Marginellidae uit het Eoceen met kleurresten

AFZETTINGEN WTKG 28(1),2007 17

Marginellidae

uit het Eoceen

met kleurresten

Freddy+A.D.

vanNieulande*

Daardoor ontdekte ik

_toevallig

dat het

_{doorschijnende}

licht ook de kleurrestenweerzichtbaar maakte.

Met een

proefopstelling, waarbij

ik de

_lichtopening

moest verkleinenmet

behulp

van eenaluminium

afsluitkapje

met daarineen

gaatje

van 2

millimeter,

ben ik aande

slag

ge-gaan

(zie

foto

rechtsboven).

Eerst tekende ikmet

behulp

van een

fijne potloodstift

de

kleurpatronen

op de

schelp

over. Dat

ging redelijk,

maar

bleekenorm

tijdrovend

te

zijn (zie

foto

_{3, 9,}

10_en

_11).

In dit

_{digitale tijdperk}

_gaat

_fotograferen

echterwat

gemak-kelijker

en zouik ook sneller resultaat hebben.

Probleemwas echter, dat de

_{proefopstelling}

wat

onhan-dig

eninstabiel bleek te

_zijn.

Daarom monteerde iktwee uiteen

kapotte verrekijker gesloopte prisma’s

ineensoort aluminium

_doosje.

Het licht wordt via een

opening

aan

de

_zijkant

van het

_{doosje ingestraald}

en de beide

samen-gevoegde prisma’s

sturen het haaksnaarboven dooreen

kleine

_opening

bovenin het

_doosje.

Zo kan ik het

schelpje

doorschijnend

verlichten. Het werken is heelwat

eenvou-diger geworden!

Meteen

digitale

cameramaak ik daneenopname door het binoculairenhet resultaat is

voorlopig

alleszins

bevredi-gend (zie

foto

2, 4, 5,6,

7en

8).

Bij

eerdere

_publicaties

over

Marginellidae

is door

_mij

al

vernield, dat vooral

_bij

vers

uitgegraven

fossiele

Margi-nellidaeuit het Eoceen nog

duidelijke kleurpatronen

waar tenemen

zijn.

Meestal

_verdwijnt

dit fenomeen echter snel door

_inwerking

vanlichtenlucht

_(zuurstof)

metals

_gevolg

dat de kleuren niet meer

zijn

vast te

_leggen.

Per toeval echter heb ik

_bij

eenaantal

_exemplaren

de kleur-resten weerherontdekt.

_Tijdens

het schoonmakenvan de

mondrandenvan deze meestal kleine

_exemplaren

belicht-te ik met eenflexibele buisvan eenkoudlicht installatie

de

_schelp

sterk

_zijdelings

om wat

_lastige

zandkorrels die ik met een

fijne

naald uit de

mondopening

wilde

verwij-deren betertekunnen zien.

Van boven naarbeneden:

ie_{Proefopstelling}met

alumi-niumafsluitkapje; Samengevoegde prisma's;

2eProefopstellingmet het aluminium_doosje.

Van links naarrechts: 1 Normale _belichting 2 Metdoorschijnendlicht 3 Metovergetekende

AFZETTINGEN WTKG 28(1), 2007 18

Opvallend

is dat

_bij

Gibberula

_acutispira

twee verschil-lende

_{kleurpatronen zijn}

waartenemen, eenpatroonmet

bolletjes

en eenmet

zigzag

structuur. De anderesoorten vertoneneen

_gelijkvormig

patroon,waarin wel diverse

va-riaties op hetzelfde thematezien

_zijn.

Bij

de foto’s

Met doorvallend licht

_{gefotografeerd:}

4 Gibberula

_acutispira

(Cossmann,

1889),

Chateaurou-ge,

dept.

Oise Fr. -

Lichtgekleurde zigzag

_patronen

op donkere

_achtergrond.

5 Gibberula

_{acutispira (Cossmann,}

_1889),

Eoceen

Lute-tien,

Pames,

dept.

Oise Fr. - Patroon_van lichte

bolle-tjes

op donkere

achtergrond.

6 Gibberula ovulata

_(Lamarck,

_1803),

Villiers Saint

Fre-deric, dept.

Yvelines Fr.-Patroon_vandonkere

bolletjes

op lichte

achtergrond.

7 Persicula

_{goossensi (Cossmann,}

_{1889), Fontenay}

en

Vexin, dept.

Oise Fr.-

Wijd

uiteen staande

lichtgekleur-de

_zigzag

_patronen

opdonkere

achtergrond.

8 Gibberula vittata

_(Edwards,

_{1855), Arty.}

-

Lichtge-kleurde

_zigzag

_{patronenop donkere}

_achtergrond,

gro-verdan

bij

Gibberula

acutispira.

Met doorvallend licht de

_{kleurpatronen overgetekend:}

9 Gibberula vittata

(Edwards,

1855), Arty

en

Venteuil,

dept.

Mame.-

Lichtgekleurde zigzag

_patronen

op don-kere

_achtergrond,

_{grover dan}

bij

Gibberula

_acutispira.

10 Persicula

_goossensi

_(Cossmann,

_{1889), Fontenay}

en

Vexin, dept.

Oise Fr.-

Wijd

uiteen staande

lichtgekleur-de

_zigzag

_{patronenop donkere}

_achtergrond.

11 Gibberula suboliva

_(Cossmann,

_1889),

La Ferme de

1’Orme, dept.

Yvelines Fr. - Patroon_van

onregelmati-ge lichte

bolletjes

op donkere

achtergrond.

Literatuur

Nieulande,F.A.D. van, 1981. Determinationof

Marginel-lidae.

_Afzettingen

WTK.G. 2

₍₂₎

_{p. 26-48.}

Nieulande,

F.A.D.van, 1981.

Descriptions

of Eocene

Mar-ginellidae (Mollusca Gastropoda)

from the Paris Basin. Contr. Tert.

_Quatem.

Geol. 18

₍₂₎

_{p. 39-83.}

Renard,J. Le., &Nieulande,F.A.D. van, 1985. Les

Mar-ginellidae (Gastropoda Volutacea)

de F Eocene

Moy-endu Bassin de Nantesetdu Cotentin

_(France).

Contr. Tert.

_Quatem.

Geol. 22

₍₁₎

_{p. 3-69.}

*Freddy

A.D. vanNieulande,

Scheldepoortstraat

56.

4339 BN NieuwenSint-Joosland,tel.0118-601729,

email:

_{frvannieul@zeelandnet.}

nl