Het archeologische vooronderzoek aan de Bergestraat-Cruyscouter te Asse

(1)

Archeo-rapport 29

Het archeologische vooronderzoek aan de

Bergestraat-Cruyscouter te Asse

Kessel-Lo, 2010

(2)

Archeo-rapport 29

Het archeologische vooronderzoek aan de

Bergestraat-Cruyscouter te Asse

Kessel-Lo, 2010

(3)

Colofon

Archeo-rapport 29

Het archeologische vooronderzoek aan de Bergestraat-Cruyscouter te Asse

Opdrachtgever: NV Villabouw Francis Bostoen All Projects & developments NV ABO Building Projects

Projectleiding: Maarten Smeets Uitvoering veldwerk: Vanessa Vander Ginst

Ben Terryn

Auteur: Vanessa Vander Ginst

Foto’s en tekeningen: Studiebureau Archeologie bvba (behalve figuren 1 t.e.m. 3)

Op alle teksten, foto’s en tekeningen geldt een auteursrecht. Zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming van Studiebureau Archeologie bvba mag niets uit deze uitgave worden vermenigvuldigd, bewerkt en/of openbaar gemaakt, hetzij door middel van webpublicatie, druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook.

Studiebureau Archeologie bvba Jozef Wautersstraat 6 3010 Kessel-Lo www.studiebureau-archeologie.be info@studiebureau-archeologie.be tel: 0474/58.77.85 fax: 016/77.05.41

(4)

Administatieve gegevens

Naam site: Bergestraat-Cruyscouter

Provincie: Vlaams-Brabant

Gemeente: Asse

Deelgemeente: Asse

Adres: Bergestraat

Kadastrale gegevens: Afdeling 2, Sectie D, percelen 6c, 6m, 7d, 8k, 10f, 10g, 10k, 11c, 12g, 12/02, 17h, 17l en 28n

Afdeling 2, Sectie E, percelen 132/02, 140c en 140d

Projectcode: ASSE-2010-BERG

Opdrachtgever: NV Villabouw Francis Bostoen, Koninginnelaan 2-3, 9031 Drongen All Projects & developments NV, Kerkstraat 38, 1755 Oetingen ABO Building Projects, Koning Leopoldslaan 9a, 2870 Breendonk Vergunningsnummer: 2010/088

Naam aanvrager: Vanessa Vander Ginst

(5)

1

Inhoudstafel

Inhoudstafel p. 1

Hoofdstuk 1: Inleiding en situering p. 2

Hoofdstuk 2: Werkmethode p. 4

Hoofdstuk 3: Beschrijving van de sporen p. 5

Hoofdstuk 4: Besluit p. 8 Bijlagen p. 9 Bijlage 1: Sporeninventaris p. 10 Bijlage 2: Vondsteninventaris p. 11 Bijlage 3: Fotoinventaris p. 12 Bijlage 4: Profieltekeningen p. 16 Bijlage 5: Opgravingsplannen p. 19

(6)

2

Hoofdstuk 1

Inleiding en situering

Naar aanleiding van een verkaveling aan de Bergestraat-Cruyscouter te Asse legde Ruimte & Erfgoed een archeologisch vooronderzoek in de vorm van proefsleuven op.

Het gebied is ongeveer 2,8 ha groot. Het wordt aan de noordoostzijde begrensd door de spoorweg Dendermonde-Brussel en aan de zuidwestzijde door de Bergestraat.

Het onderzoek werd door de projectontwikkelaars NV Villabouw Francis Bostoen, All Projects & developments NV en ABO Building Projects toevertrouwd aan Studiebureau Archeologie bvba en werd uitgevoerd van 30 maart tot en met 2 april 2010.

Fig. 1: Uittreksel uit de CAI met aanduiding van het projectgebied.

De Centrale Archeologische Inventaris (CAI) maakt geen melding van vondsten in de onmiddellijke omgeving van het onderzochte terrein. Ten zuidoosten ervan werd een rechtlijnig spoor (CAI-nummer 25) aangetroffen door middel van luchtfotografie (fig. 1). Dit spoor zou bijna loodrecht op een Romeinse weg lopen, maar de betekenis ervan is onduidelijk.

Het onderzochte terrein bevindt zich op ongeveer 2 km ten zuidoosten van de vicus van Asse.

De Ferrariskaart (1771-1778) toont voor het gebied een open akkerland (fig. 2) evenals enkele nog bestaande gebouwen.

