C 8183
INSTITUUT VOOR BODEMVRUCHTBAARHEID, HAREN ( G r . )
R A P P O R T 5 1971
H E T OPWEKKEN VAN "HOLLE N E U Z E N " B I J HYACINT V e r s l a g van potproef V P 990 (1969-1970)
( P r o e f in s a m e n w e r k i n g m e t P . J. M u l l e r , L a b o r a t o r i u m voor B l o e m b o l l e n o n d e r z o e k te L i s s e )
door
J. VAN DER BOON en G. WIJNEN
INHOUD
Doel . . 2
ST j T 0 6 i O U Z C t • « A « e e o o « 6 e o e 9 0 6 0 f > « c < * * » * » O
Uitvoering van de proef , 3 R e s u l t a t e n « 4
Invloed van c h l o o r - I P C 4 Invloed van hoofdvoedingselementen en s p o o r e l e m e n t e n . . . 8
D i s c u s s i e , 10
DOEL
In h y a c i n t e n w e r d de l a a t s t e tijd een afwijking w a a r g e n o m e n , w a a r b i j de t o p of neus van de bol niet is v o l g r o e i d , w a a r d o o r e e n holte i s o n t -s t a a n ("holle n e u z e n " ) . Na het planten van d e r g e l i j k e bollen o n t -s t a a n b o s s i g e p l a n t e n m e t s p r i e t i g e b l a d e r e n ( J a a r v e r s l . L a b . B l o e m b o l l e n -o n d e r z -o e k 1967-1968;72-75). V e r m -o e d w e r d , dat het e e n g e b r e k a a n een b e p a a l d s p o o r e l e m e n t b e t r o f . L a t e r w e r d e n aanwijzingen v e r k r e gen dat het s c h a d e bet:.of door h e t c h e m i s c h e o n k r u i d b e s t r i j d i n g s m i d -d e l C h l o o r - I P C .
In de w i n t e r 1969/1970 w e r d een potproef m e t hyacinten opgezet o m h e t ziektebeeld op te wekken door het w e g l a t e n van één of m e e r s p o o r e l e m e n t e n of d o o r h e t toedienen van c h l o o r - l P C op v e r s c h i l l e n d e w i j z e n . E e n d e r g e l i j k e proef (VP 942), genomen in de w i n t e r van 1 9 6 8 /
1969 m i s l u k t e door niet j u i s t e c u l t u u r m a a t r e g e l e n .
P R O E F O P Z E T
N a a s t de b a s i s b e m e s t i n g in 16 potten als c o n t r o l e w e r d de invloed van de volgende hoofdvoedingselernenten en s p o o r e l e m e n t e n in 3 t r a p p e n m e t elk 8 potten b e s t u d e e r d : P , Mg, Cu, Zn en B . D a a r het euvel v o o r a l op p a s gedolven tuinen in s t e r k e m a t e v o o r k w a m , w e r d ook
gedacht a a n o v e r m a a t van g e r e d u c e e r d e verbindingen en d a a r o m w e r d e n Mn en A l in d r i e t r a p p e n toegevoegd.
De w e r k i n g van c h l o o r I P C w e r d b e s t u d e e r d m e t twee t o e d i e -n i -n g s t i j d e -n : (1) bij het opkome-n va-n de hyaci-nte-n, e-n (2) d r i e weke-n d a a r n a , volgens twee m e t h o d e n van toediening: (1) bollen bloot g r a v e n tot aan de w o r t e l s en toedienen van c h l o o r - I P C r e c h t s t r e e k s aan de w o r t e l s , (2) bollen bloot g r a v e n en toedienen van c h l o o r - I P C langs s p r u i t en b o l . De chloor I P C ( v l o e i b a a r 40%) w e r d in v i e r c o n c e n t r a -t i e s gegeven. P e r behandeling w a r e n e r -twee proefpo-t-ten. Bovendien w e r d bij twee potten c h l o o r - I P C in de k r u i d k o k e r van de hyacint
toegediend, z o d r a de neuzen g e s p r e i d w a r e n . Deze behandeling w e r d d r i e weken bij twee a n d e r e potten h e r h a a l d .
