Die O.B. Jaargang 5, no.35

(1)

M®~

.c· wot.eu-utkondig 0 en 803 r·p het. :ondig dat ~kord ge -eV-2wat ingegaan van 3,500 rtit Swede :sse in die 1et proef-e bomme die ctrie e weten -' ont\·oer an Du

its-Ko$

'JlrrDd

VUlt bui-~evin, ltct mfercnsie Jitelandse ~ader, die tltlig !lat clie bepa -m-1\onfe -• ult llul Rusland die Russo tldig dat 1 to Jwm pt·ogram die hele <lrt1k aeur 10.) Beperlt. ro en utt~ 1.) l:leperl<. Kerlr.pleln. ~0~ 0 0 ·0 0 0 0 0 0 0 0 0

g

0 0 0 0

~

0 0 0

g

Q 0 0

~

g

<>

g

I

_g

<>

g

S\'ry

g

l>/li 0

~~~ ~

9/-

g

8/6

<>

l>/-

<>

15/6

g

7/3

~

9/6

g

,

~

.

I

<>

g

:J

1 .

Oeregtstreer ann dle li.P.K. as 'n Nuusbiad.

!B

rt«JJCOJrdl W COJ rrrdl Ml otrm dlj

!ire:§ rJJCOJ

§

llrra Scece

Gre~COJCOJ!i

SKAN/DJAA!L JIN

UN//

EQ

HA

WENS

I

(

I

5de Jrg. Kaapstad, VVoensclag, 2'1 Julie 1946.

-

.

No. 35.

Ou

d

e

n

vyl

n

ot

u

r

elle

-

do

k

we

rk

ers

i

n

K

aapsta

d se h

a

we flou tcord

vrm

ho

nge

r

tenv

y

l

lwll

e werl-.

· , en i

m

v

ou

e

rs

v

a

n J(

aa

p

s

t

a

d da

a

glihs lang

lmw

vor

m

o

m

b

ro

o

,

d

in

di

e

lwud

e t

.

e

kry

, gooi n

w

t

r

o

s

e e

ll

w d

a

g mandji

e

svol

b

r

o

d in die see en ve

rsa

me

l <t

r

b

e

id

e

rs

w

a

t d

i

e <l

okk

e

m

oet

slwonho

u.

ha

l

w

e

'

Wit

br

ode

i

n h

u

l

· v

u

il

g

o

c

dmwu

lj

ies w

a

t

d

ew

· d

ie

mat

rose nit

d

ie

s

l

wpe gcg

o

i

tvo

rd

.

!Lmu!Jlf

~~~

r

~lr$g~~

(Q)

ll]]

Amptenare vcrhoncle aan die

hysl<r::me vcrtcl 1htt <lit vir hulle 'n gcwone gcsig is om groot stuld'e bJ·ooll in die sec te sicn

dryf wat, na I'll{(· etc in die sec

gcgooi word. Hulle hct opge

-merl< clat die seevoels wat in die

hawc hou, gerecld wanncer dit

naasteby etensuur is, om die

skepe be;;in clraai omdat hulle

weet dat claar Ieos uilgegooi word.

het met hul ,·octe in afval-mancljies trap om <lit in te kl'y, en dit clan oor boord in die see goo!. Toe hullc daar

-op gcwys is dat hulle dit

Jic-wers vir clic naturelle moet gee, hct !JUlio vcrldaar dat

eli t te groot moei Le is.

~l!

fD)

n

o ·

·

9

9 VJ

CID

IDl

9 ₉

lf

Jf®u~ftSlrtll~fr

§

aansHawlwu epohlioc matrsic vertcol sc stulddat hulle <e

brood wat effens hard geword

Dif' Communist Daily \Vorl;:er bcvat 'n berig waarin mrt trots

vcrlda:n "·ord dat die mees

ge-lcsc uuusblad in l•'mnln·yl;: L'Humanitt'\, org·aan van die

sent rale 1-omi tee \'lUI die I•'ran

-se Kommunistiesc party is. Be

-halwe dit pnblisecr die J{o

m-munistiese Party twaalf ander <lagh!aaic en scweniig wecl,liJ,. ' sc tydskrifte. Daat· word g·e

-skat <lat die daaglil\se sir)mla -~il' van (lie tyclsl;:riftc wat deu1·

<lie 1\.ommunistc bchcer word, ougcveef Z miljocn el<scmplare

beloop.

J!Hnrnanite ~., g·evestig iu 'n groot. gcbou met ses

Vl'rdiepings, lni die bNig. Dit is Juuhs en mooi gebou met houtpanclc in clic );:anton; en sale. ))it is gemenbi!el'l· met modernc en Iuuksc n:eubcls. Die lmntoor nw l<ameraa<l

J\1arccl Cachin, l'C<Ial,tcnr van <lie blacl, is uitgele met 'n dik

Oostersc tapyt. Sy l<antoor

het pragtige Icerarmstoelc en Jwnstigc ver:;;ierscls op die

marmer slmorsteenmantel. En dan Sfl hn11e lmmmunisme

is anti-klpi1alis1ies! Dit.

ont-sicn selfs nic die armol'dc waa r-onder l''ranl,l-yl; tans gcbul;: gaa11 om met sy cie wecldc 1c

spog uic!

(Vervolg van J;:ol. 5)

matrosc 'n swartmarl;: in brood ml't clic ldcnrlingr sal ontwil< -1<1'1.

ONW'ETTJG

Tyclcns die o01·log is 'n r egu-lasie ingC\'-Oer wat bepaal dat alle voona<lc wat besoekendc sl<epc nie meer vir eic gcbruik noclig hct nie wanneer J1u1Ic

vars vootTade in die Unie

-hawens inneem, aan die staat oorhandig moct word. Dit skyn

cgtcr of hienlie rcgulasic nie tocgl'llas word nie.

Blylcbaar trcf <lie rl'gering gecn maatreclf. om die J;:o:-; af

te haal nic, ondauks <!at die

bedoeling van die rcgulasic was om Sltlkc Jws vir die gebruik van llierc besldl;lJaar tc stel wamlel'l' \lit nic mef"r vir tncns -lil<e gcbruih: gesldl;: is nie.

Verantwoorclelike amplenarc

wat in vcrband met die skan -claal genader is, het as ,·ersko -ning aangebiecl dal mens nie graag teen onderdane van 'n vrecmclc moondheicl optree nie.

EIF. BOESE:'tl

HiCI·clie vN·morsing· van sl\:'Wl'S voedsel, wa.artccn die

rcgcring se propaganda. ell;:e aancl oor die d ra::Hlloos waar -skn, is l'gtct· nie net tot n·ccm-<lc slcepe - wat nogtans onder

die Unie-\\'l't staan solanl;: hulle

binnc die hawcn;; is - beperlr

nie. '.n I{leul'ling wat. el'n van clir vuilgocclwaens llcs1nur, hct !l.an die vcrtcenwoorcligcr van

!lie Die O.B. mcegedcel dat

brood op groot skaal by die op

-Jei<lingskwarticr van bh'wl;:c

ma I rose vormors wot·d. Hy tel paraffienblil,ke \'Ol brood <laar op wat hy aan die holl-gcr natnrclle uitdccl.

=================================~,================= _'.l'J!J_V_ERG~~FS

~~

fl

[il)

~~

w

®

hl'll@

~ff®

~~

Nalurelle-dokwerkers het aan

'n verteenwoordiger van Die O.B. verklaar dat hullc die ma-trose wat brood in die see gooi

versock het om dit aan hulle te gee, maar sonder gevolg.

Hulle moes maar aankyk hoe mandjiesvol brood in die sec

gegooi word. Hi~>r·die JJat urellf:l ontvang as hulle gehtlddg is 'n

half pond brood,jie per <lag.

ll!anl>e werl<ers het mel'gedl'el

<lat. die natnr!'IIC l'lkc· dng die broodl>a.r tlophou wat d!e kafce in dif! nabyh~>i<l van die hawc

hl'soclc Hulle gooi llnl werlc

dan net so twcr I'll storm op die

l<afce af. Die hc!He draai gl'-' woonlil> met lee han<lc om.

WIT HR.OOD

'n Vroue-passasier op ecn van

die skepe wat clie lang b~·ood toue in Kaapstad gesien het, het 'n mandjievol van die

wit-brood wat die sl>cepslwmbuis clkc dag weggooi, geneem om dit aan ecn van die tehuise i1

Kaapstacl te gee. Die amptc· .. na.re by die doeanckantoor het cgtcr bC\'Cif· om J:icman<l :net l>l'ood, en \'Cral nie wit l>rood

deur die l!ckl;:c te Inat .~aan nic. Sy was verplig om die brood maar aan die naturellc-a rbei-dcrs in die dokke nit te dec!, wat maar te grelig was om dit. tc ontvang.