De bodemkaart (fig. 3) vermeldt voor het onderzochte terrein een droge leembodem met textuur B horizont (Aba0).

De geregistreerde bodemprofielen vertonen alle een identieke opbouw met een grijze bouwvoor van gemiddeld 40 cm dik, daaronder een geroerde laag geel-bruingele leem van gemiddeld 30 cm dik met recente inclusies zoals hardgebakken spikkels baksteen en kolengruis en daaronder de C-horizont (bijlage 4).

(7)

3

Fig. 2: De Ferrariskaart met aanduiding van het projectgebied.

(8)

4

Hoofdstuk 2

Werkmethode

In totaal werden 9 parallelle sleuven loodrecht op de Bergestraat aangelegd (bijlage 5 en fig. 4). Aan het begin van de sleuven werd een profielput aangelegd om de bodemopbouw te registreren en om de juiste diepte van het archeologisch leesbare niveau te bepalen. Enkel in sleuf 1 werd deze put niet gegraven, aangezien er zich in de onmiddellijke nabijheid een huis bevond.

Zoals voorgeschreven in de bijzondere eisen waren de proefsleuven 4 m breed en lagen ze 16 m uit elkaar. De leesbaarheid van het vlak was goed. Enkel in de zones waar dit niet het geval was of waar zich sporen bevonden, werd het vlak bijkomend opgeschaafd met de schop. De sleuven en de aanwezige sporen werden topografisch ingemeten.

Enkele sporen werden vervolgens gecoupeerd omdat de interpretatie niet duidelijk was. De coupes werden gefotografeerd, ingetekend op schaal 1/20 en ingekleurd.

De sleuven werden onderzocht met de metaaldetector, maar er werden geen vondsten aangetroffen.

(9)

5

Hoofdstuk 3

Beschrijving van de sporen

In zes sleuven werden in totaal 27 sporen geregistreerd, waarvan er vijf gecoupeerd werden. Van de 27 geregistreerde sporen bleken er 14 boomvallen te zijn (sporen 1 t.e.m. 14) en 9 zeer recente paalgaten (sporen 15 t.e.m. 23). De sporen 25 en 26 bleken in doorsnede een vaag waarneembaar komvormig profiel te hebben met een lichtgrijze vulling zonder vondstmateriaal. Enkel de sporen 24 en 27 bevatten vondstmateriaal.

Acht van de 9 recente paalgaten (sporen 15 t.e.m. 22) werden in sleuf 3 aangetroffen in een as die ongeveer noordzuid georiënteerd was (fig. 5). Aangezien de kuilen zeer klein waren, mag er van worden uitgegaan dat het om aangepunte palen gaat die in de grond werden ingeslagen.

Een gelijkaardig, maar geïsoleerd aangetroffen paalgat (spoor 23 in sleuf 5) bevond zich net naast een nog bestaande koeienstal en kan met deze constructie in verband worden gebracht.

Fig. 5: Spoor 18 in sleuf 3.

Spoor 24, een oranjerood ovaal spoor (24 a) en een zwart vijfhoekig spoor (24 b), bleek in profiel slechts enkele centimeters diep te zijn. In spoor 24 b werd een fragment van een onversierd steeltje van een kleipijp (ASSE-2010-BERG-3) aangetroffen (fig. 6).

(10)

6

Fig. 6: Spoor 24 a en b in sleuf 6.

In sleuf 7 werd een ovaal spoor aangesneden met een donkergrijs-zwarte lemige vulling die zeven scherven (ASSE-2010-BERG-1) en een nagel (ASSE-2010-BERG-2) bevatte (fig. 7). Het gaat om roodbakkend, lokaal vervaardigd aardewerk dat recent te dateren is. In de vulling bevonden zich ook veel steenkoolinclusies. Tijdens het couperen ervan bleek dit spoor ook zeer ondiep bewaard te zijn (fig. 8).

Het spoor werd oversneden door drainagebuizen in terracotta die volgens buurtbewoners ongeveer 50 jaar geleden aangelegd werden. Deze buizen werden met regelmatige tussenafstand over een groot deel van het terrein aangetroffen. Zoals kon worden vastgesteld in enkele schoongemaakte profielen, bevonden deze buizen zich net boven of in het archeologische vlak.

(11)

7

Fig. 7: Spoor 27 in sleuf 7.

