltn-ken over opvnedmg en ovtr her aan hen toeverrrouwde kind Uir dt torrelaties tussen een tienral discrepannesuires vooi opvottiingssri|len en visit op de rtla tie tussen leidster en k i n d entr/i|ds, en k u a h t e i t ( h C l K S/l Π KS tn A r n t t t ) in drie vormen van kintleropvang (knultrdagverhli]VLii, Juntenschoolse opvang, en gasrouderopvang) aiultr/i)ds h h j k t dat er weinig samenhang is tusstn dt mate van discrepanties (m absolute /m) en de kwahreit van de opvang Van de drie s i g n i f i t a n t e u)rrtlaties is er een tegt-n de verwathting in /elfs positicf Dar wil /eggen dar grotcre tliscrepannes in de houdmg tegenovtr t)ntltistenntnde opvoeding Hissen moeders en leidsters in kinderLentra /ou samcngaan niet ten betere kwahteit opvang (r= ^) De twte andere sigmficanre correlaries gaan wel in de verwaüite richting niaar betreffen de discrepanties in visie op de relatie kmd-opvoeder tussen de vaders en de Professionals Hier gaan geringere discgeringerepanties samen niet een betegeringere k w a h r e i t van de opvang m de k i n t l e i t c n -tra (r=- 30) en van de interauit tussen gastouder en k i n d (r=- 73) Over litt geheel genomcn is de relatie tussen afstemmmg van opvoedmgsattitudcn en kwahteit van de opvang bepaald niet m d r u k w e k k e n d
Dt kwalitcit van de Ncderlandse kmderopvang
de mncdcrs in ons onder/oek is alleen ccn meer Autontaire houdmg gekoppcld aan ceu minder scnsitieve interactie nict hct kind (r=-.31) Bij de vaders leidt compkxei ledeucrcn over opvoeding tot mccr sensitief mteracteren met hct k i n d ( 28) DL/L twee verbanden gcklen ovetigcns allecn de totale groep van oiidcrs Meer Aurontatieve Professionals /ιμι ook mdcrdaad wat meer sensitief en stinuiletuul in de opvang (r- 30 voor de kindercentra en r=.2S voor de totale gtocp). In v c r g c l i j k b a a r reccnt onder/oek onder ccn omvangrijkc steek-pioet (N=I27 ge/mntn voor de Iccftijd van 0-12 jaar; N=92 ge/mnen voor de k e r t i j d van 12 IS jaar) is nagegaan of sensitief opvoeden /oals geohservccrd nur schalen van l nckson et a l (1985) samenhangt met de opvoedmgattitudcn \ in de ouders (Rispens, I Icrmanns & Mecus, 1996) Uit de resultaten voor de g i o t p 0-12 |aar bleck dat ouders die1 voorstander /eggen te /ijn van mcer
.uitot itaire eoiitrole minder emotioncle onclersteunmg geven, minder respect vooi de .uitonomie van hct kind hebben, en het kind weinig of geen adequate luilp hieden Met de meningen over hct belang van ondcrsteuning en autonta-t i e v e eonautonta-trolc werden gecn significanautonta-te samenhangen gevonden. Ook in die siudic waien ele1 verbanden /wak.
De mrkomsten /ηη wat teleurstellend voor Newberger's (1980) Instrument dat de eompkxiteit van rcdcncren over opvoedmg beoogt te achterhalen De sthaal van Ncwberger is in dc/e Studie nog onvoldoende consistent en be-trouwba.u gcbkkcn, en ook de predictieve vahditeit laat entgs/ms te wensen over. Ihr ander Nedeilanels onder/ock (Dekovic & Gerns, 1992; Dekovic, dcrris ÖC (anssens, 1991) bleck ovengens dat ouders die op een hoger niveau ledeneren wel degch]k meer geneigd /ouden / i j n om warm, ondcrstcunend gedrag te vertonen in de omgang met hun kind dan ouders die op een lager niveau redeneren over ouder-kmd relaties hen hoger niveau van redeneren /ou ook samengaan met het uitoefenen van democratische, autontatieve con-trole Hct /al duidclijk /i)n dat we dc/e uitkom&ten met hebben kunnen re-phceien. C)n/e Studie wi|st met name uit dat vadcrs en professionele opvoeders op Newberger's Instrument minder homogene en gemtegreerde antwoorden gaven dan de theone jmphceert en dan het empirisch onder/oek bij moeders tot n u toe heeft laten /icn. Uiteraard is hct interview ook met ontwikkeld voor professionele opvoeders. De benadermg van Newbcrger bh)ft intngercn en verclcr onder/oek naar de complcxiteit van redeneren over kinderen en opvoe-dmg bij {professionele) opvoeders is gewenst.
