Jrg. 5. Kaapstad, Wocnsdag, 2 Oktobcr 1916. No. '.l.G.
((J)
O
iffio
c:J
IL
~
d
ce tcev!~
err
Unfr
IL
n$erm~n~rr®~J~
MOONTU.JKE
BESK!ER.
M
UNG VAN
DP?.ANK
MONO
P
OtUE
Scsi ioll. mn,ando lJadat die oot·Jog in Eur:opa ten einde go loop het, is oio Osscwal)rmtdwag vi~· <lie )'Cgoring nog so 'n vo
rsln-ik-],ing c1at hy ltorn selfs nit <lranldil'cnsicr:adc JH'ObCCl: weer. Altans, di~ is <lio gc,·olgirekldng wam·t.oo
'>1
mens geraak, tonsy nangc -neenl wotd tlat <lie :rcde daanroor is on1 die bestaandc Joo(lsomonopoHe jn die drankltanoel to bcskoxm.
ln 'n omscndbrief van die
UCJlar:.cmcnL ,·an J·ustisie wonl plaaslilre liggamc daarop gcw;ys dat Jc1lo van die Ossowabl·am1-wag nie a:rngcs!cl mag word op
dranlcliscnsicradc nio. Dit
gc-bcur d::tn ool;;: ilat Jede van Jll:laSiikc liggamc, soos stad
s-radc Cll :tfdc!ingsradc ccrs voo
r-af lliOOI hautie opsteel' op die vr:1:1g wic nio licl van die Osse
-wabr·!'J n<lwag is nie, wam1ecr bouocrning·s gcmaak moot word.
Ellko Dranklisensicraad pc-staan uit die magistraat as voorsiltcr en vier andcr ledc. Van hierdie vier moot twcc by h\t( benocming lede wces van 'n plaaslike liggaam. Die raaq beslis oor die uitreiking en o p-scgging van drankliscnises.
NEURENBE[~GSE
UI
T
SP
UAAK
Die wraakvcrhoor het
bier-die week ten e'indc gcloop na
'n sitting van mecr as 10 maande. 'l'oe ons ter pcrse gegaan het was die regters nog besig met die lees Yan clie uitspraak wat meer as
'n dag sal duur,
In die omscndbrief word ,·erldaar dat ,,dit die beleid is van die Dcpartement van Justisie om nic lcde. van die
Ossewabrandwag en soortge-lyl'e organisasies as lede van die Drankliscnsics aan te stel
nie."
ffii
llil~
~® @fiD~mJ [lliruJ~tse J®lli1~
[g)@~~B
®
~:r
J~$~~H~
'n
ingryp
c
nd
e
d
ek
reet
·
wat
b
e
oog om die Du
i
tse
je
u
g
in die
.Jenkwyse
·
v
an
d
i
e
Bol
s
j
ew
i
s
m
e
op te
voed,
h
e
t so
pa
s in
.
di
e
R.ussies besctte d
ecl
van
Du
i
ts
l
a
n
d
v
an
krog
gew
onl.
])eur hicrcJle del;rect .hct aile
OJWOC<llngsinrigl ings in lticnlic dccl van lluitsJnnd, vannf die laagst:c tot clio hoogste I<Iassc, ouder <lie uitslnit.likc bCl1Ccr van dio Russe gcgaan. Dit word beskou as die eerstc daudwcd;;:-Jiko paging van die ]!usso om Jml dee! van Dnitslnntl v.it: goed onder kommunisticsc invloc<l te Iaat biy.
Aile godsdiensondcrrig is uit hicrdie skolc verban en die eer van die Russiese taal verpligtcnd gemaak, berig
die korrcspondcnt van The
Southern Cross. Aileen die -gene wat <leur die Russicse regering gckeur \vord sal tot die univcrsiteite en kollegcs toegelaat wo1·d. Hierdie
be-palings trei sowat eif miljocn
Duitscrs.
Die bcpaling Je neer dat die kinders net con jaar in die
Jdn-dertuin sa deurbring waarna
hulie agt jaar verdere onderrig sal ge11iet. Vanaf hul vierde jaat· in die skool word hulle ,·er· plig om Rnssies
te
leer. Die leerplan maak voorsiening virdie opvocdi.ng van die jeug in die matct:Jalisticsc gedagtes van
die Mar:xismc en word <leur die
Russiese regering beheer.
'Vanneer daar 1n kouse gc
-doen word oor watict ldndcrs tot <lie unh·ersitcite tocgclaat .moot word, sal die poli I ieke oor
-tuiging ,·an die Jcindors die dcurslag gee, aldns hicrd ic
Jwr-rCSJ>Ondent.
IHioN
o
IP
O
~
1f
@l~{ Ve
rr~
n
°
~ce&
O
(O)
rr
ce
~rruk@~113
W
CBl
ll
rm
mre
nng
lltm
g varm
IE®
e{lert ons vorigc bcrig omtt·cnt <lie oorccnlwms vir sam
e-wctJ<ing in 'Bcnoni-Norlhmcad tussen die H.N.l?.-luk, die O.B. en audcr nasionaalgcsinilcs, )let. Die Transvaicr aangelwndig dat u.ic
oorcenkoms uiteindelilc wei vcrbreck is deur die plaaslike H .N.P.-Joiers.
___
-:."_
__
--
-
-
--
-Die voorsi iter ,.an die tak,
mnr. G. P. E. Bekker, het, vel -gens hier·dic bcrig, op 23 S ep-tember 'n voorstcl by sy
ver-kiesingslc.omitce ingcdien om die oorccnkoms op te se. Dam.
•-in word vcrklaar· dat <lit vir
hulle nou duidelik geword hct
dat tussen lanclswye
organisa-sies soos die H.N.P. en die O.B.
aileen <leur hoofliggame
onder-handel kan word. Verder: word
die hoop uitgespreek dat die
samesprel;:ings wat plaasgcvind
hot tot hcgter samewerl<ing sal lei dcurdat die uitnodiging
weer·ecns na die vriendc uit -gaan .,om aan te sluit by ons
takke". Ten slottc word
'n
clringende beroep op .,vriende wat nie kans sien om saam met ons binne dJe H.K.P. te vcrga
-dcr nic" gedoen .,om tog vir die l\andidaat, mnr. J:l,elckcr·, te stem in sy hoedanigheid as gocie Afrikaner wat
t
og
scker te verities is bo die plaaslike tccnstanders."Terselfder:tyd het mnr.. nek -l>cr beldemtoon dat. l1y ,nic 'n Afrilcanerkandidaat
i
s"
soosDie Vaderland berig het nie,
maar ,.die amptelikc lmiH1idaat van die H.N.P." Die blad nocm
dan ook as rctlc vir die vcrbre
-ldng van die oorccnkorns die
feit tlat ,Die Vad~.:'rland sy
(mnr. Beld{Cl' so) ccl'iiko
po-giug tot samcwerldng so gr
u-welik misbruilc het."
Onthou sal word dat dr. H. F.
Venler wol'(l vcrsoel' om waar
moontlil' die ou lode Oil die radc
t-e behou en uitvoering te gee aan <lie opdrag van die Dcparte-ment ,.om san1ehang van beleid
te versclcer."
Die sierW'e erewag Yan die Boercjcug by gclecntheitl \'au O.B.-dagvicring te J{lipkoppics, Pre-toria. In die middel is die ILG. en prof. L. J. du Plessis bcsig om deur te stap na
die ,·crgadcrtcrrcin.
Verwoerd en mnr. Ben Schoe -man, L.V., namens die par ty-bestuur die talc gaan aanspreck het oor: sy oorecnkoms en
aan-gedring het op die vcrbreking
daarvan. Daar is toe met 'n
meerderheid van 24 teen 4
stemme besluit om dit nie te doen nie. Volgcns Die Trans
-valer is die besluit op die twee-de \'ergadering om die oorcen -koms wei op te sc, met meer -derheid van stemme aange -neem.
Ult navraag by die Depa
rte-mcnt van Juslisic blyk dat dcur die ornslcrywing .,soortgelyke
orgunisasics" die Broederbond en Stormjaers bedoel word. Die
departcmcn t verklaar dat dit
gedocn word omdat .,hierdie
or-ganisasies bevele aan hul mense gee" en dat dit gevaarlik vir
die .staat kan wees.
Die Kommuniste word nle
jn-gesluit by ,soortgelyl;:e o rgani-sasics" nic, en mag !cdc word vau tlr:IJII;:Iisem;ierade. llullo
ontvang- wei bevcle regstrecl;:s
nit M.oslcou.
'X STROO:\f '\1AN
VRE.El\1:-DELL.'-"GE: Gedurendc Junie
hct 1,299 vreemdelingc die land ingekom met die doel om hulle hier tc vestig. Sowat 1,200 van hulle is Britsc ondcrdane. Die
mccste gaan hulle in die Unie vestig terwyl 'n aantal na
Rho-desie en Suidwes gaan.
/Grootskaalise Rmmligrasie §ali
Jo&
e
i
ll1l
§
o
Ao
JEeveliHg
9
Joodse leiers bcslcou die lm -migrasieplannc van dlo
Smuts-bewind as 'n uiti>oms vh· die onbelemmerclo voortbcst.nan van ilio Jode in Suid-Afrilm. Die redakteur van <lie Jewish Times
slrryf <lat die politiel>e front tans n olilccr lylt met die rege-ring se grootslmalsc
immigra-sicplanne. ,lndien dit
daad-luagt.ig deu t·gevocr word, kan immigrasic die eiudo betcl{CJJ van die hoop van anti-Joodso clemente om ooit nan bewind
te kom in hicrdic land.''
Suid-Afrika., so \'Orklaar hy, sal bale armer wees souder dJe Joo<l.