(12)

8

Hoofdstuk 4

Besluit

Conform art. 4 § 2 van het Decreet houdende Bescherming van het Archeologisch Patrimonium van 30 juni 1993 (B.S. 15.09.1993), gewijzigd bij decreet van 18 mei 1999 (B.S. 08.06.1999), 28 februari 2003 (B.S. 24.03.2003) en 10 maart 2006 (B.S. 7.6.2006) zijn de eigenaar en de gebruiker ertoe gehouden de archeologische monumenten die zich op hun gronden bevinden te bewaren en te beschermen en ze voor beschadiging en vernieling te behoeden.

Daarom werd een archeologisch vooronderzoek gevraagd om de archeologische potentie van het terrein in te schatten. Hierbij werd vastgesteld dat er zich geen relevante archeologische sporen in het projectgebied bevinden die verder archeologisch onderzoek verantwoorden. Het officieel vrijgeven van het terrein gebeurt door Ruimte & Erfgoed.

Ondanks het vrijgeven van het terrein blijven de algemene bepalingen die voorzien zijn in:

-het decreet van 30 juni 1993 houdende bescherming van het archeologisch patrimonium, gewijzigd bij de decreten van 18 mei 1999, 28 februari 2003 en 10 maart 2006 (BS 08.06.1999, 24.03.2003, en 07.06.2006)

-en het besluit van de Vlaamse regering van 20 april 1994 tot uitvoering van het decreet van 30 juni 1993 houdende de bescherming van het archeologisch patrimonium, gewijzigd bij besluiten van de Vlaamse Regering van 12 december 2003 en 23 juni 2006

van toepassing, meer bepaald voor de bepalingen over de meldingsplicht van eventuele toevalsvondsten tijdens het verdere verloop van de werken.

(13)

9

Bijlagen

(14)

10

Bijlage 1 Sporeninventaris

Spoor Sleuf Vorm Interpretatie Profiel Kleur

1 1 rond Boomval LGr 2 1 halfrond Boomval Gr 3 2 rond Boomval LGr 4 2 driehoekig Boomval Gr 5 2 rond Boomval LGl-LBr 6 2 halfrond Boomval LGr 7 2 onregelmatig Boomval DGr 8 3 ellipsvormig Boomval DGr 9 3 rechthoekig Boomval DGr 10 3 onregelmatig Boomval DGr 11 3 rond Boomval DGr 12 3 rechthoekig Boomval DGr 13 3 rond Boomval LGr 14 3 rond Boomval Gr

15 3 rechthoekig recent paalgat LGr

23 5 rechthoekig recent paalgat komvormig LGr

24 a 6 rond

Spoor uit de

Nieuwe Tijd? zeer ondiep Ro

24 b 6 vijfhoekig

Spoor uit de

Nieuwe Tijd? zeer ondiep Zw

25 7 rechthoekig kuil komvormig LGr

26 7 rechthoekig kuil komvormig LGr

27 7 ovaal recent spoor komvormig DGr-Zw

Afkoringen:

D- donker Gr grijs

L- licht Or oranje

Br bruin Ro rood

(15)

11

Bijlage 2 Vondsteninventaris

Inventarisnummer Spoor sleuf Inhoud Aantal

ASSE-2010-BERG-1 27 7 Ceramiek 7

ASSE-2010-BERG-2 27 7 Nagel 1

(16)

12

Bijlage 3 Fotoinventaris

Fotonummer Sleuf Spoor Soort opname

ASSE-2010-BERG foto 1 1 1 detail

ASSE-2010-BERG foto 7 1 overzicht

ASSE-2010-BERG foto 8 1 profiel 1

(17)

13

ASSE-2010-BERG foto 41 3 10,11,12 detail

ASSE-2010-BERG foto 44 3 13. detail

ASSE-2010-BERG foto 45 3 13. detail

ASSE-2010-BERG foto 76 4 detail

(18)

14

ASSE-2010-BERG foto 95 5 23 coupe

ASSE-2010-BERG foto 117 7 25,26 detail

ASSE-2010-BERG foto 118 7 25,26 detail

(19)

15

ASSE-2010-BERG foto 124 7 25, 26 coupe

ASSE-2010-BERG foto 139 drainage

ASSE-2010-BERG foto 140 drainage

(20)

16

Bijlage 4 Profieltekeningen

(21)

(22)

(23)

19

Bijlage 5 Opgravingsplannen

(24)