Die O.B. Jaargang 6, no.25

Gcrcgistreet· aan die .Hoofposkant"oor as 'n Nuusbla<l

BRlir'fANJJE

§JE

§I

ROlP

AlL

NOUJER

Die Britse regering was weer

geuoodsaal' om, hocwel teen sy

sin, £50,000,000 (200,000,000

dcllar van <lie Amel'iltaanse l

e-ning te t:rek

•

Jrg. 6. Kaapstad, Woensdag, 21 Mei 1947 Nr. 25.

Dit bring die gesamentlike bedrag wat sedert Julie verlede jaa1· getrelt is, op ongcvcer £375,000,000 te staan. Britsc amptenare het e1·1<en dat die t.otale bedrag wa.t teen die end

van Junie getrel;: sal wecs, baie meer sal wees as die

oorspronl'-lilte beraming. Teen verle<le maa.nd het Engeland die oor-spronldilte lening van £937

rnil-,joen teen 'n tempo van £100

miljoen per maa.nd verbruik

P

a§eHa

as

hy

Weier

Om te Koop

_{Ingeligte kringe van die Br}

it-se departement van finansies meen dat die lening nog voor

die end van ?ie jaar gedaan sal

wees.

Nuwe

Soort JEkonomie

Vir

Britt21n]e

Die tempo van verbruilt het

die laaste paar weke versnel. Dit is duidelik, so is verk:aar. dat die lening nie drie jaar kan hou soos bedoel is nie.

Die Britf;C regel'ing ltet nog !31:aars besluit om geen Suid-Afrilmanse vrugte meer in Engelaml toe te laat nie, of die Engelse pers in die Unie begin al plei.t dat die Unie-rege!'ing !lie vrugte wat Brittanje nie wil !wop nie, aan hom as 'n gesl,enl' moet gee.

Steek

IBUcnU<~$

8

n

Sff<.ande

Engeland sou ongeveer £3 miljoen se sagtevrugte van

Suid-Afrika J<eop. In 'n hoof

-artiltel probccr die Cape Argus sy lesers se harte weelt maak

vir Brittanje deur te beklemtoon dat hierdie feitlik onbeduide

n-de ekonomiese maatreeltjie 'n Jig werp op die geweldige ar-moede van 'n een:> so ryke volk. Hy wys dan op die groot oor-vloed in Suid-Afrika sever clit vrugte betref, en doen aan die hand !lat (lie regering aldie sur -p2us-druiwe opkoop en dit aan Brittanjc stuur as 'n gcsltenl'

soranl' as daar 'n voe:lselsltaar -stc heet·s. '

ANDER MAAK SO ,.Die regerings van Kanada, Australie en ander dele van die Ryk het reeds groot geskenl<e

aan die Britse volk gestuur a:; biyke van erJ{enning vir hul groot opoffering ter verdediging van alle vo!ke. In hierdie land

is aansienlike private 'gesl<enkc al aangebied, maar die staat as sodanig het nog niks gedoen nie. Die minste wat ons immers !;an doen, is om vir huJ:e druiwe en ander vrugte te stuur wat

ons nie nodig het nie."

Hierdie pleidooi herinner aa.n die geva.J 'n paar jaar gelede toe Engeland geweier het om ous vleis to IWO!l teen die heersende produsenteprys en toe <tie Brits

-gesin<les in ons.Jand 'n Jwllekte geopen het om <lie vleis op to

Jwop en as gesltcnk vir Brittan

-,jc te st.uur. Moontlil< hovp die Britse regering om in elk geval Suid-Afril<aanse vrugte te eet al betaa! hy nie daarvoor nie. Wie sal dan ook iets koop wat

hy present kan kry as hy maar net weier om te !wop?

DID1n~s~21rm«li

M@et

G

e

rrtm e

H{

W

((})

rr

d

Die Britse regering het nog nie afgesien van sy voorneme om herstelbetalings uit die Duitse produksie te eis nie, het Ernest Bevin, Brits~

minis-ter van buitelandse sake ver-klaar. Hy het daaraan toege-voeg dat indien daar nie by

die volgende konferensies van

die ministers van buitelandse sake tot ooreenstemming ge-raak !;an word oor die

stryd-vrae betreffende Duitsland en Oostenryk nie, niemand by rnagte sal wees om die toe

-koms van gi~ wereld te voor -spel ni~ ..

-

-WUL

DNIDUlERS

UU1Wf.ERK

D;e Noupoorfse Boere en vVolkwckersvereniging het op

':1 goe.d bygewoonde

vergade-ring besluit om vertoe tot die munisipaliteit. te rig om gee:1 handelsliscnsies aan Indiers uit tc reik. Die besluit is dee! van die Indier-boikot wat tans

ook vlam vat in Kaapland.

l.\'Iet die onlangso vcrpleeg-Q stersel{samen in Natal het 'n

t.wintigjarige naturelle - vrou,

1\'ihu;isi, !mar claarin onderskei om die enigste Ieerlingverpleeg

-ster in Natal tc wec.s wat die el•samen met lof ges!aag het. Sy was een van 773 ltandithitc. Van cl.ie totale aantal lwndklate wa.t die el<samen afgele het,

het 446 blanlte meisies nie g e-slaa.g nie. Baie het t·eeds vir die twecde keer probeer.

lVlnr. J. A. van Zyl wa.t op 'n hongerstaldng was voordat die 1·egering reg aan hom laat geslticd het, saam met sy vrou en

agt-jarige dogtertjie afgeneem nadat hy uit die Sentrale Ge

-vangenis losgelaa.t is.

~

m m

Dg~arute

Km~

CQ;a~ ~

Teebtl

Rege~~ng

[DJ~a~D

MTINDErR2 GEESfDRQFUHG

00~

$HOME~

AS SoAo

JTING0

9

§

D

it

wil voorkom of die Smutsbewin

d

b

i

nnekort tot d

ie

oortuiging

sa] raa

k

dat sy

immigra

sie

·

sken

-.a

nie '

n

o

n

gemengde seen vi

r hom

is

n

ie

,

maar

'n

p

aar

gevare

inho

u

wat net

die

t

eenoo

rges

t

elde

uit-werkin

g gaan

he

as

wat hy

daarm

ee hedoel

het. Tot hier

_die

gevolgtt·ekking is

geko

m

nadat Die O.B.

onderhoude met verskeie

immigraute

geha.d

h

et w

at

ver

lede

week in

die

Win

chester Castle in

K

aa

p

-stad

aa

n

gekom

het.

Im

migrant.e

o

efen uit.

die staan

spoor

al kdti

ek

u

it

op

die regering wee

n

s

s

y

pro-Joodse

beleid

h

y

die

toelating

van

vree

m

delinge

.

Maar

daar

is

ook

a

nd

er fa

k

tore

·wa

t

d

i

e

rege-ring

tot

d

ie

p

e naden

ke

-

indie

n

nie ver

twy

fe

li

ng

n

ie

-

sa

l

s

tem.

,

indien

dit

nie

reeds

die geval is

n

ie.

M:et clio jongste besen'ding im- I hier sal we! geleenthede vir bestemming. Daar is eenvon<lig lVIOEG VIR ENGELAND migrante wat Suid-Afrilm. met hom wees. vir lmUe nilrs goree! nie, en hulle

die "Vinchester Cast.Ie ontvang· Hy wou van 'n verteenwoor- sal vir geruime tyd 'n dooie las

het, was daar nic minder as so- diger van' Die O.B. weet waal·- op die regering se hamle wees.

wat 45 persone van Joodse af- heen hy hom J;:an aanbeveel. Dat die regering na sy

eer-lwms aa.n boonl nie. Hulle het 'n Ander immigrant wat. hom- ste geesdrif vir ,mi!joene en vyf persent van die totale vJ·ag self 'n SI<Ot noem, wou weet of miljoene_immigrante, goeies en immigrante u!tgemaal;:. hier organisasies in Iiaapstad slegtes" nou versigtiger begin

Dit was opval:end met watter is wat hom met geld Iran help. word, blyk uit die feit dat hy mate van afkeer die immigran- Hy wil na Johannesburg waar op.drag aan di·e immigrasieko-te van hu! Joodse mede-reisigers daar op 'n vae belofte van 'n mitee in Londen gegee het om gepraat het. Een het pront die werltgewer, 'n werl< op hom nie werkloses te· laat uitkom

vraag gestcl waarom die Unie- wag. Hy is platsal< en ltan nie nie - in elk geval sonder eni-rcgering nie alle Joodsc immi- daar Iwm sondet· hulp nie. Hy ge gevolg, soos dit lyk. grasie stopsit nie. Hy beskou was verbaas om te hoor dat Jo- Die l·egering begin blyl;:baar

die toevloei van ]ode na Suid- hannesburg 1,000 myl van te beset' dat <lie immigrante nie Afrika as 'n struikelblok in Kaapsta<l i.s. Hy het twee vrien- 'n honder<l persent politieJ;c bate

.die pad van sy eie kansc. de saam met hom gcbri.ng. Nic vir hom gaan wees nic. In die een van hullc twee het gewcct eerste plaas bestaan <lie gevaar

SONDER VOORUITSIG

Verskeie van die persone wat met die Winchester Cas

-tle aangekom het, was een of ander ~d gedurende die oorlog in Suid-Afrika. Dit blyk dat baie van hulle een-voudig blindelings gekom het.