Die Rada.r-apparaat op 'n Amcrikaausc lu·uiscr wat die sldp !n s1aat stcl om n~ldcrendt•

vlicgtuic l'n duil;:bote te ,sien" 1<'rwyl ludic nog builo bereil' van die gcsig is. DiL het, die

vorm ,·an 'n groot. spinncral' l'n ls ·17 voet in lleursnee. Dit vang d.ie radio-golfics wat \·an die nadercndc \'liegtuie wet•rl<aats word, op waardcnr 'n beeld van die vliegtuig op 'n doeh

'n Scnior-amp1 ennl1r l:ct \'<'1'· ldaar <lat di! gNloen word om -dat <laar 'n \'Crbod op die \'Cr ·-brni!;: van witbroocl in die land

is en daar gen·ees \\'tinl <lat !lie.·

gegooi word. Met hier<lie ,.oog" l;:an skepc denr digtc mis en die nagtclil\e i!uister ltul

pad ,sien". (Vervolg in l<ol. 1)

So

A

o

P

ola§ae

l

(wyff

H[lff

G

({J)ce

dl

rv

01 lfi1

H

VI~

T

ouwlk

Die Suid-Afrikaanse polisie

het weer gedurende die afgelopc.

jaar getoon dat hulle nie nodig

het om tcrug· tc staan vir enigc buitelandse polisiemag- nic en

clat hulle in staat is om wet en m·cl~ te handhaaL Niete en-staande die gewcldige tekort a an

amptenare llet hulle uitsteken -de cliens ge1ewcr en gesorg- dat

oot·trcdcrs aan die man gebring word vir hul do.cle.

Hoewel die misdaadgolf oral in

die land hoogty gevier het _en in Kaapstad sewevouclig ve r-meerder hct, is daar·in geslaag om soveel as 93 persent van die crnstigc misdade wo.t by die po-Iisie aangcmelcl is, op le los en die misdadlgers aan die pen

lRat ry. Gedurcncle 194G is daar nic mincler nie as 1,469 mo01·cle behalwc die 297 ge"alle wal dcur die hof as strafbare manslng uitgcwys is, by die

po!isie aangeme!d. IJicn·an is slogs 6.5 pst. nie opgclos nie.

Die Cape Argus hct onlangs in 'n hoofartil<el verldaar dat

die Suid-Afril;:aanse polif;iC maa1· sleg afsteek by die En -gG'Isc polisic wat sulke ui

lste-kcnde diens sou !ewer. Nic

lank nadat die blad van hierdie ·

ongegronde aanstoot ontslae ge

-raak 11et n~e, hct hy 'n berig geplaas waarin gemeld word dat da:1r sovcel as 23 ,.betrel< -Iik onlangse" moorde by Scot -land Yard nog onopgclos Ic. Dit

is 'n rekord van onopgcloste moorde, word verldaar.

'n Konstabcl van die S.A.P.,

wat so pas uit Amerika terug

-gckcer het waar hy ook 'n st

u-die van die V.S.A. se polisie -diens gcmaak hct, hct verl<laar dat hy nooit gevoel het dat die

Suid-Afrikaanse polisie by die Ameril<ancrs hoc£ agteruit te staan nie. Hy het verklaar dat wat ondersockwerk betref, hullc

die gclyl<e van clie Amerikaners is en wat dissipline en nctheicl

betref. ons <.lie Ameril;aners vcr

voor is.

GELD Vm DIE l\ONIKG: Die negedaagse besoeJ;: van die Eng-else koning aan Pretoria sal die belastingbetalers van claardie stad nie mincler as £17,000 kos nic. Dit werk uit op £80 per uur.

J

\ lr ~wuH:I;f'lfngc Is fllo lcwc 'n las!! Vir :a('rl' ontwildH:ldf' mannc i"' tlic: lcwo

'ro ~:ennl ~ U 1\.A:"\' 001\ ';.; STF.IUi. VX'l'll'lhl\l:l.ln: ,\IAN \\'OTID, .AI, I.:S U NOU ,:.'\' :S\\.r\IU(~J.lNG. (U utulentom ts ,;C{•n Jtiltlle-rnis nit~).

Skryt om gratis besonctcrhc<lC ao.n:

JOHAN !JEF~~R.

Hefer lnstltuut VIr Ccsonanctd en LiggnamsontwiKke.l!ng, Po•bus 319'1 - KAAPS'l'AO.

Stuur my assebHef vcrdcre bcsonderhcdc omtrent u kursusse sra~!s.

NAAM ... . . ...•...•.... . . ... . . . . ...

(2)

BLADSY TWEE DIE 0.13 .• \VOENSDAG, 24 JULIE 1946.

JJ©©~~e §wSlSlJrfrceJPl1!lliD1~ lHice~

Wca1

~Ull§~©lrru~

celffi

VI

o

§0 lAo VI

ce

fi~§Iklilln~

'n Onbevooroordeeldo en wetensl,aplil'c ondersoek na die status van die \Verel<l-Jo<le<lom is vervat in 'n uitgawe van die Joodse blad Sentinal in Chicago. Dit is gedoen deur dr. Oscar 1\.arbach.

Dr. Karbach verldaar dat die sistematiese na-oorlogsc beplan·

ning 'n getroue weergawe is

van die Joodse wereld waarin

hullc voot·taan sal moot leef.

Dit moet n!e aileen rekening hou en gel.>aseer wees op di<l

droewige skltting van hnl vet

·-liesc, nie, maar dit moet ool' rekening hou met die verslmi-wing van hul swaartepunt ..

Hy verldaar dat daar 'n ve r-rassende ooreenlwms tussen die geografiese verdeling van die Joodse massas en die ver-deling van mag in die na-oor-oorlogse wcreld bestaan. ,Die Jodedom het non ook twee ys-like ,Grotes". Van ell'e t\\'ee Jode wat clio tragedie van die afgelope jare oorleef het, is eon in Ameril<a. Hoewel die Jood -se bevolldng in Rusland gewel-dig verliese gely het, sal die twee Jeidcnde moondhede in die wcreld (V.S . .i;i. en Rusland)

nou ongeveer 70 pcrsent van die Joodse bevolldng huisvcs.''

Die blad publiseer 'n afdruk van 'n foto met die byskrif:

,Kensketsend van die groeiende

eenheid tussen die twee grootste

Joo<lse gemcenskappe in die

wereld is hierdie foto van Joods-se klerewerkcrs in Amerika wat oortyd werk om Jdere vir die Russiese leet· te vervaardig''.

Dr. Karbach verklaar verder:

,Die spesiale Joodse politieke platforms in Europa is iets van die verlcdc - met die ui tsonde-ring van Rocmenie, en moontlik Hongarye, l<an die intensiewe

samewerking van die Franse en

Joodse Jodedom nuwe

stimu-lerende invloede bybring.

OORSKOT IN VRYSTAAT:

Die Vrystaatse Provinsialc ad-ministrasie het die afgclopc boekjaar afgesluit met 'n oor

-skot van £129,000 in plaas van £1::>,000 soos verlede jaar be!"'

raam is. Die geraamde oorskot van die volgende boekjaar is £204. Dit is so laag omdat daar rel,ening gehou word met die hoe uitgawe wat verbonde is aan die mynontginning in die provinsie.

W®~

~ JM~~ M~aur ~untik~rr

iJR~ OliU@1~mlk~

QJJn

tt~

~fffim1n

n~§)

;

lloewel 'n plaaslil;c Engclse blad onlangs a.angekondig het dat daar geen ska.ars voedscl-soOJ·te in die voedsolpalddes wat lojale Britte aan hul Engelse vriende in Engcland sttmr, in-gesluit word nie, word suil,er wat gedurendc die a.fgelope maande die nagmerrie van clke

huisvrou was, nog steeds by hicrdie paltl<ies ingesluit. On-dersoek het aan die Jig gebring dat daar minstens nog cen lo-jalc firma in Kaapstad is wat soveel as 'n pond suiker meer as wat die gewone publiek oor die toonbank kan koop in voed-selpakkies wat vir die Vcrenig-de Koninlnyk bestem is, inge-sluit word.

sorg dat !mile nje kos of lek-l<ernye maak waar su!ker in lwm nic, omdat hulle nic het om te gebruil< nic. Gedurende die afgelope vrugteseisoen l<On boer·vt·ouens nie vrugtc inmaak weens die gcbrek aan suiker nie. Kogtans word suil<er on -offisieel <leur middel van voed

-selpakldes uitgevoer op onbe-perkte skaa!.

