Jaaroverzicht 2018
Veiligheidsregio Brabant Zuidoost
Zorg voor veiligheid!
Dát is ons doel.
open het jaaroverzicht
Index
jaaroverzicht 2018
03 |
Voorwoord 04 |
Regionaal risicopro el 05 |
Nieuwe visie op crisisbeheersing en doovertaling in crisisplan
06 |
Systeemtest
07 |
Omgevingsbewustzijn basis voor visie GHOR
08 |
Rol voor de GHOR bij griepepidemie
09 |
Samen naar 1 meldkamer
10 |
Extreem droge zomer 11 |
In gesprek met gemeenten over veiligheid en de Omgevingswet 12 |
Hoe staat het met Brandveilig Leven?
13 |
100% woningbrandcheck
14 |
Aantoonbare vakbekwaamheid manschappen
15 |
Campagne 'Maak van je roze wolk geen rookwolk'
16 |
De laatste 8 tankautospuiten zijn geleverd...
17 |
Samenwerking brandweer met automotive sector
18 |
Samenwerking TU/e en brandweer 19 |
Een greep uit onze cijfers 20 |
We laten zien waar we voor staan!
21 |
Enthousiaste bezoekers op
raadsledenfestival
Voorwoord
Een extreem droge zomer waarin de ene natuurbrand de andere direct opvolgde. Een forse griepepidemie aan het begin van het jaar, waarbij we een belangrijke rol hadden bij het bestrijden van de e ecten. Het jaar 2018 stelde ons voor grote uitdagingen, maar we lieten zien dat we in staat zijn om dit soort crises aan te gaan.
Ons werk draaide niet alleen om de bestrijding van incidenten en crises. De kwaliteit van ons werk valt of staat immers ook met een goede ondersteuning en voorbereiding. Voor én achter de schermen werd afgelopen jaar hard gewerkt met als overkoepelend doel onze - en jouw - zorg voor veiligheid. Met dit jaaroverzicht praten we je bij, mijlpalen, bijzonderheden en weetjes uit 2018 komen voorbij.
Wij prijzen ons gelukkig met medewerkers die zich voor de volle 100% inzetten. Dag in dag uit.
Onvermoeibaar zijn ze, onze collega’s met het hart op de juiste plek. Zij zijn het die voor een veilige regio zorgen waarin we met elkaar kunnen leven, wonen en werken. Ook in het nieuwe jaar blijven we ons met hart en ziel inzetten voor alle uitdagingen die op ons pad komen. Wij zijn er klaar voor!
Regionaal risicopro el
Wanneer we inzicht hebben in de risico’s in onze regio, kunnen we beleid maken om risico’s te verkleinen en zo goed mogelijk voorbereid te zijn op rampen en crises. Daarom maken we iedere 4 jaar een regionaal risicopro el en laten we dit vaststellen door het bestuur. Het in 2018 vastgestelde risicopro el ligt voor bij de gemeenten. In de eerste helft van 2019 wordt het aangeboden aan het Algemeen Bestuur om de nitief vast te stellen. Het risicopro el is de basis voor het nieuwe beleidsplan dat in 2019 wordt opgesteld.
We stellen het risicopro el op in nauwe samenwerking met interne afdelingen van VRBZO en externe partners, zoals de politie, de waterschappen en de gemeenten. De risico’s variëren van storm tot pandemie en van grote branden tot terrorisme.
Ten opzichte van het vorige risicopro el is een aantal zaken gewijzigd. Allereerst de vorm, er is nu gekozen voor een compact digitaal document. Daarnaast zijn er nieuwe risico’s opgenomen in het risicopro el:
wateroverlast als gevolg van extreme neerslag;
extreem geweld en terrorisme;
aantasting van de cybersecurity en cyberaanvallen;
instorting gebouw.
In april stelde het Algemeen Bestuur van Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost de visie op crisisbeheersing vast.
De grootste veranderingen in de nieuwe visie ten opzichte van de huidige situatie:
minder operationele lagen;
proactiever werken;
andere samenstelling van het beleidsteam.
