Die O.B. Jaargang 2, no.36

Geregistreer aan ciie H.P.K. as 'n Nuusblad.

Die Pariypolitiek is

'n

t·m·oudel·de

v.:apen

-Frank~-yk

lwz

<lit

ge-bruih en is in die sreek

gelaat

.

I

I

I

_ o

_ _ _

!

Vie

Die

V

olksben·e~ing

is

'n

rnoden1e

<capen

-fhdts!a

n

d

lH'l

llit

ge

-bruih

en

is

u

i

l

<Jie

!>lof

opgelwf.

T\VEEDE

JAARGANG.

WOENSDAG, 28

JULIE 1943.

No

.

36

.

Onmffskenbare S

enuweeagtiglheid in

0

R

e

g

e

ringst'<:rffnge

oor

0.!85.

Geweldige

Omm

eswaai

na Volk

sbeweging

Ontlok

Verb

o

lg

enheid

Dit begin by die dag duideliker te word dat die Osscwabrandwag in plaas van dcur die algemene verttiesing vernietig tg word-soos deur sowcl van Regerings- as Opposisie-kant gehoop is- aansienlik vcrsterlt uit die stryd gckom het. Die duidelike en bCginselvaste koers van die Ossewabrand-wag het geleentheid gchad om sterlt at te steek teen di·e donker agtersrond van partytwis. Afriltancrs In aile partye het gevolglik so sterk onder die nuwe gedagte wat die Ossewabrandwag vcrkondig, gekom, dat daar van Rege -ringsllant vir die eerste maal sedert dr. Mal;m se oorlogverl;laring aa.n die Volltsbeweging 'n onmiskenb:lre senuw-l!cagtigheid cot· die ltrag van die Osse

-wabrandwag seopenbaar word. Die Rcgering bet onmicldellik na. die

ontsta:m van die Osscwabrandwng

groo~ besorgdheid oor die ontwikkoling \·an hierclio bcweging gcopoubnar. So

sterk het clio Ossowu.brandwng hom in vyancleliko kringc lant gold dat sy

l

f

--,.

m

in die Angolsaksioso buitoland ~ ) allerhando gobeimsinnige mn.gte ' gciC'oppel is. So het 'n Enselse loods

by voorbeeld vcrl\laar dat sy eet•ste ge-dagte was, toe hy in Suid·Afrilta voor die deur van 'n teater dour ',n man in uniform belet is om met sy ge!dourde

metgesel na binne tc gaa,n, dat dit die geheimsinnige Osscwabrandwag was waarmee hy nou to doen het.

Die Ossewnbrandwag hot inderclaad

die verbeelding van vriond on vyand gaandc gemaak. Dnar bestaan dan ook geen die minste twyfol nie dat dit hierclic ontsag vir die mag van die Volksbeweging wns wat totsovcr- en vera! by die begin van dio

oorlog-n~rboed bot dat die Rcgering tot roo-kelose dado oorgegaan bet.. Dit was vera! die bereidwilligheid tot sclflose diens en offervaardighCid, gepaat·d met dissiplino, wat die ossewabrandwag

•n

ware nagmcrrie vir die Regcring en sy voJgelinge gemaak het.

Dit was dan oolc 'n tnsbarc verlig

-tiJw vir dio Regering toe dr. l\la.lan in ":<\ugustus 19·11, too die Ossewa-brandwng sy hoogtonunt va.n mags

-ontplooiing genader het- die oorlog ann hierdic magtige beweging nange

-so

h(;'t.

Seclc,·t dien was dit die Regeriug so bcleicl om dio strycl wnt op clio

Osse-o

andwng dour die PnrL~·leiding af·

inp; was,

t.ot

verstorlong van sy cic posisie uit to buit. Waar by kon, het hy \'Crclcre twisnppcl~ ingewcrp, en met. groat bebae is in clio Regerin

gs-ners aangekonclig hoo die Osscwa -brandwag dour sy cic ,beskermbcre" \'ernietiO" is- 'n tnak wat clio R

ege-ring ge;p:tar is.

WORD BANG"

Toe dit 'iater bep;in cluidelik wonl clat die Ossewabraodwag nio vornietig is nie. hot dio vreo!l in vyandigo kamp

opnuut begin opf!ikker. So by voor-beeld het •n verteenwoordigcr van een van die Engelse J(oerantc wat die epog· ma!tende offisiersla2r in Bloemfontein

!tort na die skeuring bcspied het, so

tliep onder dio indrult geltom van die

magsvertoon en die gehaltc van di·O

lede van die ossewabra.ndwag, dat hy aan 'n vriend gese 11et: , Ek kan n;e help om to se dat ek bang begin word vir hierdi.e organisasie as el< so na sy

verteenwoordigers llyk nie." Dieselfde joernalis llet oott ongevraagd die

mo-e

~ uitgespreelt clat cllt die mees

uit-'l!.!lde .,kongres" is, vera! w<n dlc

tipe van afgevaardigde betref, wat hY nog ooit bygewoon het. ₁

,I_

Dio Rcgering se tnktit:.'k was nou

egter om sy \'olgelinge totaal in duis-tcr to bou omtrent die krag van die Osse"·abrandwag. Hoofartilcels in sy blaaie bet 'n buitensporige toon vau boogbartigbeid aaugeslnan mot, byt

en-de spot wanneer bulloi! dit oor die O

llSC-wabranclwag gebad hot. Danr is go-spot met die range en bodrywigbedo

van wat hulle genoem hot ,'n klompio belagl ike manna". In openbare toe·

sprake het IRcgerinssmanne Inti gcvolg

SEWENTIGJARIGES

ST

AP

18 IVIYL

NA VERGA:OERING

Treffe.nde blykc van die gccs-drif blnne die ossewabrandwag Is weer geopcnbaar tydens die be-seek van genl. J. A. Smith aan Ohrigstad. Oom Potgieter en sy gade wat a! cor die sewcntig jaar is, het agttien myl tc voet afgelc

na die vergadering. Vir die Brandwag is geen opoffering te groot nic i.n die vervulllng van sy pligte.

getroos met .die vcrselteri.ng dat die

Ossewabrandwag klaar vernietig is deur sy eie vricnde, en dat daar gcen

optrede teen hom noodsaaklik is nie.

Tot so •n mate net die Regcring sy taktielt van ,doodverklaring" deurgc-voer dat die .nasionale bevegters V<lll

die Volhsbeweging dit op ec,n tydstip

aangegryp het as . 'n bcwys dat die 0. B. met die Regering sf(akel I J n stilte bet die Regering nntuurlik die hoop gekoester dat dr. Malan sal vol· tooi w~1t hyself nooit voor kans gesien hot nie.

DIE DOODSKLOK

Too die \·orl{iesing 'n paar bnannde geledc uitgeskryf is, is ''lllt al!e kanto be"·eer dat die doodsklok van clio O

sst-wabrandwag gelui hot. Die Rcgeriogs -pers bet hom openlik oar die finnl\l ondorgang van sy gevrcesde vyand v

er-lustig, ell van H.N.P.-kant is daar v::tn monel tot oor t·ortel dnt clio O

ssowa-brandwag hi01·clio verkiesing nio gaan oorleef nie. Dr. Malan het dan oolt ten VOlfe gebruik gemaak van die ge-leentheid om die seweging sy finale uit!dophou toe te dien. Toe hy die

Ossewabrandwag se aanbod van die

ha.nd gewys en. van sy ka.ndidate ver-eis het dat hule 'n verl\laring mocs

ondcrtcken waarin hullc die o. B. ver-werp, het hy d~e grootste vertroue

gc-11ad dat sy metode sou slaag. Dit was 'n uitgemaakte snak by aile politici claL die Ossewnbrandwag so eindo aan ge-breek hoi,. Ongetwyfelcl is 'n groot dee) van bulle onbewus mislei tot bi er-die gecl<tgie jnis as gc,·olg van clio

be-( \T ervolg op bls. 2, kol. 2)

O

.

!B

.

Politieke

Mag

van

die

T~'Jekoms

Geslaagde

Reus

varu A.C<.G.

Gc-ul. J. . \. Smith,

Acl

junk

-

K~:~..~o:m:-:1-;;:;;~=====

=========

n;;lllllani-generaal. bet so pas 'n

uitge-hr<'ide t.oet· in :\loord-'l'ransvaal vol-iooi. wat duidelik geopenbaar het dat die Ossewabrandwttg om·ernietigbaar

\ oortmar1-j<'er nn sy bestemming. :Met

uit~onc!ering nm Pietersburg, waar 'n

male \':ltl \·erwarring as gc\·o)g van aic

\·erkiesing ont!.laan hot, het dit geblyk

dnt. di(' afgelopc \·erkiesingsveldtog uic die minsto uib\'C;rking op die

Volks-b<'''·eging gebad hot nie, behalwe

dnt clnar 'n duidelik waarneembare

M room t·an aile par Lye na die

Ossewa-hnlndwag loop. 'n Opmet·klike feit is dat daar oak 'n aansienlike ma,ie van belnngst.olling in Sap-geledere ontr.

~tnnn. Ornl begin vroeero ondersteu

-ner:> vau clio Suid-Afrikaause Party se <•O nou oop to gaan vir die betekenis van die Ossewabr::tndwag as saambin-clondo .:n skeppcnde organisasie wat allo p:trcyskappe gaan vernictig, en lntllo sluit a:tn. Dit wil voorl10111 of

die partypoliti-tllt sy rol uitgespeel hOt en d~t die Volttsbeweging voortaan die

middelpunt van politie~te ba!a

ngstel-ling gaan wees.

Die plekke wat deur die A.K.G. bc -~oek is, is Nylstroom, Potgieio!'~rust,

Pioforsburg, Louis Tricbarclt, Obri;!;-stacl, ~elspruit en Graskop. Hy was veri!;CSel vnu Gebiedsgcncraal H. )f. \·an der Wostbuizen, ds. S. J. Stander

en genl. H. L. Keethling.

Op Ohrigstad bet negcntig ledf) van dio Doerejeug 'n ere wag gevorm en na. :tfloop ,·a.n dio vorgadering is die A.K.G. sanrn met bulle in gelid na die monument vir dio Voortrekkers wat aan die koors gesterwe bet, en die ou lacr wnarvan die bouvalle nog staan waar 'n krans gelc is.

116 'l'nkke 4.4,000 Lecle n-toofkantoor: R~serwe­ foncla £113,000 St. Johnstraat 65, BLOEI\~IFONTIEIN

sografnisso, &{iste, &{ranse, Grafsteno

'N

STEWIGE

SAAGBANK VIR

O

.