'n Vliegtuigingenieur het ver-tel dat bulle in Engelan.d aan hom gese het dat hy maar kan kom a! het hy nie werk nie;

waarheen om hulle te bcgee( nie. vir die regering dat immigTante Hulle hoop ook ·maar dat ge- wat sonder werl' in die Unie luk hulle sal tref en dat hulle land en n~e alles !;:ry soos lnllle we! werk sal kry. Hulle is van dit in Engclan<l gchoor het nie. mening dat dit nie met hulle ontevre<le lmn raal' en die re -hicr slegter kan gaan as wat gering verwyt dat hulle mislei

hulle in Engeland daaraan toe is en dat daar nie genoeg vir was, waar, volgens hulle, geen hullc gedoen word nie. Sullte vooruitsigte meer is nie. ont.evre<lenes sal <la.n in plaas Op <lie skip was 923 immi- van regeringstemvee tc wees, al grante, maar ongeveer 500 van baie gou sterl' ant.i-l'ogcrings-hulle - dus ver die meerder- gesln<l raalc. Dit is een kant van

heid - was onbewus van 'n eie die saak.

'n Ander faktor wat dit vir die regering nie alte

rooskleu-rig maak nie, is die feit dat

baie immigrante Engeland ver-laat met die gevoel van mi

s-noee onder die wete dat Enge -land nie meer in staat is om hulle iets tc bie.d nie.

Hul hel'innerings aan E ngc-Jand ~s dus n!c meer een van l'onin!dil'e glans, soos <lit vir die jingo's in Suid-Afrilta is nio, maal· een van annoede en ontberings. Hullc sal dus baie geredelilter lml lot by S ul<l-Afril>a. wil inwerp a.s die Su

id-Afrilmanse jingo's wat En ge-Jand nog aanbid a.s 'n held uit

die Jdndet-<lae.

LEER AFRIKAANS

Dat dit so is, het geblyk uit onderhoude met immigrante aan boord die Winchester

Castle. Verskeie van hulle het

baie uitdr·uklik te kenne gegee dat hulle van voornemc is om hul hele gewig agter Suid

BLADSY TWEE ,,DIE O.B." WOENSDAG, 21 lVlEI 191₁₇

K

er k Besorg Oor

Agtennitga

u

rug

Wraakgi

e

rige§

Kr

y H

u~

Sin

Twee-en-sewentigjarige dr. Hjalmar Schacht, voormalige hoof van die Duitse Ryksbank, is deur 'n Duitsc suiwerings-hof tot agt jaar in 'n arbe ids-kamp gevonnis.

V

auru

St11Jde1t1te

'n Padlangsc prcek oor die sedelilte agteruitgang by 'n dee! van ons studcrcn<le jErJg, is voorverlede Sondag oor <lie ratlio gehon <leur ds. J. A. Kriel, van die Nuwe Kerl,, Kaapstad. Dit

was by gcleenthcid van 'n diems in vcrband met dio wereldbiddag vir studente.

Hy word cleut· die vonnis be:et om ooit weer geld te bank, en mag nooit meer as £250 besit nie. Dr. Schacht is verlede Ok

-tober clcur clie Neurenbergse ,,hof'' onskuldig bevind. Ds. Kriel het verklaar dat

die Kerk besorg is oor die toe-stande aan die universiteite in Suid-Afrika. Die aantal stu -dente wat elke jaar na die uni-versiteite gestuur word, ver -meerder steeds. Baie van hul -le is jonk en is blootgestcl aan slegte invloede.

Die studente het so vermeer -dcr dat die Kerk nie meer elke student apart kan behandel nie. Hulle pas nie meer in by die

gees van die Kerk nie en word 'n ernstige probleem.

Die gees waarin bale van

clie professore hul losings gee is sodanig dn.t stu<lentc wat in 'n godsdienstigo omgcwiJtg op-gegroei het, al meer en meer los rank van die godsdiens. Bier

-die studente help weer op hul bcurt om die gees te versprei.

Die professore het 'n groot invloe.d op die denke van die studentc. Baie van die pro -fessore is vervreemd van die Kerk, het hy gese.

VY.Al"\fDIG

Later koester hierdie studcn

-tc, wat in hul eie huise in 'n christelike atmosfeer opgegroei het, vyandige gevoelens t een-oor die Kerk. Hulle vul later belangrike betrekkings in die samelewing, en die gevaar bc

-staan dat die voorbecld wat deur hulle gestel word daar-toe k,an lei dat die beginsels waarop die Kerk die nasionale !ewe gegrondves het, omver

gewerp kan wor-d.

Die leefwyse aan di•e Sui cl-Afrikaanse universitcite is tans so sleg dat studente dikwels in groot getalle uit die inrig-tings gcsit word. In plaas van te studeer en die erns van die saak te besef dat hul die toe

-komstige leiers is, is hulle be-sig om 'n ligsinnige lewe te voer.

GenU.

Smu~$

f.rketrfl

!EuweD

vram

Partypo80toek

Die feit dat .die openbare mening sterk stelling begin in-ncem teen die wanpraktyke van die politieke partye, is deur genl. Smuts genoem as rede vir hoop in die toekoms in 'n onderhoud wat hy met 'n plattelandse korrespondent van die Cape Argus gehacl het.

Die vraag is aan hom ge -stel: ,Is dit nie tyd, Gene-raal, .dat ons politieke partye afska£ nie?"

Genl. Smuts het geantwoord dat dit moeilik kan gebeur

sen-der om persoonlike vryheid

ook a£ te skaf. ,.Maar daar bestaan gcen redc nie waarom die groot meerderheid ,kiesers nie kan aandring da t partyver

-skille ondergeskik aan volks-belang gemaak moet wod nie. Die opposisie-verskille be-hoort eg te wees en nie maa1· uitgedink te word vir stemme -\·angery nie.

,Ek besef nahwrlik dat geen politielto party - n!e eens ons eie n!e - altyd hiervan tc vcr -sl<oon is nit,!. 11-!nar t.ensy cl<

my mi.!lgis, is clio openbare mc.-nlng stcrli · aan die b{)wecg in da.ardlo rigtjpg en daarin le ons hoop vh· die toel<oms.''

DANS EN DRAI\TI{ Danse, wat volgens die leer van clie J{crk lets vreemds is en nie daa.r tuishoort nie, hot lOts

algcmccns geword waaraan

publisiteit in die pers ver -Jcen word. Op die danse word groot hoeveelhcdc <lranl< ge -bruilr. Dit Iran aileen die st u-donte skaa<l.

Ontgroening het .. tot so 'n mate ontaard dat dit in ver -skeie gevalle verbied is. Ten -spyte daarvan ~ord dade wat herinner aan barbaarsheid, nog

gepleeg.

Om te besef hoe ver daar reeds gevorder is, kan mens maar net op jooldae in die strate van Kaapstad kyk wat aangaan. Ds. Kriel het gese dat 'n groep dames-studente,

en in een geval 'n man, met skamele Jder.e swanger vroue voorgestel hct. Baie van die studente was byna naak en dit voor 'die nie-blanke gemeen-skap. Hy het verklaar dat dit tyd gewor.d hct dat die Kerk optree. (Kyk ook hoofartikel.

- Red.)

