Koolrabi : rassenproeven 1e beoordeling stookteelt en 1e beoordeling hetelucht voorjaar 1978

1

PROEFSTATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS TE NAALDWIJK

Koolrabi

Rassenproeven 1e beoordeling stookteelt en 1e beoordeling hetelucht voorjaar 1978.

R.I.V.R.O.

J.H. Stolk en A.B. Jansen

Resps

Rijksinstituut voor Rassenonderzoek van Cultuurgewassen ( gedetacheerd op het Proefstation te Naaldwijk).

en

Proefstation voor de Groenten- en Fruitteelt onder glas te Naaldwijk.

INHOUD TABEL PAGINA

Proefopzet 2 In de proef opgenomen rassen 1 3

Waarnemingen 4 Samenvatting van de beoordelingen op de drie

proef-plaatsen weergegeven in cijfers 2 5 Samenvatting van de beoordelingen op de drie

proef-plaatsen weergegeven in procenten 3 6 Samenvatting van de belangrijkste opmerkingen

ge-maakt op de drie proefplaatsen 4 7 Overzicht van de knoldiameter op de drie

proef-plaatsen 5 8

Heteluchtteelt.

Proefopzet '. 9 In de proef opgenomen rassen 6 10

Waarnemingen 11 Overzicht van de gegeven cijfers in Naaldwijk en in

Hors t 7 12 Samenvatting van de belangrijkste opmerkingen gemaakt

in Naaldwijk en in Horst 8 .13 Overzicht van de knoldiameters in Yenlo en in Horst.. 9 14

Proefopzet.

Voor de vroege stookteelt van 1978 werden 10 nieuwe koolrabirassen op hun gebruikswaarde voor de praktijk beproefd.

Als standaardras werd Roggli Weisser Treib ( Trero) aan deze serie toegevoegd.

De proeven werden aangelegd op de proeftuin te Vierpolders op de proef-tuin te Venlo en op het bedrijf van de heer A. Duyvestein te Loosduinen. In Vierpolders en in Venlo lag de proef in drievoud, in Loosduinen in tweevoud. De veldgrootte was op alle drie de proefplaatsen 4»5 m2. Door een slechte zaadkwaliteit konden de rassen B en F te Venlo slechts in tweevoud worden beproefd en te Vierpolders slechts in enkelvoud. Bovendien moesten de veldjes door gebrek aan planten kleiner gemaakt worden dan die van de overige rassen.

Dat de slechte zaadkwaliteit ook negatief effect heeft gehad op de gebruikswaardecijfers van de geplante veldjes is zeer goed mogelijk. De zaai-, plant en beoordelingsdata waren als volgt:

Proefplaats zaaidatum Plantdatum beoordelingsdatum

Vierpolders 8-11-1977 14-12-1977 7-5.1978 Venlo 5-11-1977 4-1 -I978 15-5-1978 Loosduinen 20-11-1977 1-2 -I978 23-5-I978

Tabel 1. In de proef opgenomen rassen.

Rassen Code Veldnummers

Vierpolders Venlo Loosduinen opmerkingen I II III I II III I II A B C D E F G H K L 1 -10 2 11 -7 8 3 6 16 20 18 17 15 19 22 23 21 14 26 -25 34 32 -33 27 35 31 7 2 20 9 3 11 4 8 5 6 21 17 18 14 22 13 19 12 20 15 24 -26 28 29 -32 33 25 23 5 8 7 1 3 6 11 2 4 9 17 20 16 22 19 21 13 15 18 12 slechte kiemkracht. slechte kiemkracht.' Roggli J 5 13 28 1 16 30 1 0 1 4 standaardras

Toelichting: 1,11, III zijn de verschillende herhalingen

- = wegens slechte kiemkracht niet met het betreffende ras geplant.

