Geregistreer aan die H.P.K. as 'n Nuusblad.
Die
partypolitiek is
d
ie
kicm
11m1z
·ollnH
>
erdeeld-h<
3
id -
dit
bring
rer-wydering waar daar eerr
-heid is
.
T\VE
ED
E
J
AARGANG.
H.N.P.
GAAN
VEG TEEN
r~'lEDE-REPUBLIKEiNE
St
.
el
Op1ws
i
s
i
c-K
a
u
didat
e
Tee
n
V
o
l
k
s
r
a
a
dslcde
Die CN~\(' lys lwntlidatc \'all uio ll.N.P. vir 'n moontlike algenHJne \'Cr-kiesing is in tlio nfgelope week bekend gemMk. Repuhlikeinso ,·oltt~raadsledc w:tt in allc opsigte die Rcll:ering bc\'eg'en hulle net soos die H.N.P. ''ir 'n ropubliek beywer-heh:llwe dat !mile
weier om teen hul mede-repuhlikeiM t.e baldei- se setels is oolc onder bulla
uit toegeken :1~1n H.::\.P.-kandidate w:ll Yooraf mo.:s teken dnt bulle geen
niende \':tn die rc.publikeinsc O ssewa-brandwag is nio.
Indien daar nou '11 ,·crldc~iug pla~tS·
Yind, sal daar in hierdio kjesa fdPiings
<oen van twee moot. gebour:
of
hicrdi<lrepublikeinse \'Olksnwdsledi) sal die ~eicls wat bulle jarclank ''crtcc nwoor-dig hec nan die indringcrs moot prys
-gee tenville van volkseonhcid, Of hullo sal gohoor moet gee ann dio ,·t•rsoek ,-an baie Yan hul ki~ors om weer to staa.n. In so 'n ~o,·:-~1 s:-~1 (.laar dan twee republil{oinso lmndidatc teen rn e-ka.ar ,-eg en Smnt.s sal mot die sctel
bc~nloop. Die II.N.P.-Ioiers sal dan
skel op hierdic ,onofhanklike" kand i-daat wa,t net \'erdcoldheid bewerl; bet, as ook op die Ossownbrnnd\\'ap: wul die
sotel ,.nan Smuts uitgol<'\I"Or hot".
Die volk wil egter west watter reg
die H. N.P.·Ieiding het om onbenullige
kandidaatjics te gaan stel in opposisie tot manne wat jarelank hul kie
safde-lings verteenwoordig en wat nog die volle vcrtroue van hul kiesers gcniet?
Is dit omdat hierdie manne gewillig is om Smuts te bcveg in plaas van mede-republik.eine'? Is dit 'n bewys dat die
H.N.P.-Ieiding sy grootste vyand nie in die Empire sien nie maar in die republi!(einse volksbeweging'? En is dit
'n bewys dat die H.X.P.-leiding so \'asgeworlel is aan die Dritse party· stelsel dat hy aan die ,-olk jui,; PARTY-kandidnto wil opdring in plaas ,-ao VOLKSkanclidato?
In die Boerc-rcpublicke was tlaar immers nie so iet-s as PARTY-kandi -date nic, dog not onafhilnklike k :tndi-datc.
Die H.N.P.-Ioiding het, die Osse, va.-bnlnd\\'ag so '"oorstcl tot, out.lerlinge sa.mewerldng in dio vcrkiosiug onbe· antwoot'd ~ei:H~t. Dour hul eio O.D. -"ya.ndiggesinde kaotlidnto te gaau stel,
hot bulle daardie ,·oorstcl ''erwe1·p en to kenne gcsce dat hulle die Ossowa· brandwa;; se ondersteuning nie nodig het nie. Hulle hot. ,·order gegaan: deur nou opposisie·kandidate te gaan stel teen republikeinse volksraadslede, dwing hulle die volk om die verkiesing met verdeelde kragto in te gaan. In·
dien daar nou onafhanl<like kandidate gaan staan, sal die verantwoordelikhcid op die skouers van die H.N.P.-Ieiding rus, wat alles moontlik gcdoen het om die vol!( te verdeel en elke poging tot samewerking met veragting bejeen hCt. Hierdio optrcde openbaar glashclde1· dat die H.N.P.-leiers so doc! nie is om die verkiesing te wen nie, want lllllle weet dat hulle gcen soLei kan \'at in 'n driehoeldgo stryd nio, maar hul doer met die vcrkiesing is uitsluitlik om aile ander republikeine uit te skal<el.
Hul veridesingstryd gaan dus nie teen
Smuts en die Empire wccs nie, maar
teen med-e-rcpublikcino.
ONDERSTEUN ONS
ADV
E
RTEERDERS.
'Die
\VO
ENSDAG
, 10 MAART
1943.
Ossewabrandw
a
g Hernu
Gel
ofte
Om
Vir
Vryheid te Veg
~
S
i
mboliese V
u
re
m
et
G
root Geesdrif
oor
H
ele
L
an
d
A
an
gestee
k
Ondanks die vervoervra.-.gstuk en antler moeilikhede waarmee die Ossewabrandwag te ltampe hot, is Vr!fJt.:lidsdac op 27 Fcbr•uaric vanjaar weer op_ uitge~reide skaal o?r die lengtc en brcedte van die land met groot gee s-dnf gcvrer. . Op Ama)oeba, waar ·~ pragtige terrain uitgelc is, was mense wat so ver gekom het as Nelsprwt, Potgictersr\ls, Ermelo Standerton Lichtenburg, Ventersdorp, ens. Baic fecsgangers het met os;ewaens gekem:
·~ Rooi gl_oed deur die ntis_ op die _bug llct om 9.15 die ;:and aangckondig dat drc vryherdsvuur bo op dre AmaJOeba·kruin aangesteek is.
As sprekers het opgetrce ds. ~- .I. St-ander, voorsittcr ,·an die Grootr:13d, drie A.K.G.'s, gcnl. J. D. Jerliug, .l.
F.
mn dcr ~lcr~·e enC.
A. Picn:1r~r, genl. Louis Bootha. en die twec vroue-hoofde ,·an die Vrystant en 'l'rfllli;\'MI.men. C. 1\leyer en K. )Iali\rt. Dit• fees het drie dae lank geduur Pll ~on
t!ag is die t!ieus deur ds. Stander waa• ·-geneem.
In Pretoria het dri<:duisend ilrand
-wngte die fees op I<lipkoppies l>ygc·
woon onder Ieiding ''an genl. F. S . .iVI.
Groblcr. Die vryhcidsvmrr i~ aangc-steek met <lie vlam wat in 1938 dcur dio Voortrekkers van Kaapst.nd rrn Monnmentkoppie gebring is.
In Kaapstad het 'n slmro \':til dui
-~end rlie \'iering op Parow bygowoo:.. Weens die verdonkering haL die ,·c r-rigtinge die aand 'n uu•· vroeer as op :urder plekko begin. Gedurcnde die rniddag is die feesgangers toogespreok deur oom Pieter Joubert, 'n veteraan ,·an Amajoeb:r. Die gry!:aard hot vcr-tel ,·an di<" ge,·eg en l1et ,·era] die eens-gesindheid onder die ,·olk inderLyd be -klemtoon. Yoordat die slryd annvaar is, is die ,-olk deur sy clric leiors
toe-gespreek. Pres. Kruger het op die groot govaar gewys V<lll opstnnd teen Engeland en gen-<tar~ku dat a~< dit
mis-luk, lmlle rye en rye opgehang sal word. Toe hy die \'Olk vra om I.e stem, bet bulle soos eeu man, bosluit om to
n·g ongeag die ge\'lHll". Die Here wa!i lllet bulle, en hullo hot oorwiu, hot
oom Pieter gese.
Die venigtiuge is gelei J.eur lloof-komdt. P. D. Cilliers, torwyl ds. l\fontz en eerw. Du Toit voorgegaao he-t met Skriflesing eo gebed.
'n Ku~siog wat deur mcv. Kempen
gemaak is, is ten behoowe van dio
Noodhulpfonds opgeveil en \'ir meer as £17 verlwop. Die opbrengs van dt<' dag was £80, alles vir die
gei'ntomeer-des.
Elke fecsganger het as bewys van sy
lvil lot vrywording 'n stuk houL op <lie
'ruro gewerp- simbolies ''an die klip· stapcl op Paardekraal.