B.-FONDS

In Yerh:w<l met die saagba.nk

wat deur boofkomdt. J. D. G clden-huys van Parow vir dio Ossewa. -branclwagfonds ven·aardig is en nan clio porsoon wa.t mondeling of

skriftelik clio hoogste aanbod maak, verkoop sal won!, ka.n ons nou meld clat ons verdero bcson-clerhecle omtrent die worktuig ontvnng hot, wa.t aan aile persona gestuur snl word wnt daa.rom vra.. Uit hiorclie besondcrhcdo blyk dat dit 'u baie deeglil{o stuk werk is

wnt dour 'n erva.re ingenieur met groot liefde en toewyding gemank is. Dit bevnt, o.a. ook 'n n~rstel· ba.re gioLystorplaat wat meL 'n skroef werk mot die oog op ver-stelling vit· vorskillende h<>utdik-tes. Die s!tonlccr oudomeem om teen die okst,ra bcta!ing van £5 'n gcsweisto stnal en ystervoetstuk

in pluas t·an 'rlio verswrkto h out-voetstuk to versknf.

Nan;te on aanbiedingo kan go-rig word (voor 8 Augustus) aan die O.B.-kantoor, Groote Kerk-gebou 603; Kaapstad.

REISPLAN

VAN A.K.G.

Genl. J. A. Smith, Adjunk-I<.G., o,nderneem 'n reis dcur die Oos-Kaaplandse sebied van 2 tot 10 Augustus. Vergaderings wont deur hOm op die volgende plekke gehou: CRADOCK . . .. PEARSTON SOMERSET-OOS TARKASTAD QUEENSTOWN ELLIOT . . . . BARKLY-OOS .. GRAAFF-REINET ABERDEEN rrl EIOELBERG 2 Aug. 3 Aug. 4 Aug. 5 Aug. 5 Aug. (aand) 6 Aug. 6 Aug. (aand) 9 Aug. 9 Aug. (aand) 10 Au~ (~nd)

CG IE rL IE 1E N

1f

IHl

E

IT

IOJ

IN DIE VOLLE SIN VAN DIE WOORD

Beleggings moet veilig en winsgewend wees, bele daarom u geld in 'n bewese ' winsgewende besighcid met ses groot takwinkels en twee fabrieke wat almal 'n vaste en groot omset hct. Excelsior Meubels het reeds in sy eerste jaar 8% dividend op beleggings betaal, dit verskaf werk aan 80 blankes wat jaarliks £25,000 verdien terwyl die jaarlikse gesamentlike omset

van die takke en fabrieke reeds £200,000 beloop. U gaan ook deelneem in die opbou van hierdie gro'otste Afri-kaanse saak I 'n Prag-brosjure word tot u beskikking gestel

wat bewyse !ewer van die sukses van

Die Scl<retarts Posbus 0670.

EXCBLSIOR MEUBELS BEPERK. JOHANNESBURG. Stuur u ))ra&·brosJure asscbllct nan

T

W

EE

Vo

e

g

D][E DAA:O

by

'

DIE

'

WOO

R

D

S

«:

ht~em&IDleH

o

Dr

armk: ..

.

VIR KWA!..IYEIT EN YEVIRIEOIEM· NEID DIE GOEDKOOPSTIE Wl'::'I'E: Fonlcclwyn Lowenawyn Vcrmoutll H.'Lnekro.at-Cockto.tt

Llltcurwyn Ou Port J ortpl~;o Roo! Jcrtptgo Wit Soct Mmk.o.<IN Port Worecotcr Hoek Pontak Spe:otalo BJerrto SJerrte niU .. NDE\V1.'l'>"E: Schoemo.ncllo E!Clltra Bpeato.al Braodcwyo, F.C. LlKEOJtS: Kcralo-Brandowyn AJ,)'fi ... Bro.odcwyo Gcmmcr-Brandewyn Lemoon-Brandowyn Pepcrmcnt-Ltkcur Von dor Hum J}~Nl>Vtm Lrr"\.EUllS: 5 /-3/6 2/6 3/6 21 -21 -1/3 1/3 1/2 1/2 1/l 1/1 1/ -l -ld. 7/6 71 -G/G 6/6 GIG 6/6 G/6 6/6 6/6 5/-3/G 2/6 3 /-1/8 1/8 ·1/2 1/2 l /1 1/1 1/-1 /-l /-ld. 10d. 6/6 6/3 6/-0/6 r>/6 5/6 li/G 5/G 5/6 Lemocn-Jenevcr 7/6 6/6 Suur!cmocn-Jcnovcr 7/6 6/6 8/6 8/0 61 -61 -6/0 ll/G 0/ -6/ -4/0 4/3 3& /- 34/-33 /-31/ -31/ -31/ - 31/-31/ -81/

-Voet: by ll/· Tir k:lsslo en bottcls, en 12/0

vtr w~tJtc wnt \'Crt:oed &:il word by t8nlsr·

&eoc!lnt;. Oo.s Jewe.r dro.n.k i."l onR tnhouers &OIAnk ons \"Oormdo van lnhoueru bet, en a!JecnlUc op \"OOrwnnrdo <!At dlo tnb.oucrs lllnno scotlg dno ann ons tcrug besorg word. \Veens bottel nkanrsto knn ons aUeenllli In ons etc

bOitcls, lll~slcs drnnl' verpnk, wnnr nnll<e dznnk 'n m!nlmum prys van fl·S·O beloop (ll/·

vtr lnllOitCrR lnr:cslult). lndlen gocdkoper lrlc-•lcs verh•.n:: word moot u u elc lnhoucra nan

ons &tour.

Word verltoop In ll-bottel-klall!e& of G·r:c i-Un:;vantjlce ot grotcr. U k:lssiCB van 12 bo

t-leis knn Wyn, J.lrandewyn, Jenever, IJI<enr, Vermouth en Unocltrnnl be•<l>t. Terme: -K.M.n. plus he!n11:eld na syl,yne, K.n.A. plus trelnkommlJiste. V.O.S. OODTSllOORN.

Beste! van

JURGEN

S S

CH

OEIV

IAN,

POSBUS 142, OUDTSHOORN,

M

a

ah }!(

enni

s

m.ei

di

e

r

~

\Ul

~JVe

Volks

p

e~e

Opgestel denr

H

ester

Morr

i

so

n

(MEv. W. VAN HUYSSTEEN)

Met 1\!usiek eo L1edjies

(grondgedigta) deul'

M. L

.

de V

i

lli

er

s

Kompoois van

.,Dio Stem van Suid-Afrika."

Hierdi6 Nuwc Volkspele u mtt grool

aukus uitqeVOBI'" by goleurthoid van di4

oulangu Volkspelekursus to Stelle~tbosch

sn die Oo1-Kau.plar•dse kurau3 tc .A liwal Noord.

IPryo 4!./3 PODVVY

~eotol by dica ultgcwers, IJ>RO ECCLESIA-DRUKKIZRY

l?onbuo 28. Stellenbosch

ot by u Boct<:handela::.r.

ONDERSTEVN O

NS

-

BLAD

DI

E O.B.,

W

O

ENSDAG

,

2

8

J

U

LI

E 1943

.

~

ONMIS~ENBARE SENUWEE·

AGTIGHEID

(Yervolg ,·an bls. 1)

St

a11i

n

loicl wat daar in sowel clio Rogorings -ns clio Opposisiepers gevolg is om die

Ossewnbrnndwag te ignorccr. Geen melding is meer van sy bctll-ywighede in die pers gemaak nie. Dio gewono

lese•" moes ougetwyfeld ~ot clio govolg

-trokking kom dat daar nog mua1· net 'n pa<tr bittereiodcr;; oorgebly het.

Hulle was onbe;;ms van dio feit dat

hierdle lllompie ,baJ:~glH\e manne" binne die IJcsto!: van vee1·tian maande

D

e

mokras

ie as Die

n

a

ar v

a

n K

o

m

m

un

is

me

--

D

i

e

Spaanse

Vo

o

r

beeld

In t~ierdie reeks art!ke!s word 'n besllryv1ing negee van Stann se

were!dpc!itiel\ ~oos meeg'.ldeel deur die r.ocf van d!e Russiese spinenasied!cns

~:1 wes-Euro!)a, VI. G. Krivitsf{y, wat later vJeggcbreel{ het van Stalin as

<;<:lvo!g van 1aasge:1oemde se i:mrbaars:J despotisme.

in stiite n~ mincter as £32,300 uit cie ::\a dio geweldd:ulige pogings ,-an die sail ingesamei hOt irl uitvoering va.r~ Kommunistie5e Internasiouale wat in

hul vo:kseed {ll":J me!,aal· nooit in die ,·erskeie Jande 'n hopelo~e mislukkiug

stee~ to l::at nie. Onbewus was die was, hot l\l.oskou sy beleid ,·erander

Ieser'S

v

an

~:::~eranto ook vall tiie feit tot 'n moer subLiole vorm van imporia -dat hicrdie doodverklaarde beweging lisme. a,n v·ers!tele Iande is toe die so·

birme die tyobestcl{ van enkt:lle weke genaamde VOHlsfro.nt gcstig wat nie

.£14,MO uit <!lie salt Lngesamel het vir juis bestaan uit I<Ommunistiese groepe sy strydfonds cp '11 oomblik toe van sy nie, maar uit anti·fascistiese organisa

-teonstar.ders met beimlp van die sterk- sies Anti-fascisme en anti·H itler was sto propagandamiddels vir •n dergoiike toe dl.e slagllreet waarmee Mosltou sy stry.dfonds oit nie hocr as £4,000 kOn vyfde-kolonne opgebou het, en so ge-br!ng nie. slaagd was hiordic sliokse propaganda

'

Maar nadat die verkicsingsvl'ldt.og dat die skrywcr met ,·crwysing na 1 'van stape! gestuur is. hot knndidnto Amcrikn as volg vorklaar: ,In die

)

wnt sonder gewentensbeswaar en ewe

I

Vcrenigdc State hot die Kommunistie -lughartiglik vorklariug,; vt\ll isolaslo se Party as sodanig nooit enige rol · ondert.eken hot, plot.seling bcsef dan van belang gespcol nie . . . Met die

