f o to : s h u t te r s toc k
In het Isendoorn College in Warnsveld vond op dinsdagavond 8 november een Chemiedialoog plaats. Om leerlingen warm te laten lopen voor de chemie. Twee sprekers hielden een enthousiast verhaal waar goed naar geluisterd werd. Maar de ‘discussie’ was kort en de opkomst viel wat tegen. Maar misschien zijn er toch wel een paar bètatwijfelaars over de streep gehaald om voor chemie te kiezen.
Tekst: Elsie Schoorel
R
ond de twintig leerlingen (íets meer jongens dan meisjes) van VWO 4, 5 en 6 en een paar ouders en docenten zitten in het Isendoorn College klaar voor de Chemiedialoog. Scheikundedocent Wil Gradus-sen, die zelf van alles doet om het vak aantrekkelijk te maken – ‘morgen gaan we bier brou-wen’ – leidt de eerste spreker in: Rutger van Santen van de TU Eindhoven. Aan de hand van een groot rood hart legt hij uit waar het begrip scheikunde vandaan komt en hoe zaken als materie, technologie en het leven metelkaar samenhangen. Van San-ten neemt de leerlingen mee door de geschiedenis, via het toestel van Kipp voor vuur en de vogelpoep uit Peru voor dyna-miet, naar fosfaten voor kunst-mest. Terwijl iedereen gecon-centreerd luistert, wijst hij op het belang van milieuvriendelijke oplossingen en wijdt hij uit over de rol van de “Steen der Wijzen”, ofwel de katalysator. Ter illustra-tie laat hij een filmpje zien van bewegende moleculen. ‘Dat kun je op You Tube terugvinden hoor!’
IJsbeer
Na een korte pauze is het de beurt aan Appy Sluijs, verbonden aan de Universiteit Utrecht en lid van De Jonge Akademie. Hij ver-telt hoe hij als bioloog in de che-mie gerold is. Aan de hand van filmpjes van een professor die proefjes doet (‘misschien voor jullie een beetje kinderachtig’) laat hij onder meer zien hoe je kunt vaststellen hoeveel CO2 er door de tijd heen was. “Momen-teel produceren wij ongeveer
veertig keer zo veel CO2 als natuurlijk is. Dat is nog nooit gepresteerd!’ Terwijl hij beelden laat zien van onderzoek op Spits-bergen (waarbij en passant nog even een ijsbeer voorbij komt), zegt hij dat ze hier fossielen gevonden hebben die aantonen dat het in deze koude omgeving ooit warmer was dan in Neder-land. ‘We hebben stuifmeelpol-len gevonden van palmen!’ Sluijs heeft de lachers op zijn hand als hij een plaatje van een aap toont. ‘Onze voorouder, die in die warme periode, 55 miljoen jaar terug, ontstond. Zo zie je, veran-dering is niet alleen slecht.’
Slimme vraag
Er is tot slot gelegenheid om vragen te stellen; een paar han-den gaan omhoog. Als een leer-ling een slimme vraag stelt over het einde van het Perm, reageert Sluijs: ‘Ik weet al wat jij gaat studeren!’
Terwijl ze hun jas aantrekken filosoferen twee meisjes door over de aanwezigheid van pollen in de sedimenten. Het is duide-lijk: deze jongeren lopen wel warm voor chemie. Hopelijk wordt bij vervolgactiviteiten de opkomst nog groter, zodat ook de dialoog met de laag daaronder kan ontstaan, die denkt dat een rechtenstudie toch leuker is. p
‘ Ik weet al wat jIj
gaat studeren!’
Chemiedialoog probeert leerlingen
te enthousiasmeren voor chemie
Het aantal meisjes dat voor scheikunde kiest aan de Technische Universiteit Eindhoven is gestegen. Dit academisch jaar zijn er 13 meisjes gestart op een totaal van 60 studenten Scheikundige Technologie (ST). Ruim 2,5 keer meer dan vijf jaar geleden. Ook ten opzichte van het aantal mannelijke studenten is een stijging waar te nemen. Bijna 23 procent van de studenten ST aan de TU/e dit jaar is vrouw ten opzichte van 14 procent in 2006.
D
e stijging is te dan-ken aan de inspan-ningen van de TU/e om meer meisjes voor techniek te interesseren. ‘Traditioneel kiezen meis-jes vaker voor mensgere-lateerde studies’, zegt Nina van Moll, studievoor-lichter van de faculteit ST. ‘De maatschappelijke kant van scheikunde is vaak onbekend. Daarom laten wij onze toekomstige stu-denten zien wat schei-kunde voor de mens kan betekenen. Het behande-len van ziektes en het wer-ken aan nieuwe vormen van schonere energie zijn bijvoorbeeld onderwerpen die vrouwelijke studenten aanspreken.’ Daarnaast zet de faculteit ST studen-tes en oud-studenstuden-tes in als rolmodel. ‘Zij vertellen over hun ervaringen op voorlichtingsbijeenkom-sten en meeloopdagen voor middelbare scholie-ren. Vrouwelijke alumni die bijvoorbeeld bij multi-nationals werken laten middelbare scholieren zien wat ze doen.’TU/E: MEER
MEISJES KIEZEN
SCHEIKUNDE
DRIE BIjEEnkOMSTEn
Stichting C3 en de Konink-lijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) organiseerden in november drie Chemiedialogen op middelbare scholen. De dialogen vonden plaats in Warnsveld, Delft en Zaan-dam.
november 2011 Chemie magazine 13
