Het onderzoek naar de financiële positie van landbouwbedrijven

niet voor publicatie. Interne nota no 23 nadruk verboden

HET ONDERZOEK NAAR DE FINANCIËLE POSITIE VAN LANDBOUWBEDRIJVEN Inleiding

Deze interne nota heeft ten doel een samenvatting te geven van doeleinden, stand van zaken en methode van het onderzoek, teneinde enkele bestaande vraagpunten ter discussie te stellen.

De doeleinden van het onderzoek

Het hoofddoel van het onderzoek is na te gaan, in hoeverre hij de landbouwbedrijven in Nederland een verhoging van de landbouwpro-ductie wordt geremd door het ontbreken van geldmiddelen ter finan-ciering van de nodige aanschaffingen of uitbreidingen van bedrijfs-apparatuur en gebouwen. Deze vraag moet worden beantwoord tegen de achtergrond van de algehele financiële positie van de landbouwbe-drijven. Daarom dienen in het rapport de volgende vragen te worden

behandeld. , a_e Hoe zijn de landbouwbedrijven gefinancierd,

b_. Is de algemene financiële positie gunstig of ongunstig?

c_, Bevihden zioh in de bedrijven liquide en/of liquideerbare activa, die voor investeringsdoeleinden kunnen worden gebruikt,

d., In hoeverre zijn bij de bedrijven onderpanden aanwezig, die ruimte laten voor extra credietopneming ter financiering van duurzame productiemiddelen.

Voor zover op bovenstaande vragen een antwoord kan worden gegevent

dient dit antwoord zoveel mogelijk gericht te'zijn, in deze zin, dat

de verschijnselen scherp moeten worden gelocaliseerd(landbouwgebied, grootteklasse, pacht- of eigenaarsbedrijven, bedrijfstype). Hiermede is het vraagstuk aangeduid, volgens welke gezichtspunten of combinaties daarvan de uitkomsten van het onderzoek het beste kunnen worden

gegroepeerd,

Het beschikbare materiaal

Op .1 December waren 4 638 ei.quSte-formuliercn van boekhoudbureaux ingevuld terugontvangen, zodat nu uit grote delen van ons land

financiële gegevens van bedrijven in ons bezit zijn. Van Zeeland en Groningen ontbreekt nog een groot aantal formulieren , Er is besloten .op 31 December a.s. de inzending definitief te sluiten. Het Boekhoudbureau van de Zeeuwse Landbouwmaatschappij heeft toege-zegd het vereiste aantal formulieren v<5<5r deze datum gereed te zullen maken,

De enquête-formulieren bevatten per bedrijf o.m. 29 balansgegevens, (afgezien van sub-totalen en totalen hiervan) en voorts gegevens

over bouwplan, ha gepacht, datum van balansafsluiting en een aantal indicatiegegevens, zoals boekhoudbureau, bedrijfsnummer, provincie, landbouwgebied en gemeente.

De formulieren zijn voor verdere verwerking naar het T.N.O. doorgezonden.

De wijze van onderzoek

Liet het oog op het grote aantal bedrijven, dat bij het onderzoek is betrokken, is het ondoenlijk inzicht in de financiële structuur van deze bedrijven te verkrijgen door deze stuk voor stuk te analyseren* In plaats daarvan kan men de methode volgen van

1) samen/telling van balansen tot gecombineerde balansen} 2) berekening van kengetallen per bedrijf en bepaling van

spreidingsfrequenties, (in bijlage I is een lijst van kengetallem opgenomen,)

De eerste methode heeft het voordeel, dat snel een globale indruk van de financiële structuur kan worden verkregen, terwijl de tweede een meer gedetailleerd beeld verschaft, Beide methoden sluiten elkaar dus niet uit, doch vullen elkaar aan. Zij zullen daarom beide worden toegüpmt,

liet enige beperking van de i-^'iditsitspositie op korte termijn (binnen het jaar) biedt het beschikbare ..^ -^riaal helaas orvoldoende

- 2

mogelijkheden voor een gedegen beoordeling van de financiële positie. Daartoe zouden wij moeten zijn ingelicht over de samenstelling, ouder-dom en levensduur van.de activa,, de aflossingsverplichtingen, de per-soon van de bo«r e.d. Deze gegevens zijn evenwel niet ter beschik-king gekomen» Het onderzoek verschaft een moment-opname van de

finan-ciële toestand. Het aocent van het onderhavig© onderzoek zal daarom in hoofdzaak liggen bij de beschrijving van de financiële positie van de Nederlandse landbouw.

De liquiditeit op korte termijn hangt o,m, samen met de middelen, die na de balansdatum nodig zijn om het lopende productieproces te financieren, In overleg met de afdeling B,E,0,wordt aangenomen, dat de weide- en de gemengde bedrijven op 1 Mai nagenoeg in een toestand

van minimale liquiditeit verkeren. Dit is zeker niet het geval met akkerbouwbedrijven en gemengde bedrijven met overwegend akkerbouw. Een complicerende, omstandigheid is, dat de balans van de bedrijven niet altijd op 1 Mei is afgesloten. Een en ander heeft tot gevolg, dat niet alleen normen voor de liquiditeitsbehoefte nodig zijn met 1 Mei als uitgangspunt,'maar ook normen uitgaande van andere balans-data. Deze normen zijn door de afdeling Calculatie van B,E,0, per ha opgesteld voor akkerbouwbedrijven in de Noordelijke Bouwstreek, het Oldarabt, de Veenkoloniën en het Zuidwestelijk Zeekleigebied, Er is voorgesteld voor de gemengde bedrijven met overwegend akkerbouw het

gemiddelde te nemen van de normen in het Noorden en het Zuiden van

het land. Voor weide- en gemengde bedrijven zouden deze gegevens niet(

kunnen worden verstrekt, terwijl bovendien aangenomen zou kunnen worden, dat voor deze bedrijfstypen geen ingrijpende wijziging in de liquidi-teitspositie van 1 Januari ,tot 1 Ifei optreedt. De berekende normen zijn in bijlage II opgenomen.

Het-voor investering beschikbare bedrag aan liquide middelen wordt nu bepaald door de liquide middelen te verminderen met de

schulden op korte termijn en zo nodig voorts met de liquiditeits-behoefte gedurende het komende seizoen tot het tijdstip van minimale

liquiditeit. Daarnaast zal ook,,aandacht worden besteed aan eventuele beleggingen buiten het bedrij^iUitgeleende golden en effeoten.)

Strikt genomen is het niet juist het bedoelde overschot aan liquide middelen zonder meer te kenmerken als middelen, die voor uitbreidingalnvesteringen beschikbaar zijn. Deze stelling gaat'er immers van uit, dat het overschot permanent aanwezig zou zijn. Of dit zo zal zijn hangt echter, afziende van prijsveranderingen, voor een belangrijk deel af van de vraag of in de naaste toekomst ver-vangingen zullen moeten plaatsvinden en voorts van de vraag hoe

zwaar de aflossings- en rentelast is. Men mag echter wel als waar-schijnlijk aannemen, dat in de achter ons liggende jaren reeds

talrijke vervangingen hebben plaats gevonden, zodat de vervangings-behoeften in de eerstvolgende jaren geen ingrijpende wijzigingen in het tegenwoordige financiële beeld zullen brengen,

Aan de hand van inlichtingen van de centrale landbouwcrediet-instellingen zijn normen opgesteld met betrekking tot de leningbe-dragen, die de bedrijven maximaal tegen onderpand kunnen opnemen. Een bezwaar van deze methode is, dat de persoonlijke omstandigheden en de kwaliteit van de boer geheel worden veronachtzaamd, Aan dit bezwaar kan men echter niet ontkomen. Volgens bedoelde normen bedraagt het op te nemen bedrag aan leningen als regel ten hoogste

66fo van de waarde van grond en gebouwen, 80$ van de hypotheek u/g, 100$ van de afkoopwaarde van verzekeringspolissen en 60$ van de koerswaarde der effecten. De waarde van de onroerende goederen is door ons in samenwerking met de boekhoudbureaux opnieuw gewaardeerd, daar deze activa om fiBcale redenen dikwijls zeer laag op de

balans stonden. Er is naar gestreefd, de waarde van grond en gebouwen af te stemmen op de normen van de Grondkamer, Door van het aldus verkregen maximale leningbedrag de opgenomen leningen

3

-tegen zakelijke zekerheid en de lopende rekening bij de boerenleenr banken af te trekken wordt de resterende "credietruimte" verkregen.

