• No results found

Welkom bij de Prisma Pockets

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Welkom bij de Prisma Pockets"

Copied!
11
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Welkom bij de Prisma Pockets

De Prisba pockets zijn al jaren de meest gekochte en gebruikte woordenboeken op scholen en daarbuiten. Ze hebben een uitstekende reputatie onder docenten, die deze woordenboeken al ruib een halve eeuw aanbevelen.

In geen ander pocketwoordenboek vind je zo veel betrouwbare informatie.

De inhoud is sabengesteld en gecontroleerd door ervaren lexicografen en vertalers. In alle Prisba pockets wordt de officiële spelling toegepast, volgens de regels van de Nederlandse Taalunie.

Dit woordenboek biedt meer informatie dan welk ander pocketwoordenboek ook: het bevat ruib 27.000 trefwoorden en duizenden voorbeeldzinnen: alles wat biddelbare scholieren nodig hebben. Achterin hebben we bovendien een bijlage over de vervoeging van Franse werkwoorden opgenoben.

Geen woordenboek zo actueel als de Prisba pockets: we vervangen voortdurend verouderde woorden en uitdrukkingen ob plaats te baken voor nieuwe. De Prisba pockets verschijnen elk jaar in een nieuwe editie. Online actualiseren we ze zelfs elk kwartaal. Nodig, want talen zijn altijd in beweging.

Deze pocket is erg helder en gebruiksvriendelijk door de overzichtelijke indeling van betekenissen, voorbeeldzinnen en idioben. De extra kleur en de letterliniaal zijn belangrijke hulpbiddelen waarbee je snel vindt wat je zoekt.

We geven extra inforbatie die je helpt de juiste vertaling te kiezen, waar dat nodig is.

En tot slot: waarob zou je beer betalen? Prisba staat garant voor voordelige kwaliteit.

Heb je vragen of opberkingen? Mail deze dan naar info@prisba.nl. Alvast hartelijke dank!

de Prisba redactie

5

(2)

Gebruiksaanwijzing

In dit woordenboek vind je veel woorden met hun vertaling. Soms heeft een trefwoord meerdere vertalingen. Phare kan bijvoorbeeld ‘vuurtoren’

betekenen, maar ook ‘koplamp’. Gros kan een zelfstandig naamwoord zijn, maar ook een bijvoeglijk naamwoord en een bijwoord. Daarom geven we extra informatie als dat nodig is, bijvoorbeeld over de betekenis of over de grammatica. We geven ook voorbeelden hoe woorden voorkomen in combinatie met andere woorden. Hieronder beschrijven we kort wat je kunt aantreffen.

Alle trefwoorden drukken we vet en blauw. Varianten erop en verwijzingen ernaar ook.

Als een trefwoord meerdere woordsoorten heeft, geven we dat aan met blauwe Romeinse cijfers. Zoek je bijvoorbeeld de vertaling van cocher, dan vind je eerst (I) het zelfstandig naamwoord (‘koetsier’) en daarna (II) het werkwoord (‘aankruisen’ enz.).

Als een trefwoord meerdere betekenissen heeft, dan staan daar blauwe bolletjes voor met daarin het nummer van de betekenis. Zoek je dus naar de vertaling van punaise, dan kom je achter elk blauw bolletje met nummer een nieuwe vertaling tegen (

1

wandluis

2

punaise). Als twee vertalingen ongeveer hetzelfde betekenen, staat er geen bolletje, maar een komma tussen. Bij morceau staat bijvoorbeeld ‘brok, hap, stuk, fragment’.

Franse woorden komen vaak voor in vaste combinatie met een voorzetsel, bijvoorbeeld joindre à. Deze krijgen ook een bolletje ervóór en zijn blauw gedrukt, zodat je ze snel vindt. Bij wederkerende werkwoorden (zoals se tromper: zich vergissen) drukken we ‘se’ blauw.

Bij een trefwoord vind je ook vaak voorbeeldzinnen. Deze laten zien hoe je het woord in combinatie met andere woorden kunt tegenkomen, bijvoorbeeld bij maison (‘à la maison’: thuis) of provision (‘faire ses provisions’:

boodschappen doen). Soms betekent de combinatie iets heel anders dan de woorden los, bijvoorbeeld ‘avoir un cœur d’artichaut’: wispelturig zijn (en niet

‘een artisjokkenhart hebben’).

Extra informatie over de betekenis van een woord geven we met labels: muz betekent dat het woord te maken heeft met muziek, min betekent dat het woord een minachtende lading heeft. Ook tussen geknikte haakjes vind je soms extra informatie, die je helpt de juiste vertaling te kiezen, bijvoorbeeld dat een vertaling alléén gebruikt wordt

〈〈

bij rugby

〉〉

.

Op pagina 10 kun je zien hoe dit alles er in het boek uitziet.

6

(3)

Extra tips

Als je op zoek bent naar de vertaling van een uitdrukking of idioom, kijk dan eerst bij het eerste zelfstandig naamwoord dat daarin voorkomt. ‘battre des mains’ vind je bij main, niet bij battre of de. Staan er meerdere zelfstandige naamwoorden in de zin, kijk dan ook eerst bij het eerste: ‘pile ou face’ vind je bij het trefwoord pile.

Als je de gezochte vertaling niet bij het eerste zelfstandig naamwoord vindt, kijk dan bij het tweede, enzovoort.

Veel combinaties van woorden met voorzetsels (à, chez, dans, sous, vers) vind je bij de (werk)woorden waar ze vaak bij voorkomen: ‘rentrer dans’ vind je bij rentrer, niet bij dans; ‘se classer parmi’ vind je bij classer, niet bij parmi.

