studentenbrochure chirurgielongstay studenten

az West

Zorg op mensenmaat

Chirurgie Long Stay

T: 058/333.253

E: v.chirurgielongstay@azwest.be

Studentenbrochure

Chirurgie Long Stay

1

Inhoud

1. Welkomstwoord

2

2. Voorstelling van de zorgeenheid

3

2.1. Locatie

3

2.1.1.

De ligging binnen het ziekenhuis

3

2.1.2.

Indeling van de zorgeenheid

4

2.2. Team

4

2.2.1.

Plaats binnen de organisatie (organogram)

4

2.2.2.

Het verpleegkundig team

5

2.2.3.

Het medisch team

5

2.2.4.

Het multidisciplinair team

6

2.3. De meest voorkomende pathologieën (specialismen)

6

3. Een dag op de dienst

7

3.1. Organisatie van de verpleegkundige zorg

7

3.2. Dagschema

7

3.2.1.

Zorgverloop vroegdienst (06u30-11u30 / 12u00-15u00)

7

3.2.2.

Zorgverloop laatdienst (13u15-17u30 / 17u45-21u30)

8

3.3. Patiëntenoverdracht

8

3.4. Bezoekuren afdeling

8

4. Taakinhoud

9

4.1. Afdelingsopdracht

9

4.2. Specifieke verpleegkundige handelingen (leermomenten)

9

4.3. Procedures en standing orders

10

5. Communicatie

11

5.1. Stel jezelf voor aan de patiënt en zeg wat je komt doen als zorgverlener

11

6. Stage

12

6.1. Verantwoordelijkheid

12

6.2. Stagementoren

12

6.3. Verwachtingen naar de student toe

12

6.4. Beoordeling van de student

15

7. Bijlagen

16

2

1. Welkomstwoord

Beste student(e),

Van harte welkom op Longstay. Aan de hand van deze brochure bieden wij jou een kort overzicht omtrent de specifieke werking van onze afdeling.

Heb je vragen of opmerkingen, aarzel zeker niet om ons aan te spreken. Wij helpen je met plezier verder.

We wensen je verder een aangename en leerrijke stage.

3

2. Voorstelling van de zorgeenheid

2.1. Locatie

2.1.1. De ligging binnen het ziekenhuis

De afdeling Longstay behoort tot de cluster Algemene Chirurgie (kenletter C) en bevindt zich in de A blok van het ziekenhuis op de 3e verdieping.

4

2.1.2. Indeling van de zorgeenheid

De afdeling beschikt over 30 bedden waarvan 9 tweepersoonskamers, 7 éénpersoonskamers, 1 isolatiekamer en 1 vierpersoonskamer.

2.2. Team

5

2.2.2. Het verpleegkundig team

Ons team bestaat uit 22 verpleegkundigen met elk hun referentie en takenpakket binnen de afdeling.

 Diensthoofd: Dirk Huyghe

 Hoofdverpleegkundige: Delphine De Pillecyn o T: 058/333.253

o E: Delphine.DePillecyn@azwest.be

 Stagementoren: Els Lingier, Kevin Leuven, Jolien Verstraete, Tineke Pede, Evelien Gouwy

 Team: zie lijst op de dienst

Binnen onze dienst is er geen logistieke hulp/ verzorgende aanwezig.

2.2.3. Het medisch team

De afdeling chirurgie bestaat uit algemene chirurgie, orthopedie/traumatologie, urologie, plastische- en neurochirurgie, stomatologie en Neus, Keel- oor pathologie. Voor chirurgie en orthopedie is er een arts in opleiding die gedurende 1 jaar het coassistentschap heeft. Zij zijn de schakel tussen de verpleging en de arts.