4

-Waarnemingen

Alle drie de proeven zijn in het oogstbare stadium beoordeeld door ver-tegenwoordigers van de zaadhandel, de tuinders, de N.A.K.G., de voor-lichtingsdienst en het gebruikswaarde onderzoek. Bij deze beoordeling werd> gelet op bladlengte, bladhoeveelheid, vroegheid, knolvorm en de gebruikswaarde. De cijfers werden door opmerkingen gemotiveerd. Tevens zijn er door de medewerkers van het gebruikswaarde onderzoek gegevens verzameld over de vezeligheid van de knollen. Ook is de diameter van de knollen gemeten.

w M 0 <H •r-j • H O • H Ö 0 > 0 60 0) 60 u tu 0 Î5 ö 0 • H M O O K 1 Ö 0 O r H 0 j > m U 0 -ö r H O ft (1) • H • H 60 H O O 0 ,Q 0

s

60 •H -P -P

?

Ö 0) cd ca CVJ 0) ca EH 0 cö cö CQ ,M • H ? f-l 0 61 Ö 0 H H CM !> a 0 a fH o

Â

CM > a CJJ • H 0) •8 CD O • H CD .3 r H 0 CD > 0 O , 3 cö 0 't) o O 0 ra CM a 0 o CM f> a 0 0 - p 6£ 0 r H i i cö r H m > \o co LP, L P , MD CM MD ^t-MD NA MD i r \ M ) KA MD ON MD LP, MD CM C~-O C— CO MD O >C— ^ MD NA VÛ r-MD CO V£> CO MD LP, MD T— r— o t — ON VO SA C— VO LP, t— L P , ON •st-0 •st-0 -3-T— MD CO MD LP, VO v ~ L P , CM MD O MD T -MD LP» MD LP» LP, T— LP, CO LP, ON LP, T-VO T ~ MD O MD T -MD ^f-MD CM MD -3-MD C— VO CO MD LP, MD LP, MD O MD CO MD CO MD CO MD CO VO ON MD ON MD CO MD O r- ^-MD "vT MD ON LP, LP, MD t — MD ON MD LP, MD MD MD CO MD KA MD ON MD CM t — LP» LP, t— LP, CO LP, MD LP, ^J-MD • < -VO O r— c— LP, x— MD ^ MD O MD 0 0 LP, CM MD ^ MD KA MD MD LP, KA MD ^J-MD MD MD OA LP, ON MD O r— MD VO V t -•<• ^J-"3" LP, CO •^t- ^f-"vf v -VO CO MD KA MD v— LP, ON LP, ON MD O MD ON "3" O ^t" KN ^ v— •st-lP« LP. ON "3-c— "3-*=t • < - c^-I P , LP, LP, T— LP, KA LP, CM MD •& VO MD LP, f - VO MD MD MD I A 00 • 5 - O A C o o o a o c o c o o N r — L P , t ^ - V D I A t ^ VO VO VO v o I A c o ON MD KA MD T— c— ON t -ON MD LP, LP, MD LP, M5 KA MD 0 0 MD KA MD ON KA LP, KA LP, ON ^t-LP, LP, KA ^J-ON ON C -V£> C ^ - . -=1-co c— co LP, CO . O MD MD ON LP, O MD KA MD KA MD LP, KA MD KA MD LP, MD O C— KA MD KA MD LP, T -MD T " t -co t — T f -LP, MD MD 0 0 LP, T -MD "3-MD •«i-MD LP, f - •Sit ~ - "st-0 "st-0 *3- •=H-LP, •^• > ^ -LP, O 0 0 0 0 C ^ KA CO OA CO CM CO CO o m o f i w . P H Ü W M ^ MD MD MD MD MD OA MD ON MD ON MD O f -ON MD CO MD LP, MD MD MD 60

°>

6 0 H O Ö 0 fH CÖ 0 > rH > 60 0 0 fH - P -P 0 II II II CO CO CO *xi n j T i Xi tâ 0 0 0 0 0 O O O O O 60 60 60 60 60 II II II II II f ~ t— c~- t—c~-- p t—c~-- p 6o o o • H 0 0 - P Ü += r H r H fH - H CÖ CQ CQ O 0 CÖ M > r H fH fH 0 0 0 0 0 0 0 -P - P +5 LNI CQ II II • < • II II II • H 0 r H 0 0 • P 0 60 > Ö 0 0 O r H . d T j -Ö CÖ CÖ r H r H rO rQ • * "ïl- •<• 0 fH CÖ cö a m fH ^ ! O - H !> Pi fH • H 0