knuKi l "M l Knulii l o l i l l Km,l,ι l,im! J 1t, J IV J 11, ( dinpkMtut v HI tn.iuu.Kii luilll t ompitt tun Oiulustuminn Aiitoni Ukl l1' l-t 2-t 2S ου Oh US 12 1 ~ ! 1 Ih Öd l l 02 0 1 ll> 02 02 ΟΙ ί(Ι 2-4 ii r 2i r
eui sensiticxc ui smnuleicndt \ uk ι öl moid«. meer stinuilansen tu teil k\\,ilit,Uiet bctcit op\ οι-ιΐιημ in di kintfciopxani;·' Met .iiulctc \voortlur is er ucllttlu op litt \l.ik \.iii pt'tt.imt^iseli μΐίΐι.ιμ (πι pl.iats \<m .utitiKkn) spr.ikc \.ui .iKtcniininj; tusscn ορ\(κ·<.Ιιημ rlniis t'ii MI ik opv.ing? i)c observ.uic van oudcr-kiiul mrctacru· rliuis mct Je sensim ittii-SLhalen van liickson et al ( I V S S ) g(.etr de mogLli|khud di/e \ i a a ^ ti ht iintvvoorden. (Jit lahel 10 bh|kr Jar ook in tht op/uhr upvoeding thuis en in de kmderopvang relanef onaHiankeh|kc tircuirs /ipi waarin lut kind nur int eenlopend pedagogiSLli j;edraj* \vordt jieumtronteetd. Waar spiake is \ a n een samenhang tussen de opvoedmj; rluns L n in de kiiulerop\,ing, is de nchting ervan doorgaans regcngestcld aan de verwa(.lumg /o ondeix inden knuleren van sensitievere moeders in de kindereentra minder souale srtmulansi.ii (r=
de ule de de leids M). A l l e de
huitens(,ln)<)lse opvang hhjken kinderen van sensitieveie moeders ook teil st n sttievere en stimulerende interactie m et de protessionele opvoeder te helihen (r-, S 1 ). i ict meest opvallende kenmerk van de gegevens int Tahel 10 ts tthter dat er /o weinig samenhang is tussen de opvoedmg thuis en in de opvnng.
De kwaliteit van de Neder/<jr?c/ie kmderopvang
•ιι «tuli'r-kiiiil inli'nli in· cn kiiuhli'U
Si'iiMtivitcit MuL'dfr N.i- l,.ist-Kin J.1R Knuln d.iK-nl »ρν,ιιΐΒ iilidcr. <>pv.inR / ( / K V/ II K S \ U l l l . l U - I I MB U n . K I I M I C I U I I .M .17 .14 . W " .02 .12 .0! -.06 -.04 .OS .10 -.17 -.02 -.22 -.04 -.44 -.16 -Mi" .U -. l K . S S ,01 4. Conclusies
DL- kw.ihteit νηη de Nederlandsc kmderopvang is redL'lijk fdt ^ocd, cn met 11,1 inc de kindcrcctitra kunnen de internationale vergehjking voortreffelijk Joorstaan. Xclfs na de spectaculaire groci von het aant.it kindercentra in de eerste helft v.in de jarcn negentig b l i j k r de werksoort /.ich tc kunnen mcten met de beste Amerikaanse, Zweedse, cn Duitse kmderopvang. Nederlandse kinder-cenrra vallen op door de kwaliteit van het aanwe/.ige (spel-)materiaal, de struc-tuur ν,ιη het dag- cn weekprogramma, cn de impulscn voor de sociale ont-w i k k e l i n g van de kinderen. Kr ligt minder accent op de pcrsoonlijke vcr/or-ging, cn op het stimuleren van de motorische cn cogniticvc ontwikkcling, cn de crcativiteit. Ken van de Amerikaanse studies waarmec we ons onder/.ock heb-ben vergelekcn wordt in Hclburn (1995) beschreven. Uit dat onderzock b l i j k t ten ccrstc dat de mecste kinderdagverblijven lager dan 'goed* scoordcn. Daar-naast was de kwaliteit in de baby en dreumcsgroepen lager dan die van de wat oudere kinderen. Dit met name op zaken rond gezondheid en veilighcid. Tcn-slotte bleck uit Helburn's (1995) Amerikaanse onderzock dat kinderopvang mcer kwaliteit heeft te bieden, wanneer in de betreffende staten structurele eigenschappcn van kwaliteit meer stringent zijn geregeld. Dit biedt een plausi-bele vcrklaring voor de goede Nederlandse klassering, omdat hier enkele be-langrijke voorwaarden voor kwaliteit via wetgeving worden afgedwongen.
