De P-artij en de formatie

LIJST VAN ADVERTEERDERS

Hotel Aux Mille Etoiles, Les Marécottes I De heer G. Boersma, Hoogeveen I The Deltona Corporations, USA I Hotel Edenhof, Zwammerdam I In 't Silverhuys Juwelier Rikkoert b.v., Schoon- hoven I Judokwai Velp, Velp I Vakantieboerderij Klein Oever, Balkbrug I Olsman Ramen en Deuren, Veenendaal I Onderlinge Ziektekostenverzekeringmaatschappij, Den Haag I ^Hotel-Res-

taurant "Peerboom", Epen I RAIIBovag, Amsterdam I Rotunda Tours, Emmen I Rijko Handelsonderneming, Tilburg I Wijnko- perij Van Tetering, Bloemendaal I W. E. J. Tjeenk Willink B.V., Deventer I Stichting Vaar Vast, Leidschendam.

JUDOKWAI-VELP

Waarom cursist van judokwal -Velp? Omdat voor uw gezin, vrienden en kennissen In een sfeervolle omgeving mogelijkheden bestaan.

Judo -Jiu-Jitsu - Karate- Halha-Yoga -Jazz- beat- en soul-ballet, moderne damesgymnastlek.

Tel.085-62.06.28

Heemskerklaan 54 - 6881 ES VELP (Gld.)

HOTELEDENHOF

in het sneeuwzekere LENZERHEIDE (Zwits.) heeft de ko- mende winter nog kamers vrij. Vraag folders en inlichtingen, ook over onze 12-pers. busreizen, bij de Nederlandse Hote- lier B. de Geus, Vinkebuurt 6 te Zwammerdam, tel. 01726- 15520, b.g.g ... De Watergeus" te Noorden, tel. 01724 - 8398.

Aan iedereen die een ziektekosten- verzekering met een uitsluiting van bepaalde ziekten of gebreken heeft.

De "O.O.M." accepteert iedereen, ongeacht gezond- heidstoestand, leeftijd of woonplaats. En dat zonder die uitsluiting!

Vraag Uw assurantie-adviseur naar de "O.O.M."- ziektekostenverzekering of zend de antwoordcoupon op.

0 \/L 's-Graveoh~ - , roer z54, 250 _ _ _ _ v ){

rdouro - - \

Ant\f\100--- verzel<.enn9

• - - - atle over z.le\<,tekosteO \

stuur "''l'nforll\

'(\laalll . . \

;;;:~:.~

···~-~-~~~

· · · · · . . . - - RS S \1 .1' ·

;eleioonn<· . - - - - oKLETTE .

·-aam·L

Onderlinge Ziektekostenverzekering-Maatschappij U .A.

Scheveningseweg 9, 2517 KS Den Haag, telefoon 070- 624011.

Vrijheiden Democratie

NUMMER1274

veertiendaagse uitgave van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie

2 NOVEMBER 1982

Hoofdredacteur:

Reny Dijkman Redacteur Buitenland:

Victor Hafkamp Parlementair redacteur:

HenkKrol Vormgeving:

Ties Scheeres Redactie-adres en Abonnementen- administratie:

Algemeen Secretariaat VVD Koninginnegracht 57 2514AE

's-Gravenhage Telex33564 t.n.v. VVDDenHaag Tel. 070-614121 Abonnementen voorniet-ledenf 16,50 per jaar

in dit nummer o.a.

Advertentie- exploitatie Bureau Van Vliet b.v.

Postbus20 2040 AA Zandvoort Tel.: 02507- 14745 Advertentieprijzen 1'1 pag. vanaf f 2.235,-

Vz pag. vanaf f 1.160,-

~ pag. vanaf f 790,-

~ pag. vanaf f 610,-

~ pag. vanaf f 420,- Vs pag. vanaf f ^330,- Rubrieken

Speciale prijzen op aanvraag Druk

Ten Brink Meppel b.v.

De kopij voor het 16 novembernummer moet uiterlijk 4 november binnen zijn.

Covertekening:

Jaap van Raalte

Interview met Ed Nijpels Ouderenbeleid op keerpunt Vraaggesprek met Ank van Namen

Impressie van een cursus

---::-.. ^{----~:- ~ ~}

)·

De P-artij en de formatie

Het zijn spannende, belangrijke dagen voor het land, voor de politici- natuurlijk- maar ook voor de partij.

De beslissingen over het regeerakkoord en de keuze van ministers en staatssecretarissen vormen de grondslag voor het kabinetsbeleid in de komende jaren. De beoordeling van dat beleid zal bepalend zijn voor de toekomst van de VVD. Alle voorwaarden zijn aanwezig om ons in hoge mate verantwoordelijk te voelen voor wat zal gebeuren.

Wij samen, als leden van de partij, hebben een verkiezingsprogramma gemaakt. Daarvan is erg veel terug te vinden in het regeerakkoord. Daarom heeft de fractie- en namens u het hoofdbestuur- gezegd, ermee in te stemmen.

Ondanks alle publikaties over de snelheid waarmee de VVD tot het positieve besluit kwam, waren het moeilijke beslissingen. Alle betrokkenen waren zich zeer bewust van de problemen die zullen gaan ontstaan.

Harde maatregelen die veel kritiek zullen ontmoeten, waarvan acties en demonstraties het gevolg zullen zijn. Belangengroepen die het kabinet en dus de VVD zullen aanvallen. Daardoor zal druk op de partij ontstaan. Tel daarbij de twijfel die in de eigen achterban zal ontstaan, omdat alle goede bedoelingen van het kabinet niet direct zichtbaar resultaat zullen opleveren.

Het zal moeilijk blijken alle kiezers en u, als leden bij elkaar te houden. Zullen we er altijd weer in slagen duidelijk te maken wat we willen en waarom?

Die verantwoordelijkheid drukt zwaar. Het is zeker dat we alleen samen de storm zullen kunnen trotseren. In openheid met elkaar. Tot nu toe is het prima gelukt schouder-aan-schouder te staan. De leiding van de fractie en die van de partij werken in de beste verstandhouding samen zonder politiek gehakketak dat in andere partijen zoveel wordt gezien. Zo,n relatie zal ook met de VVD- leden in het kabinet worden gevraagd.

Open, eerlijk en in de vaste overtuiging dat we het samen moeten doen. De VVD- bewindslieden zullen niet in een ivoren toren plaatsnemen. Integendeel. Een hechte band in de relatie kabinetsleden-fractieleden-partijleden is de

voorwaarde om samen de kracht op te brengen door deze moeilijke tijd heen te komen.