3
-UITVOERING VAN DE P R O E F
P l a s t i c potten w e r d e n g e v u l d m e t duinzandgrond, 12, 1 kg p e r pot m e t 4 gew.% vocht, afkomstig van e e n pas o m g e s p o t e n tuin uit L i s s e . De g r a n u l o m e t r i s c h e analyse had de volgende u i t s l a g : n a a s t h u m u s g l v . van 0,5% en C a C O , van 1,5%, a f s l i b b a a r 4,4%, z a n d - t o t a a l 93,6%, 16-50 p.m 1, 1%, en voor de b e l a n g r i j k s t e fracties: 22% 75-105 H-m, 32% 105-150 p.m en 32% 150-210 Jim. De p H - K C l w a s 7 , 9 . Na b e m e s t i n g w a s de u i t s l a g van het c h e m i s c h o n d e r z o e k a l s volgt: p H - w a t e r 7 , 4 , P - g e t a l 3 , 1, Pw"-getal 62, P - A L 16, K - g e h a l t e 6 en MgO 3 9 .
De b a s i s b e m e s t i n g b e s t o n d u i t 0, 15 g N a l s c a l c i u m n i t r a a t , 0, 3 g K O als k a l i u m s u l f a a t , en 0, 125 g Fe-EDDHA p e r pot. Op 5 j a n u a r i 1970 vond de e e r s t e o v e r b e m e s t i n g p l a a t s m e t 0, 15 g N, op 24 f e b r u a r i de tweede m e t 0, 3 g N a l s c a l c i u m n i t r a a t en 0 , 3 g K _ 0 als k a l i u m s u l f a a t , op 16 a p r i l de d e r d e en 11 m e i de v i e r d e , beide l a a t s t e m e t de l a a t s t g e n o e m d e h o e v e e l h e d e n . In z o v e r n i e t g e -v a r i e e r d was de b e m e s t i n g m e t de o -v e r i g e -voedingsstoffen gelijk
a a n de d e r d e t r a p van de behandelingen: 1, 2 g P2^ 5 (a*s <-;a ( H2P 04/2H?0 )
en 1, 5 g M g S O . . 7 H?0 als b a s i s b e m e s t i n g e n dezelfde hoeveelheden a l s
o v e r b e m e s t i n g , 0, 0225 g b o r a x als b a s i s - en ook als o v e r b e m e s t i n g , en 0, 08 g C u S 04. 5 H20 en 0, 08 g Z n S 04 > 7 H20 a l s b a s i s b e m e s t i n g .
Voor Mn w e r d de tweede t r a p g e n o m e n : 0, 6 g M n S 04. H _ 0 , t e r w i j l
geen aluminium, w e r d toegediend buiten de p r o e f o b j e c t e n . De b e m e s t i n g s t r a p p e n p e r pot w a r e n a l s volgt:
0 - 0, 6 - 1, 2 - 2 , 4 g P205 als C a ( H2P 04) . 1 H20 , a l s b a s i s b e
-m e s t i n g op 3 n o v e -m b e r 1969;
0 - 0, 75 - 1, 50 - 3,33,0 g M g S 04- 7 H20 als bas is be m est ing, en dezelfde
hoeveelheden als o v e r b e m e s t i n g op 8 a p r i l 1970;
0 - 0,01125 - 0, 0225 - 0, 0450 g b o r a x , als basisbeme sting en ook w e e r a l s o v e r b e m e s t i n g op 8 a p r i l 1970;
0 - 0,04 - 0,08 - 0, 16 g C u S 04. 5 H20 als bas is berne s ting;
0 - 0 , 0 4 - 0, 08 - 0, 16 g ZnSO . 7H O a l s b a s i s b e m e s t i n g ; 0 - 0,6 - 1,2 - 2 , 4 g M n S O . . H?0 als b a s i s b e m e s t i n g ;
0 - 8 , 125 - 16,250 - 3 2 , 5 0 0 mg Al a l s A 12( S 04)3. 18 H20 a l s b a s i s
-b e m e s t i n g en 0 - 2 4 , 3 7 5 - 4 8 , 750 - 97, 500 m g Al a l s o v e r -b e m e s t i n g op 16 m a a r t .
- 4 .