Teneinde bedrijfsvergelijking mogelijk te maken zijn verschil-lende grootheden, waaronder het hierboven aangeduide "liquiditeits-overschot" en de "oredietruimte" per ha uitgedrukt. Ook van deze

grootheden zullen frequentieverdelingen v/orden gemaakt. Tegen eliminering van de invloed der bedrijfsgrootte door deling van de bedragen door de oppervlakte oultuurgrond kan enig bezwaar worden gemaakt, indien bijvoorbeeld sprake is van een

constante,waarop de bedrijfsgrootte geen invloed heeft. Het is daar-om gewanst door middel,van puntenzwermen de invloed van de bedrijfs-grootte te onderzoeken. Daar scatterdiagrammen het algemene inzicht kunnen verdiepen, zullen zij ook worden gebruikt om te trachten

andere relaties aan te tonen, Het ligt.in de bedoeling ook de factor-analyse op het materiaal toe te passen.

De bewerkingen door het T,N,0,

Het T,N,D, heeft de gegevens van de formulieren overgebracht op ponskaarten, met uitzondering van die getallen, welke voor ons doel afzonderlijk niet van belang zijn, of door een eenvoudige optelling of aftrekking van andere getallen zijn af te leiden. Ter verlaging van de bewerkingskosten en ter vermijding van een voor ons doel niet noodzakelijke nauwkeurigheid zijn voor bedrijven <30 ha alle getallen op 10-tallen guldens c,q, l/lO ha afgerond en voor bedrijven>30 ha op 100-tallen guldens c.q. 1 hai Hierdoor is bewerkstelligd, dat aanmerkelijk minder ponskaarten per bedrijf behoefden te worden aan-gelegd, dan zonder afronding nodig zou zijn geweest. Zoals reeds is vermeld zullen versohillende resultaten van het onderzoek per ha moeten worden uitgedrukt. Er zijn twee mogelijkheden om tot deze weer-gave in ha te geraken,

1) deling door de bedrijfsgrootte na" uitvoering van alle overige bewerkingen!(o,a, de percentages)

2) deling door de bedrijfsgrootte v<56r het uitvoeren van alle overige bewerkingen.

De tweede methode leidt tot een belangrijke vereenvoudiging van de berekeningen en daarom tot een grote kostenbesparing. Boven-dien kan het aantal benodigde ponskaarten worden beperkt. Deze over-wegingen hebben er toe geleid, dat de tweede methode is gevolgd. De balansgegevens zijn derhalve door het T,N,0, zowel nominaal, als per ha geponst, de uitkomsten van de bewerkingen (voorzover zij in guldens luiden) echter uitsluitend per ha. Daarnaast zijn door het T,N,0, percentages berekend (zie bijlage). De oppervlakte-indeling van het bedrijf is zowel in oppervlakte.^,.?,'z als in percentages bekend. Methodologische Vraagpunten

Bij een onderzoek,waarbij het ponskaarten-systeem wordt gebruiktj is het niet goed mogelijk - tenzij tegen hoge kosten - met het

mate-riaal te experimenteren. De instelkosten van de machines zijn te hoog om bepaalde sorteringen voor slechts een gedeelte van het materiaal uit te voeren. Het is daarom van het grootste belang, dat intern

eenstemmigheid bestaat over de wijze,waarop het T.N.O. ons het materiaal presenteert, Daarom v/orden de volgende vraagpunten ter discussie gesteld,

1.. In hoeverre moet rekening worden gehouden met de verschillen in afsluitdatum,

£ , Is het aanvaardbaar, dat een correctie voor de liquiditeits-behoefte alleen plaats vindt voor bedrijven met meer dan 4C$ bouwland, en dat de normen per bedrijf v/orden toegepast? Gaat men.er bovendien mede accoord, dat de correctie door het T.N.O, wordt uitgevoerd?

4

-3,. Dienen de berekeningen van de essentiële uitkomsten van het onderzoek te v/orden aangevuld en hoe kunnen deze uitkomsten zodanig worden uitgedrukt, dat de relatieve grootte tot uiting komt?

4 , Ia het wel juist het zg. liquiditeitsoverschot als maatstaf te nemen voor dé aanwezige financieringsmiddelen, die voor' uitbreidingsinvesteringen "beschikbaar zijn?

£. Dienl; de factor-analyse op het materiaal te worden toegepast en verandert deze analyse iets aan de lijsten met'gegevens, die door het T.N.0. moeten worden verstrekt?

_£, Zijn berekeningen van gemiddelde balansen van betekenis en zo ja voor welke gemiddelde bedrijven dienen zij te worden samengesteld?

X* In welke sorteringen dient het T,N,0, de uitkomsten van de

berekeningen (liquiditeitsoversohots credietruimte en ver-sohillende kengetallen (zie bijlage))te tabelleren?

J3, Is het van betekenis een extra sor-Q^ing te verrichten op leeftijd van de boer?

J2.» Is een analyse van de schulden op lange termijn wenselijk? ad 1, Tot op heden zijn 7 verschillende afsluitdata waargenomen

(1 Januari, 1 Februari, 1 Maart, 1 April, 1 Mai, 12 Ifei en 1 Juli«

De afsluitdata 1 Januari en 1 llfei komen het veelvuldigst voor, hoewel nog niet bekend ia hoeveelmaal van genoemde data sprake iB# Met

ver-schillen in balansdatum behoeft slechts rekening te worden gehouden, voor zover het.tijdstip van het jaar invloed uitoefent op de liqui-diteitspositie. Zoals reeds in het voorgaande is vermeld, is voor akkerbouwbedrijven en gemengde bedrijven met overwegend akkerbouw een "correctie" nodig en mogelijk. Indien het juist is, dat voor de overige bedrijfstypen de verschillen in balansdata geen invloed uitoefenen op de liquiditeitspositie, lullen wij voor deze bedrijfs-typen dus met die versohillen geen rekening behoeven te houden. ad 2. De llquiditeitsnormen zijn door Afd.Caloulatie vastgesteld door een begroting van het verloop van uitgaven (gelijk veronder-steld aan de kosten) en ontvangsten. Het cijfermateriaal is ont-leend aan de rapporten Ho I63 t/m 166 betreffende het onderzoek naar de kostprijzen en de rentabiliteit van het type-bedrijf in resp, de Noordelijke Bouwstreek, het Oldambt, de Veenkoloniën en het Zuidwestelijke Zeekleigebied,(Zie voor de berekening Interne Notât"Begroting van het verloop van uitgaven en ontvangsten voor akkerbouwbedrijven".) In de normen betreffende de liquiditeits-behoefte tot het tijdstip van minimale liquiditeit is per

landbouw-gebied de invloed van de bedrijfsgrootte verwerkt door splitsing der normen over verschillende grootteklassen, terwijl ook met de verschillende balansdata en de verschillende percentages grasland rekening is gehouden. Ifet deze normen kunnen alle bedrijven met meer dan 40$ bouwland worden bewerkt. Hiertegen is het bezwaar aan te voeren, dat de norm wel voor een gemiddeld bedrijf juist isjdoch niet persé voor het individuele bedrijf juist behoeft te zijn. Indien wij evenwel inzicht in de spreiding willen ver-krijgen zijn wij wel genoodzaakt de normen per bedrijf toe te passen. De oppervlakte bouwland of het $ bouwland is niet afzon-derlijk op de kaarten geponst, doch is bij het T.N.0, door

op-telling van de samenteilende delen te verkrijgen. Hierdoor blijkt het echter niet mogelijk te zijn op dit gegeven te sorteren,

zonder het percentage bouwland op een extra kaart te ponsen, Het lijkt gewenst de "oorrectie" van de akkerbouwbedrijven en de gemengde bedrijven net overwegend akkerbouw door het T.N.0, te laten geschieden. Het is zeer goed mogelijk, dat de spreiding van de zg. "liquiditeitsoverschotten" over de verschillende 1854

