Aardbevingen: seismische trillingen
Aardbevingen ontstaan door tektonische activiteit, meestal aan de rand van platen.
Door de plaatbeweging wordt spanning tussen platen
opgebouwd. Bij het ‘losraken’ van die spanning ontstaan aardbevingen
Hoe kleiner de frequentie, hoe groter de magnitude!!!
- Epicentrum: plaats waar de aardbeving het krachtigst is - Schaal van Richter (mbv seismograaf)
Tsunami: vloedgolf die ontstaat door zeebeving
http://www.youtube.com/watch?v=w3AdFjklR50 http://www.youtube.com/watch?v=RDOuwMj7Xzo http://www.youtube.com/watch?v=OdhfV-8dbCE
Vulkanisme
Uitvloeiing en stolling van lava en uitstoot van as en stenen bij erupties
De samenstelling van het magma bepaalt de kracht van de eruptie:
- Explosieve eruptie: heftige uitbarsting door grote druk in aardkorst: dik magma
(stratovulkanen en caldera’s) http://www.youtube.com/watch?v=xP2dreOI8gI (Mt. St. Helens)
- Effusieve eruptie: rustige uitbarsting door lage druk in aardkorst: vloeibaar: dun magma (schildvulkanen)
http://video.nationalgeographic.com/video/environment/environment-natural-disasters/vo lcanoes/hawaii-volcanoes/
(Hawaii)
Top 10 actieve vulkanen: http://www.youtube.com/watch?v=4aYQixhdWY4&feature=related
Vulkanisme ontstaat normaal gesproken aan de rand van platen (riftzone of subductiezone). Een uitzondering hierop is vulkanisme veroorzaakt door een hotspot
Hotspots
Een hotspot is een plek waar vulkanisme plaatsvindt dat niet gerelateerd is aan plaatbewegingen. In de meeste gevallen wordt dit beschouwd als een plaats waar een mantelpluim het aardoppervlak bereikt. Zo'n
mantelpluim voert magma vanuit de diepe mantel aan.
• Doordat de plaat (die zich boven de warmere plek bevindt) beweegt, verplaatst het aardoppervlak zich ten opzichte van de hotspot. Hierdoor kan er zich in de loop der tijd een rij vulkanen ontwikkelen aan het
aardoppervlak.
• Als men de ouderdom van het gesteente van de verschillende vulkanen bepaalt, kan de bewegingsrichting en de bewegingssnelheid berekend worden van de plaat boven de hotspot.