•a

₀ O O £> 60 NA •% t T -•* c— o •v t ^ CM •» C~-<M «\ L>-CM «s l > -KA • S L>-CM • i t — T— «, r-h> • H O r H fH 60 ra fH 0 TS H O ft fH © • H O r H Ö CD Ö 0 ra - p cö cö r H P t 0 O fH ft U 0 • H !> 0 -d cö > Ö tD 0 - d Ö r H • H 0 pi x! -o -d CQ - H o a O 0 } > f > i-H 6 0 II T— II CM II II a 0 } > f > r H O • • 60 Ö • H - P O •H r H 0 O

tt) t J u a cd W •rH u Q) a o

a

rel • H CD

•a

0 O u •xi •H 0 r-\ 0 CD 0 O co r H m h3

£

0 O) CM a CU O ^ OJ S 0 CD r H CÖ r H 0 o O CM S ' 0 CM CO \ û < t KN f - CO . * . , • ( — » «. « LA « "vj-CM 00 ~ v - ON L A ~ T -I A ' t CM v - ( A -I A -I A < + O ' t CM i - CD CO „ r A .. LA ON CM I A I A CM ' t MD O I A ^ O ' t O O ' t CO ON C— t~-•* »v w> m* CM t~-•* I A O O I A * MD i -KN L A O CM ' t v - ' t ' t O O t — fO» f - KN I A « \ »N *V «N V. O MD I A O MD CM O I A ' t ' t O v - CM ' t v - ' t O T -[-— f— 0 0 L A N"N C—• ' t CM CM O ' t v W i VO ^O I A O L A v ' t M D t A v M D L A C M ^ t C M T -C 0 -C 0 i r \ V 0 r ( D r O \ I A » . . . . « . . . « • . r A L A O C M ' t t — O C ~ - C - - M D ' t C— MD v - t— C~- CM ' t I A V Û t— (M CM ir— ON CM OS I A v - ' t ON v - I A ON I A CM ' t LA CM O ^ ^ Cvl ' t T - O t~- I A t— t — .. C— •. • . ( - — • . M D O •- O O I A O MD » - M D ' t M D M D C M C O l A C M C M M D C N J O N C M I A LA ON CO F— MD ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ r . \ J D C 0 C O L A C O C 0 C - - 1 A L A ' t L A v - CM ' t I A N I A I A O I A L A LA v - CO I A CO CM 0 0 t ~ - CM CM O C— I A ON L A C D T - I A [ - K \ \ f h O O CM I A r A LA L A I A CM t~-LA f - ( A « N W I A ^ VÛ t~- ' t I A I A MD MD I A L A T - O r A I A I A I A I A O I A I A I A r - ' t O O v - T - O l A O O o v o O C M T - O C ~ - t— •. « r - • . . . • » • » • . CVI •> ON L A •> C— ON O MD I A •> ' t I A I A C M C - - C M I A T - CM ' t CO ' t LA CM r - ON T - L A * •> I A O • . • « • » • » • . O LA C— •> O ON [•— f— F - CVI O CO 0 0 M D v f— t — ' t C— T T -LA ON L A L A CM O f— ' C M r - O t — C 0 O O O O C 0 f A t — C— C— •> « » « O I A MD M D M D O M D O T - O O O M D t— L A MD t — C— •> .. » CM » •> ' t CM L A - ' t O N I A T - O O N O ' O N I A O O CO CM O N CO •• O •> •> o ON o o o o t — O O T - O C M C ^ - O O T -I A ON CM O •• •> LA •> ' O f A L A C M ' t O r - O O r A O O ON I A f - I A t — I A MD •• I A O I A O C O O M D O O O C — MD MD r» MD M D ON MD ON • N MD ON MD ON MD CO MD L A MD MD MD KN < i ! P C l U O [ x l f e Ü W M i - q *— •* r— o •* r-o •* c--CM •^ t~-CM •» C— I A • v t— CM • s r-T— ^ t -1-5 CO n <D x l i H O P t u Q> • H > II T ~ > •• bû • H O r H Ö 0) > II CM > Ö O ö •H ?J nrf ra o o ^ II KP • ö ₀ co -f5 cd co r H P) 0 O U PA U 0 • H > 0 - Ö Ö CÔ > 0 t J r-i ' 0 <Ö Ti • H B 0 O II 0 CJ

Samenvatting van de "belangrijkste opmerkingen gemaakt op de drie proefplaatsen.