Suiker is volgens die aanlwn

-diging van die Direktoraat van Voedscl een van die eerste voedsclsoorte wat

gerantsoe-neer sal word.

Sal die rantsoenering ook van toepassing wecs op die Britte

in Engeland wat pakldes uit

Suid-Afrika ontvang?

8taJ8io11ners

Gaan

AUmaU T

cerug

Die regering is van voorne1ne om alle Italianers wat gcdu -rende die o01·Iog as lnygsge-vangenes in Suid-Afril'a ver-toef het, oorcenkomstig die Konvensie van Gencve na Ita

-lie te repatrieer. Daar is tans

. nog mecr as 17,500 Italianers in die land. Vcrlede maand is 1,800 Italianers in dt·ie grocpe

gerepatrieer. Uit die talle aan-soekc wat ontvang is om in Suid-Afrika te bly, blyk dit dat die Italiancrs nie baic gretig- is om die land te verlaat nie. In baie gevalle is hierdic aansoeke

deur werkgewers in die Unic

ondersteun. Toe die rcpatriasic

onlangs begin het, het baie Ita-lianers versoek dat hul name

aan die end van die Jys geplaas meet word ten eindc nog Jange1·

in die Unic te mag vertoef. Genl. Smuts het onlangs in

Rome verl,!aar dat hy geen be· swaar het teen die immigrasie van nic-Fascistiese Italianers na Suid-Afrika nie. Hy het verklaat· dat daar boel,gehou is

van diegene wat moontlik in

Suid-Afrika toegelaat kan

word.

G

roen~esmouse

U

tn1

!Bek

GeriLBk

Die veldtog wat in Kaapstad teen die hoe pryse wat die vcn-tet·s en kleinhandelaars vir die groente wat hulle spotgoedkoop van die bOCl'e J{Qop, geloods is, hct tot gevolg gehad dat daar rneer mobiele voedselwaens wat groente teen redelike pryse aan

die publiek !ewer, in diens ge -stel is. HiCl'die voedselwaens

lewer die groentc meer as die

helfte goedkoper as die ven-ters. Huisvroue het die voed-selwaens so toegeloop dat die

venters en groentehandelaars

vet·plig was om hul prysc aan-sienlik a£ te hring.

Die voedsclwacns wat ccr·s

onder die Departement van

Volkswclsyn geressortccr hct, staan nou onder die doeltref-fende bestuur van die Direldeur van Voedsel, dr. H. J. van Eck.

WYLE MNR

.

rf/

.

C

.

V

AN

JTIYI~.

Andennaal is 'n skakel van

0n~ roemryl<e volksverlcde

ver-breek, met die heengaan op 5 .Julie van Vryheidsoorlog-vete

-raan en Bittereinder WILLEM

CHRISTOFFEL VAN WYK,

van Kaffersluaal. naby Zeerust,

en vad~r van jeugkommandante

mevrou lVt. G. Kilian van Mid-delburg, Transvaal, na 'n kol'tc

maar pynlike lyding van enigc

dae, wat hy dapper gedra het.

van geweldige belangstelling.

Hoofgcneraal Tienie Smith, wat

'11 laerstrek naby Zeerust gelei het, en 'n intieme vriend van

die oorledene was, het namens

die Kommando van daardie Ge -bied ·n rocrende roubeklag wat

dcur die lacrtrekkers geneem is,

na ciie begrafnis gestuur. Hy laat 5 seuns en 2 dogtcrs

na en 'n wye familie en vri

en-de kt·ing.

\\1yle mm-. \V. C. \'an \V~·k en sy gadc (gebore A. C. Venter)

wat vir vryheid en reg geveg en gely het. Hy is op !) Januarie 1869

ge-bore op die ou Voortrel<l,erplaas

Kaffcrskraal, en hct dcclgc -necm aan die veldtog teen Ja-meson, as brandwag. Dwar s-dem· die Twecde Vl'yhcidso

or-log het hy in die ·veld gcbly tot

die bitter eind2 toe.

Die lwmal wat hom na sy

gt·af gesleep het, het hy

nog-gedurende die Vryheidsoorlog

dcur 'n lwue opgedoen, en

hoewcl <lit hom nooit neerge-trel; het nie, het clit sy einde

ecnsklaps gebring.

Sy gadc, \\':1( hom t·ecds in

1!>~9 voor·uitgegitan hl't. hci clwarsdeur die oorlog met haar J;indertjies en andere ,·oor clio

vyan(! nit rondgl'v.lug, om die

gev:·el'sdc ?ltoordl<ampe tc ont· wylr.

Hy was 'n getroue

voigcling-van wyle gcnl. Hertzog, en 'n

oortuigdc Osscwabrandwag. Hy was 'n stil, diepc Christen, en opregte mens. Soos hy gclewc

hot, so het hy gesterwc.

Hy is op Sondag. 7 Julie, in

die ou familiekerl<hof op

KM-fersluaal begrawe, onder blyke

Pakkies Gaan Nie

Regstreeks Na

Europa

l_)it is tans nog nie moontlil;

om palddl's uit die Unio reg·

st ree!;s aan persone in die nood·

Jydende Europa. to stuur nic.

.Dit ){an aileen met 'n omweg

deur Ameril'a gestuur word:

\Vat wei toegelaat word is

dat pakkics aan verskeie Jig

-game in Suid-Afrika gestuur

word wat sal sorg dra dat dit aan die mense wat die grootste

behoeCtc daaraan het, uitgcdecl

word. Palddes kan aan die vol·

gcnde ve1·cnigings gestuur

word:

Die Friends Relief Society

van die Kwal<ers, Posbus 1160,

Kaapstad, of posbus 7250 Jo -hannesburg: die

Duits-Afri-kaanse Hulpvcreniging in Jo·

hannesb\n·g en die Kaaplandse

Noodlenigingsvercniging wat

met laasgenoemde geaffilieer

is. Die aclres van die

Kaap-Iandse vcreniging is: mev. B.

Steytler, Albertweg 20, Tam·

bocrskloof, Kaapstad.

In aanwesigheid van 'n ver

-teenwoordiger van D!e O.B. het

verskeie persone

agtereenvol-g~nd om suiker oor die toon-bank by hiet·die winkel gevra: aan elkeen is gese dat hulle nie suiker het nie of dat lmlle net aan klandisie suiker ver-skaf.

ll{o~nBumHMfi§~~

IHitit1:g;

~n<e~~~Mfk @~

~@tt ~~~~rrtf}d~illltnnrk~ €IDrwtt1r~~~ ~

Hierdie vcrcnigings ondcr -neem nie een om pakldes na

bepaalde persone te stum· nie,

maar sal sorg dat die pakkies

aan persone wat hulp die no· digste het, uitgedeel word.

As jy egter oorstap na die

bestellingstoonbank vir

oor-scse pakkies en 'n adres in

gcdrukte etiket invul, word

'n pond suiker met 'n vrien-delike glimlag in die pal,kie ingesluit wat na daardie adres gestuur word. 'n Gesin in Br·ittanje is dus vandag in

staat om meer suiker· uit

Suid-Afrikaanse winkels te

bekom as wat die huisvrou

in Kaapstad op een slag kan kry.

STROOP IN TEE

Inwoners van Kaapstad is al gewoond om wanneer hulle in kafees in Kaapstad instap, teen 'n l<ennisgewing vas te l<yk

wat die pub!iek versoek om

spaarsaa.m met suiker te werk te gaan. Klerl<e wat op kan

-tore verantwoordelik gehou

word om tee of koffie te maak,

word gedwing om stroop in die

tee te gooi vir' suiker. \'ilanneer huisvroue voedsel vir hul

huis-gesinne voorberei, dra hulle

iii&& JdW iit td a t

Dit het gedurende die afge-lope week duid~lil< geblyk dat die Indiers in hul veldtog teen die Indierwetgewing die heel-hartige steun van die Kommu-nisticse Party geniet. Blanlte sowel as nie-blanke leiers van die I<ommunistiese Party in Suid-Afrika het hierdie houding openbaar.