vergeh|kmg inet goed mogeli]k is. Niettennn is het opnu t k e l i ] k il.it de buiten-sijioolse o p v a n g inet alleen in l u t t t l e [aren ti-it s t t v i g e ' m a i ktposine' l i e t f t v e i \ v o i \ e n m a a r b l i j k b a a i ook een s u c c e s \ n l k w a h t e i t s l x l e i d In.t1 h gevoeid. OnuLit buitensLhoolse o p v a n g in / e k e i e /in et n v e i l e n g s t u k is van de voot schoolse opvang, t n soms ook oiganisatoristh hi] k i n d e u e n t r a is o m k i g e b r a c h t , mag inen aannemen d.u / i ) in i in nie märe p r o t i t t e i t v .in Je expeitise en de kvv.ihtLMt van de k i n d e i c e n t r a . Wel k a m p l de bmttnsjioolst opvang inet gehiek a.in d u t d e l i ] k h c i d o\ei haar ped-igogisclie uitgangspuntui, doelen, en inerhotkn; ge/ien de körte onrstaansgesijiiedenis mag dir geen h e v i e e n i t l i n g wekken, m a a r ook de/e \veiksoort /al in de n a h i j e roekomst a.ind.iclir moeten geven aan de o n r \ v i k k e h n g van een pedagogisi.h heleidspLni dasroiuleis tloen ntct onder voor de (tpvoeileis m kindercentra en buitens(.hoolse ορναιιμ Hun inrer.Ktie mer tie k m d t i e n wotdt gekennierkr tlooi sensitieve s r i n u i l e i i n g en een wemig a u t o n t a n optteden Het kleine aanr.il gastoudets in thr omiei/otk hepeikr niteiaaul de r e i k w i j d t e v a n on/e bevmtln^en.
Hoc k u n n e n verselnllen m kw.ilireir tnssen de kituleiceiitra woukn vei-k l a a r d ? Meer bescheiden geroimuleerd: inet welvei-ke vei-kenniervei-ken van de ορν.υιμ en de benokken opvoedeis hangen kwahreitsveist-hillen sainen? Wt liebben allereersr gekeken naai hnniele kennierken van de opvang /oals kelti|d leid sters, hu n vooropleiding, erv.u mgs|aren, en werkti|d. Oudere leidsters bietlen nieer kwahteit da n ]ongeie leidsters. C ontroleren vve voor veisclnllen in leef-ti|d dan gaan legen de v e r w a c h t i n g in nnndei ervanng, minder beroepsgeiiLhte vooropleiding, en minder vverktijd samen inet meei kwahteit. De/e vei lassen-de uitkomsr is lästig te mteipreteren, temeer oindat m sommige buitenlantlse studies wel degeh|k een verband tnssen hogere oplealmg en betere k w a h t e i t is aangetoond (C larke-Stewart, Ι99Ϊ ; Philip s & I Iowes, 1987). Wel is gebleken dat een nieer beroepsgtnc.hte opleidmg inet nadruk op de s t n n u l e i i n g van dt Logmtieve ont\vikkelmg kan leiden tot een relatieve verwaarlo/mg van souale stnnulering. On/e spemlatieve mterpretaties van de onverwachte verbanden hebben een hoog fx^t hm gehalte. Uitgaande van de idee dar kmderopvang een vverksoort is die een /wäre wissel trekt op de ιη/et en morivane van be-rrokkenen vennoetlen we dar leidsrers inet minder werkuren en minder erva-rmgstaren meei elan en enrliousiasme voor de dagelijks terugkerende, afni.u-rende groepsopvoedmg van jonge kmderen kunnen opbrengen. Ook /i|ii /e welhchr meer opgewassen regen de /wäre taak van overleg en s(jms ook btge-leidmg van de betrokken ouders, en beleven /e minder de onveimi|deli)ke spanning tussen idtaal en werkelijkheid van de kmderopvang. Daarbi] komr dat voor werkers in de kmderopvang nict alleen de matenele bclonmg achter-b l i j f t achter-bij hun veranrw(}ordeh)kheid voor een groot aantal kmderen maar dat ook hun loopbaanperspectieven weinig rooskleung /i|n. De kmderopvang is plat georgamseerd, en de meeste leidsters moeten beruhten bi| de uitvoenng van een geli]kbhjvend takcnpakket godurende vele jaren. Voor de wat hoger opgeleide opvocders kan dat een gevoel van onderbenurrmg van hun capacitei-tcn oplcveren die de kwaliteit met ten goede komt. Ovengens kan d i r inogchjk