Voor de nieuwe inrichting van de crisisorganisatie nemen we tot en met 2020 de tijd.
In januari 2018 is een projectgroep crisisplan gestart. Deze groep werkt de visie operationeel uit.
Ze schreven een plan van aanpak, zetten een uitgebreide actorenanalyse op en zetten een eerste houtskoolschets van de organisatiestructuur op papier. Het eerste ontwerp van het crisisplan is na de zomer voorgelegd aan een aantal kritische externen. Vervolgens werd in het najaar de tijd genomen om aan de hand van scenario’s nog een verdiepingsslag te maken.
2019 staat in het teken van het consulteren van alle betrokken kolommen, functionarissen uit alle processen en partners en het testen en bijschaven van het ontwerp.
De gehele bestuurlijke visie lezen?
Download de visie op crisisbeheersing
Nieuwe visie op crisisbeheersing
en doorvertaling in crisisplan
Systeemtest:
botsing tussen vrachtwagen en goederentrein met gevaarlijke sto en
Is de crisisorganisatie in de regio Zuidoost-Brabant in staat om adequaat op een crisis of ramp te reageren? Dat is dé centrale vraag die ieder jaar tijdens een zogenaamde systeemtest beantwoord moet worden. Zo’n test is een onverwachte oefening die alle veiligheidsregio’s – verplicht – een keer per jaar houden om inzicht te krijgen in het functioneren van de crisisorganisatie.
In 2018 was de systeemtest voor onze regio op vrijdag 26 oktober.
Tijdens de test waren waarnemers aanwezig en inspecteurs van de Inspectie Justitie en Veiligheid. Ze hebben gelet op zaken als de aanpak van het incident, informatiemanagement, de samenwerking in en tussen de crisisteams en de uitvoering van de
crisiscommunicatie.
Het incident waar de crisisorganisatie voor stond was een botsing tussen een vrachtwagen en een goederentrein met gevaarlijke sto en op een spoorwegovergang midden in Helmond. Het gevolg van de botsing was dat er gevaarlijke sto en in het grindbed en riool lekten. Ook raakte een passagierstrein met ongeveer 600 reizigers betrokken. Naast de reguliere opschalingsfunctionarissen hebben
ketenpartners Prorail en Waterschap Aa en Maas ook deelgenomen aan de systeemtest.
In het eerste kwartaal van 2019 verwachten we het evaluatierapport.
Omgevingsbewustzijn basis voor visie GHOR
Het Algemeen Bestuur stelde op 13 december 2018 de visie doorontwikkeling GHOR vast. Deze visie geeft richting aan het beleid van de GHOR voor de komende 5 jaar. De maatschappij verandert snel.
Nieuwe maatschappelijke vraagstukken, zoals vergrijzing en steeds snellere technologische ontwikkelingen, dienen zich aan. Dit vraagt van organisaties de flexibiliteit om vanuit hun maatschappelij- ke missie zinvol invulling te blijven geven aan hun taken. Dit geldt in hoge mate voor de GHOR. De GHOR werkt namelijk samen met veel verschillende mono- en multidisciplinaire partners die allemaal de impact van maatschappelijke veranderin- gen ondervinden. De basis voor de nieuwe visie is dan ook omgevingsbewustzijn.
Op grond van een omgevingsanalyse identificeerden we 3 inhoudelijke thema’s, waarin de GHOR zich de komende jaren het meest zal ontwikkelen: zelfredzaam- heid, zorgcontinuïteit en de verbinding tussen zorg en veiligheid.
Rol voor de GHOR bij griepepidemie
De regio heeft begin 2018 te maken gehad met een langdurige griepepidemie. Deze epidemie had zijn weerslag op de hele zorgsector. Het grote aanbod van grieppatiënten en de instroom van die patiënten in ziekenhuizen en verpleeghuizen, bij huisartsen en voor de thuiszorg was zo hoog, dat de keten verstopt raakte. De regionale
zorgcontinuïteit kwam in het gedrang.