~

<~pfi

~

~~n~

~

®

~

ru

~016\0

~

~

Tot watter mate Suiti-Afrilm l'oods 'n lm.pitalisticsc land ge-word hot blylc nit die £cit <lat 37 Unie-burgcrs jaarlilcs oOI' tlie vet ioJwmste van £26,000 en meet· besltik Drie van hulle is ongctroucl on' die res is gctroud.

ETES

EENMAAL PEH

MAAl'lD

BEDXEN

Die Groote Schuul·-vroue kom-manclo. onder Ieiding van Jwm -clte. mev. M. C. Pienaar, het Vt·ydag, 9 Mei. 'n baie gcslaag

-ltc!c micldagete in die Vriends kap-sentrum. Groote Kerl<gcbou, ge -hou. Meer as 60 etes is bedien. Dit sal voortaan 'n gercclcle in

-stol!ing word op cllre ccrstc Vr:rdag van die maan<l. Die og -gcncl saX vcrvcrsings versl<af word en <lie middag 'n ltoue cte.

B

i

y

o

m

Weg te Kom

·

Uit

Enge~and

,,Die Britse voile is vandag 'n brommcnde voile Hulle is sat van die vocdselskaarste en wect dat daa1· vir huJic geen oruuid-cle1lilrc vooruitsigto om betorsl<a.p is nie. Dit is drie maamle wat cl;: laas 'n eier gciiot het. Bot.tor hot ole u'a, 'n lang tycl weer op · die slcip geproe," hct 'n immigrant nit Manchester wat verlcllc wcclc met <lie \Vinchest.er 'Castle in Kaapstad aangclwm het, ann 'n vcrtcenwoOJ·diger van Die

o

.

n

.

verldaar.

Gedurende die oorlog was die Britse volk geduldig, bet hy gesc. Hulle het geweet dat as hulle teen ,die ellende wat cleur die blits vet\Jorsaalc is, Jda, dit hulle nie vee! sal help nie omdat hulle a! hul kragte mocs inspan om die oorlog te wen. Non hcers dieselfdo oUomle maar die vo)l' is riie meet· ge -duldig nie. Hullc moct daag -Jil{s vir ellce stulckic Iws wa t hulle in hu.l mond steele tou -slaan en die Shll<lde wat jy ontvang, is bclaglil;: ldcin.

Hy het verwys na die wee k-likse hotter-. vleis- en vet -rantsoene wat hy kans sien om met een maaltyd op te eet.

Hy het 'n vrou en twee kin

-ders tuis gelaat. Daar het hy

die afgelope maande nooit sy mond aan hotter gesit nie, om-clat hulle dit noodwendig aan die kinders moes afstaan. Hy wou weet of hier genoeg vleis, hotter en ander voedsel is.

Hy het drie maande laas 'n eier geeet en toe was dit 'n ingemaakte produk.

BEHUISING

Aan hom is vertel dat hier in Kaapstad ongeveer 8,000 persone op huise wag en dat hy nie vee! hoop het om sy vrou en kinders hier in 'n eie huis te huisves nie. Hy meen dat

sy kans om hier 'n huis in die hancle te kry clare01 nog beter is as in 'Engeland. In Man-c-hester, sy tuiste, is daar 'n huistekort van 80,000 het hy

gese. Die oorlog is die oorsaak biervan.

Vier ongetroude immigrante wat saam na Tafelberg staan en kyk het, en hulle verlustig · het in die sonskyn - iets waar -van hulle baie min die afgclope maande in Engeland gesien het, het verklaar dat hulle dank-baar is .dat hulle eindelik die kans gekry het om uit Engeland weg te Jwm. HulJ.e s.i-en vir hu l-sel£ geen toekoms in Engeland nie. Hulle het verklaar dat hulle .graag 'n nuwc begin in 'n nuwe land wil maak.

£50 Mi]jo

e

n

Goudl p

er

·

J

aar

Binne vyf of sewe jnar ~al

die nuwe g:oudmyne in die Vr y-staat jaarliks goud ter waarde van £50,000.000 produseer. Hul-le sal egter nie die goudmyne

van die Rand vervang nic, het sir Emest Oppenheimer v er-klaar by geleenthei<l van die opening van een van die nuwe myne naby Odendaalsrust.

Die opbrengs van die V ry-staatsc myne sal 'n byvoegsel

wees tot clie opbrengs· van die Rand en sal net .die myne wat

t~t stilstand moes gekom het, vervang.

Een van die nuwc myne sal die naam van wyle pres. Steyn dra.

50~

Po

o

li§e

!{

niDl

dler

§

fi

ll

y

lim

Sa

A

,

V

IR

800 lD

U

K

TS

JE

JR

§

NKJE

JE

lENS TYJDEL

IKE A§IJE

L

Suid-Afrilra hct SOII1111Cl' so in die stillighei<l 500 Poolsp

ldnders rylcer gcworcl. Hullc is oorspronklilr on versoel;: van clio Gealhcerdes na Suid-Afrilca gebring vir

t~

·

d

e

lii~e

IH'rberg t.ydens die oorlog, maar op versoel;: van die Brit::.c regering sul hienlic.

ldndors nie weer na hul vader! and terug gcstuur '\'Ord nie, maar hier bly om dec! van die vollr te word. Hulle is almttl tot clio

~ooms-J(atolielw Kcrl;: toegclaat. Hierdie belangril<e aankon. cliging is cleur d'ie lVIinister van Binnclands·zS>ak.e jn die vollcs-raad gedoen. Hy het aange-kondig dat met die oog op die

regJ2ringsveranderjng in Pole

·die Brjtse regering die Ume-regering g.evr.a hct of die l<in-clers nie nou maar in Suicl -Afrika kan blv n.ie. Liewer as om hulle na Pola terug te stuur hot die regering besluit om

-die verS>oelt. toe te staan. Aanvanklik het clie Poolse regering v,ir die onderhoud van

eli~ kinders betaal. Ook !tier-die onderhoudskoste is nou deur die regering oorgcneem

en in die jongste begroting word daar vir sowat £49.000 voorsiening g.emaak. 'n Dee! van hiercl.ie l<inclers is reeds gedurende die 'lOrlog deu .. huisgesinne ::dhgeneem sodat

daar tot onlangs nog tussen 300 en 350 in die k·:tmp by Oudtshoorn was.

Dit bring die lwste van een kind te staan op cnigicts tussen £140 en £160 per jaar. Dit is aansienlil< meer as wat enige

l<.ind sy oucrs per jaar Ieos. Wat

rncer is, vii· die onclcrhou<l van ons c.;.e wcse in Sui<l-Airika <ln\ die regering net £30 per ldnd per jaar by.

ROOlVIS-KATOLIEK

Daar wor-d •aangeneem dat hierdie kinclers nou dee! is van

die regering se kinder-imm.i-grasie, Die ~lastingbetaler

betaal dus baie meer vir clie onderhoud .van vreemde kin -ders uit clie buiteland as wat clie regering bereld is om by te clra tot die onderhoud \'an

ons e.ie weeskin:ders wat 'n .integrere.nde dee! uitma•:tk van ons volk.

Die Minister het voorts verldaar dat hierdie kinders alma! Rooms-Katoliek opge -voed word. Verskeie is reeds •deur Rooms-Katoliel<e

.inrigtings opgeneem. WANGEDRAG

Die Britse blad Vanguard, het onlangs na .aanleiding van die Poolse soldate in Engeland gekla oor die wangedrag van

die Poolse soldate in daardic Janel en het verklaar: ,Ons het ba,ie min simpatie met clic Pole. Hulle verblyf in Skot

-land het getoon wat hulle is.

Synde Rooms.K.atolieke het

hu!Le getoon dat 'n Rooms-Ka -toliel< o:-als dieselfde is. Die

Pole het hulle mcer· wangedra. as goed gedurend:e die tyd wat hulle in Skotland is."

DU1TSERS

In die Jig van V>oorgaancle

feit•e ten aansien van die Poolse k.inders steek die wcie -ring van ·die Unie-regering om

sclfs tyclelike aS:.-::!1 te verlccn

aan die 800 Duitsers uit

Tu.n-ganjika skerp •J.f.