Tallc persone kon natuurlik nio die,
feeste bywoon nie. 'n Gcval hot in
(\" en·olg in ,·olgendc kolom)
"
'
J~EHLE
BESKULDIGIN
G
VAN SY LEIER
7'\iu uit ::.lrydlw;t.igheid nic, maar a~ ,·erdcdigiu~ teen die ou be~knldiging dal. (lie Ossewabraltdwag met die Em
-t>irc-pnrl.v skakel - 'n boskuldiging wnt dr . .\:lalau cLlike male herhaal hot
- rw<lnt ons omlerst:wnde aanlmling 11it 'u hoofarLikel van Die Volksblad van 10 Fcbnuuie waariu hierdie be -.<kuldiging uitdruklik weerlil word. Die blall vorwys ua. die Afriknnorparty as
,<'mpirc-g\!.sind" omclat daar 'n oo
r-nl:tpflCJ'Y uo. die Empire-party en 'n w<:uk thr t bulle '11 ,·crkiosings
ooreen-koms nret die Empire-pa.rty moet sluit
MHI wces, <'ll vorldaar dan: ,Hullc en
die 0. B. is soos die pole van mekaar verwydcrd,, maar bulle is die
o
.n.
kas -tig. goedgesiud, omdat daa.r 'n heel-part-y O.D.-stemme ronddwaal wat mis-l<icu io die A.P.-sak l<an bcland."Dit is seker meor logics as dr. l\lalan 80 ,.skakel-bewys" om te beweer dat
as die Afrikanerpart.y Empire-gesind cs, soos die blad probeer voorgee, en die O.B. en die Afrikanerparty is ,soos die polo ''an mekaar verwyderd", die Ossewabrand wag nio met die Empire-p:>t'L.Y kan f'kakel nie! Dr. :\Iah~n ;;e
eie bl:J.cl p;lo dus nio sy lawwe bewerings nie.
( \' 1•rnrl~ ,-an ,·oorgaRnde kolorn)
J(
na pstad voorgPkom waar twceper-SOIIO hulle 'n dag later by die hoofk om-mandanli kom aanmeld het en elk £1
lOs. vir die Noollhulpfonds gebring het as ,boote" wat bulle bulself opgele hot weens hul onvermydolike afwesig -beid.
Op verskoio plekko is die Amajoeba -kar:tato voorget!ra. Dit was 'n indruk
-w<>kkl'mlo stnl<, en veral op Parow wn:tr die O.B.-blaasorkes saam opge
-treo h<:t, het dit 'n diepe indruk ge
-maak. Die kunstenaa.r wat dit geskep bet, was self teenwoordig en is deur die voor:>ittcr bedank.
H.N
.
P
.
HET GEHOOP
DAT DUITSLAND
DIE OORL
O
G
SOU VERLOOR
, H ierdi-e kant van dill Raad hct heel aan <lie begin verklaar dat dit
nle ons oorlog is nie. ONS H ET GEHOOP OAT GEEN KANT 'N ALGE· H ELE OORWINNING SOU BEHAAL NIE, want die ondervinding het
ger-/ecr dat •n algehele oorwinning geen rcgvcr'dige vr·cde bring nie." Aldus mnr. A. J. Werth, namens die H.N.P. in die parlement volgens verslag in Die Burger van 4 Maart.
Sal 'n party wat hierdie openlil(e erltenning gedoen het, weer sy beroep
op Ouitsland om ons die rcpubliek te sec, kan .herhaal indien Quitsland in die somcr blyke gee dat hy die oorlog gaan wen?
'n Politikus sal weer probeer, want 'n politilws is net 'n mooiweers· vricnd. Maar s.-.1 Ouitsland tcvrede wees om mooivrcersvriende <:an dio boesem te druk7
{)i.e 0~Sl'l!'(/{;rw!lJu:ag is
die
gcnecsmidd
el
lPenvollo.s
rerdeeld
lwi£1
d
il
b
ri
ng
renheid
waw·
daa
r
rf>n
n.
vd
e
ring is
.
No
.
16.
KG
.
O
P
PORTE
R
VILL
E
Die Komdt.·genr., clr. J. F. J.
van Rensburg, hou op 16 Maart 'n
vergaclering op Porterville, die aand om 8.15 in dio Ker·ksaal. Saam met hom sal mev. genl·2, J.
s.
du Toit optree.V erdcr sprcek die ~<omdt.·genl. die volgendc twec verg.-.derings in
dio boland toe: Stellenbosch, 18 Maart, 8.30 nm. - Stadsaal. Kaapstad, 19 Maart, 8 nm. -H ofmyersaal.
VE
R
GADE
RI
NGS VAN A
.K
.G.
IN
O.
V
.
S
.
EN KAA
P
LAND
Genl. J. A. Smith, Assist.-Komdt.·gcneraal, spreek O.B.-ver· gaderings in die Vrystaat en Kaapland op die volgcnde plekko toe:
VRYSTAAT:
Clocolan, 13 Maart, 10.30 vm.
Excelsior, 13 Maart, 8 nm.
Ventcrsburg, 15 Maart, 10.30 vm. Brandfort, 15 Ma.-.rt, 8 nm, KAAPLAND:
Richmond, 16 Maart (aand, St<ld· saal). Murraysburg, 17 Maart. Aberdeen, 18 Maart. Jansenville, 19 Maart (rnidda;;). Steytlerville, 19 Maart (aand). Oudtshoorn, 22 Maart (7.30 nm., Drilsaal).
Waar die tyd en plelt nie genoem word nie, word dit plaaslik gcreel en moet by die betrokltc offisier
navraag gedoen word.
ONDE
R
STEUN
ONS
AD
VERTE
ER
DEB.B.
TWEE
DTE O.B.
,
W
OE
NSDAG,
10
MAART
1943.
Die 0.8., Woensclag, 10 Maart 19/l3. \
)
Brokkies
uit
die
Buiteland
Veg Sonder Koers
1
hH dit as 'n 1·ooruitgang in die
Party-leiding sc helcit.l anm·aar. Dir hf.'t gclyk of hulle darcrn nou 'n definiliewe Jyn trE:k tussen hul bcsigheid en hul politieke belcicl en dat hullc Jode en republikeinsc Afrikaners nou oor een knm skecr- 'n buitcngewoon wclkome
\·ordcdng!
Dm 130L~BWISTIE:::>E OFFEXSI.EF
of Beginsel
Ons hct die )1.?\.P.-b!aaie reeds dik
-wcls ,·cnvyt dat . !tulle bcgerig is om
Jo?<lso ath·ertcnstc~ op tc neem, dog
w~1e1: ozn :ilkcrlensics ,·an d io
repu-blikcm~c- Osscw.abrandwag te plaas.
As vcrskomng nr hul Joodse voorkeur
l'et hullc aangc1·ocr dat. ach·ertensies
uiks to tloou hcL mot die beleid van 'n
koorant nic. Ro hcL Die Volksblad
'an 20 J ul(c lU 12 bethtie dat
adverten-sics blooL 'n besighcidstransaksie is
maa1· dat in die ge,·al van die Ossewa~
brandwag ad,·o,·lensies n-eweier word
.. omdat die O.B.-\·eldtog teen die
staat-kundige organisasio van die nasionale
\ f rikanerdom tot uadeel van ons volks·
Delange strek".
\·olgens hierdie verweer is die
maat-~;taf van dio lL~.P.-blaaie die volks
-bel::tng. Aile J oodse ad \"(;rtensics is in
bclang van die volk, en word daarom
geplaas, torwyl aile O.B.-advcrtensies nic in be!ang van die volk is nie en
dus geweier \\"Ord. Ons het iude~tycl
met voorbcc!dc uangohaal hoe Die
Vol ksblad ad vertensies gcplaas het van
die oorlogsfon<.ls, maar advertensies
van die Ossewabrandwag ten bshOewe
van die geinterncer·des geweier het. Die
oorlogsfonds st rook dus, volgens hier-dtc kocmnto sc bcloid, hccltcmal met ?ns Yolksbelangc. maar hulp aan ge-lliLcmecrdcs sc nfhanklikes is nio te rym met ons volksbclange nie!
