Gereglstreer aan die lloofposkantoor as 'n :Xuusblnd.
Unie Wil Brittan
je V
an
Gra
ti
s Kos V
oorsien
Onder die d
ekmantel
van die
woord
,
handel
sreeling" is die
Unie-rege-riu
g
tans
h
esig
om voorbereidsels
te
tref
v
it· odie g
t
·atis voedsel-
en
vrugte-verskaffiu
g
aan Brittanje
op '
n
bkaal wat
so
o
m
vattend
sal
wees
d
at d
it uie
m
et die
n
aam
,sk
enking"
g
edoop durf word n
ie.
Dit
in kort is
die
plan wat d
ie
afgelope weke in Lo
uden b
espreek
ie e
n
wat
hlyk
en
s
die
jongs
te
berigte
o
o
k d
eurgevoer sa
l
word. In die
p
er
b is
daarna
verwys
as '
n
,
lening" wat die Unie
aan Brittanje
m
aak
vir die
h
and-J_rg::.._s. _ _ _ _ K_a_a..:.p_sta_ d...:.., _w_o_e_ns_d_a..:.g...:..' _3_o_Ju_l_ie_l_9_47_. _ __ _ N_r_._a_5.
hawing van ons
vrugte-uitvoer na Engeland.
BRITSE
·
ATLETE HOU
HAN
DUIT VIR KOS
BrittanJe begin nou die punt nader wuur by as 'n bedelaar bestempel sal word. Dit" jongste ge\·ul van hand-uithou is 'n beroep van Brit"e ~>POrtlui op die dominiums om hul atlete van ekstra voed .. t-1 te voorsien sodat bulle op die Olimpiese spele kan meeding.
Swemklubo, in Australie ht't onderneem om ekstra voedsel aan vyf Britse swemmers te verskaf. Die hoof van die Britse &wt'morganisasie ht"t 'n beroep op die under dele van die Britse Ryk gedoen o:n hierdie "·oorbeeld te volg en bygevocg: ,Ekstra voed<oel o;al geweldig baie bete-ken om die uitdaging van die buitt-land tt> btuntwoord."
Die Britse rt'gtring het onlangs geweier om t'kstra voed<;el ann atlete toe te sta~w.
Toe Engeland 'n maand of wat gtlede bektnd gtmank bet dat by nie Wt'Cr sag-tt>vrugte van di<' Unie sal ,kan" invoer nie, hrt die Engelse pers al dadelik be-pie it dat <lie Unie Engeland by wyse van 'n jaarlikse skenking van vrugte vooro,itn. Die Cape Argus bet 'n bcroep op ,elke or-dentlike mens" gcdoen om so 'n ,.gulhartigheid" te ondersteun. Dit het egter gclyk of die rege-ring nie daaraan gaan byt nie, vera! toe gent. Smuts kort daar-na aan 'n voormaligc Australiese premier te kenne gcgee het dat Engcland darem nog nie so be-hocftig is dat aan hom 'n groot gcldskcnking gemaak moet word nie.
DIE PLAN
1\taur tans bl~k dit dat die
Smutsbt'wind tog so 'n skenking oorweeg onder die dekmuntel van besight'id. Suid-Afrika sal volgens die planne vir Eng('land geld leen om vrugte en andrr ingemaakte \"Ot'd.,el van dit Unie te koop. Oor drie of vier jaar sal Engeland dan begin om op die lening tcrug te betaal. Aan die publiclt word beduie dat so 'n rei:Hing dan eintlik nodig Is as gevolg van 'n duistere ,nr-tikel 9" in die Amcrikaans-BritS<' lcningooreenkoms wat niemand biykbaar in staat is om uit te le nie. Van Britse ltant word dit cgtcr so uitgclc dat dit sou be· teken dat Brittanje nie vrugte mag koop van 'n ander land a:;
dit ten koste van Amerika is nic. As Engeland dus nic van
Arne-rika meer kan vrugte koop nie weens die snelle verdwyning van die Amerikaanse dollarlening. mag Engclnnd ook nie elderJ vrugte koop nie. Altans so ver-tolk die Britte dit. Daarom sou die Engl.'l~ nllren vrugtl.' knn t'et indit'n bulle clit present kry of indien <lit op so 'n wyse ver-skaf word dat hulle eers nndt'r-<lag boef te betaal wannter die vtrpligtings ttenoor An1erika opgehef is.
UIT UNIE-SKATKIS
K
ommando's Oo
rgeha
al
Vir
8
Augus
tus
Nou is die voorstel dat Suid-Afrika Engeland die nodige geld ,.lcen" om al sy vrugte en so-vccl vocdsel a:; Suid·Afrika kan afstaan, van ons te ,koop". Die hotrt' word dun dt'ur die Unie-rt"gcring betaul vir hul produkte wat na Engela:td v1•rskeep word c>n ,.later" bl'taal Engeland die gchl terug ao1n dit' regering!
Waar Engeland ,later" die geld vandaan sal kry, word nie vcrmt'ld nie. Op <lie oomblik skuld by die wl'rt'l<l nagenoeg £4,000,000,000, en rank by by Amerikt\ in die .,kuld teen 'n
<Vervolg op bladsy 8)
Dit
skyn of die
0.8.-kommando's sterk
onder die
besef verkeer van die h
elangrikheid
van
~ --- .. • · --- .. • ..
die op hande
synde f
ondsin
samelinge vir
die s
tryd
van die
O
ssewahrandwag in die
komende
twaalf
maande. Oral vandaan kom
h~rigte
wat aand
u
i d
at die
B
eweging
oorgehaal sit vir 8
Augu
stus,
en van
Britse ldeaal
'n hele
aantal plekke is verneem d
at bulle h
ul
o
pbrengete van verlede
jaar wil oortref.
In 'n poging om die Britse Yolk tot groter kragin'lpanning en o,uinigtr lewenswyse nan te spoor, word 'n groot propagan-daveldtog- dtur die land geloods waarin Brittanje se haglike eko-nomiese posisie aanskoulik voor-gestel word. Hierdie sknal in die &trnat is bedoel om die Britte te lnat besef dnt bul
in-'
n R
e
i
s
i
ge
r uit di
e V
r
ys
t
aat, u·
at ni
e
li
d van
di
e
B
eweg
in
g
is ni
e
, h
e
t
aan 'n p
e
rsoon
m
Ka
a
p
sta
d
gese cl
at di
e
Os
sewa
br
a
nd
w
a
g
bl
y
kbaar aan
.
di
e
b
r
and i
s
in daardi
e
pr
ov
in
s
i
e
.
,Ek
h
e
t vi
e
r
c
l
o
rp
e i
n di
e
noord
e
lik
e V
r
y
·
staat onlangs kort na m
.e
k
a
ar b
esoe
l
;, en
o
p a
l t
•
i
e
r
t
ea
s
daar
·
O
s
s
et
cabrandwa
g
ve
r
gaderings of funk
s
i
es
aan di
e gang,"
h
e
t h
y gese
.
,
}
y
ho
o
r
•
ni
e ree
l t
•
an
hulle ni
e,
maar
jy
si
e
n lmll
e
bl
yk
b
aa
r bai
e,"
u·as
sy o
pn
w
rkin
g
In die Sldereiland het 'n ondl'rsoek van on~ verslaggtwer nun die lig gebrinlt dat verskeie kommando's verwug om groter bt'drae te stort as vt'rlede janr.
