Cl? Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A P r o e f s t a t i o n v o o r d e G r o e n t e n - e n F r u i t t e e l t o n d e r G l a s S 7 4 t e N a a l d w i j k b i b l i o t h e e k Praefstat'^ * voor d? (koenen- m.
Fruitteelt onder Giab t8 Nadl-vvijK.
HET MANGAANGEHALTE VAN SLA OP GESTOOMDE GRONDEN
(PRAKTIJKONDERZOEK 1968 - 1 9 7 2 )
d o o r : C . S o n n e v e l d
% % ! $ [ } le
%
s'\s\Aj
I
Proefstation
VOOA. de Groenten- en T/uiitteelX onden. G£/u te
NaaZdvtj'k.
Het mangaang ehalte van t>la. op
gestoomde gronden.
*P/iak£ljkondeAzoek 1968-1972*
do oft. :
C.Son.ne.veXd
Naaldwijk, augustus 1973
blo. 60S-1973.
^Z^32TjO
I n h o u d
Voel
WatoxLcwJL
Ruultatzn
ConcJLu&ieJi
Bijlag & n
3.
Voet
I n 1968 z i j n i n een v e r s l a g de r e s u l t a t e n samengevat
van h e t onderzoek van h e t mangaangeha1 t e van s l a op gestoomde g r o n d . De gegevens d i e i n d i t v e r s l a g z i j n samengevat waren a f k o m s t i g van een g r o o t a a n t a l t u i n b o u w b e d r i j v e n . Het m a t e r i a a l was verzameld i n de j a r e n 196^4 - 19&7- Ook nä 1967 z i j n een a a n t a l p r a k t i j k ~ g e v a l l e n o n d e r z o c h t . De r e s u l t a t e n h i e r v a n worden i n d i t v e r s l a g samengevat.
MateJiiacil
I n b i j l a g e 1 z i j n de adressen van de b e d r i j v e n opgenomen, waar h e t m a t e r i a a l werd verzameld. I n b i j l a g e 2 z i j n gegevens vermeld o v e r de g r o n d , h e t gewas en h e t j a a r van bemonsteren. B i j de b e o o r d e l i n g van de a a n t a s t i n g van mangaariovermaat werden c i j f e r s gegeven tussen 0 en 1 0 . Een hoger c i j f e r naarmate de a a n t a s t i n g e r n s t i g e r was.
I n b i j l a g e 3 z i j n de a n a l y s e - c i j f e r s van grond en gewas weergegeven De grondmonsters werden op de normale w i j z e genomen t o t op
een d i e p t e van 0 - 30 cm. Het gewas werd bemonsterd door g e h e l e kroppen i n h e t monster op t e nemen. I n d i e n n i e t anders i s v e r m e l d ,
i s de grond gestoomd met b e h u l p van z e i l e n .
ReAultatm
I n t a b e l 1 z i j n de r e s u l t a t e n van h e t mangaangehalte van h e t gewas v e r w e r k t naar a a n t a s t i n g i n h e t gewas. De i n d e l i n g vyas d a a r b i j a l s v o l g t :
geen o f l i c h t a a n g e t a s t : c i j f e r < 5 f l i n k o f zwaar a a n g e t a s t : c i j f e r > 5
Mangaangeha1 t e
Aantast; i ng Aanta1 Gem. Laagste Hoogste
Geen o f 1 i c h t 12 202 53 36A
F l i n k t o t m a t i g 22 OO O 112 783
Tabel 1 . De a a n t a s t i n g van ma n g a a nov e r ma a t en h e t mangaan-g e h a l t e van h e t mangaan-gewas.
Z o a l s b l i j k t , i s h e t mangaangeha1 t e van h e t gewas i n de g e v a l l e n waar de a a n t a s t i n g zwaar was, gemiddeld b i j n a 2 maal zo hoog a l s daar waar de a a n t a s t i n g g e r i n g o f n i e t aanwezig was. V o o r t s z i j n de q u o t i ë n t e n berekend tussen h e t mangaangeha1 t e van h e t b l a d en h e t g e h a l t e u i t w i s s e l b a a r mangaan van de g r o n d . Deze q u o t i ë n t e n z i j n i n g e d e e l d naar g r o n d s o o r t en p H - n i v e a u a l s v o l g t : Grondsoort pH zand en z a v e l k l e i en veen < 6 , 5 > 6 , 5 I n t a b e l 2 z i j n de r e s u l t a t e n opgenomen G r o n d s o o r t Zand-zavel K l e i - v e e n PH Aanta1 Mn gewas pH v PH Aanta1 Mn g r o n d gem i d d e l d < 6 , 5
k
7 2 , 5 6 , 0 > 6 , 5 6 7 , 9 7 , 1 < 6 , 5 6 1 2 , 1 6 , 1 > 6 , 5 18 6 , 8 7 , 1 »Tabel 2 . Het q u o t i ë n t Mn gewas/Mn u i t w i s s e l b a a r
i s a f h a n k e l i j k van de pH en de g r o n d s o o r t . 'f
Z o a l s b l i j k t , i s h e t q u o t i ë n t b i j de zand- en z a v e l g r o n d e n b i j een l a g e pH zeer hoog. Ook op de k l e i - en veengronden i s een d u i d e l i j k p H - e f f e c t aanwezig. Het g r o n d s o o r t e f f e c t i s v o o r a l b i j de l a g e pH g r o o t .