JP

r

ote

§

r

e

eltll

Be.han

d

e

li

i

ng

Va

n JDu

i

tsers

Die Duitse krygsgevangenes wat tans in die ,.Durban

Road" - Krygsgevangenekamp

wag op repatriasie na Dui ts-land, word soos honde be han·

del, be rig ons korrespondcn t uit Natal. Die ,,kombuis" waar-in hulle etes voorberci word, is 'n gewese kafferkaia. Die gehalte van .die kos wat hulle ontvang. is ellendig. Die hi

gi-eniese en algemene tocstand in die kamp is benede kritiek. Die kamp was reeds vir etlike maande aan die verwaarlosing oorgelaat en die mense is nou daarin geplaas sonder dat daar vooraf behoorlike voorberei-dings getref is en sonder dat daar enige moeite gedoen word om die !ewe vir hulle enigsins Jeefbaar te maak. Die geboue en tente is alma! oud en ver -weer. Die wyse waarop die

mense behandel word is 'n klacl op ons land se naam en die

p!aaslike Afrikaners voel dat die volk as 'n geheel sy stem moet verhef teen so 'n ver-gryp teenoor mede-Christenc. 'n Telegram is aan die Parle-ment gcstuur.

@JFIENDBltiiD

JE

VEm&

~

J1ID)

1E

nt

i~

CG

sal gehou word in die

H

O

Fl\iEYRSAAL, KAAPSTA

D

op

D

O

ND

ER

DAG,

2

2 ME

l,

194-7,

om

8

.

1

5

n

.

m

.

S

pr

eke

rs

:

Adjunk

-

K

.

G.

J

.

A

.

SMITH en

D

R. H

ANS VAN RENSBURG

.

(By hicnlio gelecntheid sal clio offisierc en branclwagtc \·an die ·westclilte Provln~ic afskeid nccm Yan die 1\.l{.G. met die oog

op sy vcxhuising na George).

Allc

Offis

iere en

Bra

ndwagte

word

dring

end

ve

r

soek om

t

eemvoo

rd

ig te U

i

ees

.

J,.w.

-

1\lct die oog op die Pinl>sterbidurc is die ty<l

,DIE O.B." WOENSDAG, 21 MEl 1947

K ({))

m rr

rr

D

)lJl

!11

if.§

fl:i

e s e

M

ii

j

oxen

fe

rt

s

!lrra

H

((Jl

l

ywood

J)ic feit dat die Jwmmunisme van<la.g g-ccn idcaal van gelylw bcsit mecr is soos die oo) ·-spronldil>c ~-weraars <lit bcoog hot nic, maar 'n brutalc staats

-l<apitali~me geword hot waarin die Iciors 'n buitcngcwoon be -VOOITOgtc posisie van mag en

wcc;ldo bcldce, word gcrugsteun

ilcur tlic getu.ienis voor 'n A mc-rilm.ansc kommissio van onder

-sock na konununlsticse bedry -wighoid dat etlikc Hollywoodse

miljocncrs voorstan<lcrs van die Jwmmunismc is en hul ge!dclilw invlncd ten bate van 1\:Ioskon aanwentl.

Chu

r

dhiU IB

.

e

s

o

!r

g

0~

ll

W

llflll

nlfillil

g

\\'inston Clrurcltill, oorlogslmmeraad van Stalin, het verledc wee!<

'n

<lringcnde beroep · Oll tlie volke van Europa gcdoen om

'n · Vere~gde Ell)·opa te stig- onder Jciersl<ap van Bt·ittanje en

Franl<ryk ten cinde die wegsinl-cn'dc Europa van ondeq;-ang te red. Hy hct ook gepleit dat daar versoencnd teenoor· Duitslan<l opgctree moct word. Sy front maak gccn YOorsicning vir die

Die rolprentstcr Adolphe 1\{enjou het verk!aar dat die

,grootbase in 11oskou" pogings aunwcnd om behecr oor die ro~­

prcntnywcrheid in Hollywood

tc \·erkry omdat hulle dit as 'n

l<t:agtige propagandamiddel be -skou. Die Iwmmuniste, het hy ~~·;,e, beldce al die belangril{e

pnstc in \Hollywood met die ge -volg- oat anti-Iwmmuniste bang i;; om iets teen die lwmmunisrnc to

sc

.

'n Groot aantal milj oo-ncrs is ook lwmmunlste en hullc

gel>ruik hul invloed om propa -~anda binno die bedryf te maak

'n Ander ster, Robert Taylor, hct vertel hoc hy teen sy sin

gedwing is om dee! te neem aan

die rolprent ,Song of Russia" wat hy besl<ou het as suiwcr

kornmunistiese propaganda.

Ander rolprentsterre het ge

-lykluidende getuienis afgele en

gese dat dit a1 baie jare so aan

-gaan.

insluiting van Rusland nic. Sy toespraak is allerwee vc

r-tolk as 'n noodroep om 'n front in \;'\Tes-Europa te vorm om te

verhoed dat Rusland die Wes -terse volke insluk.

Churchill het beklemtoon dat dit nodig gcword het dat die volke onderling saamwerl< en

ophou om mekaar verwyte toe te snou.

In vet·band met Duitsland het hy verklaar dat soos die toe

-stand vandag in Europa voort

-duur, die Duitse volk nooit l<ans sal he om sy kragte aan te wend nie.

,.Ekonorniese venvurging sal onteenscglik die Duitsers na op-staml en wraal< Jaat g-ryp, en

Duitsland sal nogcens 'n bo<lrei -ging vir die wereldvretle word.

,.Maar in 'n Ver.cnigdc Euro

-pa sal die Dnitse nywerhcid en clio Duitse gees nuwe wee vind

om· homself te uit in plaas van 'n middclpunt van armootle en

Oilll

@=§(O)

~~

~caft

(p;rffi

G(p;$

iiDl

UJRa

lH

h

m

i

$ Gces

k

(Q)

JPl

PIETERI\'VUtiTZCURG, 9 1\fci. - Vrydagmorc, Iwrt voor haar ,·cr·trel< om. tc gaan· inkc;>pics doe}l, is mev. Norma Smith,

eggenotc ,·an oucl-soldaat Alec Smith, dour 'n bode van die hof verr:l!l met 'n bevel van tlie-hof dat hulle die huis, waarin hulle die :lf~elope jaar gcwoon bet, onmiddellik moet vodaat. Binne

cnl\elo minute nadat die uitskopbevci gelcwer is, het naturellc

-holper!' die huisrand begin uitdra. )lev. Smith, wat 'n nege

-maande oud kindji_e het en ·n tweede baba verwag, is nie tyd gegun om Iaaic uit te pak of haa1· breel<goed tc versorg nie.

Sy moes angstig heen en weer

draf om die k.affers tot vcr

-sigtigheid te maan in die han

-tcring v.an haar goed. Sy het

Jwrt daarna flou gcword en is bygestaan deur 'n verslagge

-wcr van die ,Natal Witness". TOEGESLUIT

Haar· man wat 'n klerk is in 'n plaaslike hospitaal en met 'n gcbreklil'e been van die

oor-Jog teruggekeer het, is dade

-lil-: ontbied en het op ·die to

-nee! \'erskyn naclat die Jaaste

mcubelstuk uitgedra was.

Die lee huis is lticrna in hullc

Hondler

e

nne

M

oet

A

ifgeska

f

W

o

r

d

Lede van die Johanncsburgse

stadsraad het hulle ten gunste

daarvan uitgespreek dat dob

-bclary op hondewedrenne a f ge

-ska'f word. Die stadsraad se komitee hel aanbeveel dat die hondewedrenne hee!temal afge

-skaf moet word.

Met ecn uitsondering is J o-hannesburg die enigste plek waar daar hondedwedrcnne in Suid-A frika plaesvind.

gesigto tocgcsluit en sonder vcr- -dore soremonio is bulle, met hulle huisraad in die straa.t, aan die genade van wind en weer oorgelaat. Mnr. Smith het laat

die middag darem daarin ge -slaag om 'n stoorplek vir hulle

meubels te bekom. Hulle word tydelik deur familie 'n onderdaJ' verskaf.

Die uitskopb<mel het gevolg

nadat mnr. Smith vyf maande gelede kennis ontv>ang het dat hy die huis moet verlaat son

-der dat cnige r.edes aa.ngegee is. Hy het geprotesteor en die saak is uitgesteL Intussen het hy alles gedoen wat me

ns-Iik moonflik was om •n ander

huis te hurc te kry maar son

--der sukses.

GEDENKHUIS

Die huis waarin hulle ge -woon het is een van twee ge

-denkhuise wat deur 'n sekere mnr. Jack Thrash vir die ge-bruik deur oud-soldate ge

-skenk is ter her_denking aan sy seun Ray, wat gedurende die oorlog gesneuwel het. Dit word verstaan dat die huis aan 'n dame gegee sal word wat bin -nekort moeder saJ word. Haar

man is tans buite die Unie.

