PROEFSTATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, TE NAALDWIJK.
VERSLAG BETREFFENDE BLOEIIAARNEMINGEN BIJ KASPRUIMEN 1957»
door : D. de MOS W. SMIEMANS
-p r o e f s t a t i o n v o o r da G r o e n t e n - en f r u i t t e a l t o n d e r g l a s t e N a a l d w i j k .
J P r P
/»2 «me-, M
V " - v \
v <"> %>' ®A£
c . 73KSLAG BITRSfFSTD'i 3L03I'rvAAHIOi:IE'G:3I B I J KA3P2ÜI ^ .
= — — r= = = =z=:r:cz=r=: = = = —=r —~ = r=r=~r^zrzr=:~= z==r=: — — — — z z : ~ ~ — = == ~ ^u; ^ V> D o e l , E e t d o e l v a n d e p r o e f was n a t e g a a n , h e t b l o e i t i j d s t i p e n de k i e m -k r a c h t v a n h e t s t u i f m e e l . O p z a t . B i j d e z e p r o e f w a r e n d e v o l g e n d e r a s s e n b e t r o k k e n s 1 . Golden J a p a n 2 . B e a u t y 3 . S a n t a Ho s a 4 . Fo rmo s a 5 . G r e a t Yellow 6 . I n d i a n Blood
I. Ape
6 . Eed J u n e - Amerika9.
Has d e B l o o i s De r a s s e n waren a a n w e z i g i n w a r e n h u i s I I op h e t P r o e f s t a t i o n .I n d e e e r s t e p l a a t s werd n a g e g a a n w a n n e e r 10/i - 'jOp e n 100B v a n de bloemen z i c h o p e n d e n . I n de t w e e d e p l a a t s h e t t i j d s t i p v a n a f v a l l e n v a n d e b l o e m b l a a d j e s , d i t om n a t e g a a n o f e r o n d e r l i n g e v e r s c h i l l e n z i j n t u s s e n d e r a s s e n w a a r u i t een c o n c l u s i e k a n worden g e t r o k k e n v o o r d e o n d e r l i n g e b e s t u i v i n g . I n de d e r d e p l a a t s werd de k i e m i n g van h e t s t u i f m e e l n a g e g a a n b i j h e t b e g i n , d e v o l l e b l o e i en h e t e i n d e van de b l o e i p e r i o d e . V e r l o o p v a n d e p r o e f . De w e e r s o m s t a n d i g h e d e n waren op 11 m a a r t I 9 p 7 a l e r g g u n s t i g . Hoge t e m p e r a t u u r e n v e e l z o n . I n d e r u i m t e waar da bomen s t o n d e n was e e n warme-l u c h t k a c h e warme-l g e p warme-l a a t s t om, z o n o d i g b i j d a warme-l i n g van de t e m p e r a t u u r t e kunnen s t o k e n .
Cm d s o m s t a n d i g h e d e n zo g u n s t i g m o m e l i j k t e houden werd d<es n a c h t s wat b i j g e s t o o k t . De g e m i d d e l d e n a c h t t e . a r a t u u r i s t i j d e n s en ook n a d e b l o e i n i e t l a g e r g e w e e s t dan 1 5 ° C e l c i u s . D i t i s v o o r pruimen z e e r g u n s t i g .
De g e n i d â e l & e d a g t e m p e r a t u u r was t o t 25 m a a r t boven d e 20°C, u i t g e z o n d e r d 1 6 , 1 7 S3- 1S m a a r t t o e n s a n t e m p e r a t u u r voorkv.raa van 1 7 , 16 s n 1 7 ° C e l s i u s . Deze t e m p e r a t u r e n kunnen g e e n i n v l o e d g e h a d hebben op de z e t t i n g , omdat d i t n i e t beneden h e t minimum l i g t .
De l u c h t v o c h t i g h e i d schommelde i n de p e r i o d e van 12 t o t 27 m a a r t o v e r d a g t u s s e n d e 70 e n 9 7 g . Des n a c h t s was de l u c h t v o c h t i g h e i d s t e e d s boven d e 9 0 » .
'o e w
Overdag werd d o o r l u c h t v o c h t i g e r s en d o o r b r o e z e n de l u c h t v o c h t i g h e i d op p e i l g e h o u d e n .
Door de z e e r hoge t e m p e r a t u u r v e r l i e p h e t b l o e i p r o c e s bui t e nge w oon s n e l . Cp 11 en 12 m a a r t waren v a n a l l e r a s s e n 10g van de bloemen o p e n - g e g a a n , o p 1 3 en 1 4 m a a r t s t o n d 10Cg v a n de bloemen i n b l o e i .