(

hierdie ,kopbeon" vnn hul vet·bcelding duisendc rckrutc, cgtcr, wat onder clio

'n gcdugt.e mag is wat in plans van{ banier van dcmor.trasie aangesluit het,

vernietig to word, in stu:\t is om t.o. het die lcommunistiese Ogpoe-

spioena-1vorniotig. &Candidate het wyd 4ln syd sic--ring baio groter goworcl en het dit

noodkrete opgestuur en tientalie hot I sel:>!ede binnegedri.ng wat voorheen on·

opcnlik en onomwondo hulself ontuocn betrede was. D·eur hul identiteit

van die ondernemingc wat hulle aan e sorgvuidig weg te stcek, het kommu

-die Partyleiding afgcle hOt .deur oor- niste opgegaan in honderde sleutel·

eenltomste met die ossewabrandwas posisies. Dit het vir Mo:;kou moont·

aan te gaan- regstreeks ~n stryd met IHt gewcrd om die optrede van amptc

-die skriftelil\e eisc wat deur diG Par!y· onare to bcinvload wat wetend geen

Ieiding aan hulle gestcl is. Niemaml Komintern-of Ogpos-agent met 'n tie•• mindcr nie as die voormalige redaktcur voet lanse stok sou aanraa:\ nie. Meer van Die oosterlig- •n blad wat uit· uitdagond as hicrdie was mis!den die gcblink het in sy vyandskap teen die , !':lislae. in verb~nd, met ~ie indringln;:,

, 0.8. -h9t as kandidaat in die open- m arbe•dsorganJSll!ltes, wtgcwerso m!er-~baar boly dat die Party dio Ossewa·/ ,n-:Jmings en ko_er~nte-'n man~uvJ~r

·

'bra.r~dwag nodig liet en onderneem om , ;Jat ~e~erltst~lllg IS deur eenvoud1~ diC

Jhom vir die staking van die stryd teen

t

•<omuhcn1·et1ket

a~

t~ pl~l\

en. d1t to dkl Volksbeweging to bcywe1••

I

vervang deur ,ant•·Hitlensme".

Die skt-yl\"er vcrklaar dun dat Stalin

m

DUIE lnooit vool ugting vir die Komintem gchnd hot nio, man!' hy het dit gebmik as 'n hanuige middel in ,·crband met sr buitclandso bcleid, ·Cn hoewel hy die Kom!nter.n 'n dodelille hou toegedien het, sal hy in (lie demokratiese Iande nog steeds kommunisHese partye hand·

haaf as Slteppinge van sy totaliterc

despotisme. Die front wat met gro:>t mooite

voor-bot-ei is

teen

die Ossowabrandlvag, het

nog in die stadium van got·ecdstelling jammerlik in duie gcston. Die volk hot nie net tot die besof gokom dat die na.ntygings teen dio Ossowabrand· wag van alle grond onLbloot was nie, maar ook dat die osscwabrandwag nou na die dcerlike mislultking van die

partypolitiek die enigstc organisasie is

wat nos redding kan bring.

Die teleurstclling was vcrnl groot in die Empire-kamp wuar die vynnd hom bv voorbaat al vcrlustig hot in die

vcr-nietiging van 'n teenstandor wat hy

self nic kans gesicn het om nan te pnk nie. Dit was veral die geval toe die soldate op onmiskenbare wyse te kenne gcgee het dat daar in hul geledere •n geweldige ommeswaai t-en gunste van

die Ossewabrandwag gellOill het. Die

Rcgoring kon nio moor sy vroes vcr·· borg uie. Onderwyl danr nog gespo

ku-leer is oor die verkiosing~yfC'rS hot 'n Kaapstadse Regeringsblnd na dio ,,nnnmatigondo houding" van die O sse-wabt-andag vcrwys en op 'n wysc wat innigc vcrbolgenheid geo'penbnar hct, verklaar dat dit hoog tyd is do.t hicr-dio :Bcwcging op dio neus geslann word soos 'n mens 'n snoep knlf hokslnnn, 1\Ions hot jouself afgenn: vanwaar die skielikc dreigement aan •n bewe-ging wie se ,saliger nagedagtanis"

ocur dieselfde blad tweo jaar lanlt a!

honond verkondig is'? Die volk vir

wie hierdie koerant die bnsuin blnas,

het t.og irnmers self 'n sprcokwoord wut lui dat 'n dooie perd nio goslaan word nio?

ST-ROO?l[ NA O.B.

IN Sl'ANJE

Met dio uitbrcok van die Spaanse

Burgoroorlog hot Stalin 'n laaste po·

ging aangewend om op gewelddadige wyso 'n vat op dio buitcland te kry.

By was cgter bang om openlik deel te neem in die stryd soos Hitlel' en Mus-solini gcdoon bet.

In die openbnar hot hy 'n verbod

uitge\·aardig op die vorskaffing \'an krygstuig ann Spanje, maar in die ge

-heiru hct hy mot bchulp van 'n n

ot-work ondergrondso agente wapens na Spanjo vorskeop. Dio skrywcr heb 'n bes-onder bclangriko naudcel nan hier -die vorskaffinp: van krygstuig gehad

en• was vcrskoio · kcre porsoonlik in

Spanjo. Maar Stalin het in die l erre-(Yen·olg vun \"OOrgannde kolom) Een van hicrdie koeranto bet skielik ontdek dnt die Ossowabrandwag op 8

Augustus gaun ,hcrleef". Omdat hy 'n ja~r golcdo so min van hierdio ,dooie" liggnam kennis gcneom het,

h.et hy heeltemal in uio duister verkeer omtrent dio foit dnt 8 Augustus tot

'n jaarlikso installing vir dio O ssewa-brandwag goproklumcor is. Nou skie -lik kan hy nie bcsof wat die Deweging

op 'n .,Sondag" wil nanvang nie, en hy raai oor kerkparades en wat no". In dil' gees van dio hangman by die 1 kerkh~f t:oos hy homself met die hn~: Vir· elkeen wat oii hot om to sicn. I op hethaltng =. ,In elk ge,·al word ~It is dit duidelik· dat dt"o ,₀₁1

_{1. I}

betw~·fcl of dto Ossowabrandwag 001_ge

. ' ·< ua < •e

i '

.

"t ' l t " Ossowabrnndwag tern"sLroom on wa t, '001 ut g,tng ~\·eor sn . oon.

moor is dat tnlle ot7dersLOtt~IOr, van l\faar. as dlt so bctwyfel word, van

-die

R

cg~

r

i

n

g

en duisendo

Ro

l

dat~ d;t

i- waar di,O ongcv_rnaf:!icle

b

.

o

l

a

~

gste

lli

n~?

dcliko tokens van simpntio met die U•t. dlt al_les IS ~It duu:lehk dat die

Volksbeweging begin t.<>ou Eu nog ~egermgsJ.mnge illte net 'n vrees vir voordat die uitslag van die. vorkicsing

~~e

e

s

·

~rsse:/abra

ndwag ~s

.

_

m

agsfa~tor

bekond gewonl hot, hot. Regering:;- ' nle, dmaar \~an Oplge pogmgs

k _oenmto m. t . hul p:1rl gcP"n~\n om by nRou aogerinagskam nwen om seldif na C stt·oodie m ouit die

sscwa-wvse van dubbcl-kolom-arttltels nan- p . . . \"nile op die Ossewabrnndwng to _1• brand wag_ te bclet _ nadat. d1·e beletd van

maa '· doodswygmg •n nusluk!ung bly!{ te go·

(Vervolg op voet ,.oJgendo kolorn) wees het.

ring van wapeos op skurkauti<>"e wvso

pro beer om twee vliee met ;en"' hou" te slaan. in Spa!ijc sc s!,atkis hat goud ter waal"de van

£14o,

c

o

o,

oco

gc!o, en dit v1ou hy he. Dadelik het St-alin aau

Jal?od_n, hoof van clio gcheimo polis10,

opt! rag gcgce da.t clnar 'n tak ''au die

Ogpoo in Spanje gestig moot

Q.]

onder regstrockse beheer van l\1o .

(Vyf dao later is Jagoda dour

S

a in

van sy pos verwyder en kor(. da~\l"ll!L

h_et ~iordio . skrikaanjagende porsoon-hkhCJd sy cmde voor con vau sy eie n1urpelotons gevind.)

Daar is_ ~k besluit dat. die werwing van vrywllhgers onder beheer ,·no die Russieso Ogpoe moot ,.c-skied-nntuur

-lik aUcs in die geheim:" In die hoofbe· stv.ur ·van elke kommunistlese party In

di~ wcrcld is daar •n lid wat dhl go·

hClmo verteenwoor.diger van dio Ogpoc

is _en <lit sou deur middel van hom gc·

sk!ed. In bnie lande het vrywilligors nn Spanjo gcstroom om die , dcmolna-sio" to gaau t'Cd! Die rcgering in Spanjc hot cgtor, volgens Volksfront· idee, uiL vcrskillcndo groepo bcstaan wat nic alma! kommunistico gesind wa.s

uic, en dit was Stalin sc dool om die rcgering vir die kommunist.o a.lleeu te

bcmagtig. ,Dit moes daarom voorkom word dat hierdic idea!istiese vrywilli· gers dle nie·>wmmunistiese gelederc in die Spaanse regering sou versue

l\!osl<ou hot dadelik vir dio rok

rmgskuntoro gesorg. Sodra io ~

hom nanmcld, het die Ogpoe sy p oli-ticke vorledo ondcrsock nadaL hy 'u vorm ingo,-ul het. Is hullo teHede, word b~· teruggoroep en na. Spnnje ·•er-s~eep. Indi~n bulle nie met sy poli-ttcke hoodamghedo akkoord gaan nio

wore~

hy na die dokter gestuur

o~

rned•es ondersoek tc word. Die dok-ter is ook 'n kommuois, en hy keur die vry\\"illiger dan af ,weens liggaamlike

ongesldkthcicl". Sodra die vrywilligers

in Spanje aanllOm, word hul paspoorte van hulle afgenecm

en

na Moskou gc-stuur waar dit vervals wor.d met die cog op kommunistiese spioenasie. Bl!ic seldc het 'n man sy paspoort wcet· t e-rugge!<ry. G,ewoonli!< is aan hom gc· sc dat dit verlore geraak het. Uit

Amerika aileen is op hie;die manicr

meer

as 2,000 paspoorte bcmagtig aa.n· gesien Amcrikaanse paspoorte veral hoos waardeer word deur die Ogpoe in

Moskou. Hul eie agente word dan daarmee toegerus. Talle van hierdie buitelandse vrywilligers hct nooit weer

hul vaderland' gesien nie, omdat hulle

eenvoudig deur die Ogpoe doodgcs!tiet

of na Rusla.nd ontvoer is.