Die plaaslike publiel' is erg verontw.aardig oor die skan -dalige wyse waarop mnr. Smith en sy gesin behandel is.

(Kon.).

bron V(UJ gevaar to wees."

Duitsland Je vandag sterwend van die honger. Die Duitse

voll< en die Duitse ras moet weer ter·ug gebring word na die kring van Europa. Dit moet 'n daad van versoening wees wat in gocdertrou p!aasvind.

Met verwysing na Rusland hct hy gese: ,.Ons l<an nie toe

-laat dat die veto van een moondheid, vrede en vrien,dskap van so baie honderde miljoene

moee en sukkelcnde mense weerhou nie."

Do

k

~

e

rs

Bo

t

s

Me

~

Sk

~m

a

V

i

r

Vrye

Di

~

tr»s~e

Die uitvoercndo lwmitee van die Vrystaatse Provinsiale Raad het besluit dat aangesien die gcnccshere wat deeltyds in <liens van clio Nusionale Ilos -pitaal was nio bcreitl is om

saam te wer){ met die A<lmin

i-strasio se s!{ema Yan vrye hos -pitaaldiensto nie, hullo gcnces

-here per vliegtltig nit die buite -lantl sal ilwoo1· om die taal;: voort to s;t.

S.ewentien personeellede van

die Nasionale Hospitaal hct

onlangs bedanl< by wyse van probes teen die bet:tling wat hulle ]{ragtens die nuwe ske-. rna van hospitaaldienste sou ontv.ang. Hul optrede iS' n

a-gevolg deur geneeshere van Betfilehem, F.icksburg en Ha r-rismith.

Die genecshcre het

ministrasi•c in kennis oat indien hulle hul

die ad -gestel bet~eid verklaar om onder die sl<ema

te werk, hul inkomste aan-&ienlik verminder sal word. Volgens die nuwe skema saJ h.ierdie geneeshere saJarisse van die Administr,asie ontvang.

Onderhandelings het hierna plaasgevind om die sank te

skik, maar dit het v.erlede week afgespring_

Vyf van die ses dokters ver

-bon·de aan die Kroonstadse hosp.itaal 'het hul bedanl<ings

teruggetrek.

Die Administro.sie het ver -Jdaar -dat hy sal voortgaan met die .a.anstelling van vol tyd-se geneeshere vir die Nas.iona

-le Hospita.al. Met 'Clie oog hierop sal medici ing:evoer word.

HUL STANDPUNT

l

Die geneeshere hct 'n verld a-ring uitgereik waarin hulle met

nadruk verklaar dat hul!e nie

teen die beginsel van vrye hos -pi taaldienste is nie. Hulle stann in die eerste plaas voor da.t dlt 'n taalc is wa.t onder die sontralc

r·egcring moot rcssorteet·. Voorts maak hulle beswa.ar

dat onder die provinsiale stc

l-sel in die Vrystaat die pasient

nie die geleentheid sal he om

sy e.ie geneesheer te !ties nie,

terwyl dit in die ande.r pro

-vinsies wel die geval is.

--BLADSY DRIE

z~

-

~I

DAMES-, l\1ANS- en KINDER -UITRUSTERS SNYERS

~N~fEW~~~f.E[L

~

B

eperk

KERKS

TRAA

T 275

-

PR

E

T

ORIA

TAKKE: Johannesburg, Benoni, Vereenigi-!lg, Kaapsta.d.

INB

R

A

AK

aAssura

ns

ie b

y

-©~

0

SUID·AFRII<AANSE NASIONALE TRUST EN ASSURANSIE MPY., BPI<.

Taltl<o dwarsdeur die Unie.

Bring u ooga.rts so voorsl<rif vir brille na ons. GOEIE WERK TEEN BILLIKE PRYSE.

G

EH

OO

R

AP

PARAA

T

Dn

~

w

®®rr

~

rr~Jk

lk

~rr"'

&}P)

tt~~

lk

Kerklaan, KAA.PS

T

AD

.

M

ait

l

and

s

traat

,

·

BLO

EMF

O

N

TE

IN

.

Besoel< ons of skryf om Bcsonderhedo.

Kennis v

a

n d

ie

WlERE

L

DSAJKE

Vere

i

s Bestu

dering van ST

AATJ(UNDE.

S

k

a

f

die v

olge

n

de Boeke

vir u aan

.

DIE MODERNE STAAT

deur Prof_ L. J. du Plessis HEAR THE 0'1\HER SIDE.

The Afrikaner and German Side

THE GREAT GLOBE ITSELF

By W. C. Bullitt

2/6 posvry.

2/9 posvry.

,The only tota!Harian imperialism that threatens

war to-day is the Soviet Union."

THE D~\.RK SIDE OF THE MOON 16/6 llOSVry. ,Consists of a selection of personal narratives of Poles who have suffered during the Russian occ u-pation."

THE SOVIET IMPACT ON THE WESTERN WORLD By Prof. E. H. Carr

REPORT ON THE RUSSIANS By W. L. White

l.'llY At~SWER, by. Oswald Mosley. REPORT FROJ.'\'1 GERl\L-\.NY,

By Leonard 0. M?sley

SU!D

-

AFRIK

A

'N TUISTE VIR DIE NAGESLAG

7/3 posny. 13/6 posvry.

5/3 posvry.

Deur Prof. dr. G. Cronje 13/-posvry. 'n Blywende oplossing van S.A. se rassevraagstukke. AFRnrA SONDER DIE ASIAAT

Deur Prof. dr. G. Cronje 13/-posvry. BEHIND THE PRESS IN SOUTH

H. Lindsay Smith

AFRICA

THERE ARE NO SOUTH AFRICANS By G. H. Calpin

9/3 posvry.

13/G posvry.

Pro

E

ccli

e§

i

a

~

B

oe

Jkh

21

rrudl

eli

JPOSBUS 29

STELLENBOSCH

BLADSY VIER

,DIE O.B.," i.VOENSDAG, 21 MEI 1947

Nadat verskillcnde liggame en persorgane in die afgelope

wcke skerp kritiek uitgeoefen het op die gedrag van sommige

studente by geleentheid van hospitaaljole in Kaapstad sowel as Johannesburg, het 'n Kaapstadse predi!<ant-voorverlede Sondag

oor die 1·adio hom in uitdruklike taal uitgelaat oor die geestelike

en morele agteruitgang wat daar by die studerende jeug in die

afgelope jare begin intree het. Dit is seker:ik verblydend dat

die openbare gewete nog wakker genoeg is om 'n euwel te herken

as hy dit sien. Ons belewe 'n tyd van algemene sedelike agtcr

-uitgang, en weinig lewenskringe is daarvan vry te spreek. Dit is <Ins nie net 'n verskynsel wat tot die studentejeug beperl' is nie,

ma~:u· wa.uneet· sedelil'e verval by die jeug opgemer!{ word, eo

(la~u·by nog die intellcl<tuele jeug wat more en oormore die leiers

van <lie volk gaan wees, dan is <lit 'n saa.l< van diepe kommcr, en

dan sal geen vcrantwoordelilte persoon <laar<lie toest.all<le wil verberg terwille van oorwegings van prestige of wat ool' al nie. Dan het dit tytl gewol'(l om in te gryp en· te pro beer regma.al'

wat verl{eerd is.

Hoewel daar aan elke universiteit nog 'n gesonde l<ern be

-staan van studcnte wat bedeeld is met die nodige lewenserns wat pas by die tye waarin ons !ewe, en in hul gedrag 'n waardige verantwoordelikheidsin openbaar, en hoewel dit meestal ·hierdie

studente is wat die leiuing neem in universiteitsaange:eenthede weens die sterlcer persoonlikhede wat straal uit ewewigtige

karakters, is dit nie te betwis nie dat 'n te groot aantal studente

die universiteitslewe eenvoudig beskou as 'n vrylisensie vir

aller-lei onverantwoordelikheid en buitensporighede. Hierdie gees

open-baar hom in die eerste plaas in 'n gcbrek aan belangstelling

vir die ge\vigtiger studentebedrywighede. Kultuur-aangeleenthede

word deur 'n minimum aantal studente gcsteun, terwy! vermaa

k-likheidsplekke gewoonlik oorvol is en claa.rby gekenmerk word

cleur •n gees van ligsinnigheid en oppervlakkigiieid wat in die laere skoolstanderds verwag kan word.