Suid-Afrilm hct reeds die ·grootste persentasie Joodse
bur-gers in enigo Jaml tcr wereld
buite Palestina, slo·yf die
Jood-sc rabbi prof. Rabinowitz in 'n
nuwojaarsboodsltap aan die
Joodso gcmconskap )n S
ui<l-Afrilm. .Hy vcddaar tbt die Jodo in die Urtic nou dio sta-dium \'lHI baanbrclwrswerk vcr-by is, en dat hullc nou hul
ltragtc moot konsolideer.
Tcgclykcrtyd met hierdic troos aan we Suid-A.frikaanse Jodc, lwm daar waarskuwings van antler Joodse gesagdraers
<lat 'n anti-Joodse gevoel in aile lando sterl' posgevat het. Jn Engcland gaan daar· 'n golf van antl-scmitisme dour die land,
,·olgens Samuel ~-fel'!in, wat daaraan byvoeg dat die ant
i-Joodse gcvoel selfs oor die B
rit-se radio aangcblaas word.
KWEEKSKOOL V
IR
lJOLSJE
W
J
ST
E
Rusland is besig met die op
-rigting van skole in vyflig ver-skillende scntrums in Rusland waar nuwe leicrs vir die toe -koms opgclei sal word. In hier-die skole sal manne sowel as
vroue opgclei word om die
partyleiding in komitecs en
or-garusasie waar to neem. Daar sal staatsleer, ekonomie, ge-skiedenis, ens. gcdosccr word.
• , Dle 0. B." word !!Cctruk deur ?To
Ecclcsln-Drul<l<Cry (Edrns.) Beperk. Stellenbosch, vir die elcnnttrs en ult·
gewers: VOORSLAG (Edms.) 13cperk,
Grooto Kerlq;cbou 702, Kerl<:plctn,
Kaapstad.
Volgens Die O.B. verneem is
die verbrcldng van die ooreen -koms nadat die H.N.P.-leiding
'n kwaai veldtog op tou gesit
het met sewe stemme teen vicl·
aanvaar terwyl twee lede buit.c
stemming gebly het.
Die gcvolg \'an hierdie ingry-ping \'R!1. bo teen die begecrte van sowel die ge\vOne H.:-\.P.-lede as die groot gros Afrika -ners daarbuite is dat die hclc
Afril<ancr-elcment lam gcslaan is voor die stadsverkiesing.
FUNKSlE
S
Die komrnando Christiaan de
Wet hou weer sy maandcllksc
geselligheid in die Pawiljoen-teekamer, Melkbosstrand, op Satcrdag, 5 Okt.. om 8 nm. Alma! welkom.
8 UA DS Y T\Vllllll DlE O.D., WOENSOAG, 2 OKTOBElR 1946.
----
----
----
---
--
---
----
----
---
--
--
---
---
--
----
---
---9rartydemokra
sie
Is
GeeJOl V
o]lksregeriiDlg
9
GenL N
ei op
Ce~arvili
e
Die <lcmol'l·ao;ir .,.; <lie \'Oil;: regeer, maar in ons land met diei>nrtypolitictrc demol;rasle is dit 'n leucn. Dit is nie die \'oil; wat rC'geer nlc. maat· 'n enkele party wnt d civolJr opsaal mrt £500 mlljoen ~o oorlogslwl<l. ln ons regering is not, tUe Sappc l't•t·tec
n-'''OOI'dig. l)aarom sal die Ossewabrandwng noolt aJsicn van sy ldcaal v:rn 'n J)m·tylose gcsagstaat nic, al wil hy ool;: !>namwerk
nwt antlct· Afril;:ancrs om
nm
die Smutsbcwind ontslac tc mal;,het gent. 0."1.. );cl. ,·an ::"\ntal, op H. eptember by gdcl·nthcid
,·an O.B.-dag te Ccllan·ille YCrklaar.
Cenl. )lei het 11a <lie oOJ·Iog verwys wat begin is om Pole
le red, maar die elnt!ike doe!
was om 'Dltitsland ns 'n handels
-1-onkut•rcnt uit te sl<akel. Van -dag is Rusland baas en beheer
die helc Europa. En al wat
Engeland gewen het was om sy
Jwlonies die cen na die ander
te \'erloor. Egiple is al onaf -hanklik, lndie is besig om dit
le word en Palcslina is 'n vuur -spuwelH.lc berg.
In ons cie land hct die O.B.
hom teen hierdie dwase oorlog
,·erset, en met bchulp ,·an nood
-rcg\llasics het gcnl. Smuts pro
-beer om hom tc breclc In die
intemcringsl<anlp tc Kofficfon -tein hct. dertien g-cncraals van die Bcweging gcsit, maar hulle
Icon hom nic brcel< nic. Dr.
Steyn het gcse dis net 'n kwe
s-sic van tyd dan is die O.B. nie 111cer daar nic, maar toe onlangs
in die parlement, gel'ra is wan -nccr· die boer·e weer bewapen
word, het genl. Smuts gese:
,.Hoc kan alma! gewcre kt·y as
dnar 'n kommnndanl-generaal
is met 60,000 man?"
ALTYD
Die H.XP.-Jeiding hct \'Cr
-ldaar dat die O.B. maar net 'n
oorlogsbewcgu1g is en nou sal
verdwyn. Die O.R. is l'g-tcr lanl< \'ooo· die oorlog grh01·c en sy
Iaale is om to bly VC'I:l' vir <lie A frikancrdom hetsy \'I'Cde of oorln~. 'n Politiekc party kar.
nooit. 'n patriotiese \'Oiksorgani
-sal;ic wees nie, want hy is
af-hanklik Yan sy sterm·cc teen
wic hy nooit mag optree nie.
Vcrdcr saai hy ,·erdccldheid on
-der· sy eic volk en !ewer sy volk
sodoende aan die vyand uit. Ten
slotte is die lewensdum· van po.
lttieke partye baic kort - selde
meet· as 20 jaar.
Die vcrowct·aar het nog alt.yd probccr om die Afriknncr op te
los. Baie Afrikaners het. ver
-engcls en dra nog nel die Afri
-kaanse vannc. Nou weer is diL
die voornemc om die Afril<ancr te \'Crdrink in ·n iml11igrasie-stroom wat sal lei lot die oor -rompcling van duiscnde in die
nywcrhcids-, maatsl<aplikc en pol!Ucl<e !ewe. Die 0.13. is die enii;ste organisasie wat hierdle
drul< sal lean weerslaan. Die
gt·oot taak van die O.B. is om die Afrikancrdom tc laal \'Oo
t·l-bestaan. Daarom stel hy nic
net in kulluur bela:-~g nie, maar
ook in voil{spolitiek en die el<o -nomiesc welvaart van die vollc Ons groot doel is 'n rcpublick.
Die oorlog het dit nader gc -bring, en buitelanclsc toestande
dra vandag ook 'n dole! by. 'n Derdc wereldoorlog is aan die kom, het genl. ):cl gese, en daarin sal ons nie afsydig kan staan nic.
Vandag-!leers daar 'n oorlogs -moegheid in aile l<ringc, ool< binne die O.B. "Maar die wag·
hond slaap nie hccllemal nie.
Hy rus met halwe oop oe, en as die bel'c! kom, sal hy sy plig
doen tcenoor die Afrikancrdom.
In vcrband met die interne
-ring het ~;en!. Nel gese dat meer as 800 Afrikaners, die mccste
O.B.-lcde, deur die l;ampo ge
-gaan het. Die behandeling was versl<riklik, en was dit nic vir die l<os wat van buitc gestuur is en die karnpwinkel nic, sou hulle net soos die pro
pagnnda-prente van die DuHse lul.mpe gelyl< het.
Genl. Nel is 1·erwelkom dcut·
hfkomdt. De Koek en bcdank dcur l<Omdt. Coetzer. D!c O.B.
-wag onder Ieiding van wngl;apt. Maarlcns. het bygedra tot die
orde ,·an die ,·ergadering.
JHI(O)~
§fr~~ Wilnn]
n
~ft~rr
H1rn
Ongreiylk
!E
gte
'if
@~b~UIJdf
!Erkre011
Di<· stryd l'an die wcrl<ers om ogtC' \'al;bontle te sfit:" in dieplcl; van <lio propaganoa.-nnies van die Iwmmuniste, het 'n I'Cnlere nonvinning lJehaal toe die hooggcregshof vorlcde weC'Ic b\'Slnit het dat 'n null(' \'!ll•bond \'an winl;elwerl;ers geregistn·n 111oct
word kn spyte \'dn die llinister sc be,·eJ dat dit uie rung gcsldcd nic.
As gcvolg van die ontcvre -denhcid met. die bestaandc Yak
-bond van Dislribusicwcrkers
wat. dcur die Kommunistc as
hul mondstuk gcbt·uik word,
het Die Commercial Staff, 'n organisasie \'an Kaapsc
winkel-wcl'l<crs, teen die cinde van 1944
by die ::'>linistct· nln Arhcid nan -sock gedoen om as 'n \'akbond
gcregistreer tc word. Hoewel
daa,t· 11,000 werkcrs in hierdie
afdeling is, en die I<Ommun
ls-tles-beheerde ,-akbond slegs
1.200 lede het, het die Minister
gcwcier 0111 die Commercial
Staff as vakbond te !aut regis
-trccr.
t!llrrdie besluit ,·an die rcgc -l'ing- ·s vcrlrde weclc <leur die
J\aap~tadso Uooggercgshof
om-''<'r gegooi. Dio ho( het die
mening uitgcspreelc dttl lty nio
!<an insien hoe die 1\linister so
'n reeling- lwn rcgvcrdig nio
omllat die Val\boncl van Distr
i-buslcwet·I!C'J'S nie vct·tcenw oo•·-o.gcnd \'1\11 die werl\t'rs is nic.
Die hof het beslis dat die Co
m-mercial Staff as 'n vnl<bond
gc-rcgistrert· moct wot·d.