Zoek bij de hele vorm van het woord, niet bij de vervoeging of verbuiging:

‘chantons’ vind je dus bij chanter. ‘tous’ vind je bij tout. Bij onregelmatige vervoegingen vind je een verwijzing naar het juiste woord, bijvoorbeeld van veux naar vouloir.

Bij zelfstandig en bijvoeglijk naamwoorden vermelden we onregelmatige verbuigingen.

Bij sommige trefwoorden (of delen daarvan) vind je een globale

uitspraakweergave, bv. bij ail [aj] en aiguiller [eGw-]. De hoofdletter G spreek je uit als de g van goal.

Als je iets in het woordenboek niet begrijpt, zoek dan in de lijsten met bijzondere tekens en afkortingen hierna. Als die geen uitkomst bieden, mail ons dan: info@prisma.nl.

Achter in dit woordenboek vind je een bijlage over de vervoeging van Franse

Bijzondere tekens

Voorbeelden van het gebruik van onderstaande tekens worden gegeven op pagina 10.

I

,

II

enz. Als een trefwoord meerdere woordsoorten heeft (bv. overgankelijk én onovergankelijk werkwoord), worden deze voorafgegaan door blauw gedrukte romeinse cijfers.

2

Als een trefwoord meerdere betekenissen heeft, worden deze voorafgegaan door een blauw bolletje met het nummer van de betekenis erin. Ook vaste combinaties van het trefwoord met een voorzetsel worden gezien als een aparte betekenis.

Na een blauwe ster volgt een voorbeeldzin.

7

werkwoorden.

(4)

[...] Tussen rechte haken staat uitspraakinformatie of extra grammaticale informatie.

〈〈

...

〉〉

Tussen geknikte haken staat extra uitleg over de betekenis of de vertaling daarvan.

~

Een tilde vervangt vaak het trefwoord in voorbeeldzinnen en zegswijzen.

/ Een schuine streep scheidt woorden die onderling verwisselbaar zijn.

≈ Een equivalentieteken geeft aan dat de vertaling een benadering is van het vertaalde. Een exactere vertaling is in dat geval niet te geven.

Een pijl verwijst voor meer informatie naar het erop volgende trefwoord.

h Als een h geen liaison of élision toelaat, wordt deze onderstreept, bv.

in le Hollandais, la harpe. Hier is geen verbinding mogelijk met het lidwoord: de e of a van het lidwoord blijft. In les Hollandais spreek je de s van ‘les’ niet uit.

8

(5)

Lijst van gebruikte afkortingen

aanw vnw aanwijzend voornaamwoord aardk aardrijkskunde

admin administratie

afk afkorting

agrar agrarisch, landbouw anat menselijke anatomie auto auto’s en motoren audio-vis audiovisueel BelgFr Belgisch Frans

betr vnw betrekkelijk voornaamwoord bez vnw bezittelijk voornaamwoord bijw bijwoord

biol biologie, milieu BN Belgisch Nederlands bnw bijvoeglijk naamwoord bouw bouwkunde, architectuur Can Canadees Frans

chem chemie

comm communicatie, voorlichting, reclame

comp computer

culin culinaria, voeding deelw. deelwoord dial dialect dierk dierkunde

drukk drukkerij- en uitgeverijwezen

econ economie

elek elektronica euf eufemistisch

ev enkelvoud

fig figuurlijk filos filosofie

form formeel

Fr Frans, Frankrijk

geo geografie

gesch geschiedenis

gmv geen meervoud

her heraldiek

humor humoristisch

hww hulpwerkwoord

id. (verbuiging) identiek

iem. iemand

ind. indicatief (aantonende wijs) infin. infinitief

inform informeel iron ironisch jeugdt jeugdtaal jur juridisch, recht kunst beeldende kunst kww koppelwerkwoord landb landbouw lett letterlijk

lit literatuur, letterkunde luchtv luchtvaart

lw lidwoord

m mannelijk

med medisch, geneeskunde media media: televisie, radio,

tijdschriften

mil militair

min minachtend, afkeurend

muz muziek

mv meervoud

myth mythologie natk natuurkunde

o onzijdig

omschr omschrijvend onb telw onbepaald telwoord onb vnw onbepaald voornaamwoord onderw onderwijs en wetenschappen onov onovergankelijk (zonder object) onp onpersoonlijk

onr. onregelmatig onv onvervoegbaar

o.t.t. onvoltooid tegenwoordige tijd

oud ouderwets

ov overgankelijk (met object) o.v.t. onvoltooid verleden tijd

p. persoon

paardensp paardensport

pers vnw persoonlijk voornaamwoord plantk plantkunde

plat plat, ordinair

pol politiek

psych psychologie

qc quelque chose

qu quelqu’un

reg regionaal

rel religie

samentr. samentrekking scheepv scheepvaart scheik scheikunde schilderk schilderkunst

sport sport, lichamelijke oefening sterrenk sterrenkunde

subj. subjonctif (aanvoegende wijs) taalk taalkunde

techn techniek, mechanica teg. tegenwoordig telw telwoord ton toneel, theater

tw tussenwerpsel

typ typografie

uitr vnw uitroepend voornaamwoord

v vrouwelijk

v. van

v.d. van de

v.e. van een

v.h. van het

viss visserij voetb voetbal volt. voltooid voorv. voorvoegsel

vr vnw vragend voornaamwoord

vulg vulgair

vw voegwoord

vz voorzetsel

wisk wiskunde

wkd vnw wederkerend voornaamwoord wkg vnw wederkerig voornaamwoord

ww werkwoord

www internet

z. zich

zn zelfstandig naamwoord Zwit Zwitsers, Zwitserland 9

(6)