Hicrdie blaaie 'rcet ook om wer-wingsvcrgadoring, van die Rerrering te :-uh·ertcer, soos Die Volksblad"' o.a. ge-docn hot, maar hulte v1eier om adver· tcnsies van
•n
Amajoeba·f~esviering op te neem, soos voorverlede week in Transvaal sebeur het. Ous moet dus aflci dat wcrwingsvcrgaderin«s van die oorlogsparty in belang van die volk is tcrwyl :n .huldiging van die Amajoeba:heldc nte Ill bc!anrr van die volk is nie. H ierclic blaaio hot 'n sterk afkocr in
blood ·en gcweld, en hulle kan miskien aanvocr dat 'n hordonkin<Y van Ama·
jooba die
~·ol\<
strydlustigl~on
maak encl::arom n1c Ill belanoo van die volk is
nic. Maar die feit
d~t
bullewerwin"s-vcrgadori?gs adverteor wat jong
Ahi-kanors Wll bcwecg om by die leor van die Empire aan te sluit, maak dit vir
lut!lc onmoonllik om hierdie beswaar
tc handhaaf. \·olgons hul maatstaf
moot ons aanncem dat bloed\"ergietina
in Noord-Afrika in belanoo van dio ,-olk
is. dog 'n herdenking ~an Amajoeba
lleur die Ossewabrandwag nie.
,,Buy British"
llierdic II.N.P.-blaaie se
ad,·ertensie-bdeid gaan ook in dieselfde riatin"
~·erder waar <lit in die omgekeerd;' toe':
gl·pas word. So verskyn daar by
voor-beeld in die tydskrif ,British Trade in
South Africa.'' die volgende
adverten-sic: ,Die Burger dek die ryk
weste-liko distriktc van Kaapland
doeltref-fcnd en deoglik, EN SY LESERS IS
YERNAME VERBRUIKERS VAN
J3RITSE WARE."
l\iet die ccrsto oogopslag wil dit dus
Toorkom of hicrdic party-organa onder volksbelango vcrstaan Joodse on Britse
l:Jclaugc. Hulle skroom nie om Britse ware en Britse oorlogsfondse te advcr-teor en hnllcsclf dan Inter by die Britte to acl,·erleot· op grond yan die ondersteuning wat hul • le~ers
die Britie (as gcvolg ,·an die
a<h·ertcnsies ?) besorg nie. Maar in·
tussen weier hulle om 'n Afrikansrfees
te adverteer!
Ons is cgter nio bcreid om so 'n bc-skuldiging to maak nie, hoewel hulle
ons bcskuldig van hancllangers te wees
van die Empire. Ons skryf hierdie op· trede slegs toe aan (:liese.lfde koersioos· heid waarmee die ossewabrandwag be· veg word. En die bewys vir hul
alge-hcle kocrs -en beginselloosheid is
onlangs dour Dio 'l'ransvalcr gelewcr. Ve·rlede jaar in November weior
hicr-die blad 'n advortensie van dr. Van
Rensburg so vergadcriug in Pretoria.
Verlcdo maand weer plaas hy 'n
adver-tcnsie van vergaderings van O.B.-manne aan die Rand. maar in sy ko-lomme waarsku hy H.N.P.-kandidate dat as hullo mcnsc aanmoedig om daar
-die vergadorings by te woon ,bulle
geskors sal word as kandidate. On'!
·Splinter!
Toe 'n Afrika:wsc dagblad, wat baic
heskuldigings vun hul kant moes ve
r-teer omdat hy ook werwingsadverten
-~ies plaa,si op hiez·dic , ,·ordering" wy.s, net Dte lrans,·:~lcr sy oplrecle verdcdtg
met die gelykonis van die balk en die
splinter. Die ander koerant wat
wer-wingsadvortensies plaas, sou dan 'n
balk in die oog ho, want hy ad,·erLoer
iet::; Yan die Sap-r<.>gering, terw:yl Die 'l'ransvalor maar net 'n splinter in die.
gesig hct. want, kyk, hy plaas 'n
advertensie Yan ,nasionaalgesindes"!
Woordeliks lui dit as Yolrr in sv
uit-;!UWC van 22 Februarie: "'.,:\faa~ hier kom hy sowaar en n~rdoem dit as J
c-sultisme as die besigheidsbestunrder
I
,·an Die 'l'ntns\·aler so 'n lyn Lrok in syadvcrter.sie-opname-beleid dat ltv :\IE
sulke nasionaalgesindes (soos die- O.B.)
se advertcnsics uib,luit nie, maar w<:l
oorlogsadvertensies wat een groot basis
\·an die botsing met die Sap-rcgering raak.,
So kort van duur was die lyn wat Die Transvaler se besigheidsbcstuurder getrcl.~ het dat twee dae lat·sr 'n adver· tensie van die Amajoeba·fe-es deur hom · geweier is!
Daar is oor die helc wcreld \"CCI
ge-praat en geskryf oor die offensief yan
die Bolsjewisto gedu rendc die Russic~e
winter van 19-12--13. Daar is vera! in Gca!lieetdc kringo vcrkwistend uito-e
-wei oor die bcslissendc karaktct· '~n
hierdie offcnsiof, oor die uitklophou wnt die Spilmoondhcde toegcdien sou
wees en oo:· die lccerpu'nt wal die
oor-log nou cindo!ik bcrcilc hct.
Intcres-sant ook is die manier waarop die ~pil
moondhede op clio Bolsjcwisticsc suk
-scssc gcrcagcer het. Stalingrad is nio
s?os ~uinkerkcn ns 'n oorwinning ge-ncl· lllC maar as 'n ongeluk waaroor gerou cr. gcweoklaag is. Stalingrad is deur die Spilmoondhcdc gobruik as 'u wekrocp tot totale mobilisasic teen die Bolsje,1·isticse Rusland. Hierclic wek -roep is nie aileen gcrig tot oorlogvoe -rendes nic mnar ook tot onsydigc Iande
en ami-Bolsjewistiese elemente oor die hele wcreld.
OXDERSKA'LvfiXG \"AX ROOI
LE1m CEYAARLIK
Die. Rooi IJeiir hct mel sy jong::;te offonstef bewys gc!ower dat hy baie magtig i~. lly het rcggokry wat geen cor. van sy bonclgcnotc kon regkry nie.
Hy allecn hct tot dusver claarin ge-slaag om nan die sLecds sei:h·icrende
Spillccrs gcvoelige tcrugslao toe tc clien en <lit nogal na Rusland sedet t Jnnic 1941 die gcwcldigslc ,·orlicso aan mensc, matcriaal en waardcvolste bo-dem gcly het. Yandag ecrs is dit vir
clkee.n duidclik hoc magtig die oOJ·
log;;-masjten is wat die Bolsjcwistiesc
be-wind gedurendo die laaste twint.ig jaar opgobou het. \Vaar die magtige .l!'ranse leer agtcr sy ::\laginot-linic en met sy r bondgenote en a! nio 'n ses-wcekse
.... eldtog kon oorlecf nie, claar het die
Rooi Leer na 'n rampvollc oorlog van agtion maande dit nie alleen reg gekry
om nog staando tc bly nie, maar ook om geweldig terng tc slaan. Dit staan Yas clat die oorlog in Rusland, wat omvang on hcwighcid bct.rcf, al die ander Yeldtogte van die huidigc wcreld-oorlog ver in clio skadn wee stel. Die
Dit bchoort vir clkecn duidelik te woes dat hiordie poliLiei in hnl stry<.l teen ;1asionaalgcsindcs - soos hullc self crken <lie Osscwabran<.lwag i s
-'n algehelc tckort aan bcginsels het.
Daarom dan ook <.lat dit <.lie con dag nit die bose is as <.lie Osscwabrandwag
die partystelsol verwcrp, maar die vol-gende dag iets lofwaardigs as die
H.N.P. die enigst.s party in die Repu·
bliek gaan wees - soos Die 'l'ransvaler aan die end yan vcrledc jaar vcrldaar hot; daarom is dit in hul oe die een
t!ag verkecrd as die Ossewabrandwag
sy hoop op 'n Duitse oorwinning v
es-tig, maar baie goed as die Partyleier die volgende dag
'n
beroep op Duits·!and doen om ons vryheid aan d!e einde
van die oorlog. te ges; claarom is dit
die een clag 'n diktatunr as die Ossc
-wabrandwag sy offisicre van bo aan
-slel, maar die volgenda dag vleklose
demokrasie as die H.N.P.-Ieier kandi·
date van bo af benoem in stryd met
die wense van sy takke, on daarom dat 'n generaal Hert.zog die cen dag
uitgc-wcrp kan word omdat hy die regto van
die Engclssprekcndcs sou bepleit en
die volgende dag word die Ossewa·
brandwag uitgewerp omdat hY dieself·
de Engelse se regte nie wil handhaaf niel
. oorlog
\
n
Europa het meer en meergeword 'n kragmoting tussen die Na·
sionaal-Sosialistiese Duitsland en sy bondgenote aan die een kant en die
Bolsjewistiese Rusland met sy kapita
-listies·demokraUsse bondgenote Ameri·
ka en Brittanje aan die ander kant.
