Onderzoek
Veldtest
automatische
bemonstering
van
Tekst: ing. p. Hoeksma en dr. ir. DA.], starmans Per 1 januari aanstaande moet drijfmest binnen MINAS automatisch worden bemonsterd. Fotografie: IMAC - Wageningen UR Een half jaar later wordt ook automatische monsterver-pakking verplicht. Er zijn nu twee
bedrijven die automatische monsterapparatuur aanbieden, Eijkelkamp Agrisearch Equip ment en VMA. Van beide fabrikanten zijn in de eerste helft van 1999 monsterapparaten in de praktijk getest. In deze periode werd ook het monsterkabinet van Eijkelkamp getest om te beoordelen of de apparatuur technisch rijp is om in MINAS ingezet te kunnen worden.
• Geteste monsterapparatuur
De veldtest werd uitgevoerd met vier zijbuis-apparaten van Eijkelkamp en drie zuigerappa raten van VMA. De apparaten waren opge bouwd op getrokken tanks en opleggers van verschillende grootte. De monstername werd op verschillende wijze aangestuurd (tabel 1). Tijdens de testperiode, waarin enkele honder den bemonsteringen werden gedaan, deden zich met beide apparaten een aantal storin gen voor. Het betrof deels éénmalige storingen maar ook technische problemen die niet direct door de bestuurder opgelost konden worden. Bij aanvang van de testperiode waren de besturingskasten van alle apparaten niet voldoende bestand tegen trillingen waardoor printplaten losraakten en de monsterappara ten niet konden worden gebruikt. Hieronder de belangrijkste zaken die tijdens de veldtest naar voren kwamen.
• Resultaten veldtest Eijkelkamp
- Blokkering van de plunjer. Dit probleem deed zich voor bij bemonstering van dikke pluimveemest en werd veroorzaakt door ver vuiling (grit) tussen de plunjer en de monster buis. Het gevolg hiervan was dat het monster-nameproces niet kon worden voltooid. - Onvoldoende vulling van de monsterpot. Ook dit deed zich voor bij dikke mest. Deze mest heeft een lagere stroomsnelheid dan dunne mest waardoor de monsterkamer zich te langzaam vult.
- Overmatige vulling van de monsterpot. Bij zeer dunne mest deed zich het probleem voor van overlopende monsterpotten, mede als gevolg van lekkage. Dit gebeurt vooral bij overdruk in de persleiding
- Onevenredige verdeling van de deelmon-sters. De aansturing van de monstername
door naderingsschakelaars op de vullingswij-zer van de transporttank leverde vaak onregel matige verdeling van de deelmonsters op. Een bijkomend nadeel van schakelaars aan de buitenkant van de tank is de mogelijkheid tot beïnvloeding door derden.
• Resultaten veldtest VMA
- Onvolledige draaibeweging monsterka mer. De draaibeweging van de monsterkamer werd onvolledig of te langzaam uitgevoerd waardoor het monsternameproces voortijdig werd afgebroken.
- Onvolledige vulling monsterpot. Bij bemonstering van dikke mest was het monst ervolume te gering (< 600 ml). Blijkbaar was de zuigende werking die ervoor moet zorgen dat de mest de monsterkamer instroomt te gering. - Onevenredige verdeling deelmonsters. Aansturing via de capacitieve analoge sensor kende wat aanloopproblemen maar werkte verder naar tevredenheid. Aansturing via een aanboordweegsysteem functioneerde pro bleemloos. Dit gold ook voor aansturing via druk in de luchtvering. Een aandachtspunt hierbij was dat bij het begin van het laadpro
ces de juiste uitgangspositie werd gekozen. Deze techniek vereist goede instructie van de gebruiker.
• Verbeteringen Eijkelkamp na de test
Na de veldtest heeft Eijkelkamp het monster apparaat zo aangepast dat bij blokkering van de plunjer het bemonsteringsproces toch doorgang kon vinden. Ook werd de draaisnel heid van de monsterbuis verlaagd zodat de toestroomtij d naar de monsterkamer ook bij dikke mest voldoende is. Daarnaast werden de afdichting tussen monsterbuis en hoofdbuis verbeterd en de openingstijd van de afsluiter verkort. Hierdoor wordt lekkage bij het bemonsteren van dunne mest tegengegaan. Bovendien werd de apparatuur voor aanstu ring van de deelmonstername kritischer inge-regeld ten behoeve van een betere verdeling van de deelmonsters over de vulling van de tank. Ten slotte werden de printplaten inge goten op het moederbord om ze minder gevoelig te maken voor trillingen.