Voorbeeldpagina 10 liantIbnw vriendelijk, innemend, contactvaardig

IIm bindmiddel, verharder

libationsv mvfaire des~’m stevig raken

〈〈drinken〉〉

libéralIbnw [v:libérale] [mv:libéraux] liberaal

les professions~es de vrije beroepenune économie~e een vrije economie tolerantIIm [v:libérale] [mv:libéraux] pol liberaal libéralementbijw onbekrompen, ruim, rijkelijk Libyev Libië

libyenbnw [v:libyenne] Libisch Libyenm [v:Libyenne] Libiër

licefig v strijdperkentrer en lice in het krijt treden, de strijd aanbinden

licencev1vergunning, verlof, sport licentie

une~d’exploitation exploitatievergunning

une~de pêche visvergunning2universiteit licentiaat,

vero kandidaats,

bachelorune

~en droit bachelor in de rechtenune~ès lettres bachelor in de letteren

licenciéIbnw1ontslagen●2universiteitêtre~ en droit bachelor in de rechten hebbenIIm [v:licenciée] universiteit

bachelor

licencieuxbnw [v:licencieuse] losbandig, schuin, gewaagdune chanson licencieuse ietwat schunnig liedje

licornev eenhoorn liev droesem, grondsop

liègem kurkun bouchon de~een kurk LiègeLuik

liégeoisbnw Luiksun café~koffie-ijs met slagroom

lienm1band, binding, koppelingun lien de parenté (band van) bloedverwantschaples liens conjugaux huwelijksbandles liens du sang (band van) bloedverwantschapquels sont vos liens de parenté avec lui? op welke manier bent u een bloedverwante van hem?garder des liens avec qn met iem. contact houden2comp link

lierIov ww1binden, verbinden, vastbinden

on l’a retrouvé les mains et pieds liés men vond hem met vastgebonden handen en voetenlier une sauce een saus bindenfig il est fou à lier hij is knettergek●2(samen)voegenlier deux mots par un trait d’union twee woorden samenvoegen met een verbindingsstreepje

3aanknopen, (wederzijds) doen ontstaanils sont très liés ze zijn erg close / bevriendlier conversation avec qn een gesprek met iem.

aangaanIIwkd ww [se ~] zich bindense lier d’amitié avec qn vriendschap met iem. sluiten lierrem klimop

lilas[-là]Im1sering●2lilaIIbnw [onver.] lila lieuxm mvlieu

trefwoorden en eventuele varianten zijn vet en blauw gedrukt

tussen geknikte haken wordt extra informatie gegeven

romeinse cijfers gaan vooraf aan een nieuwe woordsoort

woordsoorten zijn cursief gedrukt

cijfers in blauwe bolletjes gaan vooraf aan de verschillende betekenissen van een trefwoord een equivalentieteken geeft aan dat de volgende vertaling een benadering is tildes vervangen de vorm van het trefwoord

tussen rechte haken wordt extra grammaticale informatie gegeven

onderstreepte labels geven extra informatie over stijl, herkomst of vakgebied

blauwe sterretjes gaan vooraf aan voorbeeldzinnen

schuine strepen staan tussen uitwisselbare varianten

uitspraakweergave staat tussen rechte haken pijltjes verwijzen naar een ander trefwoord

(7)

A

a Im, letter aprouver, démontrer par a plus b duidelijk bewijzenle a commercial het at-teken (@)IIww [présent]avoir

àvz1plaats, richting bij, in, op, naar, tot, voor

aux Pays-Bas in Nederlandje vais à Paris ik ga naar Parijsil habite à Rouen hij woont in Rouenelle était assise à la fenêtre zij zat bij het raamil habite à deux pas d’ici hij woont hier vlak bijil loge au deuxième étage hij woont op de tweede verdiepingêtre à son bureau achter het bureau zittenpendre au mur aan de muur hangenaller à la plage naar het strand gaan

être au lit in bed liggenêtre à la maison thuis zijnla maison se trouve à trois kilomètres het huis staat op drie kilometer afstand

2tijdsbepalingà Pâques met Pasenà ce soir!

tot vanavond!à 14 heures om 2 uur ’s middags

à midi om twaalf uurau petit déjeuner bij het ontbijtà deux heures de Paris en voiture twee uur autorijden van Parijsà deux jours de mon départ twee dagen voor ik vertrekà l’arrivée bij aankomst●3instrument, middel, manierà la nage al zwemmendà bicyclette / en vélo op de fietsà la française op zijn Fransun moulin à vent een windmolenau piano: Jamie Lidell aan de piano: Jamie Lidelldessiner à la plume met de pen tekenenécrire au stylo schrijven met een pense chauffer au gaz zijn huis met gas verwarmenpêcher à la ligne hengelen

déjeuner à vingt euros voor 20 euro lunchen

être payé à l’heure per uur betaald worden

aller à pied / à vélo / à cheval lopend / met de fiets / te paard gaan●4metdu café au lait koffie met melk●5eigendom, doelun verre à vin een wijnglasune chambre à coucher een slaapkamerla chasse au lion de leeuwenjacht

ce livre est à moi dit boek is van mijà qui appartient ce vélo? van wie is die fiets?il écrit à sa femme hij schrijft (aan) zijn vrouwil a une canne à la main hij heeft een wandelstok in de handinviter qn à dîner iemand te eten vragen

apprendre à lire leren lezendifficile à traduire moeilijk te vertalenil cherche à s’échapper hij probeert te ontsnappenune maison à vendre een huis te koopau feu! brand!au secours!

help!au voleur! houdt de dief!