In overleg met de partners in de zorgsector nam de GHOR het initiatief om alle partijen bij elkaar te brengen om een oplossing te vinden. Deze samenwerking was zo doeltre end, dat we hebben afgesproken dat bij een nieuwe griepgolf de sector opnieuw gezamenlijk het probleem gaat tackelen. De GHOR faciliteert deze samenwerking.
Samen naar 1 meldkamer
Sinds medio 2017 zijn de meldkamers van de veiligheidsregio’s Brabant- Zuidoost en Brabant-Noord op 1 locatie gehuisvest. Het werk werd voor een deel nog steeds door de ‘eigen’ meldkamer gedaan.
Hier kwam in 2018 verandering in; de meldkamers werken inmiddels volledig samen. Hiervoor is het noodzakelijk dat alle centralisten het volledige zorggebied goed kennen en dat ze op de hoogte zijn van elkaars processen en procedures. De centralisten hebben hiervoor opleiding en bijscholing gevolgd.
In 2018 zijn veel werkprocessen zo aangepast en ingericht dat de samenwerking, zowel op de meldkamer als in het veld, ook echt meerwaarde heeft. Deze harmonisering is opgepakt door diverse
werkgroepen, waarin medewerkers met speci eke deskundigheid een rol hadden. Samen brachten ze de overeenkomsten en verschillen tussen beide organisaties in beeld en ontstonden er uiteindelijk goed werkende processen voor iedereen.
Extreem droge zomer
We kijken terug op een bijzondere zomerperiode. De ongekende droogte en hoge temperaturen hebben veel gevraagd van onze medewerkers. Het was zwoegen en zweten. Alleen al in de maanden juni en juli hebben we in onze regio 286
natuurbranden gehad, variërend van bermbrandjes tot aan grotere branden, waarbij veel inzet nodig was. Vergeleken met vorig jaar is dit bijna 3 keer zoveel. We zijn er trots op dat we al deze klussen hebben kunnen klaren.
Tijdens de hele droge en warme periode vroegen we, samen met de gemeenten, regelmatig aan inwoners en bezoekers of ze extra alert wilden zijn.
In gesprek met gemeenten over veiligheid en de Omgevingswet
Een zo veilig mogelijke leefomgeving voor onze inwoners en bezoekers. Daar streven we naar. De gemeenten bereiden zich voor op de komst van de Omgevingswet. Wij gaan met gemeenten in gesprek over hoe veiligheid het beste een plek kan krijgen in de omgevingsvisie en de
omgevingsplannen. Daarvoor hebben we in 2018 een handreiking 'Veilige leefomgeving' gemaakt met daarin de belangrijkste punten:
Samen werken aan een veiligere leefomgeving.
Afstand tot risico’s vergroot de veiligheid.
Bebouwing en omgeving bieden bescherming.
Gebouwen en gebieden zijn snel en veilig te verlaten.
De omgeving maakt snel en e ectief optreden van hulpdiensten mogelijk.
Iedereen is bekend met de risico’s en weet hoe te handelen als het mis gaat.
Voorzieningen in de zorg zijn toegankelijk voor en afgestemd op inwoners en bezoekers.
In de animatie worden deze punten toegelicht.
Een zo veilig mogelijke
leefomgeving voor onze inwoners en
bezoekers. Daar streven we naar.
VRBZO animatie Omgevingswet
VVVRRRBBBZZZO O O aaannniiim m maaatttiiieee O O Om m mgggeeevvviiinnngggsssw w weeettt
Hoe staat het met
Brandveilig Leven?
Minder branden, minder slachto ers en minder schade bij branden. Daar streven we naar met het programma Brandveilig Leven. We stellen onszelf daarbij deze doelen:
het brandveiligheidsbewustzijn van burgers verhogen;
stimuleren van een permanente gedragsverandering;
de zelfredzaamheid vergroten.
