De mogelijke rol van Waterstof binnen de Energietransitie: een introductie op Waterstof in de regio.

(1)

De mogelijke rol van Waterstof binnen de Energietransitie

“een introductie op Waterstof in de regio” Dr. Ir. Jan-jaap Aué

Directeur EnTranCe, Centre of Expertise Energy Lector waterstof toepassingen

(2)

6

Hanze University of Applied Sciences

• Established in 1798

• Professionally oriented higher education

- 29,995 students, 3300 employees

• Strongpoint Energy:

– energy routes in 22 studies – 3 energy master programs

– 8 professorships with topic energy

https://www.linkedin.com/pub/jan-jaap-au%C3%A9/0/43b/102 https://twitter.com/janjaapaue

PhD Materials Sciences KPN Research & TNO

(3)

(4)

Waarom Waterstof?

• genoeg potentieel voor hernieuwbare energie

maar niet op de juiste plaats op de juiste tijd;

• Opslag en transpost is daarom belangrijk;

• Fluctuaties in hernieuwbare energie; • Mobiliteit:schone energiedragers; • Hoge temperatuurvraag;

(5)

1839 Grove Brandstof cel 1860 Lenoir Waterstof Auto 1963 gasfabriek groningen

(6)

(7)

Niet onomstreden

07/02/2021 Centre of Expertise Energy Bron : https://www.wattisduurzaam.nl/

Wattisduurzaam.nl Climategate.nl

(8)

Waterstof ladder

1. Kunstmest

2. Chemie & plastics 3. Ijzer & staal

4. Varen & vliegen 5. Backup & opslag

07/02/2021 Centre of Expertise Energy Bron : https://www.wattisduurzaam.nl/

6. _Proceswarmte

7. _{Wegtransport, binnenvaart & landbouw} 8. _{OV en pakket-vracht}

(9)

Waarom nu?

• 2050 : transitie naar CO2 nul emmissie kost tijd; • Alle opties nodig en tijd om te leren;

• De ladder kan daarbij niet de enige leidraad zijn; • Duurzame energie internationaal goedkoper;

• Elektrisch Vervoer gewoon en betrouwbaar; • Inpassings-problemen duurzame stroom;

(10)

Source : IEA Renewables 2017 Wind&Solar Auction Prices.

(11)

(12)

Waarom Noord Nederland ? • Urgentie : aardbevingen; • Kennis en ervaring;

• Bestaande waterstof markten; • Bestaande assets;

• Locatie en ruimte; • Banen ;

(13)

(14)

HEAVENN: program as a platform

(15)

07/02/2021 15

(16)

(17)

(18)

18 Waterstofwijk Hoogeveen

(19)

(20)

(21)

(22)

(23)

(24)

24

(25)

info@groenewaterstofbooster.nl

07/02/2021 Centre of Expertise Energy

30 20

(26)

26

MW test center in Groningen

• _{Partners: Shell, Gasunie, Yara, Frames, GSP, TNO/ECN, Hanze, RUG, ISPT, Yokogawa} • _{Planned to be operational in summer 2020}

• _{The MW test center aims to support technology development of water electrolysis at higher TRL levels (4-7).}

• _{The technology development at the MW test center should lead to a cost prize for the electrolyzer stack of 50-100 €/kW at}

(27)

27

GZI Next :

Energy hub

13 MW Phase 1 mobility Phase 2 Industry  EMMTEC 60 mln3 per year Education & innovation

Solar: Shell Solar, start building May ‘20; on stream

Oct ‘20

Biogas: working towards starting the feasibility study

for feedstock offtake

Hydrogen: working towards 10MW (secure offtake

clients - EMMTEC), Heavenn

Re-use: re-using the existing oil & gas infastructure

for the Energy transition

Collaborate: collaboration of various groups

(municipalities, province, commercial, MKB

Integrate: integration of various Energy theme’s 

(28)

(29)

(veel) uitdagingen

Source US dep Energy

• Voldoende groene electriciteit; • Reductie kosten;

• Vraag of aanbod ? • Reputatie;

• Regulering;

(30)

Dr. Ir. Jan-jaap Aué

Dean EnTranCe, Centre of Expertise Energy

Lector toepassing van waterstof in de energietransitie