Aafk, autoroute [v] A, autoweg

abaissementm (het) laten zakken, verlaging

l’~du niveau de vie daling van de levensstandaardl’~de l’âge de la retraite verlaging van de pensioengerechtigde leeftijd abaisser Iov ww1verlagen, laten zakken,

neerlaten~une vitre een raampje omlaag draaien●2vernederen, kleinerenIIwkd ww [s’ ~]

1dalen, zakkenle terrain s’abaisse het terrein loopt af●2zich verlagen, zich vernederen (àtot, om)s’~à demander qc op zijn knieën om hulp vragen

abandonm1(het) verlaten, (het) in de steek latenl’~du domicile conjugal het verlaten van de echtelijke woning●2overgave, (het) afstand doenun terrain à l’~braakliggend terrein

une maison à l’~verwaarloosd huissp.il y a eu beaucoup d’~s dans cette étape in die etappe gaven er veel op●3ongedwongenheid abandonner Iov ww verlaten, in de steek laten

~qn iemand in de steek laten, iemand afschrijvenon a abandonné le projet het plan is van de baan~une tradition een traditie loslaten~le pouvoir de macht overdragen IIonov ww het opgevenj’abandonne! ik geef het op!IIIwkd ww [s’ ~] zich overgeven, zich laten gaanil s’abandonne à sa douleur hij gaat helemaal op in zijn verdriet

abasourdi[-zoer-]bnw verbijsterd abasourdir[-zoer-]ov ww verbijsterencette

histoire m’a abasourdi ik ben verbijsterd door dat verhaal

abat-jourm [mv:abat-jour(s)] lampenkap abatsm mv slachtafval, orgaanvlees abattagem1(het) vellen〈〈van bomen〉〉, (het)

hakken〈〈van bomen〉〉2(het) slachten〈〈van dieren〉〉3figavoir de l’~levendig zijn, boeien abattementm1uitputting, moedeloosheid

2aftrekpost, aftrek, verminderingl’~fiscal belastingaftrek

abattoirm slachthuis

abattre Iov ww1neerslaan, vellen, omhakken

~des arbres bomen kappenfig~de la besogne keihard werkenfig~son jeu zijn kaarten op tafel leggen, kleur bekennen

2doden, neerschieten~un avion een vliegtuig neerhalenc’est l’homme à~dat is de te kloppen man●3verzwakken, verdrieten, vermoeienla maladie l’a abattu de ziekte heeft hem verzwaktIIwkd ww [s’ ~]●1(neer)vallen

2zich werpen (op), zich storten (op)une énorme pluie s’est abattue sur la ville er is een enorme regenbui boven de stad losgebarsten abattu Ibnw1verzwakt, verdrietig, ontmoedigd

2neergelatenun hélicoptère~en plein vol neergeschoten helikopterIIww [volt. deelw.] abattre

abbaye[abeejie]v abdij

abbém1algemene titel voor geestelijke, eerwaarde●2abt

abbessev abdis

abcm alfabetfigl’abc du métier grondbeginselen van een vak

abcèsm abcesun~dentaire tandabcesfig crever / vider l’~een eind maken aan de misstand

abdicationv1(het) neerleggen〈〈van ambt〉〉, troonsafstand●2(het) afstand doen, (het) opgeven

abdiquerov+onov ww afzien van, (het) opgeven, afstand van de troon doen

abdomen[-mèn]m onderbuik, achterlijf〈〈van insecten〉〉

abdominalbnw [m mv:abdominaux] v.d.

onderbuik, buik-des douleurs~es buikpijn abdominauxm mv1buikspieren

2buikspieroefeningen

abdosinformm mv, abdominauxfaire des~ buikspieroefeningen doen

abeillev bijune~ouvrière werkbijune piqûre d’~bijensteek

aberrantbnw afwijkend, abnormaal, absurd

11 a – aberrant a – aberrant

ab

(8)

cette idée est~e! dat idee is waanzinnig!

aberrationv verdwazing, dwaasheidune~ mentale verstandsverbijstering

abêtir Iov ww dom maken, afstompenla publicité abêtit le public reclame stompt de mensen afIIwkd ww [s’ ~] dom worden abêtissementm afstomping

abhorrerformov ww verafschuwen, verfoeien abîmem afgrond, (peilloze) diepte, ook fig kloof

un~de science iem. die zeer veel weetl’~se creuse entre eux de kloof tussen hen wordt dieper, er treedt een verwijdering tussen hen op

un~les sépare er gaapt een kloof tussen hen

★ook figêtre au bord de l’~aan de rand van de afgrond staan

abîmer Iov ww bederven, vernietigen, kapotmakenIIwkd ww [s’ ~]1bedervenla peau s’abîme au soleil zonlicht is slecht voor de huid●2form wegduiken in, verzinken in

l’avion s’est abîmé en mer het vliegtuig is in zee gestort

abjectbnw gemeen, laag abjectionv laagheid, gemeenheid abjurerov ww afzweren ablatifm ablatief, zesde naamval ablationmedv ablatie, (het) wegnemen ablem witvis

ablutionsv mv rel rituele afwassinginform faire ses~zich (even) wassen

abnégationv zelfverloochening, zelfopoffering aboiementm geblaffigles~s d’un avocat het

geschreeuw van een advocaat

aboisfigm mvêtre aux~ten einde raad zijn abolirov ww opheffen, afschaffen~la peine de

mort de doodstraf afschaffen

abolitionv opheffing, afschaffingl’~de la peine de mort de afschaffing van de doodstraf abominablebnw afschuwelijkle temps est~

het is bar en boos weer

abominationv1afschuw●2afschuwelijke daad

avoir qn en~een hekel hebben aan iem.dire des~s afschuwelijke dingen zeggen

abominerformov ww verafschuwen abondammentbijw overvloedig

abondancev overvloed, weeldeles années d’~

de vette jarenune société d’~welvaartsstaat

en~in overvloed

abondantbnw1overvloedigune chevelure~e weelderige haardos●2form rijk (enaan)une région~e en gibier een wildrijke streek abonderonov ww1overvloedig voorkomen,

talrijk zijnil abonde dans mon sens hij is het volstrekt met me eens, hij gaat helemaal met me mee●2