BRUII{LEENSRULD: Hoc -wei die Amerikaanse rcgcrlng
te kenne gcgee het dat die Unle \'ir 'n bedrag \·an meer as !223 111iljoen verantwoordelik gchou word, is nou amptelik anngc -l<ondig dnt die Unie 'n rel<ening
\'an £55 miljoen sal moet betaal. Die onclcrhandelings dull!· nog
voort.
&~fdlllu!i tt~ffliTit
g
~®ElTiil
®IPJ
T~trr!JJ~
(W~§Ik@ll~
DEPORl.'ASIE VAX D'BJ'J'-. 'ERS: Die Deporlnslel<ommis -sie wat tans siuing in K aap-!!lad het en beslis oor wattcr
Duitse Unic-burgcrs die land uitgestuur moet word, !let nog gccn inligting bcsldhbaar oot·
watler lot die \·ersldllende D uil-set·s wat die vraelyslc moes bc
-antwoord, getref hcl nic. Hullc hoop om hinne die ccrS\'Olgendc
maand hul bes!issings te kan
be1<end111aak.
IEtite
~®JP~~
'n Groot gell'ecldaag hct \'CI'Icde wcclc in Icommunistiesc
l;ringc opgr•.,tyg nadat die speut·dcrs ldopjagtc dwnt·sdeur die land
uitgcvoC't· hct op die lmntorc van die Kommunlstiese Party, die l>ocrant The GuanHnn, die Springbok-Iegioen en nle-bl:ml;c ,-ak-bonde.
Die regc·ring is nln Gestap o-mct.odcs bcslmldig <leur <liCS('I
f-dc pct·sont· W!\t <lag In dng ult.
die bloc<lhondc \'an die rcg1·ring a:.\ngehit-. hct om teen die
Q,.!.e-wabrandwag op tc tree soos i:l.ns tePn hullc opgctt·cc word.
Die Springboklcgioen. wal
'n panr maandc gelede nog 'n reeJ1s ,protcsvergaderings·•
teen die Osscwabxandwgn. op
die bo-cnt van Adderlcy -straat in Kaapstad gehou hct waarin die r·egering \'erwyt is dal hy die
Ossewabrnnd-wag met verdraagsaamhcid
bcjccn, het onmiddellik weer
op dicsclfde pick dit oor luid-sprelwr·s gann uitl;crm
-maar hierdic keer te1·n die
onvcrdraagsaamheid en Ce
-stapo-metodcs" van die rcge -ring!
Die Guardian het selfs 'n hof -be,·ei gaan aanl'ra om die
Spcmders tc dwing om slukke
wat ult hul lmnloor verwyder
is, tcrug- lc bcsorg. 'n Interdik
is toegcstaan, maar inlussen
het die polisie self groot geta!lc
van die verwydcrde dolwmenle
terug bcsorg, hoewel 'n aantal aglerwce gehou is. Die aard
daan·an is nic bekcnd gemaak
nie.
V
~~1rm~crfl~~.1~Ik
1r
~~liD
18J@;;
lr~
~~
&ff
rrillk
caJfi'll~Ir~
Verdere aanl<lagtc van hoog· verraad, bencwens die teen
Erich Holm, is vcrlcdc week
teen twec Afril\ancrs, Jan Adriaan Strauss en Michael Johannes Pienaar, in Pretoria
ingcbiing. Daar word bewecr dat hulle gcdurendc die oorlog
pr·opaganda l'ir die Ouitse Ryl< oor die radio uitgcs::~.ai net.
Strauss is gedurende 1916 op Trompsburg geborc en hct in
1938 na Duilsland ,·crll·el~ waar
hy sy studies ,·oortgcsit en 'n
doktorsgraad bchaal hct.
Ge-durendc die oorlog is hy met 'n Duitse meisic gctroucL Na die oorlog het hy na Engcland ,·e r-trck en het op 1 Junie vanjaar in die Unie aangclcom. Ged
u-rende Augustus is hy in h egte-nis geneem.
Duitse onderdane het getuie -nis teen hom afgclc. Daar is
\'erklaar dat hy propaganda uit-gesaai het onder die naam van
,Neef Bum·man".
Dlo gctuies hrt gc;,c <lat
Strau:.s en andt'r Afril>:ltH•t·s nic
bcdoel hot om l)uii-.Jand io help nie, m:lar om hul de \'Olk to
llicn op hul cic manier.
Pienaar wat dnan·an
bcslml-dig word dat hy trou aan Hit -ler sou gesweer het en meege
-doen hct aan propngnndnpraat -jies oor die Duitso radio, het in
1938 na Duitslanct \·ertrclc waar hy 'n kursus in lig-gaamsopvoe
-ding gcvolg hcl. Hy was gedu -renc!c die oorlog-sjare in Duits -land en is daar met 'n Duitse mcisic getroud. Hy h~t. uitge
-saai onder die naam ,Oom Jan" in l<inclerprogramme
e
n
somsas ,.Oom. Hermanns" in nuus -u i tscndings.
Uil die gctuicnis blylc dat hy
nic saamgeslcm hct met Suid -Afnl<a se houdmg tc.:noor
P.us-land en die Jodc ni.:, o:n die ge-bruil< ,·an nalurellc in die oor -log teen blankes afgllkeur hot.
A lhei sake \\'Ord ,·oorlgesit.
~---~--<QO---·~-·-~---~---~ i
'nGr
o
ot
Jri
s
t
or1
:
e
se
-
r
o
ma
'
n
001'dieS
iryd
v
an
di
e
Ge
o
1'gani
see
rd
e
Afrikancrd
o
m
g
e
d
,
ur
e11-d
e
die O
orlogsjar
e
7939
--
1
9
./5
.
Di
e
Aa1/(l
ccl v
an
ellw
Lid
v
an hi
erdic
Be
weg1
'ng
uord
daadw
e
r/dik
1
tit
gebeeld in
d
e
u
r
S.
J. DE
JONG
H
Verhale
va
n
Held
e
mo
ed,
ll'
aagdade,
V
e
rraad
,
O
u
t
ber1
·
ng
s,
Ltt
isterv·
£nk
e,
A
a?Lge
wery
,
011
ts
n
appi1tgs
'ltit
d
ie
Fort
en
die
lnt
er
n
eringska'}}/p,
Voortvl1t
gl1
·
ng,
L1
'
ej
de
en
K
a
m
er
aadsk
ap.
Die
V
erhaal van
Die gr
oolse,
o
poffereudtJ,
selfverloene}/(!L·
d
ade van die Boe
r
ev
r
ou en -ill oeder m
Merdie
o
nve
;
'gee
t
l
ike
jare.
D
i
e
Verhaal
van
Die
versct
v
an d-i
e
Boerc
v
olk tee11
Im
p
e-'Die
OORtnGDRAAD-~ ~
R
(
fHS
~·~
Nr I
?·iali
stiesc oor
lt
ee
rs1:11
g
,
agtervo
l
gi
,
ng
CJI0
11
derd
r
11kki
n
g
.
DIE VERHAAL VAN'N VOLK
WA~
WEIER
OM VERKNEG
TE
WORD
P?'YS
7
2/
-
.
Posvry
1
2
/
6
.
B
este! omniddcl/i/?1
Dit is di
e
ee
rst
eN
r.
in
d1'e
opspraaku
:c
kkende
Dorill
gd
raadr
ccl~s.
Teken 1101t i11
op
dt'
e
lt
e
le
r
eeks
.
B £ S T F. L V 0 R :\IA~m:
Publi
c
it
c,
Posbus
4892,
]
o
h
anne
s
bur
g
.
S
t
I
e
k
se
ruplal·
c ,
.
on
<l
c
r G
cwcrc"-
t
e
e
n 12
,'
6
posvt;··. . uur as J. • ..---·-·-wnan·oor
ek
£
...
in-lu it.• 3 :J Dl ---
..
...
_,,,,,_,, ______ ...•... _ ...-
...
..
_, ____ ,,, ..-
.. ·-···__
...
, ...··-···--
···
-·-·
Ad
r es-I ~ I I I I•
•
i
0 I I I•
I I'
•
I 0:
I
i
I I'
'
'
'
0I
0 0'
i
I'
I•
•
0 0 0 0 0 II
I'
I I I•
0!
0 0 0 0•
I'
I'
'
!
0I
'
I I I I•
•
I
llnnotckcningI
9 O.B., 2/10/46. IDIE O.B., WOENSDAG, 2 OKTOBER J9•16. BLADSY DRill
M
1
L
t1'$J{
APPYVERGADERING
Exc
<ell®n(Q)lt
Meubel~
Be
perk
(Op:zel'i~
i
u
d
i
e (;
ni
e
van
Su
id
-
Af
rikn)
Huitcnge~v
onc
A
lgen1ene
V
e
r
gadering
~~
apitaalv
ermcerJering
Goedgekeur
n •n bul:cn~rwonc- nlgcmf"nc
~ tr ·u rJn;; vnn n~nd\:\.'lhoucr1: ,;'ftro
Exec. lor ~leubel. Bcperk OJ>
n
Sop·l<'mbrr 1916, ~chou In cll• I:<'TC);btrcerde
kantoor YUn <lie m:un•krtppy lc Johnll·
nr8burg, h~t die voor•lll<'r \'nn die
dtrQkslo, mur. J. 11. ''an Vuurcn, scsi::
DttlllC$ en Here,
I)JH ruy •n !;l'lloc<J om 11, M n·anctccl·
houors, 11a htcr<llo HI>Onlnlc tLif'Cmcnc v~rt;udcrinJ,;" tc v"•rwcll<om, '
ln die kennls~cwln~: l:<•<lnlocr 28 ,, u-I:U•tu 1916, Is die clod vnn hlercllc
Wrg'<derJng, wat bclrckl<ln~: hct op vcr·
nlt r<ll'rim.: \an u mriUtl'k,qlJJj' sc kapl·
tn.nl ·ut('cn•·t- .t.. Alvon·n· ''~t('r oor·
\\C t:1~ verl·t: \\Ore! ttJl die an.nne~e
\'nn ~ekere V(}(JTg~tt•hh.: b~~hntc, sal
dlt DJt! onvanpb \'-\'VII nh-, n~ ~k u
ccrs l;ortllks n:ulo r torlo~: oor clle ,.e~
naam..te fak~or"' \\Ul ttanno~ b}·~edrn
hct dat u dlr~k lc 'n kapltaa·!vt!r-mter·
dcrJnr; ttatlbl'\'t•,•l.