... ;:

.... '::~

Als uw voorzitter heb ik de dames en heren VVD-politici gezegd, dat u en ik

~ ~~~kf~~~en:~~~:t~:~i~~:.~~~~~t{e::nkt~~rkb~.tthi~~~d~-~~;~~~elzingdswkinstt

i

!fi ~%~!~'::s:::e~~';e~:fo:;~:~; s~~;te~~g

:f:

;

1.1.1.1;!.1.

~~:;;~;~:th;;~';J;!~~nb1ijj;ere

0

I ~~IJ}:;_:; .

I·

..-.~~~~~~~"""""'~"""""'~"""""""""""'""'"

^~~á ~"""""I>OQOO<""""",o;;;;;:: ~><.O:cÖC~c :oo~c

~~>00: :00<1:1~ :>x.!:i:ooo~o~"""'>OOOO<>OOOO<")()()OO<'"

~~ ~

Jan Kamminga

EDNIJPELS:

De formatie had sneller gekund, maar ik ben

wel tevreden

Dan opeens, dan is het er . ..

tóch nog vrij onverwacht. Op 26 oktoberrond het

middaguur blijken CDA en WD elkaar te vinden over het concept regeerakkoord.

Hier zijn voorEd Nijpels

"tropenweken" aan vooraf gegaan. In het halfjaardat hij thansfractievoorzitter is, heeft hij alles gehad en meegemaakt. Het leiden van de WD-fractie, het optreden als WD-woordvoerder bij de regeringsverklaring van het interim-kabinet, het

lijsttrekkerschap vanzijn partij- resultaat tien zetels

winst - en nu de bouwer aan het CDA/WD-kabinet, waar hij niet zelf in gaat zitten.

Vele dagen hebben ze uren, ochtenden, middagen met hun drieën aan de

onderhandelingstafel gezeten: informateur mr.

WillemScholten, CDA- fractieleider, (na het

aangekondigd vertrek van VanAgt) CDA-leiderdrs.

Ruud Lubbers en WD- leider drs. Ed Nijpels.

Een gesprek over de resultaten en de sfeer.

In de verkiezingstijd beloofden zowel Van Agt als Nijpels dat er geen lange formatie zou komen. Van Agt trok zich terug van het politieke krachtenveld.

Nijpels bleef alleen over om die belofte waar te maken. Ed Nijpels blijft erbij dat deze formatie nog sneller had gekund. "Omdat Lubbers wist dat Van Agt zou gaan vertrekken, heeft dat feit enige vertraging opgeleverd. Nadat die beslissing naar buiten was gekomen, gingen de zaken aanzienlijk sneller totdat we aankwamen bij het moment waarop de CDA-fractie over het concept-regeerakkoord ging

vergaderen. Daarna zijn de zaken- met name op sociaal-economisch terrein- weer traag verlopen."

Nijpels, de nieuwkomer, kreeg van zijn fractie na de vergadering over dit akkoord een blanco volmacht.

Lubbers, doorkneed in het vak, moest terug naar de CDA-fractietafel om aan te tonen wat hij met de CDA-

wijzigingsvoorstellen had bereikt tijdens de verdere onderhandelingen.

Ed Nijpels: "Het is bij ons gebruikelijk dat de fractievoorzitter van de VVD veel meer ruimte krijgt van zijn fractie dan die van het CDA. Dat hebben we in het verleden ook al gezien. Bovendien was het concept-regeerakkoord- zoals het daar lag- voor ons op essentiële punten zéer bevredigend, terwijl er voor het CDA een groot aantal knelpunten lag. Vandaar dat Lubbers naar de onderhandelingstafel is teruggestuurd, maar ik moet

constateren dat er eigenlijk in die week nadat het eerste regeerakkoord is uitgekomen, nauwelijks meer iets is gewijzigd. We hebben wel veel besproken, maar in feite zijn de zaken precies zo blijven staan als ze wáren geformuleerd; zij het dat op sommige terreinen toch nog de formulering meer in onze richting is aangescherpt.

Dus wat dat betreft hadden we die week niet nodig gehad.'

Ed Nijpels is tevreden over het bereikte resultaat en hij mag dat zijn.

De perscommentaren over het bereikte akkoord onderstrepen zijn visie.

Over dat akkoord: "De VVD-fractie is tevreden.

Allereerst over de drie harde

voorwaarden die op het gebied van het financieel-economisch beleid voor de komende jaren zijn bereikt:

- het terugdringen van het

financieringstekort met tenminste één procent per jaar;

- de stabilisering van de belastingdruk, dus geen verdere lastenverzwaringen voor de burgers de komende jaren en over het feit dat - de omvang van de bezuinigingen nu vast staat.

Daarnaast," vervolgt hij, "zijn er nog een aantal andere punten die in grote mate overeenkomen met ons eigen verkiezingsprogramma. Ik denk bijvoorbeeld aan het Nederlands veiligheidsbeleid. Aan de positie van de politie. Nu is afgesproken dat de politie, waar dat nodig is, wordt uitgebreid. Ook zijn we

overeengekomen dat op de materiële uitrusting van de p0litie niet zal worden bezuinigd. Dat betekent dat de politie in de komend~ jaren heel duidelijk een uitzonderingspositie zal innemen.

Ook wat het mediabeleid betreft, is er via dit regeerakkoord een doorbraak gekomen. Het is een punt waarop de meningsverschillen tussen CDA en VVD hoog opgestapeld liggen. Waarop een compromis dus zeer moeilijk was te

Albert Jan Evenhuis nieuwe

vice- fractievoorzitter

bereiken. De VVD kan nu voor een doorbraak zorgdragen. Commerciële programma's zullen worden

toegelaten.

De pers krijgt toegang tot Teletekst en op basis van het WRR-rapport komt er een nieuwe medianota. Ook is de onzinnige bepaling over één, twee of drie reclameborden op de sportvelden op de tocht komen te staan. Dit zijn wel enkele punten die aantonen dat de komende jaren een ander mediabeleid zal worden gevoerd "

Middenschool

Ed Nijpels vindt het zelfbuitengewoon belangrijk- "en niet alleen omdat ik er tijdens de campagne over heb gesproken, maar ook omdat ik als oudleraar er erg veel waarde aan hecht"- dat de formule van de middenschool uit het gezichtsveld is verdwenen.

"In eerste instantie wilde het CDA zich alleen maar beperken tot de opmerking dat het één- of

· meersporenbeleid (dus verschillende

, ^{' ~ ;~,·. ; ', . . '' ·, .: -.-}

De VVD-2e Kamerfractie heeft in een extra vergadering, vrijdagjl., Albert Jan Evenhuis uit Meppel gekozen tot haar vice-voorzitter.

