De kwaliteit van ronde groene erwten, schokkers en kapucijners, oogst 1961

DE KWALITEIT VAN RONDE GROENE ERWTEN, SCHOKKERS

EN KAPUCIJNERS OOGST 1961

Mej. A. Veenbaas

•3-INHOUDSOPGAVE Biz.

Inleiding

I. De kwaliteit van de partijen ronde groene erwten 7

II. De kwaliteit van de partijen schokkers

III. De kwaliteit van de partijen kapucijners

Evenals in voorgaande jaren had een onderzoek aan monsters

van telerspartijen ronde groene erwten en schokkers plaats,

om inzicht te verkrijgen in de kwaliteit van oogst 1961.

Bovendien werden dit jaar partijen kapucijners opgenomen.

Ook nu stelde de Rotterdamse Korenbeurs welwillend de

col-lectie monsters beschikbaar. Deze was zodanig samengesteld,

dat de onderscheidene peulvruchtengebieden in verhouding

tot hun betekenis als produktiegebied waren

vertegenwoor-digd.

De collectie bestond uit 80 monsters groene erwten, 20

mon-sters schokkers en 21 monmon-sters kapucijners

c

In verband met

het betrekkelijk kleine aantal monsters geven de resultaten,

evenals in voorgaande jaren, niet meer dan een algemene

in-druk van .oogst 1961.

.

.

.

-6-1 - H ! O) ! P 1 - H i H i : 'Cö i ü ! ^ i o 1 ^ ! G> 0),. :? - p . f j cö-'. a |: '"''S rt ^ 1 ^ p y U J f f l ' - " « i C c_) 1 T i • r i Fi (Il r i " ( H a m G o T ! T l H (1) T l - d 0) o • p u m CM • ~ " L A L A I N -p ci G G ; O CD; 0) CD; -P i P CD' ' CÖ • h f l a M p i • d : 0)1 p i . o o o o o o o Cv] O v - O O r A - * CM -=t I A >X> K\ O ffl OJ vfl K\ (Al v - v " r - ^ cvj CM CM LA CM I A CM a i o o o o o CM O IN IA O O CM V" r v -00 ( A O I N I A vO CM I A I A t A O c ' O p cö • d G tu f* :a> • H fw cö •P! Ol Pi I A CT> CM LA I A I A I A [ > O^ 00 O CD 0> CO \ 0 CM CO I A p O LA CM I N O O LA CO ^D O - v£> CM CM L A [ N CO CO CM i > L N f > O v-o I N -* I N LA F - CO - I A I A IN I N LA CM CO c o 00 r > r - I N vO CO I N I N \D I A I N CD s r N-I N CO LA I N I A C M LA KO CO CO • . f - N-LA r- LA \o co vc •* r-CÛ Ol I N I N LA \D co ^o c£> I N ! V - | V Û er* • v ; ' • P ; co bD ' ° i ° 1 G 1 CL) 1 - P t * | u ) CD 1 CD ' G : CL) 1 O ! U | bO i 1 cu ! • d 1 c i rt 1 > i +> i • H ! o P c CL) CD S - P u C cö CD . C - P S Q) h - d « cö S Ä-? x o • r l s CD M H CD f n f n O ' i£ -1 O O o *r u :a> •F1 fa > • d c CD (L, : C D • • • r l Ï H cö > 'tà H Cü M P P 01 G G cö O < E .... t ... ci a)! >! ä r -- d i • H l El CD! ü j i p i o; - p i , . . . h -c: cö >] • d ! • d ! - Hi Ei CDi ü j o . -CM O — O o KA - — — -* — ... I A •T" CM L A \D CM O CO O - * O O -4- I A o o o o o o o o CO CO L A o o o o o o o I A O v - O O ( A c D I A CO \0 O-Q ) co i c c n C D co CM CM CM CM CM CM o r- a> v- o o LA ^ t ^ T vX> vD LA CM CM CM CM CM CM I f i 4 O ^ ^ D O I A C*- -J2 v D I N I N I N - * CM CM CM CM CM CM CM CO OA CM O L A CM r-CM * CT> v -CO KO I N CM CM CM LA \ D I A v D 4 r CM CM CM I N cO I A CM CM CM O O ü I A CM r- O O O O ^ 0 O CM C M LA O CO I N CM r A C M CM CM CM I A C M f A vD r A I A CM CM C M C M -3" v - O CO I N - * CO v u I A A CM C M C M CM CM •3- I A ^J- - * »X1 ^D v - CM OJ 00 KD S 0 TJ 0) • d • d • r l E CD u ^ 3 I CÖ i LH ! • d G CÖ p w o o G C CD CD EH U CD CD • d - ö G G cö cö cö cö H H > > • • N N • P UI (1) G CD Cn 0) T ) G 01 O H > • N I G CD I H CD si o H a i • d C cö H Cl) > <l> m • N i i G cö H Cl) > (1> ü j • E ; G CD r H o G H • P C er) ^) cö (Lt oa • d c CÖ H • H O N ) CD CD y. X ert H fc< G <1) T ) en H • r i Cl) P m ' i i « T i C Cl H CD P 10 cri > -ri c 01 H H O s: U 0 fH 0) CD S CD f n S CD f-, Ë 0) E bD CD q H - r i PH U CÖ CD ttj - H X S • UL. • C ) • S G CD M G • H C O U O "d G CÖ H ( H 1) • d H CD U LA O C <sl • d EH CD • d c • H E II U in u w