SKRIKBEWIND

Dio Ogpoo het 'SY eie tronke

,(")1

en binnekort hct· bierdio Ru~., be~dc S? ·~ skrikbewind in R epubli-kcmse SpnnJC gevoer dat selfs die hoof van dio g~heime ~ooi Leer in Spanje, gonl. Borzm, terwtlle ,·an taktieso oor-wogings proles in l\Ioskou teon hul op-tn)do nangeteken het. Borzin met S:y

gehoime mililcre staf hct die helo \·ol

d-tog ~ndo~· sy boheer gehad, maar kot·t

na clto cu~do van die oorlog is h:v

t.e-regp:cstcl 1 n l\ioskou, as ook die hoof

van clio Ogpoe in Spanje!

_Die Russiese 1?-l!:~nte het spoedig dent· m_tddel va_n gcwilhge handlangers binne dte regenng. aile beheer ook oor dio land so goldelike sake gehad, l"tl ver:u

deur bemicldeling van dr, Negrin, is die Rp_.1an~e goud na Moskou gestuur in rml v1r wapcns. Een ,·nn die ampl

e-narc wat daurmee helas was, hct. nan die :skrywcr later meegedeel dat Stalin s~vcel goud ingesmokkel het. dat diL

d1e helc Rooi Plein in Moskou va11

kant t.ot kant sou dok! Di·e vre1•

Spaa.nse bankbeamptes wat saam met die geld

na

Rusland gekom het

o

drie maande lank daaraan getel. ' hl..!l!e wou terugk•eer na hul land het die Russiese beamptes .die grootste' vcr·

DI

E

O.B.,

\

VOENSD

A

G,

28 JULIE

1

9

4

3.

Dienslaers

sal

Arbeid Levver

Opvoeding die

D~el

D.L.

8

/4·

3.

T u clic I'Origc vier di-.,uslacrbesp re-king;. h.:t om; kortliks n:tgeg:1an wat dio m:wc scsindheid is wat clio Osso-wabl"il d11ag ns \'olksbewegiug ten op-:sigtc• ,-:m die arbcid t-o die arbciclsvcr-rigter in ,,ns ,·olkslewE' \l'il tot <~tam.! bring.

:\bar <lit is nio voldoendo as die

,-olksl:t! ll!lt. idt-ologics genirm word om die> juistc bet.<:kc·nis van sy :uboicl as dt·c·l l':lll die volk:H1rbeid (,o bosci

nie. D:c Vollo;bol\'el-(i!lg moot ook tlic

nnw<' hegri]' van die- arbeid vir clke

'f~id pr::hics tuisbring. Deur die

~d en die daad moot. ons elkc dag -vau o:t:, 1-.,wo an ge\'Ol"tn en ngebrci,

wo!·d d:lt ons iu- dio skeppendc en

pli<.(>'J!N rt•IIO arbt>id tot t:N van God on' tol lwil van on,; 1·olk die hoogst.o

mat!' 1·an ,oJI\·en,·t•st;nliking mo.ct ,·iml.

Dit. b om hicrdic doe! m1 te streef

dat diC' Dienslaers binne die O.JJ. iu die !~'''''-' goroop is. Weens clio huidigo

,·en·oer- c·u andor mociiikhetlc soo~ noodnwulasie>s wat dio volle uit.lewing vnu di~ O.ll. as Volk~bewogiug in dio

wielo ry kon t{Jt tht!>l·cr feitlik not,

aan

d~g

1

aan dio idC'<:;logit'SC vormin.g denr dio , woord" gugco word en IS

die pr:t!:tio~o bolcwing d:<a':'·an de1~1·

die .,d:!ad'' ongelukk1g ('onlgsJDS op clio agle~;~:·cmd ~~kui1.

Oi;: bcsprekinss sal cgter voortaan aangcv~;! wo1·d dellr tHe dienslaers so

uit to ilO:J dat ook omvattcnd·a A R·

BEIOSDI EI\IS geiewer !tan word.

So-dra cmstandighcdo daarvoor gunstiger

;: C \

Desondcro geleentheda hom daa:· ,...,.V.voordocn, sal wcrkprogramm!l v1r aruoi{lsctiens dcllr die k<~ntoor

van

die

Organisasiclcicr aangckondig word.

1_{l'er ,·oorborcidin« hiorvan gaau ons}

nou kortliks in

l~iordi<>

bespreking clio

doe! en die vorm 1·an arbeidsdioos na.

Arbeidsdiens is gcon vorm nm

go-wone arbeids,·oorsiooing nio. Dit dicn

t:ic as \H·rldooshcidbestrycling nic. Die

hoofdoc·l vnn a1·bc,idsdicns is dat tlit 'n weg moe~ wees wnar!angs die vo_lk,

en ,·cr:tl dio volksjong 'o noodsnakltkc

dee!

,.

,tu

hul opvoeding lmn en rnoett

kry. .Die volgcnde word dan ook mot arboitlsdiens ungestreef:

Dcur sv loclo convoudi<>'e h ando-arbcid in

~lio

nrhcidsdiens

t~

laat ,·or-rig vot'ti die Vo}k~bewegin~ clio

,·olk?-lid op om 'n JlliSto begnp van tho waarde ,·nn sy/ha:lr cio arboid to kry,

om clio betckonis dMn·n.n vir clio ,-olk s-lowe tc besef, eu om dit as 'n onmis -baro tlccl vnn tlie volksarbeid to be.

skou. Ons moot besef dao ons !ewe

cou \·an dionR on tocwyding moet wot'~· Ons tnoot !(M)r dat geen arboicl wnt m

belaug van die v.olk . verrilf. '~ord t,o slog i~ om to doon me. \ 1r n sol t-rcspclderende volk bestaan daar

ceu-voudig nio so ict,: as ,.kaffcrwork" ~o·ons rnoot. ook leer om ons arbetcr

s. tc tloen. 'n \'olk wat nic sy n1~ bcid self knu doon nio en dit nan ande•· oor!aat. b.,., atHI uio-blankes, so ·n

Yolk hct gocn heswnnsreg nio. Die dag wanneor ou11 as volk self oos :uboid verri!-(, sal baic van die huillrgu

m:-tatskaplil:~· \'J"angstukke ,·:tuself op-gl'los wC'c·.~

-HA:\?IU!OH.IGHEID

Vordor 8!cl dio Arbcidsdions c1·.o VolksbewC'ginp: in !!Utat om die nasio-nolo sanmhori~heidtige,·oel by die. ,.?Jk

tc- verslC'rk. D ic ltlasse-onders!tcldmg

wat in d!o ~apitalistiese stelsel tusson

die sog!lnaamcfo ,.arbeiders" en ,.i~1tel·

te!duelos" ontwil<kel hot, moet Ultgc-wis word dcur die gesamentlike ar·

bcidsdiens. Wanneor 'n ocnbeid lll'-beidsdien~ \'Crrig dan work die hole groc]l sn:tm afgosicn ,·an waL clkccn ~o

bcroops:trboid is on dit. vcrsterlc dto

snarnhot·ighcidsgovoel. D!C paclwerkor,

prcdikant., boor, mynwerl<er, profe~sor

Q

onccstl&dicns en !HlCI' verrhulig as le word daardcur volksledo saam

aa. ngel>ind. Hicrdio kamcraa?sknp word nog 1·erdor vorsterk deur d1o

go-.lullip-o un•·ljios wat. na die tlag so :t1·bcid om die kampvuur dourgcbring word met gcsamenUike ~ang e:n ander kulturcle bodrywighedc.

AigC'sien van :,y \'OlksOlH'OCdtnde •1·aardo moet die arbcidsdicns ook dien

om die bestaansmoontlikl1cid vnn die "olk te ,·erbetel". Arbcidsdions is

wo-scnlik ,·olksdiens. Deur volkstlions to

l'(lrrig dm ous by tot dio grooi en ont-cvikkcling n~o die volksgemconslmp.

Hoc boer die cntwiltketinsspoil wat die

volksrcwo bereil>, Me mccr is die gc·

l~ontheclc vir so!fvcrwesonliking wat

aan etke voa:siid gebiccJ word. On.;

nrheid~dilHIS (1·olkstlieu~) is dus einLiik in belang 1·an die gL',;)agte wnt 11:\ ons

lwm. Ons doen dit gercdc'lik, want vir ous in die O.B. be:.tann dio Afri

-I;:HlC!JI'Oik P.ie :H!t uil diG gcsbf,!lo \\at

was e-n is nie, maar ook en n·rul uit di6 w:tt nog kom.

Ook moct ous :>leeds in gctlagtc huH dat t!:o :nbeidsdicns gckoumcrk mocL wccs dcur arbcidsvrl.'ugdo. Die arbcid moot 'u Ius WI.'CI> en uio 'n las ni.,.

Jharom moet vera) sorf{ gcdra word

dat die :nbeidskrag vnn die joug geon

-Rins oorois word in tlic nrbeidsdiens

uic. Om die :nheidsn>:ug to ,·ersoker

moot l'l.'ral s::lkl.' work uitgosock word

wa:ll'by di~: gesamenlliko en ~;.,Jykty­

dige kragsinspa:ming ,·an 'n grocp

moontlik on noc.d~:!aklik is. 1\l

sin-JI:C'lldc moot die grocp hut nrbeid kau Vl<l'rig. Die arb<:itl ::;nl dau 1_{11 waro} gL'IIOt. Wl.'('.iL

Dit, is ook ntn~elfsprekoud dii.L die

organiHn;;io,·orm vnH die arboid~dieu~

op dio lt>ier~:kapbcgim;el iogorig lllOf't wct>s. Alma! moot \'emnLwoon.lclik -hcitl tlra on ,·or:"l.ntwoordiog vorskuldig

wec!l. Ook moot 'n CNII'Oudigo ,,ndor-,·ordoling in g1·oter c·n kleinor grOCJ•O moontlik wces JHt gelaug \'On die tnni;.

wut ,·crrig moet word. Diu kommando

-orgnnisnsie \'110 die

o.n.

teen hom

rwtm1dik uitswkcntl hi<!rn,or.

\Vat,te1·

,

.,;

,

·

m

llloc·t diu :1.rl.ociusdieus

nannoem?