Op 'n vergadering van IndH~rs wat verlede weelc in Kaapstad gehou is, het die Kommunisticse

Icier, Harry Snitcher, verklaar dat dit hoog tyd is dat ,die vooruitstrewende blankes van die land aan die wereld bekend maak dat die meeste blanl<es in die land ook teen die Indi er-wetgewing gekant is."

,Die stryd van die Indicrs is die begin van die stryd van die onderdrukte ldasse in die land teen hul heersers.'' het hy verldaar.

'n Antler li:ommunistiese sprcl{er, 'n nature!, l\·!oses l{o-tane, seln·etarls van die Kom-munistiese !'arty, het 'n vcr -enigde front van aile nie-blan-l{es in die land in die voonritsig

• •••

gcstcl. Hy het vct·Idaar dat a.lle naturelle binne clrie maandc

hnl stryd tcco die paswette sal begin en dat hierdie Mrycl sal aansluit; by clio str·yd van die lndH\rs. Hem· eenheicl, so hot

hy vel'ldaat·, sal die rcak~ioncre magte in die land vet·sla.an word.

Hy het vcrklaar dat die Kom-munistiesc Party sy volle on -dersteuning aan die stryd van die Indiers gee.

BOERE S.E VERSO"EK

OM OPTREDE

'n Besluit \vaarop aange-dring word dat stappe teen Indier-en ander agitators ge -neem word wat die nature!Je aanhits om hulle passe op

te skeur en dat sodanige agi-·

tatot:s gedcporteer moet word, is deur die boerever-eniging van Waschbank,

Na-tal, geneem. Dit sal tlien as besl<ryv.•ingspunt op die

Na-talse Jandboulwngres wat or

10 September in Pieter ma-ritzburg gehou word.

GOE.Uf. FROMAN

ELKE

MAAND

<Jns hct gcnoce om aan tc kondig dat ons

BiblioteeJ;:-sJ;:ema weer vanaf September voortgesit word.

TJ;;l(J<~N IN OP DIE PRO ECCLESIA-BIBLIOTEEK

J;;N <JNTVANG ELKE MAAND 'N GOJ!;IE BOEK

TJ;;EN 'N KOJ-t.TlNG VAN J5 PERSENT.

Reed~ versl<yn:

EJ<:ms DIE I\ONINiiRYI\:

deur H. J. M. Redelinghuys 7/10.

0 Vra om verderc bcsonder-hede by:

PRO Ef.CLESIA

-ROEK

HAND.EL

Bus 2!) StcUcnhosch·

VIR VEU.INGS EN EIENDOM-VERKOPINGS

W~!Th ~nteiiDtelk litrw

RITif:.P):V

o

rn5J1Dlk

o

SECUR1TY-GEBOU- KAAPSTAD Tallliantore: Bellville, St~·ana en Wynberg.

·~

····

· ··

·

iiiiriOtiii?f&i

...

11c

'n 0 die Bank die ja.re l vyf<lcs ,. .moot vcr ring van om die s1 J'ilmanse t:e be:sten· O]l OilS C)· Die oor werl<cndc 1 Januat pcriode s; ste decl · !wop teer. goud. Di sal dan <' middels" versl{af. neer die 1 riJ'a wil Engelancl nie regstr l{oop nie. Engeland hoevcelhe• Iars wat aie llandc Dat die Reserweb; Engeland van die A: maak is, Daar kan meer soc tussen Er dominium~ word, wat land sal v Hoe die sal werk die Brits~ blad veri n1ensc me van die ~ ken, maa1 clit nic die clic tockot die blad, :soeko om wonl den Engel:md. Dit is geland t van die sy finan verldaaJ is om ~ roget·ing toelwms neming larposisi dat die sy goud' gcset w Die Res vry om c £80 miljo· hy wil, JY dat die Inflasio gat·yc. In ]{eS SO\\'C) biljoen pe Mense stc note tcr pengo's Of mel cll{C cl wat vroee waanlc Vl by die uu As icm£ kry moet. · wil Jwop waarclo v: mindet·. Dit is <1 na die vo land gehe•

(3)

~en

angstelling. Smi~h, wat eerust gelei vriend van het namens daardie Ge-.beldag wat 3 genee1n is, ;tuur. n 2 dogters .e en vrien-8. Venter) t.

1n

Nie

s

Na

J

!.e moontlik Unie reg-in die nood-stuut· nie. , 'n omweg lUI' \\'On!: at word is erskeie lig-ka gestuur dra dat dit Jie grootste t, uitgedeel aan die

vol-gestuur ief Society osbus 1460, . s 7250 Jo- Duits-Afri-·ing in Jo-Kaaplandse ~'ing wat geaffilieer die Kaap-s: mev. B. 20, Tam-J. tgs onder-pakkies na stuur nie, Jie pakkies 1lp die no-word. eek-rord. !;EK JEK :NT.

Bpk.

"

DIE O.B., WOENSDAG, 24 JULIE 1946. _{BLADSY DRDD}

• en1

e

a

gv

p

ms~ltrtanmte

n

VeS.A

se

rvvaardes

'n Ooreenkoms tussen die Suid-Afril<aanse Reserwebank en die Bank van Engeland, waarvolgens die Reserwcbanl< gedurende

!lie jare 1946-1947 minstens £80 miljoen goud per jaar - of

vier-vyfdes van ons goudopbrengs - aan die Bank van Engcland

moet verlwop, is verlede wee!< bel<eml gemaal< net na.

goedl<eu-ring van die Ameril<aanse lening aan Brittanje. Dit bet ten lloel om !lie ster.lingblok wat luagtens die voorwaanles van die

Ame-I'il<aanse Iening moet verval, tussen Suid-Afril<a en Engelaml

te bestendig. Met hienlie ooreenlwms behou Engelaml sy houvas op ons elwnomiese lewe.

Die ooreenkoms •.s van

terug-werkende krag en geld vanaf

1 Januarie 1946. In hierdie

periode sal Engeland die

groot-ste deel van ons goudopbrengs

koop teen 172s. 6d. per ons fyn

goud. Die Bank van Engeland

.

l

'

sal dan die buitelandse

betaal-middels wat die Unie nodig het,

. verskaf. Dit betel<en dat

wan-iemand anders as aan die Bank

van Engeland verkoop. is die

prys wat Engeland sal betaal

met 3d. per ons goud verhoog.

As gevolg hiervan sal dit wins-gewender wees om ons goud

aan Engeland te vcrkoop.

Afgesien van hienlie

besig-heids,·oot·sorgmaatreel het En-geland nog die veiligc delddng van Suid-Afrikaanse lojaliteit wat vir hom die grootste waat·-borg is teen enige nadeligc uit-werldng wat die Amerilmanse leningvocr\\·aanles mag he.

!

neer die Unie aanlwpe in Ame-ril<a wil doen, hy die geld by

Engcland moet gaan vra en clit

I

'

nie regstreeks by Ameril<a Imn

!wop nie. Op hierdie wyse hoop

Engeland dat hy genoegsame

•· • hoeveelhede Amerikaanse

dol-lars wat hy broodnodig het, in

aie hande sal l'ry.

, ..

.,

_NOG

_MEER

SPESlt\LE HOF: Die

Minis-ter van Justisie i.s van plan om

'n spesiale hof te bcnoem om

die nie-genaturaliseerde

Duit-ser, Neuman, wat ter strafs

it-ting verwys is op aanklag van

hoogverraad, te verhoor. Hy

het gedurende die oorlog by

die Uniemagte aangesluit en is

in Europa in hegtenis geneem

met die bewering dat hy hulp

aan die koning van Engeland se

vyande verleen het.

Pryse

se

Beheer

Gedeeltelik

Opgehef in V.S.A.

Die Amerikaanse senaat het

'n wet aangeneem waarby die

prysbeheer oor vleis, graan,

pluimvee, eiers, baie ander

sui-welprodul,te, sojaboontjies,

pe-troleum en baie ander artil<els

opgehef word, na Reuter berig.

Dit wet wat so pas aangeneem

is, is 'n vcrwatering van die een

wat pres. Truman 'n paar weke

gelede gcveto het.

Die Ameril,aanse publiek is

begaan oor die gedeeltelike

op-heffing van die prysbeheer

om-dat dit sal beteken dat die prys

van die lewensmiddele

onmid-dellik in die hoogte sal styg:

Die finansii'He krisis in

Ame-rika sal sy uitwerking ook op

Suid-Afrika he. As gevolg van

die prysstyging in Amerika sal

die Unie duurder vir sy aankope

in Amerika moet betaal.