Komdte. A. C. Junghans van die Tafelberg-kommando dec! mee dat hulle onmiddellik na 8 Augustus verledc jaar aan die werk gespring het om fondse vir vanjaar. in te samel. \\'an-neer al die bedrae bymekaar gt'-skommel is, word gcmeen dat die inkomste van byna £70 wut verlede jaar gei'n is, oortref !>lll word. Dit is hoofsaaklik
ingc-0.8
.-
Dagviering
In Braamfonte
i
n
Generaalskap E2 onder bevel van generaal D. Erlnnk is nou al vir 'n geroime tyd besig om lond~ in te samel om die Osse-wabrandwag se kns .. terk te maak. !\let 'n panr klein kom-mando-funksies in die gt'neraal-skap is reeds die bedrag van .£100 ge'in. Die verskilltnde een-hede i'l nou almal fluks besig om 'n groot finale poging nan te wend vir 8 Augustus.
Op 16 Augustus sal die gene-raalskap Ossewabrandwagdag fecstcllk vier by watter geleent-heid ons die eer het om die Kom-mandant-generaal by ons te he. Die funltsie sal gehou word in die Eendragsaal, Braamfontdn.
Die verrigtinge begin om 3.30 nm. Om 4.30 word die K.G. deur 'n erewag van die Boerejeug en O.B.-wag ontvang, waarna dr. P. J. Meyer 'n toespraak hou. Die K.G. spreck die vergadcring om 8-uur toe. Heerlike Boeregcr<'g-te sal die mlddag en aand ver-skaf word.
samel deur middel van gebak en naaldwerk. Goedgesindcs bet ook mildelik b~gedra. Komdte. Jung-hans skr~ f die <,ukses van h it'r-die konunando hoofsaaklik toe aan die bestt'ndige ywer van haar brandwagtt' <•n offisiere.
Die Steenbcrg-kommando on-der ltomdte. E. Lategan getuig van dieselfde ywer. Reeds van-af verlede jaar is hierdie ywe· rige kommandantc besig om fondse in te samd en haar offi-sierc aan te spoor om dieselfdc tc doen. Sy hct reeds 'n aan-sicnlike bedrag in die bank vir 8 Augustus.
Afgesien van hierdie bedrag wat deur middel van funksics verdien is, het sy ook 'n af-sonderlike bedrag wat ingesa-mcl is deur die verkoop van haar eie blommc. Vir hierdie docl word 'n spanrbus gehou waarin al die sjielings gestort word.
• GEREELDE FUNKSIES 'n Kommando wat nog 'n vcr-•
rasslng inhou, is di~ van
Papen-DODE-REEN
Amerikaanse wctcnskaplikes oorwccg tans die moontlikheid of die ntoombom in vogbelaaide wolkc gt'los kan word sodat 'n .,doodsreen" op 'n bepaaldc doel-wit kan ncerstort. Volgens die voorgcnomc planne sal vlicgtuic gebruik word om die bommc in donderwolltc af te gooi sodat die reen vol t·adio aktiwiteit sal wees.dorp onder komdte. A. M. Jeppe. Saam met haar getroue offisicre het hierdie kommandante se-dert verlcde jaar se storting. geen modtc ontsien om die fondse van haar kommando op te stoot nie. Elke week bet bier-die komrnundo gebak in die VriendskUJ)St'ntrum bedien. Die bedrag wat hit'rdie afdeling in-/
gesamel het, word nog geheim gchou.
Die Christiann de Wet-kom-mando van komdtc. M. van Rooyen hct oolt uit: op bulle laat wag nie. Hulle het gercead bulle funksie eikc maand gehon.
Komdte. van Rooytn deel m<·e dat bulle manndtlikse funk.,ic by ;\lelkbosch~>trund so 'n vu.,fe in.,telling geword bet, d.tt dit nie mt'er nodig is om dit tc aa ver-tt'er nie.
Ten einde die fondse van die Groot Sehuur-kommando
Adju
n
k- K.
G
.
NQg
In
Hospita
a
l
Sedert ons vorige me-de<ltling omtrent die toe-ktuna van die Adjunk -K.G., genL J. A. Smith,
~ is bcrig ontvang dat by
~ d_eur sv geneesheer nan-geraai is om nog min-stem~ drie weke in die ho.,pitaal op George tt' bly, wanr by Ie as gevolg van 'n hartaanval 'n tycl gelede.
te styf, hct komdte. M. C. Pie-naar elke maand etes in die t Vriendskapsentrum bedien. Sy
~
bet gerecld goeie onderstcu-1
ning gchad. EerskomcndeI
Vrydag word die ete weer bcdicn.Die res van die
l<onm~nndo
:;l
het almal reeds aan die wcrk
l
gespring. Verskeie lyste is uit- ~oe.r moet. klop. met hul uitvoer gestuur wat tans die ronde in
I
mdaen BrattanJe vanbankro~
die vcrskillende kommando's skap gert>tl moet word. Dte doen.f
invoer oortr<>f <lie uitvoer tans met ongtvter £600,000,000 per = = = = = = = = = = = = j a n r .•
BLADSY TWEE
W
ar~erberg
Gee Die
1
oon
AaMl
G~N~RAALSKAP
F2
TI~K
LAER
Op 'n p
ra
gtige
gelee terr
ein,
d.-ie
my
l
oos van
Ny
l
st
r
oom,
op die
plaas
van
mnr.
V
an
Re
n
s
hurg
,
het
d
ie
Waterherg
-
kom
man
do's
van
9 Ju
lie
af
sa
am
getrck om 'n
week
se
inten
siewc
opleiding
dc
ur
t
c
gaan
.
Gcnl. P. P. J. van Rensburg, is: ,Hier is organisasic". Alles wasplclckc, watcrpypc aangzle gcncraal in 'Vatcrbcrg, onder is nctjies ingedeel met paaie binne die bereik van alma!, ia -wic sc Ieiding die laet·trek ge- wat na die verskillende !tamp- trin<'S ens. Die terrein is omring staan het, het besonder vee! terreine lei. Daar is aparte deur praglige bome en 'n ware mocitc gedoen om die tcrrcin kampe vir Boeredogters, -scuns lushof om in tc wecs.
so gcricflilt moontlilt in tc rig. en mans en gesinne. met aanwy- Hi!•J'die pt':tl~ti~c· g(•lce t('rr<:;n
Die cerste inctruk wal 'n m0nr; singsbordc na die vcrsl<illendC' sal moontlil< va11af aanstaand~
kry as jy die tcrrein binncltom tcrrCinc; daar is gcricwc soos jant· die mitldclpunt word van
'n g-r·oot samet.rekl<ing van al die noonlelilw genera[l,lslcapxJe. Die nw11i11g- is om in die toP.-l<oms die eerste wee!.: in .Ju:io 'n groot sameh·elddn~
w
hou vir J't·ctol'ia-\V{'s en -Oos.\\later-berg. Naboomspruit, Potgieters
-ru,.,t, Pictcrsbm·s- en
Soutpans-berg-. llou .,Die O.B." en
,Voor-pos" <lop vir die aankondigings. G<'neraal :\I. M. Smith.
Orga-niscrcnde Stafhoof van Gcbied F, wat vcrantwoordelik is vir die oplciding van offisiere, het die aanwesige offisicrc deur
-gaans bcsig gehou met lcsings uit die voorgeskrewc kursus, pral,tiese dissiplinc ens.