Di kwaliteit van de Ncdtrlandw
als (.en reHcctK van de maatsLhappehjke (onder-)waardenng voor het mt-voiruid pädagogisch werk worden ge/ien Het werk /elf li)kt immers mgewik-k(_ld guiotg om ten reeks van jaren uitdagend te kunnen hlijven. Opvallend is dar di leidster-kmd ratio en de groepsgrootte alsmede het aantal kmderen waanme de leidsters pei wcek geu>nfronteerd worden, van gcen belang bhj-ken te / n n voor de verklaring van kwahteitverschillen tussen de kindercentra De mtcst plausible interpretane voor dit gegeven is dat er door de rcgelgevmg o m t i u i t de fonnele voorwaardcn voor de kmderopvang re weinig spreidmg in d t / e cuuiak kenmerken oprrcedt. Daarmee kunnen dergchjke factoren wel (-kgtli)k nood/akelijke voorwaarden voor een minimum kwahteitsniveau zijn, ma.ir bi| kwalitcitsverst.hillen bovcn dit niveau niet mcer van belang zijn
l'cdagogisi-lK a t t i t u d t n , eommunicatie en afstemming tussen leidsters en ou-dtrs voegen weinig toe aan de verklanng van verschillen in kwabteit tussen de kmd<-K(.ntia Her is bijvoorbeelcl opmerkeh)k dat tevredenheid bij alle be-trokken opvocders - ouders en Professionals - over de onclerlinge tommuntca-tie en ook du tijd die vooi overleg wordr gebruikt, geen samcnhang vertonen IIKT kualitutsversdiillen. Daarnaast hinken mcnmgen van de Professionals over opvocdmg m rennen van her belang van ondersteumng, auronraire disci-plineung t u aurontarieve controle nauwehjks verband re houden met de kwa-litcit van luin werk, en /ijn ook de verschillen van memng tussen ouders en Professionals m dit op/icht niet relevant. Daarbij komt nog dat de opvoeding thins en in het kmclercenrrum wcl degeh)k kunnen verschitlcn. In feite konden we nauweh|ks sanienhangen vinden tussen de sensitiviteit van de ouders voor Signalen van kincl, en de sensitieve stimulenng van her/elfde kmd door de leidster m de kmderopvang. In een enkel geval (sensitiviteit van mocders en stimulenng van Itidsters) vonden we /elfs een ncgatief verband. Daardoor kunnen kmderen int een sensitief ge/m m een dagverbhjf met wcimg stimulan-sen terei-htkomen, en omgekeertl, kunnen kmderen van instimulan-sensitieve ouders de c r v a n n g van een sensitieve opvoeder m het kmdercentrum opdoen. Het gebrek aan samenhang wijst erop dar de ge/msopvoedmg cn de opvang twee ge-s^heiden urunts zijn waartussen wel communicatie besta.it maar niet vcel overecnstemming m pedagogische attituden en gedrag. Desalmettemm doet gebrek aan afstemmmg of communKatic geen afbreuk aan de kwahteit van de opvang, en bhjkt een ruimc matc van commumeatie en afstemming ook geen voorwaarde voor een böge kwahteit van de groepsopvoedmg. Kontos cn Pe-ters (1987} sptxuleerden een tiental |aren geleden al over de mogchjkheid dar discontinmteitcn tussen de opvoeding thuis en in de kmderopvang geen schade /oudcn berokkenen aan de ontwikkelmg van de betrokken kmderen.
