Fysica optica, kleurenleer 5e-6e klas Luc Cielen KLEUREN SCHILDEREN
volgens de kleurenleer van Goethe: harmonische combinaties, karakteristieke combinaties en eentonige kleurencombinaties. De verschillende combinaties worden geschilderd en daarna besproken.
DE KLEURENCIRKEL
Volgens Goethe worden de complementaire kleuren als het meest harmonisch beleefd omdat ze voor het oog een totaliteit vormen van de drie basiskleuren geel-blauw-rood.
Goethe onderscheidt 3 groeperingen:
HARMONISCHE KLEURENCOMBINATIES De 3 basiskleuren zijn in elke combinatie aanwezig.
2 kleuren
blauwpaars - goudgeel roodpaars - groengeel vermiljoen - blauwgroen
3 kleuren
geel - purper - blauw
vermiljoen - groengeel - blauwpaars goudgeel - roodpaars - Pruisisch blauw
4 kleuren
geel - paars - blauw - rood blauw - oranje - geel - rood rood - groen - geel - blauw
KARAKTERISTIEKE KLEURENCOMBINATIES
In de kleurencirkel slaan we telkens 1 kleur over. De drie basiskleuren zijn niet alle drie samen vertegenwoordigd in elke combinatie.
geel - blauw groen - paars blauw - purper paars - vermiljoen purper - oranje vermiljoen - geel oranje - groen EENTONIGE KLEURENCOMBINATIES
De gebruikte kleuren liggen naast elkaar in de kleurencirkel. geel - oranje oranje - vermiljoen vermiljoen - purper purper - paars paars - blauw blauw - groen groen - geel
Goethe gaf bepaalde kleurencombinaties een ‘kwaliteitsbeoordeling’ mee. Ook deze combinaties schilderen en bespreken. Geldt de beoordeling van Goethe ook voor ons of beleven wij de combinaties anders?
somber: groen - paars
purper - groen - zwart arm, koud: geel - blauw
arm, afstotend: blauw - groen opwindend: paars - vermiljoen actief: oranje - paars
licht en duister: geel - paars vlammend: geel - purper vrolijk: geel - oranje hoopvol: groen - oranje blij: purper - groen - wit sterk: groen - rood
Deze kleurencombinaties kan men rijker maken door elke kleur te schakeren. Purper wordt rijker als we er vermiljoen laten in meegaan en vice versa. Groen wordt rijker als we er een van de 3 basiskleuren laten in meegaan. Geel wordt rijker door goudgeel te laten meegaan.
Dit overzicht en de illustraties zijn gebaseerd op het boek Met de handen werken, kunstzinnig onderwijs op de Vrije Scholen van Erna Landweer, uitgeverij Vrij Geestesleven, Zeist, 1977.