Hieronder vind je een opsomming van de artsen en hun specialisatie:

Discipline Arts

Abdominale en thoracale chirurgie Dr. De Leyn & Dr. Deylgat

Vaatchirurgie Dr. Verfaillie

Orthopedie Dr. Mortier, Dr. Harinck, Dr. Van Goethem, Dr. Van Der Hauwaert

Urologie Dr. Pacco, Dr. Lantsoght, Dr. Van Den Bossche

Neurochirurgie Dr. Depraetere, Dr Gkekas

Plastische chirurgie Dr. De Frene & Dr. Casaer

NKO- chirurgie Dr. Mus & Dr. Vandenbussche

Stomatologie Dr. Matthys, Dr. Bouckenooghe, Dr. Verhelst

Anesthesie Dr. Verstraete, Dr. Maes, Dr. Vercruysse, Dr. Clarysse, Dr. Lebbinck

6

2.2.4. Het multidisciplinair team

Multidisciplinair werken is een must, de directe samenwerking is geregeld met volgende disciplines:

 Wondzorg-stomaverpleegkundige

 Pijnverpleegkundige

 Intensieve zorgen (omtrent patiëntoverdracht en overname postoperatief)

 Recovery (omtrent patiëntoverdracht en overname postoperatief)

 Kinésitherapie: vaak hebben de patiënten kinésitherapie nodig na hun operatie, hiervoor is er

een vaste kinesitherapeut die tijdens de week de therapie verzorgd. In het weekend wordt dit door de wachtdienst overgenomen. Enkele voorbeelden van kiné zijn: ademhalingskiné, leren stappen met krukken, mobilisatie uit bed en op de gang. Zij werken nauw samen met de

ergotherapeuten.

 De sociale dienst: de sociale dienst beheert het ontslagbeleid binnen ons ziekenhuis, een

onmisbare aanvulling op de zorgverlening op chirurgie.

 Logopedie: de logopedie komt langs indien de verpleging of de arts bemerkt dat er voedings-

en/of slikproblemen zijn. Vervolgens geven zij aansluitend hun advies met de te volgen therapie i.v.m. voeding.

 Diëtist: Dagelijks is er contact met de diëtiste. De verpleging geeft de voedingsadviezen door

en ook de aanpassingen gedurende de opname. De diëtiste komt ook langs om in bepaalde gevallen voedingsadviezen te geven aan de patiënt.

 Interne Liaison groep: de verpleegkundige van de IL detecteert kwetsbare ouderen op de

afdeling C. Alle 75+ worden gescreend. Wanneer geriatrische problemen dienen behandeld te worden, nemen zij initiatieven vanuit een multidisciplinaire bespreking.

2.3. De meest voorkomende pathologieën

(specialismen)

De meest voorkomende pathologieën op Chirurgie Long Stay zijn de volgende:

 Traumatologie

 Acute chirurgische pathologieën

 Algemene en oncologische chirurgie

 Urologie

 Neuro-chirurgie

 Stomatologie

 Plastische chirurgie

7

3. Een dag op de dienst

3.1. Organisatie van de verpleegkundige zorg

Om de continuïteit te verzekeren van kwaliteitsvolle zorg op Chirurgie Long Stay is er nood aan een goede indeling en organisatie van de dag. Hieronder vind je een overzicht van de verpleegkundige dagtaken en hun respectievelijke shiften. Alsook hoe de werking van de dienst verloopt.

De gang wordt verdeeld in 2 verpleegzones met telkens 1 verantwoordelijke verpleegkundige gedurende zijn/haar shift. Uiteraard blijft de hoofdverpleegkundige het overzicht hierover bewaren.

De zones worden als volgt ingedeeld:

 Voorkant: kamers 301-305 & 315 – 318

 Achterkant: kamers 306 – 309 & 310 – 314

Per zone is de verpleegkundige (zoneverpleegkundige) met de medicatieronde de eindverantwoordelijke en aanspreekpunt gedurende de shift. De verpleegdossiers worden verdeeld over de 2 zones.

Per shift is er één verpleegkundige (verantwoordelijk verpleegkundige) die helpt met de hoofdverpleegkundig of de hoofdverpleegkundige vervangt. Deze persoon is het aanspreekpunt voor de artsen als de hoofdverpleegkundige bezet is, en geeft de orders door aan de zoneverantwoordelijken.