De toediening van de c h l o o r - I P C was als volgt:
0, 006 - 0, 012 - 0, 024 - 0, 048 c m c h l o o r - I P C 40% p e r pot, gegeven op 16 m a a r t in s t e r k verdunde oplossing en evenzo voor de tweede toedieningstijd op 8 a p r i l 1970. Uitgaande van de oppervlakte van de pot, betekent dit 2, 1, 4 , 2 , 8 , 4 en 16, 8 1 c h l o o r I P C p e r h a . De v e r -dunde oplossing (100 c m p e r pot, 35.000.1 vloeistof p e r ha) zorgde voor e e n s t e r k e indringing van het m i d d e l .
Z o d r a de n e u z e n goed w a r e n g e s p r e i d - dit was op 3 1 m a a r t 1970 - en d r i e weken d a a r n a , op 21 a p r i l , l i e t m e n de k r u i d k o k e r vol lopen m e t 3 - 5 c m v a n e e n 1% oplossing van c h l o o r - I P C 40% ( c l . b i j n o r m a l e plantdichtheid 15-25 1 c h l o o r - I P C / h a ) .
A l s c u l t i v a r w e r d g e n o m e n Delfts Blauw, afkomstig v a n e e n bedrijf w a a r de ziekte was opgetreden en w e l de ziftmaat 12/13 c m . De bollen w e r d e n n a o n t s m e t t i n g m e t 1% Aaglitan op 20 n o v e m b e r 1969 geplant, v i e r bollen per pot. De plantdiepte was 7 c m (grond op de bol). De potten w e r d e n in e e n k a s g e p l a a t s t . V r o e g e r planten w e r d niet u i t g e v o e r d o m te hoge b o d e m t e r r p e r a t u r e n m e t onvoldoende Wor-te lontwikke lin g t e v e r m i j d e n , In n o v e m b e r , d e c e m b e r en j a n u a r i w e r d de t e m p e r a t u u r in de k a s op 10 C gehouden om het w o r t e l s t e l zich goed te laten ontwikkelen. Vanaf 28 j a n u a r i 1970 w e r d de k a s t e m p e r a -t u u r laag gehouden, c a . 3 C o m de on-twikkeling van de s p r u i -t af -te r e m m e n . Het gelukte u i t e r a a r d niet, v o o r a l niet in m a a r t , het oplopen van de t e m p e r a t u u r op h e t midden van de dag g e h e e l te o n d e r d r u k k e n . Op 23 m a a r t w e r d e n de potten buiten g e p l a a t s t . De h y a c i n t e n w a r e n opgekomen in de p e r i o d e van 19 f e b r u a r i tot 2 m a a r t . In volle bloei w e r d e n de nagels g e r i t s t op 21-24 a p r i l . V r i j v r o e g in het s e i z o e n vertoonden de planten dode bladpunten. Toch v e r l i e p de a f s t e r v i n g t r a a g , v e e l t r a g e r dan n o r m a a l in het veld, behalve op de potten z o n -d e r fosfaat. De proef w e r -d afgeoogst op 24 en 25 a u g u s t u s .
RESULTATEN
Invloed van chloor-IPC
De toediening van c h l o o r - I P C v e r o o r z a a k t e het o p t r e d e n van holle neuzen (tabel 1, fig. 1). Van de 144 bollen in t o t a a l w a r e n e r 138
• r o ei o
f!
