Visies op hennepgebruik.

Inhoudsopgave

I\\]LEIDING

HOOFDSTUK l

HENNEPGEBRLJIK I DE LITERATUUR

a.Definities van (soft) drugs en (soft)druggabruik b.Diverse visies in de lillteratuur

HOOFDSTUI< 2

VISIES OP HENNEPGEBRLJIK VAN MOEDERS

PiDOLESCEf\JTEf\1 aQOpzet van het onderzoek

van de onderzo

c.Visies op moeders van adolescenten

HOOFDSTUK 3

INVLOED VAN ADOLESCENTEN OP DE VISIES VA

HUN MOEDERS

aeKennis en over l 3 7 19 19 19 20 26 26 b.Tijdstip van kennisvorming moeders van gebruikers 26

c.Invloed van de kinderen 26

bij en en bij kinderen van

27

e$Vergeli van met gebruik van

elen als alkohol en tabak 28

Noten 29

- TabGllen 31

If\lLEIDirJG

In deze skriptie zal worden welke visies er zijn op gebruike

Visie wordt hier in de betekenis van zienswijze, ze van beschouwen,

Visies worden door de positie en de waarden en normen van de beschouwer.-l Onder hennep ruik wordt verstaan het ruik van de rodukten marihuana

en hashish. Hier zullen ze ook wel worden cannabis(produkten) of soft drugs.

De definities van drugs en druggebruik, voorzover ik die in de literatuur heb aan-getroffen zullen behandeld worden aan het van hoofdstuk l .

In de inleiding van stelt Becker dat een (al dan niet fiktieve)

situatie een sociaal probleem wordt als betrokken partijen deze situatie omschri ven als een sociaal probleem ( 4,p 14 2 • Voorts stelt hij dat sociale problemen de resultante zijn van een proces waarin elde visies naar voren komen, en compromissen worden waarna akties ondernomen kunnen worden om deze

pro-blemen op te lossen (4~p ll)o

Hennep ruik is niet fiktief; de roouK0en zi in Nederland verkrijgbaar

2n worden In Nederland is het van hennepprodukten verboden bij n ~ 1 2:i ..., " .1- ~ , 1 •

de upiumwer. ulG verooo oat een is van internationale overeenkomsten, gold

lang voordat het hennepgebruik beschouwd werd als een probleem (37, 52).

In 1969 schrijft De Vaal ( 68~ p 170): Hond tien jaar is het probleem van het druggebruik in Nederland actueel geworden", terwi in een interview met Mr

substituut-officier ! ' ! 0 J...

van nee arronoissemenG D

178)

scaac: Van een probleem kan men in Nederland gelukkig niet spreken." De criteria om druggebruik een eem te noemen zijn verschillend$ De Vaal was een

van de eerste medici die stelde dat het rodukten betrekkeli

! ' ,

0-onscn ao eJ.. l was. Hij vond daarom de st en st bij

overtre-niet in verhouding staan met het kwaad. Voor Van Dedem als crite-rium het aantal overtreders.

Cohen ( p 25) stelt: "Ons inziens hebben we hier te maken met tenminste 2

problemen: de problemen die ontstaan d or het van drugs en da problemen, dis

voortvloeien uit de maatschapp:ili reaktie op dit illegale a Ik zal het

hier zien als ~~n probleem, omdat m.i. men zi reaktie (mede) laat alen door oe problemen die ontstaan door het , of wel door de manier waarop men deze laat-ste problemen waardeert.

Zoals ik in deze sk ie aan te tonen zi we van het

hennepgebruik nog niet in het stadium van het compromissen sluiten, laat staan in

het stadium van het ssen van dit probleem.

de orde komen zal worden nagegaan welke de verschillende en zi van deze

.,. " ") f

visies en weiKe e) normen en waarden bij de diverse visies een

rol spelen.

In hoofdstuk 1: gebruik in de literatuur, zullen eerst een aantal definities van (soft) drugs en (soft) druggebruik behandeld worden en daarna worden de diverse visies die in de literatuur naar voren komen, behandeld.

In hoofdstuk 2: Visies op hennep ik van moeders van adolescenten, wordt uit-eengezet welke in het vorige hoofdstuk visies of aspekten van deze visies van invloed zijn geweest ~p de manier waarop moeders van adolescenten het

beschouwen. De gegevens voor dit hoofdstuk zijn afkomstig uit een onderzoek dat ik heb gehouden onder 23 moeders van adolescente gebruikers en niet-gebruikers van hennepprodukten.

In hoofdstuk 3~ Invloed van adolescenten op de visies van hun moeders, wordt

nagegaan in ' _{noevsrre os jongeren, die over het} ' _{meer vertrouwd zi met en}

meer kennis hebben over soft drugs dan de , invloed hebben op

HOOFDSTUK [

HENNEPGEBHUI

DE LITERP.TUUR

Hieronder zullen eerst een definities van soft) en (soft)

bruik worden behandeld en daarna zullen de diverse visies dis in de literatuur

voorkomen, worden.

4

Diverse schrijvers hebben zich probleem van het definiëren van de term drugs. Berber e.v0) stelt dat niet iniäerd moeten wor-den in termen van het middel, maar in termen van de funkties die ciit middel heeft

VCOI' drie verbonden veaus van mense..Ll "

.

onderscheidt

funkties op Ben , een p en een sociaal niveauQ Omdat e-men het meest zinvol gespecificeerd worden door wet theorieën, kunnen

Berber, funktionele definities van het DBSL worden van de rie die relevant is voor ieder van deze drie niveaus. Omdat er echter

aanvaarde sociale en p

, ziet Berber af van het geven van een definitie. Hij reekt de p sche en sociale funkties van

Ook Cohen ( p 3 e~va) heeft zich in het definit be-zwaar tegen de funktionele benader van Barber is dat door deze het minder k is een beeld te van de stoffen dia in bestaan en van deze stoffen. Andere definities vindt of te ruim of te

van een specifieke stof onstaat z.i. de kans op misverstanden. Ook Cohen komt niet tot een definitie.

Vele schri hebben wsl een definitie gegevenG In de hieronder def i-nities kunnen diverse elementen worden 1 ! " :

onoerscneioen. Vien def iniëert s

a. naar de een criterium ,

b. maar het • Hierbij kan woroen onderscheiden in

medisch en niet-medisch , waarbij niet-medisch wser uitsenvalt in zelfmedikatie en een sch of psychologisch critericm),

Co naar de maat reaktia op het (een criterium) C> Een definitie kan esn of meer van deze elementen bavatteno De elementen a en b ga~ ven soms de funkties aan die kunnen hebben.

Eerst zal een schema gegeven worden van de behandelde definities waarin zal war-den aangegeven welke elementen ze bevatten. De definitie wordt specifieker naar-mate hij meer elementen bevat.

Definities gegeven door Ariëns

x

x x Granaat

x

(1971) v "

x

x

x

( 1969)

x

x

x

Nelernans x

x

Noach

x

x

v " Samson

x

x

x

x Go ode

x

Hulsman x x

x

Van

x

x

x Roscam

x

x

x

x

Schofield

x

Schouten x

Van Ree)

Establishment x x Gebruikers x x

Drugs is ce lse term v::or g In meest zin wûroen iniëerd als: stoffen dis in de funktie of struktuur van de li-chaamsweef se1s

Granaat en Van der ~ \ -;

wa..L p 12) zeggen: Iedere lezer dient bij het woord

alti te denken aan het farmacon); dat is een stof oie in ger hoeveelheid op het lichaam een relatief heeft." En zo stel-isn zijn voorts ( p 15 ~ nGeneesmiddelen dienen, wil men er baat bij vinden te wor-den voorgeschreven door een arts." In het boek waarin ze deze definitie geven

achter dat ZE~ betekenis niet liciet in deze dafinitie9 en

zeker in de zin, is dat voor die nie~ 08or een arts worden voer-Baat het niet~ dan schaadt het wel.