lan'd weer. In figuur 1 worden de resultaten vergeleken van de vier jaren, waarin tot dusverre, dit onderzoek van telers-partijen plaatshad.

1. De korrel was kleiner dan in voorgaande jaren hetgeen vermoedelijk mede samenhangt met verschuivingen in het rassensortiment, waarbij Rondo terrein verliest aan de iets minder grofzadige Pauli, Het 1000-korrelgewi.cht be-droeg "gemiddeld 26.5 g, in 1"9-58,"' 1959 ên~Ï9^Ö respectie-velijk 27^, 273 en 289 g.

Van de 80 percelen leverden er 52 zijnde 65 %, een 1000-korrelgewicht van 260 g en hoger,

2. Kwade harten kwamen slechts in 7 monsters in lichte mate

vöörT~DÏt~bëtekent dat, evenals in 1958 en 1959, 90 %

der partijen vrij was van kwade harten.,, .'-in I960 was-dit percentage 7Ö-.

3. De kookkwaliteit was dooreengenomen ongeveer als in i960. Het percentage spatters en stugge erwten bedroeg dit jaar

na weken en 75 minuten koken gemiddeld 3,8 %, in i960

. 3 , 5 %; het varieerde in 1961 van een spoor (minder dan

0,5 %) tot.17 %, in I960 van een spoor tot 20 %.

Van 28 monsters of 35 %i v/as de kookkwaliteit zeer goed,

Van 27.monsters of 3^~% goed, van de resterende 25

mon-sters of 31 % gemiddeld. Het percentage goede en zeer

goede partijen tezamen was iets lager dan in i960 (77 %) >

daarentegen kwamen nu geen onvoldoende partijen voor, in

I960 was dit bij J> % het geval.

h. In mate van fijnkoken of de geschiktheid voor de

soepbe-reiding verschilde Ï96I dooreengenomen niet belangrijk van I960.

Het cijfer bedroeg gemiddeld 7,3; in i960 was dit 7i5. . •

Er werden kk partijen of ^ % als zeer goed of goed

ge-kwalificeerd, de resterende als gemiddeld voor

soepbe-reidihg. In i960 was 70"% der partijen zeer goed of goed.

5. Wat de onderscheiden? gebieden aangaat, leverden Zeeland, Noord-Brabant en de Zuidhoïïandse eilanden dit jaar een betere kookkwaliteit dan het vasteland van Zuid-Holland, de Noordoostpolder en Groningen. De Zeeuwse eilanden wa-ren evenals in i960 wel zo goed als Zeeuws-Vlaandewa-ren.

-8-II. DE KWALITEIT VAN DE P A R T U M SCHOKKERS

Tabel 2 geeft de gemiddelde kwaliteit en de variatie in kwa-liteit weer. In figuur 2 worden de jaren 1958 t/m 1961 ver-geleken.

1. Het 1000-korrelgewicht bedroeg gemiddeld 357 g» in 1958 1959 ën~Ï95Ö~was~dït~respectievelijk 3^8, 353 en 375. g. De 1000-korrelgewichten van de partijen liepen dit jaar uiteen van 331 tot 401 g, belangrijk minder dan in i960

toen zij varieerden van 282 tot h-39 g.

2. Kwade harten kwamen vrij veel voor; het gemiddelde percen-tage was 7, eenzelfde percenpercen-tage als in i960. De afwijking

werd in 16 of in 80 % der partijen aangetroffen, in i960

in 57 %.

Bij 3 partijen lag het percentage boven het volgens het Peulvruchtenbesluit toelaatbare percentage voor het

bin-nenland, dat 15 % bedraagt.