Pi ri > i - H CU (O ti : ? o co u o > -f-> <u ft O ö o 1 - 1 o ,n <0S
? ri t > r -H SP h S £a *
& ft 0 - H Tl o ftr-H O O O *i «
o ^ "S « - l "H ri ri > * ! • §1 3
o P > (50 S r - f Ü O î-l fi O ri O E H <U 03 CO O - O -4-" O) O i—* C D - c _i<: CD -2«: CT r - t ro co CL i—I - o _ o CD o -o CT'H CO O =5 i . S_ LfN CD - ^ CNJ o ve. w o ca o -v o i L T \ C— d -O N CNJ C \ OO -3- <TN L f N L f N C N CO T— C N NO u \ d d -r d -CNI CN1 d -LTS OO - c f CNJ C n V O < h V - O N CD LT\ c ~ C M C D O N c-\ O N C S l d d -CTN c-~ CNJ <•"» O N O O CNJ O O co d -<TN c — N O cr\ co CNJ c— 0 ^ 1 d -N O CNJ LTN CNJ C O ^— C N V O c-~ CNJ N O CNJ O - N - d " CNJ CO LTN d -O N LfN CNJ V -O O N -=»- v— V O LTN -Cj- x— CV\ -4* co -tf* ON CO LfN v o vo -4- <rs C A L f > C— ON I A CO CO CO CO CO CO CO c o CNJ 4 - v o O N C— LTN CD + O N C D C N CNJ 't— C O L f N CNJ T— C O co C O C D L f N L f N O N LTN N O C N ( T N NO CD" C O CO CO r— c— co CO NO T— CD NO LfN C-- LTN LfN V O V O CO ^ I f N T -V O LfN CD CO T— - 3 " CNJ V O O N CD CNJ V O L f N L f N LfN V O - J " - d " T - 0-\. V O C— CD V O CNl d -CO 0 - \ D 0*N CO C N CD CO LfN v o v o r— CO V O v o v o v o CN? v o v o CO CO CNJ c :** r— co co co co c o co o o o o v— T— (^ 0) ç j c-N c a 3 ^ No" tjj LO, O-N < J N O C— O C D CD CD CD Cv-\ C - ^ NO CD OO - d " LXN CN, CD ON CD 4 i CO O ^ ^ o 3 SN O, co CN. C N LT\ CO CO C— C ^ - V O V O K y CD co o o T*"i NO NO O - NO CD O CD CD fc QJ ° 5 ' T O N N O o • v i S ' 5V ca o 4 i o o o o CNJ CV\ ^ J - CNJ ON d -•^ CO +i O NÛ o +i co •^ +i ö +i co 5 CD CD C D - e ; _Q ^ H (D ' H O) ' H " O -+-» ^O r—i INI CO e n •A 8 o_Rapport 5 - 1971
ONBEHANDELD
C H L O O R - I P C
20 ml/are
40 m l / a r e
80 m l / a r e
160 m l / a r e
Fig. l Chloor-IPC in toenemende concentratie en het ver-schijnsel van "holle neuzen" in hyacint.2 0 m l / a r e
40 m l / a r e
80 m l / a r e
• 7
-a -a n g e t -a s t . In -alle o v e r i g e potten z o n d e r c h l o o r - I P C k w -a m e n geen holle neuzen voor, behoudens in pot 205 m e t geen k o p e r t o e d i e n i n g . Het s c h a -debeeld was e r n s t i g e r m e t t o e n e m e n d e c o n c e n t r a t i e aan c h l o o r - I P C , behalve voor één h e r h a l i n g van de toediening van c h l o o r - I P C in a p r i l aan de w o r t e l s . Ook b i j de behandeling m e t c h l o o r - I P C in de k r u i d k o k e r gaf de l a t e toediening iets m i n d e r aftakeling van de bol dan de v r o e g e t o e d i e n i n g . Het b o v e n g r o n d s e gewas van de l a a t s t g e n o e m d e behandeling v e r t o o n d e tijdens het g r o e i s e i z o e n witte vlekken in h e t b l a d . Het blad w a s op deze p l a a t s geknikt en g r o e i d e d a a r o n r e g e l m a t i g v e r d e r . Dit v e r s c h i j n s e l t r a d v e r s p r e i d in a n d e r e potten m e t c h l o o r - I P C op. H e t lijkt e r o p dat tijdens de u i t v o e r i n g van de p r o e f d r u p p e l s van de c h l o o r -I P C - b e h a n d e l i n g op h e t blad gevallen zijn. Door de c h l o o r - -I P C w e r d de v e r k l i s t e r i n g s t e r k in de hand g e w e r k t v e r g e l e k e n m e t de c o n t r o l e . H i e r b i j t r a d een w i s s e l w e r k i n g op