276) stelt dan ook: In het hedendaagse populaire is de in-houd van de term drugs weer , zodat hiermee in het bijzonder bedoeld worden stoffen, die de geestestoestand of de p

de geneeskunde." Toch blijft de letterlijke van het woord drugs velen

par-ten spelene

Samson

(52.P

45) zegt: "In eerste instantie worden onder de term s

zelfstan-digheden verstaan die als worden gebruikt, maar verder ook stoffen oie een bepaalde werking op het menselijk of dierlijk organisme uitoefenen zonder dat daarbij de gebruiker de bedoeling heeft een of ander ziekteverschijnsel te voorkomen of te genezen.n

Roscam Abb ( 50 ~w 1 \

\

.

'

-

) maakt geen onderscheid tussen medisch en niet-medisch

ge-bruik in zi definitie: zijn stoffen die op een of andere wijze op het organis-me inuJerken en worden om in een verbeterde toestand van welbevinden te gera-ken.n Ook Schouten (55"p 11) maakt dit onderscheid niet. Hij definiëert drugs aJ_s '

alla stoffen die dienen om t de st , gevoelens, manier van denken en waarnemen van de G8 veranderen. Voor middelen als hennepprodukten en L~u, die volgens hem (55,p 23) door t van niet-medisch gebruik hallucinogenen

(hallucinatie-verwekkers of psychotogenen (psychose-verwekkers) worden , en

door voorstanders psychedelica (letterli middelen waardoor de geest zich manifes-teert) of bewustzijnsverruimende , komt hij met de benaming bawustzijnsver-anderende middelen. Deze sluit naar zijn niet voorbaat een waarde-oordeel in, doch het nadeel vindt hij dat alle in zekere zin bewustzi

anderend zijn, als men de term maar letterli genoeg llli~ is de be-tekenis van de term bewustzi sveranderend hier verwarrend. Schouten schri zelf over ervaringen bij hennep _l. "k _\::ie.p !-!IJ" r. \ ti/ \ " ~ ' ! f '

4u;: \•••J men is zien volKomen oewus~ van het ongewone van de erva.ringen ( e o . ) o n

in de definities wordt naast of in plaats van het niet-medisch ook wel

het als

Schofield (5~p 12 zegt: as the term is used in this book, is taken for comfort, stimulation or pleasure - a recreational H t ,... ' f ,...,,., ,,-,,iJ. \

en OOK uoooe \L~,p L.) stelt dat nthe recreational character of is possibly iBs most outst fea-ture • Beiden maken met een dergelijke cmschrij de me-c os t gewoner genotmiddelen voor de hand

98) wi in zi definitie zowel op het aspekt als op

het niet-medisch nonder i worden in deze

para-graaf stoffen verstaan, die p die als

attrak-tief worden ondervonden, waarbij het opnemen verwerken van prikkels verandert

,, , · •· · , f " ·.c· N , ('0 r,\

(\laar aan-te.101ng van de ae. ini Ll8 van . ioacn "4L"' p ':;;), dia aan sterk waardeoordeel inhoudt: "Onder druggebruik verstaat man het gebruik van in farmacologische zin werkzame middelen als , wanneer deze toepassing niet binnen het heer-sende cultuurpatroon (onderst rep van mij), stelt Han Peype (46"p 19):

11_{0e term} 1 1 _{verwijst niet zozeer naar de farmakologische aspekten van het}

ge-stelde probleem als wel naar een waardeoordeel, dat vanuit oe samen! over ne-c rag van anderen ('gebruikers') wordt en Hulsman ( p 70) zegt, uitgaande van deze twee definities: "Deze definitie is op uit drie elementen:

1. farmakologisch werkzame stof, 2. bestemming als

3e het niet-aanvaarden van het als , als begorend bij het norma-le kultuur0atroon."

Deze laatste drie definities (Noach, Van e, Hulsman) omschrijven dus ook de maatschappelijke reaktie. De definities van Van en Hulsman houden een empiri-sche uitspraak in, nl. het veroordelen resp. het niet-aanvaarden van het

binnen een bepaald ~ul atroon. Deze uitspraak wordt voor Nederland door een onderzoek van de Stichting voor Statistiek (62).

Ook Kooyman (334 p 267) betrekt het aspekt van de maatschappelijke reaktie in oe

definitie die hij geeft in een l . , ..,

an::iKej_ in het Nederlands îi ft voor Genees-kunde van 13 februari 1971: zi in een aald cultuurpatroon niet geaccep-teerde, niet als voorgeschreven psychisch actieve stoffen. In deze de-finitie vermeldt hij niet dat het gebruik van deze stoffen als plezier wordt

er-varen, terwijl hij dit wel vermeldt in zi in hij druggebruik als nhet in een ! , '

oepaai.o cultuurpatroon niet geaccepteer-de en niet door een arts voo van een stof, die men zich toedient om in een verbeterde toestand van welbevinden te

Kooyman onderscheidt voorts 'soft drugs' en 'hard drugs' naar de gevolgen van chronisch gebruik (33,p 267): zi die bij een chronisch

geen lichamelijke afhankelijkheid geven, terwi evenmin opt reedt & Bij

chronisch gebruik van hard drugs rt dat wel. Hij definiëert soft drugs dus naar de effekten die ze hebben bij chronisch gebruik, en deze definitie is alleen bruikbaar in direkte vargelijking ' l 1 \

me-c naro orugs, omdat soft s immers

.

vee~ ' meer

effektan niet hebben, en, zoals even 12ter in zi artikel schrijft, vele andere

effekten wel hebbeno

De definitie van van soft drugs is op het door de

heidsorganisatie in 1964 uitgegeven (70), waarin da termen

(acidic-tion) en Jn-aan \na . /, b''-~Gua~ion1 ' . \6 werden vervangen door afhankelijkheid (dep en-, dence) en sen onderscheid werd tussen fysieke en p

zou kunnen af hankeli men kan er niet buiten zonder groot psychisch • Deze term heeft aanleiding gegeven

' ' 1

i::o-c va..i..e grap • Zo zou men ook p afhankeli kunnen zi van

zijn artner, zijn auto, zi , het drinken van koffie etc. (zie o.a.

32, p

Van Ree (51, p 12) tenslotte, schri dat het establishment met alcohol

en tabak als het van de ontwortelden, hashish,

drugs noemt, en dat de ontwortelden alcohol en tabak noemenc Bij de defiritiet is een tot overeenstemming waar te nemen tussen weten-schaopers van verschillende disciplines. Sociaal-wet ers (Van Peype, Hulsman) nemen " J ~ .L

e~ementen over ulG de medisch-farmakologische definities en medici en

farmako-logen Noach, \ \ l .l..

) ooen neL

Twee tendensen kunnen de definities worden waargenomen. de tendens om de term drugs te gtbDiken voor alle geneesmiddelen , anders-zijds de term te reserveren voor die middelen, waarvan het als

een maat elijke reaktis oproept~

Hieronder zullen behandeld worden: ethische, ridische, medisch~farmakologische, medisch-psychologische, sociologische en

De diverse visies sluiten elkaar niet uit; in de ene visie wordt gebruik

van gegevens en argumenten uit andere visiase Ze benaderen het verschijnsel alleen vanuit een verschillend p • Mede om die reden wordt hier de term visie en niet de term model gebruikt (zie noot

1).

Eivsnmin is er sorake van een eenslui-_{,_} '

dende visie binnen een van de hierboven genoemde hoofdvisies1_•

Met de ethische visies wordt begonnen omdat bli dat de kontroverse over

hen-nepgebruik voor een belangrijk deel een kwestie is van ethiek9 wat is goed en wat

is kwaad.

Dit komt duidelijk naar voren in de logische visies. Men is het over de bruik met zich _{over 1.e-c} h '

en de

sycho-en psychische gevarsycho-en die het hsycho-ennepge- hennepge-wel eens, maar er bestaan grote

verschillen over de van die gevaren.

Dit bli uit de oorzaken van het ruik dia woroen aangewezen. Enerzi

waardoor het in de

als pathologisch, anderzijds de maatschappelijke situatie hand gewerkt wordt. Het blijkt ook

4;:;~~eifü;;-et

beschouwt men de

gen van het henneo ruik, b.v. de eventuele maatschappelijke gevaren van het passief worden van de chronische gebruiker.