Na 'n week se harde arbeid vo!'l gcnet·aal Smith tevrede. Hy is oortuig daarvan dat sy
arbcid met sukses beluoon is.
Die KG. en ds. S. J. Stander
hct die laergangcrs 'n bcsoek
gcbl'ing op Donclcrdag, 17 Julie, en die offisicre toegespreel' -en voorgclig i.v.m. die jongstc politieko ontwil<kclings.
'n Eer<'wag van Bocrcdogtcrs h<'t die K.G. en ds. Stander in-gcwag.
Linl<o;: 'n Afdl'ling
S('li!IS <'II Bo<'r<'<lOgt<'rs (in
hul netjicse r.isrold•c en
l<:lppi<•s) in 'n flinl<c m:lrs OIJ die tmradc.
HULP
AAN MEVo HOLM
Mnr. N. J. Deacon. sekr.
Holm-fonds, Pretoria, sluyf:
Dit is aan ons bekcnd clat u
blad dikwels vcrsoek word om oprocpc te plaas en dat dit soms lastig word. Ons vertrou
egtcr dat ll ons posisic sal
bc-gryp na vcrduidclilting. Eerstcns wil ons graag
vcr-duidelik dat daar 'n regs-fonds
bcstaan wat tans mccr as 'n
duiscnd pond bedra. Dit sal
uitsluitlik vir regsl<ostcs aan
die reci<S hooggercgshofsakc
verbonde, gaan.
Na vollcdige beraadslaging is besluit dat die Holm-fonds on··
der die bestuur van mnr. F. C. K. Jacobsz en ondergetekcn-de, uitsluitlik aangewend word vir die gesinsbehoeftes van d!e Holm-familie. Hierdie fonds
het ontstaan as gevolg \'an 'n oproep in .,Die Burger" deur oud-rcgtcr C. L. Botha. Ons meld dit, omdat die bestaan van andcr fonds-insamelaars voortdurend ondet· ons aandag gebring word en omdat talle
TZANEEN. - Die
Lacvcld-kommando's (Flb2 en FlbG)
on-der komdt. en l<omdtc. D.
Bui-tcnclag hct 'n geslaagdc en baic gcsclligc laerlrclt van 18 tot 20
.Julie gchou.
Die laer is ondermecr beso<'lt deur Genl. J. Eloff. hfkomdt. H. Kapp asool< komdt. en komdte. H. :J, Vermeulen.
Die bosse hct weerklink van vrolike gesang en die lug was swaat· van die geur van braai-ribbetjie en boerewors. Alma! het die laertrel< geniet.- (Inge-stuur).
persone graag wens by te dra spesifiek tot die
Holm-gcsins-wclvaart.
Daar word tans reelings gc-tref om mevrou Holm se 6 kin-ders na Suid-Afrika te bring.
Dit word beraam dat die koslc per l<ind £160 sal wecs. :.YI:evrou
Holm word tans dcur
goedgc-sinde vriende gehuisves. Dit is
dus vanselfsprckend dat vir
haar en haar Idnders ook
voor-siening vir 'n eie woning
gc-maak sal word. Vier kindcrs is reeds van skoolgaandc ouder-dom en fondsc om hulle
daar-toe in staat te stel, om, na
mcvrou Holm se wens, 'n Afri-kaanse skcol te besoel,, sal dan
natuurlilc ool< benodig wo1·d. Die bedrag \\·at tot op da-tum ontvang is bedra tans !298-12-6. U sal dus bescf dat 'n spesiale poging om fondsc te in, gebieclend noodsaaklik
gc-word het.
Die firma Crafford en du
Toit, de Villicrsgebou, Pretoria is aangewys as ouditeure van
die fonds en sal by die
afslui-ting daarvan 'n verslag uitbring.
Kollektelyste is verkrygbaar van Die Seluctaris, Posbus 1270, Pretoria.
KENNISGEWING
Gchied
C
OSS
EWABRANDWAGDAG
-
HOOFFUNK
SI
E
H
oopstad,
9
Atigu!-iLu::;
1
91
·7
Spreliers: Die 1\ommaJulant-g-cncraal t'll g"C'nh'. C. :\leyet·. Allc omliggendc ('cnlwde word na hierdic hooffunl<sie uitgcnooi.
Hoopstad en Generaalsltap C4 gaan u toon dat die
1 • naam Hoopstad baie van pas is.
Die andcr Gcncraalsl<appe van Gcbicd C is hard bcsig om ooi< hulle bestc te !ewer vir hierdi~ jaar.
Gebied C moet vanjaar weer soos voorheen hullc naam waardig wees.
Ei() aan lacrt.rddw van
die Osscwabrandwag was
hierdio J.aer gclcennwrlc
dcur IJcsondcrc
ot·dl'lil<-neid, ncthcid en <lissipline.
Die boonstc foto t.oon die netjic·sc paradeterrcin mC't
die hoofkwarticr- en n
ood-hulptente op die :lg'{(' r-gt·ond.
Regs: Aandag is ool• h
:--stee aan die taak van die
O.B.-wag. Die diensdo
clllh-wagte worcl !tier afgclos.
Onder: Boerejcug en
O.B.-wa~;te Ol) parade tyden~
'n vlaghysing-scrcmonie.
'
~Ook in die l<anw word d:l~ll· toug{'staan en gcsl<ied allcs
1
1
i
ordelik Na middagcte 'n llcsi[:'c w:tt dcm· hulOA'gend ontvan~ self voorbcrei die l:lergangcrs is. hulle I I·
---
---
-•••gae••••••_J
DUITS
-A
FJUKAANS
E
HULP
-
AKSIE
(D
.
A
.
H.A
.
)'
Onclerst
eum
.
ons
Taah
om
die Ontsettende
N
ood
in
Duit!;l
a
ml' te
r~rlig!
I
ONS BENODIG DRINGE).TD:
-0 Fondsc vir die aanl<oop \'an Vocdsel, I<lerasie en Medisyne ..
0 Klerasie en Skoene, nuut of gcbruil,, maar skoon en in goeic toestand.
0 Biltong, Vet, of ander Onbederfbare Ectware.
Stum u Bydrac of Besendings aan u Plaaslike Koodleniging;. komitce vir Duilsland of regstreeks aan die
DUITS
-
AFRIKAANSE
HULP
-
AKSIE
(D.A.H.A
.
),
Bloedstraat 164, PRETORIA of Hoopstraat 105B, K.~APST.4D.
'n J>lt'itlo vcrhoed d: !leis word om 'n ci11 spelml:l,ic J. S. Marai burg-Land lwngrcs \' van eli<' " Stcllcnbosc Spelwlas landbou n wat \'l'CCn stand. Hy lwt da t !lie ty (liP Vlil'hyg hi('l'lll('t' !'( de :lflll ~ manic. As bocrt
Oorb
Bel1u1
Die Inst Ingenieurs lcdc week deur hom die bchccr tc \'CCI ell l<ongt·es \ tin:; gchad om grotc1 bring. Be die oombl lcnde min:OSSEW
ST
Sa
t
crd
10 Ba!>aar -(Bring me b l"ormclt• ( GE:\'LE. ID
A<
Ver!
- - - ,DIE O.B.", WOENSDAG, 30 JULIE 1947 BLADSY DRIE
Boere Ge
·
waarsku
Teen Spekulasie
'n Pll'idooi dat die bo('r(' moet verboed dnt bul pla;,e l'tl~•gs mid-del'! word om geld te mank en om 'u einde te mnak nan die spekula.,ie met grond, i'> d<'ur dr.