DROKl{ENSiiAP

Maar by uitstek kom hierdie gees na vore by spesiale gelecnt-hede soos intervarsities en clanse. By sulke geleenthede verwag

'n mens vanse:fsprekend pret en "Jewenslus, maar jy verwag

beslis nie sieldilw tlronl;enskap by jcugdige pretmal~ers nie. En

on'gelul;lcig hct dit al tp.cer 'n vcrsl<ynsel gcword om opnbare

dronlcenslmp by sull;c geleenthede ondct· bedroewend baie stu<lente wa34· te neem. Nog by 'n onlangse intervarsity··is besope jong studente die trappe na die pawiljoen opgedra - let wel, nie

afgedra nie. E1~ dit was nog maar die begin van die ,pret",

wat eers later die aand sou volg. Wat die pynlil,ste is van die

hele fcit, is d!tt soveel jong meisies sonder die minste voorbehoud

aan hierdie dingc <leelncem.

Maar dit bly nie net by pret en speletjies nie. Die gebrek aan verantwoordelikhcidsin openbaat· hom ook in die verset van

studentekant teen normale tugbeoefening selfs waar dit sake

aangaan heeltemal buite hul bestek. Dat daar georganiseerde

teenstand kom• wanncer die universiteitsgesag optree teen reel

-verbrekel·s, kan miskien nog verklaar, hoe\\~el nie goed gepraat word nie. Maar wanneer studentebetogings georganiseer word

as daar l<erklilce tug op studente wat hulle aan die sedelike norme

vergryp hct, toegepas word soos a! gebeur het, dan is dit nie meer 'n kwessie van Jcamaradie nie, maar die openbaring van

'n geestelilce verval wat slegs met sterke hand verhoed kan word.

TYD VIR OPTREDE

Dit sityn of die hedendaagse student te jonk na die

univer-siteit gaan en "dus op te vroee ouderdom 'n mate van vryheid

toegese word wat eintlik vir die vee! ryper student van 'n geslag gelede bedoel was.

Maat· wa.t die rcde ook al mag wecs, clit onthef universiteits

-owerhe<le n'ie van hul sware vera.ntwoordelil<ltcid o.m as plaas

-vervangcrs van die ouers op te tree nie. Daar mag 'n tyd gewees

het dat die stryd wat inrigtings om bestaan moes voer, dit soms

nodig gemaak het om rue te streng te keur nic. Maar vandag,

waar mecste groot universiteitc hondercle aspirant-studente

jaar-lil's moet afwys weens geb-rek aan akkommodasie, is dit die

aan-gewese tyd om op tc ruim. Souder vrecs om getalle te bei:nvlocd kan uuiversiteitsowcrhede van<lag nie net bclwstig om 'n beter

karal<ter student toe te laa.t nie, maar om diegcue wat

'

n

gees van de!mdensie ondel· ander studente versprei, sontler sltade in die pad to steek

Die ouers wat jare van moeitevolle aandag aan' hul.ltintlers se geost.clil<c welvaart bestce, eo oos voll' wat afltanldil< is van die

Ieiding van die beste materiaal onde1· sy jeug, sc belange eis <lit

van diegene w<tt in die verantwoordelikc posisies van gesag ge-plaas is.

Die ouers en die voll{ sal baie meer gents voel as hulle merit tlat daar opgeruim word as wanneer hulle getroos moet word met woot·de dat <lit darem nle so sleg is as wat die publiel' din!; nie.

,DIE O.B." WOENSDAG, 21 MEI 1947

l ESTAND

~N DU~TSLA~D

U~TERS KR~T~E~i

Brit$~

Ofji

sie

re leef

Eg

he

r

So@s

Koning

s

Die

voedseltoesta

nd i

n Duitsland he

t

so 'n

omvang a

angeneem

dat

die Duitse

v

o

lk

nou

to

t

aksie

,

begin

oo

rg

aa

n

by

wy

se

van stakings

.

Hierdie

bedreig

i

ng van die

vrede he

t

d

ie

Britte tot

haastige konferensies

en

n

ood-maatree

l

s

gedwi

n

g

.

Daar

is

van

Britse

kant

e

rken dat groot hoeveelhede

v

o

edsel onlangs

van

Du

it

sla

ud

afge

we

nd

is

na

ander

laude.

Die administrasie van die Britse besettingsgcbied word met instorting bedreig as ge-volg van die dreigement van 500 Duitse arbeidsleiers om te bedank indien die Britse owe r-heid geen versekering kan gee

dat die vasgestelde rantsoene gehandhaaf sal wot·d nic. Dit

sal verreil{ende politieke en administratiewe gevolge he. . .

Nie aileen sterf dui.sende

kinde1·s van hotlger uic, maa.r Jdudet·sieldes is besig om die Duitse jcug nit te wis omdat

hulle liggamc weens onderv

oe-ding gcen vermoe het om teen

die siel;tes te veg nie.

-Hoewel op pal)ier

aangete-l.;en staan <lat die Duitsers 'n rautsoen van 1,500 Imloriec per

dag ontvang, blylc dit dat hic r-dic bepaling in feitlik geen ge

-vai nagelwm word nie.

·TE MIN

Die voedselnood het ontstaan as gevolg van die Geallieerde onvermoe om die besette Duits

-land waar huee aile

bestaans-middele met hul intog vernietig en verwyder het, van voedsel te

voorsien. Om die Duitsers aan die !ewe te hou moet daar maandeliks minstcns 300,000

ton !wring ingevoer word.

Se-dert Jauuarie hct hior<lie in-voersyfer tot 160,000 ton get1aaJ.

Uit vt·ees · vi.r die openba.re m

e-ning in die buiteland het die

Britte 'n verbod geplaas op nuus

oor die Duitse vocdsellu·isis. \.Veens tekort aan arbeid en

materiaal was die Duitse boere

ook nie in staat om die geslcatte

hoeve~lheid !wring te produseer

nie.

SLEGTER AS BELSEN

Die huidige rantsocne van

die Dttitsers bestaan hoofsaak-lik uit koo! en droe growwe brood. Dit is meer as 'n maand

dat hulle laas aartappels

ge-sien het. Die lcaloriewaanlo van

die voctlselrantsoene wat !leur

medici ou'dersoelc is, het aa.Jf die

lig gebring da.t tlit seifs Jaer is

as die van Belsen waaroor die

Gealli.eerdes so 'n opltef gemaalc

hct. Die meeste Duitsers

ont-vang va"ndag rantsoene ter waarde van 400 Jcaloriee. Iu

Be~sen was dit 800 I;aloriee.

Toesta1ide het so versleg dat uit ell•c 1,000 Idnders wat gebore word 500 in hul eet·ste

lewensjaar sterf - uit ellce

tweo kinders sterf een. Dit is ltoofsaaldik te wyte aan

on-dervoeding van die moeders

en die ldnders.

SWARTMAEK

Intussen heers daar 'n groot

swartmark in voedsel. Dit is

nie moontlik om voedsel op die geboruiklike wyse in die hande te kry nie. Teen die heersende wisselkoers is 40 Duitse mark ecn pond werd. 'n Pond tee kos op die smartmark 100 mark of

£10, 'n halfpond botter Jws £7,

twee pype tabak kos £4./10/

-en 'n to! gare £1.

Terwyl hierdie vreeslike voed

-selnood ondet· die Duitse volk

heers, is Britse offisiere in

Duitsland in staat om soos ko-nings te lewe. Hu!le beskik oor die beste hotelle en die beste

voedsel. Dit is moontlil< om

teen 3/6 'n bcter maaltyd te Juy as in Louden. In die

offi-siersldubs is die Britte besig om eiet·d!·anh:ies

te

gcniet terwyl

Duitse ldntlers op die ashope om 'n stuldcie lws vroetel.

VERBOD OP MEDISYNE Dokters word nie toegelaat

om die penicillin wat hulle

van Unrra ontvang, vir Duitse kinders te gebruik nie; dit mag aileen vir vlugteling kin-ders uit die buiteland (Jodc) aangewend word.