= 0

zouden komenG Ook hierover bestaan • Enerzi wordt het isolement als een van het worden, hetwillen viucn~en en het genieten in een fantasiewereld, anoerz1 wordt het gezien als een g van strafrechteli

Een ander 8is de van met

die c1eze ve achten, menen dat het onaanvaardbaar is om het ruik van een betrek!€1i middel zwaar te straffen, terwi e.noeren erop wijzen ' J_

oat.. een niet is omdat men nog niet in s~aat is alle gevaren van het ruik te onderkennen. wijzen erop dat de

king st is, doch dat het _{van nei: ene} ' ' _{jke middel (alkohol),}

het van een ander gevaar middel nog niet aanvaardbaar maakt. Bij een vergsli van de diverse wet

overeenst

visies blijkt

bestaat over de aspekten die hun

vak-on

' - ' l i

betreffen, doch dat oe van die aspekten verschillend is. Bii de

sociale ers daarentegen ontbreekt reeos met bet

tot de aspekten Ol8

..

hun betreffeno f:en verklar _{hiervoor zou Kunnen zi}

dat de sociale wet in hun onderzoekinstrument en.

visies~ Hst ui bij deze visies is dat in st is

met de moraal.

Het 1_{moral entrepreneurs~ Becker voor die individuen}

grûapen die aen regel of in het leven willen roepen, die deel gaan uitmaken van dat-gene wat in een maat ij iniëerd wordt als en kwaad 3, p 145)0

Ten aanzien van het van rodukten warsn dit in de Staten leden van het Federal Bureau of Narcotica, die oo de invoer van de

Tax Act • De meest prominente voorstanders waren Earle .Rowell an In hun stri voor het behoud van de moraal wezen zij o~ de maat

p gevar.en van het ruik. Marihuana zou ontremmend werken oo de ge-bruiker, wien.s tendensen oe vri zouden kr gen, wat zou laicien tet

i 7 De voorbeelden die zij om dit gevaar aan te ~o n,

bli achte-:af en evenmin zi er later bewijzen voor

deze relatie (3, p 135; 23, p 208

e.v.;

28, p 92 e.v.; 34' p 5ó 8"V")o ' Ook in

Neder-land leeft het idee dat er een causale relatie bestaat tussen en • Mr Van Dedem (61, p 178-179) noem~ dit een van de groo~s~e geve-ren van het , en ook Noach (43, p 15) wijst

ar is later t op e, maar onmiddelli had

hij een ander -c.egen het het zou leiden tot ruik,

oe z.gè steop • Deze had hij voordien ontkend 34,o 58\

Een tj~ek dat door bJBI'd ikt, was, dat he~ hele 1drug1

-o!'obleem me~ sen Chinses-ccmmunistische op hst vr e wasten 22, D 707; 37, D 17

De sthicus Roscam Abb

(50,

p

11)

meent dat

het

van gevaren

2-n-houdt or:1ciat r een passieve inst k wa2:rdoor zi VI'i

oe-oerkt woro~ en zi ve:cantwoo:-deli vermindert, en omdat de gebruiker zich

isoleren, alleen of met '

.

waaroco:r zi relatie de we:rkB . .Ll

heid uJordt ast. Onder oe werkeli van de mens verst22t ~oscam de werkeli van de wereld, van zi medemensen en van waarden.

t:;oscam aald ype , da _cnron2-scne ' ~ '

01s zich eventueel heeft ~ rokken in een suocui~uur waarin het

hen-ns sen centrale laats inneemt. Hierbij moet nog woraen

iedere chronische passief wordt men denke aan Simon Vinkanoog.

Ook r en Potterfield 6, p 42 gaan uit de chronische ikar OlJ

van hst gebruik van rodukten" zien in dit een

ge-vaar voor de ij omdat, naar die middelen

ruiken cie werelci van de werkali inruilen voor de wereld van e fantasie.

08 en zal werden 08 visies0

Juridisshe visies

Het uit

.--,_,..,

W.2.J oeze

is oe

l8 sssn ge=

bruik en het wetteli varbode

e1e ioiscne visie wordt verwoord door ~r Van Henssse 71 148) ridisch is het sen heel eenvoudige zaak. Het staat in de wet en het is ver-boden ... Punt uit

De

van deze wet wordt

Hulsman 2~, p 76) meent dat bi~ het tot stand komen van de

.

_{· uJe,cgev} '

zoue.L

op internationaal als oo nationaal niveau, niet is voldaan aan de voorwaarde oa~ een

st beleid op u1et moet 1 <t' ' • ~

oo os ·oes~e·

inrorma-tie. Z.i. heeft men bij het tot stand komen van de wat voornamei.i oog voor de gevaren die verbonden aan het van

bezwaren van da wat zi

2e \l:ri sstraffen hebben voor de betrokkenen een st iserenoe ' ' , en os

effektivitait van vri aidsstraffen wordt batwi elde ö 22~ p 217; 25, 22,

o 31; 37, p 22 e.v.)

b. Strafrec~teli repressie kan de ruikers op siKaar drijven en ze vervresmcsn

van de rest van de maat ij~ (22, p 217; L'.:!y p 75; 28, p

iave van ce wsL is erkt" daze

sterks mate is van da cpspo dis bii dit soort dslikten noodzakeli js gar (25, p 76 s.v.; Le, p 40 e.v.

o. Os bestaat dat oe tie arrestaties selektief Ge werk gaat,

dat esn minderheid wordt p 162; î

j G

e. Het verbod op het van rodukten werkt het van anders ille~ (hard) drugs in de hando(37, p 32)

Voorts v1ordt dat het Verdrag van New York van 1961 niet ds noodzaak inhoudt de ruiker te straffen (22, p 710; 25, p 87, 28~ p 359; 37), en dat eventueel dit ken en moet worden op , als hierdoor

van hsnnep bereikt ka~ worden (25, p 87; 28, p 369 ~

Vinden emde scnri dat het van de

mst tot nist in ds weg staat, ~amson

(52, p

·so)

meent dat men dan of zich niet bswust is van de betekenis van de

mondiale oo en het probleem ten onrechte tot

länd. Hij wenst dan ook van de

de visies speelden niet alleen ridische, maar ook

sche een rol, alsmede de subjektievs van de eff ekten van het

en bij deze visies , tot ~elke groep

b~:hoort naar , en wat zijn de fysieks en p

gevaren van hennep ruik.

Ten aanzien van de rodutten naar hun

bestaat verschil van o ~nerzi s wordt de stof oe

h2lluci-no genen 42' 43' 69)' anderzi Dit

laat-sts maakt dat ze behoren tot dezelfde groeo als alkohol, en vanuit deze menen Shick c.s. en dan ook dat er geen Bkksls

sohe reosn bestaat om strafbaar te bli stellentt

In hoeverre dit st unt de heeft bainvloed kan ik io:on-troleren. Wel ontdekts Keeler (29, p 487) bij een onderzoek, dat proefpersonen tij-dans het van marihuana een overeenkomst onderkanren met alkohol, doch dat er

effekten zi die overeenkomst vertonen met LSD~ alleen in mildere vorm. Ook Noach (á3, p 17) vermeldt dat de rodukten een slaapverwekkende

hebben, doch hij vindt dit sen reden om uiterst voorzicht te

Een ander deer v2n cie rodukten

en een sen van deze produktsn onder oe warenwet (zoals alkohol en tabak is, dat de werkzame bestanddelen nog niet of moeili zi aan te tonen, en dus dosisbepa-ling niet jk is (43, p 17; oo, p 208).

min ~ .1.

or meer sensL eido Men stelt dat voortdurend in het oog en moet wor-den dat de effekten per persoon en situatie kunnen verschillen.

De fysieke effekten leveren hrt~ig problemen op o De door Granaat en Van der lJal

(24, p 36) en (7, p 183) hersenschorsbeschadiging wordt door

D.E. Smith en Mehl (50, p 55) als onbewezen verklaard, en Kooyman (32, p 65) ontkent de mogelijkheid. Dok de door voorspelde kwali e

nageslacht treden (32, p 58 niet oo.