Ί Utcmlooiti l WC i,iv<cr/i;o Mll Vuhoivwi f l H t i l i n i ui ( HM M,M\
ci.it (discrepanrtes m) arnruden gten notniensvvaardige telatie hchben mt-t geohserveerde kvvaliteitsversehillen. Dir/eltde /ou wel een s kunnen gtlden vooi memngsversehillen ovei opvoedmgsdoelen waaivan nu-r is aangtroond il.it /e systematisch verband honden mct vetsebillen in dt* dageh|kse ptakti]k van dt opvang (van Di]ke er al., 1994; Veddei & Bouwei, 1996) De Lonchisii· dimgt /ich op dat mc-ningen o\ti opvoeding geen beeltl gcven van dt. werkehjkhud van dt.' opvoeding Het gcbick aan samenhan^ tusscn uniinuinicario tu kvv.ili-tcit is echte ι inindci ^oetl re \erklaien. l-nti/iids \ci\\aclucn vvc dar een m»ed hnictuinercMicl kindeicciHruni vcci aandacht hestced aan tit comtmmicatit· inet de ouders, rcrwijl andei/i|ds een soepelc cn heqnente comnumicatie mtt ile oudors het werk van dt ptofessinnaK /ou kiiniu-n vergeni,ikktli|ktn. l i Iili|kt gec'ii sanienh.ing inet kwaliteit tc bestaan. I cn oor/a.ik Ιικτν.ιη is \vtlhcht di relatict geringe spreuling in de kwahteitsvcrsthillen. /oals \ve in de vonge paragraat /agen vertonen dt- Netlcilandsc kindeidagverbli|ven de gcnngslt spreiding ronci litt gemiddc'tcle in vergeli]king tot de Anitiikaanse en /vvtttlsc centia. De kvv.ihtcit is hier rclattet homogeen welliclit nieclf tlooi de eentlnit.li ge regelgeving omtu-nt de basisvoorwaarden vooi de opvang. l loe mindci groot de kwahtc'itvcrschillcn /ijn, des tc· minder rinnnc vooi vcrklaringen van die verschillen voorhanden /\\n. Dar /ou ook een plausibele mtcrprctatie kun neu /ijii voor het ontbreken ν,ιη verbanden van groepsgrootte en leitlster-kintl ratio niet kwaliteit in dcve stntlie. Ooorclat de kwaliteitsversLhillen inet gioot /ipi, en de groepsgrootle en ratio wettehjk /ιμι geregeld en dus ook weinig vanatie laten /ien, is een verband nioeihjk re leggen. Dar neemt nict weg tlat /o'n samenhang heel wel kan besraan in situaties inet meti heterogene kw.ih-teit en meer verschillen in groepsgrootte.
Tot slot is in de/e srudie kwaliteit beperkr rot 'piocc-s' kvvahteit, dat wil /eggen rot voorwaarden en aspecten van de pedagogische inteiactits tussen professionele opvoeders en de k meieren die aan htm /orgen /i]n toevcitiouwd De kwahteir van de 'mrkomsren' van de kmeleropvang- /oals de mvloed eivan op de sociaal-emotionele en cogmtieve oiHwikkeling - /ιμι niet m kaart ge-bracht. De/e lLiitkomsten' /i|n niet nood/akehjkerwi)/e gerelateerd aan de
pio-ces kwaliteit. Andere Studios met de K,KRS/1 ThRS en de Arnett schalen heb-ben ovengens wel uirgewe/en dat een hogere kwahteir van pedagogische mrer-acties ook mderdaad een gunstige mvlocd liebben op de ontwikkelmg van de kmderen (Harms et al., 1990). In ons onder/oek is kwaliteit gedefmieerd via enkele wereldwijd gebruikte Instrumenten. Uircraare! is er kritiek mogeli)k op dc/e vastlegging van kwahteir, Zo kan men gerede twijfcl heb ben aan de ge-li)kwaardigheid van bi|voorbueld programmasrructuur en socinle stimulnnsen, en is een meer genuanccerde afweging van het belang van de diverse kwah-tcitscomponenten denkbaar. Nicttemin bhjken ouders het belang van de aan-dachtspuntcn voor kwaliteit uit de [-.CERS/ITERS te ondcrschri)ven (Karrby &i Criota, 199S), en vermoeden we dat ook de professionele opvoeders /ich goed kunnen vmden in de diverse aspecten van kwaliteit waarop hun werk wordt beoordecld, Dit vermoeden ?ou m verder ondcr/,oek mocten worden getoctst.