3.2. Dagschema

3.2.1. Zorgverloop vroegdienst (06u30-11u30 / 12u00-15u00)

 De zoneverpleegkundige begint aan de medicatieronde 06.30u - 08.00u Ochtendzorg

07.30u Opdienen ontbijt 08.00u Patiëntenoverdracht

08.30u – 11.20u  Ochtendzorg met stagementor

 Opruimen uitility

 Aanvullen verzorgingskarren 11.20u Opdienen middagmaal

11.30u – 12.00u Pauze

12.00u – 13.00u  afdienen middagmaal

 middagverzorging:

o patiënten in bed helpen

o parameters nemen van OP-patiënten o pampercontrole

13.30u Opdienen koffie 14.15u Afdienen koffie

14.15u – 15.00u Bedden opmaken van ontslagen, kamers ontruimen 15.00u Einde shift

8

3.2.2. Zorgverloop laatdienst (13u15-17u30 / 17u45-21u30)

13.00u Patiëntenoverdracht

13.30u Medicatieronde door zoneverpleegkundige (Leermoment: medicatiekennis) 14.15u Afdienen van koffie

15.00u Patiëntenoverdracht 15.30u Namiddagverzorging 16.45u Medicatieronde

17.15u Helpen met opdienen van maaltijden en eten geven aan hulpbehoevende patiënten

17.30u Avondpauze

18.00u Afdienen van maaltijden Patiënten in bed stoppen 18.30u Avondronde medicatie

Avondzorg door zoneverpleegkundige 20.45u Overdracht naar de nachtdienst 21.15u Einde shift

3.3. Patiëntenoverdracht

3.4. Bezoekuren afdeling

De bezoekuren van de afdeling zijn dagelijks van 14.00u tot 20.00u. Er is geen bezoek in de voormiddag.

9

4. Taakinhoud

4.1. Afdelingsopdracht

Het beleidsplan van de afdeling kan je raadplegen op de dienst zelf.

4.2. Specifieke verpleegkundige handelingen

(leermomenten)

Als student krijg je hier heel vaak de kans om specifieke handelingen te oefenen. Wens je een specifieke handeling te doen, vraag het gerust.

Het is echter wel van belang dat je verpleegkundige handelingen NOOIT alleen uitvoert. Er moet steeds een verpleegkundige aanwezig zijn bij de zorgverlening. Tijdens de patiënten overdracht worden de verpleegkundige handelingen vaak besproken en is het aan de student om bepaalde zorgen te reserveren of vooraf te bespreken om deze uit te voeren. Er wordt ook gevraagd om als student zo weinig mogelijk samen te werken met een andere student.

Een korte greep uit ons aanbod aan verpleegtechnische handelingen:

 Bloedafname

 Basiswondzorg

 Catheterzorg

 VAC-therapie

 Drainages met wieken tot de meer gecompliceerde uitgebreide wondzorgen

 Verwijderen van drains, redons en lowflows

 Plaatsen van verblijfsondes en sondages

 Het nemen van parameters

Het nemen van de vitale parameters is een handeling die vaak aan de studenten wordt toevertrouwd. Een snelle en duidelijke rapportage naar de verantwoordelijke verpleegkundige is hier van groot belang. In ons ziekenhuis maken we gebruik van geautomatiseerde parametertoestellen, de registratie van de vitale functies gebeurt draadloos naar het medisch dossier. Enkel de afwijkende parameters worden nog in het patiëntendossier genoteerd. Op je eerste dag zal de begeleidende verpleegkundige samen met jouw de werking van het parametertoestel overlopen.

Early Warning Score:

10  MeFrequentie = minimum 2x per dag, tenzij anders beslist door de arts.

 Scorebepaling = de punten van alle parameters bij elkaar optellen, de som bepaalt de score en verdere actie.