,. 5

-waarnemingsklassen door de "correctie" een wijziging ondergaat. Bij sortering en groepering worden moeilijkheden vermeden als het T.N.O, ook deze bewerking uitvoert,-De gecorrigeerde getallen zullen op de reeds eerder genoemde extra ponskaart moeten worden geponst,

ad 3, Als de meest essentiële uitkomsten van het onderzoek zijn aan te wijzen het zg, liquiditeitsoverschot, de credietmarge, de som van. heide en de som van het liquiditeitsoverschot en de heiegde reserves, De laatstgenoemde uitkomst geeft een indruk hoeveel geldmiddelen _in het "bedrijf aanwezig zijn, die kunnen worden aangewend voor inves-teringsdoeleinden,De a^mvanhet liquiditeitsoverschot en de crediet-marge geeft aan over hoeveel middelen een "bedrijf de "beschikking

heeft, indien tegen zekerheid van grond, gehouwen, hypotheek u/g, verzekeringspolissen en effecten crediet zou worden opgenomen* De credietmarge wordt gevonden zoals op p«3 reeds is gesteld -door van het maximaal- op te nemen eredietbedrag de opgenomen leningen tegen zakelijke zekerheid en de lopende rekening "bij de boerenleen-bank af te trekken. Deze berekening is bij nader inzien niet volledig,

daar het immers vaak zal voorkomen, dat de niet-hypothecaire

voor-schotten van boerenleenbanken en de andere kortlopende bankschulden zijn verleend tegen onderpand van effecten, e.d. Het is derhalve nodig,

bovendien de niet-hypothecaire voorschotten van de boerenleenbanken en de andere kortlopende bankschulden in mindering te brengen, Dit is waarschijnlijk niet nodig voor de balanspost andere geleende gelden, daar deze gelden hoofdzakelijk zonder zakelijke zekerheid van familie worden verkregen. Liquiditeitsoverschot en credietmarge worden per ha uitgedrukt, Ifen kan de vraag stellen of bedoelde

bedragen voldoende zeggingskracht hebben. Een liquiditeitsoversohot en credietmarge van f,1000,- per ha heeft voor bedrijven met weinig investeringsmogelijkheden immers een andere betekenis dan voor

bedrijven met grotere investeringskansen. De investeringsmogelijk-heden zijn o.m. afhankelijk van de kwaliteit van de grond, de kwali-teit van de boer en voorts van de kapitaalsintensikwali-teit van het bedrijf. Het is moeilijk, zo niet onmogelijk, een maatstaf voor de investe-ringsmogelijkheden te vinden. Het kan evenwel worden overwogen de gevonden bedragen per ha tooh uit te drukken in een percentage van de vastgelegde middelen, welk bedrag immers weergeeft, hoeveel kapitaal reeds in productiemiddelen is geïnvesteerd. Een bijkomend bezwaar van deze methode is, dat onder de vastgelegde middelen ook de waarde van de grond is begrepen, terwijl een investeringsmoge-lijkheid niet er van afhankelijk is of de cultuurgrond al dan niet in eigendom wordt geëxploiteerd. Juister zou het zijn,indien het liquiditeitsoverschot en de credietmarge zouden worden uitgedrukt in /o van.de waarde van het vee^ de dode inventaris en de bedrijfs-gebouwen. De waarde van de in gebruik zijnde bedrijfsgebouwen is evenwel niet afzonderlijk bekend, terwijl bovendien de waarde van de dode inventaris door de boekhoudbureaux voor een veel lager dan het werkelijke bedrag wordt geactiveerd. Op grond van een en ander lijkt het niet wenselijk de gevonden liquiditeitsoverschotten en credietmarges uit te drukken in procenten van de vastgelegde middelen of enige.andere balansposten, ofschoon het is te betreuren, dst geen

vergelijkingsmaatstaf kan worden gevonden,

ad 4, Op p , 2 is reeds geschreven, dat deze vraag eigenlijk ontkennend moet worden beantwoord. Het zou juist zijn, indien een correctie-factor voor de vervangingsbehoefte zou worden toegepast om te komen tot het bedrag, dat voor uitbreidingsinvesteringen nodig is. Het is o,i, echter onmogelijk een algemene norm hiervoor te ont-wikkelen, terwijl bovendien een dergelijke norm zeer arbitrair

zou zijn. Van de samenstelling,ouderdom en levensduur van gebouwen en dode inventaris op de onderzochte bedrijven is niets bekend, Het bedrag aan dode inventaris op de balans geeft een zeer onzuivere

6

-weergave van de in werkelijkheid in deze activa geïnvesteerde be-dragen, zodat ook hieruit geen benaderende conclusies zijn te trekken. De achter ons liggende vervangingshausse maakt hot evenwel minder ernstig, dat in feite bij dit punt een vraagteken moet worden geplaatst,

ad 5« Voor de strikte beantwoording van de door de Minister ge-stelde vraag is het maken van een factoranalyse niet nodig.

Het beschikbare materiaal is echter zeer uitnodigend om de finan-oiè'le structunr nader te analyseren. Door middel van de factor-analyse kan,aldus de Heer Hamming»worden nagegaan in hoeverre er tussen bepaalde balansposten verband bestaat. Deze analyse kan uitwijzen voor welke grootheden het zinvol is stippenkaarten aan te leggen. Het komt ons zeker gewenst voor deze wiskundige methode op het materiaal toe te passen. Het lijkt evenwel niet nodig

met de overige uitwerkingen te wachten tot de uitkomsten van de faotor-analyse bekend zijn geworden. Wij zullen er naar moeten streven zodanige lijsten met gegevens door het T.N.O, te laten afleveren, dat speelruimte bestaat voor toetsing van de langs wiskundige weg bereikte resultaten. Ook zonder factor-analyse lijkt het evenwel reeds interessant door middel van stippen-kaarten o,m, de volgende grootheden te relatèrent

ja, vlottende plus liquide middelen minus sohulden op korte H

termijn tegenover de bedrijfsgrootte en tegenover fo van • de gepachte oppervlakte}

jb, vlottende plus liquide middelen tegenover schulden op korte termijnj

jQ, vastgelegde middelen tegenover bedri-jfsgroottef d, vastgelegde middelen tegenover eigen kapitaal;

e_, vastgelegde middelen tegenover eigen kapitaal en lang vreemd kapitaal}

£. eigen kapitaal tegenover bedrijfsgrootte,

ad 6*t Ter verkrijging van een globale indruk van de financiering

van de Nederlandse landbouwbedrijven kunnen balansen van het gemiddelde bedrijf worden samengesteld.'Wij denken hierbij aan het gemiddelde bedrijf per

ja, landbouwgebied}

Jb, groep van landbouwgebieden} o,, bedrijfstype per grootteklasse;

jd, per groot^eklasse voor verschillende klassen van het fo

gepaohte cultuurgrond.