Die daadwcrkliko oorlogsprcstasies van l::tasgenoemde twec moondhedo is egter
'n nietigheid in vorgclyking met wat
DR. VAN RENSBURG SE
PENSIOEN
Yan H.KP.-kant is soudcr cindo
vertel dat dr. Van Tiensburg 'n
bui-tengowono pcnsiocn van Smuts
ont-\·ang hct nadat h~" tot
Kommandant-generaal van die Ossewabrandwag
be-noem is. Dit mocs dian as ,bewys"
clat hy 'n Smuts-agent is wat die Ossewabrandwag in bclang van Smuts
bestuur.
'n Leser van Dio •rransvaler wat
blykbaar swaar gekou het aan al die
propaganda-klonte wat bulle opgedis
word, stel too onlangs die vraag aan
genoemde blad of daar enige andcr
amptenaar is wat uie rsy vollo tyd
uit-gedien het nie en tog 'n pensioen
ont-vang. Hierop antwoord Die
Transva-ler as volg (8 Feb. 1943) :
,Dit gebeur dikwcls dat amptc-nare weens sieldo uit die staatsdiens trt:le en dan 'n pcnsioen ontvang.
Vir die geval van dr. Van Rensilurg
is egter in 'n wet van die parlement
van 1938 spesiaal voorsiening gc· maak."
Ons hoop dat diegenc wat bcreid was om dio leucn to glo, ook bereid
sal wces om die waarhcid to glo, en
d:cn kan hullo net daarby onthou dat
die Ossewabrandwag in 1938, toe die
wet gemaak is, nog nie bestaan het nie. Or. Van Rensburg se pensoen
staan dus in geen verband met die
Ossewabrandwag wio se Ieiding hy eers drie jaar later aanvaar het nie. H.N.P.·lede het oo!l vir daardie pen· sioon gestem, sodat hulle dit nie van·
dag as omkoopge!d lum basltryf nie.
edert 22 Junie 19,11 ann die Russiesc front plaasgevind het. Dit sal dus
om·orstandig woes om clio Rooi Leer tc
onderskat. Dit is waarskynlik 'n fout
waaraan die Spilmoonclhede hulle skul
-dig gemaak hct en waaraan hul!e
tP.-rugslae gcdurcndc die Russieso winter gedecltclik toogeskr~·f kan word.
.ROOI RUKSESSE :\IE BERLIRSE.:\'D
As dit onvcrstandig is om die Rooi
IJcer tc onderskat en die bctekenis van
die Bo!sjewistieso suksessc te
verklei-neor, dan sal dit ook dwaas wees om
hierdie suksesse te oorskat. Hoowel
die Rooi offonsicf nog nio heelLomal
doodgcloop het nie, on nuwc Russiese
aanvalle aan clio noordelike dee! van
die front, waar clio ontdooiing later in-tree, vcrwag kan word, mag die
Bol-sjewistiese sukscsse nie as bcslisscnd beskou word nie. Beslisssnd sal dit eers wees as die Russe ook in die ko·
mende somer daarin sou slaag om die
inisiatief in eie hande te hou en dis
Spiltroepe ult Rusland te verdryf. Soos
dinge egtcr vandag staan is dit die
tempo van die Russicse opmars wat
afgeneem het en is dit die Duitsers wat in clio strategies-belangrikc Do-netsbekken gcslaagdo te<.>naanvalle maak.
'N YF:RGELYKING
Op hicrdic stadium van die oorlog in Rusland, terwyl clio a,!lesbelomme-rende ontdooiing intree, is dit moont-lik om die oukscsse van die Bolsjewiste gcdurcndc die lnnsto winter to verge·
!yk met die van die Spilmoondhcdc
ge-durende die voorafgaandc somer. Dit is bekend dat die Duitsers nio allcs
verloor het wat hul!e geduronde die
afgelope somer verower het nie. Hullo
is nog in besit van die hele Krim, be
-la.ngrik~ dele van die Douebbekken en
van 'u gedugte bruggchoof in die
Kubangebied, met Noworossisk, die
oorlogshawc, as middelpunt. Aan die andcr kant het die Spi!magtc 'n paar steunpunto soos Karkof e-::1. Koersk v
er-loor wat reed;; in 19·11 op die Russe
verower is. Die vcrliesc nan mcnse en
materiaal ann alboi kantc is seer seke1
nie in die guns van clio Russe nie.
As Stalin onlangs van 300,000 Duitse
~eva~genes melding gcmaak hot, dan
1s h1erd1e gctal onder omstandighede
nie indrukwokken<.l nie.
Dit moet ook outhou word dat die
oorlog op Russicse grondgebicd plans·
vind. Dit is derhalwe Russiese
hu!p-bronne, Russi esc nywerheidstede, ens ..
ens. ·.,·at ,·ir die Bol~jewisto Yorlore gaan. So is Stalingrad, waar dre Spil sy grootste nederlaag van hierdie cor-log gely !let, as nywerheidstad verwoes
en het dit opgehou om te wees die
,hart van Rusland". Die sluitinrr van
die Wolgarivier gedurende 'n a";ntal
maande was seker ook nio soncler uit-werking nie.
UITWERKING VAN VOLK
SE ,ENIGSTE W APEN"
,Mm
.
.A. J. Werth, wat dieeerste amendemcnt voorgostel het,
het sy in<.lringcnclc kriLiok
afge-wissel met annldagtc wat soo~
skroeipyle op die man af getrek
en aan die oorltant geskuifel en
mondelingse bcroering veroorsaak het."-Die Burger oor die begro-tingsdebat in die Parlemont.
'n Pragtige bcskrywing \·an die
krag van die parlcmentilrc wapen
wat ten koste \'an 'n Yolksbowe-ging nn 300,000 republikcinc gc
-handhaaf moet word - dit het ge-tref en die uitslng was ;\TONDJ<:-LH\GSE bcroeringl .\an die
toe-passing van min. Hofmen sc
skroeicnde besla~ting lmn hierdie gepraat NIKS Yerhocd nio.
Die gevoeligstc torugslag wa~ eli~
Spilmagte waarskynlik gely hot, was toe hulle in die somcr van 1942 nie daarin geslaag het om die te-rugtrek-kende Russiese leors te voruietig nie.
Daar sal onthou word dat dit aileen
nan die begin van die shmer-offcnsief
van 1942 in die Krim on by Karkhof
die Dnitsers geluk het om groot getalle
Russe gevange te noem. Anders as in
1941 hot die Russe in clio somer van
1942 'n uiters goslaagde terugtog
deurgevoer en dus die verwesenliking
van die Spil se hoofdoel, nl. die ver
-nietiging van dio Rooi Leer, verydel.
Vir die Rus met sy uitgestrokte land
is suksesvolle ontrniming Em terugtrek
-king die aangewese taktiek. Vir 'n
agtervolgende vyand is dit uiters
ge-vaarlik, soos Sta.Jingrad bewys het, om
steeds dieper en dieper die onhorber g-same land binnc te trek Of die
Bol-sjewiste hulle wintor-offensiof oolc in
die somer sal kan hnndhaaf on of die
Spilmagte gcdurende die komendo
so-mer die geleenthoid sal kry om die Rooi Leer vernietigend tc s!aan, sal
binne die volgende maande bewys moet
word.
9'en
e1pyte
van
omstandighede,
kry u
nog steeds 'n besondere
deftige verskeidenheid
Damesuitrusting
byPAROW
DIE lVIODERNE
DAl\IES-l\IODISTE
l
DIE
O
.B.
, WOENSDAG,
iNuwe
Toekorr
Middel van
Gelyke
KansE
,ons vind hier die son
mense van Suid·Afrika is, tl
,~ wat die rykdom betteer en d
by geleentheid van 'n openbar Boksburg op 17 Februarie ver
Dr. Cronje heL die nccmdc
waa.ronder ons volk scdcrt sy
ring geplaas was, beskryf en v<
lik hoe ons volk mot sy landoli
~lagoffer geword hct van die '
kapitalistiese stelsel. Bnic g•
die ekonomiese mag in <.lie hat
die vreemdelingc. Daarby hot
'i;:om da.t die Afril,nncrvolk na s
nyhoidstryd gE'hecl vcrnrm
'i" reemdes hot ~oo oor hom ret
·u vrcemdc tnal het die mag
in die land gehnd. Dit is d geen wonder dat die helflc v
,·olksgenote va.nda'"' ann is uic,
die nie-Afrikancrs "'dour die bat
.-rarend is. Dit is die honger
,. n1n die imperialismo en clio
!isme. Die grootste slagoffcr ' ,·o!ksvorarming is nie die in<.li
Afrikaner nie, maar die Aft familie. Die gesin was in <.lio
die hoeksteen van ons volkslowc
hierdie hoeksteon word vandag
gra.we deur 'n voorLdurendc o
heid en gobrok. Duisendo vacl•
in onsekerhcid en duiscnde r lleef in kommcr omdat lu!l!c n of daar genoegsamo middels s:
o~1 hul kinders behoorlik te me.