De psychische effekten, of beter de ervan geven

h . '

.18lOe

1 ' voor 11e-c

tot

Tot de nadelige acute p effekten behoren angst, oaniekreakties, en door de jk redende hallucinaties kan een soort p toestand ontstaano

Deze verschi verdwi nadat de roes voorbij 51; 48' p 271;

60, p 68)

Bij de chronische psychische effekten speelt de kip-ei vraag. ruik kan

de oorzaak zi van deze effekten, maar ook kan sen psychische constella-tie oorzaak zijn van chronisch hennepgebruik. Deze kip-ei vraag wordt gesteld ten aanzien van dEJ langdurige psychosen

d~reden

na chronisch ruik

(18,

p 176; 29, p 188-189, 48, p 271) en ten aanzien van de karakterverande-ring die reedt na chronisch ruik, nl. een passief

(27, p 302; 29, p 189; 32, p 58-59; 1, p 238; 43, p 15 e.v., 48, p 272) De gegevens over een mogeli passief worden van de chronische gebruikers voornamelijk afkomst uit studies in de , en het is de vraag of deze gegevens zonder meer ast mogen worden op onze 'ontwikkelde' situatie.

Medici en farmakologen die gepo!fteerd zi voor sering van het oe-bruik stellen dat er weliswaar ernstige effekten kunnen optreden, doch dat die relatief zelden voorkomen, en dan een gevolg zijn van een bepaalde reeds aanwezige persoonlijkheidsstruktuur. dia voorlopig geen verandering wensen: laten de nadelige effekten zeer zwaar wegen. Ook is er een dia zich niet

wil uitspreken over vóór of , en deze groep stelt dat er nog onvoldoende gege-vens ter beschikking

Ar:i6s (1, p 288) vindt dat de , en zeker de

als patiênt of als slachtoffer moet worden beschouwd, en benaderd. komt overeen met het unt van de vco Staatssecre'4.ris van

Kruisinga, die in een televisie-interview op 6 oktober 1970 zei: "Verder komt het mij voor dat verslaafden patiênten zijn, of ze nu verslaafd aan of aan hennep-produkten, ik dacht niet dat dat verschil maakt~~~

het îverslavende1 _{aspekt van ben ik reeds in gagaan(zie hierboven, p 6-7)}

0

12 =

een rol bij 08 die men inseemt ~en aanzien van ne~

van deze visies zi er sen patho-ruik, an tûl

heidskenmerken af van ruikers.

Granaat en Van der Llal (24 en Tolsma (\67) schuilt het p

(dit

in t tot van het van rodukten en andere

) in het zoeken naar een s vindt oui~en de

reële mo jkheden van as mens. De tot en bij

zi niet reëel, omdat met van een middel een bewustzi

wordt die schi waan is, en die overeenkomt met de bewu van

allerlei p eno

Niet alleen de aandrift tot het zou pat zi ook de

van het gebruik kunnen p • Dit zou erop kunnen wijzen dat

ge-bruikers eidskenmarken vertonen die verschillen van

di\/erse schri zou ffi08l..Ll

.

'

.

voor

a. De e~ioneel onrijoe voor wie van

suk-ses zou opleveren in een wereld die in staat als en

be-.

drt,gend wordt beleefd 198) 9 ..Leicen tot een

af-hankeli van behoeft in de vorm van illusies0 Dit

laatste zou de normale van adolescent naar volwassene vertragen 18, p 172)~

De UB die als uit van minachting voor het est

en daardoor sterk betrokken kunnen raken in het d (7, p 179; 18, p 172; 29, p 187; 36, p 158 e

c. De varvreende die het amotivatiesyndroom vertonen en uit de werke-keli vluchten in een wereld van fantasie en droom (31, p 121 e.v.; 35, )

.

Kenniston stelt (30, p 333) dat de moedem van deze vervrsemde

markt woroen door overh , bezit overdreven bemûeizucht en

heido Buikhuizen c.s.

(12,

p 204) vonden dat bij de beeld naar vo-ren kwam van de autoritaire vader en de passieve moeder. Cohen (17, 115 8oVo)

daarentegen vindt het een van de van deze dat het a.an het

ouder-lijk falen (ofwel GT W8J.. aid of

bezits--) te wi en zou zijn oa~ een kind een t wordte

p 167 eQv.) en Timmerman en Buikhuizen (66, p 196 vergeleken p skenmerken ' " I

van georuiKers en verschillen werden

2. het item socialisatie scoorden (Blum en Timmer~ man en Buikhuizen) doch vond gsan verschil ten aanzien van

1_{socials wensali} .J- ! • "'

wa" nlJ als het handelen volgens anderen waargenomen verwacht renen* Blum ontdekte een t elde trend •so-ciale aanwezigheid', een onderdeel van het item socialisatie. So•so-ciale

neio omsch ft hij als verst , enthousiast, spontaan, aktief en expressisf o

3. Blum vond ten aanzien van 1_{achievemant conrormance ruikers}

scoor-den en vond een ikant verschil op de eitsfaktor 1_ord

4. Tellegen vond een verband tussen en neurotische labiliteit, wat betreft de lichameli klachten, en geen verband wat betreft de neurotische klachten, terwi Timmerman en Buikhuizen een zeer ik2nt verschil vinden ten aanzien van neuroticisme. Dit verschil kan verklaard worden uit het verschil in ond , resp. studenten en middelbare scholieren.

stelt dat neurotische labiliteit geen sitie inhoudt voor het gaan behoren tot de miserabelen en en, vaak het t o Timmerman en Buikhuizen om~

schri het neuroticisme niet. hebben dit item opgenomen omdat het veelal in de literatuur als onderscheidend kenmerk wordt, doch zoals zelf stellen betreft die literat~ur onderzoeken mensen die verslaafd zi aan

heroïne. konkludeer ik dan ook dat 11mmerman en Buikhuizen

neuroticis-me

niet

als

een eventueel

tief te

zien~

5. Gebruikers zijn meer van d2t de maat een anemisch karakter heeft (Timmerman en Buikhuizen).

persoon1i skenmerken komen ook voor ClJ ebruikers, en het betreffen groepsgegevens.

Er

kan dan ook niet Luorden dat o.alde kenrne:rken leiden tot in individuele kunnen het faktoren zi die mede

van invloed zi op het (en ' \

ooorgaan; met het

Mik (39, blz. 206 e.v.) stelt dat het 1_anomisch1 _{karakter van onze maat} i ~

-.J

tezamen me·C die kenmerkend zi voor de normale van

eit en adolescentis, het van in de hand werkt. ziet geen gevaren in het en vertrouwt erop dat de meesten adekwate leden van de

ij zullen ' t

woroen l.. 32, P 158-159 e

Als redenen voor het ziet Mik het vinoen van

een identiteit in de groep (ook en Pottarfield : ! \

noemen oezs reoen; en de

moge-tot

motieven zi

heid, meedoen, pressie van vrienden (ll, p 192; 20, p 335; 29, p 187; 3@, pè 198)e In deze visies wel zeer ver uiteen. Wordt ruik

ffiBr-gezien als een p ds wordt het als een

normaal verschi dat in de hand wordt öoor p scha en sociolo-fak"C,orene _{ln ne-c eers·ce} ' ' ' _{wordt de ficaerd, in het}

'i.L

tweede vooral de maat eli e situatieo In beide is er iets

ver-1 '

K88I'O. In sociologische termen het eerste met

harmc-• ' 1

nie-mooe..L, in het tweede met het conflict-model~

Ui en bij deze visies zi dat fakto

-ren 1 ~ ~ !

OlJOragen aan het hennep dat deviant is dat kan

lei-den tot het vormen van een sub~ultuur, dat sociologische kenmerken

verto-nen die verschillen van die van leidt tot het

gebruik van andere (hard) drugs \

}

.

Als een van de maatschappeli faktoren dia bi van canna-bis wordt genoemd dat we leven in een 1

f maatschappij, en dat we er

aan gewend zi dat iedere kwaal met een middel bestreden kan worden (361 p 94; 40,

p 17; 54, p 180). Dit wijst op een beschouwen van gebruik als pathologisch ver-schijnsel, een

die de

jze die ook doorklinkt ils men wijst op de frustraties voor het individu (19, p 355; 20, p 343; 391 p 210, 451

p 27).