Die Amerikaanse publiek is

tans op 'n verbruikerstaking

teen die stygende pryse van

voedselware, berig Sapa-Reuter.

In New Yorl< het 'n lwmitee

wat 70 liggame verteenwoordig,

'n beroep -op die inwoners van

die stad gedoen om 'n

koopstaking te begin. Aile

moontlil<e kragte word

inge-span om die mense te beweeg

om nie te !wop nie. Sommige

handelaars het self die publiek

versoek om nie by hulle te kom

koop nie. - (Sapa-Reuter.)

Dat die ooreenkoms tussen die Reserwebank en die Bank van

Engeland net mi die toesegging

van die Amerikaanse lening

ge-maak is, is nie toevallig nie.

Daar kan verwag word dat daar

meer sodanige ooreenkomste

tussen Engeland en die ander

dominiums bekend gemaak sal

word, wat ten gunste van

Enge-land sal wees.

Hoe die saak in die praktyk

sal werk, word aangetoon in

die Britse Financial Times. Die

blad verldaat· r;at sommige

mense meen dat dit die einde van die sterlingblol< sal bete-lwn, maat· in die pral<tyl< sal !lit nie die geval wees nie. In die toel<oms, so vcrldaat· hier-die blad, sal hier-die Unie se aan-soel<e om dolla•·s voorafgegaan word deur oorlegpleging met Engeland .

s Daar

Ta!ssen

Britse

Versak:ing van Pole

En Jode Verband?

~

l

.

l

:·

"·

I

\

I

LIEFDE

Dit is baie duidelik dat

E11-geland reken op inskiklikheid

van die Unie ten opsigte van sy finansH~le posisie. Die blad

verklaar dat ,daar geen rede

is om aan te neem ctat die

regering van die Unie in die

toekoms sander enige inag

-neming van Brittanje se

dol-larposisie daarop sal staan

dat die sterlingopbrengs van

sy goudverkope in dollars om-geset word nie".

Die Reserwebank is teoreties

vry om die goudopbrengs bo

£80 miljoen te verkoop waar

hy wil, maar om te voorkom

dat die Unie sy goud aan

Gooi Banknot.e

In

· Straat Weg

Inflasie vier boogty in Hon-garye. In Budapest bejeen ry-l;:es sowel as armes 'n noot van biljoen pengo's met veragting. Mense steel;: hul sigarette met note ter waarde van miljoene pengo's op. Straatveers versa-mel elke dag banlmote op straat wat vroeer waardevol was. Die waarde van die note verander by die uur.

As iemand geld in 1Ue bande

luy moet hy hardloop as by iets

wil koop uit vrees dat die waar<le van <lie geld sal yer-minder.

Dit is <lieself<le toestand wat

na <lie vorige oorlog in Duits-land geheers het.

Hitler was dan die gt·oot

boos-wig uit wi.e sc kloue die Jode

deu1· 'n \\·e•·eldoorlog gered moes

word. As llitlet· ect·s verslaan

was, sou gercgtigheid en die

Joile weer terugl,eer in Europa. Nou wont berig dat die tocstaml

vi•· die Joclc in Pole - in wie se

belang- die oorlog juis vel'ldaar

is - nou so onhoudbaar gcword

het dat hul enigstc redding daarin le <lat hulle die land moet verlaat. Die berig lui dat

die Jode glo <lat anti-Joodsheid

in Pole onder beheer uit geraak bet en dat hulle die land gaan vel'iaat.

Daar word aan toegevoeg dar.

van 4,000,000 Jode wat voor die

oorlog in Pole gewoon het nog

net 150,000 in die land oorgebly

het.

En die ourlog is dan gewen

en Hitler is docd '?

VERPOSING

Die Jewish Voice, 'n Joodse

blad wat in Amerika uitgegec

word, dee! cen en ander mce

van die vervolging wat dle

Jode nou in Pole ondervind van

die kant van die burgerlike

be-volking - die ;;taat self, wat

in hande van die kommuni;;te

iR, doen alles in sy vennoe orn

die Jode te beskerm.

Die berig lui dat die anti-,Joodse gevoel vir 'n kort tydjie verdwyn het toe die Russiese

Rooi Leer aangcrol het. Toe

!il<ielik het dit weer opgevlam van die Oossee tot aan (Ee voet

van die n:arpate. Die eerstc

minister, Moskou se handlanger,

het geskril' en 'n perskonferea-sie bele as gevolg waarvan a! die koerante 'n beroep op die bevolking gedoen het om

antl-.Toodse clemente tc vcrwerp.

Dit het geen uitwerking gehacl

nie en Jode is oral te lyf ge-gaan.

UOODS'!'RAF

Die Poolse regering hct

daarop 'n dckreet

uitgevaar-rlig wat aanranding op J ode

'n krygswet-oortreding maak

wat met die dood of

lewcns-lange gcvangehouding

straf-baar is, sonder reg van appel.

Maar ook dit was nie genoeg

om die volksgevoel tot

beaa-ring te bring nie.

Tot saver die berig.

Daar is baie mense wat glo

dat die oorlog teen Duitsland

hoofsaaklik as 'n weerwraak

·van die Jodc teen Hitler

ant-brand het. lmlien so, l<an

bier-die optrede van bier-die Poolse voll< teen die Jode 'n venlerc verlda-ring bied waarom Pole, vir wie se onsl<cndbaarheid Engeland

tot die oorlog teen Duitsland

toegctrec het, met soveel gela-tenheid aanslwu het hoe Rus-land die helfte van daanlie Rus-land geannel{seer het en die ander he!Hc deur 'n liommunstiese handlangcr-bewind laat teister.

HUSSIESE BELOFTES

Ten eindc die simpatie van

die Duitse volk voor die

muni-sipale verkiesing te wen, het

die kommunisties-beheerde

So-sialistiese Party in die Russiese

besettingsgebied aangekondig·

dat die Russiese owerheid dit

oorweeg om meer voedsel aan

die Duitsers af te staan. Om

nog meer krag by te sit, het

bulle bekend gemaak dat die

Russe ingestem het om

gedu-rende die eerste drie maande

120,000 Duitse krygsgevangenes

uit Rusland na hul tuistes te

laat terugkeer.

Die verkiesings vind

geduren-de Augustus plaas.

"'

ere

Hu

ooern1s

ereedskap

Masjinerie Egter Skaars

Die Unie. ondervin<l tans 'n lastige tekort aan

plaasgereed-sl<ap. Ditrel>te invoerders van plaasmasjinerie het verklaar

dat hulle lang waglyste van boere het wat hoop om trekkers en

ander swaar masjinerie te kry. Daar bestaan egter nie veel

hoop dat hulle nog geduren<le hierdie jaar geholpe sal raak nie omclat die invoerders sulke klein kwotas van oor see ontvang dat bulle slegs 'n geringe gedeelte van <lie bestaande vraag kan bevredig.

Handelaars verklaar dat daar gedurende die afgelope paar

jaar 'n algemene neiging by

boere ontstaan het om hul

plaasgcreedsl.ap te verbeter.

Aansoeke om trekkers het

ge-weldig toegeneem. Dit moet

toegeskryf word aan die goeie

pryse wat die boere vir hul pro

-dukte ontvang en wat in

ver-houding baie meer gestyg het

as die pryse van

plaasgereed-skap.

Invoerders het lang

b.estel-lingslyste reeds baie maande

aan oorsese fabrikante gestuur.

Hiervan het hulle nog slegs 'n

beperkte hoeveelheid ontvang. Een firma het gedurende die

afgelope twee maande slegs 26

trekkers ontvang. Dit is

on-middellik verkoop. 'n

Groot-.handelaar het verklaar dat hy

tot dusver gemiddeld net 30

persent van sy oorsese

bestel-lings ontvang het. Ander

fir-mas in Kaapstad het net 10

persent ontvang.

STAIHNGS EN HUlSE

Hierdie tekort aan

plaas-masjinerie moet nie aileen

ge-wyt word aan die Amerikaanse

stakings nie, maar ook aan die

groat behoefte aan masjinerie

wat daar in Europa bestaan.

Dit word dilnvels uit die oog verloor dat die Amerikaanse woningsnood ooli vee! daartoe bydra om die produl<sie te ver-traag. 'n Invoenler wat Amel'i-J.a besoel< het, het verldaar dat daar nie vii· die baie duisende geslwolcle at·beiders wat uit die

lee•· ontslaan is, wonings in die

nabyheid van hul vorige fa

-brielw is nie.