H i e r o n d e r v o l g e n de d a t a waarop 1 0g en 100g van de b l o e m b l a a a j e s begonnen t e v a l l e n . 10, v v a l ö O v a l S a n t a E o s a 1 3 m a a r t 21 m a a r t Formosa 1 3 !t 2S Î! Ape 1 3 1! 21 H Golden J a p a n 1 3 !1 21 » G r e a t Yellow 1 4 II 26 it b e a u t / 1 5 II 26 Î! I n d i a n b l o o d 19 !t 26 » med J u n e (Amerika] 1 9 ÏÎ 25 U
O p v a l l e n d eras, d a t h e t r a s Ape v e e l bloemen l i e t v a l l e n , zo gauw d e z e waren open g e g a a n . i k h e b d e i n d r u k d a t d i t r a s d e z e e r hoge t e m p e r a t u r e n n i e t k a n v e r d r a g e n .
I n 1 9 5 ° z e t t i n g , ondanks z e e r o n g u n s t i g weer b i j d i t r a s goed t e noemen, v a n b l o e m v a l was t o e n gee?e s p r a k e .
Oom S a n t a ..desa l i e t w a t bloemen v a l l e n , e r g e r was d i t w e e r b i l h e t E a s d e m x o o i s .
B e z i e n we h e t b l o e i w e r l o o p , dan s t a a t b i j g u n s t i g weer de g e h e l e boom i n k o r t s t i j d i n b l o e i . T us se n d e v o l l e b l o e i en de v o l l e d i g e v a l van d e b l o e m b l a a d j e s z i t t e n w e l v e r s c h i l l e n t u s s e n d e r a s s e n , k a s d e b l o o i s b i j v . 8 a
Sar e s a e n Ape p d a g e n , h e t i s wel o p v a l l e n d d a t h e t j u i s t de r a s s e n z i j n d i e g e m a k k e l i j k v o o r t i j d i g hun bloemen l a t e n v a l l e n . A l l e a n d e r e r a s s e n l a t e n ne. IG t o t 1 4 dagen hum. b l o e m b l a a d j e s p a s g e h e e l v a l l e n . G e z i e n d e z e e r hoge t e m p e r a t u u r i s d i t e e n v r i j l a n g e p e r i o d e .
3.
H a t s t u i f n o e I -k iee i n g s o n d e r z o e k .
Tan ds i n d i t v e r s l a g genoemde r a s s e n werden o"o 11 m a a r t e e n 2 0 - t a l g e l i j k w a a r d i g e knoppen g e m e r k t v o o r h s t s t u i f n s o l k i e n i n g s o n d e r z o e k . Op 12 m a a r t werd v o o r h e t e e r s t e e n p r o e f j e i n g e z e t . Om 11 u u r ' s morgens a e r d e n v a n e l k r a s d b l o e m p j e s v e r z a m e l d . E e t s t u i f m e e l werd a f g e t i k t op e e n h o r l o g e g l a s en d a a r n a met een p i k n a a l d i n e e n d r u p p e l 1 O a s n i k e r o p -l o s s i n g g e b r a c h t . Deze d r u p p e -l s werden o e e n d e k g -l a s g e k r a c h t met b e h u -l p v a n e e n i n j e c t i e s p u i t . De d e k g l a a s j e s werden met b e h u l p v a n een ' r e i n i g v a s e l i n e op e e n g l a s e n r i n g e t j e ' g e p l a k t , d a t ook weer met v a s e l i n e op e e n o b j e c t g l a s g e p l a k t w a s . Op i n d e r o b j e c t g l a s kwamen d r i e r i n g e t j e s . I e d e r e b e p a l i n g werd i n z e s - v o u a u i t g e v o e r d , d a a r n a werden de o b j e c t g l a a s j e s i n e e n met n a t k i l t r e e r p a p i e r b e k l e e d d o o s j e weggezet i n e e n t k e r m o s s t a a t b i j 2o°C. k a p u u r s u l l e n de dan nog n i e t gekiemde s t u i f m e e l k o r r e l s n i e t meer k i e m e n . Het a a n t a l "fel en n i e t gekiemd'-; k o r r e l s werd g e t e l d o n d e r
e e n m i c r o s c o o p , n e t b e h u l p van e e n o c u l a i r - i i e t - m l c r o m e t e r . l i e t a a n t a l i n g e z e t t e k o r r e l s '.sas s t a - k l s 1 0 0 . kon e r n i e t get:-.la worden dan werd h e t s t u i f m e e l bewaard b i j 2 t o t p" C i n d - i j s k a s t . Da k i e r ; b u i z e n zouden a n d e r s t e l a n g worden en t e l . 1 en o n m o g e l i j k maken, k a 3 k e e r i n z e t t e n waren a l l e g e m e r k t e bloemen u i t g e b l o e i d ; d a a r n a werden bioem.ejes g e p l u k t d i e i n v o l l e b l o e i s t o n d e n en waarvan d e h e l m h o k j e s open g e s p r o n g e n w a r e n . E e t s t u i f meel v a n de d i v e r s e r a s s e n kunnen we i n twee g r o e p e n o n d e r s c h e i d e n .