De kwaliteit vj/ι de Nedtr/anAe kindcropvang
! en mogeh|ke praktische impheatie van on/t Studie hgt hcsloten m de hiuikbaarlieid van de meetmstrumeiiten voor kwalitcit in de Neelerlandse km-eleiopvang t)e/e Instrumenten kunnen nunstens twee funutes vervullen Ten eerste kumnii dt l C l HS/Π l RS toegepast worden als monitor op ontwikke-lingLii in de prakti]k van de kmeleropvang, bijvoorheeld in rcactie op veran-dermgen m hu hell, ι d Herhaalde metmgen van kwahteit hl] een representatie-vi. steekproei. van kmdereentra gieft ook een heeld van on/e internationale positic l cn tweede /i|n de instiumentui hi] uitstck gibchikt tc maken voor toepassing m de praktijk van /elfevaluatie, mtervisie en begeleiding Als een-tiale legels voor mhoueleli|ke·, pedagogisehe kwaliteit bli|ven ontbreken, /ulien kindtieLiitia /elt de (.valuatic en vetbetering van kwahteit ter band moetcn ικηκη Daarbi) kunnen verantwoorde Instrumenten voor he't in kaart brengtn van steikt en /wakke aspeuen van het pedagogisehe· werk mct ontbreken
Noot
W( /i|" IKI Ι>Γ(ιμιιιιιιιιι.ιιη^ΐ(ΐΙΙι|,<· Omlu/oik nur |eiiBcli|;iii (I'C <)|) irkimiliik vuor /i|n ΙιηιικκΚ sttuii vtnir ilil otuln/dLk (suhsiju. nr 144, nnvrimrs l l iveLthto en M vin ll/uuluoiii) DL luilp v in l'(. M vin KnrJewi|k, Λ M ) llruiers ui W H M C,ru|n hl] li« vu/uiHlu! v i n dt f,t-j;t\eiis w is tniniislmr We Jatiken ook on/e UcreiJitsL tolk^i s M Pikoui, H (ικκικικίηΐ, en l (,erm* voor luin stiiiuikrtncli siimtiwirkmi;
Literatuur
Airis\Mnth MDS.Hklur M( Wutrs, 1 ίν Will, S (197«) Patterns of dttai htmnt Hills diU N| Irlbunn
Arnttt, | (I9H9) C la^ivtrs in d ty L n L *_uitcrs Docs trannn^ mittcr' fourmtl of Appltid Du t
ΙίψηΐιΐιΜί Pwiboltw /" S4l SS2
N \rn U iLimird, d I (1962) Diminsions ot thtripist rtspons is (.TUST! tKtors in thtTtipcutiL
JunuL l'tMlmltiiiital Manofiraph^ 76 (41, wholt no 562)
Iltouls, J l l (1981) 7/;t ( /;//</ Rianttg l'rattitis Ripvrt <( RPR) a set <>f Q itims /»r the des
iriptum tif fhirtntiil sattalization attttttdis und tatncs Unpuhlislud ivunusi,ript Instuun. of
I Uini.in IXvilopmuit, Univtrsity ot t alifornn, Berkeley
ClirluSawm, A (Ι99Ϊ) Davcart (Rei tsid tiittion) Canihndj;t,MA H.uvird Univtrsity Press C onuimsii Kwalitcit ΚιικΙίΓορναημ (1994) Dt kunst van de kindernpi'anf· Utrecht Uitgcvcri]
SWI'
IXkovic, M |inssuis, M A M &i C.crns, ) R M (1991) l actor scruaurt and construct vilidity of ϊ ΐ κ Block C hild IU uing l'ractites Report (t RR} P$vctn>faKual Assessstiicnt, i, 182 187
IHknvit., M , i.trns, | R M 6d {anssens, J M A M (1991) Parcnral LOgmtmm, parcntal btha vior, iiul tlic i_lii!d's undcrstanding of the parcnt child rclationship Mcrrtll Pahner Quarfcrly, Ϊ7, S23 S4I
Dckovie, M öi Gcrris, J R M (1992) Parenul reasonmg eomplexily, social class, and uhild rtann^ bcluviors Journal of Marrtage and thi lamtly, Ϊ4, 67 S 685