t u s s e n de c o n c e n t r a t i e en tijd van t o e d i e n i n g . Bij v r o e g e toediening n a m de v e r k l i s t e r i n g (aantal en g e -wicht aan k l i s t e r s ) toe m e t de c o n c e n t r a t i e aan toegediend c h l o o r - I P C . Bij late t o e p a s s i n g w e r d de k l i s t e r v o r m i n g s t e r k b e v o r d e r d door de lage c o n c e n t r a t i e a a n c h l o o r - I P C v e r g e l e k e n m e t de c o n t r o l e , bij de h o g e r e c o n c e n t r a t i e s n a m h e t a a n t a l k l i s t e r s w e e r af. Dit l a a t s t e zal g@en k w e s t i e zijn van m i n d e r e schadelijkheid voor de bol, a l s wel e e n v e r s t o r i n g
van de fysiologie v a n de bol op een a n d e r m o m e n t w a a r b i j h e t v o r m e n van de k l i s t e r s nu g e r e m d w e r d . Het gewicht van de hoofdbol en h e t g e wicht van de hoofdbol m e t k l i s t e r s n a m in het a l g e m e e n af door de t o e -diening van c h l o o r - I P C , v o o r a l bij de twee hoogste c o n c e n t r a t i e s na v r o e g e t o e p a s s i n g in m a a r t a a n de w o r t e l s (tabel 1). C h l o o r - I P C via de k r u i d k o k e r b e n a d e e l d e de o p b r e n g s t v e r m e e r d e r i n g m e e r b i j v r o e g e dan bij l a t e t o e p a s s i n g . Het k r u i d op de o o g s t d a t u m was voor de potten m e t c h l o o r - I P C v e r d e r a f g e s t o r v e n dan voor de o v e r i g e potten, h e t g e e n volgt uit de s c h a t t i n g s c i j f e r s voor het a f s t e r v e n en uit het d r o g e
-stofgehalte van h e t afgesneden b l a d . Geen duidelijke lijn w e r d gevonden voor de invloed van het o n k r u i d b e s t r i j d i n g s m i d d e l op de d r o g e b l a d m a s s a bij de o o g s t . T o e n e m e n d e c o n c e n t r a t i e aan c h l o o r I P C b e -hoeft niet schadelijk te zijn voor de g r o e i van het bovengrondse g e w a s . A l s m a a t voor h e t u i t g r o e i e n w e r d de g r o o t s t e d i a m e t e r bepaald na
o v e r l a n g s d o o r s n i j d e n van de bol (tabel II). De d i a m e t e r was k l e i n e r bij hogere c o n c e n t r a t i e , v o o r a l bij v r o e g e t o e d i e n i n g . Gemiddeld had late toediening de u i t g r o e i i h g m e e r g e r e m d . Toediening r e c h t -s t r e e k -s aan de w o r t e l -s wa-s -s c h a d e l i j k e r .
aan 4 6 , 0 4 3 , 5 3 7,8 3 6 , 8 wontët 4 2 , 5 4 3 , 8 4 0 , 8 4 0 , 3 4 4 , 3 4 3 , 6 3 9 , 3 3 8 , 5 langs 4 3 , 8 4 5 , 5 4 5 , 5 4 0 , 0 sp. ruit 4 3 , 3 3 9 , 0 4 1 , 8 4 3 , 3 4 3 , 5 4 2 , 3 4 3 , 6 4 1 , 6
T a b e l I I . Invloed van c h l o o r - I P C op d i a m e t e r van de bol ( g r o o t s t e b r e e d t e ) in m m C o n c e n t r a t i e M a a r t A p r i l G e m . 1 2 3 4 g e m . 4 1 , 0 4 1 , 8 4 1 , 4 1 2 3 4 g e m . 4 3 , 7 4 1 . 8 4 2 , 8
Invloed van hoof'dvoedingselementen en spoor element en
Geen holle neuzen w e r d e n t e v o o r s c h i j n g e r o e p e n door w e g l a t e n of door o v e r d o s e r i n g van P , Mg, Cu, Zn, B, Al en Mn. A l l e e n in één pot op de acht van de behandeling "geen k o p e r " v e r t o o n d e n d r i e van
de v i e r hyacinten de genoemde a a n t a s t i n g .