 Bij gekende de-saturatie: de bekomen score met 1 punt minderen.  Vervolgacties in functie van de behaalde score

1. Score < 2:

1. Observeer de parameters 2x per dag.

2. Verhoog de frequentie van observatie van de parameters bij verandering in de klinische toestand van de patiënt.

2. Score = 2:

1. Neem een nieuwe EWS binnen de 6u. 3. Score 3:

1. Her evalueer de EWS na 30 minuten.

2. Behandelend arts of arts van wacht verwittigen: overlopen parameters, de verantwoordelijke verpleegkundige inlichten.

3. Arts past behandelplan aan.

4. Her evaluatie volgens order van de arts. 4. Score 4-6:

1. Verhoog de frequentie van observatie naar elke 10 minuten.

2. Behandelend arts of arts van wacht verwittigen, de hoofdverpleegkundige onmiddellijk op de hoogte brengen,: overlopen parameters.

3. Arts past behandelplan aan.

4. Her evaluatie volgens order van de arts. 5. Score > 6:

1. Oproep interne MUG

2. Opname intensieve zorgen/CCU

4.3. Procedures en standing orders

Met het Iprova-portaal van de afdeling (zie citrix-account) kun je procedures opzoeken via de ‘zoekfunctie’, info over nieuwe en gewijzigde procedures lezen, zorgpaden raadplegen, nuttige links vinden (incidentmelding*, technische werkbon,..), nieuwsberichten lezen,…

 Wondzorgprotocol (zie bijlage 3)

 Pijnprotocol (zie bijlage 4)

11

5. Communicatie

5.1. Stel jezelf voor aan de patiënt en zeg wat je komt

doen als zorgverlener

Stel jezelf voor aan de patiënt en zeg wat je komt doen als zorgverlener. Het lijkt een evidente zaak, maar uit ervaringen van patiënten, blijkt deze vorm van beleefdheid toch regelmatig vergeten te worden in het ziekenhuis.

“of zoals die keer, toen ik nog geïntubeerd was, en er een vrouw in een witte schort mijn kamer binnenkwam met een kannetje. Plotseling klonk er naast of achter mijn bed – ik kon niets zien, want ik was immobiel – een bruusk schurend lawaai. Ik schrok me een bult, mijn hart begon als zot te slaan, het hartritmetoestel ging in alarm, ik kreeg mijn ademhaling niet meer onder controle. “Rustig, grote meid’, zei Koen, die toevallig aan mijn bed zat. ‘Het is maar iemand die wat water uit het kraantje komt tappen om te checken of het nog bacterievrij is. Niks om je over op te winden, rustig maar. Je moet niet bang zijn’. Gelukkig had Koen dus wel oog voor mijn irrationele angst. Want de vrouw-in-witte-schort leek niets speciaals op te merken en tippelde weer naar buiten. Als je leven aan een zijden draadje hangt, dan ervaar je elk afwijkend geluid als een bedreiging. Waarom zou iemand die de kamer betreedt, niet gewoon even

zeggen wie hij is en wat de bedoeling van zijn ‘bezoekje’ is?”

Patiënten zien tijdens hun zorgproces vaak verschillende zorgverleners zodat het geen overbodige luxe is om jezelf kort voor te stellen en te zeggen wat je komt doen. Bovendien val je binnen in een stukje privacy. Ook stagiairs en assistenten willen we vragen hiervoor extra aandacht te hebben.

Stel jezelf voor als je een patiëntenkamer binnenkomt:

 Voornaam

 Functie

 Wat kom je in de kamer doen?

 Welke handeling zal je stellen bij de patiënt?

 Zorg dat de patiënt gerustgesteld is

12

6. Stage

6.1. Verantwoordelijkheid

Studenten vallen onder de verantwoordelijkheid van de verpleegkundigen. Dit wil zeggen dat de studenten werken onder toezicht van de verpleegkundige.

6.2. Stagementoren

Stagementoren zijn professionele verpleegkundigen die zich engageren om een sturende en ondersteunende rol te zijn voor de studenten. Deze stagementoren beschikken over de nodige competenties om de studenten en de nieuwe medewerkers op een kwaliteitsvolle manier te begeleiden.