Deze post kwam vrij doordat vice- voorzitter Koos Rietkerk voor deze functie heeft bedankt. Nu de formatie in het stadium van persoonskeuze is gekomen, achtte mr. J. G. Rietkerk het beter dat de fractievoorzitter terzijde wordt gestaan door een andere vice- voorzitter.

Om in de formatietijd de

continuïteit in de fractieleiding te waarborgen, werd besloten deze belangrijke post direct op te vullen.

De nieuw gekozen vice-voorzitter ' Evenhuis (40) zit sinds 1973 in de Tweede Kamer. Hij behandelt daar o.a. onderwijs, binnenlandse zaken en welzijnszaken.

Verder is hij o.a. jaren lid geweest van de Drentse Staten. Daar leidde hij de fractie van 1975-'82. Verder was hij van 1971-'76lid van het VVD-hoofdbestuur.

Het duo Nijpels-Evenhuis gaat nu Sl;lmen de sterk uitgebreide en vernieuwde fractie leiden. Aan hen de opgaaf en de uitdaging de VVD door de komende jaren te leiden.

schooltypen) de komende jaren niet aan de orde was en daarom in het regeerakkoord ook niet bespróken moest worden. Dat ging mij niet ver genoeg. Uiteindelijk is erbij

opgenomen dat in ieder geval in deze regeerperiode geen initiatieven of beslissingen kunnen worden genomen, die leiden tot het in gevaar brengen van de schoolkeuzevrijheid van de ouders.

Dat is voor ons als VVD van heel groot belang.

Tenslotte wil ik de vrede en veiligheidsparagraaf noemen. Ten opzichte van de paragraafvan Van Kemenade is die genuanceerder geworden. Hierin wordt duidelijk aangegeven dat ook de VVD zich zorgen maakt over de toenemende kernbewapening in onze wereld, maar er staat ook duidelijk in dat het hele vraagstuk van de kernwapens niet eindeloos meer vooruit geschoven kan worden. Op ons verzoek is erin opgenomen dat volgend jaar aan de hand van de nieuwuit te brengen defensienota in het kabinet en in de Kamer een discussie zal plaatsvinden over de stand van zaken in Génève."

Reny Dijkman

Scholten

Voor informateur Scholten heeft de VVD-fractieleider niets dan lof. "Hij is één van de meest voortreffelijke mensen die ik de afgelopenjaren in de politiek heb ontmoet. Ik denk dat als er één onafhankelijke man in dit land is, dat het dan Scholten is. Als ik ooit wéér voor de vraag zou komen te staan hoe we het best een kabinet in elkaar kunnen timmeren dan is dat wat mij betreft onder leiding van de heer Schol ten."

Verwacht hij voor dit komend kabinet een langere levensduur dan van het kabinet Van Agt-Den Uyl?

"Het is onmogelijk om dat te voorspellen. Ik geloofwel dat gezien het feit dat door deze verkiezingen de machtsverhoudingen in de politiek aanzienlijk zijn gewijzigd, de nieuwe situatie behoorlijk verschilt van de situatie de vorige keer. De VVD is wat zelfbewuster geworden. Zij kán dat ook zijn, gezien ons zeteltal. Met deze onderhandelingen hebben we laten blijken dat we op een aantal punten zekerheid wilden hebben. Aan onze kandidaatbewindslieden geven we geen opdrachten mee, maar het is duidelijkdat in de komende jaren de situatie anders ligt dan in het verleden.

De lijsttrekker zit nu niet in het kabinet, maar in de Kamer. Dat houdt in dat er heel intensief overleg zal moeten zijn tussen bewindslieden en de Kamerfractie. Met name zullen we voor een team bewindslieden moeten zorgdragen, dat de zaken heel goed naar buiten kan presenteren. De beslissingen die genomen zullen moeten worden en het beleid dat we zullen moeten voeren zal

buitengewoon zwaar zijn. Het zullen ook zure maatregelen zijn en daarom is het van nog groter belang dan in het verleden dat we nu zorgen dat we ook mensen hebben die die feiten naar buiten kunnen uitdragen. De fractievoorzitter heeft daarin een stimulerende rol en zal die ook hebben bij het bepalen van het beleid van het kabinet."

•

llllllllll.

I

®t

Impressie van een VVD-cursus

naar ,,bewust bekwaam''

Ja, Henk is bezig met z'n cursus •..

Regelmatig leest u in dit blad ... "De H aya van Someren Stichtingorganiseert ... "en dan volgt de aankondiging van de een of andere cursus waarvoor u wordt geacht drie avonden, één tot drie

zaterdagen of een paar weekends uw tijd te besteden aan de partij. Althans . .. zo zien vele niet-cursisten derge/ij ke mededelingen.

Dat is echter wél een

denkfout, want die tijd en de (vrienden) prijs die u voor dergelijke trainingen over hebt, komen in de eerste plaats u zelf ten goede: uw eigen ontplooiing en

mogelijkheden. Want,nouop de man af gevraagd: "Is het leuk om door uw politieke tegenstander onderuit te worden gehaald, terwijl u wéét dat uw motivatie en argumenten veel beter en sterker zijn?"

De koppen bij elkaar

\ ''

J) ~

i i i

4

Bekwaam, onbekwaam geloof ik •••

Er zijn veel dingen te leren, te

verbeteren. Oók voor volwassenen, die jaren geleden met een zucht van verlichting voor het laatst de studieboeken dichtklapten.

Het vervelende is datje die hiaten in je functioneren en je kennis vaak pas ontdekt, wanneer je genadeloos op de feiten wordt gedrukt.

Daarom meldde ik me voor de cursus discussie- en vergadertraining, die op drie oktober-zaterdagen in de Utrechtse Jaarbeurs werd gehouden.

Eerlijk gezegd gaf deze aanmelding bij kennissen enige hilariteit. Als je als spraakwaterval bekend staat, komt onmiddellijk de vraag:" Waar heb je dat nou voor nodig?" Ik kon dus beginnen met de directe omgeving het verschil uit te leggen tussen goed- gebekt zijn en het goed mee kunnen doen aan discussies en vergaderingen.

Liesbeth van Raalte, vice voorzitter van de VVD en tevens belast met Vorming en Scholing, merkte eens op:

"De meeste mensen denken van zichzelf dat ze dergelijke cursussen niet nodig hebben. Degenen die komen, zijn sterk gemotiveerd."

Onwennig

En zo zitten we met zestien mannen en vrouwen op 2 oktober op een stralende na-zomerzaterdag wat onwennig naast elkaar en naar de cursusleider, de heer Van Lier, te kijken. Allemaal in het zelfde schuitje. Adjunct-secretaris Hans van den Broek heeft vanaf zijn binnenkomst elke cursus meegedraaid, zodat hij volgens mij het VVD-A, B,- en C-diploma tegelijk aan het halen is.