J. S. Marnis, hoof van die Elsen-burg-Landboukollege, tydens die kongres vnn die Landbou-unie van die \Vinterreenval~>treek op Stellenbosch gelewer.
Spekulasie met grond docn die landbou net kwaad, en is 'n gees wat vreemd is aan die bocrc-stand.
Hy bet di(l boere gewntu·!.ku dat di~> tyd nut hoe pryse nan die wrbygaun i<,. Die boerA mo<>t hit>rmee rekt>ning hou en 'n ein-de aan <,p4>kuhsie met grond maak.
As boerdery gedryf word ~;legs
Oorbel1eer
van
Behuising
Die Instituut van 1\funisipo.le Ingl'nicurs het veldm. Smuts
ver-lcdc week oor die vinecrs gctik dcur hom daarop tc wys dat hy die bchecr oor behuising onder tc vl'cl dcpartemente het. Die kongrcs wat in Salisbury sit-ting gchad hel, het hom versoek om groter ccnhcld teweeg te bring. Behuising rcssorteer op die oomblik onder vyf verskil-lcndc ministers.
OSSEWABRAHDWAGDAG
STELLEHBOSCH
Sta
d
saal,
Satcrdag, 9
Augus
tu
s
10 Y.m. - 2 n.m. Basaar - Kafce - :Middagete<Bring mes, vurk, lepcl
en
'n vol bl'ursie saam)Formelt> O[lf'ning 10 v.m. dl'ur
GE~'LE. DR. ERIKA TIIERO~
om geld te maak, is dit nie mccr bocrdcry nie; dan moet dit on-der mynbou ingcskakel word, bet
ey
gcsc.S.A. MAAK
SY EIE
KUNSLEER
Kunsleer uit stukklcs afval-leer is nou vir die eerstc keer in Suid-Afrika vervaardig. Dit sal hoofsaaklik gebruik word as binnesole en polvye van skoene en sodoende die ver-bruik van natuurlike leer aan-sienlik bespaar.
Die metodes wat aangcwend word is dicsclfde as di~ om katoen uit afvalpapier te ver-vaardig.
SORGE OP
DOMINIUMS
AFGEL~AI
Die verwagting dat die domi-niums sal moct opdok vir die Cll!'nde waarin Engeland homsclf heland het en dat bulle tot 'n groot mate sal moet bydra tot sy herstel, word bcwaarheid deur d:e agenda van die Rykskonte-rensie wat tydens Augustus in Australie gehou word.
Die konferensie sal deur Suid-Alrika, Australii:i, Nu-Secland, Kanada en Brittanjc bygewoon word. Samewerking lussen die
dominiums om hulp aan
Enge-land te verskaf en hom uit sy moeilikhede te help, sal besprcek word. Na verwagtnig sal die on-dcrwerp voorrang op die konfc-rensie geniet.
Suid-Afrika word dcur mnr. H. G. Lawrence, Minister van
Justisic, verteenwoordig. Die
vredcsverdrag met Japan sal ook besprcek word.
Re
-
unie Van
Oudstryd
ers
I
Mnr. P. J. Muller, Burgemecs-· ter van Klcrksdorp, skryf:
Uit naam van die stadsraad en in my hoedanigheid as Bur-gcmeester van Klerksdorp, is dit my 'n besondcre ecr om 'n hartlike uitnodiging te rig aan aile oudstrydcrs, onder wic sc geledere dit my gewaardeer-de voorreg is ook te mag skaar, om 'n groot byecnkoms wat
te Klerksdorp op 10 Oktober
cerskomende gcrcel word, by te woon. Waar 'n heldegeslag sta-dig besig is om te verdwyn en gctalle in die nabye toekoms so uitgedun mag wees dat
ge-organiseerde samekomste nie
meer moontlik sal wees nle, sou dit vanpas wees dat een van die laastes daarvan gehou sal word waar die eerste grondleggers in Transvaal gevestig het. In die roem van ons vcrlede wil ons graae- in die mate 'n besieling laat uitstraal wat sal dien as nalatenskap aan die toekom-st·g" drners van die Afrilcaner-gedagte.
Die uitnodiging gaan aan
oudstryders van die Tweede Vryheidsoorlog oor die lengte en breedte van ons land, hul weduwees en lede van die Artil-lerie en Polisie van die Z.A.R. en O.V.S. en 'n beroep word op alma! gedoen om aile belang-stellendes hiervan te verwittig.
'n Aantreklike program word gereel, bcsonderhede waarvan eersdaags beskikbaar sal wees? Oudstryders word vriendelik versoek om al dadelik, maar nie later as 10 September 19-17, hul name en adresse aan
on-dergetekende te stuur en te
meld of hulle self vir huisves-ting kan reel of wens dat
rei>-lings daarvoor getref moet
word. Graag verneem ek ook van oudstryders wat gewillig of begerig sou wees om die verrig-tinge aan te vul met interes-sante vertellinge oor beroemde veldslae en ander pcrsoonlikc ondervindinge.
Ons maalc staat op die ou strydmakkers om hierdie fees
een van die suksesvolste te
maak wat nog gehou is.
EXCELSIOH
~'YNE.
BHANDEWYNE
EN
LIKEURE
.U&e aJomoe&~:rute csranldeA. DJo sk.oorutte \·an kl.-ur, die rynsto vnn gt"u.r wat
a oou ~eproe htt. urankle• wat nlo nlle~n J)ryse wen "'' t~utuonateliiJlle rue; maar wau deUJ' aue f)'nproewefll aangeprya word.
P & l ' S L Y S WYNE: ou Port • . . . • . • • . . 2/9 Inw&llde Port . . . 313
..
..
.,
.
c-.,===-
_
...
..
_
..
....
"'
..
&:~ Speslaal Soet . . . . . . . • 219 12/6 Wlt en Rool Jertplko .• 21- 10/ -Wit en Roof Malmsey .. 21· 10/-Wit en Rool !.lu.skadel .. 1/11 9/6 Soet Port . • . . . . . 1/11 11/6 Port. Pontak.Worceftter Hock . . . . 1/10 9/-Snestale Sterrle (Soeterlg) 1110 9/-Goudkleurlge Sferrie . . . . 1/ll 816 Ou Bruin SJerrle . . . • •• 2111 ,Cockt&•l" • • . . . . . . . • 413 Vermouth <Droog of Soetl ;u.
Swartber, llJerrte . . . • . . 2/ll uuo~ WYNI':: Boergonje (Rool) • • • . . • 21· Riesling (Dr~ Wit) . . . . 1/ll r B l ' t l L l H Orand Spumante <SoeterigJ . . • . . . • • 10/3 Grande Splendore ( Orooe> 7/9
Vonl<•l Boerg onje • . . • . • 8/9 JUt\.~1)£\\'l'N: Aurora V.S.Q. (Die anerbeste) .li:ureka • • • • . . A.l . • • • • • . . • Royal . • • . . . H<>eJCoe • • • • • • • • J.uu:t-u: •. 10/ -8/6 81· 8/11 7/8 Pepernwnt, Perske. Ao·
pelkooa, Pies&ng 7/· Kerele, Anys, Gemmer.