Te midde van die ellende neem Britse soldate en offisiere die mees brutale houding teenoor

die Duitsers in. Dit skyn deel

te wees van die wraah:heleid. Dit roep die vertroulil'e om-sendbricf wat die Bri.tse mil

i-tere owerheid aan sy troepe in

Duitsland gerig het om aan die

Duitsers te toon dat hulle die

herrenvo:k is, en nie die Duit

-sers nie, in herinnering.

E:rken

V

erval

Van

Ryk.

Duitsers

Ged.eporteer

,Daar is geen dcel van tlic

wcreld

waat

·

Britse salce nie

wanbestuur word, en die Britse

invloetl nie gedaal het nie," het

VVinston Churchill verlede week verklaar. Die !;anse op herstel

. is maar baie gering, het hy gese.

Die negehonderd Duitse mans, vroue en kinders wat die

Britse regering uit Tanganjika

gedeportecr het, het Maandag -middag in Kaapstad skeepge-gaan in die Winchester Castle wat so pas 'n vrag Britse

im-migrante afgelewer het. Genl. Smuts was aanvanklik

berei.d om aan hulle tydelike

toevlug in die Unie te verleen, maar hy het dit later te rug-getrek, klaarblyklik weens

druk uit Brittanje.

Inmiddels heers daar in die

Verenigde Party-koukus 'n

kwaai stryd oor die lot van die

254 Suidwes-Duitsers wat die

.deportasi-e-kommissie a an

be-vee! het vir deportasie. Die versl<ig is verlede Sat.erdag ter tafel gele, en genl. Smuts sal teen die einde van die maand die r~gering se besluit aankon-dig.

Gerugte wil dat die Eerste

Minister en min. J. H. Hof-meyr met 'n dee! van die koulcus •

ten gunste van toegewings aan

die-Duitsers is; maar .dat die

Joodse groep in die Party met

'n aantal jingo's op die verwy

-dering van die Duitsers

aan-dring.

Amerika, Rusland en Fra~k­ ryk het nog geen toestemmu~g

gegee vir toelating _van ~te Duits.ers il\ hulle gebtede me.

DIE PERSBELEGG!NGSKORPORASIE

BEPEUK

.

(PE

RSKOR

)

Aan allc Betangstellcn<les en Vriende in

NATAL EN GRIEKWALAND-OOS

LET OP~! LET OP!!

NOG NET 6,000 AA.NDELE

van

5/-

elk is beslcil;baar vir belangstellendes in Natn.l en

Grielnvaland-Oos.

lnskrywings word

O

nherroeplik

G

esta

ak oo 30 Junie

194·7

Jongste ontwild,elinge maalc hierdie aandele

BES ONDER WAARDEVOL

Tree datlelil< in verbinding met:

P.a

.

E.

P.K.

L.

STE

IN,

B.

CADLE,

,Tw

yfelfon

t

ein

,

MOOXRIVIER

,

NATAL.

,DIE O.B." WOENSDAG, 21 ME! 1947

§1taliiiiill MaaR{

Rooi

§(()].date Van

!{rygsgevmngene§

VERKEERDE

BAB

A

'n Jong New Yorksc cgpaar

het. 'n ejs van £50,000 teen die

stadsraad van New York inge-stel omdat hul pasgcbore baba, soos hulle bcwccr. in die mun

i-sipalc hospitaal omgeruil, en

met een van ,,onbcpaaldc oo r-sprong'' vervang is. Hul eic

baba was 'n -dogcrtjie met

ligte hare, terwyl die een wat

aan hullc gegec is, 'n seun met donker hare is.

Xl'gentigdubcnd Duitsc soldale en offisierc wat deur die

r:u:-,c lnn,~l:;'c\'l\llgcne grnccm is, word in 'n Russiese militcre

li~mp naby l\loslwu opgclci onder bevel van die certydse Duitsc vcldm. Von Paulus en gcnl. Von Seidlitz, aldus pcrsmanne wat

'n bcsocli aan Ruslan'd gcbl'ing hot.

\

'n Tyd geledc het Die O.B. berig dat 'n groot aantal van die Duitse krygsgev.:mgcncs

wat deur die Russc na Rusland gcneem is. op ecn of andcr manic1· \·erdwyn hct. Die Rus

-se hel. toe hulle c·indelil< op

aandrang van die Wcste gegc·

wens rnoes \·erstt·ek, baie mi

n-der krygsgev.angenes aang~­

gee as wat daat· volgens die

bereken.ing \·an gcroghebbc n-des mocs wees. Hicrdie Duit

-sers is moontlik 'n dec! van die wat vermis word.

Yolg<-n<; die besldl<bnre inli

g-ting sou die soldatc opgclci wont

om posto in die Russics-bcscttc

dcel Yan Duitsland te beman.

,.VRYE DUITSLAND"

Die lmmp is dct·tig my! van

Moskou en die afdcling staan

bekend as ,.Vrye Duitsland".

Dit staan onder bev.el van Von P-aulus. Die offisicrskorps staan bel<cnd as die ,Bond

van Duitsc Offisierc". Hulle

word ~:1arn met die Russicse leer opgelei.

Die star s:>u bestaan uit

\'yftlg offisiere insluitcn·cte

genl. Strenket· en genl.

Hell, albei bckende Duitse

of-fisiere. Die Duitsers word bygestaan octeur 'n politicl<.c en militere afdcling van die

Rus-sicse leer.

Jn afsondcring van djc nnder

~oldnte en offisicrc word 3,000

Duitscrs sprsinal dcur 'n po li-tirkc afdeling \'an die nooi leO!' ,,opgC\'OCd."

Vlootoffisierc word by die Russiese \'loot ingeskal<el.

\VIL DUITSLAND BINNEVAL

I

Hat·dnekkigc gcrugtc clat

daar in Rusland 'n sterk

Duit-se leer aangehou word om op

bevel van Stalin DuitsJ.ancl

binne te val en 'n Duits-Rus

-siesc regering dam· tc stel, doen die rondtc ook in

Duits-lan'C!.

Die Duitsers glo dat clam·

meer as 'n miljocn Duitsc so

l-date in Rusland onder Von

Paulus en Von Scidlitz

aangc-hou \\'OI'd en dat hulle militl!rc

opleiding in die omgewing van

Moskou ontvang.

In die Russies-besette dec!

\-.an Duitsland doen Duitse

krygsgevangenes wat gedu

-rende die oorlog in Rusland gevangc gehou is tans <lien's as

polisie-bcamptes. Dit \'Crstcrk

die \'crmocde dat die Russ:!

iets in die mou vocr.

ONTWORTEL

Intussen neem Rusland weer

sy kans waar om sy ccrtydsc

\-\1estersoe bondgoenolc daarvan

te beskuldig cJ.at hulle 'n slaw

e-han-del aan die gang hct met

ontworteldcs in Europa \'an

wie die mccste van Slawicse afkoms is. DJe blad v.an die

Russiese lcct· verldaar dat

hiel'dic mensc teen hul sin in die kampe gestop wol'd en vcrplig \\"oQrd om in die Britse

en Belgiese steenkoolmyne te gaa.n werk. 'n Groot dec! van hulle sou Russiese burgers wces. Die wcrk vind plaas on·

der toesig \·an Amerikaanse

soldate, al-dus die bl.ad.

Sow]et

~

V oorpo§te

Beveg

Austraifie

Se V erdediging

Die invloed \·an die Kommuniste in <lie Austrnlicso val<bondo

is so stot'l< dat hullc tans drcig om die bon van Australicse Yer -dcdigingswcrliC te saboteer. D1·. Evatt, minister Yan buitclandsc sake, hct vcrklaar dat die rcgering nie lange•· die mctodo van

<lie liOmmuniste om die vakbomlc to gebt·uilc ten' eindc die gcsag van die •·cgcring te ondcrmy:n, lmn duld nic.

Die A ustl'aliese regerjng is

naamlik besig om 'n

vuurpyl-procfbaan vir v

erdcdigings-odocleindes te bou. Die m.inister

hct verldaar .cht as gevolg van Russiese beinvloeding die

bouvakbonde dreig om •n

,.swart verbod" op die bou daarvan te plaas. Hy het ver

-klaar dat dit dee! van die

kommuniste se plan is om d1e

ontwikkeling van die vuurpyl tc belemmer.

Die kommuniste h~t ook in

hierdi-e \'erband 'n p3.111flet

uitgegee waarin hulle verklaar

dat Australie agressiewe

plan-ne het.