Ons volk het nic sy rcgmaLi! decl in die arbcid van die lm Die rede is dat ons to min : -, oplciding het, en geskooldo a1
t·nn die buiteland af invocr.
~ kom neem dan die brood uit di 'an ons eie mense.
As gevolg van a! hierdic kr westande is ons volk so ges< hesig om vernietig to word. De '>killendo omstandighcdo on
~tande word die suiwerheid v
bloed ·norr verder in die allcnr
., ge,·aar g":,stel, en dit word
b
cleur die deurmckaarwoncry agterbuurtes.
Die toesta.nd waarin ons '
<a! ons egter nio ontmocdig ni< ,legs aanmocdig tot dade Yar. agtige volksdiens. Die Afrik;
leef nog onuitwisbaar - ook i
wat verarm en verstote is. H
l
waarloos hulle ook al mag wee:· is ons volksgenote; hulie is die
\c van ons bloed en ons wil die t
nie sonder hulle ingaan nie.
almal deur een lotsgemeensk<
mekaar verbonde. oaarom mr
vir mekaar brandwag staan.
DIE Nl:WF. TOEKOMR
IJaa.t ons nou let op die nu
-~~oms wat vir ons volk gcskc
(
word, het clr. Cron:i6 voortgcg:
Ons verwerp die imperialisme
eis vir ons volk die volle vor king van sy republikeinse v·
ideaal.
Ons verwerp die liberalisme !'-is dat die gcsag iu ons volks
ere he!"stel moet word. Die I
van gesag is 'n wesenlike deal
Afrikaanse lewensbeskouing.
godscliens erken ons die opp
,·an God. In ons gesinslowc er:
die gesag van die hoof van di1
So ook in ons stantslewe, in on 'leweging en trouens dwarsdc \
·, olkslewe erken ons dat daat
moet wees. Ons erkcn daarn
elkeen nie maar kan maak et
soos hy wil nie, maar dat hy cl
gesag; tot verantwoording gcro
word. Ons erken dam·mcc o
\"olksbela.nge swaarder weog as
duele belangc. Ilier<.lio og-Afi
opvatting van gcsag is dour
c
ralisme verlmoei. Oaarom 1
herstel van die gesag, want all
gesagstaat sal opgewasss wet die geweldige vraagstukke wat land op oplossing wag.
Y Ons verwerp die kapitalismo
dr ons ,·olk ekonomics-maat!
geregtigheid. Dit is 'n onl'eg d
mige sonder ttommer kan lewe,
DIE o
:
B.,
WOENSDAG,
10 l\fAART 1943.
f\JuvJe 1'oek
oms
Wag Afrikaner deur
Middel van
die
Volksbeweging
Gelyke
K
anse vi
r
Aile
Volksgenote
,Ons vind hier die sonderlinge toestand dat die i\friltaners die arm
mense vnn Suid·Afrika is, terwyl dit die voll(svre~mdes en uitlandcrs is
wat die rykdom behller en die ekonomicso mag besit," het dr. C. Cror.jt\
by galcentheid van 'n openbare voorligtingsvergadcring in die stadsaal van
Boksburg op 17 Februarie V'erklaar.
Dr. C.:rouje het die \'l'Cemdc stelciels
w:mrondcr ous volk t;edcrt sy verowe
-ring gepl:!as was, bcskryf en vordui do-lik hoc ons volk met sy lnudcliko lt'wo
;:bgoff~r geword hot van tlic vrccmdo k:t:,italisLiese stclscl. llaic gou w:Js die ekonomioso mag iu die handc va.n die vreemdelinge. Daarby hot nog
gc-kom dat rlio Afrikauon·olk na ~y groot vryheidstryd gt'heel vcrnrm ,,·as.
V rcernd('S hct too oor hom rcgccr ·m
'u n ecmde taal hot die magspo;;isio
in die land gehad. Dit is tlau ook
gceu wonder dat. rlio hcl ftc van ons ,·olksgenoto va.ndag arm is nio, ton1·yl
die ni~-Afrilmuors dei11· die lmuk we
l-varend is. Dit is clio bongcrnaslct'p
van die imperialism<.' en dio kapita·
lisme. Die grootstc slagoffcr ,.au on;
,·olks,·e~:lmting i:; nio die inrlividuele
.-\frikauC;r !lie, nuuH· di.:- Afrikaner·
1amilic. Die gesiu wa::. in die ,·crlt'do
·lie hoekstoen \·au ous vollcslewe, maar
hierdic hock:;tt'en word vandng
ontlcr-~r.\we deur 'n voortdurcnde
om;ekcr-nl·id en gebrek. Dni~emlc vader:; lccf
in onsekerheid en dui:;cndc- mocders
'<·d in kommer omdal hullc nio wed
• f daar ge1:ocgsamo middels snl weos
•)Ill hul ki1•d.:-rs bC'hoorlil\ tc ,·ersorg
nio.
Ons \'olk het uie sy rcl!mati~o
aun-,J .. el iu die a1·beid ,·un ditl laud nie.
Die r~dc is daL ons to min arbE:~ids
"Jplcicling hot, on go~kooldo nrbciders
.,-
,w
dio buitcland af ill\'OC'I'. Hnllo1wnt nt'em (1:\n die hroocl uit. die mond
Ynn ons cic mouse.
As gevolg ,·an nl hict'{lic knelleudo
<ocstande is ou:; I'Olk su ;J:t1SOU1lheicl
hesig om vcrnietig tC' word. Dour vor
-~killendo omstandighcde t•n wunt.o
e-~lande wot·d dio suiwcdJCid van ons
bloed nog vordcr in die all<:rgrootslc
c<;enlar ge~tel, eu dit word hevordt'r
(),•Hr die deurmekuarwonory in ons :tgtcrbuurics.
Die toestand waa.rin ons vcrkcor.
sal ons egter nio ontmoedig nie, maar
'slogs aanmoedig tot dade n111 wnar
-:tglige volksdieus. Die Afrikanersiel
teef nog onuitwisbaar - ook in hulle wat verarm en verstote is. Hoe ver·
YJaarloos hullc ook al mag woes, nulla
is ons volksgenote; hullc is dio dracrs van ons bloed en ons wil die tockoms oie sonder hulle ingaan nie. Ons is afmal deur een lotsgcmccnsltap aan mekaar verbonde. Daarom n1oct ons
vir mekaar brandwag staan. DIE NCWE TOEKO~S
Laat ons nou let op die nuwe too-kerns wat vir ons volk goskep moet word, het dr. Cronje voorLgegaon.
Ons verwcrp die imporinlismc en ons
eis vir ons volk die voile verwcscn
li-king van sy republikoinso vryhoids-idcaal.
Ons verwerp die libora.lismo 011 ons t:is dnt die gesag in ons volkslewe in
t'<rc hcrstd moot word. Die beginsel van gesag is •n wesenlikc deer van die
Afrikaansc rewensbeskouing. In ons godsdiens erken ons die oppergesag van God. In ons gosinslowo orkcn ons die gesng ,·an die hoof van dio gcsin. So ook in ons staatslewo, in ons volk~;
beweging on trouons dwnrstlcur ons
•:olkslewe orken ons dat daar gesug
tn{)ot. woes. Ons erlten daarmeo dat
E.'lkeen nic maar kan mnnk on brock
'>OOS hy wil nio, maar dat hy dcur dio
:!E.'Sag to-t verautwoording g~:roep kan ,rord. Ons crkcn daarmcc ook dat ,·olksbelange swanrdcr wccg as imlivi
-duele bclange. Hierdio cg-Afrikannso op\·atting van gesng is deur die l
ibe-rnlisme verlmoci. oaarom eis ons
hcrstcl van die gesag, want aileen die
gesagstaat sal opgewass9 woes teen
die geweldige vraagstul1kc wat in ons land op oplossing wag.