NIUI.Itlle • . . . • • . . 0/6 van der Hum . . • . • • 6/11
JF.!I.'J>\\1: R <01 Nl :
Dr~. umoen, Suurre-moen • . • . • • • • • . 71~
V.l!:lU~.VVt'SVOO.KWAA.tUJ.li:S: (1) BestclllnJ:a moet bestaan Ult 12 l>ntte • nt 0 eeUlng vaatJJe, of veetvoud daa.rva.o. ~2) Voea by ~0/· depoelto P<'r va u•~
of 0/· per l<tsale met bottels. Hlerclle dep<>slto's word dallellk a.an u 1erug1>e "a.' op onrva.ngs van die tel! ~:oed. vraggeJd Detaald na VJakteptaats-st&sle. (a) Sl ~r llontant plus depoalto'a met Destell!ng of ander Jower one k.b.a.. u naaate eta •
EXCELSIOH WYN!\IAKERY (EDI\IS.) llPK.
POSBUS 1, VI.AKTEPLAATS-STASIE, h.I•.
PAS
ONTVANG VAN
OORSEE
SWALLOW
REEN-,
W AR1'\I
.
EN GABERDIEN
-J
ASSE
.
PRY
SE
DAlE BILLIK
Plaas
dadelik
ltBestelling by
Van
Zyls
n
1
E
l\t
AN
s
w
1
N
K
E
L
Foon
791 -
Poshus
233
DOOFSTRAAT
PAABL
BRILLE
Bring u oogarts se voorskrlf vir brUle na ons. GOEIE WERK TEEN BILLJl{E PRYSE.
GEHOORAPPAHAAT
Die Voortrekker ..
Apt~ek
Kerklaan,
K.AAPSTAD.
1\faitland~traat,
BLOEMFONTEIN.
Besoek ons of skryf om Besonderbede.HET U AL INGETEKEN
ONAFHANKLIKE
OP
SUID-AFRIKA
NAWEEKBLAD?
SE
1'oor8itl4>r: J•rof. L. J. DTI PLESSIS Rf>dal;tPur: ~lnr. \\'. , •. \~ n•;Erun:~ ~-
ONBEVOOROORDEELDE
BERIGGE,VING
I~N
B•:SKOUINGE
DAGBREEK
se oplaag
is
streng
beperk.
aangesien koerantpapier nog steeds in
onvoldoende
hoeveelhede ingevoer word
V
e
rs
eker
dus die
gere
e
lde ontvangs
van u eksemplaar deur by u naaste tak van die Sentrale
Nuusaqentskap
in
te teken,
of te skryf
aan die
StRKULASIEBESTUURDER.
DAGBREEK-PERS
BPK
••
POSBUS
8161. JOHANNESBURG.
BLADSY VIER ,.DIE O.B.", WOF..NSDAG, 30 JULIE 1947
.. DIE 0 B.", WOENSDAG, 30 JULIE 1947
S
.
A
.. Se T
oekoms En
Br
itse Se
ntiment
Die bclangstclllng wat buitclandse n)l\vcraars en bclcggcrs in Su•d-Afrlka stel dcur o.a. die oorplasing van fabricke uit Europa na die Unic, laat die Jig skcrp val op die verskynsel dat 'n groot dec! van die Un!c-bcvolking nog steeds 'n beleid van verset volg teen 'n cic nywcrhuldsontplooling in Suid-Afrika - 'n verset wat gelci word onder die vanndel .. Buy British" en voor die oorlog selfs beliggaam was in die bcl<'id van 'n politieke party. Slegs die noodsaak van die afgelope oorlog en moontlik van 'n verwagte oorlog kon hicrdh• groep bcwccg om eie fabrieke ann die Unie tc gun • In sovcr dlt in bclnng van Engeland se veiligheid is. 1\fet
nndrr woordr, ondl'rwyl dh~ tyd ~to ry)) grword bet <lat buitelanders
die t.rlfstandill"f' plrk n\Jl Suid-Afrikt\ begin beset, is 'n dee! van dif' Unie M" blunkt• bevolkin~r nog nie bereid om Suid-Afrika a+.
il't<i mrt>r dun 'n huUwcg"tu'lie vir 'n Europese moondbeid te be -skou nil'.
Die gele••ntheid wat Suld-Afrika vandag gebied word as gevolg van die internnslonale toestand kan aileen met die hoogste wclslae nang1•gryp word lndicn ons land op die verenigde steun van sy bcvolking kan rckcn. En dan hct dit tyd geword dat daar op 'n bale mel'r positiewe wysc Ieiding gcgec word aan die Engels-sprekende gemel'nskap om hulle tot die besef tc bring dat Suid-Afrlka en nic Drlttanjc nle hul \'adcrlnnd is. Baic E ngclsspreken-des hct reeds hul gcwig by ons volk ingegooi, maar tc vee! bcskou huiself nog as .. sons of England" wat met slagspreukc van .,Buy British" en die swaai van die Union Jack enige teken van 'n eie ekonomiese ontwikkeling in Suid-Afrika moet bcveg, behalwe in sover dit kftn dicn om Engeland se behoeftes in vrede- of oor logs-tyd ann te vul.
EI.;RS \'Rl'WORDI!\'G
Dit is sekl'r nic 'n drcom buitc die gewestc van die wcrklikheid as daar van Suid-Afrlka gcpraat word as die Noord-Amerllta V<ln die toekoms nie. J\lanr Am<'riko bet tot sy huidige mag'!posisie
kon ontwildtt•l all<'t>n nudut by dit• bande mt't Engeland afgesny
I'll die bN;('f van 'n eit1 ht•stemming - en du), 'n eie Jojalitei t - by "~
volk lant po"vut, ht•t. .fo~n vundn.:- 111 dit 'n Britse joernalis wat on
-tangs op <lit• ironic \Dol die fl'it ~rewy,; bet dat Amerika hom in<l
er-tyd van Engelund nuM'!> lo!> v·eg juis tton ein<le vandag in stant te
wees om ).<;ngl'lnn<l 'n ht>lpcndc hand te kun reik.
Die g<•skiedcnis ht·t oor en oor bcwys dat 'n land eers dan die hoogtcs inskict wann1•cr hy hom van aile ondcrhorighcid nan 'n vreemdc staat ontdo<·n. Ons dink maar aan Nederland wat sy gouc ecu belecf het in die scwcntiende eeu na sy bevryding van Spanje, en van die ekonomlr.sc vooruitgang in Finland wat gcvolg bet op sy kortstondige vryhcld gedurcndc die twintig:ste ceu. ·
Ook vir Suid-Afrika wag danr 'n grootse toekoms, maar dan
saJ hy eers die nodigc stappe moct docn om diegcnc wat met burgerskap bcklee is ook met burgcrskap te besicl. En een van bierdi; et•r te stappe c;a) m~t Y.<•es die uit,kllkeling van die part
l-politil'k wat voortdurt•nd - .. oa,. nou wel'r voor die v·erkie<;ing g e-sien kan word - Urit'<t' 'lentinwnt aanblaa., tt-rwille van die stemml'
wat dit lmn I"N>"Or«.
Die
.
Twaa
l
f
M
aande
V
o
o
rle
Wat
Die volgendc twaalf mRRnde sal vir die Ossewabrandwag in
mcer as een· OPllig van bnie groot bclnng wees. In die eerstc plans is daar die moontlll<hcid van 'n opgewnrmdc oorlogsvervolging van di<' kant van die regcring. Hoewel die oorlogsjarc geleer h<'t dat hlerdie wRpl'n nutteloos was teen die Ossewabrandwag, sal so lets nogtans die saamgebalde krag van die Ossewabrandwag v<'rg.
