36
lnsektenaantastingen
op populier
en
wilg in 1979
/
W. Schuring
RBL ,,De Dorschkamp", Wageningen
Blijkens de gegevens over insektenschade aan bomen en struiken
die
jaadijksmet
vrijwillige
medewerking vanruim
150 mede-werkers verzameld worden, zijn dehier
volgende insektenscha-delijk
geweest oppopulier
en wilg.De
rupsvan de
satijnulind.er (Leucoma salicis)vrat
vele
kilo-meters wegbeplantingen vanpopulier
plaatselijk kaal o.a. langsde wegen Delfzijl-Scheemda
en
Veendam-Gietenin
het
noor-den, maar ookin
het westeo langs de provinciale wegBlijswijk-Benthuizen,
langs
de
Rijksweg
bij
Roelofsarendsveen, langsRijksweg 12
bij
Nootdorp,
Zoetemeer,Blijswijk,
Zevenbergenen
Goudaen
langsRijksweg
2
brj
o.a. Maarssenen
Vleuten. Ookbij
Zevenaar, Heesch en Leuven(kloon'Heidemij')
werden wegbeplantingen kaalgevreten. Evenalsin
voorgaande jaren trad de satijnvlinder opin
de IJsselmeerpolders, o.a.in
het Urkerbos,het Spijkbos en de Gelderse Ffout (kloon 'Dorskamp'). Van
wilg
is
slechts één aantastingdoor de satijnvlinder
gemelden
weleen matig
tot
zware aantasting te Emmen.Op
verschillende plaatsenin
het
land
warende
wilgehaanties(Phyllodecta
spp.) schadelijk;
op populier
bij
Zundert
(Pop. alba en P.x
canescens) enop
wilg
bij
Haarenzijn
zware aan'tastingen gekonstateerd.
Ook
elders,zij het
in
mindere mate,waren de
wilgehaantjes
aktief:
o.a.
bij
Emmen,
Brummen, Hengelo, Gemonde en Baarle Nassau.De
tuilgehoutrup.r (Cossts cossus)is
eenjaarlijks
terugkerend probleem.Zowel
oppopulier
als opwilg
wasdit
insektschade-lijk
op
Terschelling,in
Álkmaar,
de
Haarlemmermeer,Euro-poort
en Gouda.Te
Berghem en Macharenrichtte
Cossus enkel schade aan op populier.De
ionge wilgehoutrupsenzijn
alleen instaat om
via
verwondingendie
o.a. door het bermbeheer, snoeien het verkeer veroorzaakt kunnen worden, de bqqm
binnen
tedringen.
Bij
overbevolking verhuizen volwassen rupsenuit
de aangetasteboom
(,,Cossusboom")naar
nabijstaande bomen. Deze oudere rupsen zijn wèlin
staat om aktief een boom binnen te dringen.Een ,,Cossusboom"
is
dus eenbron
vaninfektie
endient
opge-ruimd
te worden. Ookvanuit
de achterblijvende stobbe enwor-tellijsten kunnen de
rupsenzich
verder verspreiden,wat
menderhalve
zal
moeten
voorkomen.Indien men
een
aangetasteboom nog
kan
redden, moet m€n de wonden,na
verwijderingvan de
boorproppen,in
de
zomermet
een wondafdekmiddel met fungidewerking behandelen, waatna deze dichtgestoptmoe-ten
worden.Natuurlijk
moet men allein
denabijheid
staande bomen op verwondingen kontroleren en ze,indien
nodig,nave-nant behandelen.
De
kleine uinteralind.er
(Operophterabrumata)
washier
en Vretende laraen tan het popalierhaantje (Melasoma PoQttli L.).daar schadelijk oo populier, o.a.
bij
Lauwersoog (Pop. nigra), de GelderseHout (kloon
'Flevo'), het Harderbos enbij
Dirksland.Een ernstige aantasting door de scltimmelluis (Phloeomyzus
pas-serinii)
werd
gekonstateerdin
het
Visvijverbos. Dezelfde luis manifesteerde zich marigin
de Gelderse Hout.Ook de horzelulinder (Sesia apiformis) deed weer van zich
spre-ken. Populieren
bij
Haarlem, Ábbenes(kloon 'Heidemij'),
DenHaag en
Goedereede werden aangetastdoor
dit
insekt. Langswegen
in
de Beemster warendoor de
horzelvlinder aangetastepopulieren
door hun
ongunstige standplaats zodanig verzwakt,dat schimmels
(rot)
een kans kregen.De
aantastingen waren zohevig dat de
bomen
gevaar opleverden voor het wegverkeer en moesten worden opgeruimd.Op
de kwekerijen van de
Gemeente Amsterdam brachten depopulierhaantjet (Melasoma spp.) eÍnstige schade toe aan PoPu-lieren.
Aantastingen
door
populierhaanrieswerden
eveneens gemeld van de Nieuwe Oosterbegraafplaats te Amsterdam en van enkele plaatsenuit
Den
Haag.Incidenteel waren nog andere insekten schadelijk, zoals
op
zwar-te
populier
de
:p'i'raalgallais(Pemphigus
spyrothecae, DenHaag) en
op wilg
de
utilgeblad'werp (Nematus salicis,Delft),
de$ippelnto,
(Yponomeuta rorrella, Bleskensgraaf) en deuilge-bailgalmug (Rabdophaga saliciperda, St. Maartensbrug). Popalns serotina, ddilgetdsl door d.e scbim.mellail (Phloeonyzus
pas-serinii Sign.). I I l