~enin overvloed hebbence texte abonde en citations deze tekst wemelt van de citaten

abonném [v:abonnée] abonnee abonnementm abonnement (àop) abonner Iov ww abonnerenon m’a abonné à

l’Express ik heb een abonnement op l’Express gekregenIIwkd ww [s’ ~] zich abonneren (àop)

s’~à un journal een abonnement op een krant nemen

abordm (be)nadering, toegangune personne d’un~facile gemakkelijk te benaderen persoon

d’~/ tout d’~eerst, ten eerste, aanvankelijk

au premier~allereerst, op het eerste gezicht

de prime~allereerst

abordablebnw1toegankelijkce chef de service est très~dat afdelingshoofd is heel toegankelijk●2redelijk, niet duurun prix~ schappelijke prijs

abordagem aanvaring, (het) enteren aborder Ionov ww landenIIov ww1bereiken,

naderen~une personne dans la rue iemand op straat aanspreken / aanklampen~un virage een bocht aansnijden●2fig beginnen met~ une question een kwestie aanroeren abordsm mv naaste omgevingaux~de la

mairie in de buurt van het stadhuis aborigène Im inlanderIIbnw inheems abortifbnw [v:abortive] abortus opwekkendla

pilule abortive abortuspil

aboulerinformww dokkenaboule le fric! kom op met de poen!

aboutironov ww1uitkomen bij, uitlopen op

le chemin aboutit à la mer de weg komt uit bij de zee~dans un village uitkomen in een dorp

les recherches n’ont abouti à rien het onderzoek is op niets uitgelopencela n’aboutit à rien daar komt niets van terecht, dat leidt tot niets

2succes hebbencette tentative n’a pas abouti die poging is niet geslaagd

aboutissementm uitkomst, resultaat aboyeronov ww1blaffen●2fig schreeuwen,

uitvaren

abracadabram abracadabra abracadabrantbnw doldwaas

abrasif Im schuurmiddelIIbnw [v:abrasive] schuur-

abrégém uittreksel

abrégement,abrègementm verkorting abrégerov ww verkorten, afkorten~la vie de

qn iemands leven bekortenpour~om kort te gaan

abreuver Iwkd ww [s’ ~] zijn dorst lessen, overvloedig drinkenIIov ww fig overstelpen, (door)drenken (demet)~qn d’injures iemand de huid vol schelden

abreuvoirm drinkplaats abréviationv afkorting

abrim1beschuttingun abri contre la pluie / le vent beschutting tegen de regen / windil est à l’abri hij is binnen, zijn kostje is gekochtavoir un abri onder dak zijnse mettre à l’abri dekking zoekenfigêtre à l’abri du besoin zonder geldzorgen zijnfigêtre à l’abri de tout soupçon boven alle verdenking verheven zijnà l’abri de beschut tegen, veilig voor2abri, bushokje●3schuilplaats, onderkomen, schuilkelderêtre sans abri dakloos zijn abribus[-buus]m bushokje, overdekte bushalte abricotm abrikoos

abricotierm abrikozenboom abriter Iov ww beschutten, beschermen,

herbergen~qn sous son parapluie iemand onder zijn paraplu laten schuilenIIwkd ww [s’ ~]

schuilens’~du vent beschutting zoeken tegen de windfigs’~derrière la loi zich achter de wet verschuilen

abrogationv intrekking, afschaffing〈〈van wet, enz.〉〉

aberration – abrogation

aberration – abrogation 12

ab

(9)

abrogerov ww intrekken, afschaffen〈〈van wet, enz.〉〉

abrupt[-ruupt]bnw1steil●2abrupt, bruusk abruti Ibnw [v:abrutie] suf, stompzinnig, idioot

IIm [v:abrutie] idioot

abrutir Iov ww versuffen, afstompenIIwkd ww [s’ ~] afstompens’~au travail zich wezenloos werken

abrutissantbnw geestdodend abrutissementm afstomping ABSafk, antiblocage de sécurité [m] ABS,

antiblokkeersysteem abscissev abscis

absencev1afwezigheid, gemisune~pour cause de maladie ziekteverzuimbriller par son~ schitteren door afwezigheiden cas d’~, appelez ce numéro bij geen gehoor dit nummer bellen

en l’~du médecin bij afwezigheid van de dokter●2med absence

absent Ibnw afwezigj’étais~, quand il est venu ik was er niet toen hij kwamavoir l’air~ verstrooid lijkenIIm afwezigespreekwoordles

~s ont toujours tort de afwezigen hebben altijd ongelijk

absentéismem absenteïsme, verzuim absenterwkd ww [s’ ~] zich verwijderen, afwezig

zijnil s’est absenté pour une minute hij is even weg

absidev apsis absinthev absint

absolu Ibnw volstrekt, absoluutl’amour~ onvoorwaardelijke liefdeune monarchie~e absolute monarchieIIm (het) absolutedans l’~

los van de realiteit

absolumentbijw absoluut, volstrektc’est bien vrai?~! is het heus waar? beslist!vous avez~ raison u heeft volkomen gelijkil ne veut~rien hij wil helemaal / hoegenaamd niets absolutionrelv absolutie absolutismem absolutisme

absorbantbnw1absorberenddu papier~ keukenpapier●2aandacht vergendun travail~ werk dat iemand volledig in beslag neemt absorber Iov ww1absorberen, inzuigen,

opslorpen, fig verslinden, tot zich nemen~une grande quantité d’alcool veel drank

achteroverslaanelle n’a rien rien absorbé depuis 24 heures ze heeft al twee dagen niets genuttigd