De cursus begint rustig: "Wat willen jullie eigenlijk?" "Wat verlangenjullie van mij?" vraagt de heer Van Lier op die eerste ochtend. Daardoor ontstaan groepjes die de koppen bij elkaar steken om vast te stellen wat men het liefst besproken en gepraktiseerd wil hebben deze zaterdagen. Van die

:: : : : : ::Ij:

groepjes schuiven de woordvoerders bij elkaar en vat één de standpunten van de verschillende groepen samen.

;,waarom is hfj voorzitter?" vraagt Van Lier de aanwezigen. Juist ja, we waren dus al de hele ochtend bezig met hetgeen waarvoor we kwamen.

Om de beurt gaan we door het diepe dal van de onkunde. Het is niet erg, want we zitten allemaal voor het blok en alleen van je fouten kun je leren. Of, zoals de heer Van Lier het zegt: "Van onbewust bekwaam word je bewust onbekwaam gemaakt om met die kritiek te komen tot de vorm van bewust bekwaam. Dát is het hele leerproces."

Voor de tweede zaterdag moeten we een inleiding met een controversiële stelling voorbereiden. Die moet ongeveer 7 minuten duren, waarna de groep discussieert. De vrijwilliger die zich- gelukkig- meldt, doet het in mijn ogen en oren razend knap. Ook het beeld op de monitor is bevredigend, maar als alles is besproken, zit ik vurig te hopen dat ik nfet nummer twee zal hoeven te zijn. Door de bespreking heb ik al vier kardinale regiefouten in mijn inderhaast uitgeschreven inleiding ontdekt. We mochten om te beginnen haar niet uitschrijven, maar moesten puntsgewijs praten. De opbouw moest duidelijk een inleiding, kern en samenvatting bevatten. Op dat punt was ik ook al in de fout, want het houden van een inleiding is totaal iets

anders dan de opbouw van een artikel dat gelezen moet worden. En die andere twee fouten? Ja kom, ik ga helemaal voor aap staan! Ga die cursus maar volgen, dan heeft u ook de kans ze te maken.

Spoorzoeker ij

Het volgen van deze cursus lijkt soms op spoorzoekerij. Bij sommige opdrachten denk ik: "Waarom moet dát nou?" Het heeft allemaal zijn reden en regelmatig loop ik met open ogen en de nodige argwaan in een zorgvuldig opgezette fuik. Het zijn fascinerende, maar doodvermoeiende dagen. De eerste zaterdagavond zit ik om halfnegen 's avonds voorde buis te slapen. Na de tweede komt de

terugslag op zondag. Ik heb oprecht bewondering voor de heer Van Lier, die verschillende cursussen tegelijk heeft lopen en die kans ziet ons zaterdags van tien tot half zes bezig te houden; die daarbij soms de illussie wekt dat wij hém bezig moeten houden, waarna we ontdekken dat hij nog steeds heel stevig de touwtjes in handen heeft.

Er zijn talloze zaken, waarbij- als ze worden besproken- we zeggen: "Ja, natuurlijk!" Maar die we al handelend niet zien, niet herkennen. U krijgt van mij in dit artikel geen enkele aangever of aanwijzing. Copyright Van Lier. Die ga ik niet onder de duiven schieten.

Reny Dijkman

Dit artikel schrijf ik om de drempel naar de cursussen te verlagen, om u een beetje geestdriftig te krijgen.

Zo'n cursus heeft los van de inhoud nog een ander nuttig effect. De meeste mensen in de partij zijn zeer zelfstandig bezig. Of ze nu

gemeenteraadslid of wèthouder zijn of net beginnend enthousiast lid. In een dergelijke functie kan je haast nooit tegen iemand zeggen: "Ik ben zo onzeker over mijn spreekvaardigheid", of: ,,Vergaderen,góed vergaderen, vind ik zo moeilijk." Tijdens zo'n cursus kan dat allemaal wel.

Dat gebeurt ook tijdens de lunch.

Bovendien wordt in een dergelijk willekeurig gezelschap weer een beetje van die anonimiteit van onze grote partij weggehaald. Op de volgende ledenvergadering ken ik weer wat méér mensen vanuit alle windstreken. Het heeft iets medeplichtigs samen op cursus te hebben gezeten.

•

Zaterdagavond

r

Ank van Namen over de" Vrouwen inde VVD":

,,'tMoet gaan léven!''

Op vrijdag 19 en zaterdag 20 november zullen weer enige honderden vrouwen bezit nemen van congrescentrum

"De Blije Werelt" in Lunteren, dat opnieuw het decor vormt voor de

jaarlijkse conferentie van de ,, Vrouwen in de VVD". De leiding van het weekend is in handen van Ank van Namen, sinds een halfjaar voorzitter van de vrouwenorganisatie.

De voorbereiding op het

voorzitterschap is slechts kort geweest, maar met de steun in de rug van 11 ~

jaar gemeenteraadservaring en onder meer een voorzittersfunctie van de Fed. Vrouwenraad Den Helder staat ze stevig in de schoenen. De druk van allerlei andere functies die haar opsplitsten is weggevallen en,

gevraagd naar haar nieuwe ervaringen, moet Ank bekennen dat het haar niet is tegengevallen. Hoewel: "Een

buitenstaander is er niet van doordrongen wat er allemaal aan vastzit. Er zijn zoveel dingen die op je afkomen als gevolg van die functie. Je komt in een bestaande organisatie. Je moet, voortbordurend op wat er is, naar eigen idee bijsturen. Gelukkig heb ik veelloyaliteit van anderen

ondervonden. Met elkaar proberen we die volle kar op 't juiste spoor te zetten."

"Niet zweverig"

De ontmoeting met Ank vindt plaats in het bosrijke Ermelo waar de familie Van Namen volgendjaar definitief haar domicilie kiest. Een paar rustige herfstdagen zijn er voor Ank evenwel niet bij. De tassen vol VVD-spullen staan immer binnen handbereik. Vaak meerdere malen per week reist ze naar Den Haag of elders in den lande, voor politiek overleg, een (hoofd·) bestuursvergadering, bezoeken aan Kamercentrales enz. Vooral dat laatste vindt ze erg belangrijk. "Je moet goede contacten onderhouden met 't land.

Dan gaat het voor vrouwen léven. Ik wil niet de grip verliezen en van bovenaf zweverig bezig zijn. Vrouwen activeren, dààr zijn wij voor. De

"Vrouwen in de VVD" moet uitgroeien tot een actieve organisatie, gedragen door de vrouwen in het land."