1 . S t a i f m e ï l d a t l i c h t i s en g e m a k k e l i j k v e r s p r e i d t ;
2 . S t u i f m e e l d a t m o e i l i j k v e r s p r e i d t en e r g g e m a k k e l i j k k l o n t e r t , ' u i t g e z o n d e r d Ape, b l i j k e n de r a s s e n S a n t a E o s a , l o r a o s a , k a s de B l o o i s
en k r a t Yellow 8 t u i few-el t e b e z i t t e n d a t dooi- k l o n t e r e n m o e i l i j k v e r s p r e i d t . E e t s t u i f m e e l v a n h e t r a s Ape s t u i f t g e w e l d i g , b e a u t y en I n d i a n kkoed l e v e r e n f i j n s t u i f m e e l d a t goed v e r s p r e i d t . O p v a l l e n d i s , d a t h e t a l l e r a s s e n z i j n d i e g e m a k k e l i j k v r u c k t z e t t e n . Golden d a p a n neemt h i e r b i j een t u s s e n p o s i t i e i n ; l e v e r t n o r m a e l s t u i f m e e l d a t n i e t o p v a l l e n d g e m a k k e l i j k v e r s p r e i d t . Eod-dune Amerika g a f d ' e i n i g bloemen, h i e r o v e r kon g e i n g o e d o o r d e e l v e r k r e g e n worden.
De k i e m i n g van met s t u i fme e 1 .
E e t kiemen v a n h e t s t u i f m e e l l i e p b i j da v e r s c h i l l e n d e r a s s e n s t e r k u i t e e n . Z i e g r a f i e k . .
Op 1 2 e n 1 3 m a a r t s t o n d e n de bomen p r a k t i s c h v o o r 100;o i n b l o e i .
Toch waren e r m e e r d e r e r a s s e n waar h e t s t u i f m e e l p r a k t i s c h nog n i e t k i e m d e . D u i d e l i j k l o o p t d i t i n h e t oog b i j Golden J a p a n , Formosa en I n d i a n D lo o d . B i j r a s s e n a l s . Ape, S a n t a E ó s a , l ' a s d e E l o o i s , B e a u t y e n Eed J u n e Amerika k i e m t d i r e k t a l e e n hoog p e r c e n t a g e v a n h e t s t u i f m e e l .
Het opengaan van de o i o einen z e g t d u s n i e t s t e n o p z i c h t e v a n d e k i e m i n g v âet tu i f m e e l ,
Formosa s t a a t i n d e p r a k t i j k bekend a l s e e n g o e d e b e s t u i v e r v o o r Golden J a p a n . D i t k l o p t d u s vrai met de opgedane e r v a r i n g e n .
I n b e s t u i v i n g s p r o s v e n g a f Golden J a p a n o p B e a u t y e e n n e g a t i e f r e s u l t a a t , e v e n a l s Golden J a p a n o p Ape. D i t k omt d u s o v e r e e n met de e r v a r i n g e n o p g e d a a n b i j d e z e p r o e f .
I n d i a n f l o o d s e t s o n d e r b e s t u i v e n g o e d v r u c h t j werd Golden J a p a n g e b r u i k t a l s b e s t u i v e r dan was h e t r e s u l t a a t t o c h b e t e r . Cok d i t k l o p t d u s met d e e r v a r i n g e n van h e t s t u i f m e e l o n d e r z o e k . H e t z a l i n d e p r a k t i j k d u s w e n s e l i j k z i j n d i e r a s s e n - a l s b e s t u i v e r s t e k i e z e n , d i e w a t d e k i e m i n g van h e t s t u i f m e e l b e t r e f t p a r a l l e l l o p e n . Onwetend h e e f t do p r a k t i j k d i t z e k e r s t e e d s g e d a a n . k a t d e k i e m p e r c e n t a g e s b e t r e f t , v e r w i j z e n w i j u n a a r d e l i j s t a c h t e r i n d i t v e r s l a g . C o n c l u s i e . De o m s t a n d i g h e d e n v o o r h e t n a g a a n v a n b l o e i w a a r n e m i n g e n waren i n 1957 b ui t eng ew oo n g u n s t i g . I n e e n z e e r k o r t e t i j d s t o n d e n d e bomen i n v o l l e b l o e i . Door h e t g e b r u i k v a n l u c h t b e v o c h t i g e r s en d o o r b r o e z e n was h e t m o g e l i j k e e n j u i s t e l u c h t v o c h t i g h e i d t e h a n d h a v e n .