Die gtwaur vnn 'n oorlog .. vt•rv·oJging In vredeo;;tyd b~taan net In
sovt>r dit ons mtnse in 'n toco,taml vnn onvoorbereidbeid en on
-aktiwiteit lwtrap. .:\IRur nnngcsi!'n ons vroegtydig gewaar-.ku io,
tetn wat moontlik op hand•• i.,, beboort elke O.B.-Iid dit sy tlillk te
mnnk om die O<iM'Wnbrnn<lwng se spil'rkrag op 8 Augustu.'> wccr so ~>terk te mank th moontlik. Die troos het ons dnt dit in elk J:'f'\'al die ln:tste lwdreiging vun hierdie kant
..ru.
wee.,. Daarn:l' '>al ons kan hou nan ono; t~kom"Jilunnt'.Voor die volgcndc fondslnsameling aanstaande jaar mag daar
intussen ook 'n uiters gewigvolle parlcmentere verkicsing plaas\'lnd. Ook, daarby het die Ossewnbrandwng baie groot belang. Hocwel ons weinlg gcloof nan hicrdle .,wapen" beg, bou ons tog wei d<'eglik rekening daarmee dat hocwel die pnrlementerc stclsel geen posi-tiewe oplosslng van ons vraagstukke op duursamc grondslag bicd nie, dit by ulUitek 'n gevaarlike wapcn is wanncer dit teen ons volk gcrig word. :\ft•t nnder woordt, in c;y afbrekende werking is by 'n uitt-rs gedujfte watwn, en is dit dllllrom van die grootsU> b!'lang ook vir di~ <h'<t'Wllhrundwug wie in bt>heer binne daardit o;tt>lo;el is.
Daarom was die Osscwabrandwag nog altyd bereid om die parlementcrc front tc steun as 'n soort eerstc llnie in 'n afwcer -stryd, en gaan hy ook In die komcnde verkicsing sy bydrae !ewer
en wei In 'n vorm wnt tergelt'genertyd aangekondig sal word. Met die oog hicrop Ill clit dan ook van net sovcel bclang dat ons ons gelcdert• sterk hou - wat aileen gedoen kan word as ons die nodige fondsc het.
Maar bowc-al is hlcrdic verljterking nodig vir die stryd in die jare danrna wannl'cr dit by uitstek die taak van die O ssewabrand-wag sRI wN•s om die id!'nal van 'n onverdeclde volkstaat te propa-geer en tc verwe!lenlikl Die geroep teen die parlemenUre !itels<"l, wat mc>rr ao; bondtrd jaar agter sy tyd is, word steeds groter ook in voorhren vyan<ligl:'e"inde kringt. Hierdie geroep i'l ook vir on'! 'n Mn!>poring om te ,·olhard ~redurende ·die twaaU mann de wut voorll', wnnt U>rn tlnnrdi<' tyd <;a} die vooroordele teen die
o ..
sewa-brnndwn~r deur .,ow!'! die t)dwcrloop as die tydsomstandightdl'
begin \f!rdwyn, tn snl ons in 'n breer ..ame<Juiting v·an kragte
die dint::P kon ~rPII< wnarvoor on,. 'ld hard geveg bt>t. \\'ant wnt
on'! wil, wil eintllk die belt ,·olk; dL'I net onkunde en vooroordelt
wat op die oomblik tu ... sen on' t'n die ander strum.
---
--
----
--
---
--
---HONGAARSE KOMMUNISTE
MAAK DOODSEKER
Hoewl'l die \!'rkle.,ing in llon~,:·arye eel"> teen dit' t•ind<' , .• 1n
Augu.,tu!> plaasvind, bet die Konununiste snk<' reed~> ttG bt•\n-rk dat bulle gt•en tetn.tand by die ,·erkil'sing tal hr• nio t•n d!t'
bewind van die toekom., is du,. 'n klaar uitgemaakt" blluk.
gese dit sal
te
vee! lewenskos!
VERKEERD GEKIES
Die Kommuniste het ccn na die ander groep tccnstandcrs onskadclik gemaak. Die kic-scrslystc Is so opgcstcl dat daar
net 260,000 stcmgeregtigdes op die lystc voorkom. Ten ~lndc te verhoed dat bul buidigt•
GET ROUE
B
RAND\VAG
II
EENGEGAAN
Op Dinsdag, 15 dcser, is oorlede te Riebcek Kas-teel brandwag Christoffel Jo-hannes Basson in die oudcr -dom van 65 jaar na 'n smartlikc ly-ding van meer \Vyle C. J. RnsHon as viermann-de
Die bcgrafnilo hct plaasgcvind tc Ricbeck Kasteel op Donder-dng, 17 dcsPr. 'n Groot aantal vrlcnde en bl'langstelll•ndes uit die omligg<•nde distriktc, Swar-land, Piketberg, Porterville,
\Volsel~y. Paarl en Wellington, Koebcrg <•n Kaapstad hct oorge-kom om die laastc Cl'r tc bc-wys.
D:s. de Kock van Riebeek Kasteel het die diens waargc-ncem. As draers hl'l opgetrce sy scuns Christoffel, Gcrt, Hen-drik en Roelof.
Mnr. D. Warnick het by die graf die dank van die Camille oorgebring aan alma! wat hul deur woord of daad ondersteun het.
Christoffel Johannes B&!l!lOn is op 29 1\lei 1882 tc Middelpos, naby Rust!ltasic in die Swart-land gcborc. Op sestienjarige lccftyd mocs hy fiR voorman die boerdery van sy vader
wanr-ncem te Uitvlucht,
Riebeel<-Wcs. Na die dood van sy vader hct hy hom ml'rr in die rigting van smldsw!'rk t•n masjinl'ric begcwe. Mct sy skamele oplei-ding van dric·en·'n-half jaar In
plaasskole hl't hy nictemin won-drrs vcrrig, wat gctuig vAn 'n geniale brcin. Vl'ral het hy
be-kcndhcid verwcrl van wei; dic Os-bC<"ld wat hy gcmank het en wat op Voortrekkerpleln,
Riebeck-Kastl'el opgerig is ter herlnne-ring aan die Voortrekkcrs en die simboliese Osscwatrrk van 1938. Ook het hy uit semcnt 'n kakebeenwa gcmaak wat by ge-hoop het om ann een of ander gemcenskap tc mag verkoop, mAar as gcvolg van die verwy-dl'ring tussl'n die H.N.P. <'n die O.B. wou bale mense later nie
mccr van 'n os of 'n wa hoor
nil', met dlt' g<•volg dat die wa
nog by sy wonlng stann. Tydcns die georganisct•rde op
-breking van die O.B.-komma
n-do's was hy ecn van d•e bitter
-cinders van die Van Ri<-bceck
-kommando'R wat g<'WI'il'r het om eedbreken l<' word. Die Ossc-wabrandwag het in oom Stoffel een van sy trouste ondersteu-ners verloor.
Die oorlcdl'nc was gctroud met 1\lagrietha Aletta Coetzce en uit die huwelik is geborc ses seuns l'n drie dogters.
Die familie word verseker van die innigc meegevoel van alle ofCisil'rc en Brandwagte.