McGlothlin en West (35, 181) wi op e veranderde

tingen over werk en de toenemende vrije tijd, en op de meer esthetische en he-donistische instelling de j , in s van een materiële inst iU deze genoemde faktoren behoren ~o~ spekulatieve

sen (47, p 366) deelt hennep ruik in bij 1_{deviantie op van perifere,}

onwerkelijke etiketten'. gaat uit van Beckers definitie van deviantie~ "de _08Vl-'

.

ant is een 'overtreder'die met sukses als zodanig eerd is (3, p 9). Het betreft hier deviantie op grond van perifere, onwerkelijke etiketten, omdat hennepgebruik geen deel uitmaakt van de identiteit van de en het etiket

een gering werkelijkheidsgehalte bezit, d.w.z. het etiket heeft geen I'BJ..a

-tie met de toegedichte kenmorken (23, p 88-89, 47; p 358 e.v.; 54, p 181). Boven-dien is de maatschappij ten aanzien van zi reaktie op deze dsviantie verdeeld in

voor- en tegenstanders van het (54, p 181; 47, 365 e.v.; 63, p 108).

Cohen

(16)

sluit in zijn model van het deviante druggebruik de mogeli niet uit dat hennep ik kan leiden tot sen deviante identiteit.

Goode (23, p 307) en Kenniston 121 a.v.) onderscheiden typen ike:rs

near de mate en op ruik. Ze onderscheiden in de (potenti§le) pro-beerder, Kennistons •taster', de Kennistons 'seeker', en de

die leven gecentreerd nearG rondom hennep Kennistons 'head'.

dit laatste e dat in de literatuur soms als beschouwd

werd) maakt het deel uit van de identiteit. ln het schema van

sen (47~p358) valt dit extreme type onder deviantie op van onwerkelijke,

etiket-ten41

Het is ook dit extreme e dat deel uitmaken van de deviante sub~ultuur

(23, p 22, p 123 e.v.; 31, p i24 e.v • • Goode stelt (23, p 308) dat het hier gaat om 1 à van alle mensen die ooit marihuana habbenc

Goode (23, p 310) en Sutter 64, p 83 zien als een sub-kultureel verschi , maar niet als een subkultureal o Dit in

tot Becker (3, p 9 80Vc) en Schofield 54, p 175 e.vo)~ Deze laatsten het als een deviant subkultureel omdat zij beicien

nun

definitie van deviantie ui van de maat elijke reaktia, ~erw1 Sutter en Goode uitgaan van de omschrijv van

.K.

Cohan ten aanzien van de van

een deviante subkultuur. Cohens criteria zi , dat deel moet uitm2ken van de identiteit van de iker an dat hij in effektieve interaktia moet staan met mensen die dezelfde aanp roblemen hebbenQ

Ten aanzien van de subkulturela normen an waarden werd een relatie

tus-sen en, wat Suchman noe~t, de : loose1 _{ethisko Deze}

î looseî

ethiek komt tot ui in een mindere mate van conventioneel zoals deelname aan politieke demonstraties, lezen van _-c ' _{in ) voor-}

.

'

sverkeer, an een betrokken ,

school-en leven (20, O;:J'

en

20!' p

an

p

6)

vragen

l i

dit rag en deze ethiek~ die bestreden het bestri Diverse schri hielden zich met het onderzoeken van de

kenmerken van de , soms in met ni

1. Meer mannen dan vrouwen I'Ull<8n ., middelen (9, p 64; 10, p 181; 14~

·p 52)o Een mo hiervcor is Cohsn (14~ p 52) dat de nor-men voor vormen van risiko-nemen en afwi voor vrouwen strenger zi , of dat dezelfde normen door vrouwen beter worden geint

2~ De meerderheid van de is afkomst uit de en middelbare m1i1eus 9, p 66 10, p 181; 14, p 70; 20, p 338 • Buikhuizen (10, p 182 vindt in

onderzoekgroeo een oververt van de hogere klasse en hiervoor als dat deze

niet

mee kunnen ' _{Komen in het ouc:}

.

_{milieu en}

de daar slde eisen willen ontvluchten. Als voor ean relatief gerin-ger ik in de middenklasse stelt hij dat dit milieu m1naer ont is

voor • Deze kan m.i. in omgeKserae vorm worden

\/OOI' het in de klasse<!)

3. dat wordt of wero zi de ichtin;an

over--( g' p 65; 10, p 183-184; 14, p 73 ten spekulatieva

verkla-r hiervoor is mei* dat îbêta-mensen meer zi op exoeriamentsn zichzelfo

4. Er bestaat een relatie tussen mate van d en onvoltooide

en ernstige ontevredenheid met de opleiding (9, p 76; 14, p 75), en er is een signifikant resp. ikant verschil gevonden tussen gebruikers en niet-gebruikers ten aanzien van de mate van teuredenheici op school (12, p 207; 20' p 339).

50 Een fikant verschil werd gevonden tussen en wat

betreft _(12' p 203~ 20' p 339). Ook de manier waarop oe

L8lG of -solidariteit werd waargenomen vertoont ciuideli

verschil-len tussen gebruikers en niet-gebruikers (9, p 73-74; 12, p 204; 20, p 339; 65, 1 ,... ,-- \

p ..LOO)&

6. Wat betreft de vrij minder dan niet-gebruikers

zich bezig te houden met sportieve aktiviteiten (12, p 289; 20, p 340), maar meer

met kreatieve (12, p 209; 14, p 77).

7. Buikhuizen c.s. en Geode onderzochten de mate van kriminaliteit. Buikhuizen o.s. (12, p 211) en ikers krimineler zijn dan niet-gebruikers. gaan

uit van de door de en opgegeven delikten, niet van de arrestatiecijfers zoals Goodeo Buikhuizen c.s* kunnen • J..

niet... zeggen of dit kriminele gedrag ootrad .i. laten

~

onderzoekgegevens dit wel toe. Enerzi s vra,_ 2.ij hoe met het gebruik begonnen is en

anderzijds welke delikten

oe

en twee

zijn.

'1 i "

ne0 is

moge-lijk flat bij de vraag naar het van de delikten een aanvullende vraag ge-steld had moeten worden, nl& wanneer de diverse delikten vondens

Goode (23, p ) doet geen vergelijkend onderzoeke Hij heeft gevraagd naar het aantal arrestaties en komt op basis van met het nationale

arresta-tiecijfer tot de konklusie dat zi onderzoekgroep niet krimineel kan

wor-Blum (8, p 288) schri dat er geen bewijs is gavonden dat bij i stud en--een (een groep jkbaar met die van Buikhuizen) een verband bestaat tussen het gebruik van marihuana en het van delikten.

Ook voor de socialogische ' KenmerKen ' dat ze voorkomen bij , en dat de konklusies rokken worden op basis van groepsgegevens. Hier eveneens dat het faktoren zijn die in individuele van invloed kunnen zijn op het

be-(en doorgaan) met het gebruik.

~sn veelgenoemde relatie is, dat gebruik zou leiden tot heroïnegebruik, hypothese (zie hierboven p 8). Een bevestiging van deze hy-pothese werd gevonden in het feit dat mensen die verslaafd waren aan heroine, ofwel hennep gebruikten ofwel hadden (13, p 85; 18, p 175; 23, p 194; 44, p 67; 54, p 101). Uiteraard kan op basis van een gegeven geen causale rela-tie worden gekonstateerd. Hiervoor zou men het begin moeten beginnen, nl. de

12

Schofield (54, p 103) oppert zelfs de mogeli dat door het gebruik het van heroïne enige ti is uit eld.

De causale relatie kan vocJ.lopig niet worden vastgesteld. Wel bli dat de hennep-gebruikers eerder geneigd zijn om andere drugs te of uit te proberen (9, p 101 e.v.; 10, p 178; 13, p 192

e.v.;

23, p 183

e.v.).