By

die bepaling . vnu tlit• wurl{Jnoontlikhctlc moe(, ons in ag ncem

tint nllocu daardio workprogram1ne wat in sv "'<:heel of grot<mdcols trour ee

u-vouciig; haudo-arbeid uit.gc,·ocr knn

wor·d, ,·ir nrboidsdiem> in aunmerking kom · dat dio urbeid vir die

volksgc-moen'skap rcgstrookso en praktioso

I

waarde moot he; dnt die nrbeid~dicns

nio clio werkmoontlikhedo ,·an d10 bo

-roop~nrbcid iokort nie; Nl dat, dit

1

buitengowono arbeid moet weco wanr-1 ann gewono arbcidokrngto nic besteo kan word nie.

DIE DODJi;!\1

Vir souns en mtws bcnuLwoord cllo

arbcid ann die bodcm vnn ons vade

r-bud (bodcmdicns) die Ll'sto nan

htcr-dio vcroistcs. Hicr is die workmoont-likhcdc groot, o.a. tlio hi'wcrking en

vorbctcring 1·an die bod em. bcstrydmg

l'::tn grondvcrspoeling. u!troeiing van

onkruid, bobossing, aanlcg,~ing ,·an v:.

-kunsio-oordo en foestorroiuo, tlie maak 1·an panic, soisoonplaasarbc.>id, ens.

Do<Ytors en vrono lam hullc toelo 011 gesinsdicms, b.v. hulp mot. kint!

er-vcr:;.orgiug en clio huishoudin~ in bu~s­ p.:osinne waar hulp dringond. norlig lS, cns. Die besoodero omstanthghcdo wttr.

dour dio huidigc noodtocstnnd vir ons

,·olk meegcbring word, bied ook ~·ir d~c

1·rou 'n uitstekende geleonthe1d nr nrbeidsdiens. Vir die slagofforil van ons vryheidsLryd on hul nfhankliko:s

ltnn vcrjanrdag- en Kcrsgeskcnkc go-maak word. Hoo gorin~ hierdio

go-skcnlw ook a! mag woes, dan-rdio

volks-gonote sal dan weet daL ons wnt hut

strydgcnote is. hullc nio vcr~;cct ?n

hullo ook nie in dio stook !ant 1110.

V erdcr lmn die vrouo on dor..:tors

1\l'ti-ltcls m1tak wnt ten behoewo vun die Noodhulpfonds verkoop lmn word.

Ons hot gesicn dat die :ubcidsdicns

hoofsanldik bedool word as volksopvoo

-(Vcrvolg op vo<>t vo!ge-odo kolom)

XJ{V

~\)"\,\<\

~'\

KA..NDIDAAT

KHY

STEUN

Komdt. P. 1<'. Scholtz van Willow-mo•·e beri~ dat, duar hcclhanigc sawe-werking tus~en ll.N .P.- eu U.B.-letlc

in daardie kiosafdoling g<:hcers het na-dat. dio 1-I.N.P.-k:tndithn~, mnr. G. P. Steyn, op 'n opctdmro vorgadoring 1·an

llraudwaglo eu l'ar~ylcdc verk!aar hot dat hy sy vricnd in tlic Ossewabrnnd

-wag sicn on ondonH:em om sy invloed by die l'u.rt.yloidiug to gcb1·uik om die

SLryd teen clio \' olksbowcging geswak

ic kry. As go1·olg bicrn•n beers daa1·

'n brocde:-liko gcvoel tusseu die nas io-naalgcsindo Afriltauors in daardie kit·,;

-afdoling t-!1 l't.>rwa~ word dan ook dat die st<:mbnsoorwiuning groot sal wces. Veldt. K. Laas v:tu Knricg:~ het 'n runkl.>iO 1-ir die Noodbulpfonds gL;reijl en £10-4-0 ingt>kry. Op 7 Augus~ns gaan dio kommautlo op Hil'tbron

fces-\'ior.

~---

_

___

_

- - -

_

_

_

·----

__

...

STJ:\LIN SE W~RELDDESPO­

TISME

( \'l'I"\"Olg 1':1!1 bh.. :2)

wontieri10g uitgcs!)reck oor ::o

•,n

,eien-a:u'dige voor::on:e"! Bulle het nie ce -~ei dat tiio gchcim rmar:;1ce hullc be·

!~:s \'Jas, te groot wl!s om huiie weer !Jt!itc ~!usland to vortrou nie. Huli.S

\'.I~S gev;wgenes van S tali.n.

Daui' ll':l~ 'u hl·langriko ~truikclblok

in clio l;'t•g n'lu St.:tlin, 011 dit was die

rt.:"t:'riiJU I'Hll Catalonia wa~ bnie stork

:lr~i

-S

L;!in

g<'~ind

wa.\.. 1n hierdio pr<.~\·iusi<: lw~ die Ogpoe ;;y ~krikaanja­

ging tot di<J !too;?;,lu sport:. J.ourgevocr.

0t!l:0rling.::: g;t<><'fll: is teen mokaar op-gh\I"C<.'p, t'u t:it(:indclik hN dit op d:l' b;;q~et·oorlog iu BarC'don:-t uilgeloo;' op

die oomblik tov g<'ul. .b'rauco in a~uto;; \\"<18. Dio wcrold is wy~gemaak dut <lit

'u ;Hlargi~tic,..\l opstnnd was, maar daL

Stalin daaragll-t' gcsiL on die Spa:m~e

H.opublikoine ~ruwr-lik iu die steek g.,..

laat hoL, is nuoit. n·nnuld uie. Na dio mislukkillg van l:italin so poging ill

Spanjc WC!\D8 diu oorwinning 1·au

Nnsion:dc Spanjo onder l<'ranco, hoL

Stalin al sy getrouo nmptenare wat iu

Spaojo opgotreo llct, !nat vnng en te -roggestel.

(Vorvolg van \'OO~gann.IL' koloru) ding vir die joug;, nl. om die jeug vir

diu ,·oll:sgeweonsl.:tp to I"Mm deur by

hn!le arbcidsanmht•id, tocwyding, 'u

:<aamhorighcids~ovorl, gotrouheid, cer

-biediging \'an g.·~a~-:, dissiplino, corgo

-vocl, ens. t,o kw..,ck. :11:1.ar aangesion die volwassonc~ v~n l'nudag in die ou

stelsel groot guword hoL, moot hullc ook tlcur die :Jt·bcidsdicns iu die nuwo gees opgovoecl wll~cl. Ond <>n jonk sal

dus aan die a rheidsdil.'ns kan meedoen.

D.RfE

NOODHULPF

O

NDS

JJJ.o vo1~:tmdo verdere bydrac tot on~ runtis

v'lr hula•vcrlcn.lni: l~lan ille afhanldl..kt•s van ~:c .. tnt¢rnccrdC> .\ Crlkitncrs is ~tan Die 0.1;. bt·%,t:nd

g'CIUUUJ<:

JiAAl'LAND GEUIED .,A" TOT 21 /7/·13.

Rct.:d~ Cl'l<l!n . . . . . . . . . .

Wet·kr;eoelekap Slellenl>osch .. orccrgcld Stcllcnbosch ~-- en

V.-Kom.

Vrlcnd .E:pplnt:lulndorp ..

Malmc•bury Vroue·Kom. . .

\"eltlokoenkrlng Oudtslloor:>

:.rev. Lubbo 'flcrvlei ..

H~ldelber~; Manne-Koml!la:>do

Mnr. Kuhn Rvnde!>o~ch . . . . H/Komdl. W. B. \',1l!l~ Robertson

Pctrusvillc l{ol:!mando's SpeslaJe kolJ~lac I!obertson Vroue \VytJbcrt: Vroue·Kum. . .

\V}•nb\H't; J\(:tniH:·Komrnando

\VItlcd.l·!(t Kommando

l""eokop :\f. \Vt·id~m~t1 Cratlock

Vricn<lln D~llvill... . • • .

Chrt:nto.:l.n de \'-.'d VrOLh:.-i-\:.vru.

Oflcra;~ld P!\~rl V!"ou~-Kora . . .

Ly3 258 Kcnhrl:dt . . . .

\"cltlkoractskap li<rm::<>t:s ..

Ccr~:; VroUC'·K!Jn'~1Htndo . . . .

,Otccrgchl J3C:icm1> .... ssirs Kaapstad

,.\rOdd~dh•uK'' Km\;lSt.ad . . . . l3caufort-Wes ,\!nllllc-l<om. . . Vcl!l~kocultr·lng Outlr.hoo)m

Vrouc·Komnlaudo Ca1·narvou ..

Hoot/ Komn~:lnd.nntsl<!'l.J,. n1cv. E.

Hocher Ve!dclrtfl

Buq;~rtHlorp Mnnnc·l~ommundo .. All,-.a·I-Noord, Vrylleldsda;; . . . .

Kareedouw V. ·1\.c>m. \Vockcrgcld Tl.!Zlkamo. l\L· en V.-Kurn. Crndock ~1.- en v.-Kom. . . . . J..JUK!ronl Cnrnarvun .. s. d. 8.0•18 l l 2 1 5 0 13 7 0 s 0 10 5 0 3 12 9 10 0 t l l l 3 10 G 2 10 0 20 18 6 7 8 10 ~ l\i ti 6 0 I) J 0 10 0 :1 :s ti J 5 0 11! 7 G 1 0 0 "' 'J 0 2 ~ 0 ~ lU 0 lti u 10 tl u 0 13 0 0 ;:. I 0 1 10 0 ~ 11 :5 1tl ~ 10 0 .£S.22o 9 ll/<.H':!\1 .. J. SCU(J£)U ... "·li0.'W:-: Kulllmllndo ·lA l (W!nbuq;) hel £9~ t"l t>l<

·r-dle roads lJy~;~drn.

Onderste

un

ons Blad

d

eur ons

A

d

verteer

ders

te steun.

V

errig

V

ol

ksdiens

!

Lcni1Jgs

vil' gesalm·ice1·de

pe1

·

sonc

vcrkrygbaar.

'l'enne uite1·s

b

illik

.

RAADPLEEG

SA

SBA.1'1K

Latet· sal dit 1-glcr llbL vi1· clio jeug bo-

PAARL:-doel woos. \\' anneor ons Volkstaat

Posbus

266.

gevcstig is, sal elko jong mnu en jong

WO

R

CESTER

:

-\TOu van stoalsweo tot 'n tydpcrk l"nn

nrbciclsdiens l'<'rplig word net natlaL

S

D

lll!llo 'n opleidiugsinrigting vedaat hot

KAAP TA

:

-Po

sbus

57.