Bijlage 1: overzicht stagementoren dienst chirurgie Long Stay

De mentoren zullen proberen om jou als student te helpen het werk goed te doen en zorgen dat je zelf competent wordt in het handelen op de dienst en het vinden van oplossingen. Dit gebeurt best planmatig en in kleine stapjes. Regelmatig gebeurt een evaluatie zodat je weet waar je staat. Dit kan gaan om mondelinge feedback direct aan het bed van de patiënt, of er kan ook geopteerd worden om de tips en feedback nadien te geven. De stagementoren zullen met jou zeer open communiceren en hopen van hun kant uit ook dat je hen vertrouwt en durft vragen te stellen.

Hoofddoel:

 een vertrouwenspersoon zijn op de afdeling van de student, zodat zij zich goed en gewaardeerd voelt op de afdeling;

 het begeleiden van de student in functie van het zich eigen maken van vaardigheden en kennis, zelfstandigheid en verantwoordelijkheid;

6.3. Verwachtingen naar de student toe

Tijdens de stageperiode beogen we steeds een groeiend leerproces. We verwachten samen met je school een grote inzet en leergierigheid, patiëntgerichtheid en vriendelijkheid. Een empathische ingesteldheid en zin voor initiatief stellen we zeer op prijs.

 Stel gerichte vragen, vraag om feedback  Stel je eigen handelen voortdurend in vraag

13 Concrete verwachtingen:

 een goede voorbereiding van de stage;

 De eerste stagedag:

o de student stelt zich voor op de eerste dag:  Naam

 Onderwijsinstelling  Opleidingsniveau

 Doe dit gedurende de hele stageperiode o Geef je doelstellingen aan de stagementor

Doelstellingen die niet van toepassing zijn op de afdeling kunnen dan eventueel, mits onderling overleg, bijgestuurd worden. Het doel van de afdeling is de student de nodige kennis bij te brengen omtrent:

 De werking van de afdeling

 Inzicht te krijgen in de verschillende pathologieën  Interpreteren van patiëntenlijsten

 Verruimen van medicatiekennis  Basiswondzorg

We verwachten dat je tijdens de stage een goede doorgroei kan maken binnen de chirurgie afdeling. De basiswondzorg zal je snel onder de knie hebben en dan bieden zich nieuwe kansen aan om je te verdiepen in de wondzorg. Er wordt verwacht dat je de basis ochtendzorg reeds vlot beheerst om bij ons te starten, zodat er verder kan opgebouwd worden op de andere technieken. Op het einde van je stageperiode zullen de aanwezige ziektebeelden en kunnen bepaalde frequente medicaties/termen bevraagd worden.

 Feedback

Het is als student je eigen verantwoordelijkheid om DAGELIJKS feedback te vragen. Belangrijk is dat de student als eerste aan zelfreflectie doet. We verwachten dat je zelf de feedbackformulieren vooraf invult en dan aan de mentor voorlegt die aanvullende feedback geeft waar nodig. Probeer per leermoment je patiënt voor te stellen, de achterliggende pathologie te begrijpen en de link te leggen met de zorg die je uitvoert. Op deze manier kan je een goed beeld vormen van de zorg van een chirurgische patiënt.

Het belang van voldoende feedback; o Goed voor je leerproces

o Voor het maken van de tussentijdse- en eindevaluatie. o Ter verantwoording bij geschillen

 Weekendwerk

Als student dien je per periode van drie weken, 1 weekend stage te lopen.

Indien je nachtdiensten wenst kan dit ook in samenspraak met de hoofdverpleegkundige.

 goede kennis van de basistechnieken;

 strikt naleven van het beroepsgeheim;

o strikte geheimhouding is vereist, zo niet kan de stageperiode direct afgebroken worden.