Deze balansen moeten worden berekend op basis van de balans-gegevens v<5<5r deling.door de bedrijfsgrootte,

ad a. Het C,B,S, heeft.geen kans gezien in de steekproef zoveel bedrijven op te nemen, dat het aantal bedrijven per grootteklasse voldoende was en bovendien

represen-tatief voor de werkelijke verdeling van de bedrijven over de grootteklassen in het universum. Bepaalde grootteklassen zijn in de steekproef onderbezet. Dit heeft echter tot consequentie, dat bij sommering van bedragen van bedrijven uit verschillende grootte-klassen een wegingsfactor moet worden toegepast. Dit

geval doet zich voor bij de berekening van de balans van het gemiddelde bedrijf per landbouwgebied, waarbij met het.aantal bedrijven per grootteklasse moet worden gewogen. Wij verkrijgen dan .85 balansen, die eohter niet alle voor publicatie -l'.eleinden behoeven te dienen,-De gecombineerde balansen zullen niet alle een zelfde balansdatum hebben als gevolg van de verschillen in balansdatum. Het is echter wel mogelijk een gemiddelde 1*54

7

-"balansdatum aan te geven,

ad bf Een balans van het gemiddelde bedrijf per groep van

landbouwgebieden moet worden berekend aan de hand van de balansen van het gemiddelde bedrijf per land-bouwgebied. Het aantal bedrijven.per landbouwgebied is hier de aangewezen wegingsfactor. Door deze bewerking verkrijgen wij 6 balansen,

ai o. Bij de berekening van balansen van bedrijfstypen per grootteklasse kan niet.worden gewogen. Dit is echter ook niet zo zeer nodig. Volstaan kan worden met optel-ling van de afzonderlijke balansposten en deoptel-ling van de totalen door het aantal waarnemingen. Het aantal te berekenen balansen bedraagt 20, Wij zouden de volgende bedrijfstypen kunnen onderscheiden

JL. akkerbouwbedrijven (meer dan 80$ bouwland) ; 2.» gemengde bedrijven met overwegend akkerbouw

[tussen 40 en Qofo bouwland);

2^0 overige gemengde bedrijven [tussen 20 en 4°$ bouwland)|

4_. weidebedrijven (minder dan 20fo bouwland), ad dT Ook hierbij kan weging achterwege blijven. Het aantal

balansen, dat door optelling en vervolgens deling door

het aantal waargenomen bedrijven wordt verkregen ie 30#

ad J, Het plan bestaat het berekende liquiditeitsoverschot, het. liquiditeitsoversohot plus de belegde reserves, de oredietruimte, de credietruimte plus het liquiditeitsoverschot eri de verschillende percentages in frequentietabellen samen te vatten. Deze tabellen zouden wij.kunnen vervaardigen in dezelfde sorteringen als in ad 6 genoemd,(t,w, per landbouwgebied, per groep'van landbouwgebieden, per bedrijfstype gesplitst in grootteklassen, per grootteklaase voor verschillende klassen van percentages gepachte cultuurgrond.)

Er zijn twee mogelijkheden voor de bepaling van de frequentie £ , het T,N,0, te laten opgeven hoeveel bedrijven vallen in

. d e verschillende nog nader te bepalen waarnemingsklassen} b_, het T,N,0,- een opgave te laten verrichten, waarin de

waar-nemingen in volgorde van grootte zijn geplaatst, waarna wij zelf de frequentie in de verschillende klassen bepalen. De tweede methode is bezwaarlijk, indien voor verschillende groot-heden frequenties moeten worden bepaald, daar men in dat geval even zoveel lijsten moet samenstellen als men waarnemingen heeft, waarvan frequentieverdelingen worden gemaakt. De eerste methode is

daarom verkieslijker, doch veronderstelt enige voorkennis inzake de spreiding om de klassen te kunnen vaststellen, Uit dien hoofde zou het T,N,0, in de eerste plaats een lijst moeten toezenden, waarop de gegevens per bedrijf voorkomen. Daar het voorts van groot belang is, dat wij in overzichtelijke vorm de beschikking hebben over het gehele basismateriaal, zouden wij in de aller-eerste plaats van het T,N.0. een lijst moeten ontvangen, waarop alle gegevens voorkomen, die zijn geponst,

ad 8. Het is missohien interessant op leeftijdsklasse van de boer te sorteren, doch het kan naar onze mening ook achterweg worden gelaten. Desgewenst kan dit altijd nog geschieden,

ad 9. Het is wellicht van belang te onderzoeken£oeveel vreemd kapitaal is betrokken van boerenleenbanken (te onderscheiden in leningen met hypothecaire en zonder hypothecaire zekerheids-stelling) en van overige kapitaalverstrekkers, In de opgave van de uit te voeren bewerkingen, die op 11 Mei jl, aan het T.U.0, is

8

-een conclusie kan worden getrokken» Desgewenst, zal het T.N.O. ter-

aan-vulling additionele bewerkingen moeten uitvoeren en de resultaten

moeten ponsen.

Elementen voor de instructie aan het T.N.O.

Aan de hand van het voorgaande zal het T.N.O, de volgende

werk-zaamheden moeten uitvoeren»

_l) Ten behoeve van de correotie met de liquiditeitsbehoefte dienen de

bedrijven te worden gesplitst in die met meer en die met minder

dan 40$ bouwland. Daar dit gegeven niet afzonderlijk is geponst,

doch slechts door optelling van samenstellende delen kan worden

verkregen, kan ook niet op dit gegeven worden gesorteerd zonder

het

fo

bouwland in een kaart te ponsen. Daar de vier per bedrijf

reeds in gebruik zijnde ponskaarten geheel vol zijn zal daartoe

oen vijfde kaart moeten worden aangelegd.

2)

De vlottende en liquide middelen moeten met *de door ons opgestelde

rxoxmsn

voor de liquiditeitsbehoefte worden geoorrigeerd» De

uit-komsten moeten op de (vijfde) ponskaart worden geponst. Technisch

kan dit geschieden door veldnummer 45 (d.i. vlottende + liquide

middelen - schulden op korte termijn) met de bijbehorende norm

te verlagen.

jj.) De berekende oredietmarge dient als nog te worden verminderd met

"overige voorschotten van boerenleenbanken" en andere bankschulden.

Déze uitkomst moet worden geponst op de nieuwe ponskaart.

£)

Bij de te maken sorteringen zal een groepering voorkomen van bedrijven

in verschillende klassen van percentages gepachte cultuurgrond.

Deze klassen zijn niet door middel van een oodecijfer geponst. Een

sortering zal minder gemakkelijk kunnen plaats vinden als wordt

uitgegaan van geponste percentages, dan wanneer op de tooh reeds

benodigde nieuwe ponskaart een betreffende codering zou worden

aangebraoht. Daarbij kan worden uitgegaan van de klassen, die op

de voorzijde van het formulier zijn aangegeven (t.w, t 0

fo

t

1- <25$,

. •'• 25- <5Q/o, .50- <75#, 75- <100fo en lOOfo gepacht).'