2in beslag nemen, bezighoudenil est absorbé par ses affaires zijn zaken nemen hem helemaal in beslagêtre absorbé dans ses pensées in gedachten verzonken zijnIIwkd ww [s’ ~]~ danszich verdiepen ins’~dans son travail helemaal in zijn werk opgaan

absorptionv1absorptie, opslorping, opname

〈〈in het bloed〉〉l’~d’un poison de opname van vergif●2(het) opgaan in〈〈groep〉〉l’~d’une entreprise par une autre het opgaan van het ene bedrijf in het andere

absoudreformov ww [onr.] vergeven abstenirwkd ww [s’ ~] [onr.]1zich onthouden (

devan)s’~de commentaires geen commentaar geven●2niet stemmentrente pour cent des électeurs se sont abstenus 30% van de kiezers heeft geen stem uitgebracht

abstentionv onthouding〈〈van stemmen〉〉vingt

pour cent d’~s twintig procent niet-stemmers / blancostemmers

abstentionnistem/v niet-stemmer abstinencev onthouding

abstractionv abstractie~faite de son âge afgezien van zijn / haar leeftijdfaire~de qc iets buiten beschouwing laten

abstraire Iov ww [onr.] abstraherenIIwkd ww [s’ ~] zich geestelijk afzonderen, zich losmaken ( devan)

abstraitbnw1abstractune peinture~e een abstract schilderij●2moeilijk te begrijpen, vaag

un texte très~een erg duistere tekst absurde Ibnw absurd, onzinnigIIm (het)

ongerijmde, (het) onzinnigeune démonstration par l’~bewijs uit het ongerijmde

absurditév onzin, ongerijmdheid

abusm1misbruik, overmatig gebruikl’abus d’alcool overmatig drankgebruikun abus de confiance misbruik van vertrouwenles abus de biens sociaux verduistering van

bedrijfsvermogentout abus sera puni misbruik wordt gestraft●2misstand, verkeerde gewoonte

c’est de l’abus! dat gaat te ver!, het is te gek!

abuser Ionov ww misbruik maken (devan), te veel vergenne pas~de l’alcool! drink alcohol met mate!informvraiment vous abusez! u gaat echt te ver!IIov ww bedriegen, misleiden IIIwkd ww [s’ ~] zich vergissensi je ne m’abuse als ik het goed heb

abusifbnw [v:abusive] verkeerd, overmatig

une mère abusive een zeer dominerende moederl’usage~d’un médicament overmatig gebruik van een medicijn

abyssalbnw [m mv:abyssaux] geo diepzee-, form zeer diepun déficit~een gigantisch tekort

abyssem geo (onderzeese) diepte, fig kloof A.C.afk, appellation contrôlée [v] gecontroleerde

herkomstaanduiding〈〈vooral van wijn〉〉

acabit[-bie]m allooi, slag acaciam acacia

académicienm [v:académicienne] lid van een academie〈〈vooral v.d. Académie française〉〉

académiev1academie〈〈geleerd genootschap;

opleidingsschool〉〉l’Académie française genootschap van letterkundigenl’~des beaux arts academie voor schone kunsten

2onderwijsinspectie〈〈district〉〉

académiquebnw1van een academie, academisch●2schools, stijf〈〈van stijl〉〉

acajou Im1mahoniehout●2mahonieboom IIbnw [onveranderlijk] mahoniekleurig acanthev berenklauw

acariâtrebnw kribbig, bits, chagrijnig acarienm (huis)mijt

accablantbnw drukkend, overstelpendune chaleur~e drukkende hittefigun témoignage~ belastende getuigenverklaring

accablementm uitputting, verslagenheid, neerslachtigheid

accablerov ww overladen, verpletteren, overstelpen (demet), fig zeer belastend zijn vooraccablé de fatigue door vermoeidheid overmandêtre accablé de travail tot over zijn oren in het werk zitten~qn d’injures iemand 13 abroger – accabler abroger – accabler

ac

(10)

de huid vol scheldenêtre accablé de dettes diep in de schulden zitten

accalmiev (het) bedaren, (tijdelijke) rust, windstilte

accaparerov ww inpalmen, beslag leggen op~ le pouvoir de macht naar zich toe trekken~ l’attention de aandacht vragen, de aandacht op zich vestigen

accéderonov ww1toegang hebben tot, bereiken~au pouvoir aan de macht komen

~au trône de troon bestijgen2inwilligen accélérateur Im gaspedaaldonner un coup d’~

gas geven, fig de zaak bespoedigenIIbnw [v:accélératrice] versnellend

accélérationv versnelling, bespoediging, acceleratie

accélérer Iov ww versnellen, verhaastenun cours accéléré stoomcursusIIonov ww gas geven, optrekkenIIIwkd ww [s’ ~] sneller worden accentm1accent, tongvalun~parisien een

Parijs accent●2accent, klemtoon, uitspraakteken

un~aigu accent aigu〈〈zoals in été〉〉un~ circonflexe accent circonflexe〈〈zoals in fête〉〉un

~grave accent grave〈〈zoals in mère〉〉un~ tonique klemtoonl’~porte sur la deuxième syllabe het accent ligt op de tweede lettergreep

3toonun~de douleur verdrietige toon

4nadrukmettre l’~sur les problèmes actuels de nadruk leggen op de actuele problemen accentuationv1(het) leggen v.d. klemtoon

2(het) doen uitkomen, versterking accentuer Iov ww1de klemtoon leggen op,

benadrukken, accentueren●2scherper doen uitkomendes traits accentués scherpe trekken

un geste qui accentue la parole een gebaar dat de woorden kracht bijzetIIwkd ww [s’ ~] duidelijker worden, erger / groter worden acceptablebnw aannemelijk, behoorlijkdes

notes scolaires~s redelijke cijfers op school acceptationv aanneming, aanvaarding,

toestemming

accepterov ww aannemen, accepteren~un risque een risico aanvaarden~de faire qc pour qn (wel) iets voor iemand willen doen

acceptez-vous de prendre Jean Dupont pour époux? wilt u Jean Dupont tot echtgenoot nemen?