<Ingestuur).
teenstamler~> in die huio, van
verteenwoordigers hullr OPJ)O·
neer, bet die Kommuni ... th...,r
mini'lter van binn<!lund~ '<lllu• 'n wet luat annnN•m wnurm verbie<l word d1tt die huidlgot•
lede van die OPJlO~I.,ie-groepe In die pnrlt'ment hul weer vc-r
-kiesbanr rung stet. Aileen tli<•
kommuni!.te sal die rt•g hi' om weer as knndidat•1 te~t.... ann!
VREES LEWE~SVERLIES
As gevolg van die Kommu-nlstiesc optn·dc moes di<' Vry-hcidsparty van Hongary<', wat ecn van die sterkste teen-slanders van die kommunlstc was, ontbind l'n sal ge volg-Hk nie aan die verkicsing dcdneem nle. Die Icier hl't
Tydens 'n vorige verkiesing het die anti-kommunistiese Kleinbocrcparty 'n groot mee
r-derhcid oor die Kommuniste
behaal. Die Kommuniste hct
egter onlangs deur 'n
sta.ats-greep ann die mag gckom
na-dnt hulle tientalle parlements
-lede In die tronk gcsmyt het.
,Die lund het twee jaar geleae
vt'rk~rd gekies", het Kommu -ni'l Gero \erltde Wt>ek verkla.ar toe by na die aan'ltaande ver-ltit'o,ing verwys het. Daarom word d:illr nou weer 'n ver
kie-.,inlt' KthOtL
Ook in Rocmenie is biercte
prosns om die tecnstanders VIU\ die Kommunistc tc likwideer, aan die gang. Hier is die Ieier
van die opposisie, dr. Manui, in
die tronk gestop. 'n Groot na
n-tal van sy aanhangers het o
n-tangs dicselfde pad gegaan.
--
- -
---
---
--
----DUITSE
RS VLUG
V
IR SL
A WERNY
Duil'f'lld1• Duitc;cr, o,troom dl1• Amerikaan•e besetting!tgebied v·anuit dit• Ru,o,ie"" dt•1•l ,·nn Duit..lund binnt om die slawerny
nm die Ru!>sc' wnt nllt• J)('r'lone opgt•kommandeer bet vir milWlre dien'! of om in clie uruanmyn~ tt• \wrk, vry te spring. Sowat
50,000 bet rt•<'d, b~ dh• Amt>riknner., n.angelnnd en boewel dit
tt"eno;trydig is met dlt• ooreenl<orn" v·nn die \'itr Grott"s, lewer Amerikn. dit' Huit• ""' nit• nan die• Ru'lse uit nit'.
Die Amerikancrs Vt'rwclkom die Duitscrs en 'n groot kamp is deur die owcrhcid naby
Mtinchen opgl!rig wanr die Duitsers gehuisves word.
Onder die Russics1• b~vel wat aan die b('gin van Junie vAn IH-ag geword het, Is nile Duitsc Offisiere opgekommandec:, vir ,spesiale diens snnm met die Rooi Leilr", terwyl personc son-der militcre onson-dervinding, ln-sluitende \'roue, vt'rplig wor<1 om atoomstof vir die Russe te grawc. Hicrdie mynP is
on-langs naby Ob!'rschll'ma in Op-per-Silisie ontdl'k Die bPwl tref alma! tussen lR en 45 jnRI',
Diegenc wat aangcse word, kry
net twaalf uur om hulle aan
te meld.
NOOIT WEER
:'\iemand word totgelaat om "l flllllille .,aam te neem nie en
ll'l h) l't'nmanl by die myne is, mag by nooit weer met sy !ami-lit' in verhinding tree nie.
Nadat die uittog begin het, het die Russc bul wagtc op die grcnse verdubbel. Die Ame
rl-kaners ignoreer cenvoudig die ooreenkoms dat pcrsone wat uit een geblcd na 'n ander vlug, uitgelewer moet word.
DIE SKIEHEIL \NDSE GENE
IC
AALSKA
PP
E V
I
E
R
Oss
ewa
b
r
andwagdag
o
p
1\IAANDAG~
18 AUGUSTUS, 1947
om
8
n
.
m
.
in die
HOFMEYICSAAL
,
KAAPSTAD
.
SPREKERS:-
1..
GENLE. ERIKA THERON
GERIEDS-HFGI~l\'L. F. D. DU TOIT VAN ZYL
HOOFGENERA.\1, P. D. R01JSSEAU GENERAAL ,J, 1)}~ VOS
GE~ERAAI. (;. UETIEI''
Die Kommnndo'" en ,Jt'ugveldkornehknppe sal hul bydraes storl! Die
o ...
..
cwabr-.mdwog-orkes sal optree!!--~--- ,DIE O.B.", WOENSDAG, 30 JULIE 1947 BLADSY VYF
W .P.-Boere
Gaa11
lndiers Ook Boikot
Hand aan hand mt>t die bot're in Transvaal wat reeds but kragte vir die lndier-boikot verenig bet, bet die boere van die
\Vestelike Provinsie eenparig besluit om die Indier-bandelaars voor die voet te boikot.
Hierdie betekenisvolle voorstel wat vir die Indiers wat in die Boland saamkoek onheil
voor-spel, is geneem op die jaarlikse kongres van die Landbou-unie van die Winterrecnvalstreek verlede week op Stellenbosch.
Die kongres is versoek om Ieiding te gee in verband met die kleinhandel-afset van groen-te en vruggroen-te wat grogroen-tendeels in die hande van Indiers is.
Die voorstel is ingedien deur mnr. D. J. Morkel en deur mnr. P. S. Marais gesekondeer.
Atoombomme
In
Le
·e
Maag
Afrikaners Se
Uitvindsel
'n Nuwe meule vir die ver-poeiering van mineraalerts is deur twee Afrikaners in Pre-toria ontwerp en gepatenteer. Die meule is bale vereenvoudig en besonder geskik vir erts wat op klein skaal gemaal word. Die uitvinders is mnre. J. Nel en C. J ooste.
Dit kan sowat een ton bale harde erts in ecn uur verpoeier, en drie ton sagte erts per uur fyn maal.
Koei
Beskerm
Pofadder
'n Koei wat 'n slang tet>n 'n sekretarisvoel beskerm bet, worcl uit die Paarl berig. ~lnr. Willa Basson bet op sy plaus in die Klein-Drakenstein 'n sekr etaris-voel opgemerk wat opgewonde voor 'n koei rondspring wat met baar borings na die voel stoot. By nader onder&oek bet by bevind dat die voel 'n reuse pofadder, met 'n kop van drie
duim breed gevang bet en besig was om hom op te vreet, toe <lie koei op die toneel afgekom ht>t en die voel probeer verwilder.
Die rede Vir die koei Re eienaar-dige gedrag kan nie vusgestel word nie.
Ondanks Engeland se gelde-like ellende het hy besluit om atoomnavorsing ten bedrae van £50 miljoen te onderneem. liy hoop hierdeur om Amerika die
loct at te steek. Die inrigting sal .,in die hart van Engeland" opgerig word. Sowat 5,000 man-ne en vroue sal hieraan mee-doen.
Keer
Y stergordyn
Britse Koring
'
Af
Die ystergordyn bet vir Brit-tanje op 'n uiters ongelee oom-blik toegesak. In sy
dollarhon-V.S.A. PROBEER
FINLAND RED
Amerika bet 'n nota aan die Kremlin oorbandig ten effekte dat as by nie sy hande van Finland af bou nie en probeer om &y invloed daar te bestendig, Amerika bomself die vryheid sal
veroorloof om stappe te doen wat dit sal verhoed ten einde Amer i-kaanse belange te beskerm.