Soil~ u sci! '""''t ht'l <II~ tot•tl\ndko· m "1: van };xed lor ~!rubcls Beperk
nm,.;cvat met 'n t;·tlp1•rk waarop dle ,., reM in 'n vcn\'o\·stcndc oorlog ver·
k (~ het. J>l~ I du" ''"n••l!•prcken<1
da~ enf.:e !:rO<>I>k.ta: e uftbreldings-plan~'! in t· ~1.:.~ \ :1 u mAI\t~t}Ulppv In
d t.' dt~:~d,, h~trstnrlt· om~ta:'ldf&he-de nfe Yf:'rt<nf;::ba t~ BO 1 -.•otl'•'!i: mf't dfe on·
<!e-rl!;:r;c-ndc bt;:ln ds v.1.n s::r~nnde !lak~ belt!d n•e. J lt'rll.th\ t htt u direk~le
:;y .tel~ld~rlgUn~ btp• rk sltss tot •n
geletdehkc t."n ll'•rmal,"' opboulo;sproses
van u mw1tsknppy, mrt. tJfe oo~<'rki:
natuurUk, dfLt 'n onlVnttcnde ultbrel·
dingsprogram Jn~e:.tcl :ml word sodrn' om&tandl<;hi'<IC till n•,;v~rcll,..
Suhl·A(rJlta h1 l'~tl'r 'n land vnn vcr· ra~sfng- l'll po(I'I'Hdnllt('!tc. "J;:crs wnt~
dnar die •l<ll•h•rn,;tll!e jnre ,·nu opbou
-lo•~ \'lln 'n Mllfhtlllkllkr lnnclbou·ekono·
rnle. Met die on(<kkkln,; va•n dlnmnnie en goud, Is ell+' t•t•r· lt d\'kadc opJ.:'<·vo)g deur die oor kakeltn~ na •n mecr l<nnl·
lallsttcsc lundbou· en mlner~le rkono·
mle, en \'Oort•pcult••ndc hlcrull hel die tolst:mdkomln!; v:.n •ekond~rc nywtr· hedc stcccl:l In om"""" rn tempo tOt'·
scncem. Onfl,'r Jnvlo••d va.n dfe rersle
en ttwl'ns nf)u onk d!e twcctle '''!·reid·
oorlog, lwl l•la<lle lund Be hnndtl· en nywcrhctd~otHwlldtrJinh met grO(ll F>pront~~ \'O•)ru1h:t~bf•ur. Ole wnnrth~ van
ons ett• JnrHl ~~ t')'kdomme, h('ld~ wnt tn:tn•r mtn+>rnlt• t>n ~rond~towwt•, wor(l
E>~t:t;:d'" IfWi'f l.H'U !. rn onlnn~s nog hct
dle .,, CrcJ,l \'t:rh: ~t'-r ~<'M~"\n oor dk
OU\\... ryk ,~ ·Wt ntdl'kktn..:~. Wl\nrdrur
•n r klt H'lf:"' r tcr: J ~~~ec '' rd von
d1e p · · l:>llt• :·· ~ Sutc!·.\ trlkn vtr t(l'tko:n 'h)t' ont•,\'lkk.-.ltnt:. Dlt Bl1Cs
brlu r'n •' 'n b• ~~t.·nrt:J:t 3.h'N'~~ro~•! f'n
!-ih'\\! ·c rondnmen· w.1.:1.rdtur o.n •~It ln-tlt1 ,. h:tndf"l~ en n:. wtrh1·de 'n ,·tr·
d•:re hi tt•ltyds~crk te~t!moet J":Rn.n.
J>lt Is. met lna~n·•mtn,; ' ' n hlrr<lle f:tklllr<', <Ll u Iltreksle •ellen <llr tH'~In \'l\n hkn.Le !:t!tr re('c1~ •n nanvanr; ~~·
nutuk hr· lll''l :o.y ut:breidlnt:"'P1nnnr.
:0>' rll\! Jn\'otrJnG van 8)' nuwe pro ..
f!T ll v:...n :tk-:ft'. in ~overrc dtt b~.:trdt· kin.· het op dte meubelbcdr\'f, hnu u
«1.: ··k c rrl-t•·nin~ mtl cHc moth 1 n4' nf'l· ~~.n~~ ;n die ~3ke\,.,.,rthl nrwmllk dnt
elite lt\'l':t~tldc handel~terr.·m t•'n\'ollc
' " op dl•' allerdocltre!!cn<l•t~ w; !1C ont·
g-In tnr,ct word .m.a.w. l.X<'"hdor ~t<'U·
bel• •c beclo yf~nan~;eleeotherlu moH so-dan I~: J;i'rc!;uleer worct, dM lilt op 6)'
(;Ol>lcd, vnna! 'n lC('Irpc1 tot 'n luukso
l<umcrt-~lcl k.an \'<Jorsl~n.
.Mel <IIO 00(: OJ> die \'OOrllfr,n,~IHlC wll
"
'
lc
u in bCl<noptc vorm 'n oor~lg g·ce vnn <lio heoogclc nrH'IwcntllnJ: van urnnntsk:.ppy •c l<nrltnal, ,., t:~l'lcflll<·
hrlrlshnlwe dit onder <lie volgcnde hoof·
de !ndeel, t.w. :
-(n) 1\l,f:l'"ll \Silt:t..)lr.t BEJ.,;A.J\'1::
Tin> be•k:k u !':l3~lsk>'PPY rcrrls oor
rncub~t·wmkels t.e Johnnnt·~t,uq;, Preto .. rlr.t, Potchefs~rnom. \·t•rtent~o:lns: Kroon· MncJ. Blo~m!onto.~ln J<n,ql~l'\tl en Our~ b:ln. Enit:e tnaand"' J'rlcdc hct u dlrek·
::ie d.a;1rin ~:E'!:ll·t.u; nm 'n wtrr~ gc~klktc
en ~entra.a.IJ.::ele;• vt~r·vcrdfcpln~.r;~cbou
'" Durban aan tc knot>. Op 9
Septem-htr j.l. f~ hlt•rttlt• m~·uhe1wlnkel tor .. mf'•·l l.:.,.,,,.,..,n t•n fl:l klul ''n-nrlaJ; as die
m..,r~ mod('rne 111\'Ulh~h•,nlt In Ourb!ln
lJ~"' :J '";\'Qtd.
J)jp ·"''"~'tf" 'uk .. ~' tn,alu" utthrrldlnc:. 1 .. h'M"" \\f"ht· c;••lf•tlf' IJrhr.nnn dcur die n~nkoo:' 'ftn tllf• o,:t'"hr•u ,.n ''nt~rrnde \':\n
J~inbro t uruf,hrN I.td. tf" .Jnhnnnc~ bu.r .... H~'-:-,ja ~t.'hou I• ~~;pc!'i:l!ll ont·
wer;> en jn;:,ri<'• v.r •n m('ubel~ank
"0-ctnt .Exct"l~lor \lcuh•'l~ ook nou tc Jo·
hanne!tburg oor ( t•n v~t.n '11e j..,'TOOtsl~ ~n
mcrs motlt•rrw nwuht•1wlnk~"18 ~bc.sklk.
Dfe openln,.: van vt•rrlPrr mcubelwln·
kels op an•1~r J.;rott•r cf•ntra P:al sodrtL
om•landlf;ll«IC <Ill o·r;;verrll.,; anndar; r;~·
niel.
(b) )".\!Htlt:l\M\ t·:,;t;:
Op die huldfl•• nornhlik be•l<lk u muaf •
skappy oor rlrlc• !rthrlrk~, nl. twec tc
Johanne•bur); en t'en tr Bloem !onteln.
~let die oor; op u maM8knppy M kloln·
handclsomvnn~:. I• die •lnarstclllni: vnn
'n grool mo,lcrn~ !nbr!ek or rabrlck•
'n onontbet"rllkf' tn •trfnt.:ende v~rf'f'-.t\'.
Derhalw• Is rrr<l• be•lult oor die oprl&·
tins vun l4<J 'n ~ro~lt tabrlek waar vcr ..
vaardtgtn,L: 01• mn!<~nproduksle en hoor:;:t gcspr,s1n11~-l~Crt1r -. ... ·yRc 5{t•l s;eskf~d.
HJ.•r<lle fahrl•'l< worct In Trnnsvat\1 opgtr(J:: ~ n Wt'l t\( op (1fC \\'ltwntcr~rn.n\1
(l( op \'1\n drr Byl !'ark. na !;Cinn~ vnn
die ul~•t·~ vtln huldh;e ondcrsoek t.o. ,.,
t;tsktkt1· JH ~''II·
\'.~~ '.. u mRr.·· •k:tJ•flY E~ !a.brlel< t<'
Bl<l· :n!ont<'m bt~r~r ~a! nuwe en ~rou•r
gt>"':;ou.- o;,;.tru::: rn ·tt word Annr:rs!tn ch~ t 1.t•r:k '"'·~·omv'l!l~ al1!aar :-:odn.nfg
t-·""'O'"'"''t'rn h•t. rl.:n d!e hu!dl&c pereelt
nte mtr:; ht"noe~ ru!:nte b!ed n!e.