7oor e n k e l e r a s s e n was de temperatuur w a a r s c h i j n l i j k t e hoog. Deze l i e t e n
i n m e e r d e r e o f m i n d e r e m a t e de bloemen v a l l e n .
D i j h e t b e p a l e n van de k i e m k r a c h t v a n h e t s t u i f m e e l b l e k e n d e r a s s e n i n twee g r o e p 3n u i t e e n t e v a l l e n .
Den g r o e p k i e m t d i r e k t b i j v o l l e b l o e i g o e d .
Den tweeda g r o e p g e e f t de b e s t e k i e m i n g b i j h s t a f v a l l e n van de b l o e m b l a a d j e s . D i j o n d e r l i n g e b e s t u i v i n g v a n de r a s s e n , b l e e k e r v e r b a n d t e b e s t a a n b i j de z e t t i n g . Kiemt h e t s t u i f m e e l p a s a l s de b l o e m b l a a d j e s a f v a l l e n , d u s l a a t , dan kon een n e g a t i e f r e s u l t a a t opgemerkt worden a l s e e n r a s met s n e l kiemend s t u i f m e e l g e b r u i k t w e r d . Den r a s met s n e l k i e mend s t u i f m e e l g a f e v e n e e n s e e n n e g a t i e f r e s u l t a a t a l s e e n l a a t kiemend r a s g e b r u i k t w e r d . voor de p r a k t i j k i s h e t b e l a n g r i j k a l s men w e e t hoe o f h e t s t a a t m.et de k i e m i n g van l i e t s t u i f m e e l . Daarom a c h t e n w i j e e n v o o r t z e t t i n g van de p r o e f , a a n g e v u l d met r a s s e n d i e t o e k o m s t h e b b e n , v e r a n t w o o r d . De p r o e f n e m e r s k . Smiemans • • p o —•'. Cie o s n o v . ' p o J. k".
pboifsI 'aiiof 7C02 i n Gkc:kr?;ii~-- mi ikiirT^ d i ? ciam giai tj kAALPkijk. P r o e f s c n e m a : J e t r a f f e n d e b l o e i w a a r n e n i n g e n b i j k a s p r u i m e n P r o j e c t I I I - I I . D o e l : Gegsvans t e v e r k r i j g e n o v e r h e t b l o a i t i j d s t i p an da k i e m k r a c h t v a n h a t s t u i f m e e l . O p z e t :
G e b r u i k v"ordt gemaakt van da bomen, d i s i n w a r e n h u i s I I voorkomen. E i e r b i j -forden da v o l g e n d e r a s s e n g e b r u i k t . 1 . b e a u t y 2 . S a n t a ILosa 3 . Formosa 4 . G r e a t Yellow 5« I n d i a n Blood O • Ap -3 7 . Hed-June Amerika o . Has d e E l o o i s J . Golden J a p a n I n d e e e r s t e p l a a t s z a l van d i v e r s e r a s s e n vor&sn o p g e t e k e n d ; h e t t i j d s t i p 10>> - 50,j - 100p van opengaan van de b l o e n e n .
I n de tweede p l a a t s h e t t i j d s t i p v a n a f v a l l e n v a n de b l o e m b l a a d j e s . I n de d e r d e p l a a t s z a l d e k i e m k r a c h t v a n h e t s t u i f m e e l worden n a g e g a a n b i j b e g i n , v o l l e en e i n d b l o e i . Laboratorium-werkzaamheden : ïï.3. Smiemans en J . v . E e s t 1 . De i n de o p z e t genoemde waarnemingen v e r r i c h t e n De p r o e f n e m e r s , ¥ . 3 . Smiemans en D. de k o s H a a l d w i j k , F e b r u a r i 1957» I I 0 4 . 3
B U U f * 1
taœparatuur
Datum
dag
gm. \
naoht
; •«« 8 ; 18 V®