De b e m e s t i n g had w e l invloed op g r o e i en p r o d u k t i e . Weglaten van fosfaat w a s nadelig (tabel III). Het opkomen v a n de bollen w a s door
h e t w e g l a t e n van fosfaat i e t s v e r t r a a g d . Het loof op de n u l - P veldjes was het e e r s t a f g e s t o r v e n . E r t r a d d a a r geen v e r k l i s t e r i n g o p . De produktie bleef a c h t e r en de s o r t e r i n g w e r d ongunstig beïnvloed. M a g n e s i u m lijkt het a f s t e r v e n iets v e r t r a a g d t e h e b b e n . De s o r t e -r i n g w e -r d i e t s v e -r b e t e -r d . Weglaten van k o p e -r v e -r l a a g d e de p-roduktie
en gaf m e e r k l i s t e r s . De bollen zonder z i n k b e m e s t i n g hadden m i n d e r v e r k l i s t e r i n g . T o e n e m e n d e b o r a x b e m e s t i n g gaf l a g e r e o p b r e n g s t ,
-9-- ^ -S£ C L » H O ' . H M— CTi O 05 ^ 5 . O o '6-a. o ^— -• < — C A t — CNJ C A N O 1 — d -N O C A L~— d -co U N d -C N J L A f — C D N O C D C D CNJ C A c o Q O r— CD i—1 O s_ - M O C D • O O - s C A e n - d - A J CN1 c ^ , -zr O N N O N O v o v -- d * ~ d -- U N O N *ï— ^ — CNJ o o NO - d - CNJ T — c — \— e n -d- C D N O L A C A - d - N O N O v — - r - CNj T— N O O O d d d -T— CNJ C — V — LTS c d d d -CNJ C A C O L A C D C D C D ON co e n o e n LA C D C D C D v - C D O N -d* c— c~~ L A CNi C n , C - ^ CNJ C O C O m CNJ C D O - N N O C D N O L A O N O N d -N O C — O O C D \ — C A C A N O C O I D L A C O C A C O L A T - C O CVJ O - N O N O O N N O N O T — L T N LTN CNJ • ( — -ï— %— C A C A - d - U N CNJ c — C D N O N O N O T— O N C — U N N O N O d d d -N O CNJ C D - d - N O N O d d d -N O CNJ O N L A r—• N O C D C D C D C A O N C A LTN LTN N O O O O O N O N d -N O -N O -N O C A V — CNJ - d - C A C D C A C A C A \ — N O L A C — N O N O CNJ O N CNJ c o tr— c o C D T— C A e n - d - c o N O O N C O L A L A ~ d - C D CNJ O N C D N O L A LTN N O O N d -L A T— d -v - CM c n L A CNJ C D v - d -O N N -O CNJ L A N O N O C D C O LTN L A N O N O - d - - d - - d ~ - d - CNJ O N CNJ V O L A d d 3 -C A -C A -CD N O N O N O CNJ C D C D N O c o d -N O C A d -T— C D C D CNJ CNJ -3-V D O O c - — d - co c d " C ' -e n C A CNJ N O N O t S -N O -N O LTN D — T— C A C — C O C O C D V— C A C D C O L A N O C O CNJ L A ' t — Y— 1 — C A - d " L A N O O N CNJ L A L A N O C D C D O N CNJ CNJ CNJ ^— C A T— O N d -L A C A d -N O -N O -N O L A O N L A N O U N N O d d d -<TN C A O N N O L A L A d d d -1 — N O L > -CNJ L A . LTN C D C D C D CNJ O - N O CNJ - d - L A C D C D C D - d " O N L A C — N O LT— N O - d " N O C - - O N d -CNJ -CNJ C A N O C O C A L A N O N O O N f — C A r— c— co C D T— C A C ,.— C A T ~ C O C O C O CNJ •<— O N d " d -N O O -N O N L A L A N O C O L A L A c o r -T - V — C A LTN D—• C A N O U N c-— co c— O N LTN T— N O N O CNJ C O ^ J - T— co c- d-~3- - J - C A N O r — C D C O N O d -- d -- -- d -- C A r - O - C — CNJ N O C D C D C D C D O N C D CNJ V — U N CNJ C D C D C D L A C A t — N O C — CNJ C A O N O -L A C A O N C A C A CNJ c n C O L A N O N O N O O N O N L A C — C — N O C D -ï— C A C O U N d d -CNJ O N O N N O O N T— L A T — C O N O r.