:-.!et dlr o ·~ du• op ultbre!<lln& van u
ma!lt!lkapp)· s(!: fo.br!ekswese soo:t rcedo
d~ur my f.t('no~m ts •a pubtlekc
moot-skappy onder die nnnm van .. Trano·
Afril<a ~lcubcl!nbrll<anlc Bcpcrk" tano
Jn df\: prose~ ,·nn T~&lstrasie. ~et • n
gcmagtJgde knplt.na.l ·~·an _!750,000, vcr·
dee! In 3,000,000 (drle Jrilljoe:>) aantlelc '"tl':l 5/· <II<.
Yertc<'~woordfgcrs ·.tan u rnaat.skappr
venrek bmnc nfsitnl1are. t-.·d na: dtC
buitelnnd rntL tHe oog op a~nkoop vo.n die nodfge ma.sjfocrie, wcrwnfng ~ns.
en ook om 1\fintlos tc w;- aan die
kwen-slc va·!'l fnvocr vun crvare tegnrct ter
aa"'·ullln!; vnn seskoolde vakmann~ ,;lr
hJc~dlc nuwu fnbrlcksma...'llskappy.
.:'\!nder bC!;Ondcrhedc oor die aard van
produksfv en bodryfso:nvanr; word cer5
-danss bcll~;snn•:n in die prospel<tu•
wanrcteur- nan dle publick geteenthciti t;:eb1ed ~at '"''Ord vir inskrywing va'n tn perse:na~le van Cic aancte1e.
(c) l."\'Ol:HII \:'\"VEL:
nc-chn;.;s J~ reeds set:e!' ·.o:anr-rteur <tie
''OOrr~t!l! vnn u ma<ltsknppy ~e l'l('Jn-htan(Jel~nke in verskt?fde:lh~id aans1Put11< Ultgebrc-J ~31 wo:rl. Verteenwoor~l~ •rs
~an u mnat$kappy met kantore tc ton~
•~en, ~cw rork, Sydney e:1 dfe vpstc·
tnnf! vnn Europa bet reed~ daar-ln ~4e·
Rllt\:.1~ om, bcncwcns be5telling vir :nste gO<:dt.'!:'(' soos sordynstowwe, u.pyt.e cnJJ.
b.Ow(•l 1U:i ~Jns- fn a:11Ce: breekwor~ 'n
aant:tl wnnrde,·one. nHeen4n~e,tui(; ~,·,c vfr :ocekere ::oodsaa~tlike hulshoud1·i1k,. l\rtlkt:J~ t<'n !>c:toe·-A·e van u ma&'.Jl~u:1p)' te v\'rkrv.
O!c eCrste bcsenCings ooreerse J;OC·
d~re h~t reeds ~angekom en verw{q; \\Ord d.at die aa.n."i.oms ... an verdere be -~~~~c~~~nlkcls geleldelii<. In tern1>o snt
(d) 11,\ NDELSI'ERSt~I.:E:
Doeilrcf!ende en wt<sc~volle voort· :;C'tUnr~ van u maat:!kappy sc m\!ubcl·
wlnkcl!i, hang in die t:Cr.ste ln!il:.t•m;lc
nt vnn seskikte en sentrnAJ~:clc~ per·
~~~~'ct~~~. vo!doende rufmte \rfr u
Hstai-In hferdie opsfg fs r~cd~ 'n nanvan~ s;rmaak met. c!ie nankoop vun persele
lc Johanne~burg, Durban, Bfoem~ontcfn en Polcb.e!stroom. In cUe- be$:r~:!nb vir nnnwend1ng va-n nuwe kapltn.al ,.,.0rd
flu, ook voorsten!ns sema_:lk ·:Jr die
V('rc~crc aanskaffing van pcr~ele op nn·
d~r ccntrn wa::tr huuroorccnkomst.e vfr
k~"~kikle pcrl:ele nfe bckom kan word nle.
Te:- opsomming dus vnn cl!e oor· wes;cnde • !'akt.ore .. ·ir vcrm('t:rdcring van
u rna.a;stta't>PY se knplt::tal en die be -C:t:de aanw':nrtin; daarvnn, kan die 'ol~enc!e t;e~nputee: wo:-d:
(a) l;itbre!<!!ng ''lin u rna&'..skap;>"
se klemhande!":1eubc1:;ai<e co.,.. b!n4
•
ncla~C!e \'("n·aardu.::d<! arUkcJs.
(b) Veq;rot:n" c:> llltb:cldmg van
die lo,·oerhnndel.
(c) Vergrot!ns en ultbreldlng van
die fnbrlek"\"OSe.
(d) Aansl<nl1lns van gesl<iktc
besis-heldspcrsele, vir <lie l<lelnhandel. Hicrdte oorslg, dames en here, me~n
ek, sn-1 u 'n wyer bilk gee op wat u
maatsko.ppy a.Jrccds pr<'stcer bet eo ool<
~lc %~l die toeltomsplnnnc vnn u direk·
Verslae oor bcdr)'!arc.sultate sowel ns
balnnsstatl! \'an u maatskappy word
van tyd tot oyrl nan aandeelhouers bc
-sor~ en uft hoordc van u kcnnls dnnr
-van! snl u on~-;Cl\\'Y(Cld saamstem wan·
necr ck s~ dat Bxcclslor Meubel-3 reeds
bekcnd sto.nn as ccn \'an die belangrtk
-ste rneubelsnke in die Jand, en In die ~y<lsbc!itclc vnn ">'f fnar ~n navolstog:s ..
waardll;C rcputnslc opgcbou het.
Nle aileen hel nnndcei.houers no~; elite jaar 'n O!;l perHnt dt;·tdcnd onl\'nn~:
nle, maar ook bet u dlreksle llnarln J;:eslaag om, tenspy;.e van die swn<t
:-oorwlnsbelnstln~~druk. aue opr!gtln&s·
ko.f'te utt te wl~ en 'n redellke re~trwe~
fon<t. op te l>ou.
Die !nbrcnr;o~& ,·a:-: ckstra kapltaal.
soos vooq;eotel. sal u di:"eks:e dus in
stl\at at('! om Exc:els!or !Jeubels sodnnlt: toe tl! rus. dn-t die g-root ;>otensfnltteltc
in rile mcubclbe<1r;·c doe!t.:"ef!end onq:!n
knn word. ...
Uhu'~ twct• wch:e snJ 'n pro.:cpchtul'
bc·:..lllhhnnr "'('<'~. en sn.J nnn til(' publlelc
t::tlrf'nthrld J:<'J:«- word om anndt•le In
ttl~ lmpltanl '!HI Excelsior ~Jcubets 01• I(' n«m.
Ann.:cRico Excelsior :l.!eu!>cls reeds 'n
):;e,·e!nt;:,nc en winsg:cwende sake .. onder·
nemfn~ t~# word 'n groot ,·raas nn nnn·
rlt'le \'Crwac. By ~oekenniog vnn die
nuwe nandete sal die huu:Hge nnnde<'1·
houer~ et;ler voorkeur gen!eL Soos u In die kennls~;ewi~l: op~emerk hct, worrt \'Oorgcst<l dat die knplllUll
vcrrncordcr word met. lf~HO,OOO t:ewonc
nnmlclc van 5/- elk, wat do.n ani be· tcl<~n <11\l u maatskappy se scmngllgde a·~nCiclclcnpitaal op £985.000 le atnnn Ani l<om. Hlcrdic nuwo ult~l((o van lcnpltnnl Is natuurllk no,:: onderhowl& n.an ,;ocdkeurins van die 'l'caourle.
Die mcubelbedryf tree 'n bloell)'llpcrk
hfnne !-!;OOS nooil- tevo!"e In sy ~csklcdc· nlo nlc. H!erdle bloeltyoperk moet
c~lcr nle net bc<kou wo~d In die 111: vao
dte o.rr;clope oor1og 9!: :-('~str~ek.ee ke·
vOIJ.; vnn die bufdlge tekort ctn.n woon
-hulsc, kantore. ens. waardeur d[C: ,~rao.g:
nn meuhlemente in temp.o tornrem na
~;clan~; die boubedryf sy ngtcrstaod In·
hnnt nlc.
)!eubcls Is en bly nans voed$Ci eo l<lcdlns •n belanl;l"ikc lewen•behoefle
\'f\n die mens. <'0 nfges(en von nbnor·
male o:nsta"'lCisbede snl die vrnag: na
rneubel• !n die toekoms nog steads •n brstc!ld!ger pell be<cok en haodhaar oa
celnng \·an d.!c natuurHke bevolk1ne;s
-aaowas. <!!e algemene v~rhoosde volks·
l:lkome e:: dte gelefdeltke alg(!mene ver-·
:neerc:!e:de lnkomste e::1 verhooe;:rle le~
we:-asst.a:tdaarc! van <!Se nte-blanke. T~o beslutte k~ ek meld dnt u <ll·
Org01nisasie
Un
Oos-K aapland
Genl. \V. P. v. d. llle1·we,
star-hoof ''f.ln gebie<l B, het die l<om-mando'!; vnn Adelaide, Slngte
rs-ncl< en !';omerset-Oos besoel< in
verband met organisasiewcrl<.
Die genernal
nm
die area,mm·.
Fanie Bel<!q)r ,·an Tarkastad,
was ook teenwoordig op die by
-eenkomste van Adelaide en
Sla.gtersnel<.
Op eersgenoemde lwcc plckkc
was o.rfisiersvcJ·gadcri ngs g..:hou
waL goed hygcwoon Is. 'l'e So -mcrsel·Oos is 'n goecl
byge-woonde l<ol'nmandovoq:;-adcring gchotJ.