Posbus 2387.

en net voonlat hullo hul berocpsa!·beid

======

=

==========

aa111·a:.tr.- (Opg1'sLol dour die Voorlig- Advcrtoerders Handhaaf uselt dour

Lingsclicns, l'o.;Jms 8262, Johannes- in Die O.B. te Advcrt,eer.

bnrg.) .

-=

_ .

~·~~vnrn::r::r::..~"·rz=,-CJ'i~.r.tt~nme="' ... ~

30ER

E

N

D

E

UO.EHE EN

SLurr

NADER

S

T.EDELHill

BY

V ERllRUIKERS

stuur u produkto co n·c a:Jn u cic bcmarkia~""rgani­ :.:l>"ie. Oos !cw•;r r<:ctls waand•·lank uitsta:tnde tlicn:.te it: hic~dio nuwt: gees . .:.\s a O!"ls dicuste e<:!tUJ:ttll

gL'roots he~. tial ons u stcun blywcud verwcrf.

VOLKSKOPEH

MA.BlK BPK

.

Moremark

Foon 34-1442 JOHANNESGURG

Newtown

V

I

E

R

~

"

'\~

...

~.'l\t! ~

'\

D

I

E

O.B.

,

WO

ENSDAG

,

2

8

.

JUL

I

E

194

3

.

KOOP U EIE

0. B.·Silryrblok ..

0. B.·f',iusiekbundol

K.G.·Portret i<.G.·Knopies Vicrkleur·VIaggies 'l/6 'l/3 " 1/• 11 1/• II

1/·

"

KENNIS IS l\'IA

G

!

!

Lees: (1) Die

o

.

n

.

Vao1VAO.r en Waarhecn

1

/·

elk. (2) Gesoude lluisgcsinne bou 'n Lewcnskrngtige Volk 9ll. elk.

(3) Drio toesprnke vun die

K.G. oor

1\, Parlemontsvf'rki~~iug b. Die So!datro

c. Die Kommunisn10 Lewensbeskr) wiug <'ll eerste drie tw·~pral<" ~all

9d. elk.

die K.G . . . .. .. .. .. Od. olk.

1.

2.

3.

OOt< DIE VOLGENDE BELANG·

RIKE BROSJURES:

Demokrm~ie of Volkstuat

(dell!' dr.

P

.

,J. :\1eyer) Gd. elk. Arbl•idsordening binne die

'' olksbewogi ng en Volk -staat

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

Otl. Tockomstigo orduoiog VO.D

dio Volskboweging ·in

S

.

.L\.. 9d.

4. Die Vooraand van OtUI

Vrywording

..

9d. 11

Bly op hOogte met dio ooc1 en Strewe

van die Ossewabrandwag. Beste! dadelik u voorrnn,d by:

-Pulblidfre

H

and~isreklamediel1ils

(

E

dms

.

)

H3pl

s.

Posh

u

s 4892,

JOH

,

\NNESHURG.

==:-::::=··

-

:-.:::.==

O

Jt

..

~JlUS

I

IEK

B

U

N

DEL.

'u Yolk :!onde~· 1111ng is 'n volk $1Jndur siel 1

Elke Jhanclwag bohoon clio O.B.-i\IU·

Sl EKUUNDEL to bosit, dio l·iodoro tc

leer on to sing.

Die jongsto bevel van dio Grootraad

is dat iedere lid die ,Ossowabranclwag

-lied" 01oet l~or en sing by aile O.B.

-geloentbedoll

Hierdio Bnndel bevat 22 pragtigo kom

-posisics met passendo woorde vir aile

b~·ccnkom~to. vrolik sowol ns plogtig. I

Pr

y

s

2

/6

P

os

v;y

.

:JiG inslu-itcnde 'n pragt.igo portrot

vau o:1s Komrnnndnnt-G~nemal. 'l(·~!cl non by :

-P

ubiidte

If-lla

K

ftdeisrreldamedneKlls

(

IE

d

ms.)

Bp

ls.

Poslms 4!·892

,

'

J

OH.A.NNESBUHG.

,Roe dit sy. om dio nitslag \'an die pas afgclope Yerkiesing te

gc-hruik as 'n bowys dat g<ml. ~muts in 1939 ook 'n meerderhcid sou

hc-haal het, sal rnisleidPnd woes. 'foc-stande is vandag heeltemal antlers

as drie-cn-half jaar gelcdc. Tien·

duiscnde Jtieser::: het op 7 Julie 1.1.

vii' die Regeri.ng gestem wat di t !:ecr•

seker dri.s jaar gelet!c nic sou gsdoen

het nic. Hulle was in clio begin tf.'en ons declname aan die oorlog, tn:l:u:

redcneer nou: ,Ons is nou cenmaal

tlnarin, daarom moe~ ons nou enduit

daarin bly.' Dan is dnar soveel dui

-sendc ~no.~ tans ann die Regeri11g so

krip staan . . . "

So gaun Die Volksblacl vnn 12 Julie

voort om te bew'l's dnt die meerderheid van clio volk ,almiskie" tog teen dio

oorlog gekant was nadnt hierdie IJ!ad

so Icier gcweier het om yan die huidige

vcrkicsing 'n Yolksuitspraak tcon dio

oorlog to mn:tk. Sy lei~r bet kon

so-kwent :~lie mwbiedingo van hulp en voorstelle> om 'n nnti-oorlogsfront te ,·orm, van dio hand gewys. Hy won in hicrdic kl·itieka tyd, wan:- selfs die

tccnstanders hul ondcrlitlgc geskillo

ops~·sit en saamwerk, 'n doodgewono

part~·stryd mnak van die g<"leentheid

wat ons ,-olk aangebied is om op de -mokraticse wysc homself te laat geld.

En die ge,·olge ,-an hierdio ,bcloid" noop Die Volk$blad om nog ,.O.."lrdat. die uitslag bekend was, to erkon dat ,dit vrywr·l met sekerheid aangencom

kan word dat die Smut.sregering

t.crug-gestunr sal w(}rd na clio kussings".

Die l;ans om met dio slembus to bowys

dat ons volk teen die oorlog geknnt is,

is verspeel, nou moet clit maar wcor met woorde gecloon word -sons ons nl

,·ier jaar lank docn. r.1aar wie sal ons

nou glo .na die hanle taal wat die stem· bus spreek?

DRIE FEITE

Ons wil ons losers vra om die nan

-haling hierbo goed t.a loes, wnnt daar

-uit; spreck <hie feito Jowensgroot.. Dio

cerste is die mislu!,{king van

•

n

beleid wat tocgespits is op die booorloging

van eendersdenkcnde groepa lPenoot·

die ,·an stnatsmanskap wat tocgcspils is op die ve~samoHng van andersden·

tter.ctes. Dat dio mecrderht>id \'an dio

volk in 1939 teen dit> oorlog gcl<ant

was, won! ongetwyfeld aangedui deur

die wcicring indertyd ,·an dio Goewer -npur-gcneraal (op ad,·ies ,·an Smuts) om 'n verkiesing uit te skryf uudnt dio

Eerste Minister, wyle genl. Hertzog, bedank en die staatshoof vcr.~oek het om die volk lc raadpleeg. Ondanks die

feit dat 11y aanlia.n!t!ik in die mindcr·

11aid was, het gen!. Smuts s.y meerdcr·

heid v·erg1·oot deur soveel steun as

moontiik aan te tre!t e.n niem<md wee

t

a

stoot n!e. Hy het sol fs 'u ,·crk

ic-siugsoorcenkoms met Lwco klein par ty-Ljies aangegann nan wio by tesame ugt.·

iien setcls present gegco hot soudor om

voora.f enige waarborg · vt~n lntllo to

cis. !lie gcvolge van sy bllleid van

sumewerking was dat lly sy minderhcid

binnc vier jaar vergroot het tot

'

n

meerderlleid b":at so gedug is dat sy

teenstanclers nog voor die uitslag be·

!1end is, openlik toegee dat hy ,tel'ug·

gestuur sal word na dis kussi11gs"!

M

i

n

of

Meer Belang

r

ik

DNtit•u v:w die ,·yftien ma.nue wat !l:ln dio ht'giu \':ln Junie uit die Johan -ncsburj!;se Fo•·t ontsnap het, ,is nog op ,·n·o ,·oct. Die J>olisie hat <>or clio

t.:iwc<•k ,·an 1 Julie 'n uitgebroido \':tnp:net :aan dio R:tnd gespan in 'n po~in~ mn di,• manne tc betrap. Aile molors is vooq:~t:kcor, maat· sonder

wclslno. Op t wee motors w:tt nie die bonll om sLil

te

hou, gchoorsaam hot nio-, is danr goskiot.

:!i ~:

W

ou.

Fo

ut n

i

e E

rl

wn

Hoowol tulle H.N.P.-bndich>te korL

,·oor dio verkiesing gebreek het met

c.lio vyaudige belcid van hul Ieier jeeos

die Ossownbmndwag, blyk dit daL

s(Jmmige dit nie wou docn nie. hocwel

hullo d<"sondanks stork bP.roepe op O.B.·stc-un gcdoen hot. In l:'rieska.

hCit mnt·. C. H. Geldenhuys sover g~

1~nnn om genl. Burgor persoonlik t.e.

ga:m sicn, m:4'\r in plaas ,·an _die

clwaaslH~id ,·an die strnl teen dio Volksbewegin!! le crken.· hGt hy dit.

prohc·or \'t•nl.cdig. Dio dug 'I'OOr die

\'t••·kic,iu~ het hy as volg ann genl. Hurg<·r getel<.>grafeer: ,.Smuts hot hole

Afrikancrclom uou nit.gedaag kragte to

meet. Ycrtrou u sal S:lam met my

nitclagiug a:ul\'aar dour tG st<"m.'' Genl. llurgcr het hierop geantwoord:

.,'I'c• !nat. my ni~ud, na Smuts se ui

t,-<l:tging is eenheidsannbod ,·an med c-nlpll blik0inc ,·enverp. Dour n·io? Mot•nie nou huil nie, vcg.''

drrinp:sg<>bnar van die uitgcdryfLlO groepe, en om sekor te maak dat hy

nllccu 8tnun, mot•s sy k:mdidat.e ed

e-eu vcrldu.rin~s afle te clien effekte.

