Het belang van vaderbetrokkenheid

(1)

share your talent.move the world.

Het belang van vaderbetrokkenheid

Susan Ketner

(2)

share your talent.move the world.

Vaderschap in Nederland: stand van zaken

Moeders over het algemeen spil van het gezin, zorg en opvoeding: • Vader als kostwinner

• Zorgen niet mannelijk?

• Moeder heeft meeste rechten • Maternal Gatekeeping

(3)

Groeiende aandacht voor vaders

Vroeger

• Rol vaders in opvoeding ondergewaardeerd (ouders = moeders in veel onderzoek) • Weinig bekend over invloed van vaders

Nu

• Steeds meer aandacht in de maatschappij • Vaderschapsverlof, ‘papadag’

• Vaderinclusief beleid, eMANcipatie • Steeds meer aandacht in onderzoek

• Verschillen tussen vaders

• Verschillen met moeders (unieke bijdrage ontwikkeling kind) • Belang betrokkenheid vaders

(4)

Verschillen tussen vaders

• Sociaaleconomische positie

• Opleiding

• Leeftijd / generatie

• Cultuur

• _Religie

• ´Type` (werkers, overactieven, combi´s, minimalen, zorgers (Knijn e.a.,

1994)

(5)

Verschil vaders - moeders

Opvoeding vader

• Buiten: fysiek actief • Binnen: spelen

• Sowieso meer gericht op buiten • Autoritaire controle

• Gericht op autonomie, exploratie en competitie

Opvoeding moeder

• Buiten: ingehouden, kalm (spelletjes) • Binnen: verzorgen

• Sowieso meer gericht op binnen • Ondersteuning

(6)

Ter illustratie…

(7)

Verschil vaders – moeders

Levensvaardigheden

• Vaders scoren hoger op zelfvertrouwen dan moeders • Vaders scoren hoger op zelfmanagement dan moeders Oudervaardigheden

• Vaders scoren lager op basiszorg dan moeders

• Vaders scoren lager op opvoedingsvaardigheden dan moeders Netwerk

• Kersverse vaders ervaren minder sociale steun dan moeders (Ketner, Gravesteijn & Verschuur, 2018)

(8)

Vaderbetrokkenheid

• Aspecten van vaderbetrokkenheid (Lamb; 1986, 1992)

• Fysiek aanwezig zijn

• Emotioneel beschikbaar zijn

• Opvang regelen als ouders er niet zijn

• Vaders brengen minder tijd door met hun kinderen dan moeders, maar de

hoeveelheid tijd neemt de afgelopen jaren toe

• Vaders brengen hun tijd met kinderen op een andere manier door dan

moeders (minder verzorging, meer spel, minder sociale interactie)

(9)

Het belang van betrokken vaders

1. Betrokkenheid vergroot eigen geluk van vader

2. Van belang voor emancipatie, welzijn en gezondheid van moeder

3. Vaderbetrokkenheid goed voor kinderen: • Veiligheid

• Rolmodel

• Exploratie en autonomie • Ontwikkeling kind

(10)

Niet betrokken vader: negatieve invloed

Hoe minder betrokken, hoe meer problemen. Meer kans op:

• Problemen op school • Probleemgedrag

• Slechte vrienden • Criminaliteit

(11)

Betrokken vader: beschermende invloed

Hoe meer betrokken, hoe minder problemen. Minder kans op:

• Risicogedrag (bijv. drank, drugs)

• Internaliserend probleemgedrag (bijv. piekeren, depressiviteit) • Externaliserend probleemgedrag (bijv. kattekwaad, agressie)

(12)

Betrokken vader: positieve invloed

Hoe meer betrokken, hoe beter ontwikkeling • Cognitieve ontwikkeling

• Emotionele ontwikkeling • Fysieke ontwikkeling

(13)

Wat vinden vaders zelf?

• Vaders willen het vaak anders (beter) doen dan hun eigen vader

• Vaders willen betrokken worden en betrokken zijn

• _{Vaders zullen niet snel een instantie om hulp vragen}

• Vaders hebben ´niet echt´ vragen over de opvoeding

(14)

Welke informatie zoeken vaders?

• Vaders (N = 35)

1. Omgaan met mijn kind (bijv. slapen, huilen) 2. Ziekte en gezondheid

3. Opvoeding

4. Kinderopvang / Financiën 5. Juridische aspecten / Veiligheid

6. Emotionele en sociale ontwikkeling van mijn kind

• Moeders (N = 127)

1. Omgaan met mijn kind (bijv. slapen, huilen) 2. Ziekte en gezondheid

3. Emotionele en sociale ontwikkeling van mijn kind 4. Kinderopvang / Financiën

5. Opvoeding 6. Veiligheid

Overige informatie: (borst)voeding en fysieke ontwikkeling vaak genoemd

(Leuker voor later, Hogeschool Leiden)

14

“Informatie is veel gericht op de zwangerschap en bevalling, weinig over het

leven daarna. Ook weinig over heftige bevallingen en

vooral gericht op de ‘gemiddelde’ bevalling”

(15)

Waar halen vaders info vandaan?

Vaders ( N = 113) 10. Buren 9. Cursus 8. Collega’s 7. Professionals 6. Familie 5. Vrienden 4. Andere ouders 3. Eigen ouders 2. Internet 1. Partner Moeders (441) 10. Buren 9. Collega’s 8. Cursus 7. Professionals 6. Partner 5. Familie 4. Eigen ouders 3. Vrienden 2. Andere ouders 1. Internet 15

(16)

Wat vinden vaders zelf?

• Instanties (verloskundige, consultatiebureau, OKC/CJG, school etc.)

hebben niet altijd genoeg aandacht voor vaders: voelen zich soms een beetje buitenspel gezet.

• De vragen van vaders worden niet altijd begrepen.

• Vaders voelen zich niet altijd serieus genomen.

(17)

Conclusie

• Vaderbetrokkenheid levert veel op voor:

• vader • moeder

• een veilige, gezonde en kansrijke ontwikkeling van het kind

• Vaders:

• leveren een unieke bijdrage aan opvoeding • willen betrokken zijn én betrokken worden

• hebben een informatieachterstand t.o.v. moeders • voelen zich niet altijd gesteund in hun vaderschap

(18)

Mail: s.l.ketner@pl.hanze.nl

Linkedin: linkedin.com/in/drketner

Twitter: @ketnersusan

Contactgegevens

18 07/02/202 1