Refererend aan de recente

verkiezingsresultaten: "De partij richt zich op nieuwe kiezers. Dat doen wij met de vrouwen ook. Het is ontzettend jammer datpercentagegewijsde

kiezersaanhang van vrouwen bij de VVD het laagst is (VVD 48,2 %; PvdA 49,1 %enCDA54,2 %). Webebben nu een prima kans om de grote middenpartij te worden. Daar zullen we met z'n allen . ·at aan moeten doen.

Als bestuur vc.'-"' de partij, maar ook als bestuur van de "V rou wen in de VVD".

Het is nu of nooit! Veel vrouwen willen graag dat wij ons duidelijker

profileren. Ze willen bijvoorbeeld weten hoe de" Vrouwen in de VVD"

over het kostwinnerschap denken. We zullen meer onze standpunten naar buiten moeten laten doorklinken zodat anderen op den duur niet meer om ons heen kunnen.

Kijk-naar-mij-vrouwen

Dat liberale vrouwen door een aantal radicaal-feministische groeperingen regelmatig overschreeuwd,

weggehoond of genegeerd worden is Ank een voortdurende bron van

6

ergernis. "Gelukkig heerst binnen het Politiek Vrouwenoverleg een andere sfeer maar zoiets als het 'Breed Platform van Vrouwen voor Economische Zelfstandigheid' ...

daar heerst een intolerantie en intimidatie waardoor je als liberale vrouw niet aan de bak komt. Er wordt niet eens naar elkaar geluisterd." En Ank, geen voorstander van het conflictmodel, wil niet zo ver gaan rotte tomaten te gedogen om aan 't woord te komen. "Dergelijke

groeperingen schieten hun doel voorbij met hun provocerend optreden. Je moet wel selectief zijn in je keuze om ergens aan deel te nemen en je afvragen of er door onze inbreng iets te bereiken valt."

Echt fel wordt Ank pas als ze het heeft over de tegenwerking van zogenaamde

"kijk-naar-mij-vrouwen", een term die ze heeft geleend van een

Adviesraadslid om vrouwen aan te duiden die het voor zichzelf

"gemaakt" hebben en eenaparte vrouwenorganisatie binnen een politieke partij niet nodig vinden. "Dan krijg je dat sfeertje van ,je hebt toch alle kansen" en" we hebben toch ook geen Mannen in de VVD!". Ze hebben er geen benul van waarom wij als liberale vrouwen overal

vertegenwoordigd moeten zijn."

Standpunt

We praten over "L.unteren". Het onderwerp dat ditjaar centraal staat is

"Meer vrije tijd dan werk". Waarom?

Ank van Namen: "Het is een thema waar de politiek nog niet wezenlijk mee bezig is geweest. En het is een

probleem voor iedereen." Ze doelt daarmee op de voorspelde uitstoot van werk door de steeds verdergaande automatisering. De sociale, economische en politieke consequenties hiervan zijn nog onvoldoende onderzocht. Volgens de heer A. E. Snellink,

computerdeskundige en spreker op het congres, is er geen andere keuze dan automatisering. De mens zal zich naar zijn mening moeten voorbereiden op

een alternatieve levenswijze en de positieve kanten van een leven vol vrije tijd uitbuiten. We zullen moeten leren leven in een science fiction-achtige toekomstwereld, waarin robots, computers, chips en kunstmatige intelligentie de mens het werk uit handen zullen nemen. De heer Snellink heeft met zijn recente uitlatingen nogal wat stof doen opwaaien, maar het probleem wordt nu in ieder geval onderkend. De "Vrouwen in de VVD"

zullen het onderwerp eerst grondig in hun afdelingen behandelen om in april naar buiten te treden met een

gefundeerd standpunt als bijdrage tot de politieke meningsvorming. Ook de heer Geertsema en mevrouw Mulock Houwer zullen over dit thema het woord voeren in Lunteren, met dien verstande dat zij het ieder vanuit een andere invalshoek zullen belichten. De vrijdagavond zal in het teken staan van

"liberale vrouwen in bestuurlijke functies". Een forum van bekende liberale vrouwen, voorgezeten door Liesbeth van Raalte, zal ingaan op vragen van de aanwezigen. Het congres wordt geopend met een inleiding door Ed Nijpels. Als de fractievoorzitter om politieke redenen verhinderd mocht zijn zal

partijvoorzitter Jan Kamminga actede présence geven.

"Goed hè", zegt Ank van Namen, "dat is toch duidelijk een stuk erkenning vanuit de partij." Ze zegt het met het rotsvaste vertrouwen dat Lunteren 1982 het begin zal inluiden van een extra actieve periode voor de

"Vrouweninde VVD". AanAnkzal het niet liggen ...

door Anita

Wagernakers

Programma Lonteren 1982

Vrijdag 19november 1982 vanaf17 .00 uur

Ontvangst 18.30uur Diner 20.00uur

Opening door voorzitter" Vrouwen in de VVD"

Mevrouw J. A.P. van Namen-van Eek.

Inleiding door de fractievoorzitter Tweede Kamer, Drs. Ed Nijpels.

Koffie

Forum "Liberale vrouwen in bestuurlijke functies".

Zaterdag 14 november 1982 tussen 08.30 - 09.30 uur Ontbijt

Behandeling onderwerp: "Meer vrije tijd dan werk?''

09.30-10.00uur

Inleiding door de heer A. Snellink, vice-president MAl International Cooperation

10.00-10.30uur

Inleiding door mevrouw E. J. Mulock Houwer, hoofd directie Coördinatie Emancipatiezaken.

10.30-ll.OOuur

Inleiding door mr. W. J. Geertsema, Commissaris der Koningin in de provincie Gelderland ll.00-11.30uur Koffiepauze 11.30-12.15uur

Gelegenheid tot stellen van vragen aan de inleiders

l2.15-14.00uur Aperitief+ lunch 14.00-15.00uur

Discussie in groepen, teneinde te komen tot het opmaken van stellingen, waarover vrouwengroepen/ afdelingen kunnen discussiëren (maximaal2 stellingen per groep)

15.00-16.00uur

Plenaire vergadering, waarin de stellingen bekend worden gemaakt.

16.00uur Sluiting

Najaarsconferentie Lunteren, 19 en 20 november 1982 "Meer vrije tijd dan werk"

Deze strook zenden aan bet Secretariaat" Vrouwen in de VVD", Koninginnegracbt 57,2514 AE 's-Gravenbage.

Ondergetekende,

naam: ---~

adres:

postcode: _ _ _ _ _ _ _ woonplaats ________________________ _

geeft zich op als deelnemer voor de Najaarsconferentie te Lunteren.