3« De. kookkwaliteit verschilde praktisch niet met die van

i960. Negen partijen, zijnde k-5 %•, waren zeer goed of

goed, 35 % gemiddeldd en 20 % onvoldoende; in i960 waren

de percentages respectievelijk ^5? 3.8 en 17 • • Bij vijf partijen was als rasnaam Emigrant vermeld; drie hiervan, nl: van Walcheren, Beveland'en Schouwen bezaten

een gemiddelde kwaliteit; tv/e e partijen, afkomstig van Beveland en Schouwen, waren onvoldoende.

h. Bij vergelijking van de verschillende gebieden, blijken

de Zuidhollandse eilanden een betere kookkwaliteit te hebben gegeven dat de Zeeuwse. Het enige monster uit de

Wieringermeer v/as met een onvoldoende kookkwaliteit en 36 %

erwten met kwade harten het slechtst in de collectie; dit in tegenstelling met i960 toen het enige monster tot de

. beste partijen behoorde. ;'

Tabel 2 . Gemiddelde kwaliteit van de Schokkers, • oogst 196I ..Variatie ...in kwaliteit

"~ ~ • " 7 '~- '" ""' "%~ erwtèn met KoöTcRvvalTtëÏï ' . . , ;1000-Korrelgewicht j kwade harten •.-.!„ Aantal partijen

i a a n t a l | - ; ' : - ";•' Goed ' r v " '

i n o n - j3emid-: V a r i ë r e n d | Geruide Variërend! en

zeeyGemidJ-Onvol-r ; s t e zeeyGemidJ-Onvol-r s p e l d .: v an • t o t ; d e l d ; v an ; t o t : goed ; d e l d ,| doende N e d e r l a n d Zeeuwse E i l a n d e n '.ïalctieren Beveland Schouwen JN. B r a b a n t j z . H o l l a n d j F l a k k e e | Hoekse l/aard JN. H o l l a n d Wieringermeer ! 20 ; . 5 • 6 1 357 351 356 348 350 331 401 6,9 332 ; 386 j 3,7 36 36 371 349 356 354 ! 331 348 ; 401 362 370 3,6 . 2 8,8 ; 0 0 2 .; 16 . : 3 : 19 4 2 IV I, 7

f

1 2 f 3 I 1 i i

Tabel 3 geeft de gemiddelde kwaliteit en de variatie in kwa-liteit weer.

1. Het 1000-korrelgewicht was dooreengenomen 389 g; het vari-eerdë"van 35Ï~tot~Zf22~g.

2. Het percentage erwten met kwade harten werd bij zeventien monsters bepaald: zijnde 65 %, waren vrij van kwade harten; in 6 monsters kwamen percentages variërend van 2 tot 8 voor. Zowel wat betreft het percentage partijen dat vrij was van kwade harten als de graad waarin de afwijking bij de bezette partijen optrad, was de situatie duidelijk gunsti-ger dan bij de schokkers (zie vorig hoofdstuk).

3. Bijna de helft van de partijen (^7,5 %) bezat een zeer

goede of goede kookkwaliteit eveneens bijna de helft

(^7,5 %) een gemïddeïdë~kwaïiteit; êên partij werd

on-voldoende geacht.

Met deze cijfers kwamen de kapucijners in kookkwaliteit iets gunstiger naar voren dan de schokkers, iets minder goed dan de ronde groene erwten.

k. Wat de onderscheidene gebieden betreft, waren de drie

partijen uit Zeeland zêër~göëd of goed kokend; Zuidholland en Noordholland namen met ongeveer de helft der partijen van goede of zeer goede kwaliteit de middenplaats in; de Noordoostpolder leverde drie partijen met een gemiddelde kook.

Kwade harten werden in alle gebieden aangetroffen.

Tabel 3 . Gemiddelde kwaliteit van de. kapucijners, oogst 1961 Variatie in kwaliteit

Aantal ! mon- iGemid-sters ;deld 1000-korrelgewicht Variërend van ; tot Kookkwaliteit Aantal .• parti jen

/o Erwten met kwade harten Aantal

mon-Goed en iGemid*-

On-zeer goed delà:vol- sters

, 'r doende ! Nederland Zeeland Zuid-Holland Noord-Holland 'Afieringermeer Noordoostpolder 21 389 382 i 402 ! | I 387 j 38? ! 379 351 352 422 401 378 ' 422 351 i 405 368 ; 39^ 372 ; 389 10 3 3 2 10 0 3 1 3 3 Gemid-deld Variërend i van •• tot 17 3 0 0 |j 3 1 ij 3 0 '[• 3 1,7 3 1,2 0 2,7 2 0 8

10 -F i ' j . 1 De k w a l i t e i t van de r o n d e g r o e n e e r w t e n 1 9 5 8 / 1 9 6 1 °/o van de p a r t i j e n 1 0 0 r & 80 60 - i £0 20 -0 L

Ä ' / > •

n

iML

WËWM

:i:il ~ * 1 + 14 *~!4 i'H, if* "5 SiiijKr ntm'i 1 ' i « i •-! • 1 M l ' l ! I ' I l ~?f~tnH$?i ;;i;iill;)r-;i;.ii 195R 1D59 1960 1961 K c o k k w a l i t e i t °/o van de p G r t i j e n .100 60 -40 20 Ä 8 9 ' i ; tsiiîtn: ruîdur Ë ^ f t K:.ß:

il

ËËÉ

rrrmr t-iiU » fît' ;:;t' -TÎ4

111

U î t ! « ; , l i l i ±-iîT

-'tn-m?