5) Indien vraagpunt 9 bevestigend wordt beantwoord, dan zullen nog de

volgende bewerkingen moeten plaats vinden 1

< ,

.

a, veld

Z6

gedeeld door veld 38a'

b. " 37 " " " 38a of veld 74'minus uitkomst a

£. " 38 " " " 38a . . ""

d.. " (38a-36"-37-38) gedeeld door 38a of indien dit gemakkelijker

is de uitkomsten van a + b + o aftrekken van 100$,

6)

Het T.N.O, dient in de eerste plaats een lijst te verstrekken, waarop

van alle bedrijven alle gegevens (zowel vóór als na deling) zijn

opgenomen,

jj

In verband met de versohillen in afronding moet, alvorens tot verdere

sortering kan.worden overgegaan, een splitsing plaatsvinden van

bedrijven kleiner en groter dan '30 ha,

§)

Na ontvangst van de lijst, bedoeld in ad 5 vinden vervolgens de

vol-gende hoofdsorteringen plaats,

a, per groep van 'landbouwgebieden (6) per landbouwgebied (85) per

grootteklasse(5)

b. per bedrijfstype (4) per grootteklasse (5) *

c,« per grootteklasse (5) per

f>

gepacht (6)

In totaal ontstaan dus 8 5 x 5 + 4 x 5 + 5 x 6 » 475 groeperingen. Deze

groeperingen zijn natuurlijk niet alle voor publicatie bçstemdj vele

zijn slechts nodig om gewogen gemiddelden te berekenen, terwijl andere

weer te sterk onderbezet zullen zijn om representatief voor.de

groe-pering te zijn.'Deze sorteringen zijn evenwel nodig om. het materiaal

'te kunnen analyseren.

- 9 - •

2) In de genoemde hoofdsorteringen moeten de volgende gegevens per bedrijf worden verstrekt.

a_, balansgegevens vóór deling met tusse n tellingen per groepe-ring met opgave van het aantal malen,dat een bepaalde balans-datum voorkomt

b, bouwplan voor deling met tussentellihgen per groepering.' _o, alle berekende percentages met opgave van hoeveel

waarne-mingen in nog nader op te geven klassen van percentages voorkomen.

d. het gecorrigeerde "liquiditeitsoverschot" per ha e_, de geoorrigeerde credietmarge per ha

f_, het geoorrigeerde liquiditeitsoverschot plus de gecorrigeerde oredietmarge per ha

g, het gecorrigeerde liquiditeitsoverschot plus de belegde roservoa per ha

Qprat Voor d t/m g moet bovendien worden opgegeven hoeveel

waarne-mingen in nader op te geven klassen van d, e, f en g voorkomen _h, het eigen kapitaal per ha

i_, de permanent vastgelegde middelen per ha j., de schuld op lange termijn per ha

k, de hypothecaire schuld per ha„

Sohema van de inhoud van het uit te brengen rapport

Deel I Het algemene beeld van de financiële positie van landbouw-bedrijven

a_. Balansen van het gemiddelde bedrijf

1_, de balans van het gemiddelde bedrijf van elk der groepen van landbouwgebieden

_2, de balans van het gemiddelde bedrijf per landbouw-gebied

3.« ^-e "balans van het gemiddelde bedrijf van verschillend

bedrijfstype bij uiteenlopende bedrijfsgrootten jj., de balans van het gemiddelde bedrijf in verschillende

grootteklassen bij verschillende pacht- en eigendoms-verhoudingen

b_. De voor investering beschikbare middelen van het gemiddelde "" bedrijf.

£, Verhoudingsgetallen van het gemiddelde bedrijf _d. Het opsporen van relaties

1_« resultaten van de factor-analyse

2, analyse door middel van puntenzwermen

Deel II De voor investering beschikbare middelen en de spreiding in de financiële positie van landbouwbedrijven

_a, de voor investering beschikbare rxî.r'Jelen en de spreiding hiervan bij verschillende groepering van de onderzochte bedrijven (per groep van landbouwgebieden, per landbouw-gebied, per bedrijfstype en per grootteklasse bij verschil-lende pacht-_en eigendomsverhoudingen)

JL, zonder additionele ere diet opneming J2, met additionele credietopneming

b_, de spreiding in de berekende verhoudingsgetallen bij verschillende groepering van de onderzochte bedrijven c>, de relatie tussen de in b genoemde verhoudingsgetallen

en de grootte van de voor investering beschikbare middelen. Deel III Samenvatting en conclusie

cd O rn V 1 i n

Î

: V Î •H ' CD cd ITv •T-V 1 t—

s

© • o •H 0

r

ha

tijdsti

p

iquid.

)

liquid.beh

.

pe

tot

.

1

Sept

.

(

va

n

minimal

e

]

liquid.beh.pe

r

ha

to

t

1

Me

i

bi

j

volg

.

afsluitdat

a

ft^> •H • -P TJ cd m -H •i-s er1 rl. -H -rl CD<H3rH ft »CD ' +> rH A ft cd î) o) a ,Q CO -H • Ö * d *— -rl •H E tf-P G •H o s rH -P t>

liquid.beh

.

pe

r

ha

to

t

1

Me

i

bi

j

volg

.

afsluitdat

a

•O

rn ,CM 1 — vP CM X—

"J

,CM T— *-^ CM N r—

Oppervlakt

e

graslan

d

i

n

$

va

n

oppervlakt

e

cultuurg

r

on

d

t n o rno m C - ^ J - O t— r n | | | | v r - T™ i n n t M O c o c~ o ro c— rO ON i n T - MD CM CM T CM T T T -O T - C M r n ^ t v o C M C -O ^ O I A O I A O l A ^ N « -r o CM CM T - T-O ' - C M r n ^ - V T-O CMCT-O < t O N r o r— T - m O N t— ^ C M r o rO CM CM

-r-m o -r-m o -r-m o o o o

r t C O r - m o O CM ONVO r o "«t rO r o CM T - T-O r o t— T-O ^T-O t— T-O rT-O t— V O L f N ^ t t r O C M CM » -U"\ <r- f - rr\ O N MD CM CO ^ t CM T ONCO MD m ^ t CM v -I A T - C — r O O W O CM 0 0 <3" T - ONVO v } - T - O N t— *3- CM CM r r r r

o o o o o o o o o

t - ^ - T - C O I A W O W O r O CM CM CM T - T - t -O C-O MD «3-CM VO CM ON MD r o | 1 t l m t — • ON v CM -^CX) CM VO v t — r O O v O C M r T -W r r r t f \ O m i - V û -r-cO MD r O t r o c o ^ t C M A r T t i -CM -CM r- r~ i n O U"\ T - VQ i - CO' VO rO vo T - t r \ o v i - o \ v o - < 4 - c M r o r o CM CM-1- . O ONCO t—vo vo c— co o \ CM l A C A ^ r - r - O O i n CM ^ r o CM CM T - T -i n O N r O t — O rfrCO CM VO l T N * t f ^ t r O r o C M « T -U"\CM CA f— «3" T - 0 0 VO rO T O CO CVO LTNrOCM T T— V -tTvCMONt— - v t - T - C X ) V O r O O O O i n < " 0 T - ONVO *3" CM CM T— T - V T— O v - CM rO •«H-MD C—CO ON MD r o O t— -$ T- CO m CM W W C M t T r -O -O -O -O -O -O -O -O -O T - C M f O S l A V O t — 0 0 ON V V / V v v v y v v 1 1 1 1 1 1 1 1 1 O O O O O O O O O T - N rO <sf- I A M D t—CO Cd -d

o

o

V 1

o

i n

î

ö o > • O •rl

£

CD cd , d

o

t n

V

1

o

r o

S

CD

>

• o •H Ü

liquid.beh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Sept

.

(tijdsti

p

va

n

minimal

e

liquid.

)

liquid.beh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Me

i

bi

j

volg

.

afsluitdat

a

liquid.beh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Sept

.

(tijdsti

p

va

n

minimal

e

liquid.)