Hierdie dreigement is dcur genl. Bedell Smith, die Ame-rikaanse abassadeur in Moskou, aan Visbinsky oorhandig.
Met hicrdic stap het Amc-rika die inisiaticf gcneem om te verhoed dat nog 'n stuk van Europa agter die ystergordyn verdwyn.
Die nota vc\klaar dat enigc poging deur Rusland om sy mag
bier uit te brei, as 'n onvrien-delike houding van Rusland jeens Amerika beskou sal word. Die Amerikaanse nota genict die ondersteuning van Brit-tanje.
(Vervolg van volgendc kolom) Na berig is, het ook die andcr transaksie in verband met die koop van timmerhout deurgcval, aangesien dit afhanklik was van die koringoorccnkoms.
gcr hct hy hom na Rusland gewend met die oog op uitbrei-ding van sy handel in daardie rigting. Daar voedselinvoere op die oomblik Brittanje se grootste vcrtecrdcr van Amerikaanse dol-lars is, Is 'n afvaardiging na Rus-land gestuur om koring en ander benodighede te koop. Verlede week Is berig dat die afvaardi-glng onverrigter sake moes te-rugkeer omdat Rusland so 'n hoe prys gcstel bet dat Engeland nic kans sien om dit te betaal nie. Dit is egter duidelik dat die moeilikbeid nie soseer oor die prys was nie as oor Rusland se onwilligheid om nou nan Brittan-je koring te verkoop nadat die breuk 'n paar weke gelcde tussen Oos en Wes plaasgevind het no. aanleiding van die M,•trshnll-plan vir ekonomiese
bulpverlc-ning aan \Ves-Europn. As jtevolg
van hierdie breuk het die Jan-de agter die v~terP'~~i!v., """
nf-hanklik van Rusland geword en sal laa.sgenoemde aile koring wat hy te spaar hct, aan hullc moct gee.
(Vervolg in vorigc kolom>
Oudst
e
Bl
a
nke
Van S.A.
AFGEKAPTE HANDE!
Vermoedelik dle oudste blanke in Suid-Afrika bet voor verlede week sy ll7e verjaardag in Jo-hannesburg gevier. Hy is mnr. Pieter Pringle wie se nakome-llnge reeds vyf geslagte tel. Mnr. Pringle kan nog merk
-waardig goed boor en sien. Hierdie merkwaardige oom Is van Skotse afkoms maar kan nle Engels praat nie. Sy vader is in Kaapland gebore en bet in 18S6 saam met Andries Pre-torius die Groot Trek meege-maak.
£200
fis Oor
K urktrekker
'n Skrynwerker, E. L. Jeanes van Kaapstad, het verlede week 'n cis van £200 ingestel teen die C.T.C.-basaars op grond dat hy sy vinger beseer het met 'n kurktrekker wat hy van die ba-saar gekoop het en wat 'n vcr-borge gebrek sou gehad het. Hy hct verklaar dat by £2 12s. aan doktersgeld moes bctaal en £18 aan loon verloor het. Die gebrck aan die kurktrekker was dat die bandvatsel van sagtc in plaas van bardc hout gcmaak was.
Oproep
Om
Hulp
Prof. G. Cronje, Noodhulp-hoot, skryf as volg:
Twaalf manne se bandc is
afgekap. Hulle is magtcloos, ... bulle wat nic teruggedeins bet nie maar allcs opgeoffer het en bercid was om ook bulle lewen::~
in te sklct. Eers was bulle agter die tralics van die Sen-trale Gcvangcnis; nou is bulle agtcr die doringdraad van Baviaanspoort. Hulle kan nie self vir bulle vrouens en kin-dcrs sorg nie. Hulle kan nie self bulle eiendom en bulle as-suransle in stand hou nie. Hulle kan nie self vir bulle studie betaal nie. Ook vir die beban-deling van bulle oe en bulle tande kan bulle nie betaal nie. En tog wankel nie een van bulle nie. Elkeen van bulle Is
'n held. Manne van die daad maar met afgekapte bandc. As
die O.B.-Noodhulpfonds nic help nic, sal bulle in die stcck ge-laat wccs. In die verlede hct nicmand anders gebelp nic; In die toekoms sal dit ook nic ge-beur nie.
Daarom, Bran.9,wagte, u ka-mcrade moet gehclp word en
sal gehelp word tot die laaste een vrygelaat is. U !lfll help! U wat self in u cic bcboeftes kan voorsicn, wat self vir u huisgesin kan sorg omdat u handc nic afgckap is nie.
Die berocp word gedoen of om 'n stywc kontante bydrae te stuur aan die O.B.-Noodhulp-fonds of om 'n aftrekorder te ondertekcn en maandeliks 'n be-paaldc bcdrag In die Fonds te stort. Vorms vir die aftrek-order Is aan aile Gcbiedshoof-kwarticrc gcstuur en is ook by ondcrgctekcnde vcrkrygbaar.
Handel dadelik! Elke Brand-wag is dit rum die kamerade met afgekapte bande verskul-dig.
Die Noodhulpfonds vra nooit geld as dit nie dringend nodig is nie.
Handel dadelik want u hande is nie afgekap nie.
Die adrcs van die Noodhulp-hoof is Posbus 1230, Pretoria.
By
d
ie
B
ioskoo
p
'n
koel
sagte
a
ret
-
Ronde
Kommando
maak al
meer vriende
land rond."
Ook
t
e Koop
By
Die 50 vir
2
/
2.
10
vir
5-~d.·----A
.
V.
B.O
.
B
.
~IIHIIMrren, OrafateeDmaken, Becratolaveraekeraan Bloemfontein - Pretoria 130 TakkePl..IDI\IVEE
Ole J'leate Firma om 11 PLUDIYEE.I!:IEBS eo antler l'KOUUKTE 1U1D
te ltanr Ia:
C
.
M. ELOFF
EN
KIE.
(EOm8.) Bpll
MORE~IARK (PolbDI 718G) :"'ewton
G
es
ki
e
d
e
n
is deu
r
Kunst
MY
KWAS
V
ERTEL
·
Deur W. H. COETZER . . . . . • • . . . 40/-, Porto 2/-Die Geskiedenis van Suld-Afrlka, insonderheid die Groot Trek, die Vrybeidsoorloe en die Eeufeesjaar, in beeld soos deur die kunstenaar geslen 111 Afdrukke waarvan vier
ln kleure. Grootte: 7~ elm. x 10 elm. 242 bladsye geblnd
in goele llnne.
.wat is die betekenls van die doop? Waarom doop ons
iemand? Wle mag gedoop word? Op bierdic vrae en nog
bale ander kry u 'n duidelike antwoord in
DIE
C
D
RISTELIKE DOOP
Deur Ds. J. D. VORS'l'ER . . . . . . . . . . 2/S posvry.
Die verboudlng van die jong man en jong meisie tot hul Toekomstige Huis
EK. EN
~IY
HUIS
Deur 0. en D. VAN ROOY . . . 2/6 posvry. 1. Die Vrou en haar Huis. - Briewe van 'n moeder aan
baar dogter, wat op troue staan.
~. Die Mnn eu sy Huis. - 'n Vader verduidellk aan sy
seun wat sy verhouding tot sy huis moet wees.