— c-— O N C O L A r - c o ( M CNJ T — r -C D N O LTN C A CNJ CNJ N O N O N O CNJ C A C A N O N O N O d d d -C — O N -C O U N U N L A d d ~ d -L f N v — U N L A - d - L A C D C D C D N O IT— N O L A - d " N O C D C D C D C O v — C O N O C — C— C D O N C A CNJ - d * LTS C A C A C A N O O N N O N O N O L A O N CNJ T — C ~ - C O C O ' ï — CNJ C A - d " 0 ^ CD O N N O C A C O C O T— C O O O CNJ N O N O T — C O C D L A C O L A U N Y — CNJ d -Y— O - N C A C A C A -ï— N O * U N T — L T N - d - C D CNJ N O N O O N C A N O d -N O L A -N O - d - - d - C A O N C O C A L A - d " N O - d - - d - C A C D C O C — - d - L—- C D C D C D C D t — T - N O - d - C O C D C D C D C D C D N O C A C * - N O C A C D d d -C D -3- CNJ - d ~ CNJ C A CNJ c-— C A D — L A C — O N O N N O C-~- Ç— N O C D CNJ C A E : '+ P = Q,05;.++ P = 0,01; +++ P = 0,001
l i n = lineaire component van bemestingstrappen Kw « kwadratische component bemestingstrappen
t + C7 •r-i f—1 a_ + + + cr • H i - H o_ + + ^ Q _ + + 2 Q _ t + c 'i-i >—{ co î + c 'r4 r—1 C D + + + 3 O U X + 3 ^ O D X c: • r-* r—i 7 -+ X c-• r H r H C s : + 4* + > N t ' . + + + ^cr. S J • I X X ri 4 t - 5 + + + 3 Q D K •*» co +i ca O +i CS) f « co co <3 co
-io-de hoogste t r a p w a s dui-io-delijk s c h a d e l i j k . In d e z e potproef, w a a r i n -io-de b o l l e n s t e r k tot v e r k l i s t e r i n g n e i g e n , w a s deze v e r k l i s t e r i n g laag bij n u l - B , m a a r ook laag bij de hoogste B - t r a p , een geval van duidelijke
s c h a d e en onvoldoende g r o e i . Ook m a n g a a n o v e r m a a t leidde tot daling van de produktie en g e r i n g e r e v e r k l i s t e r i n g . De aluminiumgiften gaven in de condities van deze potproef nauwelijks e e n v e r m i n d e r i n g in de t o e n a m e van de b o l tijdens het g r o e i s e i z o e n .
DISCUSSIE
In deze potproef w e r d het v e r s c h i j n s e l "holle n e u z e n " opgewekt d o o r h e t toedienen van c h l o o r - I P C op v e r s c h i l l e n d e wijzen e n t i j d e n . In
een veldproef, u i t g e v o e r d door P . J . M u l l e r in W a s s e n a a r in hetzelfde g r o e i s e i z o e n , w e r d eveneens de schadelijke w e r k i n g van c h l o o r - I P C aangetoond, m i t s dit door de wortels w o r d t o p g e n o m e n . Volgens de potproef k a n het euvel ook w o r d e n opgewekt bij e e n z w a r e doe is via de k r u i d k o k e r . Onder n o r m a l e v e l d o m s t a n d i g h e d e n geeft c h l o o r - I P C , in a a n r a k i n g g e b r a c h t m e t h e t b o v e n g r o n d s e g e w a s , geen s c h a d e a a n
de b o l . H i e r is het e c h t e r niet u i t g e s l o t e n dat na de behandeling van de k r u i d k o k e r m e t de z w a r e gift h e t o n k r u i d b e s t r i j d i n g s m i d d e l t o c h b i j de w o r t e l s t e r e c h t is g e k o m e n .
SAMENVATTING
Ih h y a c i n t e n w o r d t e e n afwijking w a a r g e n o m e n , w a a r b i j de t o p of neus van de bol niet is volgroeid ("holle n e u z e n " ) . In een potproef w e r d n a g e g a a n , of dit euvel was op te wekken door h e t weglaten of door de o v e r d o s e r i n g van bepaalde hoofdvoedings e l e m e n t e n en s poor e l e m e n t e n . Bovendien w e r d c h l o o r - I P C in v e r s c h i l l e n d e c o n c e n t r a t i e s , op twee t i j d s t i p p e n en volgens d r i e m e t h o d e n t o e g e d i e n d .
De t o e p a s s i n g van het o n k r u i d b e s t r i j d i n g s m i d d e l c h l o o r I P C v e r o o r z a a k t e h e t o p t r e d e n van holle n e u z e n . De o n d e r z o c h t e v o e d i n g s e l e -m e n t e n hadden geen invloed op dit v e r s c h i j n s e l .