Ons verwerp die lmpit.alisrnc on c:is
·:ir om; volk ekonomios-mnal.slmpliko gcregtighcid. Oit is •n onrcg dat som·
inige sond·Cr kommer ltan lowe, terwyl
ander dag na dag moet swoeg en sclfs
dan nog nie genoeg verdien om soos fatsoenlike mense te kan bestaan nie.
Ons hot hierdie sosiale onrcg lank gc-noeg verduur. Die maab;k<tplike gc-rogtighcid eil> dal elkceu daardic ge-lcentheicl moot kry waarvau hy gooic gcbruik knn maak. As die seun van
die rylt man aanleg het om •n ambags· man te word, moet hy ambagsman word. As die seun van die arm man
aanies h·et om geneesh·!ler te word,
moct daar vir• hom die geicenthCid ge· skcp word om geneeseheer to word. As ons nio toesien dat dit gebeur nie, het dit tog geen sin dat die Skcppcr
se:~ere gawes
en
talcnte aan elkc:Jilvan ons to-evertrou nie. Oolt die doer
en plan wat God met eike mens het,
eis dus dat maatskaplii\C gercgtighcid
sal gesl\icd. ln die plek van armoeclc
cis ons nie rykdom nic, maar 'n m
ens-wnardige bestaan ,-ir elkeen. Ons cis
met ander woorde dat daar 'n cinde moer kom aau die duiscndc \'erwaar
-loo~de ~t'si.nnc. Die uiterstcs vnn
ryk-dom en armoedoe meet vc-rdwyn. Dan
sal ons leer Ol!l mekaar as volksgcnotc
te erl<t>n en te eer.
\" crtler ci::. ouil dut on-; volk sc ~<'>
~on de familiolcwc hcrstcl meet word. Daar moct ,·ir elkc broodwinncr 'n
!'Cnoeasame n::rclienstc versekcr woes
r;1ct die oog op 'u solfstnndigo go~iw;· !ewe-. D:t:nby eis ous 'n slelsel vn11 I'Olksvcrsckering ,•ir die hdo volk
--,·ersC'kcring teen sie-kto, leon werk
-looshcid, teen ongelukke, t0en onc.lcr -dom, eus. Ellm familie mOL't ht'hoor·
lik gchuisves word. Dit is die taak
van die staat. om die vcrdorflikc agt.or -bnurtes op te ruim en om woninghou
volgcus die behoeftcs van die ,·olk aan tc pnk.
Ons eis vir die vr'Ou dat sy in die volkslewc die ereplck moct innecm wat haar toekom. Dir. is nie die taak ,-an die 1-rou om die brootlwinner tc we~
nic. Die ,-erdieuste van die m:m moct ,·oldoende woes .. ir die onderhoud ,·an die gcsin. Die getroucle vrou !><: hoog-ste ta:1k is beslis nie in die loonarboid oie maar in die huisgesin. Dir. is haar eretuuk om kinders sonder kommer en sorge in die wEheld tt' bring en op to
voetl.
Ous eis vir die kiuders v:tu on~ volk
tla.t hulle tot hul rt'g sal kom, in die
corstc plaas deur t.o sorg d11t hullc go
-saud gebore word. Vordet· moct ons
kinders so goed moontlik opge,·oed en
voorberei word vir die lowe. Dit is 'n
tekon van agteruitgang as kiudcrs as
'n Ins beslwu word. Oos moot. diL ont-hou: Die wieg van die Afrikunorvrou
is magt.iger as die swan.rd van die vor-oweraar en mngt.igcr ook :u:; die ~kip
van die immigrasio.
Ten slot.to eis ons ,·ir ons volk dnt die suiwerhcid van sy blood ten allo
koste teen besoedcling beveilig moet
word.
A:. gena word of a! hiordie diugo
ruooutlik is, antwoord spr. dat dit \I'Cl
moontlik is ?.s ons die taak met ,·er· euigdo kragte aa.npak. Or.s is bllsis
om ons voll~skragte to moi>iliseer binno
ons voH~sbewcging. Seder: 1938 hot die ecnheidsgevocl ontwaalt. In die
tel(.en van die ossewa is ons volk bcsis
om in sy valle ~rag op te staan uit sy
swakheid en in die teken van die osse·
wa
sal ons seevier,want
·ons sal brand· wag staan - olkecn vir alma!en
alma!vir clkCen! 116 Tal{ke 44.000 Lede t~oofltantoor: Reso rwe-fonds £113,000
St. Johnstraat 651 BLOEMfONiEIN
Begrafnisse, Kiste, Kransc, Crafstone
HOE GOEDERE GESTUUR
MOET WORD
In verbund met die verseuding van gocdcro aao gelnterneertles mocc op dio volgcutle prosedurc gelct wor.:l, antlers lower dit ba.io mocilikheid op:
Gocdore moot in olf-pond-pakkies ge-stuur word, on alleen niebederfbare vrugto k:Jn per pos gestuur word. Pakkics moet ns ,·olg gcadressec-r word:
(1) Nommer van pcrsoon !:n naam
md ,·oorle~tcrs. Huisnomccr in kamp,
indicn bekcntl. Kamp No. 1, Koffi
o-fontoin.
(2) Vars vrugte ann ,Die Kampbe
-stuurde-r, Kamp No. l, Koffiefonteio.
Dit lwn per spoor geskied.
0 .B.-MlU§JIE.IKJBlUNJ
IJElL
'n Volk sonder sang . . .
is 'o volk sander sielll
Elke Bmudwag bchoort die O.B.
MOSIEKB~DEL to besit, die licdere
to !cor en te sing.
Die jongste bovol van die Grootraad
is dat iedero lid die ,
Ossewabra.nd-waglied" moot leer en sing by aile O.B.-golcenthede!!
Fiiordio nundel bevat 22 pragtige
komposisies met woorde, passend vir
nllo byeenkomt~lo, vrolik sowel as
plegtig.
P
rys
2/6 Posvry
3/6 ioilluileud 'n pragtige portret van
ous Kommandant-Gcoeraal. l3ES'l'EL NOU I I
DRIE
GESONDHEID
IS
MEER
WERD
AS
RYKDO:M
Beskerm
u
Gesondheid
en
Lewenskmg
Gebruik
l~FEBUOY-GESONDHE~D
..
SlEEP
DIT IS M
EER
AS 'N
GOEI
E
SEEP-DIT
IS 'N GOEI
E
GEWOONTE
'
n
LEVER
Produk
Vl!
0VOllGT
BPKO?
HUGENOOT
.
OUB
....
JH[OOJJFI[(WAJR'f!E}R
Pab1·ilr.a.nt
e van
Posbus 8576, JOIH\NNESBUR(~.
VOLKSKAS
verskaf aile bankdienste
(ook tjekrckeninge)
29
Kelde
r
en
!Besp
r
oeiing
s
Masjineric
,
Slecpwc
ums.
Boerezca
ens
,
Ens.,
Ens
.
l!'oon : Pa:trl :23.
Takkantore bedien die
Bani< se klieutc deur
I
Posbus
109
die he!e Uoie.1Hugenoot
Fondse
oorskry £2,715,000
DE
k{ij(}[
$e
GARAGES
Vra verdere inligting
by die VOLKSKAS•
kantore.
Dto Volli 00
nnru..
Volkskas
(Kool)
·
) Bpk
.
(0pgerig kragtens die Koop. Wet)
Voortnlm6Zii~O, MIDDElBURG, 1.'riUUVClJ!.l. Ber<eford#C'r'G:>t, GROBLERSDAL, TronS\'l.lal. Eienaar: D. D. DE ~OCI.C
A/(ente •11 Pontlo.o en 0.~1. Vmgmowro
TOT U J!)JJENS!
V.M.~. AANBEVEIEII..
OnderstcuJl Ons Adverteorders
D
i
e
1\:aapstadse
Remslwen-Toneelvereniging
stel voor . . . .
(Drama in Drie Bedrywe)
MAANOAG
,
22
M.AART
om
8
nm
.
S
ti
ptelik
in die
Hof
m
ey
r
sa
al -
Groote
KerkgcLou.
( F'ondsc t(•n bE>hoewe ,·an clio O.B.-Nooclhnlp)
VIER
Studie met behu
l
p
van die
b
e-proefde
Ie
s
ing
s van d
i
e H
elpm
e
-kaa
r
K
orresponden
sie
Kollege" is
d
ie beste e
n go
e
dko
opste m
anier
om
u
s'Uks
es in
d
i
e
!
e
w
e te v
er-seker.