Verskeie soorte masjinerie

wat gedurende die oorlog skaars

was en waarvoor 'n geweldige

vraag bestaan, is tans weer

ver-l,rygbaar. Dit was haas nie

moontlik om roomafskeiers en

windpompe van buitelandse fa-brikaat in die hande te kry nie.

Hierdie twee soorte is vandag

weer voJop.

FUNI(SJES

25 JULIE

Die Seepuntse

vrouekomman-do hou 'n buffet-ete aan huis

van hfkomdt. J. de V. Truter,

Torbyweg, Groenpunt, op

Don-derdag, 25 Julie van 6 tot 9

nm. (en nie op Vrydag, 26 Julie,

nie). Die kaartjies vir die etc

is te koop by die

O.B.-Vriend-skapsentrum, sesde verdieping,

Groote Kerkgebou. Alma! is

hartlik we'kom.

IN KOMITEEKAMER

Die Christiaan de Wet-kom-mando, Brooklyn, is nog steeds

besig met pogings om fondse

in te samel vir 8 Augustus. Met

hierdie doel voor

oe

hou hulle

op Vrydag, 26 Julie, 'n

verko-ping in die Komiteekamer,

Groote Kerkgebou, van 11.30

vm. - 2.30 n.m. Daar sa!

beer-like warm sop met brood, pan-nekoek en koffie, en ook tuis-gemaakte wors te koop aange-bied word.

BELILVILLE

Die Boerejeug van Bellville

bedien op Saterdag, 27 Julie,

'n koue ete in die Biblioteek-saal, Bellville, van 6 tot 7.30

nm. Na die afloop van die ete

word daar volkspele gespeel.

Alma! is hartlik welkom.

DIT KOS MINDER EN

U LINNE HOU LANGER

!

SPAAR

MOI!.ITE

en laat

S pesialiteite u wasgoed do en

o

WAS • DROOGSI(OONMAAK

o

KLEUR

Adres:

Hugenootstasie, Paarl

(Goedere halftarief)

PAARL STOOMWASSERY

Posbus 35

DIE PAARL

Foon 214

(4)

BLADSY VIER DlE 0.1..!., WOJ.'JNSDAG, 2·1 JULIE 19-16.

DlF: O.B., WOENSDAG, 21 JULIE 19-i6.

Mispla

aste

Lief

de

~uid-Afrik~ ho.:t 'n baic duur prys bctaal om die wcreld te

help h1111~ in die too.:stantl waarin hy vandag is. Dit hel ons aan rC't;.str f"cksc oorlogskostc oar die !500,000.000 gekos. a an Jew ens

by 'n 10,000 en aan nlgcmcne ellende en hongersnood ·n magdom waL noi; st••cds besit• is om in 'n proses \·an samegc,;leldc rente

toe I<' necm. \Vat is daarmee bereik?

..

T~l'll \';111 die hd:mgril<slc resullate na die vcn1ictig-ing \·an

Duilsland is dat dtuu· 'n werclctorganisasic tot stand gchring

~~ as waariJorg VII' cwtgdurende vrede. Vir hierdic ot·ganisasic

het gu1l. Snlllts, \\'al hom so vir die oorlog beywcr het, die hoogste

lor gt•had ·n jaar geledc in San I•'rancisco. Hy, saam met die

andPr \\'esterse staatsmanne, het 'n nuwe vricnd in nu~land

ont-!lek 'n b~'prnefde l<ameraad wat oak Yertrou J-an word mel

<111.: \'t toreg d.\\.!>. dil' rC'g l>m ml't sy cnl,elt• leen~tem aile

ht"•!uile \an di1• \\c·reldparlement om\ettig en Jaagtdoos le maal<.

G~nl. Smuts lwl reeds dicpe berou bely oar hiet·die gulhai·tige

Vt'IlrolH~. maar mtusscr word daar in die wercldl<onferensie nog

st .. eds g-cworstl'l om Rusland in liefdesgrepe te omarm. Die

\\'esterse moondht•dc !tan maar nog nie \'Crslaan waarom hul

lll'ltlebetmgmg-s so yskoud afgcwys word nie. Hulle probccr

<he oo:·saak te ontdel' in Rusland se \Tees \'ir ar~ressie. Hu-.land

hd dtP h!'lftt• \:Ill Pole geann(•l,,e .. r, die ander helfte onder

tu•·-..,1~ \·an 'n :\tn-.lwu..,e agcntreg••rin~ geplaa-., dh' Ball-an gebnl-.j•· -" i-.•·•·r, <lit• on ... -.<'<"•' ate ingl'l~ f. moeilil.;;h('id in rer,ii' n'n\ ck

,.n

aan-.praiH· in tli<• :\Ii<ltlt•llan<bc Sec en :'\ooni-Afrilia gemaal' 111'1

nm hom It· ,.h<'\'l'ilig-" tc1·n tol'lwm::.tigc agrcs,.,il'.

i\l(}f.;l).l:,;l\Lil\

So l1d die Cape Times 'n week or wat. g-elcde nog in

l'indl·r·-liltc wch\ illt•Jidhl'id teenoor· Huslancl verkl<wr clat die grootstc

moeihldwttl tn die berc<l<lt-ring van Europa vandag die t1u~s1ese

, agt~.crrlo;.; · ts, en dan \'Oeg <.lie hlad ewe moccterlik as volg

u;:ar-aun to

,llierdie agter<.log-, of baie daan·an, is ,-olkomc

\'erstaan-baar. Daar is 'n baie goeie rcde \'OOr in die geskiedcnis \'an

die afgdope 2G ja:u·."

On-. '' il beldl·mltHin dal as maar die helflc van hil'l'tlil' ''

cl-" tll<·ndi!Pid nnl> teenour Hitler se Duitsland betoon \\a-. tm·

lans-g"l'll!H·nul• lwrhaaltldil; 'rctl~:saanbiecling.: en ,-oor,.tt•llt· 'it·

inlct·-ua-.luna It· ":lll\1'\\ rrldng ,::-•·dnen hrt. ~ou die wl'reld tlit• ramp ntn

<It~• ai~Pit•pl' "<'s jaat· nwl ,_~-verb~·stl'rende ~;evolge .. ,.1,r1· ~rruim<'

t~tl ~~· .. paat· :.;-ebl:\ tu·t. :rlttlcr het in sy 11ein Kamp1 sy ideate

om!~ n o•n :<ells ~y kwaaiste teenstanders moet vandng- crken dat

hy ::;tr cnt' d,tar·,·otgr·ns ~-:ehandel het. Daarin het nooit 'n woor<l

' 1t \\'\'r.-Idoorhccrsin~ \'Oorgekom nie. Inteen<1cd, Jlitl<·t· het

\an "·' -.taah1C•J.,t•l g<·..,i· dat dit nie 'n uih·oerartil;pl i-.; nit•.

Stalln tlaan·nlt·<·n hcl \·an dic- begin af gt•t·n ):!'<·hcim

claal'\an ~crnaal' dill "Y l'telsel 'n uitvoer-artil<el i~ nit·, en hy ;.r

clit YluHiag 110g. Stalin is die le!<·r van 'n ,,·erl'ldrcvl)hl' .. ic, d.w.s. 'n t'l'\'nlu..,iC' in t•IIH· land, en wat die \Vestcrsr· nu>nrHihr·de, di<•

( ':tpr· Times inl;luis. gopdclil' aan!'.icn \'ir .,agtertlo~·· is ln)('lblt

w-<llg'-hi'I'PI .. t'IHie JlOlltlr·J,, ln April 1921 bet Josef Stalin 1n 'n Jesing \'crl<la:.>r dat r~volusie in ecn land alleen niks sal baat nie:

.,Dit is <laal'Om die onontbeerlike taal< van die

oorwin-Jt..:nde l'l'\'olusic in een land om die revolusie in andcr Jandr.

t.o ontwtl:ko I <'II I•• ondcrsteun. Die re\·olusie in ·n

om·win-llt •;dL Ia Ill I'Hll t hom dus nie bc~kou as 'n selftevrcde eenhetd

Jtil', maar ;t-. 'n hulp l'n 'n rniddl'l rmt die our\\ inning 'an <Iii' pn>l•·l n l'ia:t I 111 ander Iande I<' ,-crltaa~;·.

In 1 ~ll!'lan!l hcl die bolsjcwtsttcsc re\·olusie \'<mdag- so 'n .,hulp • H midl!cl" t'!1 aan die hoof van daardie land stilan Josef Stalln

,. at r:oa aa:1sit md die .. Drie Crotes" \'aJ1 die weste1·se

demokra-s <'e wie s•' Ol'l\ ··rwerping hy sy lcwensp!ig be::;kou.