Tabel 1 • Overzicht praktijktest automatische monsterapparaten van Eijkelkamp en VMA
Fabrikant Transportvoertuig Tankinhoud (ton) Aansturing monstername Eijkelkamp 1 Getrokken tank 25 Druksensor in tank
2 Oplegger 35 Druksensor in tank
3 Getrokken tank 22 Naderingsschakelaars op vullingswij zer
4 Oplegger 35 Aanboord weegsysteem VMA 1 Getrokken tank 22 Capacitieve sensor in tank
2 Oplegger 35 Sensor op luchtvering 3 Oplegger 35 Sensor op luchtvering 40] Landbouwmechanisatie «januari 2000
drijfmest
• Verbeteringen VMA na de test
Het monsterapparaat van VMA werd voorzien van automatische smering. Het apparaat onderging naar aanleiding van de veldtest verder geen aanpassingen. Wel wordt bij het inregelen van nieuwe monsterapparaten extra aandacht besteed aan de aansturing. Bovendien wordt door VMA aanbevolen het monsterapparaat aan de perszijde van de pomp te monteren om het risico van onvol doende monstervolume te verkleinen.
• Test monsterkabinet
De veldtest werd in mei en juni uitgevoerd met drie bemonsteringssystemen van Eijkel-kamp bestaande uit een monsterapparaat met monsterkabinet. Het monsterapparaat was de productieversie van het automatisch zijbuis-apparaat waarin de eerder genoemde aanpas singen waren verwerkt.
De geteste bemonsteringssystemen
functio-Eén van de drie geteste automati sche monsterapparaten van VMA, opgebouwd op een oplegger en aangestuurd via een sensor op de luchtvering.
neerden in het algemeen naar behoren, zij het met een aantal storingen. Een overzicht hier van is weergegeven in tabel 2.
• Fraudebestendige bemonstering
Om de fraudebestendigheid van MINAS te vergroten, moet in de toekomst een admini stratieve koppeling van het monster aan de betreffende vracht plaatsvinden. Dit vereist het automatisch vastleggen van een aantal monster- en vrachtgegevens. De veldtest had alleen betrekking op het correct functioneren van monstername-apparatuur en het monster kabinet. Er is niet gekeken naar de mogelijk heden van automatische registratie van monster- en vrachtgegevens. De apparatuur moet hierop te zijner tijd via een veldtest door een onafhankelijke instantie nog worden
Tabel 2 • Storingen tijdens de veldtest met drie bemonsteringssystemen met monster kabinet van Eijkelkamp
Onderdeel Omschrijving storing
Monsterapparaat Rustpositie van de plunjer niet bereikt, monsternameproces afgebroken, deksel niet op monsterpot
Kabinet Deurfout, elektrische storing, defect in voeding en foutafhandeling, onjuiste afstelling camera-inspectiesysteem, ophanging monsterpot en deksel instabiel, deksel niet goed op monsterpot
Het probleem van niet goed sluiten van de monsterpot werd veroorzaakt door extreme trilling van het kabinet bij het toerental van de mestpomp dat normaal bij het laden van de tank wordt gebruikt. Bij lagere toerentallen deed het probleem zich niet voor. De ophanging van de apparatuur aan het transportvoertuig werd schokbestendig uit gevoerd. De software werd zodanig aangepast dat de monsterpot niet tijdens maar na het laadproces, dus nadat de pomp is gestopt, wordt gesloten. Ook voor de andere technische problemen werd door Eijkelkamp een structurele oplossing gevonden.
Eén van de geteste automatische monsterapparaten (met monster kabinet) van Eijkelkamp. Dit apparaat was opgebouwd op een getrokken tank van 25 ton en werd aangestuurd via naderings schakelaars op de vullingwij zer.
beoordeeld. Na positieve beoordeling kan ook automatische gegevensregistratie in de MINAS regelgeving worden opgenomen. •
Info
Eijkelkamp Agrisearch Equipment, Giesbeek, telefoon 10313) 63 19 41, kostprijs monsterapparaat f 12.750, monsterkabinet ƒ 19.750. VMA (Vlastuin Mest Applicaties), Opheusden, telefoon (0488)
44 32 35, kostprijs monsterapparaat f 15.000, fraudebestendig sealen ƒ 15.000.
Ing. P. Hoeksma en Ar. ir. DA.J. Starmans zijn onderzoekers bij IMAG - Wageningen UR.
Conclusies
1. De automatische monsterapparaten van Eijkelkamp en VMA functioneerden tijdens de testperiode niet 100% storingsvrij.
2. Beide fabrikanten hebben voor de belang rijkste technische problemen een accep tabele oplossing gevonden.
3. De monsterapparaten, zoals beide fabri kanten op dit moment aanbieden, voldoen aan de kwaliteitseisen die van dergelijke apparatuur mag worden verwacht.
4. Het monsterkabinet van Eijkelkamp heeft bewezen onder relatief gunstige omstandig heden aan de functionele eisen te voldoen. Het is gewenst meer zekerheid te verkrijgen (via een veldtest) over de betrouwbaarheid onder winterse omstandigheden.