Dngonaii, Γ, Isiamis, | öc l anibidi, A (1995) Assessing quahty day care The C hild C are Kiuhty Schedule International Journal of Behavioral Development, 18, 557 568
Dünn, I (1993) Proximal and distal featurcs of day care quahty and children's development i <ir/y Chtldhood Research Quarterly, 8, 167 192
Dijke, A van, Terpstra, I 6i Hermanns, J (1994) Ondcrs over ktnderopiang Amsterdam SC O Konnstamm Instituut
l nJ-son M l Sronk l \ \ l t,J md li (19S·,) I lu u l i t i i n i s l u p I H I W C U I ιμι i l n j „| l u IIKIH uul l u l i u i c n p n i n k u i s m pnsjiool m ι Ιιιμίι iisk snupk l" l ΙΙιιιΙκποιι &. l \\ ( l i l s ) ( n i m m t , poims i>t i t i i i h i m n t l h u > r \ nid u s i u J i ( p 147 IM,) Μιιιι,ιι,ι ψΐ, ,ι S m n n / i > r KIM III/MII ( / > / f i H ) i u / i i / » m u / M) l l 1) Sirnl no 2(W
I r w i n l ' | S i i t s o n \ \iuos I) \ l l i u l l o It S (l1)'),) l i r m l i d u n n lud d i) i m m ( mt,ivus h n u l \ md Juki d i l k i u u i s itul t l u n ιιιιρίκ inons / ith ( hil,t Dtt ιlo/uin in
< in Si) S 9 I 0 >
Int, ms l V S . \ l m l i > u l l ( l ' l ' M I l ' m m s m i n u s lud d n ι m n, ijiirs I n l i r i J m i n i mipliiltiims toi Inmr Juki i m liaim ll n/ \/</ilW />< l ιΐιψιιι,ιιΐιΐ l\-,,l,,l u SS·. 602
(,uris | li \l (l1)«1)! U / m s o n d u / o t k l i n m n l t i d i s u p l i n in \ u i k t i m m op wi|, n ι u im n i l i s u p l i n i n i lim ukniij, (.< in i l/iij»i/t ι nni juini im L, fi iiniii n l S l! ( « . i n s | K M V n m i i l s l \ \ I l o N u l Π \ \ M v IM l i n s s i n s | M \ M / u l p l i i n l' \ 1 1
&. ΜΙιημ \ | \ |I')'H| l ' i n Willi, m Ι ) ι ι / ι Λ / lim/n - l ιι/ιιι -< n( J//H liuiipliii / l l
f i n n i g /i/i i i l t t r i i i ^ / l l/i / ;/n/ ι <mi ι /)/s n / ' / ( M πίι/it, /; If ιι Λ m/n s < / /J In l//s ,/ji/Ji „
/ muh ι i ^ W i m niil j> in nl li ·, ι , ι > nillin ι! ι ιΐικ t t i t H l ilinu* Insuuiu oM ninl> S ι Ι U i mLi s i t \ ot Nl|llR),ul
C . l i i M i m \S i k R n i k l u k l \ 1 1 >'M) l ' i u m ι. πιι,ινιι L o m m u n k i l u m uul ιμι ihn ο ι JiMrsi nu sniim,s / nh t hrl,ll in t ki * n,l (tiniliiH ') 207 2i2
l.oossins l \ λ V in l | / i n j o o i n \l 11 ( I ' W O ) IJu ihn öl ml uns Hl iilimuu t„ pr ) k s i m p u l s K l l l l i o i l t o u i h m p l I L I U H l i J u l l U H U u l J H L I l t 1.1l I I K i l l i s t l t s (hllJDll l »um o / S 12 s r
I h i m s l i\ ( l i t t o r d K M l l ' I S O ) / ι,/ι ( / ; / / / , ,J l m inuiminl R ιιιιΐί . S, ιί< Ni u Ί l i i t h i r s ( olk(,i l'riv,
M i n u s l ( r v i r l> &. ( l i t t u i j U \1 ( l ' W O ) l n / m t / 1 J II, ι l m u mm, ul R »im, S ι/ι \ Yoik. U u l u r s C o l k n l'nss
I h v t · , ( I) l ' i l i m r |l & . / i s l o \ \ \1 | ( I ' ) W ) tt/« , in - /οι Ληιι πι ι j < btllitn' < fr// / ι I.i/l, v / i r r t e /)')(), W l s l u i i u o n l« N i t u m i l V uk im l'nss