M
EER A
S
200
KU
RSU
S
SE
Die
H
e
lpm
e
k
aa
r i
s
di
e e
nig
s
te
:miwer opv
oed
kundige Afr
il<
aan
-se Korrespondensie Kollege in
Suid-Afrika.
Reeds
m
e
e
r
as 1
6,0
00 S
tud
e
nt
e
het met
behulp
va
n
ons
l
esings
s
u
kses b
ehaa
l.
O
ok U k
a
n
di
t
do en.
Pos
di
e
K
oe
p
on
nog va
nd
ag
vir g
ra
tis
b
esonder
h
ede
Die Bcsturende Direkteur,
Bcipmelular KorresJ)Ondeosle l{oUese. PosbWl 3512, Voortrckkcrs;ebou,
JOHANNESBURG.
Stuur m>· assebllet besondcrbede omtunt u JtorreapondciU!Ic Kursusse.
Ell: etcl belang In ... •
No.a..m .• , •••••.•••••••••••••••••••••••••
Adres ... .
(0. B. 10 ~laan 1!143) ....•..•... Beeturcodc Dlrekteur: Dr. B.
o.
Luttlg, M.A.(S.·A:), D.Litt. et Pbll. (Lcldco). .t4cde-Direl<teurc: J. B. Greljbc (voorn.), S.
N. van Vuurco, P. Joubert, P. J. v.
z.
BatUo&b, A. C. v. W. Stroh.
KORRESPONDENSIE KOLLEGE
Voortre~ll;tergebou 310, Hockstraat 15,
JOHANNESBURG
Posbus 351
2
Foon 2
2-3
51
2
Maak K
e
n
n
i
s
met die
1
Nu
~e
v~n
{
spe~
e
O
p
g
P
st
e
l deur
H
est
e
r
M
orr
i
son
(MEV. W. VA~ HUYSS'l'EEN) Met Musick en LiP.djies
(grondgcdigte) <leur
M
. L.
de Villiers
Komponis vnn
,Die St-em van Suid-Mrilca."
Hie1·dic Nuu;e Volkspele i8 met _qroot wkus uitflet'oer b?! gelunthtid vau die 011laugu Volkspdekur.~us te Stcllenbosch en die Oo.s-Kaaplaudse kul'sus teA liwal
Noo,·d.
Prys 4/3 posvry
Bestel by die uitgewer .. ,
PRO ECCLESIA-DRUKKERY
Posbus 28, Stellenbosch of by u Boekhandclaar.
DIE
0.1
;3
.
,
WOENS
D
AG, 10
1
v
i
AARr:f
1
943.
OPVOERING
TEN BATE VAN
NOO
D
HULPFONDS
Uit Waterberg-scutro.Jo Kolllmando
word he-rig dat veldk. l!'. Jacobs met 'u aantal bra.ndwagte op 19 Februarie dio stuk Mrikaner-hartc tc Visgat opg ...
-voer bet ter stywing v::~.n die N
ood-bulpfonds. Dit was puik en die groot gehoor bet hul deol bygedra deur te sorg dat daar niks van die verversings
oorgebly hot nie. Vorstaon word dat hulle nog tweo of drio opvoerings in dio kommando sal ~eo.
DIE O
.
B.
-
NOODHULPFONDS
Ole Tolseode verdere bydraea to Kaapland tot ona tonds vlr bulpverlenlog nan afbllnkllke~
van gcinteroeerde• Ia :l.:ID Die 0. B. bekeod &emn:>k.
Reeds c•·l<en
Mn1·. Theron, Laodsdownc . . . .
P~nkop William Wlll<~nson,
'l'lervlel
;!)t:wndellkse bydrae AJiwal-Noord Vroue-Kom.
Papendorp Vroue-Kom. . . . . . .
Eerw. v. d. Merwe, Knapstlld :liev. le Roux, Brltstown .. Die Veldskocnk~ing Oudtshoom
weekliksc bydrac
Lys ij30 Knapstad . . . . . . . . lllej. Alida Barnn·rd, Groo
Brakrivicc Vriendln Kaapstod . . . . . . Vrlrndln Kaapsta<l . . . . . . . .
Lys 636 Bellville Vroue·Kom. . .
Mnandclikse bydrae Vriendln Dcll\·llle Vryheldsda&Viering Sklcrclland Vcritoop van Boeke .. Funlcsic Aurora Kommando Vcri<oop \'a-t> Boeke
Bydraes Des. en Jan. Vrouc-Korn.
Robertson Vriende Kaapstad . . . . . . . . . .
)1. v. d. Walt Kaapstad . . . . Vryhcldsda&Vierio(; Caledon Kom.
Kollekte nie-lede Vrouc-Kom. Wellington
Vryhcldsdagvlerin~:. :O.!ontngu Rom.
£ s. d. 5,634 18 8 5 0 10 c 4 0 0 2 15 5 ~ ~ lO 0 11 G l4 0 11 0 11 0 1 0 0 6 4 9 10 0 80 2 1 1 15 0 7 5 6 16 6 4 13 6 2 5 0 1 0 10 0 0 6 16 6 6 10 0 Totnnl: !5, 776 2 S lH'lJHAJ-:S TOT AANIIOD JJ/(ll;NL. SCHOE~lt\J\'. £ s. Reeds crltcn 726 15 ~neraalskap Gcnl. Reller .. 20 8
Veld itt.
s.
J. van Dcvcntcr,Somerset-Oos l 0 Ceo I. Strauss. Strnusburg 20 0 H/Kommandantskap-V.A. R.lld
-H/l<omdte. M.C.V. van Z)'l 22 12 H/Gcnl. J. H. Moolman Cradock 20 0 H/Genl. P. D. Mocke,
Beaufort-Wcs 20 0
Wcnncrs van uitdaag Julcsltel A. J. \', d. Westhulben, jnr.,
)f. D. Strauss, jnr., Picter Kot ze en >V. P. Burger jnr.,
aimal van Brandvlel 4 0
Generaalskup, Genl. A. J. Wnlll
Namnlcwalnnd 23 0
.£857 16
ON
DERST
EUN ON
S
A.D
'PERT
EERDE
RS
d. 2 6 0 0 6 0 0 0 0 2
Ge
ldas
s
ifiseerd
e
Ad
v
ert
e
nsies
GEBOOR'
fE
})0 '1:01'.1'. - Op 21 Feb. 1943, 'n frls Brandwag-scuntjle, aan Komdt. en mev. A. 1". lJ. du Tolt. vnn l<oedocskop, Dist. Rustcoburr;. Naas die Heer oos dank aan Suster.
VERLOWING
\',<\.<."\"' R.J:::<ISI.HJRG-VAN R.J::NSllUR(;: Die verlowing word beltcn<l scmnak van Rynn,, jongsto dogtcr van mnr. en mev. J. J. van
Hcnsburs, Erfdeel, Henneman,
o
.v
.s.
en Malle, cnigste kind van mnr. en mcv. G. l(ot:r.l:, Wltkrans, Mosseiban~.DOODBERIG
1-·n.~''K£:\. - Verhuis oa bnar hemelse wonlos, op 24stc Feb., ons teerbemlnde dogter
en sustcr en Brandwag, Johanna., in dJe
ouclerdom van 19 j0.3r. Haar pick Ia ieee.
Haa•r stem Is stll Sy wlnlt ons toe Dlt is Gods wll.
Die bedrocide M. C. cu E. Franken, Cansbaai.
I
N MEMORIAM
llRI.J.'\"lC - In llefdcvolle hcrlnncri.Dg aan ons Vn<lcr en cggenoot, Potrus Fredcrik Brlnlt, wat van ons wcggen~em is op Gde l:'cb. 19-ll. Ons mis u •or~; en Heide. Moedcr en Klnders.
DA
N
KBETUIGING
Die I::•ilrr famllle van Rondcvlel. Malmes·
bur)•, betuig biermee hul opregte dank aan
die Kommando's van Malmesbury, vir blyke
vnn dceJncmiog en slmpntle In hul swaa-r
vcrllcs.
DRING
EN
D BE
NODI
G
GEKWALIFISEERDE ST<OENMAKER vir
herstelwcrk. Rig appllkasics aan:
JJ. SchnnstTa, Stocltcnstmom~Str., \V<rrcester.