F~n \\ :tllnc,•r Stalin die BaJI,an-laJlde en selfs daardie dN~I

\'nn Duitsla11d wat hy beset, bolsje\,;seer, dan is dit in

oon'c'n-:<hnming nwt sy vroei!r~ uitlating dat die lydperk Yan vr·c·dt'

ten \'ollt· g't'hiuil< moet word ,.ten cinde die Jwmmunistiese partyc

t<' lwn:;•>IHlt·t·r. hulle tc bolsjcwiseer. hulle om tc sltep in rgtc

111:1 :sa-partyc wat ondersteuning \'ind in <lie \'akbonde . _ .. I'll c•m tlio.: Jll'nll'tnl'i:mt up te \'Ot'll in tlic gees va11 tlic re\·oht'-h- t'll <lit•

<lll,talutn· \':tn clic· prolct:u-iaat."

Die hanlnehl<ige bothcicl \'an die l{usse op die vnol'lopige

\'I'e<k l<onfo•n•nsics in Parys, :s bewys genocg dat wereltlr'C\'Oiusic

nag hul OPJ.;'nH'rl< is. Vandaar dan ook dat genl. Smuts nou w~t'l' sy \\'<lor<lo• van 'n jaar gdedc begin inslult en liewer \·an b<'\\ n)W-r•i:lg- pr.1nt as \':111 \'l'cch.'. Ongelukldg i<, hy nit• in ;.laat om totll{

"Y H.\tH': \:til <llt• algt'lopt• ses jaar in t(' "lui; nie. En caarom sal <lit in <It•' gt·~l<iedenis bcl<ent.l staan dat die lciers Yan die

dcmol<ra-~~· c !,nul! n •·t hul <twa"~ ooi·Iogshaat teen l)uitsland die grontstc

"t1 uti • lbl •I. u1l die wcg-'an Stalin gerol het in sy wyd\'t•riHHHhg<lc

IJcl~td \an \H·rel<.!hecrsl,apl'y die dil<taluur ,·an die pml<'tariaat.

l·.n hirnlit• \\ anrhl'itl bC'gin die publiE'k Yan Amcrilta nou ool;

1111< rntl<'ltl, II!·"• I nadat hnll<' hnl \'ir ,..,., janr lank laat mi..,l.-i hl't tlf'\11' hul JH'''" t•n .. ta:th!lll\11111'- 'n mi-.lt:i1lin~: waarlllt'l' diP '-uid-.;t,il•• ano.t• )1('1' .. hl,rl;huar nog volhou.

Grondslag

van O.JB.

_~

~~~~~~~~~

O.B.·Be/eid

~

Beslis

Christelik

~~~

YRYIIEID

\.., ic•mantl mt't <lit- Chri<,tC

-Iil>t• st rnom ,·an on,., \ oll;o;lewe

ni1· g-!•cli<·n<l is nie, dan lmn hy ;.y ht·ll Plder!> ""el<, \\ant die

fdt hly nou C'enm:u\1 dat die Afrilutnc•l'" ~c g!'loof so dee! van

s~· hloC'cl en ll'\\ i•no;besl;ouing

A''''\ ord hi' I, dal ool< "Y

nasio-n a It· a .. pira!>ir·-. da;u'\'Hn nic tc :-.l{(·i !.., nic·.

J ry g-Jo nou <'<'lllltaa l <.tat 'n nasie '11 sl<epping- v<Jn God is

t•n <lal 'n rnrns nie met

slim-praatji!2s en .,lihcrale'' stellinge

aan die strulauur en

fondamen-te \'an claanHe sl<epping kan g-aan skud en grawc nic.

Van hienhe standpunt gaan

cite Q!;sewabnwdwag nit en hy

n•dt:ncer nie cens daaroor nie.

As Jcerstelhng-c fundamentecl

to:en die Christendom. soos ons

dtl ken. indrut:<. <.laE is dit on-moonllik om te probeer om

daardie instcllin~e .,nasionaal"

te maak; dio.: \'Oil< sal hulle ten

cnemale \'crwer·p; en dit help

nie om die foul by die volk te

wtl soc•k nit·. l>ie hancl in die

eie bvt•:<c·m i!' dan nodig.

s•r.\.\'1':->PLIG

J\laar dd.. lwlp ool< nic dat

die lt•it·t·vollc nd sy Ch riste

lil(-nasionl\ll' lwsl<Ouings bc,;l<cn nic. As ICit•rs hel hulle OOI< die bc-heer C'n opvoeding van di(' nic

-lcien•oll< ( \'erul die naturelle)

in hullc hand<', . . _ . t'n daar -van mocL hullc late•· rckcnskap

gee.

Daarom se die O::;sewa

-brnndwag dat hy die plig van

dte stn.at sien in di'-' uitskake

-ling- Yan die anti-Chri~telike

en nnti-nasionale propaganda

l'll organisasies in die land en

che handhawin~ \·an die

Christ••lii<e lcwen~slyl in die

I

w,·

\':111 ons \'VIJ<

Verklaring Van

A.N

.

S. Oor

Samewerking

:'>Ia aanlciding \'CII1 die

po-ging-s wat in die jong-ste tyd

nan die gang is om 'n nuwe

oril'nlasie onder die Afrikaner· Studcnlcot·ganisn.o:;ics tewecg te

bring, het die ,\ N .S. lly monde

\'an sy Icier, mnr. \\'. A. Jou

-bert, 'n \·erkl;~ring- uitgerei;<

wnt die hoofpunte

nm

die Bond

.w hcleid Yir die naaste toe

-lwms bekt•ndmn:t k. Dit is on

-dcn<luyf <!c·ur die hoofraad en

alit• t~l<l<e.

!\lt·l \'en,·ysmg- na die poging

om 'n !:Tot •r sludenle-ecnhcid

le bewerkste!Jt:,: word \'erk!nar dat die ,\,:'\ .:-> nog altyd gctoon het d:tt hy te \'inde was \'i~

hte~·die poging-. selfs deur sy

t:'t'ondwel so t·• formuleer dat

hrswnrc uil dit' weg geruim lwn

word. Dit hel egter geblyk dat

dnar sdc< r,- ~roC'pe is wat nie

tot di · A :0.: S. wil teru;;kccr

nic tcnsy d1e Dond sy

ontwik-kclin~ S<•drrl 1933 wil \'Crlocn.

Die non<l l<nn sy idcologiese

groel nie vernietig nie. T·~en

llcid knn nie op 'n libcrale en

oppcr\'1:-tlddgl' basis gevind

word nir.

Die 1\ X S. is te vinde vir

!;::tnwsl<:ll<l'ling op 'n nie-parly

-polil icl<r ha:;is \·an alit-

Afrika-n,.,r-org-nlli~:t!';ies wnl ~~uiw..:r op

sltulcntt·-terrein bewceg-. Die

11. X s. -.\-il 1:::.::-t!i!: ~::;.:-t·.-:c:-1:

::1

enig:t• po;.:im:: om grott:'r cenhcid te hl'WI·rl<~tcl!ig er~ is bewt:s \'an :-;y l'i<• ro.·pin~. .. Da:1 rom

,-erltla:u- ons met nadruk dat

die A I" S. se tel'l'nin n!" die van

d C' upl't hn.rc politid<t' Jig-game

lS n;,• , :1 dat on,; dus \Ty en

st•li-.t:uuh~ t.:<~lOt•t· \I. daardi.:!

01 hatti:-:~s•~s stann.''

Oolt moct t;esor~ \\'ot·d dat

die jeug \·an die \'OIJ( die

skoolgaande ktnd••r:; nic in

hullc ont,·ankliku JOil,:: jan·.