.

liquid.beh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Me

i

bi

j

volg

.

afsluitdat

a

• t r \ CM < r o CM <

•iO

O

CM T -rO CM IT>M3 t-co o \ o 1 I 1 ON i n ^ * t — r o •r- T— T

-ir\CX5 T - ITNCO T - rOMDOO M D v f C M O r O C M T CM CM r T -l A O U J f r - CM t — T - v o r O C X J C M t — T M D ^ r O T -.. r O CM CM T - T -i r v O v o ' - r — C M r— . t - v o C M M D C A r O V O O f — ITVCM ^J rO CM CM v T -O -ON -ONC-O f— P - IT\ r-O CM CO O r o v o O N CM ON MD r o O C M t H / t — O N " f r o v o c o t— MD ITN ^ : r O rO CM * -O ^J-CJNf-OC-O CM t — T - V -O v l C M O O N f ~ M D ^ r O » -O T j - -O N r -O C -O CM c— « - V Û r O O C — l T \ C M O f - l O C M CM CM T » T— T - T " l A r O C M O c O t — ITNrOCM C ö l A C M O N l f N C M CJNMDrO CM CM CvJ <r- T - » -ITNMD t - 0 0 O N O 1 1 1 ON ITN T - t— r o T - r - r—

lT\CO T - ITNCO * - rOMD CO

VO t f C M C ^ N r -CM -CM r - T-i n O V O v - t — CM t— T-MD rOCO CM f— * M D ^ r O T rO CM CM T * -I f N O M D T - f — CM f— r - v o CM VO ON rO VO O t— ITN CM > * r o CM CM "r- T-: O O N ONCO f - t— i r \ r o CM . CO O r o VO ON CM O N VO r o «tf ^ r o CM i r -O C M " < H / t > - -O N V - r -O V -O C -O t— MD i r » T t r O r O C M • -O ^ f -O N r -O C -O CM t— <r-V-O v t C M O ONt—MD ttrrfr-O ' t f - ttrrfr-O N r ttrrfr-O C ttrrfr-O C M l ~ - T - V ttrrfr-O r o o r— i n CM o t— i n CM CM CM T T T T -i n r o C M O C O f— -i n r O C M CO m C M O N i n C M O N V O r O CM CM CM * - T - r-O r-O r-O r-O r-O r-O r-O r-O r-O < r - 0 J r O - « v } - m v O r—CO ON V V V V V V N/V v 1 1 1 1 1 1 t 1 1 O O O O O O O O O r-CM ro *^- mvo c— co

m

CO

cd

fi

O r o V 1 L A

ï

fi

>

•i-s • H Q>

fi

3

r * V i > ö CD > •i-t • H (D

fi

liquid.heh

.

pe

r

ha

,to

t

1

Sept

.

(tijdsti

p

va

n

minimal

e

liquid.

)

liquid.heh

,

pe

r

h

a

to

t

1

Me

i

hi

j

volg

,

afsluitdat

a

liquid.heh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Sept

.

(tijdsti

p

va

n

minimal

e

liquid

,

)

liquid.heh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Me

i

hi

j

volg

.

afsluitdat

a

e

graslan

d

va

n

oppervlakt

e

-i0

^ t

X— CM ^ * CM ^

>c?

,CM «r— T— rO f -,CM

S

-rl

fi

O U bû •p rH ü i n co o w o r o VO rO 0\\0 r o 1 I 1 1 L A I A V O VO VO h O f O f -CM 0 0 *t O VO -CM -CM T -C\l r r r l A C A C M v o O r o O r - - rO co <**> cr\*d/ o iA=tCM f CM CM T T T -I A O mcrN"«cJ-a\c--vf-c\j VO T - l A C A - ^ O O V O ^ t - C M rO rO CM t r -O r- CM r-O «st rJ-C-O CM V-O o « t c o c\ivo o r - i n f o T j - r O CM CM T - <r~ o < O N O ( n f - o ^ ^ M 0 l A « = f r V t T O C M < M T -O t — r o -O C— r o o r - ~ r o CM O CAOO VO m "3/ CM T-O CT-O VT-O r o T~ T-ON t— " ^ CM O C " - l A f O * - C O V O " 3-C M W r t » r t « l A O V O f - r - r j - f l O CM VO n O C O I P i f O O r - I A C M CM CM T - r - T~ r -O -O -O o o • I A CM OWO r o 1 1 1 1 T— V I A ON r o t— T-» *H/ CO CMVO O VO r o O W O CM T T CM t T -O C -O v o r -O T - C A f ~ " H / C M VO i - f - f O O \ v t rOCM T-( M N " f . . O CAOO t— VO ^ t rO CM T -*3-CO r o c O roCO VO "3" CM . r o CM CM «r- T-L A O T-L A O I T v S T-L A Q T-LA c—CM vo T - t / N . 0 C ~ U S C M rO f O CM CM r- *~ l A C A r O t ~ T - v } - C O C M V O LA «3" *tf r O r O CM T - r -O C-O V-O r o r - CA t ~ ^ CM i CT\CO t—MD «vf r o CM T

O ONCO C—VO «H/ rOCM « -CAVO • * CM O CO VO-sJ-CM Y— T" *r- r - v L A O I A O L A O I A O i n w o r - i A N O c— IACM . N « T - r i - T O O O O Ö O O O O • - Cvl r o sfr LAVO C—CO CA

v v v v v v v v v

1 1 1 1 1 i I I I

o o o o o o o o o

et)

fi

8

V 1

o

L A

g

> •I-J • H CD rQ

fi

O LP» V 1

o

rO !> fi CD > • o • H CD

fi

liquid.heh

.

pe

r

h

a

to

t

1 Sept

.

(tijdsti

p

va

n

minimal

e

liquid.

)

liquid.heh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Me

i

hi

j

volg

.

afsluitdat

a

liquid.heh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Sept

.

(tijdsti

p

va

n

minimal

e

liquid.

)

liquid.heh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Me

i

hi

j

volg

.

afsluitdat

a

L A r o CM

s

rO V •r-,ÇM T—

-O

CM > irsco T T * r -CO "«t «- t— rO I 1 1 1 I A O LTNT-VO r - r O V O < X ) L T S T ^ C M | ^ _ , r O C M « -CV) CO T - T -D K ) V O <*CVI O l A O I T i CMVO T - V O r - VO <J- m -r, rO CM CM v - T -O CA C-O C— V-O ^-O CM C-O r f O r O r — r - l T v O \ r — ^ - C M •«^ r o CM CM t - , I A O LO.T-VO """rOVOCO r O C — O T } - t — ' " C O LTvCM «ç}- r o r o CM r - •*" O Cvl * 3 - t — O S * - r O v O C O t—VO ITN^lrOrOCM T -i n o -i A O m o 1 A Q I A r O C M O OM— VO "3 rO t -I A r- t— rO OYVO C M C O t t T - O N V O V l - T - 0 \ t — 's)" CM CM f ï - r - r o w »*• t— C A T - rOVO CO i r \ C M O W O r O * - C O LACM W CM T" r - <" r « LACO i - ^ N CO «vl- T - C— rO 1 1 I 1 <r~ T " T-> L A O L A T - V O ^ r o v o c O l A - r - V O C M f -r r> C M T - • CM CM T - T - . O C O V O ^ - CM' O I A O L A CMVO <r* VO » - ^ ^ n r rO CM CM T - T— O CA CO t— VO. VO CM CO <<t O rO t ~ T - LA CAt— «H/ CM "H/ rO CM; CM v -L A O -L A < r - V O •^•rOVOOO r o t — O ^J- C— »"CO I A CM ^ t r o r o CM T - T-O C M r t t — C A T - r T-O V T-O C T-O t—VO l A ^ r O r o C M T -L A O l A O l A O l A O t A rO CM O CA C—VO ^ t r o »-L A r - t — r O C A V o C v I c O ^ t r - C A V O * 3 - t - 0 \ C - " 5 l " C M CM r r r r o c v i ' c t r — c A T - r C v o r o I A C M C A V O r O t - C O l A C M CM N r r r f

o o o o o o o o o

T - C M r O ^ L A V O ^ - C O CA

v v v v v v v v / v

1 1 1 1 1 1 1 1 1

o o o o o o o o o

B

O ;

ä

CM m CO H H (=1 »3 S" H

U

O V : 1 U N »— <D > •rs •M

ê

CD - ' ITS V 1 t -C CD > • r j •ri

ë

P v - ^ • H . • P t J 03 M - H .ä Ti. 3 •r-j ' a ' f i -H -H ...A . • * r H A -P cd CD P i S rO CD -H •CO c •tf -H •H «- e o<+» S3 • H O d r H - P !> o IH r» CD 'cô . f t - r - J - P • H cd . r ° • • ' O r d - P CD - r i - H ti w 2 cd •H O rH -P P v - ^ • H « • P T J nj CQ - H • O CT1 f i - H «H © N + > r H P* Ü • . r H . 3 - P CÔ Ö) ft S , Q CD ' H •H T * B o^-p a •H o 8 rH +* f> CÖ lie X I rH O U_{CD CÖ} > '_ ft - o - p • H CÖ • rQ t l ^ - P CD - H - H • a n • H T - C H 3 Ctf 0 * - P •H o .-» - p UN

"S

^ 0 . T— T " ^ * T -<

-C?