D AME tussen 18 eo 30 jaar om bebulpsaam te wecs met die hufsboudJog op 'n plaas, 15 my! van Nelsprult en H myl van Sc.bagcn -stasle. Moet lid van die 'Ned. Hervormde ot
Geret. Kerk wees. Rig appllkasles eo skrywe l.v.m. verder<! besoodcrbedc ann: 1\Icv. D.
r.
vnn Nlekerlc, P.J<. Schn~:cn.BE
T
REI
U
BNG V .A:KA
N
T
EERSTEKLAS jons I<&blnct-maker bcnodlg op plattelaod. Doen skrlrtellk aansoelt met opgaaf va<D ouderdom, ltwnllfikasles, salnrfs vcrlnng aan: ,\.B.O., Posbns Hll,
JtnnpsCnd.
TE KOOP
D IJ,;SEL ENJIN, 6 perdckrag (byna nuut)
en 1 St. Trtflcal Pom1>, 3 dulm. Doeo
nansoek: C. J. Ritter, StmdfonCcln, nus 20,
Cnlcdon.
1"\JO'.ELA.<UlT:'I.l'l'ELS. - Beste kwaliteit
t.afclaartoppcis, 12/G per sa~< 153 lbs. V.O.S. Bethlehem. Tevrcdenhcid gewaarborg. S. \\'. Rabie, Komm:mdant, Bethlehem • UIESAAD. - Eersteklas uiCSlUld teen 7/S
per pond, gelewer Uniondale-Busstasic. Die vols;cnde soortc: Vroeu Ka.apso Plat Gecl. lCnapse Strool, AustrMiesc Bruin en Spaansc Bruin. Koop regstreelts van die l<weker co ltylt o£ u dan teleurgestcl sal wees. Gcrt \'an Rooyeu, Dwarsfontcln, Uniondale.
SL
UIT NOU
AAN
BY DIE V
.
M
.K.
£Jj([}j
(}((})
varr
0DIE AFRU(h.l'iER SE EIE :IIOTORVERENIOI.NG. V.)(,J{. mubbed1en.!ng Stolt dlo VOlJ:"cndo to:
Gratis slecpdlcns. Goedlcoper motor..-crKCl<erlng, gmtl!l
re~:snd\•lcs. V.~t.Jt. nnnbevolc gnrngc~. hotcllc, losles -huiso en lcnfec6 wan.r gasvrybeltl en lllllll<o AfrUcnocrll c-dlenJng u lnwaJ:". Sncllc n.OcwerlngRillcns. l'adver~lac,
Piul- en rocCclcu.n.rte. 'n Unlcl<e molorlcenCcl<en. Volle Bcsonderhedc van
:-DlE HOOFRESTOURDER, DIE T,\RSU.J::STUURDER, Bus 2M3, UnnpsCnd. nus 1093, Johanocsborg.
DIE TAliilESTUURDER, Bu• 383. lllocmlonteiJI.
Sekcrlik nie - Gee hulle dan die geringe. aandag wat hulle toekom.
IJJ
U
WAS
Di
e A
u
tis
e
pt
i
ese en fl
e
l
e
nde
Oo
gw
a
s.
•n Spcsialiteit se Voorskrlf vir mocsheid, branderigheid, spanning, rooihcid, inflammasie, waterigheid en gevoelighcid van die oe vir skerp lig en stof.
Van aile Aptel~e, of dire!~ van
I<ERI{LAAN, ADDERLEYSTRAAT, KAAPSTAD, (BUS 2760). MA.ITLANDSTRAAT 37A, BLOEMFONTEIN, (BUS 765). ANDRINGASTRAAT (BARCLAYS BANK-GEBOU), STELLENBOSCH.
TE
K
OO
P
[{ AROO BOK·KRAAL!>US. Vry gelew~r na Mlddcllandse dlstrlktc, O.V.S. eo Natal stasles. 32/6 per ton vnn 12 snkke. K.M.B.
37/CJ per too V&D 12 nuwe sakkc, I<.M.B. Beste! vroegtydig en wces verseker van M·
lcwering. Oomlctdcllllcc naodas word geskenit. Ref. Volkskas, Port Elizabeth. J, A. SchO
e-mun,
r
.
s.
Groottonteln, Somcrsct-Oos. STERK, gewortclde Ans;eller plantjtes: Re·gloa, Re:<, Pioneer, Corona, Salmon Regtoa, Idaho Beauty 3/6 dosyn, 10/- 100. Lorrnlne 21/- dos)·o; !tool Regina 21/- dosyn: Dairy Maid 5/- dosyn; 25/- 100. K.M.B. Posvry Unle. Bogcmeldc soorte het groot
dubtoel blomme met 1an11 fltengels. 'l'hos. J)unn, PO!ibus 61, 'J.'znncc.o.
'f"'F.ELAART:U'PELS. - G<>ele lcwalltelt teen 11/S per sak. Arran Chief mocre, elergrootte, reg om tc plant teen 9/6 r•er !Silk
eo okkcmcutgrootte t~n 7/6 per sa.\l
-K.M.B. of K.B.A. - gclewer Groot Brak-rlvler-staste. Wllcocks 'J:erblnncbc, Groot SOrgtooteln, Groot Braltrh·lcr.
L
EKI{ER Gou<la-J{aas, 1/3 per pond; 20-9 lb. Gouda-vorms teen 15/- stu!<.
GEVRA : 3 II> vol'ms om te koop of om
tc t·un vir 9 lb. vorm•. .J. Jlckl<cr, :.'llllfor.l, lndwo.
A
ARTAPPEL.'IOEHE. - Arrau Chief en Evergood aartoppelmocre, gc.reed nrplanting. Gelewer op Blanco-stosie, 1.5/- per sale van 153 lbs. Kontnot met bestelllng.
J. J.
c
.
Lrunprcehf,, ·rulnpluns, P.K. Dtanro. Oeorgo.SO
UT TE
KOOP
BRANDWAGTE om •n eerllke bestaan te
maak, vra ek u vrlcndcllko ondcrstcunlng
dour van my sout to bestcl. A. I. £2-19-2: No. 1 £2-14.-2; No. 2 £2·9-2 per too, gelaal
Soutpan. :'\larUe Veneer. P /8. Arbeldsloon,
llloemlontcJn.
TE
K
O
OP GE
VRA
E
EN e~;te ma·nsgroottc ,.Cowboy"-rysaal. Nuut. of so na ann nuut as moontllk.\VIUem N. nnarhofl, l'osbus 115, Ornn
fl-Rclncc.
SPEELSKEIE
Sl'Et:l..SJ\.ETE van ~:oelc bout. Bottel·ske!e teen 3/9; Vlerkanllgc-koppe 4/6. KOC>> llotha, P.S. Serpentine, Dlst. George.
VRU
G
TE
V
E
RK
OPING
Die Steeobras Vrouc-Kommando hou OJ>
VRYDAO, 12 :"IL\.,UtT 11143, •n VRUO TE-VERUOPl:<IO, In die O.li.-Vrlcndslmpsentrum. Grooce T<erkgebou, KI\1\P~Cnd, om 2.30 n.m. Aile O.B.·Iede en s;oeds;eslndes word vrlcn
-dellk ultgenool om van die heerllke ..-nro vrugto tc kom koop.
KAFEE
yrR smnnklike etcs, !IInke bedleolog co netheld, besoek D. F. du Tolt so 1\afee, SouCrlvlcr-lllurl<.
Jl
e
r
r.i
g
Jl
ollcsd
i
e
n
s!
Len
in
g
s
vir gesa
l
a
ri
ee
rde
pe
rso
ne verk
ry
gbaar
.
1'e
1
'11
t
e u
ite
rs
billik.
RAAD
PLEEG
SASB~1{PAARL:
-WORCE
STER
:
-KAAPST
AD
:
-P
o
s
bus
266
.
P
o
s
bus
57.
Posbus 238
7.
!MfA
IPi OCA G
EN
JSKA
JF
V
lf
((j)~~
Rfil
@
rr~
..
Rfi!&~rr
lk
KAAPS
TA
D
0
BETALING GESKIED ONMIDDEL· LU<, WEEKLIKS, IVIAANDELIKS
OF SOOS VERLANG.
BESTE fiEERSENnE PR"l'SE.
MI
NNA
.4R
&
VAN
SCHOOR
Elcnaar: GUSTAV RETIE},', Tcletoon 2-0212.
OIC~c~:ee deor Voorsla~: C€<1mo.) Bcpe.rk,
J{nmer 910. Groote l{erl<J:Chnu, Adderl. , ·-stro.nt. RrulP•tod, en gedrok deor Prn Ecel