acceptionv betekenis〈〈van woord〉〉

accèsm1toegang (àtot)~interdit verboden toegang, geen toegangl’~à l’internet internetaansluitingun fournisseur d’~à Internet internetprovideravoir libre~à l’information vrije toegang tot informatie hebbend’un~difficile moeilijk benaderbaar, moeilijk te begrijpen●2aanval〈〈van ziekte〉〉, vlaagun~de toux hoestbuiun~de colère uitbarsting van woedeun~de fièvre een aanval van koortsdans un~de rage in een opwelling van woede

accessibilitév toegankelijkheidfaciliter l’~à un lieu een plaats beter bereikbaar makenl’~

de tous à l’emploi de mogelijkheid voor iedereen om werk te vinden

accessiblebnw toegankelijk (àvoor), begrijpelijknon~aux voitures niet bereikbaar met de auto

accessionv (het) komen (àtot), toetredingl’~

au pouvoir het aan het bewind komenl’~au trône troonsbestijging

accessoirebnw bijkomstig

accessoirementbijw als iets bijkomends, daarnaast

accessoiresm mv toebehoren, hulpstukken, accessoiresdes~de théâtre toneelrekwisieten accessoiristem/v rekwisiteur

accidentm1ongelukun~mortel / fatal ongeluk met dodelijke afloopun~de voiture auto-ongelukun~du travail bedrijfsongeval

un~de la circulation verkeersongevalavoir un~een ongeluk krijgenêtre tué dans un~ dodelijk verongelukken●2toevalpar~ toevallig

accidenté Ibnw1verongelukt●2heuvelachtig, oneffenIIm [v:accidentée] slachtoffer v.e.

ongelukles~s de la route verkeersslachtoffers accidentelbnw [v:accidentelle]●1noodlottig

une mort~le dood door een ongeval, dodelijk ongeval●2toevallig

acclamationv toejuichingpar~bij acclamatie acclamerov ww toejuichen

acclimatationv acclimatisatie, (het) (doen) wennen aan klimaat / omgeving acclimatementm acclimatisering acclimater Iov ww1acclimatiseren, aan een

omgeving / klimaat doen wennen●2fig invoerenIIwkd ww [s’ ~] acclimatiseren, wennen aan een nieuwe omgeving, inburgeren accointancesv mv relaties, connecties accoladev1omhelzingdonner l’~à qn

iemand (plechtig) omarmen●2drukk accolade accolerov ww tegen elkaar plaatsen accommodantbnw inschikkelijk, coulantune

attitude~e een coulante houding

accommodationv aanpassing, accommodatie accommodementm vergelijk, compromis accommoder Iov ww bereiden~des restes

kliekjes klaarmaken / verwerkenIIwkd ww [s’ ~]

1

~dezich tevredenstellen mets’~d’une situation in een situatie berustens’~de tout alles voor lief nemen●2litzich aanpassen aans’~à sa nouvelle vie zich aanpassen aan zijn nieuwe leven

accompagnateurm [v:accompagnatrice] begeleider

accompagnementm1toebehoren, garnituur

〈〈groente e.d.〉〉2ook muz begeleidingl’~

scolaire leerlingenbegeleidingl’~de fin de vie terminale zorg

accompagner Iov ww1vergezellenil voudrait nous~hij wil met ons meeelle est arrivée accompagnée de sa fille zij is samen met haar dochter aangekomen●2begeleiden〈〈ook muzikaal〉〉~qn au piano iemand op de piano begeleiden~une viande de légumes een vleesgerecht met groente garneren~un mourant iem. stervensbegeleiding gevenIIwkd ww [s’ ~]1zichzelf begeleidens’~au piano zichzelf op de piano begeleiden●2gepaard gaan metcette viande s’accompagne d’un vin rouge bij dat vlees past een rode wijn

accomplibnw1volmaakt, uitstekendune sportive~e een allround sportvrouw2voorbij, accalmie – accompli

accalmie – accompli 14

ac

(11)

afgelopenun fait~voldongen feitmission

~e! taak volbracht!

accomplir Iov ww voltooien, vervullen, verwezenlijken, uitvoerenmission accomplie!

opdracht volbracht!~une mission een opdracht uitvoerenIIwkd ww [s’ ~] in vervulling gaan

accomplissementm vervulling, voltooiing, verwezenlijking

accordm1overeenkomst, akkoord, overeenstemmingun~à l’amiable minnelijke schikkingêtre d’~avec qn het eens zijn met iemandils nous ont donné leur~ze hebben met ons ingestemdpasser / conclure un~een akkoord sluitenmettre deux parties d’~twee partijen tot overeenstemming brengense mettre d’~avec qn sur qc het met iemand eens worden over ietstomber d’~sur qc het eens worden over ietsd’~! goed!, afgesproken!

d’un commun~met algemene instemming, unaniemen~avec... in harmonie / overeenstemming met...●2taalk (grammaticale) overeenstemmingl’~du participe passé de overeenstemming van het voltooid deelwoord (met onderwerp of lijdend voorwerp)l’~de l’adjectif et du nom de overeenstemming tussen bijvoeglijk en zelfstandig naamwoord●3muz akkoord, harmonieplaquer un~een akkoord aanslaan

accordéonm accordeonune porte en~een vouwdeurdes chaussettes en~afgezakte sokken

accorder Iov ww1tot overeenstemming brengen (avecmet)~des couleurs kleuren op elkaar afstemmen~l’adjectif avec le substantif het bijvoeglijk naamwoord met het zelfstandig naamwoord doen overeenstemmen●2toegeven

je vous accorde qu’il ne fait aucun effort ik geef toe dat hij geen enkele moeite doetil n’est pas venu, je vous l’accorde hij is niet gekomen, dat moet ik toegeven●3toestaan, verlenen, toekennen (àaan)~un délai à qn iemand uitstel verlenen●4muz stemmenIIwkd ww [s’ ~]