\'OOrdat hulle self kan oordcel,

besmet word deur

lwmmunis-licsc lcerstellingc \'an die ideaal

,-an 'n naturcllr-proll'tnriaat se diktatuur oo1· d1C' hlankes. en met die woonl !In t ,die Gotls-clicn::; maar net die opium vii' die massa is", I'll ~ull<e dinge mcer nie. maar int<·I'IHit•c•J dat

hullc opiC'iding- dC'ur~;aans ,.,al

Wl'l'S in OOI'I't'nS(!'Illll1illJ.:' ll1t'l

tlit· Clu·htrlilw brgi u-.t'l-.; va 11

tlic \'Oik \\aal'ln<• hull!' hrhnorl.

fiHOEll'LI::~\

Die Liberali~me wat met

mooi woorcle en \'erlcidelik•'

ge-bare kom. is maar net die

broei-plek \'ir dio.: anlt-nasionale

kom-munisme en tit" ant!-Christclik1• ateismo.:. l>Il bt:pleit .,\'1-yho.:HI''

en dan word b··dnl'l nic dte

\'1'\'-heid van dt<' Yolk teo.:n die ba;l-de ,-an vreenHI<• \'olkcre of \':\11

magte soos <he• geldmag- ol wat

ook a! 1uc. ~ct', hy <lit• lih<'l'a

lisle h··t 'ryhcid .;l ;tfgod \'illl

die enkdtnt:" g••wonl. dw \'I,._

heid van die cnkt•littg om

te

maak sons J1y M'OCddinl< l'll :;oos lly lufi hcl: \TY om sy voll< tc

onderlllyn, vry 0111 ra

ss!'I'CI'llll'll-ging tusscn wit en swart Lt• h e-pteit . . _ en lc beoel\'n _ .. vrv

om di•' ~l'loof vnn <lie oning~

lig-te te ondergraar, ny uie net

om self na tlie afg-roncl lc· _~;ann

nie, maa1· ool< \TY om aud re

saam Lt' sleep - sl'ils om !.lie

hele \'Olk f>aam te ~lcql!

\'ry nm In ... hantlig- in \\ onnl. J::C'dagtt> l'n daad tc

\\ Cl'"!

As dil \Tyheid JS, dan soek

<he 0:-;so.:wabrandwag iets an-tlers. Ons so~;:l;: dit' \ rylwili om

I" 1li1'n; om deur \'Oll<sdiens en

so;;iale \'Olksor;; \·ir die kindets

Yan hierdie volk 'n llcter tuist••

It• sl;ep as wnt hul ouers gchad

het. Nie vryhcid om die valle

It'll onder te rig- 1rie.

Vir ons is die hcdendang-se

,.llbcralismc" nik~ beter as die

uitcrlike mooi nppcl, met

hloe-sende wans-e . . . en daarbinnc

slwil die \\'\11111 en die

vcrrot-ling-.

En teenoor dtlardie soort

,.li-bl·ralisme" stel ons ·n

Chrislc-hk-nasionalc g..:sagstaat. wal

wei Yryheid :"al waarborg: . . .

maar dan n!e die \Tyhei<l \'all

\'Olks,·yandige kommtL"1isme

on-der die o!!ingdigt~ !:atm·elle

nie. maar die Yryheid \·an <he

mens \'an t;od tot aile g-ocie

wc:-k \'ohnaaktelik toegeru~.

TE :\11'\ IILLP

VII\

H \ YI'SOE\EHI'\G

D:wr ltan nog geen dttlmn bcpaal word wanneer die

I'anl-so('m'r in;; van \'Oeclsel in

wcr-lung tree nie, llet dr. IJ. J. \'an

Eel< \'<'l'le<le week \'crhl<H\1' . • \1

word diP lwepon::; ann die pu-blielt ourhandig sal die I'llnlsoc-nrring- nie da<le!il< l<an IJegin

nic onnlat die ,-crbruil<ei'S nog

gcrc~istrecr en <lie voonade

aan dip wmkeliers oorhm1dig

mo,·t word. Di~ Dird~tonta.t

\':In Voedscl ondervind tans

mo~illl<i1l'id om \'Oidocmle klcr

-l<e a an tc werf. .\I :,;ou daar

K<'not·l~ g-ekry word Sttl hulle

Cl'rs die \Verli n1(h.~t !c~r.

W

cord Ons

'n

V olk

Van Vloelkers

?

Oie g'C\\'oonl<· \\'attrin ;.o bai<• Afrilmners \1'1'\al het ont hu\

spn•el<taal ml'l \'lot'I<\\C>tll'dc It• tl\•ur:..pcl,, \\ord in die jong ... to

nomrncr ntn Die 1\•·r·lctwtlc• vt·ro•n·tll'l'i. Dil' blat! \'N'ldaar <lat

baie person!' nil' hul cie Inn! ... al l«·n a-.; hull!' <lit op ;.l;:rif sicn nil'.

Hierdie swak gcwoonte. sin~ f die bla<.l, kom ''oor l>y sakeman-ne, dokters, wC'tsg-l'lccrdeS,

pro-fessore. ondcrwyscrs. boe1·c .. wie

se taal een,·nudtg- dcurspel< is

m .. t ,-Joekwoonle en bu~tcr

ytoPkwoonll'.

Tussen hulh• ts tlaar

rwr-sonc wat the woord .,( ;o, I''

g-emiddcld . . . . in ell<t' \'it•rdc of \·yfdc sin ~-:"ebruik. W<tt

lw-tekea dat !mile die woord C'JI<e

dag \'tl:t hull(' ·lcwe 'n panr

honderd maal hcrha:tl.''

Die hlatl vcrklaar d 1l dtc

mecste \'an hierlhe mt•ns<•. ma:tr

nie alma! nic, hul laal mntig

in die lrlnwoordi~hcid \'an 'n

predikant.

Onder dte AfrikanCr\'olk is

daar ,,bl'h:llwe die nwnsl' wat

gecn minuut !;an pntnl ~onder

die gebruill van 'n vlol'ln\ om·d nie, . . . . 'n aan!iienlikt• pt'l'~len

tasiC' wir se taal \\'i'l nil' 1:o

opsigtelil< met mindC'r gt-wens

-te woordc clf'urspel< is nic'. mam·

wat met (Fe g'I'Ootslt- g:emak

in dit' wt'·rcld eli• cl••t•dt 'c:bod

oortn•e." .:n l)prti:.;- of 't'<·rt ig

janr J:'l'h'dC' was 'n \'lo••I(\\Onl'll uil tlic nwnd \an 'n \rent if' IS

bait• .,,.Jd-.aam: 'arula~ i.., 1li I

allt•claa~:-.". aldu-. Hit· l<t·rl .. hndr.

Dt<' vlod,~ewoon• lwl !'O

toe-genecnl en suJ!<e atna•tan;::~

aan-gencPm dat di' \'OII(~·; .. wl':.e at

h~·na lwt'ltem:JI \';l!'>lomp lwt.

As middt'l lot lH'l \'lll't!lin..: word

a·1nh~\'"''' d~l dtt' motlt•ratur~

Yan die Afril<aanse kerlw die

g-ewete \·an dit' voll;: v:al<ker

skud. Die hlad Yerldaar dat so

'n Yeldtog nic sal slaag ten:;y

di l 'n saak \'an erns Yir ell<c Christt'n i:-; nic.

Klere Word

Skaors

'\'l'i!tkeli,'r~ in Kaapstad wal tleur Die 0 B. g-e·J;:~de:- is, is

::~1-mal die mel,t:J~ toegedaan dat

lderasie in the toekoms no!;

duurdr1· s:~! worcl en moonlhk

ool< slwars.:-r. Hulle onder\'incl

alma! dal hul \'OOrrade nie in

die b~'staan'k vraag- l<an voor

-sien n!c.

Dil is vandag haas

omnoont-lik om 'n klaar gcmaal<lc pak

l<lcre in die handc tc Ju·y • .1'\om-mers wnt bcsl<ikbaar i!;, i!;

al-ma! die wal nie sterlc in

aan-\'l'aag is nie. Ecn firma wat

'n besemhng- \'an etlike hon

-denlc· paldte ldere ant: m:r het,

hct n·rktle week ncdat hulle

ecn ad\'crtensie gc•plaas het, ondt·n·ind dat al die pakkc met

uit::-:ondering van die groot nom

-men; in ccn enltel~ ogg-<'IHl

ver-koop is. Klerl\e hcL \·erldaar

dat hu!lc a! )::'esi .. n het dal.

vn•l:t .. ns n1ekart:- \"•'!·tran vir sy ... I<IJ\l!H' maar !10;::" 11001t .ta~ mans

nlo'kanr \·erdtlllg" om pal:k<!

lderc• te !wop nic.

ma: diP in h\'1; j:!'('l'• g'l'n ,\Ill tl'l:l I< Ia. pog du · II hi) I fel Inn• hoo llllll ).;<'" t•ui~ 1111' \\ 01 • L' <h I I t t . \rn \Vt,C h\'":i J'(J.f' lllil \ t'l' l·· . ll 11 \ tl 1111' vel ~io· aar <It'( 1<'1'1 v;q hl'1 \'HI \'l'l