Code Opmerkingen

A platte knolvorm, wat zwak "blad, niet houtig, heterogeen op vroegheid.

B iets platte knol, uitgezakte knol, niet houtig, getekende knol, heterogeen op knolvorm.

C teweinig blad, blad te kort, niet houtig, minder uniforme knol. D heterogeen op vroegheid»knol zakt uit, minder uniforme knol,

niet houtig.

E heterogeen op knolvorm, niet houtig.

P heterogeen op knolvorm, weinig houtig, uitgezakte knol.

G heterogeen op vroegheid en knolvorm, te weinig blad, iets houtig. H minder uniforme knol, weinig blad, kort blad.

K te weinig blad en te kort blad, te kleine knol, niet houtig. L heterogeen op knolvorm, laat»iets houtig, slappe bladsteel,

schiet gevoelig.

8

-iel 5' Overzicht van de knoldiameter op de verschillende proefplaatsen weerge-geven in procenten, van het aantal geoogste knollen.

Code Vierpolders Venlo Loosduinen

^ 6 cm 6-8cm ^8 cm <^6 cm é-Scm^S cm ^ 6 cm 6-8cm^8 _cm A 2,5 87,5 10 18,4 58,0 25,6 - 21,2 78,8 B 50 55 55 15,1 60,5 24,6 - 18,9 81,1 C 47,5 52,5 - 22,7 73,5 4,0 - 55,3 44,7 D 40 57,5 2,5 26,8 58,1 15,1 - 27,2 72,8 E 5 95 5,3 70,7 24,0 - 56,9 65,1 F 20 80 26,0 68,0 6,0 - 26,5 73,7 G 50 50 - 46,0 40,4 15,6 - 52,5 67,5 H 7,5 90 2,5 5,5 74,7 20,0 - 50,1 69,9 K 92,5 7,5 - 13,1 85,6 1,5 - 55,1 44,9 L 50 50 39,1 59,6 1,3 - 41,7 58,3 J 27,5 70 2,5 18,2 69,9 11,9 - 32,3 67,7

9

-Proefopzet.

Voor de heteluchtteelt van 1978 werden 10 nieuwe koolrabirassen op hun gebruikswaarde voor de praktijk beproefd. Als standaardras werd Roggli Weisser Treib ( Trero) aan deze serie toegevoegd.

De proeven werden aangelegd op het Proefstation te Naaldwijk, de Proeftuin te Venlo, en op het bedrijf van de heeor H. Weys in Horst ( Z.L.).

In Naaldwijk en in Horst lag de proef in tweevoud. In Venlo lag de proef, wegens een slechte kieming van het zaad slechts voor de helft in twee-voud. Wegens verbranding door ethyleen zijn vooral de zwakker gevormde rassen in Naaldwijk minder goed beoordeeld. Ook hier was de kiemkracht van de rassen B en F slecht, waardoor deze rassen minder goed kunnen zijn beoordeeld.

De zaai-, plant en beoordelingsdata waren als volgt:

Proefplaats. gezaaid geplant Beoordeeld Naaldwijk 14-1-1978 12-3-1978 11-5-1978 Venlo 6-1-1978 13-2-1978

Tabel 6. In de proef opgenomen rassen.

Rassen Code Naaldwijk Venlo Horst Opmerkingen

II I II I II A B C D E F G H K L

7

2 1 10 12 6 8 11

5

3

H

16 19 22 13 15 18 21 20 17 13 -1

5

11 -2 14 9 10

4

-3

-6 -8

7

4

11

9

10

5

1 2

6

3

21 12 16 15 14 22 20 17 19 18 Roggli J 9 25 1 2 7 - 8 13 standaardras. Toelichting:

I en II zijn de verschillende herhalingen.