Gehele congres vrijdagavond + diner vrijdagavond vanaf 19.30 uur zaterdag+ lunch

/97,50 -45,-- - 10,-- -40,-

( doorbalen wat niet van toepassing is)

I.v.m. plaatsgebrek zullen veel congresgangers een kamer moeten delen. Uw eventuele voorkeur voor een kamergenote kunt u hieronder aangeven:

naam: --- adres: ________________________________________________ __

woonplaats: ---~--- Wij verzoeken u het verschuldigde bedrag over te maken op rekeningnummer 51.03.35.586 van de ABN-bank, t.n.v. Stichting Organisatie" Vrouwen in de VVD", pI a Stadbouderslaan 3, 4461 TI Goes. Girpnummer van de bank: 46882.

Handtekening:

.·.·.·.·.· .·.·.·.·.·

·.·.·.·.·.

I,

7~ I

' ' ' ' ""'"""""'""''"'"""'"'""'"'""""'' ... ^., ... ^, ... ~

Over vervoer wordt

Minder wachten op de halte.

Discussies over het vervoersbeleid in Nederland worden vaak vertroebeld door 'n eenzijdige nadruk op de maatschappelijke vóórdelen van het openbaar vervoer en op de nádelen \(an het particuliere auto·

gebruik. Alsof het niet de auto is die maar liefst 75%

van onze totale behoefte aan personenvervoer dekt.

Terwijl het openbaar vervoer voor 12% in die

"BI11 dat ik Rij" 1s een 1n1llal1ef van BOVAG en RAl.

behoefte voorziet. En daarvan waar·

schijnlijk nooit veel méér kan maken.

dan 15%. Niemand zal het betreu·

ren dat de Minister van Verkeer en Waterstaat het openbaar vervoer

extra aandacht geeft. Maar het is natuurlijk onjuist om dan, gezien het grote belang hiervan, tegelijkertijd het wegverkeer te verwaarlozen.

Het wordt tijd dat meningen en mythen weer vervangen worden door feiten.

Feiten over files.

Het is bijvoorbeeld een fabeltje dat het allemaal wel meevalt met de files. Het tegendeel is waar.

Alleen al de filemeldingen die uur in, uur uit via de radio worden uitgezonden, zouden je op andere gedachten moeten brengen. En zelfs de grootste

verschillend gedacht.

c

Minder wachten

inde file.

sceptici zullen toch moeten zwichten voor de gegevens die onlangs raar voren kwamen uit een onderzoek naar vertragingen in het personenverkeer.

Daaruit bleek namelijk dat er jaarlijks door de knelpunten in ons wegennet zo'n 27,5 miljoen man·

uren verloren gaan: 18 miljoen in het zakelijke verkeer, en 9,5 miljoen in het woon-werkverkeer.

Deze verloren uren leiden tot een Jaarlijks maat- schappelijk verlies van ruim 550 miljoen gulden!

Conclusie.

Het is dom om onze vooruitgang door mythen te

laten belemmeren. Daar is onze mobiliteit veel te belangrijk voor. En daarom moet elk vervoer weer de aandacht krijgen die het verdient. Geen auto en geen trein en geen bus en geen fiets uitgezonderd. Met inachtneming van féders belang.

Het openbaar vervoer moet dus bevorderd worden waar dat zinvol is. Maar tegelijk moet er ook méér aandacht worden geschonken aan de voor- zieningen voor het particuliere verkeer. Dáárop bezuiningen brengt onze economie niets verder.

Het is de hoogste tijd voor een realistisch vervoersbeleid!

~

Maar: met feiten kom je verderdan met mythen. ~

lhflt!J .

Ouderenbeleid staat op een keerpunt

Het werd allemaal duidelijk gezegd op de

· informatieavond, die de KamercentraleHaarlem medio oktober organiseerde over de Nota "Ouderenbeleid tot 2000". Als opwarmende voorbereiding voor de openbare buitengewone algemene vergadering, die onze partij voor vrijdag 10 en zaterdag 11 december in petto heeft over dit onderwerp. Sprekers en spreeksters staken hun meningen over de zorg voor de ouder wordende mens niet onder stoelen of banken in het Hoofddorpse Sheraton Hotel.

Erica Terpstra: We staanopeen belangrijk keerpunt ... (jotoLuuk Gosewehr)

Zoals het Tweede Kamerlid Erica Terpstra. "We staan op een keerpunt.

Een belangrijk keerpunt", zei ze. "Er moet nu maar eens een einde komen aan de negatieve beeldvorming, dat mensen, die een bepaalde leeftijd hebben bereikt, uitgerangeerd zijn.

Liberalen willen geen leeftijdsgrens stellen om te concluderen of iemand wel of niet geschikt is om in de maatschappij verder mee te draaien.

De capaciteiten van de mens lopen door alle leeftijden heen. Het overgrote deel van de ouderen is best in staat zich zelf te verzorgen en in het leven mee te draaien. De VVD heeft dan ook met volle instemming de roep in de Tweede Kamer mee ingediend om te komen tot een Raad voor het ouderen beleid.

Waarbij natuurlijk te hopen valt, dat zo'n raad tijdelijk zal zijn. Onze maatschappij zal op dit punt zo moeten veranderen, dat uiteindelijk een Raad voor het Ouderenbeleid overbodig zal zijn".

De KamercentraleHaarlem bleek deze informatieavond niet voor een kleine groep te hebben uitgeschreven.

Een overgrote opkomst manifesteerde de belangstelling voor deN ota

"Ouderenbeleid tot 2000", die door een speciale VVD-werkgroep is opgesteld. Een opkomst niet alleen van ouderen, die mevrouw Terpstra tot de uitspraak bracht, dat aandacht en zorg voor het ouderenbeleid in de komende jaren niet alleen puur idealisme voor velen is, maar ook puur eigenbelang.

"Per slot van rekening behoor ik over 25 jaar ook tot de ouderen van onze maatschappij".

Ontluisterend

Voor Erica Terpstra staat het vast, dat het vaak mensontluisterend is hoe ouderen in een verzorgingshuis worden behandeld. "Zodra je de drempel over bent, ben je een project van grote zorg.

Je mag niets meer doen. Alles wordt je uit de handen genomen". Volgens gastspreker Dr. K. Heslinga, directeur van e.en leefgemeenschap voor ouderen in het Brabantse Herpen, is zo'n hotelsituatie ontmoedigend voor

oudere mensen. Door ervaringen gelouterd, schetste dr. Heslinga op een glasheldere manier de zere plekken van ons ouderen beleid. Hij zei: "Er is de laatste jaren een groeiend gevoel van onbehagen merkbaar bij de ouder wordende mens. We hebben in het verleden tè weinig gekeken naar wat anderen, en met name de ouderen, nodig hebben. Neem veel

verzorgingshuizen. Je wordt op een stoel gezet en mag verder geen vinger meer uitsteken. Je hebt geen

persoonlijke verantwoordelijkheid meer. Je verliest je eigenwaarde en van saamhorigheid is nauwelijks sprake. Er zijn zelfs verzorgingshuizen waar bijna·

geen contacten zijn tussen het verplegend personeel en de bewoners.