14

 goede en respectvolle omgang met onze patiënten;

o dat je tussen alle toestellen, monitoring en pompen steeds de patiënt als mens blijft zien. Menselijk contact en communicatie is meer dan noodzakelijk

 goede zelfevaluatie;

 Tijdens briefingmomenten worden de beloproepen ondervangen door onze studenten.

 niemand is perfect en kan fouten maken. Indien je fouten maakt, meld deze dan onmiddellijk. Foutief handelen op deze afdeling heeft steeds negatieve gevolgen voor de patiënt;

 steeds kritisch reflecteren: de handelingen correct uitvoeren en ook nadenken over de handeling die je uitvoert. Wij vinden het leuk als team als je nieuwe zaken aanbrengt of praktische tips naar voren brengt. Vaak zijn wij reeds zo met een handelswijze vertrouwd dat het moeilijker is om verbeteringen en vernieuwingen te zien. Niet alleen kennis maar ook een goede doordachte visie, ontwikkeling van sociale vaardigheden, een blijvende kritisch en creatieve opstelling, een soort zesde zintuig is nodig, evenals een menselijke benadering van de patiënt. Verplegen is dus een vak waar “hoofd, hart en handen” samengaan.

 Een vlotte integratie in het team, en een positieve samenwerking en collegialiteit met alle medewerkers vinden we vanzelfsprekend;

 oog hebben voor eventueel bijsturen van bepaalde technieken;

 wekelijks evaluatiedocument voorleggen;

 initiatief nemen voor wat betreft leermomenten;

 spontaan opzoekingswerk verrichten wat betreft medicatie, onderzoeken, ingrepen,…

 overleg plegen met de verpleegkundige waarmee je samenwerkt (dit zal niet altijd de mentor zijn);

 Als student werk je steeds onder toezicht van een verpleegkundige. Observeer de patiënt gericht en meldt afwijkende parameters steeds aan de verantwoordelijke verpleegkundige;

 leergierig zijn;

 economisch omgaan met materiaal en tijd;

 dient te kunnen omgaan met feedback;

 indien men ziek is of niet op tijd aanwezig kan zijn gelieve zowel de dienst als de stagecoördinator te verwittigen:

o Telefoonnummer Chirurgie Long Stay: T. 058 33 3253 o Telefoonnummer stagecoördinator: T. 058 33 35 93

15

6.4. Beoordeling van de student

Bij de evaluatie dienen de documenten van de onderwijsinstelling gehanteerd te worden.

De tussen- en eindevaluatie dienen aan het begin van de stage vastgelegd te worden in samenspraak met de stagementor.

Tijdens de stage zal er naar verschillende zaken gekeken worden, waarop de student zal

beoordeeld worden:

 Inzicht: we gaan na in hoeverre de student inzicht heeft in het ziektebeeld van de patiënt en aan die patiënt een goede voorbereiding en nazorg kan bieden;

 Flexibiliteit aan veel wisselende omstandigheden

 Aanpassingsvermogen op deze technische afdeling

 Het zelfstandig functioneren

 Communicatie: hoe is de communicatie van de student met patiënten, met de verpleegkundigen en met andere zorgverstrekkers? Kan de student de gekregen informatie overbrengen?

 Teamwerking: kan de student in groep werken? Kan hij/zij initiatief nemen en verantwoordelijkheid dragen?

 Verpleegkundige handelen: kan de student de toegewezen verpleegkundige techniek goed en correct toepassen? Kan de theorie in de praktijk omgezet worden?

 Feedback: hoe is de feedback tussen student en de rest van het team? Kan de student negatieve feedback aan en hoe gaat hij/zij daar mee om?

 Verloop van de begeleiding:

o De student krijg één keer per week een evaluatie van de stagementor en de begeleidingsfiche wordt ingevuld. De stagementor neemt hiervoor de nodige tijd en geeft de student de nodige uitleg en ondersteuning;

o Na een tweetal weken is er een tussentijdse evaluatie met de stagementor en kunnen er nieuwe doelstellingen geformuleerd worden;

o Op het einde van de stageperiode is er een laatste evaluatie die in team besproken wordt. De stagementor vult de stagebeoordeling in;

16

7. Bijlagen

Bijlage 1: de stagementoren

 Els Lingier

 Kevin Leune

 Jolien Verstraete

 Tineke Pede