11

-Waarnemingen•

De proef in Naaldwijk is in het oogstbare stadium beoordeeld door vertegen-woordigers van de zaadhandel, de tuinders, de N.A.K.G. de voorlichtings-dienst en het Gebruikswaarde-onderzoek, bij deze beoordeling werd gelet op bladlengte, bladhoeveelheid, vroegheid, knolvorm en de gebruikswaarde. De cijfers werden gemotiveerd door opmerkingen. In Venlo werden alleen

opmerkingen gemaakt door de proefveldverzorgers en in Horst werd een cijfer gegeven voor de gebruikswaarde en opmerkingen gemaakt door de bedrijfs-voorlichter en een vertegenwoordiger van de tuinders.

In Venlo en Horst werd de knoldiameter gemeten.

Tabel 7« Overzicht van de gegeven cijfers in Naaldwijk en in Horst. Rassen Roggli Code A B C D E F G H K L J Naaidu bladle 7,5 6,3 5,0 8,3 6,5 7,8 8,2 6,8 5,1 7,9 7,4 •ijk ngte bladhoev. 7,1 6,9 5,5 7,3 6,7 7,2 7,0 6,2 5,5 7,5 7,2 vroegh. 8,0 5,7 4,6 7,3 6,3 8,0 6,7 6,6 4,8 5,8 6,7 knolv. 6,8 7,0 7,0 6,4 6,3 7,4 6,9 6,4 6,5 4,7 6,6 gebr.w. 6,9 • 5,9 4,3 5,8 5,8 7,5 6,7 5,9 4,7 4,7 6,2 Horst gebr.w. 6,8 7,8 5,5 4,8 6,8 6,8 7,0 8,3 7,0 3,0 7,5 Gem gebr.w. 6,9 6,9 4,9 5,3 6,3 7,2 6,9 7,1 5,9 3,9 6,9

Toelichting: Venlo is niet beoordeeld in cijfers.

Bladlengte 4 = te kort 7 = goed 8 = te lang Bladhoeveelheid4= te weinig 7 = goed 8 = te veel Vroegheid 4 = te laat 7 = goed 8 = erg vroeg Knolvorm 4 = zeer slecht 7 = goed

13

-Tabel 8. Samenvatting van de belangrijkste opmerkingen gemaakt in Naaldwijk

en in Horst. <* Rassen Roggli Code A B C D E F G H K L J Naaldwijk knol te plat verbranding te platte knol te laat aanslag grove knol ongelijk

wat ronde knol dikke poot te heterogeen te kort blad te laat onregelmatige knolvorm wat botrytis Horst

veel en wat rommelig blad vrij platte knol

voldoende blad, mooi opstaand vrij platte knol

vrij weinig blad, knol iets on-regelmatig, geel blad.

zeer veel blad geel blad. voldoende blad

voldoende opstaand blad, enkel geel blad

hoog op de poot, enkel geel blad, mooi opstaand blad.

minder blad, vrij platte knol vrij weinig blad iets geel blad zeer veel geel blad, Flessen

voldoende blad Toelichting: In Venlo geen opmerkingen gemaakt.

Tabel 9« Overzicht van de knoldiameter op 2 proefplaatsen weergegeven in procenten van het aantal geoogste knollen.

Rassen Code Yenlo Horst

4^6 cm 6-8 cm ^ 8 cm «^6 cm 6-8 cm ^ 8 cm A B C D E P G H K L Roggli J 8 -44 32 4 -48 4 64 24 16 60 -56 " 60 54 -40 62 36 48 72 32 -0 8 42 -12 34 0 28 12 5,0 2,5 0 2,5 0 12,5 25 0 2,5 42,5 2,5 32,5 25 60 80 42,5 70 57,5 35,0 75,0 50,0 67,5 62,5 72,5 40 17,5 57,5 17,5 17,5 65,0 22,5 7,5 30,0

Toelichting: In Naaldwijk is de knoldiameter niet gemeten