1het met elkaar kunnen vinden, het eens worden, tot overeenstemming komenon s’accorde à dire que... we zijn het erover eens dat ...●2zichzelf gunnens’~un moment de répit zichzelf een moment rust gunnen●3passen bij, zich richten (avecnaar)l’adjectif s’accorde avec le substantif het bijvoeglijk naamwoord richt zich naar het zelfstandig naamwoord accordeurmuzm [v:accordeuse] stemmer accostagem (het) aanleggen〈〈van schip〉〉

accoster Ionov ww scheepv aanleggenle navire a accosté het schip heeft aangelegdIIov ww inform aanklampen, aansprekense faire~ aangeklampt worden

accotementm bermdes~s non stabilisés zachte berm

accoterwkd ww [s’ ~] steunen / leunen tegen accouchéev kraamvrouw

accouchementm bevallingun~prématuré / avant terme voortijdige bevallingun~par césarienne bevalling door keizersnedeook fig un~laborieux zware bevallingdéclencher un~ een bevalling opwekken

accoucheronov ww bevallen, een kind krijgen

~d’un garçon / d’une fille een jongen / meisje ter wereld brengen~sous péridurale bevallen met een ruggenprikinform figalors, tu accouches? komt er nog wat van?

accoucheurm [v:accoucheuse] verloskundige accouderwkd ww [s’ ~] leunen op de elleboog accoudoirm armleuning

accouplementm1biol paring●2techn koppeling

accoupler Iov ww1koppelen, aaneenschakelen

2biol doen parenIIwkd ww [s’ ~] paren accourironov ww [onr.] toesnellenil est accouru pour nous aider hij is ons te hulp gesneld

accoutrementm potsierlijke kledij accoutrerwkd ww [s’ ~] zich opdirken accoutumancev gewenning (àaan)l’~à la

drogue drugsverslavingces comprimés n’ont pas d’effet d’~die pillen zijn niet verslavend accoutumébnw gebruikelijkcomme à l’~e

zoals gewoonlijk

accoutumer Iwkd ww [s’ ~] wennen (àaan, om), gewend raken (aan)IIov ww gewennen, gewoon maken (àaan, om)

accréditerov ww accrediteren, van geloofsbrieven voorzien, geloofwaardig maken accroinformIbnw, accroché verslaafd (àaan)

être~au jeu aan het spel verslaafd zijnIIm/v, accroché fervent liefhebber (devan)c’est un~ de la musique pop hij is dol op popmuziek accroc[akroo]m1winkelhaak, scheur

2moeilijkheidsans~probleemloos accrochagem1(het) aanhakenl’~d’un

tableau het ophangen van een schilderij

2aanrijdingils ont eu un~sur l’autoroute ze hebben een aanrijding gehad op de autoweg

3inform schermutseling, ruzie accrochev blikvanger〈〈publiciteit〉〉

accroche-cœurm [m mv:accroche-cœur(s)] spuuglok

accrocher Iov ww1aanhaken, ophangen (à aan)~son manteau au portemanteau zijn jas aan de kapstok hangen~un tableau au mur een schilderij aan de muur hangenrester accroché à qc aan iets blijven hakenfigavoir le cœur bien accroché hart voor de zaak hebben

2aanrijden~une voiture een lichte aanrijding met een auto hebben●3aanklampenc’est un film qui accroche het is een pakkende filmune pub qui accroche indringende reclameinform être accroché verslaafd zijnIIonov ww blijven steken, haperença n’accroche pas entre eux het klikt niet tussen henIIIwkd ww [s’ ~]●1zich vastklampen, fig doorzettens’~à la rampe zich stevig vasthouden aan de trapleuninginform s’~à qn iemand niet loslaten2blijven haken (à aan)

accrocheurbnw [v:accrocheuse] aandacht trekkend, pakkendune publicité accrocheuse indringende / wervende reclame

accroireov ww [onr.]en faire~à qn iemand iets wijsmaken

accroissementm groei, vermeerdering accroître Iov ww [onr.] doen toenemen, vergrotenIIwkd ww [s’ ~] toenemenla 15 accomplir – accroître accomplir – accroître

ac

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Cruz, die een baby had gered, waardoor dat beeld dé iconische foto van #ArmageddonVegas was geworden, had de nacht alleen doorgebracht, omdat het alternatief zou zijn geweest dat

plaatsen; misschien uit angst, misschien uit arglist, misschien omdat het lot van Troje het zo gewild had, maar Capys en zij die er een gezondere mening op nahielden, raden aan

De noodzaak om de gehele bijbel te vertalen was immers duidelijk uitgesproken; een nieuwe vertaling van het Oude Testament werd door Grosheide urgenter geacht dan die van het Nieuwe

Ik glimlach met mijn meest fotogenieke kant naar de camera ge- richt – mijn kin omlaag om mijn kaak beter uit te laten komen, mijn wenkbrauwen ontspannen zodat de rimpels in

Alec schudde zijn hoofd, deed een stap naar achteren en staarde weer naar het haar.. Het waren allemaal staarten, zag

Pretérito perfecto: regelmatige en onregelmatige werkwoorden A2.1 149 Pretérito perfecto: regelmatige en onregelmatige werkwoorden A2.2 150 Pretérito imperfecto:

Zo sprak Jaap van Dorp van het NBG over Jozua in de Bijbel in Gewone Taal (2014) in vergelijking met de nieuwe SHA-vertaling, gaf Reinoud Oosting – geïnspireerd door het werk

‘Je moeder staat altijd op het punt iemand naar de keel te vliegen.’ Dat had mijn Franse nicht Rose tien jaar eerder gezegd nadat maman tien minuten tegen ons had staan foeteren