CM T— '' T - ' T— -C? T -CM Y— T ~ O • P ' t ) CÖ

ü

2

r H fc W CD (Il ft T l

& & g

u CD 0 ) tiQ

• S * s

ri C 3 H ni +> !> t> rH CD ^ O A ft Ö O -H u N * t ""> CM "T-UNCM O W O r n 1 1 1 1 l O ^ c i c M r - O O O O " 3 O v O C \ J C O v j r O C M T ; CM CM i v -O T - T - C M r o r o i A t ^ - c -O CM f CM f CM h i n r n r -- • ("O CM CM t -- - T-. o UN o UN o »o CM co «4-r — T - v £ ) 0 UN ONt— vj- CM r*\ r o CM CM T -O CM s f l A ^ . -ON CM "si-1— O ^J-CO CM VÛ O CO UN CM T j - m c \ J . C \ l r" r - . O o o o o o o p o o \ c o r— vo i n ^ f n S i r-uNt—co o c v i r n r-uNt—co V O ' « d C M T O S t ~ i r > r O ' r T X— T T -uNT-r--,oao\vocvico-*t T - ONVO « * T - ON t— r t CM CM T - T". V~ *"" ..lT\cO r - rOVO ON CM "st t— ^ T - O W O r o O C O I A C M CM CM T - T - T - "t— tT\M3 C-*00 ON . ^ • r - c o ir\c\i t i l l O C M r O . m V O C O C O O N O N r O O N l T N T - f — r O C \ J r* <M T V T -O "vtC-O T - l / N -O N C M • ^ • t — O L f N O v o T V O l A r n t r o CM C\J r v -LfNO L?SON"«t O N r ~ . ^ o j m m CM T - •«-O i A •«-O i n •«-O ^ c o w v o C O C M t — T - V û Q f - t r N C M uNvo vo r - 1 — c o co ON "«d-C O t — V û L f N ^ c r ^ "«d-C M T - O N UNCO T - o-» \ o ON CM ^ j . p _ I f N r O C M O C O V O l A ^ r -T— T-» * ~ r~ O c - ^ O r - r n o c—rn T - C O ^ < * T - O S C — r t CM ( \ l r - r i - r l A O N ^ C — f - ^ t C O C M V O n o c o u N ^ o r-incM CM CM »— r - T— T - * o o o o o o o o o T - CM m ? * ICNM3 C—00 ON V V V v \ / v v v v 1 1 1 1 1 1 1 1 1 o o o o o o o o o î CÖ o UN V 1 o Ö CD > •r-> • H CD * ; P v - N • H • - P t J •r-j o * H -H -H CD « Ö T H ft CD • »t-4 • * * • * * Sî CD p , B fi> CD«H • CO Ö T j - H •H T - a

g.

o - p n •H O S r H - P > 03 tj) 43 r H O U > nî CD - P ft - o cd • rQ - P •^ _, *d © -H ^ rQ CO r H _! ^ ^m T j <>H • H T - ai •H O rH -P T—

•C?

CM *-< <— U N * * r<-i CM t - . . . : UN CM ONVO m i l 1 I I f N ^ m C M T - O Ô O O ^ t O v o N C O ^ c i C M T -W W r o î - t - r g r o ^ i A c—co CM t— CM t— CM C ~ - m r O T ~ r«"> CM CM T - TO U N TO U N TO V TO C M C TO ^ J -t - r - y o O l A 0 \ -t ~ - «H/ CM r*> m CM CM T -O c M < t l A N -ONCM -«t r ~ O ^ C X ) CM VO O C O UN CM «tf rO CM CM * * -O -O -O -O -O -O -O -O -O ONCO t— VO UN ^ f m CM T-UNt~-CO O C M ^ U N t — 0 0 VO ' * C M » - O N t ~ -lAr rl, r* T * T " T T -I T l i - N f O ONVO CM 0 0 T t ' " • O N V O ' s f f - O N C — * 3 " C M CM ' T » T - T— T » UNCO T - r o V£> ON CM «H/ t — « V J - T - O N V O r O O C O U N C M CM CM T T T T -o -o -o -o -o -o -o -o -o T - CM rr\ -Kf U N V O C — 0 0 ON v v v v v v v v v 1 1 1 1 1 1 1 1 I o o o o o o o o o x - C M r O - ç i - U N M p r — C O UN CO

cd •d o V ! i n > ö i ) t> T-) •H

ë

CD X> cd ,cj i n V 1 t—

1

• r - j •H

•s

rO

liquid.beh

.

pe

r

ha

to

t

1

Aug

.

(tijdsti

p

va

n

minimal

e

liquid

.

)

liquid.beh

.

pe

r

ha

to

t

1

Me

i

bi

j

volg

.

afsluitdat

a

liquid.beh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Aug

.

(tijdsti

p

va

n

minimal

e

liquid

.

)

liquid.beh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Me

i

bi

j

volg

.

afsluitdat

a

e

graslan

d

J

J ran

de

oppervlakt

e

un i r -CM v -^ CM i n T — CM T— T — 5 — CM v •c— r— • d o M ta % -p rH Ü O "H-CO CM vo r*1 O C - i n C M 1 1 | | T— V— O C m C M O N t ^ O r O t " O M f t W O M A t M C M r -i n -i n -i m n -i n M D c M c o *=t UN r - t>- rO ON m x^- CM T-CM T-CM f - T -i n m m m m ^ o c M c o •<*• -*t ON ^ ON ^ f ONf— ^ CM r<~) CM CM t - T-o vT-o c j ON m * " r n vT-o cT-o c o CM r~ * - vo ' " c o i n c M r o r n CM CM * * m T t co ONVO W c o r j -C\l r- CJ\COVÛ i n ' t w T-Lp, T - r— r o ONVO CMCO r f T - ONVO < t r - O s t ~ «=1- CM (M r r r r O CM r t C— ON T - i ^ V O CO t n C M C T N M D r O T - C O i n C M W W r r r r tncM ONVO m . . T - ONVO «tf- CM 1 1 • | | O -r- CM rr, T t "=frC0 CM VO t— ç j t c o m CM •« i -Y— «r- T— O -rtCO rr^f- ^"Op Vu r o rOONinCMCO i n r O c M r <M T T T -O «3"C-O r o r— »~C-O V-O r*"» CM C— CM Cû CO OWO T^- CM i n m v o vo vo £ - o ro t~-i n o m o m o t o t~-incM r n m CM CM Y - r~ i f \ 0 \ r n t ~ - r - ^}-CO CMVO inCM ON t— «çJ- T - CO vo r>") T - O c o c— vo i n ^ CM T-inCM O N t - ^ - T - O O vo r o o c o m ^ n * - ONVJ ^ CM OJ r i - r - T -O r-O r— -O r-O C~- -O r -O h « H - r - c o v o m o c o tncM CM CM T - T— <i— T— o o o o o o o o o T - c v j r o - ^ i n v o t-*co ON v v v v v v v v v 1 1 1 1 1 1 1 1 1 O O O O O O . Q o O

-r- CM r^i -Kf ir\KO [~.cO

cd .Cl o o V « o i n > •r-J •H X> cd .3 o i n V 1 o > t> •r-S • r l u Ti ü> X>

liquid.beh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Aug

.