: ÎH^Etiit '^Ti'ffi « r • i ! i •

S

ss

sS

MS:

-.—

flu

II'

IS

•s? itîtSS

Mffl

10 SS 1359 -4-9 PO 1961 M a t e van f i j n k o k e n F 7 Z O n v o l d o e n d e G e m i d d e l d Goed en 1 z e e r goed K o o k k w a l i t e i t ( F i g . 1 e n 2 ) M a t e van f i j n k o k e n Fig 2 De k w a l i t e i t v a n de s c h o k k e r s 1 9 5 8 / 1 9 6 1 °/o van d ^ p a r t i j e n 100 80 60 40 -20

Üliiiii:

:i ' 4 fa

WBm

I I , ' I , a""!',;i R|s:,'tnp

v

< '..' ' l ' i ' ÎS53 fö^-^Si

m "mm

II

t::::;t: : tituil« ÖUifHï iSÜt:t

WIM fecmMSs

1È

'•v./ i i ' l l i h TTTTTTTTT TTTTTTTTI Frf*^1-HtatCTtT Ä p ; « r t : t m t H • î r t + ' î î l t 1 9 5 8 1 9 5 9 1 9 6 0 1961 K o o k k w a l i t e i t

°/o van de par t i j e n 100 r 80 60 -40 20 0 L -r*T-7 F- 7"7" ÏÏÏÏT .„.mm.

mm

/ / / 1958 1959 1960 1961 K w a d e h a r t e n '/// Vu~ Boven- 15 % 1 t / m 5 °/o 0 °/o K w a d e h a r t e n

Voor een. uitvoerig overzicht zij verwezen naar de P.A.W.-Mededeling nr, ^-8 of 56«

1000-korrelgewicht

Het aantal korrels in ca. 200 g erwten werd geteld', waarna door omrekening het 1000-korrelgewicht is verkregen. Percentage kwade harten

Afhankelijk van het optreden van deze afwijking werden 50 of 100 korrels onderzocht, 50 korrels indien geen kwade harten bleken voor te komen, 100 korrels indien dit bij de eerste 50 korrels wel het geval v/as.

Onderscheiden werden een lichte en een ernstige graad, dit aan de hand van standaardafbeeldingen (zie Technisch Bericht P.S.C. nr.

55)-Mate van fijnkoken bij ronde groene erwten

Monsters van 75 g erwten werden na wassen en weken 75 minuten gekookt in een waterbad, vervolgens met behulp van een vergiet in een "vast" en een vloeibaar gedeelte gescheiden.

De vaste substantie werd op de mate van fijnkoken beoordeeld en gewaardeerd met een cijfer tussen 10 en 1.

10 alle erwten tot moes gekookt 1 alle erwten heel gebleven 7,5 t/m 10 Als soeperwt goed of zeer goed.

Voor bereiding tot soep is het cijfer 8 weinig minder goed dan 10, althans indien geen harde erwten voorkomen; verschil-lende consumenten stellen namelijk enkele hele erwten juist op prijs.

Percentage spatters en stupre erwten of kookkwaliteit bij ronde groene erwten

In de reeds eerder genoemde vaste substantie werd na bekoe-ling het aantal spatters - gekookte erwten, die bij "knij-pen tussen duim en wijsvinger niet fijngaan, doch uit de

schil spatten - bepaald, alsook het aantal stug gebleven

erw-ten. 1 % stugge erwten = 0,5 % spatters; spoor = minder dan

0,5 %

Bij de waardering van de kookkwaliteit zijn de volgende gren-zen aangehouden:

Zeer goed = 0 t/m 2 %

Goed = 2,1 t/m 5 % waarbij hoogstens 2 %

werkelijke spatters

Gemiddeld = 5 , 1 t/m 1o %

•12-Zachtheid van structuur of kookkwaliteit. bij schokkers_en kapucijners

Bij 'de s'chokkers en- kapucijners werd na weken en wassen, en respectievelijk 75 minuten en 90 minuten koken, vervol-gens afgieten de zachtheid en de gelijkmatigheid van de

structuur organoleptisch beoordeeld. Onderscheiden werden de volgende graderingen:

Mooi zacht en gelijkmatig = goed en zeer goed Min of meer aan de stugge

kant of ongelijkmatig = gemiddeld • Te stug of zeer

ongelijk-matig = onvoldoende

S 3735 350 ex. V/ChdH