l l i l l n i n i SW I K D l l1)1« ) < is/ jinlil\ ml l il t < in, im. m thil l ι,ιιι ι ι ι ι ΐ ι ι - l u l i n riport I t u i v c i Π ι ρ ι ι ι ι ι κ η ι nM LoiiomKs (. u u u t i n KLSI n i h in l umnnm niil Snu ll l α U i m u s i t ) öl ( oloruln \t D L I I M T C U
I k l l i i i r n S t u l k i n M l \ l o i n s | M o r i n N I l o m s ( l ' l i i l l i p s u i l l l i y i m l> <- l i l l H l rvu Π 1'iisiiirkinlHit, l ΒιικΙι,ηιΙ M K i t , i n S l t\ Kiistio | (l1)'") l Q i n l i h mJ C h i k l O i i i t o n u s ni ( l u l j ( in l i m u s Ko hnjin),·, uul R i u i m n u i u l u i ι
Ί ι ι κ ι ΐ ί < hililnn W) W 44
I k s t u K s 1 1 Kontos S ; s . l l i \ m Ί |I9'HI ( l u l i l u n s un,,non ll ι \pixssiun in «.lukl ι ι t i n t i r s ν ί Γ Μ ι ι μ η ι ι μ ι ι ΐ ι ι ι l nl\ < lulilli n l R i s t lull (Ju ntiih S 2'Ji !07
I l o w i s ( il''S"l l j i n l i t \ n u l K i t o i s in I n t int uul l o d d k r C lukl l in l lu. l"·. Ant,ilts Slu l In I) \ l ' l u l l i p s l l c l l tjii.ilm m ( hil.l ( .in H Im ,Ιηι > n « n,h lill /u·1 (p H l S8| W i s l u n ton Ht N u i o i i i l ASSOI.I ition tor tlu l diK Hion öl \ ounj, ( luklun
MOWLS, C &. M i m i l t o n l l ( l ' « l | l In t h ιημηι, ι s p u u n n öl Juki ι in ( li tn|,i.s in ti R | md in IIU.IHI Juki n h t i o n s l u p s uul J i i k l n n s six.nl ιοιηραιηα w i t h ptus l iirh "'"
binnl Km.infc Quirl, r/l s I s H
I l o w i s , C P h i l l i p s D A ik. V C l i i t c h o o k , M ( 1 9 9 2 1 l hnsluikls ot ι|ΐι i h l v iiupli«. uions tor i l i « K i l l i k i i l D p i m m o i i l i i l J n n in « i m r h i s c d Juki ι in ( lulil lliitliipineul 61, 449 460 l l o u i s , C , W h i u h o o k M (k. l ' l i i l h p s I) (I')92I U i j u i J n r i t t i n s i i i s uul cihuivi a iJuni "
Juklon tiiidint,s h um tlit N ition iH liikU in Sl ithnt, SiuJv < bilil \tiiith < m l iiriin, il
19V 4 1 4
l u t t i r , I ( 1 9 9 ! ) Viiliomlin <liu,r ι,ΐο/ιΐιι l in ivptmmnltil timiirM i. nur hithtiiti, in mini'
Itntu in μ^ιιιιιιη tntl an ii/o/>/it/j il>\ Amirstoort At. idtiuisLlu. ιιιιμι,νιπι
K i r r h y (, ( d C . i o t i | (1994) lluuinsions of c]ii i l n y in Swidisli d ly c in t i n a r s A n i n i l y s i s ·> thc t i r l v JuldhooJ l n v i r o n m i n t R ituiK SLI|C / arh < l'ild />n ιΐιφιπιηΐ aml ( an, 101, l 22 Kirrb>, (, &. (,ioti, | ( | 9 9 ί ) P j n n t i l unucptions ot q u t l i t y in ih^in iinurs in rihtion l
q u i l i t > m t i s u n d hy Hu H I KS / ir() ( InlJ l>fi ilufiiuiil anil < mi 1 1 0 , 1 18 Kontos, S 8c Pttirs, I) l (1987) C i m t n u u t y ind distontmuity i)f i x p i r n n i t S u m i m r y i i K l
unplications for n.St. inh In I> l Pum &. S Kontos (l ils }, ( nnlininty aml </isto«il»»'0 ' /
expamiiiC in ibiltl mn (p 201 20S) Norwood N| AMcx
MiBiirk, II , ( iphn, M Hiniussy l· i k M o s s l' (1991) C onlrovtrsy, 1 licory i n d S o u i l C o n t t x t i n ( o n t t m p o r i r ) D i y C in RISC i n h iminhü ( hilj fsyilmlngy l'syihiatry, H, l 2 l