Genl. Van dcr Metwc het
I<Ortliks gewys op die roeping en taak van die Osscwabrnnd
-wag en aangctoon dat in die
belcid ,·an die O.R. die cnigsle hoop opgesluit lc vir <lie
Afri-kancrvolk sowc! as vi!' die bla'1
-l<e beskawing in Suid-Afril<a.
V1r hierdie doel is volkome s-:~.
mcwerking van nile nasionaai -voelcnde groepe dringcnd nood
-saaklik en daarom dat die O.B.
dan ook nog steeds die ha:"!,l
,·an samewerking uitgestrek
hou.
Offisierc het. ool< die gcleent
-heid gehad om aanbcvclings te
doen vir hulle nuwe l
wmmando-hoofde \'Oigens die J'COI·g anisa-sieskema.
Hoewel daar 'n ontsottcnde
en ongcl<ende droogte in
daar-dic dele heers, slnan die een
-hede nog vnsber:Hle en sit hulle
met moed die slryd \'Oort. Deur
middei van lwllel< telyste is hu
l-le nog bcsig- om insamelings vir O.B.-dag- to docn en elke ko m-mando beoog- om minstens £100
bycen lc bring.
Soekmel<aar
VerUo
or
Steunpilaar
Die samclewing is dicp
go-skok deur dte skielike dood van
een \'an sy daadkragtigste lede,
\'eldl;nt. Andries \·an dor Watt.
Hy is Sondag, 22 September, op
sy :>Gstc verjaardag op sy plaas,
1\fyngenocgen, begrawc.
H:v is fcillil< 'n onmisbare
wcl'l<l<rag want hy het bynn. in
niles 'n lcicten<le t·oJ g-e::;pcel. Hy was cen van die ywer!gste offisicrc
en
die reglerhand van die l.:ommandant, en cen von die ecrste offisiere wa l in hicrdieI<Ommando aangcstcl is. Hy
hct nooit sy plig versaal< nie,
mant· onder die mocilil<sle om
-standighedo gctrou gebly.
Die O.B.-I<ommnndo, Fla3,
spt·cek hul meegC\'Ocl uit met
sy eggenote, \'Cidlmte. Van der
\\·att en haar Ucn ldnders wat
moet agterbly om die goeie
werk wat die oorlcclcnc begin
het \'Oort te sit. Ons \'ertrou dat sy die krag sal ontvang om
net so getrou
as
in die ,·erledehaar \'Oil< en land te dien.
rek.•ie dnnkbnnr I$ In die l<cnnl• dnt u
rnaat.!kappy rrNI" ''~cl r.errcsteer hel,
en dat ons 111tr~t1~ ''nJ trnr,: om 'n gP··
so ode eo konser.,•n tie we brlcld te \'Oig.
Annsoeh mu 'n ht1ur,.notcrlns: \'lr die
nnndelo vnn 11 mnnl,lutpr.r wQrd eer ....
dnn~ts gNIOf'll,
Ek stel <Ju• nou voor <lat die voor
-~cstelcle b".•lult, •oo" hrllr.l';anm in die
kcnnlgr;ewJn~: mvtor brhnndellns. socd·
gekeur en bcl<rl\gtlg word.
Hfcrop !ipre¢1< mnr, C. J. Visser van
Dlocmfontcln die vcq:nderlng soos vole
toe:
.,Dil 1s vir my hnlc nn.nj:;cnaam om
hltrdlc voorAttl tc Hl'lltond~<'r. As non· deelhoucr vnn l·:xreiRIOr ,\!cubcls vir
etllke jnr~. hct ~k nu~: steeds die onl
-wlkkclln~:s~:t\n~ vnotl hltrdie belowcnctc meubeiR!lllk rn•l ~root ''crtroue ~evol,;. Waar u o.• dlrrk•l~ ~ool uitbreldln~s· plaone btOOI:, \"Otl rk oortuh: daa.rvan <lat u die on<!crstcunln,; senlet van nne
aandcclhoucf".
Hlerdte mnnleknpJl)' van ons bewerc
op •n terrt•ln wnt ~ool moo:"ttllkhf',!t" In hou, en wnnr u as <llreksle nlreeds
•n sovestlsdc en wlnt'a.;C\wendc sank op· sebou het, Is dll vansCifS!>r<kend d:lt,
deur ekstrn. lu>pllnal In te brine, dlt
u In stna t sn·l Mel om u suk•cssc '·crder
op te voli;."
Hterdlc voorolclle ts eenpnrls nnnsc·
oeem en beluagtlg.
Siuur u POSBES'l'.ELLJ!\GS vir
o
KANTOORIJENOOICDHEDE
en
o
SKHYFBEHOEFTES
na
SOLMS
XJ
EKERK
Groote 1\:erl;gcbou, Parlemcntstrnat, 1{.\:\l'ST.\D Foon 2iOJ-:
SOOS MIN
VIrMA.NS
ge
m
aak
dcur
'!
\
'
SNl'ER
SOOS MI.V
Hoofweg
Beskerm u
Oe
Bring u oogarts se voorskrif
na
ons.Laat
gelnvalifiseerdeVoorslnif-Ooglmndiges u be
-dicn.
Wahl,
lawrence
EN
KtE.
BRJL)L-\.KERS
Aduerleystraat J20a, Kaapstad
Foon 22408
PA
A
RL
MJEUJB
EL
§
PRYSE STYG VINZ...'lO
KOOP
!'IOU
!
Ons hou alleenll!c gue:e
kwalltelt Meubels l.rl
voorra?d
\Verda
~leu
belh~ndclaars
.
(ElE.'IlDOl\IS) t!F:PERR Oroote Kerk:l't>bt)u - Knap;;tse
w
anru
IRS.
hl~ rQ)~~cc;!k
1T
IT'
liD~
tt
Rlrln»
~
oliD
~
lko
SEm .:..i.lT:Y-OEBOU - K.A.A.:PS'r.Ml
Ta..~Qr·wtore: lBsUvllie, SZ'.~nd en \\'}nlloq~
'-''
7
apenskoll1l
0Die e
nigst
e
nm
sy
soort
in
Aj
rikaa11s.
0DIT GEE 'N IUUTIESE
:-,rr·usBESJ{QUil\"G VAN
S.A. SOWEL AS
Il'\TER-:..-.-\.SIO~AI.E 1\UUS.
'
·
'· B
LA
D
J'IR
ALlllAL.
Jntel;:engelu:12
/
6
p
e
r
ja
a
r.
0Po
::>hus
23
S
TE
LLENJ!30SCH
ONS NUWEBaadj
ie-
en
Jumperpakke
van Linne wat nie kreuJ;clnio, is bale deftig.
St!:eyns
DIE i\IODEWC\'"KEL PAROWVir
Voetmoeilikhede
raadpleeg 'n d
eskundige
Handgema
a
kte
V
oetstutjies
Vol
gens Afmetings
:
'n
Spesi
a
li
t
eit
Phvsical
F
oot
(lll]ture
Orranjcea'J:!'('aat
§2
KA.AJP§lr AD
G.
A
.
FTCHARD
T
,
Rpk
.
(iLI<1 A.tl'II<SAnse Ha.ndcl.olllaUtuut
l\1ASJJNERIE. YSTF:R \V .4. RE.
PRODUI\:TEHA ... 'IlDEJA.'\.RS Foon 700 Opgerlg 1848
BLOEI\1FONTEI~ Ons Gee nog Steeds LEIDIXG
S
.
A
.
GRAFSTEEi\'-
E~MONUMENTWEHKE
(EJEXS.) RPK
Voortrcldccrll'eg - :\1.\JTL.-\..."-"D
,
Die
Boek boei
vo
11
begin tot
e
nd"
-- D I
E
0
.
8.
deur
S
.
J.
D
e
JO.
l'iGH.
'n Roman oo1· die stryd van die Georgnniseerde
Afriltanerdom 1939- l!J-15.
12
/
6 po
s
vry
.
~Ir<ID
fE~~llte§fi~
..
m3
@elklhla1
1lll@1~fi
Po
s
bu
s
29
-
STELLE
!\
BO
SCH
.
BLADS'i VIER DIE O.B., WOF.JNSDAG, 2 OKTOBER 194.6.
---
---
--
--
--DIE O.B., WOE:-TSDAG, 2 OKTOBER 1946.
MOORDJFORMUL
IER
Die Xcurenbcrgsc ,.hof" kom hierdic week tot sy onsa!igc
,·cn•ulling. By ons tcr pcrsc gaan was die vonnissc nog nie bc-kcnd nie, maar tensy daar 'n stcrfocdbesinning p!aasgcvind hcl.
is dit noodwendig- dat. 'n hclc aantal ,·an die Duitse lciers vir die prestige ,·an die hof met hul !ewe sal moct betaal. Aan 'n
haal-dollc mcnsheid is tog immcrs oeduie dat daar ,.'n ,·oorbeeld ge
-maak sal word van die agrcs~vrs" en dat hierdie ,,hof" daardic Yoor~eld sal slcl as hoekstecn!cgging van die duisendjarigc vredc. Omdat enlgc} nugtc'rc ldnd voomit lwn Ycriel hct dat hierdio ,.hofsifling'' net so min 'n toekomstigc oodog sal vool'lwm as wat
gcwonc g-crcg-~<howe moonl en doodslag uiisl>akel, moet aangc
-llccm wont dat. die oorlogsloiol'!l van die \\1estecsc demokrasic
NIJI•<enhNg gl'rcol hct as 'n forrnele oorhandiging van <lie Jwppo
van J)uit:;c lcicrs nan hoi voll<c as oorlogsprys in plel( van die
,.dric vJ·yhe<lo" wut hullo met sovcel basuingeldank beloof i:; en
waarvnn da:tr in tlio pral;tyk nog net 'n droomhcrinncring oo
r-gcbly hot.