Maar behalen we deze doelstellingen ook? Dat lieten we in 2018 onderzoeken door een onderzoeksbureau. Uit dit e ectiviteitsonderzoek blijkt dat een aantal Brandveilig Levenproducten die we aanbieden, e ectief zijn. Alle groepen die aan een voorlichting of woningcheck hebben deelgenomen, behalen een hoge score op
brandveiligheidsbewustzijn en brandveilig gedrag. Dit is vergeleken met groepen die niet in contact zijn gekomen met onze producten. Een van de vergelijkingen is in de gra ek te zien.
In 2019 gaan we verder, we proberen onze producten aan nog meer inwoners van de regio aan te bieden. Met het doel het brandveiligheidsbewustzijn verder te verhogen.
woningbrandcheck
Op 1 januari 2018 zijn we begonnen met de (pilot) 100% woningbrandcheck. Tijdens deze pilot brachten we alle woningbranden in onze regio in beeld: Wat was de mogelijke oorzaak? Heeft de brand zich kunnen uitbreiden? Waren er rookmelders?
Waren er slachto ers? Etc. Deze gegevens zijn waardevol voor het werk van brandonderzoekers, de repressieve inzet bij een woningbrand én activiteiten op het gebied van Brandveilig Leven. In het diagram zijn de oorzaken van de branden in het eerste jaar in beeld gebracht. In 2019 kunnen we hiermee verder om onze diensten te verbeteren en onze kennis te vergoten.
Aantoonbare vakbekwaamheid manschappen
De Wet veiligheidsregio’s verplicht ons onze vakbekwaamheid aan te kunnen tonen. In 2018 hebben we stappen gezet in het project ‘aantoonbare vakbekwaamheid’. Belangrijkste doel van dat project? Brandweermedewerkers (beroeps en vrijwilligers) krijgen meer verantwoordelijkheid over hun eigen leerproces.
Het is de bedoeling dat medewerkers zelf aangeven wat hun
leerbehoefte is: Waar moet ik in bijgeschoold worden? Waarvoor heb ik extra oefeningen nodig? Waar kan het wellicht ook minder voor mij?
Zo kunnen we talenten en competenties van de medewerkers in beeld brengen en verder ontwikkelen.
De animatie laat zien hoe we dat aan medewerkers uitleggen.
Brandweermedewerkers krijgen meer
verantwoordelijkheid over hun eigen leerproces.
Trainen en oefenen op maat
TTTrrraaaiiinnneeennn eeennn oooeeefffeeennneeennn oooppp m m maaaaaattt
Campagne ‘Maak van je
roze wolk geen rookwolk’
Uit onderzoek blijkt dat jonge ouders een bovengemiddelde kans hebben op een woningbrand. Jonge ouders gebruiken bijvoorbeeld vaker elektrische apparaten met een hoog brandrisico, zoals een wasdroger. Daarnaast is er in een druk gezin vaak minder tijd om na te denken over het risico op brand. Tegelijkertijd lijkt deze groep zich minder bewust van dit risico. Daarom begonnen we in oktober met de campagne ‘Maak van je roze wolk geen rookwolk’. We hebben maar liefst 250 geboortetasjes naar de deelnemende gemeenten gebracht. Zij deelden deze cadeautjes vol nuttige spullen en tips uit aan gezinnen die in de maand oktober gezinsuitbereiding kregen. Daarnaast kreeg de eerstgeboren baby in elke deelnemende gemeente een geboorteko ertje, dat door gemeente en brandweer samen werd uitgereikt.
De laatste 8
tankautospuiten zijn geleverd...
In 2018 werden de laatste 8 nieuwe
tankautospuiten geleverd van de in totaal 26 die we hebben aanbesteed. Inmiddels zijn ruim 780 brandweermedewerkers (waarvan 130
chau eurs) opgeleid en getraind om te werken met het nieuwe voertuig.