(tijdsti

p

va

n

minimal

e

liquid

.

)

liquid.beh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Me

i

bi

j

volg

.

afsluitdat

a

liquid.beh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Aug

.

(tijdsti

p

va

n

minimal

e

liquid.

)

liquid.beh

.

pe

r

h

a

to

t

1

Me

i

bi

j

volg

.

afsluitdat

a

^n Y -CM T -< rn CM Y— > • \ Y " CM \ . ^ t Y — CM Y— Y— Y— O i n Y™ O CM CM O ON CM O co en t n Y— o o «r-O CM i n vo CM o o o o . CM ONVO rO 1 1 1 1 CM ^ O - O N T - n O i n t — CO » t O v O . f O W T--vl-ONrnCO CM t ~ - r ^ V O • ^ t O N i n o v o " 3 T i -•*t asmco CMvo » - v o CM vo T - i n o t - i n CM rO CM C M T - T-i n v o r — f - c o co CM ON i n o N r o r - T - c o i n c M rO CM CM T - T-CM ^ t — O N ^ - ^ m f — vo in^H- ro m CM T-'H-ONrOCO CM t— T - VO C M O O N C ^ V O v J r n T -t H / O N r O c O CMVO ^ - V O o c— i n CM o c - - i n c M CM T " Tr r— r— i n v o t-- C~-CO CQ CM ON i - n o t — ^ J - T - C O i n c M CM CM T - T-O i n <r-O CM CM O ON CM O CO i n o t— o o (M m vo CM O T— V 1 o o o o o CM ONvo m i i | | C M r J - C — O N T - r O i n t — CO •*ƒ O VO r n CM T -T - -T ~ -T ~ • ^ • O N r O C O CM C — r o v o • ^ t o N i n o v o -«t T - TC\) 1 T T -•«^•ONC^OCO CMVO T - V O CMvo T - i n o c ~ - i n c M r n CM CM T - r-i n v o c — c — c o c o c o O N i n o N r n t ~ - T - c o ï n c M rO CM CM T - T -CM ^ t t > - O N T - r n i n c — VO i n ^ f ) rO CM T -•"^•ONrOCO CM C - » - V O C M O O N f V O ^ r o » -• « H / O N r O C O C M V O r - V O o r - i n c M O t— i n CM C \ | T " T T 1 -i n v o r— t—co co co ON r O O f — v l - i - C O i n C M N C A J 1 1 1 -0 -0 -0 -0 -0 o o o CM ro ^t- m v o C--C0 ON v v v v / v v v v 1 1 1 1 t i l l o o o o o o o o t-CM r o ^ i n v o t>-CO

't

i n co

LANDBOUW-ECONOMISCH INSTITUUT VAK STOLKWEG 29, 's-GRAVENHAGE

Enquête-formulier voor het onderzoek n a a r d e financiële positievan landbouwbedrijven

Boekhoudbureau Bedrijfsnummer Provincie

Landbouwgebied Gemeente

NIET INVULLEN _{| Gepacht} | Bedrijfstype

0°/o 1 - <25°/0 2 5 - <50°/0 50— <75°/0 75-<100°/o 100 °/0 1 2 3 4 5 6 code ') Grootteklasse

Leeftijdsgroep van de boer

4 - (7 ha 7 - <15 ha 1 5 - <30 ha 30— <50 ha 50—<100 ha 20—<30 jaar 30—(40 jaar 40—<50 jaar 50—(60 jaar 60 jaar en ouder 1 2 3 4 5 code ') 1 2 3 4 5 O p p e r v l a k t e en indeling van h e t bedrijf a. Granen

b. Hakvruchten, w.v. pootaardappelen

cons.- en fabr.aardappelen suikerbieten en voederbieten overige hakvruchten

c. Andere akkerbouwgewassen (w.o. peulvruchten, vlas, klaver, incl. lucerne)

d. Tuinbouwgewass. (excl. zaaiuien, vroege aardappelen) incl. boomgaarden zonder onderteek of met onder-teelt van tuinbouwgewassen

e. Totaal bouw- en tuinland

f. Grasland en kunstweiden (incl. boomgaarden be-weid of gehooid) ha ha ha ha ha ha ha ha ha

g. Totale oppervlakte cultuurgrond

h. W a a r v a n de t o t a l e oppervlakte boomgaard : ha ha g a a a a a ..a a a a a a 1 2 3 4 NIET INVULLEN

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

Oppervlakte cultuurgrond in eigendom gepacht Gebouwen zijn gepacht

„ in eigendom a Tijdstippen van pachtbetaling : Boekjaar afgesloten per :

ha ... ha .... code ') 1 2 Bedrag f Bedrag f a a

₁₈

19

20

Debet

BALANS

I. VASTGELEGDE MIDDELEN

a. Grond f Gebouwen . . . . + f

Onroerende goederen gebouwd door en in eigendom van pachters

b. Veestapel . . . . f

c. Dode inventaris . . -f f_ .t

d. Veldinventaris

corr. INVULLEN NIET

Totaal I II. VORDERINGEN OP LANGE TERMIJN

A. a. Hypotheken u/g b. Uitgeleende gelden

Sub-totaal A B c. Ledenkapitaal , .

d. Aandelen in coöperaties

e. Nog te ontvangen erfdeel . . . . f. Afkoopwaarde van verzekeringspolissen

III. A Vlottende middelen a. Voorraden . . . b. Bedrijfsvorderingen Sub-totaal B Totaal II c. Effecten . 1. aandelen 2. obligaties Sub-totaal A B. Liquide middelen a. Kas en giro b. Boerenleenbanken c. Overige banken corr. Sub-totaal B NIET INVULLEN Totaal III 21 22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32 ! 3 3 ! Bedragen in hele gld.

PER Credit

III.

EIGEN KAPITAAL

a. Privé- en bedrijfskapitaal b. Nieuwe onbelaste reserve

hiervan is naar schatting aan be-lasting verschul-digd

af

Totaal I

II. SCHULDEN OP LANGE TERMIJN

A. a. Hypotheken o'g

1. wegens voorschott. van boerenleenbanken 2. andere hypotheekschulden . . . . , b. Overige voorschott. van boerenleenbanken c. andere geleende gelden

Sub-totaal A B. Nog uit te keren erfdeel

Totaal II

SCHULDEN OP KORTE TERMIJN

a. Privé-schulden b. Bedrijfsschulden c. Belastingschulden

d. Lopende rekening bij boerenleenbanken . e. Andere bankschulden 35 36 37 38 39 40 41 42 Totaal III 43 TotaaUgeneraal j 44 Bedragen j • in hele gld.

SPECIFICATIE V A N DE V E E - I N V E N T A R I S

Diersoorten Aanta

Waardering voor aangifte van de Vermogensbelasting per stuk per soort

( 2 x 3 ) totaal per groep

I P a a r d e n : Dekhengsten Werkpaarden Tweejarige paarden Eenjarige paarden Veulens R u n d v e e : Dekstieren , Melkkoeien Vaarzen Pinken Kalveren Weidekoeien Ossen . V a r k e n s : Beren . Zeugen Biggen Loopvarkens Mestvarkens W o l v e e : Fokschapen Weideschapen Lammeren . Rammen P l u i m v e e : Totale waarde (in te vullen op de balans)