Die f'amcstelling van die ,ho(" was in die ecrsle plaas reeds waarbot·g clal dit hier nic gcgaan het om regshandhawing nie, maar om wrnakneming <leur die oorwinnaars op die oorwonnenes.
Dit. is jmmcrs tog 'n oeroue rcgsbeginscl dat die aanklaer nie
tcrselfdcrtyd ook r·egler l<an wees nie. :--taar vir hierdie hof hct hierdie beginsel nie gegcld nic. As rcgters h~t Groot-Brittanjc,
J\tnerilm. Ru-.Jand en FranJ;:ryl;: op die reg,tocl gaan ,it om die nanl;:laJ!'te aan te hoor wnt Groot-Brit tanje, Amer·ik1., Rusland en
Franl;r_rt;: a:tn hullo ,·oor tc Hi het en om die getuicnis tc oorwceg "at Cn>ot-HI'ittanjc, Amcrilm, Ru,Innd en Franl>ryk af tc
le
gchad hct. En hlcrdle week !:preek Groot-Brit tanje, Ameril>a, Husland en J•mnJ;:t·yl;: dlo ,·onnisse ult waf Groot-Britbnje, .>\rne
-rika, Hu~land en l•"ranluyk as ldaers co ver,·olgcrs aangcn a het.
l3LOEDFEE~
JiJn daannce sal Ncurenbcrg 'n nuwc voorbecld aan die ge
-skieclcnis gcstel hol - 'n voorbeeld wal <.leur sy koelbloedigiteid die ocrwoudpraklyl;: van l;:opvclslagling weer in die !ewe roep,
maat· ook dcur sy bysmnak van huigelagtigheid toekomstigc oor
-wonncncs sondcr cnige proses sal likwidcer. \Vant, hoewcl daar
cnkclc Engolse l<ocrantc, ool< in ons land, is wat in die jongste dae van onlnuglering hierdie hof-spel sl<crp vcroorcteel het, is die algemcne beswaar in Gcallieerdc kringe nog hoofsaak!ik teen
die (cit dal die hofsitling tc lank g-cduur het. Totsovcr blyk die vernaamstc lcs nog maar te ,,·ees dat die bloed(ees van toel<o ms-tige oorwinnings met groter· spocd dem·gc,·oer moet word.
~ca1rn::ru
~\%Y
&;!T
lk:mfrll~
@
fP)
IHI
<ID®
ff~<ID liD1H~J
ft
o
Leal@
llD
~
~Ihl~Jr
fHI<fir
lhlalall
~
o
hiD
o"'
.&a!
liD
thJ(O)@l
S
anmstaan -- dit
is di
e
en
i
f!ste
nwni
f>r
om
t
'
(
•
ldm.
S
muts
e
n
s.r party
by di
e
v
slembus
t
e
ver
-slaan, h
e
t
ho
ofJw
mdt.
W
.
R. Laubscher
,
J
·oorlig-t
i
n
gs
ojfisi<'r in
Wes
-
.K
aapland
,
Satcrdagmiddag
,
2
1
Se
pt.,
i
n
die
stadsaal
op LadisnLith
verldaar.
.... Hooflwmdf. Laubscher het die woord govoe1· by gclcenfh<:icl vnn die .;aarlilcso 0.13.-.funl\sie. Die byeenkoms het in die tclccn gc!,laau vau die O.lt. en die il.l.N.P. so ooreenlwms om rncluuu· se J'uni\Sit's to ontlersf(·ur\ fl'i 'n voorbcreidendc t·oets:-tap vir vcrclcre
samew(•t·ldug. Hcclwat Joicrs en lcclc van die n.N.I.,'. hot die fuul
;:-~ic bygcwoon. Die ~<ekrelaris van die U.N.I'.-<listril<sruad hot ~'Y
ntad met diu funl;sio veret'nsclwig <leuc n bcmoedigcndc telegram aan hooflwmtlt. J. Hufmf·yr to stuur.
D
i
e
gt'
H'l
•ld
ig
c
oorwag
·
v
an
st
.
e
delil>
e
1n
:>
platt
e
·
land$.
e
sNds
by di
e
eolg
e
rzd
e
r;erl..
i
e
sing
b
e
lwort
rli
e
llo
odsrwlolil.-lw
id
v
an
A
jrilwn
e
rsam
ewerk
in
g
ond~tb·b
e
lsitmi
g
t
e
onderstree
p
,
lz
et
lzo
of
/,:omdt.
La
u
bsc
h
e
r
r
o
orts
t·
e
rldaar
.
V
amlaar da£
dr.
1
-
F
.
.1.
1·an R('IIS·bur
g
11ame1lSdi
e
0.8.,
'
n '!;Oorst
e
ltoi
sa
m
e
skal.-cling
ran
anti-reg
e
ringsm
agt
e gedoen
lwt
.
1-Herdic voorstel behels 'npaar punte:
0 Daar moct samewerking
wces tusscn al <lie naslonaalgc
-sindc groepe sondcr uilsluiting
'
'a
n
cnigccn; dit. betckcn datondcrlingc vyandelil\hc<lc vir die
doclcindes van die vc rl<iesing-stryd gcstnak moot word.
0 Die O.B. snl gccn l•and i-datc ste! nic, en cis gccn sctels of bnnntjics nie; die O.B. sal die buitc-parlcment<!re clecl van die
nasionaalgc~inclc- of \'Oiksfront
wees.
0 Gcenccn Yan die samewer
-kcndc partye hoc( hul bcginscls of idcntiteiL prys tc g-ee nie.
ln die rrnl<fyl• ])('!('){en dit c.la l die O.B. ben·icl is um vir clio l<nnclida:tt van 'n na-.ionnalge
-~inclc party t<: -.tl•m, mits ~~~ 'n
lmndidaat ·n honrlgcnoot b en
nip 'n V~·ancJ \'!HI c\i(• 0.1\. en
::tnclcr rl'publil<cin!'c groepc is nic.
A<; die 11.~.1'. due; in hicrdie
J;:it•-.afdding- 'n l<atHiiclaat stel
wat hom hinnl'ltant <lie grcnse
van die afdelint: ~0\\ rl as
claar-buitc (bv. in clie H.X.P.-l<o u-lws) bc'llc·n as 'n h(lnclgr·noot
van we
o.n
.
I'll nnrl<·1· nasionale groPpe clan sal dil' O.B. horn dandwerldil\ hy tlie ~tcmbus on-<lcl'stenn.
Ek hoop dat die vuurljie wat
u hier op Ladismith vir same-wcrking aru1gcstcek het, soos 'n vcldbrand deut· <iie hole,
Suid-Afrika Sal sprei, heL hoofl<Omdt. Laubscher besluit.
BElWEI' OP H.N.r. Komdt. J. F. P. C. O osthui-zcn, waL die voorsitlcrslocl
in-geneem het. het gcse dnt die
ecrste dccl van die plaaslil<c
saamwerkpoging, nl. wedersyd-se steun Yan die funksies, nou afgehanctel is.
Uoo!korndt. Laubscher het
sume"'erldng in ons nfdeling
vanmitldag 'n stap verdc1·
ge-voer <leu!' sy uitecno;etting van
t!ie O.B. so aanbocl van , ·crldc-singstcun ann die H.X.P. El;: doen nou 'n hcroep op die plaas
-likc bcstuur n\n tlie H.N.P. om
te anfwoord or die aanhod \\:lt
gemaak
i
s,
het lwmdt. Oosthul-zcn gcsC.
Die O.B.-kommandante en haar ywerige \TOUC vcrdicn alle
lof vir die gt·oot sukses van die funksic. Die inwcndigc mens is
ruimslwots met allcrlci Jel<ke
r-nye \·ersterl< in 'n gescllige en
aangenarne atmosfeer. Die mooi bcdrag van £140 is ingcsamcl.
YERJA.\RDAGYIER~G I~
DIE PA
A
RL
Die t radi-,ionclevcrjaardag-vlcring van die K.<T. en A
djunk-JCG. in die l'aarl word ltierdic
jaar <•J> Sat<·rdagaand, 9 ~o
vl.'mhcr·, In die sta<lsaal gcltou.
o.n.-offbi<'re en lede wortl
vl'rsoclt orn die datum in g
e-clagtc tc hou by dio I·ccling va11 moon I li l;c funi\SiC>; wa (. uaar·
moo 1-an botr;.
HE
I
.
D
EI
,BERG
, T
VL.
Onder Ieiding van hoof l;:omdtc. l\L A. Couws en hoo! -l\omdL. Ross lee hct die vroue · en mannc-kommando's \·an Heidelberg, '1'\'1., op 31 .\ugus·
tus 0. !3.-dag by wysc van 'n
,·ergadc:·ing in die stadsaal gc
-vicr. Die groot gehoor is bc
-sielencl tocg-esprcek dcur genie.
K. ).!alan
en
genl. \·orster.Omdat <lit so rnoeilik was om
die nodig..: midddc in die han
-de tc kry, is daar geen funksie
gehou nie, maar aileen kollclc
-telyste uitgcstuur. Saam met die
geld wat reeds in die lms was,
bedra die insameling vir 0.13.
-dag mcer as .£138. By die in -samcling van hierclie bcdrag hcl die brnndwagte gecn moei
-te en opo(fering te vee! geag nie. Die IJcvelvoercmk offisie -re wens <lie branclwagie tc be
-dan!< vir hu! sclflosc <liens aan die Vol!<sheweging.
ltEGER!XC W.\AHSKC JX
-DitmS: 1\fnr. H. G. Lawrcnc<;, Minister \·an Justisic het 'n waarskuwing aan die Indier
-wclsoortr·cder·s gerig dat indien hullc vcrder \'Oorlgaan om die tronkowcrheid te bclaster, ct:e staat genoodsaak sal wecs om die tronl<bcamptes te beskerm.