én nieuwe
ademluchtapparatuur voor Brandweer
Brabant-Zuidoost
Ook het project ademlucht is in 2018 afgerond. In de hele regio gebruiken we nu hetzelfde materiaal. Niet alleen het ademluchtmateriaal is nieuw aangeschaft, ook het proces rondom ademluchtapparatuur is gewijzigd en daardoor een stuk e ciënter. Zo is er
een centrale werkplaats ingericht waar bijvoorbeeld alle apparatuur wordt schoongemaakt, gecontroleerd en waar cilinders worden gevuld.
Samenwerking brandweer met
automotive sector
Brandweer en verkeer zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Toch komen we elkaar vaak pas tegen wanneer het eigenlijk te laat is: na ongevallen. We kunnen dan slechts reageren en ons uiterste best doen eventuele slachto ers te redden. Maar er is een kentering merkbaar. Brandweer en de automotive sector vinden elkaar steeds beter en eerder in ontwikkeltrajecten.
Belangrijk, want de sector ontwikkelt razendsnel – denk aan
aandrijftechnieken (elektrisch, waterstof) of autonoom rijden. Het afgelopen jaar trokken we al samen op met bijvoorbeeld de TU/e, Lightyear, gemeente Helmond en de RDW. We kunnen namelijk veel van elkaar leren, om uiteindelijk materiële schade en menselijk leed te minimaliseren.
Samenwerking
TU/e en brandweer
In 2018 werd de samenwerking met de TU/e verder ingevuld. Inmiddels staat er 24 uur per dag een tankautospuit van Brandweer Brabant-Zuidoost op de TU/e. Die rukt uit voor incidenten in dat deel van Eindhoven en omgeving. Op werkdagen tussen 8.00 uur en 17.00 uur wordt die bezetting uitgebreid met de bedrijfsbrandweer van de TU/e. Die wordt als eerste opgeroepen bij incidenten op het terrein van de TU/e.
Wanneer meer hulp nodig is wordt ook onze tankautospuit gealarmeerd.
Naast deze operationele samenwerking wisselen we ook veel kennis uit tijdens diverse mono- en multidisciplinaire oefeningen. Zo was in 2018 de Campus van de TU/e bijvoorbeeld het decor voor diverse oefendagen voor onze O cieren van Dienst. Ook de crisisorganisatie van de TU/e werkte daaraan mee.
Daarnaast zijn we volop betrokken bij meerdere stage- opdrachten van de TU/e en bij ontwikkelingen op het gebied van innovatie.
greep Een uit onze
cijfers 5353
keer is de brandweer uitgerukt
370
alarmeringen rst responders
1195
controlezaken
GRIP 12
incidenten
10 x GRIP 1 en 2 x GRIP 2
1931
keer is er advies gegeven over risicobeheersing
7035
kledingstukkken (onderdelen van bluspakken) zijn in eigen wasserij gewassen, verpakt en intern verstuurd naar de posten
Nieuwe website en video
We laten zien waar we voor staan!
We vertellen graag wat we doen, maar nóg liever laten we het zien. We maakten
daarom een korte lm die in 2 minuten het verhaal van VRBZO laat zien.
Daarnaast vinden we het belangrijk om uitgebreid toe te lichten wat we doen, waarom we dat doen en hoe we dat doen. Daarom introduceerden we in 2018 een nieuwe website.
Bekijk de nieuwe website
Enthousiaste bezoekers op raadsledenfestival
In september mochten we tientallen geïnteresseerde raadsleden welkom heten op ons Raadsledenfestival. Het doel van de avond was om de (nieuwe) raadsleden uit Zuidoost-Brabant een indruk te geven van onze
werkzaamheden.
Masterclasses, presentaties en demo’s
De raadsleden waren vrij om zelf een programma samen te stellen met onderwerpen die zij interessant vonden. Op het festivalterrein waren verschillende stands en gingen
enthousiaste medewerkers met raadsleden in gesprek over onderwerpen als
‘Omgevingsvisie en veiligheid’, ‘Brandveiligheid in gemeentelijk beleid’ en
‘Samenwerken aan innovatie’. Er werden masterclasses gegeven en demo’s verzorgd door de brandweer en het ambulancepersoneel. Alles in een gemoedelijke,
loungeachtige festivalsfeer.