Faktoren die van invloed zi op een meervoudig druggebruik zijn, een guns~ige houding ten opzichte van het gebruik van psychoaktieve stoffen en ho-1-1 ,._,t.,.. behoren tot

een groep die positief staat tegenover het ~ebruik van meerdere ( 9' p 109; 13, p 110; 23, p 190; 54, p 103). Goode (23, p 186-187) stelt dat dit v2oral het geval is bij de 'zware1 _{rnarihuanaroker, die behoort tot de deviante sub~ultuuro}

De meest voorkomende l ' q ..L ~ Komoinai.,ie

-~ 1~~ 2~ "84) p·

_L,_,, p ~u f; .J, p l. · • ol alti

is hennep-LSO en

is het eerstmiddel dat en blijft het het middel dat het meest frekwent gebruikt wordt 23' p 184).

~ ! ,-.

am1ne \ '.::1, p 103

ruikt UJürdt

p 103; 13, p 195;

Cohen (13, p 107) wijst erop dat dit kan veranderen zodra de 'rnarktsitua-tie verandert.

Bij de sociologische visies de resultaten uit de onderzoeken soms nogal verschillend te zijn verschillende auteurs. Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn de waardering van het hennep ruik deel uitmaakt van het onderzoekinstru-ment.

Gebruikersvisies: uitgangspunt bij deze visies is dat p is en positieve effekten heeft.

Hennepgebruik zou het ersoonli kontakt

el-kaar woordeloos. Het ont , maakt los uit de van het en alle:;; lei dingen l i ineens weer nieuw, de zeer intens is 32, p 59;

51, p 133 8oVe; 55, p 119 8eVe)o

Ook zou het gebruik de kreativiteit (329 p 60) schuift dit op

een vermindering van zelfkritiek, en Goode (23, p 80) noemt het een deel van de

folk-Wat ook de effekten , ze worden door de ruiker als p ervaren, an-ders hij ermee (3, p 48). Bovendien ziet de gebruiker ~ennep als een niet erg schadelijk middel. Over de rna~e van 'niet erg• best~at wel verschil van • Som-migen beweren dat hennep volkomen onschadeli is (2Bi p 69-70).

De met alkohol wordt veel , waarbij deze ten

gun-ste van hennep uitvalt. Alkohol kan wel verslaven, werkt op de lever, geeft een kater, terwijl dit niet bij ruik (23, p 71)$ Dit L:Jordt

door Farnsworth en Weiss p 176) als _{irreJ..evan"C beschouwd.}

.

' ' _nan

recht-vaardigt het omvangrijke van het ene middel nog niet het van een ander middel, waarvan nog niet eens is vastgesteld geva.arli het is.

HOOFDSTUK

2

VISIES OP HENNEPGEBRUIK

ViOEDERS

ADOLESCENTEN

In het kader van mi stage (di:0 van februari tot eind juni 1971) verrichtte ik

aan onderzoek naar kennis sn van moeders van adolescenten mat bet tot

Als onderzoskgrosp koos ik moeders van omdat vooral

voorkomt in de leeftijdsfase van 13 tot twint (9, blze 64; 10, p 179-180; 14, p 58).

Bo

De

redenen

om

08

te

tot moeders waren:

Uit de literatuur dat hst aantal interaktias mat da moeder hoger is dan

met da vadarf dat de moeder vaker door de kinderen als vertrouwenspersoon wordt, en dat da relatie moeder-kind van groot belang is voor het

kind. (12, p 204; 30, p 333; 53, p 144).

rag van het

De dominerende positie van de moeder vloeit m.1. vooral voort uit het feit dat de moeder zich meer dan de vader met de sa gang van zaken in het huishou-den en het gezin be , wat mede zi oorzaak vindt in het feit dat het me-rendeel van de vrouwen met kinderen geen werkkr heefte

b. De moeders zi omdat ze Oohe80 geen werkk te bereiken

(sen praktische reden).

Omdat hst ssn exploratief onderzoek betrof werd

inter-views. Hiervoor was sen checklist oo alci~ De interviews werden met sen band~rscor-der opgenomeno Slechts e stemde daar niet in toe0

Voor het kr gsn van respondenten wendde ik tot een ler~ar van een middelbare school in Amsterdam, tot de van ean Amsterdams j waar worden gebruikt, en tot het bestuur van de VABOO ( Bond van Ouds:r;:: en

voaderso Een van de van deze is het best den van het

d onder \

)

.

De leraar en de van het j rum benaderden op mi verzoek een aan-tal jongeren. Deze werd of er geen bezwaar tegen hadden dat hun moeders erviewd zouden worden over drugs en • Hadden zij hierte-gen geen bezwaar, dan stuurde ik de moeders een intemduktiebrief en da2rna nam ik kontakt met hen oo voor het maken van een afspraak voor het houden van het

Deze en woonden allen in Amsterdam.

Dezelfde procedure volgde ik ook inzake de adressen dia ik van de VABOO kreeg, mat dien verstande dat de ABOO de moeders benaderd hade Deze respondenten woonden allen

buiten Amsterdam, in Den en

In totaal ik adressen. Hiervan vielen er drie af. Een respon-dente had geen tijd in verband met een e was niet bereid de lijdensgeschiedenis die ze met haar dochter had opnieuw te vertellen~ Het hier om een 'hard , die in een kliniek een

Een respondente haci kinderen ais veel ouder waren aan oe cioor mij bedoel~

de leeft ~ De uit bestond dus uit :re

spon-denteno

Hoewel er tussen de groepen verschillen bestaan, zi deze verschillen voor de in deze skr tie te behandelen doelst niet van

De leeftijd van de kinderen tussen dertien en eenentwint Jaar. De naar van de ' _{Kinoeren was}

.

' "] ~

.

e..i.T mei es en twaalf

De resultati3n van het onderzoek zeggen alleen iets ovar de onderzochte groepo Van representativiteit kan dus geen sprake zi • De gegevens worden voorzover nodig weer-gege\Bl in tabellen, die als bi worden opgenomen.

In deL:e p zal voor de visies de volgorde worden van hoofdstuk 1. De diverse aspekten van de visies worden tegen twee op elkaar betrokken

gegevens,

• of men al dan niet had, l ' \ l

en nae men sLono

Gegen-ovsr net van n ' !

<!!

unaer een \

wordt hier

ver-staan, een kind waarvan de moeder wist dat het tenminste één kaar drugs had

De tegenover legaliser werd als indikatie van een wel of niet aanvaarden van als ged tarnatief 0

Door deze gegevens op elkaar te betrekken ontstond het schema:

Jongeren ,, voor Tegen Weet niet Totaal

---···---·---Gebruikend 7 6 1 14

Niet-gebruikend 5 4 0 _{_,}

Totaal 7 11 5 23

----·---~··---Bij

een van dit schema bli dat geen van de moeders van ruikers voor sar~Lng was.

De volgende kan worden ' ry '

opg8S'"C8..LO Onbekendheid met asn nieuw verschi

sel gaat samen met een afwi dat verschijnsel$

Niet iedere respondente noemde aspekten van alle visies, en ook werden soms meerde-re aspekten van een visie door een meerde-respondente 0 Daardoor is het niet alti aan drieëntwint.

Ethische visies: Veelal werden meerdere ethische aspekten door een respondente aan-gevoerd. Ook werden aalde aspekten ontkend of betwi

De ethische bezwaren waren (zie tabel " _l., ' _Dl

.

_age):

- Hennep leidt ertoe dat de de controle over zichzelf veLliest7

- hierdoor worden de normen uit het oog verloren en wordt Het leidt veelal tot maatschappeli

is hier door f!lao- of P en, als onderdeel van de geweldloze revolutie.

Hennepgebruik leidt tot het van andere (hard) drugs, de stepping-stone hypothese (zie ook tabel 20, bijlage •

Ethische bezwaren worden s vaker geopperd door moeders van kers, en voorts worden ze vooral naar voren gebracht door tegenstanders van of weifelaars inzake legali • Ook voorstanders van ruik kwamen mat deze bezwaren. Dit zal mede veroorzaakt worden door het feit dat men

t.aeva

de waarde-ring van het of kwaad van een nieuw verschijnsel zi nog niet hele-maal heeft bepaald.