-ConaliU-le.6
I n een onderzoek op een a a n t a l t u i n b o u w b e d r i j v e n werden g r o n d - en gewasmonsters onderzocht op mangaan i n verband met h e t o p t r e d e n van m a n g a a n v e r g i f t i g i n g . U i t de r e s u l t a t e n b l e e k d a t h e t mangaangeha1 t e van h e t gewas i n d i e g e v a l l e n waar de a a n t a s t i n g e r n s t i g was gemiddeld 380 d . p .rru was. I n d i e g e v a l l e n waar de a a n t a s t i n g l i c h t o f n i e t aanwezig was, l a g h e t mangaangeha1 t e gemiddeld op 202.
U i t de verhouding van h e t mangaangehalte van h e t gewas en h e t g e h a l t e u i t w i s s e l b a a r mangaan van de grond kwam een d u i d e l i j k e f f e c t van de g r o n d s o o r t en de pH naar v o r e n .
-6-KdJiu&m
Blj'ùigz 1
'olg-10
Ad/izó
1 . L . P . G o e i e n b i e r , R i j s w i j k t u i n S i on 2 . P . van Leeuwen L o o k w a t e r i n g 3 5 , Den Hoorn
3« G . v . d . Berg Noordhoornseweg 6 , Den Hoorn
4 . A . v . d . W i l t Ringvaartweg 1 4 6 , Rotterdam
5 . N. van Winden Harnaskade 2 0 , Den Hoorn
6 . A . v . d . D r i f t Harnaskade Den Hoorn
7 . C. Franssen Harnaskade Den Hoorn
8 . Firma van Leeuwen L o o k w a t e r i n g 5 , Den Hoorn
9 . Melasse Metz F r a n k r i j k
1 0 . P . Hoogendam B . L . - R o t t e k a d e 212, Rotterdam
1 1 . F . Molenkamp Haagweg 3 5 , Monster
1 2 . W. van Loenen ' I r e n e s t r a a t 1 2 , M a a s d i j l - t u i n Maasd 1 3 . W. A r k e s t e i n Lookwate r i n g 3 6 , Den Hoorn
14. C . v . d . Berg B l a k e r 8 , De L i e r
1 5 . J . v . d . Berg B a n k e r s t r a a t 1 , B l e i s w i j k t u i n : Chrysantenweg
1 6 . A . B î j n s d o r p S t r i k k a d e 3 2 , P i j nacker 1 7 . H. O u d ï j k A l b e r t van ' t Hartweg N i euwerkerk 18. G. Oud i j k A l b e r t van ' t Hartweg N i e u w e r k e r k
1 9 . A . v . d . V/ i 1 1 Ringvaartweg 150 Rotterdam
TO O M.D. de Groot 1e Tochtweg 10 Nieuwerkerk
2 1 . G.P.M. Meeuwese V r e e b u r c h l a a n 8 , De L i e r
B i j la g e 2
B2J>chJisLj'vlng van gnond m garni
Vcilg-blo.
Gh.ondU,oofut
Rai
A
an-tMsSt/LiïÛ
JaoJi
OpmeA.tu.ng m
la
L i chte. k l e i Amanda0
1968 1b L i c h t e k l e i . B l a c k p o o l 10 1968 2a K l e i Amanda 0 1968 2b K l e i Deci so 5 1968 3a Zand Deci so 10 1968 S l e c h t e p l e k k e n 3b Zand Deci so 0 1968ka
Veen Onbekend wel 1968kb
Veen Onbekend n i e t 19685
K l e i D e c i s o 8 1968 6 K l e i Deci so 10 1968 7 KI e i Deci s o 6 1968 8 Zw. z a v e l Deci so 5 1968 9 Zavel 1 Jss 1 a 7 1968 U i t F r a n k r i j k1 Oa Veen Onbekend 0 1968 S l a b u i t e n , n i e t gestoomd
10b Veen Onbekend 10 1968 S l a b u i t e n , n i e t gestoomd
11a Zand Amanda 0 1970 N i e t gestoomd
l i b Zand Amanda 10 1970 N i e t gestoomd
12a Zavel - Deciso 2 1969 N i e t gestoomd
12b Zavel Deci so 10 1969 N i e t gestoomd
13 Zavel Deci so
k
19691 Aa K l e i Deci so 5 1969
1 Ab K l e i Amanda 0 1969
15a K l e i Deci so 9 1969 A l l e e n stomen
15b K l e i Deci so 2 1969 Stomen en DD ontsmet
16a K l e i Deci so 9 1969
16b K l e i Amanda 7 1969
17 Veen Deci so 5 1969
18a Veen D e c i s o 7 1969 Stomen «r,
18b Veen Deci so 0 1969 Methylbromide en n i e t
gestoomd
19a Veen Dec i so 5 1969
19b Veen Deci so 3 1969
20 Veen D e c i s o 7 1969
21 K l e i Deci so 8 1969