Het eten wordt daar door een luikje geschoven. Eet maar lekker op en houd je verder rustig". Dr. Heslinga zette tegen deze kritiek positieve informatie over zijn leefgemeenschap voor ouderen in Herpen. Een fenomeen dat door televisie, radio en kranten al landelijke bekendheid heeft gekregen.

"In onze leefgemeenschap streven we er naar om de ouderen hun

waardigheid te laten behouden. Elke bewoner moet zijn bijdrage leveren aan de gemeenschappelijke taken. Géén strenge reglementen, géén huisregels, maar gewoon dagelijkse afspraken over en weer. Zoals in een groot gezin.

Géén dure apparatuur om

huishoudelijke werkzaamheden erg te vergemakkelijken, maar zelf dus je aardappelen schillen. Géén professionele krachten. We doen gewoon alles zelf.

Bejaardengymnastiek onder leiding van een therapeut? Ben je gek, dat doen we zelf, gewoon ergens in de

moestuin".

Voorbeeld

Het was een boeiend verhaal van dr.

Heslinga. Een betoog waarover bladzijden zouden kunnen worden volgeschreven. Zijn leefgemeenschap mag als voorbeeld gelden voor vele andere plaatsen in ons land. Met duidelijke tevredenheid constateert dr.

Heslinga dat er mogelijkheden aanwezig zijn om zo'n

leefgemeenschap ook elders te realiseren. Hij heeft met het ministerie van VRO contacten gehad om een basisplan te ontwerpen voorzo'n leefgemeenschap. Er zijn richtlijnen tot stand gekomen die de gemeenten kunnen hanteren om voorsubsidie in aanmerking te komen. Om te voorkomen, dat een plaatselijke initiatiefgroep voor een

ouderenleefgemeenschap al in een vroeg stadium metvoorbereidings-en ontwerpkosten wordt geconfronteerd, bestaat de mogelijkheid een

samenwerkingsverband aan te gaan met een landelijke werkgroep ouderen.

Het adres is: Eisenhowerlaan 35 in Hoogeveen.

In één van de vorigeuitgaven van "V en D" heeft het al duidelijk gepubliceerd gestaan. In hetjaar 2000 zalliefst veertien procent van de Nederlandse bevolking tot de 65-plussers behoren.

Dat is één op de zeven! Erica Te rpstra hierover: "We zullen niet alleen moeten zorgen over verdere uitbreiding van

hulpverleningsvormen, maar onze aandacht ook moeten richten op een actieve ontwikkeling van het bevorderen van de zelfredzaamheid van de ouderen, het stimuleren van vrijwilligerswerk en het kweken van begrip bij ouderen, dat ook zij enkele stapjes achteruit moeten doen, als dat nodig mocht zijn. Erica Te rpstra kan zich merkbaar opwinden als zij vaststelt, dat de onverzelfstandiging van de ouderen in veel

verzorgingshuizen hand over hand toeneemt. Zij meent dat ouderen niet alleen in het beleid, maar ook in het bestuur van verzorgingshuizen moeten kunnen meebeslissen. Dat past geheel in de liberale visie. "Hoewel een initiatiefontwerp van de Partij van de Arbeid over dat meebeslissingsrecht destijds in de Tweede Kamer nogal

Dr. K. Hes/inga

... eigenwaarde en

saamhorigheid . ..

(fotoLuuk Gosewehr)

rammelend in elkaar zat, vonden we als VVD de strekking er van zo juist, dat we dat wetsontwerp hebben gesteund.

De Eerste Kamer aanvaardde het initiatief ontwerp, maar de Raad van State sprak een vernietigend oordeel uit en het wachten is nu op een beter voorstel. Wat nogmaals niet wegneemt, dat dat

meebeslissingsrecht voor ouderen erg snel zal moeten worden bereikt", aldus Erica Terpstra. "Maar we zullen de ouderen niet moeten betuttelen. We zullen hen geen pakket maatregelen moeten opdringen. Zij beslissen zelf!"

Onze parlementariër uit Nieuwegein tenslotte: "Het komende congres op 10 en 11 december in 't Spant in Bussum, waarop het ouderenbeleid en het patiëntenbeleid van de VVD voor de komende decennia worden vastgesteld, verdient de aandacht, de opkomst en de medewerking van velen".

Gevaar

Er waren op de informatieavond van de Kamercentrale Haarlem in Hoofddorp meer interessante geluiden te horen.

Zoals van Sjoukje v.d. Pas, lid van de werkgroep, die de ouderennota heeft samengesteld. Ze zei: "Het gevaar van teveel hulpverlening aan ouderen is niet denkbeeldig. Oud zijn betekent niet altijd hulpbehoevend zijn. Tè snelle hulpverlening maakt de ouderen té afhankelijk. Elke overbodige hulp tast de onafhankelijkheid van de ouderen aan. In de jaren zestig zijn veel huizen voor ouderen gebouwd, omdat dat goed uitkwam met het oog op de woningnood. De ouderen werden daarom té snel in een bejaardenhuis geduwd. De lagere overheden zullen ook moeten zorgen voor doorstroming voor ouderen naar kleinere en goedkopere woningen, waardoor ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven". Sjoukje v.d. Pas als slot van haar interessante betoog: "Het ouderenbeleid is in beweging en dankzij de VVD-nota kan deze beweging versneld worden". Ing. W.

Verwey, ook lid van de werkgroep, die de nota tot stand bracht, zette grote

Hans de Bie

vraagtekens bij de vervroegde uittreding uit het arbeidsproces. "Ik vraag me af of het vertrek van een groep gezonde ervaren oudere mensen uit het werkzame leven wel opweegt tegen de werkgelegenheid, die hierdoor voor jongeren wordt geschapen. Ik pleit voor een meer geleidelijke uitgang uit het arbeidsproces. Wat minder werken voorwatminder loon. Wegaan nu al een generatie kweken, die niet beter weten dan dat het goed is om zo snel mogelijk met pensioen te gaan". Ing.

Verwey waarschuwde voor de

gevaarlijke kant van de VUT-regeling, omdat die volgens hem alleen tijdelijk soelaas biedt. Een mening overigens, die in de zaal nogal wat reacties teweeg bracht. Zoals de opvatting dat men hierdoor alleen maar bereikt, dat jongeren de aansluiting met het werkzame leven gaan missen. Vanuit de zaal ook de kritiek van oud- Kamercentrale-secretaris mr. Koch, die op subtiele wijze zijn gramschap verwoordde over het feit, dat iemand die zeventigjaar is geworden en de gemeenteraad uit is, van de een op de andere dag door de gemeentebesturen als lid van een stembureau wordt gewipt. Reacties in de zaal ook met betrekking tot demente ouderen, die vaak in verpleeghuizen erbarmelijke behandelingen te verduren krijgen.