Juridische visies: Drie moeders van en twee moeders van

waren niet op de hoogte van het verbod op het bezit en van rodukten$ Voor de houding tegenover verwijs ik naar het schema

Bij een uitsplit naar geslacht

v~ind,

bli

dat geen van de moeders van

meisjes en ) voor is. (Zie tabel 2, r o ~ 1 \

Olj.J..898)e

Dit zou erop kunnen wijzen dat men ten aanzien van de salternatieven van meis-jes behoudender is dan ten aanzien van ' .

08 Q8d ternatieven van

li Cohen, hierboven p 15.

Als voordelen van beschouwde men (zie tabel 3, bi l •

j •

•

Verga-dat woekerprijzen zouden worden voorkomen en Verga-dat de niet meer als handela-ren zouden kunnen optreden;

- aa~ er met hennep niet meer 'zou kunnen worden. Onder 1_knoeien1 _werd

ver-staan zowel de handel in rodukten als het vermengen van

met

- dat het gebruik zou verminderen omdat het niet meer zou gaan om een verboden

oro-dukt;

- dat eenzelfde beleid te voeren als DlJ alkohol,

minder

verkri

zou zijn voor

Als nadelen van sering weroen (zie tabel 4, bi ) : - dat de internationale onderwereld zou worden rokken;

- dat er toch met hennep zou worden, omdat ' ~ .., "l:

men oe l.i1- handel niet aan banden zou kunnen

dat het niet is om een nieuwe tot officieel te

Voorts waren er een aantal respondenten die vonden dat aan voorwaarden moest zi voldaan voordat tot kon worden overgegaan$ Deze voorwaarden

- zodra het mogelijk is om het• e1 _{vast ~e stellen;}

- zodra de onschadelijkheid van hennep was bewezen0

Een moeder van een ruiker zou reeds nu tot vrijgev willen overgaan, maar stelde dat hennep eventueel weer verboden moest worden als dit schadeli zou

ken te zi

Terwi res:;ondenten die tegen waren of er ~ .C' ..,, ' •

we11eJ..eno ~egenover

ston-den soms voordelen zagen in , zag geen enkele e die voor was nadelen in legalisering0

is dat geen van de responoeLen als voordeel van . ,f\, op , dat

er een l " l -i ~ "l

OUl081.lJK onderscheid zou ontstaan tussen soft en hard s, terwi Locn

.

'

velen de stepp hypothese noemden zie hierboven, p 21). Dertien en vonden

.

'-0a0 niet moest worden bestraft,

acht

vonden dat dit wel moest , en twee en wisten het niet (zie tabel 6,

· · · 1 ) H.

01 1-aoe Q 1 ier blijkt dat de tegenover niet parallel behoeft

te lopen met de tegenover het bestraffen van de ~ Drie responden-tetJ< die tegen legaliser waren meenden dat de gebruiker niet bestraft diende te wordene

Het politieoptreden is niet ter sprake gekomen die voor legalisering van

l •

J..

I • ' ' -

~{

0

b~,·

~uioen (zie taoei . _

Het is redelijk dat niet

) 0

I •

,,_

L!JOI'O L de oolitie op dis manier de zaken

kan tracerenQ

waren. De

en in

l ~ " '

oe-cer in oe

vier moeders van over het

ra en op ivals, omdat en kan houden en de handelaren

- De tie treedt alleen op tegen handelaren, en hieruit bli sen dubbele moraal, immers het gebruik is ook verboden.

De is doet er aan. Een respondente waardeerde dit positief, twee res-pondentes zagen hierin een aanwi voor de overbodigheid van os nui-

.

'

.

u1et en acht es waardeerden dit vonden dat de tie strenger zou moeten redens Van deze acht zagen er drie heil in een strenger optreden van de politie terwijl ze erti vonden ~ L l

cat... oe ruiker niet bestraft moest worden. De haalbaarheid van aan beleid is op zijn minst twijfelachtig.

De politie staat machteloosQ Een respondente noemde als oorzaak hiervan de

werking vanuit de top (het Ministerie van Justitie), een de beperkte omvang van het ieapparaat an een de slechte naam die de ie het heeft.

= 23 =

- De politie bestrijdt niet alleen het , maar een hele mentaliteit. Bij van de aspakten van de ridische visies die in de literatuur

woroen met oie van de moeders, bli dat vooral de voordelen van

ring ZlJn en dat er een sterke tendens bestaat om het bestraffen van

08 als zinloos of als diskutabel te beschouwen.

op de hoo ' . ~

e van :iel: r

arma-kologisch gegeven dat de werkzame bestanddelen van nog niet exakt konden wor-den vast (een moeder van een die tegen legaliser was en tu1ee

moeders van en weifelend \

) 0

In het kader van de medisch farmakologische visies werden als bezwaren tegen hebnepgebruik (zie tabel 8, bi \ Q,

/

.

- De gebruikers worden passief, raken versuft. - Het gebruik kan leiden tot paniekreakties, p

Het gebruik heeft J 1 , 6

scnaoe..Ll 0 scha

, schedel invloed op het gebruik is verslavend.

r

- t..an en te stelde dat ze " l ~ , .p nie·c wis-c o i

deskundigen het er niet over eens waren, en twee

Hierbij werd genoemd hersen-en je wordt er ziek van.

gevaarlijk was omdat de en stelden dat ze cioor gebrek aan ~ennis niet wisten or

gebruik wel of niet

was.

Acht moeders vonden dat gebruikers als beschouwd dienden te wor-den, zeven moeders vonden dit , twee uJisten

het

en zes ! ' l '

moeoers meenoen oa0 gebruikers alleen als p en beschouwd moesten worden als ze vers.Jffif d waren aan

• (zie tabel 91 bi î j •

de medisch-f aspekten worden vooral de passiviteit en de ver-slaving De passiviteit werd ook in de literatuur als belangri nadeel ge-noemd. Dat niet verslavend werkt is kenneli nog niet zo doo 1

ter-wijl oi0 toch al in 1964 werd door de Wereld l80

jk is dat psychische afhankeli voor velen hetzelfde is als ~

"

uo-vendien sprak de voo staatssecreààris van over verslaafden aan

hennep zie hierboven ). Ook argument dat als en

be-schouwd dienen te worden is

Zes moeders zagen als een

puberteits-o Vier moeders meenden oaL

vertraag-twae moeders stelden dat hun kinderen door het v-=-lwassener waren (zie tabel 10, bi \

}

.

De motieven voor werden r •

opgegeven~zis tabel 11, bi

sn mee willen doen.

- Het anders uillan , hst aandacht willen trekken.

Het in opstand komen tegen autoriteit. Hiermee werd zowel autoriteit binnen als buiten het bedoeldo

Uit , omdat de geen hebben, niet aan sport doen. Vooral uit het eerste maar ook uit het vierde en vijfde mo~ier

niet ziet als het van een înormaal e E:;; moeten

specifieke redenen n voor hst e ï~1en ziet de veelal als iemand

die niet in staat is zich aan situatie aan te passen. Ook in de literatuur werd op diverse ' _nit~rooven

.

' _{genoemde motieven gewezeno}

van :ruik a.ls maat ve~schi

Men stelde (zie tabel 12, hoort hier niet thuisc

- Het is een uitwas van onze maatschapp Anderen zagen het als

- Een verscni dat hier vr normaal en is ~ Een reaktie op de maaG zoals die nu iso

- t.en van de sociale ivan de tot het 0 c..r is voor de

niets meer om voor te vechten.

, oocn

tege-maa~e

veelal te waren om iets aan te

rkken (

teit en vlucht

₅

hierboven, p 23)0 Anderzi stelden divs!'se uel

een aktieve maat ische groep uaren (zie tabel 13, bi l j •

Naast eventuele tieke aktiviteiten meende men dat ruik soms samen-met seksuele promiskuiteit en afwi normen ten aanzien van

carri~re maken en van het ouderli gezag(zie tabel 14j

Een probleem voor de moeders was vooral dat hun kinderen zich zo bekommer-den om oa toekomst, het 1_{s halen en het maken. Zes}

vel-gen ga en meero Vi van ' 1 ! '

nen oraKen nun af vcor het eind-examen, en vier van hen hebben geen or onduideli werk (zie tabel 16, bi \

}

.