E.r1 die gevc!go van hierllio b-aleid was

dat 'n anti·oorlogsmeerder!1oid so afgo·

tal;·9l is dat dio verl1iesing by voorbaat

ns verrore aangetel<en wot·d.

l\lanr bat, ems uou tot die l11:ec:de foit kom. Volgcns die aanhaling uit

Die Volksblad hot tieuduisendo burger.;;

w:1t :Jam·anldik i~en diG oorlog was, uon tot. so 'n mnto in die oorlog berus <bt hullc vir die oorlog gaan stem hot; Watter hoop het die pfeitbesorgers van

die pat·typolitiek dan nos om ons land

dour mid tiel van d!!l st<l~n:bus uit die •

oorlcg te l;ry wa.!'lnecr t!r.mduisendes so

na die teenstander omswaai dut nulle

sv moerderne:d in die parlement van

twaalf tot om en by die

s

o

ve1·groot''

on:Janks ar die propaganda en ten

:;pyte van die sware ooriogslaste? Wat

'n crkenning van partypolltisk·a ban

l1rotskapl ...,/

'Ve

g

o

m

()()r

l

og

t

e Voor

kom

Dio nuutsto ntgumont. vau llrii.;o kant ,·ir dio huidigo oorlog wo1·d ge-,·ind in 'n hoofnrtikel ,.:HJ dio Cape

'rimes. Dit betoog dat. 'n Jlt-itse cor

-winning uio Armageddon wai VI'OOel'

of later t.ussen Japan ns heerser \'att

die Oosto en Dnitsland as bcerse-r ,·an dio Westo moes plaas\'iud, sal afwend.

Die ou beleid ''an oorlog

o

m

oorlog to bccindig het blykuaar nou wrword tot

,om·log om o01·log to ,·oorkom".

V

i

e

r

i

ng

·

va

n

8

Augustus op

G

e

es

tcl

ilw

Wy

s

e

\" olgens oprocpu in die nasionnlo pers gnan 8 Auguslns vnnjaar ook in wyer kringo herdonl< word, sooo ·· Ossowubmndwng dit Lowcns nou \·ir twee i•lar ngteroonvolg<'nd clocn. Dio Os:<ewabrandwag, wat dio voorL -setting

,

·n

n

die simbolieso Ossewa -trek is vn iu diG praktyk wil t.owccg·

bring wat die simboliesc Trek in rlie

gees ,-nu ons ,·olk ::;cplanl het, vier sy

herdeuking vau S Augw;tus dau ook

op pr:tkticse wysc. Vir ons is dit. nie

net 'n hcuglikc gcbeurt.enis wat

,hor--dcnk" moet \\Oru nio, maar die begin van ous '·olk so boweging op die ,·r~-­

heidspad. oaarom gl!bruik clio esse·

wabrandwag hie~clio dag as 'tl jaar·

Hkse inste!ling wllarop 10ie net met

woor'lie nie, m~nr boweal met inspan·

nemlo daa<l!trag offers gebring moet

word vir die vryhOitlstryd. Yir ons is

dit 'n dag \'llll nkRit• en orfer.

Aange-stc·ok donr die- n yheidsnwr \'flll JD:J ,

kyk ons \'Orcntoo na dio · bovryclings -ta:tk van ons volk on ons DOEN da ar-die vryhoic.lsdaad non rceclH so goed

soos ons kau.

Dit is clio bctokcnis van

8

AugusLus

vir clio Ossownbrandwag, on wn~'Oi"

.

·

verblydend is dat, Afrik:lllt>t's in 1

orgnnisasies nou ook weer holang e..

gin stol in dam·dio cbg, wil ons die

hoop uitspreek tint dit, geM inbreuk

sal maak op die reelings \'Ull clit• Q~se­

wabrnudwag wat, reeds 'n jaat· geled<~

gctrcf is nio.

Dit, is daarom n'rblydend 01n te \'Or·

neem clnt op vcrskeie ple;kke Le&lnit

is om, ton,·yl die dn~ op 'n , ondag ,·al, dienstc Le org:~nist•er wanr die bc-giusels wnt deur die Q::;sow:Hrck gedr·a is, opnuuL be-klemtoon kan word. Op

hici"die wysc l«m OI'!S volh dan geestc·

Hk versterk word op 'n manicr wat

hom pas, torwyl die daadwerk!ikc

voo?tsc!ting 'van daardie Yrek op die

vorigc clag rieur tlie Ossewabrandwag

w~a1·gcnecm word.

VER.IAARDAGl(ET'l

l

N

G

VE!1NIETIGEND

F.n ons del'llo punt: As dit waM is 29 Julie: Gideon lo Roux (Stelle.

n-daL t icuduiscnclo ann die oorlog ge- bosch), llnrend van ITuyssLoeu (Bed· woon gor!\ak hot en daarom teen uit- ford), i\Tagda lllif~naut (Agt,(lr-Paarl), tn:de uit die oorlog gestom het, is dit Gerda Blignaut. (Agter-Panl'l), Adria

-nic not so waar nie dat daar tiendui· llil. Schocman (6udLshoom), W.

J.

de

senlle lliesers is wut al gewcon geraalt Lange (Somers().t-Oos), Frnncin;1

Haas-hot aan die Britse Empire en dat hull·il broel' (Vryburg).

daarom nooit vir uittl'cde uit dio Britse 30 Julie: Johanna Vomooi.

Ry!t S?.l stem nio? 31 Julio: Hcrmicn Deup(lt'S (Parow),

~

r Wat •n. vernietigcnde uitspraa!< Met

j

'

Liontt Kreyns (Vreuchock), ElmaQo--..,_

icrdie \I.SrtciP.J:in"' nic ge!ewer oo1· dis 'clom (Duiwokop-Laudgood), Ste s

tembus as wapeJ; om ons volk uit die'

?

'

~'esse

!

~.

(Kirkwood), l\fanrit7. Pro o

-orlog en llit die Empire te k:·y nie! J ~rJuS (I'-trlnvood). .

l\og v<.>rnictigc.nder is Die Volksblad 1 Au~ustus: . Wtllem Sc-.hrcudor ~() vl'roordeling yan die domokraticso (Aughrnhtes), 1Jartn. Pnce (Ceorgo). SOEK VERSKJLtE \ motode waar hy sa: ,:\let die uits1ag 'l Aug.: Jan SwanC'!?oel (lle:•ufor

L-Hied.(·enoor stann di~ bclcid van dr. vnn hicrdio \'l'rkiesing wil by (Smuts) Wcs), Lukas ).faus (Upmgto_n), Jaoolot\

).Jalan wat aan,·anklik 'n mecrdcrheid 1 dan S\' O~EMOKRATIESE daad \'an, :\fool01an (Carnan·on).

ngh•r hom gch:ld het. Met 'n vor· 4 Set)tombcr 1939 uitwis.'' 3 Aug.: Anna Oli,·ier

(Lnmbrechts-grootgias het h!crdie Ieier die vcrsltille· ) F.n hoe bet. genl. Smuts nie geslaag

1 drifl). Johannes ~eswr (1\!nlmcsbury). tjies !Jii111C sy s·e!edt'?'C opgespcor. Eors nio! Su1UtS hct die bewys golewer dat ll Au~.: I_lendrtk ITop~lllS (~lellon -is 'u doe! van &y ,·olgt>lingo uit.gc1·ook

f

'n minder!leid op ON D EMOK RA Tl E~E bosch), Wtllem . llopkms (St.cllen

-omd:!t ln:lle die Engf'lse so reg to won w~rsa nic •~et a an bewind kan I< om n!e, bosch), An.n.em:~n~ Barnard .<SLellen -waaruorg- diesel fda regte W:!.t dr.

r

maa

r

sy pc.sisie der mate yers.terk dat bosch). Phthp. Stnl~. (Port Elt?.abct.h)'

)ialan Lnlcns dio vcrldcsing nie not 1 hy sy mind~rheill b~nne vter 1aar om· Jan 1\I. du T01t, (htrkwood).

''ou w:•::;·borg nie, maar wou 11beskcrm . s!1Cp hct in 'n twcedordo·moerderheid!

sees ons cie". Da:nu:t hot hy oodop;

i

Want nadat hy die ONDEMOKR~-

VAN

K

RAG

TO

T KRA

G

vorkbar nan die grootste <>n mees anti- T! ESE daad gcdoen hct -wat l~y noo1t · ·

oot·logge!:inde org:tnis:lsiE< dio O.>sewlv-

j

'

SOli 1'tlggcl1ry net met demokratiese ge·;

-hnmdwag, <'n wel omdat' biot·dio orga- tn!Jo nie.- hot 11 tienduisenda kiesers", Le~io 1-i:.oulor vau Oupo~, P.K: Bl

i~-nis:lsic so det·n·e oopgcst:1an hot vir daar so gewoon aan geword d~t h.ulle<~ fonte111, ~et. onl~ngs, soos ook 10 Dto aile goeio republikeino- ook nnsionaal-~ sy ondomollratiese daad na vtcr Jaa:t•lt ~.n. ber1g

!

s

,

<!to l~ecln1g ,-an £1-18-0

menso laat afskilfor wie se beginseh: Daarom

sc

die Ossewabranctwag .dalj 1'\ou hot hno.r Ounn, Do ll~er vo..n

f - in sy eic woonle- vir .SO of 85 die wcg na vryheid onie fangs die demo· Kollnerstro.at 1.'3, llloemfonLem, v1r

so1lialiste. D:unna hot hy dnnnlio ~goedgckeut• hllt!

!I

m.gesamel vtr du~ 1\oodhulpfonds.

pot·scnL vervat is in die' Part.yprO·· kraticso stembus gaan ni:. _Die ge·"

~

ha:w 'n

to

n

e

e

~

t

ii

<;

J:;

~s

ln-

y

w

o

wat so u

'gram". Da:nn:l hot hy die verkicsing 'st<icd·llnis van die afgeiope vter }aar het

r

i

h11;:ll' t.wce nl!l:giCt)IC:S opge~·?er .

Adverteel'ders Hanc.lhaaf Use!f llour ,, tcgemocL gegaan ,op eiu pote" moL \ hicrdic wnarheid in glooiende letters··

pw

bed rag_ va~1 £4 •~ op dte m ,.. r

DIE O.B.

,

WOENSDAG, 28 JULIE 1

9

43

.

"Gevoelige

IH/ou"

toe

te Dien

Reg

ter

se

Bev

inding

oor

Re

dakte

ur

v

an

H

.

N

.