Die minister het beklemtoon

dat die verdedigingswerke

voortgesit sal word ten spyte

\·an kommunistiese w.eerstand.

Dnnr is vcrldaar dat <lit go-docn sal word met behulp \'an

,Observator," Kaapstad, skryf:

Hoewel die publiek deur die brits-joodse pers van dag tot

dag (en dit jare na die

beein-diging van die oorlog) getr

ak-teer word op berigte oor die

.,verhoor", vonnisse en

tereg-stellings van die Duitse leiers. generaals, fabrikante, weten-skaplikes, sakelui, ens., deur die wraakhof van Nuerenberg,

word daar geen woord gerep

oor die gevare van daardie

.,duiwelse evangelic'' die kom-munisme nie.

Die bnclcwinkels is vol van

pro - I<Ommunist.iese lcl<tuur

maar as jy probeer om by

\'OOr-beeld 'n cksemplaar van die

(1946) Vct·slag van die Royal

Commission oor kommunisticsc hedt·ywighcdo in Kaunda in die hande to lo·y, dan is dit nerens

tc vind nic. Aangesien hlerdie uitcrs bclangrike amptclilce

ver-slag van die 1\:ana<lese regcring 'n b~\ic duidelilce beeld gee van

die Jcommuniste se metodes van

in<>ypcling, spioenasic en onder

-myning, wonder 'n mens of dit

n!c juis daarom is dat <lit nic hier te Iande tc kry !s nie, en

die vyandclike pers ool• gccn

melding daan·an maak nic.

Met die opsetlike verswyging

van enigiets wat die ,onder

-mynende evangelic'' van die

Britse valdui of gcspcsinli

seer-dc trocpe.

OOK IN SUID-AFRIKA

Illenlie opt rcdc van die kom-munisties-bchcor<le vnl<bonde is

'n tt·cffendc bewys van die

gc-VUI\1" om Jwmmuniste tot die

valcbonde too to laat. Op 'n oombmc wnnnccr d!e lnnd sy

workers nodig hct vir selfver

-dcdirring, wonl hullo onder

kom-munistiesc lchling teen <lie

landsveilighei<l aangewcml. Ook in Suid-Afrika is daar tal van

Yakbonde wat met

kommunis-tiese sekretarissc en bctaaldc

amptcnarc sit. So stcrlc is hul invlocd reeds <lat hulJc by die.

jongste kongrcs van die S.A.

Val<bondraad ctlilcc lcommunistc in die hoofbcstnul' gclcry hot ten spyto van 'n opcnlilce botsing tussen tlic gcmatigdc en linlcse

val<bonde by die aam•ang van die lcongrcs.

Kommuniste kan onthul, was

dit seker vir elkc rcggesindc

persoon besonder bcmoedigend

om die toespraak van die K.G.

op Roodcpoort in .,Die O.B."

van 7 Mci te Ices. Hierdic

toespraak van die K.G. dien

om te gctuig dat die

Boerc-volk nog steeds daardie sterk

weerstandsvermoe besit wat

onontbecrlik vir die voortbe-staan van enige volk is. 'n

Mens sou baie graag wil sicn

dat die tocspraak in

pamflet-vorm dwarsdeur ons land

ver-sprei word - in Engels ook.

Die Osscwabt-andwag, NmYe

Orde en ons ander vollcsorg-an i-sasies tesnme met die H.N.P.

en die Afrilmncrparty, gal

gc-wis 'u gr·oot dicns ann ons \'

a-tlerland bcwys as hullc die b

e-voll<ing voortdnrcnd lwn inli~

oor die al<tnclc gcvnt·o vnn die lcommunisme, ,vcncwog die

gt·ootste gevnnt· wat ooit blanli Suld-Afrilca lean bedreig," soos

die K.G. die ding by sy regte nn.am op Rootlcpoort gcnoem hot.

(Dit is opmerklik dat die

Kanadese verslag oor

Kom-munistiese bedrywighcid ook

nie in Engeland te kry is nie.

Op hierdie feit het Kenneth

de Courcy onlangs gcwys en gevra wat daaragter sit.-Red.)

·•

BLADSY VYF

By

die Bioskoop

n

k

o

e

l s

agte

a ret-Rond

e

Kommando

maak

al

meer vr

i

ende

land rond."

A.V

.

B

.

O.

B.

t...ykbesorger&, OrBfateennu\.l(e.rs,

neo.-rnfolo,·crsekcrnnf'O

\

PLU

IMV

EE

Olo Hesto Flnlll' om n I'LUUlVEI>

.t:U':US en nn~or l'J(QUUJITE nnn

Co otuur ls:

C

.

l\'1.

ELOFF EN K!E.

6loemfonteln - Pretoria

l30 Takke

MEUBELS

PRYSE STYG VINNIG

KOOP NOU

Ons hou nllcen:.:k goclo lcwalitcit i:\Ieubcls in

voorraad

WERDA

Me ubelhandelaars

(EIENDOl\IS) BEPERR Groote Korh:gcbou - ICaapstn<l

I

(Eclms.) Bpk

MOllE~lABK (Posbos 7185> :o<cwton

Be

s

kerm u

Oe

Bring u oogarta se voorskrif

na ons. Laat gekwalifiseerde

Voorskrif-Oogkundiges u be

-dlen.

W

a

hi,

lawrence

EN K

t

E

.

JBRILl\!AliERS

Addorloystrnat 120n, Kaapstad

Foon 22408

EXCELSIOR WYNE,

BRAl~DEWYNE Et~

LIKEURE

uto n.Jombe«enao amnklcs. lJJo akoonste vnn Jtlcur. dJo rynsto vnn ~:cur \\'!\t

n oolt ~;eproe net. JJronJ<Jcs wat niO aileen pry so wen op lcntoonstclllngs nlc:

mna-r wnt. deur nile tynproewcrs nnn~CJlTYS woro ..

P l t l ' S LYS \\'\'Jio'"E: Ou Port low·alide Port . . . . . . Spesilk'\l Soet . . . . . . Wit en Rool Jeripiko

Wit eu nool lllalmscy

Wit en Hool Muskadel Soet Port . . . . . . . . Port, Pontak, 0 0 2/9 0 0 3/3 0 0 2/9 0 0 2/-0 0 2! -0 0 1/ll 0 0 1/11 Worcester Bock .. l/10

Spesiale SJcrrlc (Soeterlr;) l/10

Goudkleurl~;e SJerrie . . . . liD

Ou Bruin SJerrlo . . . . . . 2/6

.. cocktail" .. .. .. .. .. 1/3

vermouth (Droo& of. Soet) 3/·

Swnrtberg SJcrrlc . . . . . . 2/9 IJI<Ol: \\'Y:"E: uoerconje (Roo I) . . • • . . 2/· Hlcsllng (Droa Wit) . . . . 1/9 12/G 10/ -10/ -9/G 9/0 9/ - 9/-8/G l'llYS \ O~I{ELW\'NE: Gracd Spumnntc (Soeterlc) . . . . . . . . 10/3 Grande Splcndorc (Droo&) 7/9 Vonkel Bocrsonjc .. 8/9 llltANUI~\VYN:

Aurora V.S.Q.

(Die allerbeste) 10/·

l~urckn . • . . . . S/6 A.l. 0 0 . . oo 8/· Hoyal . . 8/0 tsocgoo . . 7/IJ J,IJU~Ult: Pcpcrment, Pcrske, Ap-pclkoos, PICSMlG 7/ -Kcrslc. Anys, Gemmer, NnnllJio . . . . . . . . 6/0 Vnn der Hum . • • • • • 0/G ,JJo:Nt·:WF.n <OINl: DroU, Lcmocn, SuurJe-moen 0 0 0 0 0 0 0 0 • • 7/6

V~cKKUUt'SVOUKWAAKJJJ::S: (l) Bcstclllnr;s moet besUUln Ult 12 bottc • ot 5 gemos vaatJJe, or vcelvoud anarvo-n. (2) vocs by 20/- deposito per vn tJ!e or ~/- per klsslc met bottels. Hlcrdle deposito's word dndcllk nan u teru&l>C'blll

op ontvangs van die lel! soed, vrn~;geltl bctnnld na Vlaktcplnnts·StlloSie. (3) Stmtr Kontnnt plus deposito's met beatclllns or nndcr !ewer ons k.b.n. u naaste sw

EXCELSIOR WYNMAKERY

(EDM

S

.)

BPK

.