Een aantal moeders deelden mee dat hun kinderen ook r het niet erg

p hJarsne

Diverse

ma2t

eli groep sn faktoren kwamen ter sprake

die van invloed zouden zi n op (zie tabel 15, bi ) : Het gebruik van aoor vriendene

ue van j ra !.;Jaar wordt aano

Kritische het ~{ode bGBkJB voor niet

- De massamedia, die vooral door hun rogramma1_{s het stirnulereno}

Zeer incidenteel werden nog de items genoemd: - Het internationaal samenkomen van

- De beschikbaar ' _{neio van}

.

' _drugs.

Handelaren die jongeren ~ot dru overhalen.

- De kerk, die 0

- De popmuziek(groepen).

De invloed van de sgroep werd wal als het i De res-pondenten die tegen waren of er weifelend ~egenover s-...onoen, +- ' wezen vooral op de funeste invloed die uit van ra. Het item jeugdcentra heeft ook bet op het item leefti , omdat de jeugdcentra voornameli bezocht worden door

Voor de kenmerken van de verwijs ik naar tabel 16, bijlage. De visie komt in hoofdstuk 3 ter sprake.

we de diverse aspekten van de visies die in de literatuur

den met de aspekten die door de moeders werden aangegeven, dan blijkt dat vooral medisch-farmakologische en de medi sychologische aspekten zi doorgedrongen. Hieruit valt af te leiden dat de medicus nog steeds invloed heeft en dat zowel fysieke als oyschische prioriteit

.

'

genl8Le

Ook de ethische aspekten werden veel , wat, zoals eerder op wero, mo-geli verband houdt met het feit dat een bet

sel is in onze cultuure

Voorts valt op dat en die voor sering van waren vele bsz1.Waren hadden tegen het gebruik. Een hiervoor is, dat zi - 0 i

de eventuele strafrechteli konsekwenties van het niet in vinoen staan tot de eventuele andere konsekwenties van het gebruike Bovendien baseerden zij hun bezwaren veelal op verschijnselen die zij hadden gekonstateard bij vrienden van hun kinderen, dus niet steeds op ervaringen met hun kindereno

HOOFDSTUK 3

INVLûEO

ADOLESCENTEN OP DE VISIES VAN HUN MOEDERS

De kennis over druggebruik werd onderzocht door te vragen naar het onderscheid tus-sen soft en hard drugs (zie tabel 17, bi ). Slechts een moeder van een

kende het onderscheid niet, tegenover vi moeders van

De bronnen waaruit de kennis werd, waren kranten, tijdschriften _{enroJ_oers,} ~ ' ' gesprekken met de kinderen en diskussieavonden (zie tabel 18, )e Een moeder van sen gebruiker had haar kennis verkregen doordat ze ruikers op en

Dit opvangen betrof niet haar kind; daar had ze geen kontakt mee.

Uiteraard hadden de moeders die geen kennis haciden over drugs an dru er wel in de kranten over gelezen, doch het hele probleem aan hen voor-bij.

niets van en

gebruik vóór hun kinderen ermee ~ Vijf van deze zes zi tegen legaliser van hennep ruik. De jkheid bestaat dat deze moeders door hun onkunde ver-keerd gereageerd hebben op de iont î dat hun kinderen hennep e Dit

kan een verwijdering tussen moeders en kinderen bevorderd hebben, waardoor de moeders

i werden in hun afwijzing van

ijf van de zeven moeders die voor zi haciden zich voordat hun kin-deren met gebruik reeds in de problematiek. Gesteld zou kunnen worden dat mensen die meer open staan voor verandering,deze verandering ook

feite-gemakkelijker aanvaarden. Voorts kan verondersteld worden dat mensen die open staan voor verandering ook kinderen hebben die open staan voor veranoaring.

Niet~gebruikersê De moeders van de niet-gebruikers die meL nun kinderen over

- - - <:

praatten, stalden dat de kinderen er net zo over dachten als zij. Da kinderen nacoen geen invloed op de en denkbeelden van hun moeders over

Gebruikers: De moeders van die hun kennis hadden uit andere bronnen dan gesprekken met hun kinderen spraken wel met hun kinderen over

Deze gesprekken hadden als het verbieden van het door de mosdarso Dit overigens zonder resultaat. De bestaat dat deze kinderen hun moe-ders negatief beinvloed hebben, d~uezö door hun gaven zij de moeders allerlei redenen om in hun afwijzende te volharden@

Deze respondenten vonden dat hun kinderen veranderd waren in opvat en ge-cirag, nadat ze in aanraking waren met het een verandering die

27

ze waardeerdeno

Ook de moeders van ruikers tegen of weet niet tegenover r die hun kennis mede hadden uit gesprekken kinderen _{msenoen oa0} ' ' ' _hun 1 •

Kln-deren nadat ze met waren in hun nadeel waren veranderd. De teneur van de gesprekken met de kinderen was ongeveer "we verbieden het niet, want dan doen ze het stiekumno Via gesprekken, waarbij de kinderen vertel-den wat ze gebruikten, waarom ze drugs gebruikten, wat hun en gevoelens waren ti het ruik, werd getLacht de kinderen ervan te l ' '

oa:: ze

oe-ter met het eno

De zeven en die voor l waren hadden allen hun kennis over drugs an mede op via hun kinderen. Twee van hen waren zich eerst na het druggebruik van hun kinderen gaan interesseren voor het

in positief opzicht veranderd was, dat hij veel

e De over

vijf . ,

~ haooen geen verander gekonstateerd die veroorzaakt zouden door hat d

Slechts een van

.

"

en , oie ' ~

Z8J..î _{e, vono} 1 ' '

ne~c niet

om haar kind tegen te waarschuwen. De overigen _{waarscnuwoen tegen} ' ' een overmat , en vooral tegen het van LSO, maar stelden t

Gl dat ze erop vertrouwden dat hun kinderen volwassen genoeg waren om te weten

hoe ver ze konden gaano

respondente rookte zelf af en toe een tstickieî (een si-garet met lhashish of marihuana). ïwee respondenten hadden keer î ' omdat ze wel wilden weten wat dat inhield, doch ze hadden geen van beiden eff ekt

op-o Een respondente was er ondanks herhaald aand van haar zoon niet

aanbe-gonnen omdat ze het te gr vond0

Een moeder van een ruiker zou als naar zoon hen-nep ging gebruiken het ook wel eens willen proberen.

Gebruikers: Acht van de veertien en alleen rociuktene Twee respondenten wisten doordat ze geen of nauweli s kontakt met hun kinderen hadden niet wat deze kinderen gebruikte hennep en LSD, één

LSD en mescaline, hennep, LSD en amfetamine, en e hennep en nootmus-kaat (nootmusnootmus-kaat schi eenzelfde soort te hebben als 1 ~ ;

de Ve werd van een niet ove van eleno

Zeven enten meenden dat ongeveer hetzelfde was als

alkohol-gebruik® Een respondente die tegen was, stelde dat het wel hetzelfde was, maar dat ze ook tegen alkohol was, en één respondente, die weifelend stond

tegenover legalisering, stelde dat het hetzelfde was, maar dat hennep een

del was dat hier niet hoorde~ Vi moeders van (voor waren het eens met de 'gebruikers-vergeli

Een respondente met en omdat beide

wordeno

Zes en vonden gebruik veal erger dan ebruik, omdat cie effek-ten veel zouden zijn bij • Deze effekten kwamen naar hun voor bij

Zeven en vonden dat niet met andere kon

worden, omdat de _psycniscne '

.

' _{en/of affekten anders warene}

Twee respondenten wisten niet of te ve was met andere leno (Zie tabel 21, \

l •

Gekonkludeerd kan worden dat het aanvaarden van

ruik

met een

open--staan voor en een open staan voor en respekteren van de I D •

\81Wl