P.-B

iad

se

Op

t

r

ede

Oat Die Tr:ln$valcr, H.N.P.-orsaan in Transvaal, nuus vervals het in

sy str.ytl teen die Ossewabrandwag, wlls tlie bovinding van die HooggeregsiJof in 'n onlangse saak waa;·ill .dr. H. F. Verwoerd, redakteur van ger.osmde

.blat!, eise lian altesame £15,000 teen die uitgcwcrs, redahteur en verprei·

ders van The Star ingestcl net na aanJeiding van laasgenoemde se bosh~lidi­

ging dat Dla Yi'ansvalcr nuus van die dag vervals, en dat hy Nazi-

pt'Opa-ganda Mvorder, Die bcvinding van die Rester was dat Die Transvalcr wei nUllS vervals -on dat hy sy blad ,rtie werktuig van die Nazi's in Suid·

d

in <.lie fl'iV.a" loop gemaak hetvan sy uit. spmak hot clie dat sy !Party op die betrol1ke gelecnt

-~rtcr ,-crwys no. 'n stuk wat deur heid nie die kans sou gekry hct om die

die InJigtingsburo uitgercik is wat 'n posisie van die Ossewabrandwag aan

verkl:lring van Zeesen ten opsigto van te val nie d<:)ur publikasie van die uit·

f:-iuid-Afrika so onnfho.nklikheid bevat. sending waarin die Duitsers ontken ttet

'n Sekere sin daarin is dour dr. ver- dat hulle van plan sou wecs om .die woerci dCL!rgehaal en in sy getuicnis Nasionaal·sosialisme op Suid·Afrilla af

hat hy betoog dat hy dit gcdoen het ts dwing . . . 'n Paar dae later hct

omdat hy die bepaaldc sin bCSilOU het die Buro se verklaring gekom . . . Die

as ~1; dia voordeel van die Ossewabrand- eiser vcrklaar dat toe hy die

kommcn-wag. taar ,'n verklaring wat geloem;traf

word dour wat in Europa gebeur hct' toegevoeg gesien het tot die sin ,hul!o

het verklaar dat bulle nie ,-an plan is

om hul staatstclsel op nuder lando ar

to dwing nie', wat in die Duro so in·

Ieiding tot die Zeesen-uitsending

vcr-skyn hot, h~· dit afgek~ur hot omdat

by dit beskou het as 'n poging om die

Vcrenigde Party-propaganda teen die

llerenigde NasionaJe Party te

beror-dct·, aangesien dit in bolang van die

Vercnigde Party was, soos ck hom

bo-~ryp het, om nie toe tc laaL dat die

H.N.P. die beste daai·van o.fkom in

sy. strytl teen die Oss!'lwabraoclwng nio.

Die korumentaar van clio Rcgt~r in

hie~-dic verband lui o.a. as volg: , .Die

feit is daL die eiser (dr. Vorwocrd)

volgen'l sy oie erkcnning 'n motief

ge--had het hien·oor. Dit vlooi uit, die

vcrduidCo'liking vau die gr.ond waarop,

na hy u:mspraak muak, hy geregtig

was om die kommcntao.r wcg to laaL

H v ;oerklaa r dat daar in hierdio

tyd-pe"rk 'n skerp vcrskil bcstnau hot

tus-sen di~ Ilcrcnigde Nasionalo Party,

wie so belcid in Dio 'l'ransvalcr

gcpro-pageer word, en dio organisnsic wat

Q

;.cn~ stattn as d.ie Oss~wn?r:~udwa;;;

, l cho vraag of dwgono m Smd-

Afn-,a, wat gckant is tccu die dc-clname

uan die oorlog en wat dio vorbreking

,-an allc bantle met Groot.-DriLtanje

cis. die Ka.sionaal-s·osialilSmo as 'u

toC'-ko~lStige regering~iclsol moet aanvaar.

Woordvoerders van dio llorenigdo

Na-sionalo Party het op oponbare

vorga-derings die standpunt wat deur hulle

aan die Ossewabrandwas toesesllryt is,

nL dn.t 'n seevicrendo Duitsland geen

gunst(J nan Suid-Afrik:~. sal bowys nic

tensy die land op

nasionaal-sosialis-tiese grondslag rcgecr word, bcstry.

In hu1 geveg het hullo stant gomaak

op verklarings wat uit Duitsland

uit-gescnd is, nl. dat die Duitsors nie van 9lan is om die Nasioua.al-sosiaJigmc op Suid-Afrika af I.e dwing nio . . .

,,Die Buro hct volgcns dio oiser op

'n vorigc gelcentbeid Zl

ecscn-verkla-rings sonder kommentaar uitgcstuur

waarin die Osscwabrandwag !of tocgc-swani is vir die huldiging van nas io-naal-sosialistieso beginscls in

Suid-Afrikn en hy het dit as onbillik bcskou

,Dit is toe aan hom gc~tel: , U

so

t<>e hulle die kommentaar hygcvoog

het, was die stuk propaganda bedool om die saa.k van die Veronigde PnrLy to bevorder t.een die Nasionale Part.y ?'

Hierop het hy gcantwoord: ,Ja, .dit

is so, dit was vir hulle voordecl dat

daar 'n verdeelde opposisie sou wees.'

Hy het dus die Buro se l1ommentaar

weggetaat omdat hy dit best1ou net as

iets wat 'n onwettige voordeel aan die

Ossewabrandwag sou besorg. Hy noem die kcmmentaar verenigde Partypro·

paga.nda wat bedoel is om te vcrhoed dat die H.N.P. die osscwabrandwag

'n gevocligo llou sou toedien • . . , H y het wat {leur dio BUl'O ver

-!llaar is, as m1us vcorgestel en hy het dit in 'n vervalste vorm gedoen; en,

hoewel sy enigste rede vir hierdie

op-trede mag gewees het om die Ossewa

-brandwag se bewering te weerle, was

die uitwerking daarvan om dio Duitso

propaganda te ondersteum of aan te

help."

MAGTIGE ROLPREN

TV

lKR

TONJ[NG

][N

KLEUR.

9 9

IlJ)n~ G~~ns§n[»~nrmeerrde A~rnkSln~Ir«<((J)m

9 9

0

j

DIE PRENT VAN

DIE

JAAR.

T

oegejuig

deur

Tienduise

nde

Afrikaners.

Die Eerste 100% Afrika

an

se Ro

lprent

v

an

sy

Soort.

0 verering van Boer-ehelde.

0 •n Blik uit die slag van Amajuba.

0 Die StiUe slloonhcid van die Wildtuin.

0 Romantiese ton2c1 in die hoofstad van Oom Paul.

0 15,000 gedissiplineerde Atri11aners op pa·rade.

KQ:\1 KYK W A'l' U EIE BEWEGING REEDS PRESTEER HET I

(

'n

Roaf Vertoning.

)

IN

KAAPLAND

.

GEBIED

A

'V

anaf

5

Augustus tot

30 Augustus

.

Let op vir Pklkato on Aan!1ondisings in die ,Die O.IB.'' wanneer

u dorp besoell word.

MUSSOLINI

JBEDAI.'\TK

Die bedanJdng van l\Iussolioi kort ua

sy ontmooting mot Hitler, hct die

w

e-reid baio onvorwags govang, maar dat

dit. 'n voortvloeiscl is uit die

same-spreking tusscn die twee diktators

kan met vcilighcid aangeneem word.

Iu hoc,·erre <lit 'n wC'orspiei:Hing is van

swak moran! of vordeeldheid in

ltali-aanse volksgeledero of 'n aanduiding

van militOre gevaar is, kan moeilik

gose word. Eon ding egtcr blyk duide

-lik uit die nankondigings \'an die

Ko-uing en maarsl<alk Badoglio, on dit is

dat dio bcclnnking van l\Iussolini 'n

teonset is teen clio propaganda-wig ,·nn

dio GcallieorcJes tussen die fascistiese

bewind on dio volk.

Die lto.liaanso Koning is 'n tradisio -ncle figuu1· wat selfs nie deur die

fas-oisticse bewind verdonker kon word

nio. ,Die geledere moot gesluit word

<>

rn

dio Koning," is non die kreet, en

dat dit sal inslaao in die hart van dio

Italiannso volk staan nie te betwyfel

nio. Dio Gcallieerdcs sal nou moet

oorslnan tot heeltemal nuwe

propa-ganda-wat mocilik sal wcos-of

ccnvoudig op militore krag moet staat mnak.

In elk goval is so 'n drastiese

maat-recl ns 1\fussolini se bedanking 'n

&lcgte tekon vir die! Haliaanse militi!ro posisie.

V.'ilF

.

DlE KOCh\

se

GAIR\AGIES

KAAP§'fAD

BETALING GESKIED ONIYHIODEL·

LU<, WEEK Ll KS, ·riiAANOE Ll KS Of SOOS VERLANG.

BESTE JiEERSENJ)E PRl'SE.

Mi!VNAAR

&

'VAN

SCHOOR

Elcnanr: GUSTAV RE'l'IEF.

Tclnioon 2-0212.

Voortreklteretruut, Beretor<lstraat,

MIDDELBURG, GROBLIERSOAI.,

Ttnus,·ual.

EiemJ.ar: 0. D. DIE I<OCi< Agcnte vlr l'ontl:tc en G.M. Vm&:mutoro

TOT V DKENS

1

V.M.K. AANBEVEEL.

,At my suksessa s~ryf ei< toe aan die eerstelllas lesings wat u r<ollege aan

die verskillendo Helpme!{aar-studente ,;ers~af. Oott help die dosente mans baio vorentoe op die pad van su~ses."

Die Helpmekaar Is die enigste suiwer opuoadl:u.mdlge Afrlkaanse Korrespon·

dcnsie-Kollcge in S.uicHHrma.

Pos die l<oepon nos vandag vir gyatls oosonderllede asooh vir dlo pamflet:

, 'N BOODSKAP .A..A.N U".

DIE BESTURE!\TDE DIREKTEUR,

llelpmoko.a r-Korrespondensie-Kol!ege

Posbus 3512, Voortrekkergebou,

JORAi~NESBURG.

Stuur my asseblicf besonderhede omtrent u Korrespondensie-Kursusse.

Ek stel belang in -

-Nantn .Adros

(O.B., 28 Julie 1943)

Besturende Oirekteur: Dr. H. G. Luttlg, M.A. (S.·A.), D. Litt.

et Phil, (Leiden).

rHJ~l~M~~Altffia

G~(D3rru~~S~@~~LE~~~~fE

D

~

~~[L~[E~[E

VOORTREKKERGEBOU 310, 11-:GEKSTRAAT 18,

JOHA

..

~NESBURG