Personeelsgebrek bij de begeleiding van deze dement geworden ouderen?

Eén tabletje, twee tabletjes, helpt dat niet, dan maar een prik, een prik er bij en uiteindelijk maar vastbinden. Dr.

Heslinga hierover: "Als over dit soort toestanden eens een zwartboek zou worden uitgegeven, staat ons land op zijn kop".

Waarnemend Kamercentrale- voorzitter Wilma Verroeuien stelde aan het einde van de bijeenkomst niet ten onrechte vast, dat de, onder leiding van Magreet van Kamp

gefunctioneerde werkgroep tot stand gekomen, ouderennota een goed middel is om het VVD-beleid in de komende jaren te bepalen. Een deelname aan de buitengewone vergadering hierover in Bussum in december is daarom aan te bevelen. •

Grènzeloos

vertederend ...

Kijk naar de globe en zie dat kleine werelddeel van ons tussen die grootmachten: Amerika, Rusland, China ...

Klein misschien, maar toch zo centraal, al was het maar omdat wij dáár wonen. Wij, met onze

eeuwenoude culturen, onze ervaring, kennis van zaken, onze universiteiten, onze hogere beroepsopleidingen en vooral onze grènzen waar we dat all es netjes binnen beperkt houden. Grenzen in de loop der eeuwen vaak na oorlogen kunstmatig geschapen, grenzen waar we voor personencontroles soms lang moeten wachten om van de ene lidstaat naar de andere te kunnen gaan.

Wachten wat tijd, geld en energie kost.

Doet een beetje middeleeuws aan, vindt u niet? Toegegeven, het is niet simpel eeuwenoude structuren zo maar van de kaart te vegen. Hier is grote wijsheid en oprechte

samenwerkingvoor nodig. Europa niet verbrokkelen maar samen sterker zijn, willen we niet worden platgewalst of gereduceerd tot een historische bezienswaardigheid in aanmerking komend voor ontwikkelingsgelden.

Tot dit samengaan is het Europees Parlement eenforse aanzet.

Tijdens de septemberzitting zijn mondelinge vragen over

personencontrol es aan de

binnengrenzen gesteld aan de Raad en de Europese Commissie. Ingevolge artike/42 van het reglement van het Europees Parlement kunnen op initiatief van hetzij een commissie, hetzij eenfractie, hetzij minstens vijf I eden, vragen worden gesteld aan de Europese Commissie, aan de Raad of aan de ministers van Buitenlandse Zaken in het kader van de politieke samenwerking bijeen, ter inschrijving op de agenda van het Parlement en behandelingovereenkomstig de in dit artikel vastgelegde procedure.

Bij het debat dat hier volgens de regels van het spel op volgde, zei Cees Berkhouwer, die de zaken soms zo plastisch"-weet voor te stellen, onder meer: "Mijnheerde Voorzitter, mijn vraag is wat de Commissie gaat doen. Aan de Nederlandse-Belgische

Koosjes Column

grens hadden wij geen controles meer.

Geen controles, het was af! Ziehier nu mijn laatste ervaring, mijnheer de Voorzitter. Mijn zoon gaat op een Europese school in Bergen bij

Alkmaar en hij moet boeken hebben uit Brussel. Die zijn besteld. De jongen gaat naar school, maar die boeken zijn er niet. Ik krijgw.el op eengegeven moment bericht van de douane in Roosendaal: "Mijnheer, daar staat voor u, gericht aan de heer Patriek Berkhouwer-dat is de eerste

voornaam van mijn zoon- een zending aan die jongen van 14 jaar".

Dat waren dus zijn school boeken en er stond op datformulier een vraagteken:

boeken? En ik moest dan eenformulier naar Roosendaal sturen om een paar boeken uit Brussel met de post in mijn stad te krijgen. Dat is toch het eind van alles, mijnheer de Voorzitter! Dat dat vandaag aan de dag nog gebeurt, dat een douane uit Roosendaal mij bericht dat er een paar boeken liggen voor mijn zoon, om die jongen die te laten gebruiken op een Europese school!

Nou, u kan nagaan, mijnheer de Voorzitter, wat dat voor een

Europeaan gaat worden, die jongen, ondanks zijn vader, ondanks zijn Europese opvoeding op die school."

Soepeler grenzen

Een ontwerp-resolutie vanMart in Bangemann, namens de Liberale &

Democratische fractie, vatte het geheel in een aantal punten scherp samen. Een resolutie die waardering oogstte en met grote meerderheid werd aangenomen.

Soepeler grenzen, nauwere

samenwerking. Een positief voorbeeld

12

dat dit laatste heel goed mogelijk is, is het Jeugdorkest van de Europese Gemeenschap. Hetjeugdig enthousiasme waarmee resultaten worden bereikt die op heel hoog niveau liggen, is bijna vertederend.

Grènzeloos vertederend.

Wat is dit jeugdorkest? Het werd letterlijk tot leven geroepen door de aannemingvan een resolutie van het Europees Parlement op 8 maart 1976.

De I eden van het orkest, waarvan de leeftijd tussen de 14 en 23 jaar ligt, wordenjaarlijks geselecteerd via concoursen in alle lidstaten. In 1982 werden de leden uit meer dan 4. 000 mededingers gekozen. Ook

orkestleden van het vorige jaar moeten zich, om een plaats in het orkest te verwerven, met nieuwe mededingers meten. Hetwordt gefinancierd door vaste bijdragen van de tien regeringen en van de Europese Commissie via een beurzenfonds voor jonge musici van de tien lidstaten. Om de rest van de begroting sluitend te maken, zijn bijdragen uit de particuliere sector onmisbaar.

Op woensdag 15 september hebben deze 112 jonge Europeanen, waarvan een cellist doet denken aan eenprille M arcusAntonius, een violiste aan een kleine Solveig, in Straatsburg bijgedragen tot de feestelijke viering van het 30-jarig bestaan van het Europees Parlement. Onder leiding vanSir GeorgeSol ti KBE.

Uitgevoerd werden Beethavens Derde Symphonie, de Eroïca en Ein H eldenleben van Richard Strauss.

Metgrote toewijdingen perfect! Het jeugdorkest ziet kans via de muziek te

tonen wat er aan perfectie te bereiken valt met toewijding, talent, goede verstandhouding, creatieve

samenwerkingen gewoon hard werken

... in Europaf •