Die Indicrs hel nJ. bcwccr dat
daar Bclsentoestande in die tr·onk hccrs. Hy hct \·erklaar dat dit fantasties is. 'n Per
-soonlil<c ondcrsoek en rapporte toon clat dit nic die ge\·aJ is nie.
Hy hct. gcsc <lat hy nie sal hui-wcr om die amptenare tc be
-SI<crm nie.
)faar nic net was die samestclling van die hof 'n blatante
,·erminking ,·an die reg nie, ook sy proscdure het in die gees ,·an
sy wese 'n ,·oorbeeld van rcgsvergryp getoon wat selfs van 'n ;·ersluoeidc gewcte protcs sou uilgclok hct. Dit is immcrs 'n
fondament in die regsuitoefcning dat die dry::,·eer Yan 'n b~skul digde \'a.<;g-estel moet word ,·oordat en opdat 'n ge,·o!gtrckldng
ten opsigte ,·an sy aansprecklikhcid gemaa.'< kan word. :\taar in
1\curenberg- is die motlef buitc Ol'(le gorce!. 1\:eer op kcf'r as 'n be:-kuldigtlr tlie s:'rond ,.i r ~y opt rcde ,,·ou belig met H'r"·ys ing-na die ''.rNle vnn Ver!'lailles - 'n grond wat g-cnl. Smut~ rccch prof<'ties c•rkcn het - i!'l clit <leur Groot-l3rittunjc, Amerilm. Uu
s-bnd en Vranl>ryk in hul hoednnig-heid as aanklacrs be!Str~: en
deu:· Groot-Br·it tanje, 1'\.mcdlra., Hnslancl en Franl<ryk in hul hocdanigheid a" regt<.'rs verbicd. Die woord Versailles is uit die
dol<umenlc van die ,hof'' gcweer met jalocrse sorgvul<ligheid.
Jn hierclie vcrband het 'n Britse wnartligheidsbeklccr hom die ll<lWC voll;:crcgsrccl laat ontval dat sclfs a! was Duitslancl
ver-onrcg, hy nog gccn rcclc gchad hct om daardic onrcg met wapcn-gowcld te herstel nic. Hienlie llllWC bcginsel hct aile oorloo buitc
di(· hestl'l' van we vollwreg gcplaas - ook die gocic oorloc vir
demokra~ic. Cit ristenuom en die ,drie vryhede''.
Dat u op Ladlsmith die noo
d-saaklil<hcid vnn samowerldng bcscf blyk du iclclil< ui l tt po
-gings in hicrdie vcrb:\lld -
po-gings waan·oo1· e'k 11 die hulde br·ing van baic duiscncle Afrika
-ners wnt soos u vocl oor same
-werking.
SOOS ONS
/LfESf.fR.§ DDT
SOlEN
RORTSTOl\"DIG
Oug-f'lulddg- hot ltierdil' reel nie Ianger gcuuur as die hof~if
ting- self waar dit nc<·rgcl(' i!' nic. want reed<: is Croot-flrittanjc.
Ame:-il;:a. Ru-.land en Franl;ryl< gewil;l>cl in ·n bcwapeningswe
d-loop - met Duitse hulp - teen melmnr. elk met die gocie voor
-ncme om die onsl;cndbaarhcid van sy t'ie gcbied l'n bclange,fc1·c In die laa<;tc in!'tnn!.ie mel wapcngcwchl te ,·erdedig. En re<'d!' vubli..;(·('r Rusl'i<.'!'c Jwerant<.' b~' voorb!lat <lie name ''an ntm·e
,.ooJ·-lo~smbdudig('t·s" wat in die we~te tot oorlog- aanhits. Yoorwaar.
die Xcurcnbcrgse ho.f hct homsclf nic oorlecf nic! :--raar sy dade
mag die kortslondige res van die wercldges'kiedcnis oorlcef as die forrnclc ontsluiting van die eeu ,·an geweld waar die Sl-:rif na toe hcenwys ;·ir die laaste dnc.
Ricr·die hof, wat in die harte van wraakbcluste staatsmanne
bedink is as 'n soorL moordformulier oor die hoofdc van hul necr
-ge\·eldc vyand, het 'n voorbeclcl in die s'koot van die westerse heskawing gewerp wat moonllik nog In die plek van 'n nabelrag
-ting reeds tocgepas sal word op een van die mede-ontwet·pcrs C1aarvnn - not meedoenloser en met minder forrnaliteit waarskyn -lik.
OUITSERS
STEM
Die Christelike Demol;:ralicse Bond, die regsgesindc party wat l-\.atolicJ;:e en Protcstantc inslult
llet ·n klein meerdcrheid oor die Sosiaai-Demoltrato behaal In die
munislpale verkicsing in die Brits-besettc gebicd. Die Chris-tcl:ke Demoluate het 6.637,663 stemme op hulle verenlg en die Sosiaal-Demol<rate 6,319,136
CHHIST
ELIK
stcmme. Hullc het onclcrskei
-delik 19,129 en 17,122 sctels
\'et·o,,·er. Die Komrnuniste hct 718 seteJs ,·erO\\·er en mecr as een miljoen stemme saamge
-trek. Raudidate buite party-\'Crband het egtcr vcrre\\·cg die
meeste sete!s, t.\'\'. 28,870, ,·er
-0\'l'er.
DJF: 'fOETS
On:;:-<'lul;:ldJ,:" moct cl< u hcr -imu'r dat di<• 1'1·ns I'll oprcJ.:'theicl 'an u s:'C\'01'1 'ir samcwcl'ldng.
!>Owe! as dit• laag van 11 "il tot
:-nme\\ <'rldng- in eli!- lab is van
·n ern-.tigc tocts v('ri<CI·r. En
hicrdip toets word ,·cral gestcl
nan eli(· plaa~lii<C lf.l\".1'.-lciers en hul gro<•pc.
Die tocts ontstaan dcurdal die O.B.-Jeier se sanmwerl<voo
r-stel dcur die H.N.P.-leicr ve
r-werp is. ln die Jig \·an hierdie vcrwerping 1\an samcwerking
vanselfsprcltcnd nic vnn bo a(
l<om nic. En as die samewe
r-king ,·an onder uf moct lwm, soos hicr op T...adismlth ten
clui-dclil<ste die begcerte is, dan
moet die plaaslil<c H.N.P.-!ei·
ding samewcrldng mel die O.B. aangaan teen die uildruklil<e wil in ,·an die hoofleiding van die party:
Sal u !tier plaaslik hierdic
lod<: lwn tlcur~ta::tn·? Inrlicn \\<.'I. gann 11 nic aileen 'n
voorbecld wccs vir die hcle
Suicl-Afrilm IIi<.', maar ool• 'n
in!>pirasi<.'; en fcrloops, dan
gann die l<andidaat wat u
hi('t· ganu stannmnalt seer se -lcerlik die paal haal.
fo/Iaak V erraaiers
Hfgenl. (kapt.) Henri Slegt -kamp, D.T.D., )tiddelburg, Tv!.,
sluyf:
:--ret tcleurstelling en ,·erag
-ting het ek die ,·et·l<lnring ,·an adv. J. G. Strydom gelces waar
-in hy opnuut tc ,·elde trek teen die O.B. \Vas ad,·. Sll'ydom nie ook op Monumcntkoppie nie?
Indien hy daar· was, sou dit beter gewees het as hy nie d::tar
was nie.
Mnr. Stryclorn, die Ossewa
-brandwag het gekorn uit die
volk, en nietecnstaande u ve-nynige aanmcrldngc sal die O.B.
bly voortbestaan. Ek hct mecr
onclervinding opgedoen a.c; u en ek was altyd 'n Nasionalis, 'n
persoon wat getrou bly aan sy
!deaal, en e'k sal dit nog bly,
maar ek 's deur u en u komitee
uitges'kop omrcde elt nie ,
·er-raad wil plecg- teen ons O sse-wabrand,,·ag nie. U \dl ,·an die
O.B. ,·erraaiers maak, soos ook
verraaicrs gemaak is in die Tweede Vryhei<isoorlog. )'Iaar al is dnar sovcel af,·alligcs wat die eed \'aJ1 die O.B. gencem
hct, God sal u met u ve rdag-makery geen seen laat ont,·ang nie, maar u sal veragting van elke opregte Afrika:-~er ont,·ang.
Dat op sekert' plekke die
Afril;aners tot besinning gekom hct en O.B. en H.X.P. teen u sou saamwcl'l;:, is 'n bestie ring-van ons Licwc Here en daari;; is u mngteloos. El< is 'n Xasio
-nalis, nic gcmaal< nie, maar met my Afrikaanse gc,·oclens en tcrselfclertyd cen \'a:l die op -rcgslc en .r::-ctroustc O.B.-offi
-sierc. Verstaan my goed, Ad,·o -l<aat, ons Ofiisiere en Bt:rgers werk in die O.B. \'Olslrek nie ,·ir geld of ,·ir persoonlike o£ politiel<e hclang nic, want alles wat ons doen is vrywillig en in belang van Suid-Afrikn. AI is ek vanda.g arm, kan ek u dit sc, dat g-cdurcnde die Dricjarige Ooi·lofr my £2,000 aangebied is as cl< my met my burgers sou
laat vnng, en my antwoord aan daarclic offisier van die Intel!i
-gensic-afdcling was dat as ck
hom in handc kry ek hom sal ophang aan die naastc boom.
So, ad\·. Strydom, is my Afri
-kaansc gcvoelcns, en nog mcer,
en vera! my opt·cgte ge,·ocl en pligtc tecnoor die Ossewabrand
-wag.
)fnr. Strydom, staak nou u haatlikhcid en toon ook dat u 'n Afrikaner is. Dit lyk m~· u hct ook die sprcekwoord ,.\'cr -decl en heers" lief, maar u bot
-tel sal d:-yf op die water totdat