V
wilde daarmee beginnen om zo tegemoet te komen aan de groeiende vraag naar halalvlees.
Geld verdienen
Het lijkt mooi: in enkele dagen wordt een plan gemaakt, er wordt over gepraat met onderzoe-kers en partijen in de bedrijfskolom, de proble-men worden in kaart gebracht en er wordt gezocht naar een aanpak. Het moet echter niet bij plannen blijven: een idee moet worden omge-zet in klinkende munt. „Iedereen loopt daar tegenaan”, bekent Lokhorst.
Met een workshop over consumentengedrag en marketing hoopt hij de voorlopers te motiveren vooral door te gaan. Volgens Lokhorst zit een groot deel van het succes in het bundelen van de krachten. En daar kunnen de bedrijven in de vleespluimveehouderij (kippen, eenden en kal-koenen) nog een flinke stap maken. Lokhorst geeft als voorbeeld de protesten tegen de sociale zekerheden, vorig jaar op het Museumplein. Toen de krachten werden gebundeld en mensen massaal een vuist maakten, bleek er ineens heel wat meer mogelijk dan het zich aanvankelijk liet aanzien. In de pluimveehouderij is volgens hem echter nog niemand ver genoeg opgestaan om het voortouw te nemen. „Dit in tegenstelling tot de kalver- en varkenshouderij waar de slachterij-en de kar trekkslachterij-en.”
Dat kan een reden zijn waarom het idee van de webcam-kippen niet van de grond komt. Lok-horst: „In bijvoorbeeld Duitsland kan de consu-ment op basis van het einummer een kijkje nemen in de stal waar die vandaan komt. Om zoiets hier van de grond te krijgen, zal er moeten worden samengewerkt tussen bedrijven. Dat is een kwestie van elkaar vertrouwen.” Volgens Lokhorst kan elke partij het initiatief nemen tot de uitwerking van zo’n idee, een voerfabriek, een
slachterij of centraal via de productschappen. „Elke partij kan boven het maaiveld uitsteken.”
Doel nog niet gehaald
De tijd dat wetenschappers het onderzoek dic-teerden, is voorbij. Het bedrijfsleven is nu zelf in staat aan te geven hoe zij ‘geholpen wil worden’, net zoals in dit project. Of deze manier van samenwerken tussen bedrijfsleven, onderzoek en overheid de beste is, kan Leenstra nog niet zeggen. Dat moet nog worden bekeken. „Maar wel is het zo dat we met elkaar -bedrijfsleven, overheid en onderzoek - bewust hebben gekozen voor deze werkwijze. Wij leren er veel van. Maar het doel is nog niet gehaald”, voegt ze er snel aan toe. Een groot winstpunt is wel dat ketenpartijen in de vleeskuikenhouderij er steeds meer voor voelen samen op te trekken. Heel bewust organi-seren Leenstra en Lokhorst voor deze doelgroep een 24-uursontmoeting. „Mensen raken beter met elkaar aan de praat als er een overnachting bij zit. Zij komen dan echt los van de waan van de dag.”
Toch heeft nog geen van de ideeën die er leven de eindstreep gehaald. Sommige plannen zitten gevangen in talloze mitsen en maren. Net zoals het idee van de kippen in de Beurs van Berlage. Leenstra: „De ‘ja, maren’ waren talrijk. Zo gauw je een ‘ja, maar’ opwerpt, is het idee al dood, denkt men. De kunst is dan om daarvoor een oplossing te vinden. Dat proberen we dus te sti-muleren en te faciliteren.”
Of dat betekent dat de Beurs in Amsterdam bin-nenkort een pluimveestapel rijker is? Misschien, als iemand het voortouw wil nemen.
V-focus Oktober 2005
39
„Het is de bedoeling dat ondernemers zelf met ideeën komen en er vervolgens zelf de schouders onder zetten”, zegt Kees Lokhorst. Hij is behalve co-projectleider, onderzoeksmanager systeem-en gebouwinnovaties bij Wagsysteem-eningsysteem-en UR. „Wij helpen alleen maar met het overwinnen van obstakels, zoals het uitzoeken van de wettelijke kaders, het bijeenhalen van de juiste mensen en het uitstippelen van de weg die het beste te bewandelen is.” En inderdaad, als het bedrijfsle-ven er zelf niet aan trekt, gebeurt er niks.
Tien dromen
Volgens Leenstra zit er genoeg motivatie bij de ondernemers in de pluimveehouderij. Het gaat dan om zowel boeren, toeleveranciers zoals voer-firma’s en verwerkers. „Mensen denken na over hoe zij hun ideeën kunnen vormgeven en zoe-ken contact met mensen en bedrijven die hen kunnen helpen.”
In een creatieve workshop vorig jaar zijn tien ideeën naar boven gekomen die door het project-team van Wageningen UR worden begeleid. Leenstra en Lokhorst verwachten veel van som-mige ideeën. Zo is een aantal mensen bezig met de overdekte uitloop. Zij liepen er tegenaan dat er aandacht nodig is voor het begrip scharrel-vlees. De term scharrel is bekend bij de burger en doet het goed. Struikelblok is echter dat de eisen die de EU aan scharrel-vleeskuikens stelt, lastig zijn uit te voeren. „Daar proberen wij een oplossing voor te vinden”, zegt Leenstra. „Ook kijken wij onder meer naar de klimaatregeling in de stal en de benodigde vergunningen.” Er zijn meer goede ideeën, zoals regionale samenwer-kingsverbanden.
Maar ook zijn er al ideeën in de koelkast beland: zo bleek het ritueel slachten van kippen op het bedrijf wettelijk ondoenlijk. Een pluimveehouder vleeskuikenhouderij meer waarde te geven,
moe-ten de kemoe-tenpartijen leren van de gebaande paden af te wijken. Met het laten zien van vlees-kuikens op zo’n locatie worden consument en producent dicht bij elkaar gebracht, zodat zij bij elkaar in de keuken kunnen kijken.” Een grap is het dan ook niet. Het idee is serieus besproken. „Maar er heeft zich nog niemand uit de pluim-veewereld gemeld, die hier werk van wil maken.” Op zoek naar een kandidaat gaat Leenstra niet.
Een moderne kippenstal in de Beurs van Berlage om het publiek vertrouwt te maken met
vleeskuikens. Waarom niet? Het is een van de vooruitstrevende ideeën om de
vleeskuiken-houderij positief voor het voetlicht te brengen. Ferry Leenstra en Kees Lokhorst van
Wageningen UR helpen bedrijven met vleespluimvee hun ‘dromen’ waar te maken.
Door ing. Geesje Rotgers
V A R K E N S & P L U I M V E E
achter
gr
ond
De effecten- en graanhandel zijn allang verdwenen uit de Koop-mansbeurs in Amsterdam – beter bekend als de Beurs van Berlage. Maar een koppel vlees-kippen kwam er nog niet voor in de plaats. Een absurde gedach-te? Niet voor Ferry Leenstra, onderzoeker pluim-vee bij Wageningen UR en projectleider van ‘Veerkrachtige Pluimveevleesproductie’. „Om de
D
38
V-focus Oktober 2005Partners in vleespluimvee barsten van de goede ideeën
‘Iedereen kan boven het maaiveld uitsteken’
Kees Lokhorst (l) en Ferry Leenstra helpen ondernemers hun ideeën voor een vleeskuiken-houderij met toekomst, uit te werken.
