Verdampingsonderzoek bij alstroemeria
Wim Voogt onderzoeker PPO Naaldwijk
Wim.voogt@wur.nl
In de periode april 2003 – februari 2004 is op PPO Naaldwijk gemeten hoeveel het gewas verdampt. Hiervoor is een geavanceerde meetopstelling gebouwd, waarbij van minuut tot minuut de
gewichtstoename kon worden gemeten. Uit de gegevens werd berekend hoeveel wateropname en gewasgroei er was. De resultaten zijn vervolgens bewerkt en er is gekeken met welke factoren de verdamping samenhangt. Geen verrassing dat de straling voor 90 % de verdamping bepaalt en ook niet dat in de winterperiode het stoken een aanzienlijke bijdrage levert. Opvalled was dat de verdamping ook onder extreme omstandigheden (heet weer, scherpe instraling , lage RV) gewoon door blijkt te gaan met verdampen (figuur 1). Daarbij is ook vastgesteld is dat bij warm weer, naast de straling, ook de RV-buiten de verdamping beïnvloed. Alle resultaten op een rij genomen is duidelijk geworden dat de invloed van straling veel geringer is dan andere gewassen. Per 1000 J/cm2 verdampt slechts 1.1 l/m3 , terwijl
dit bij andere gewassen meer richting 2 l/m2
gaat. Zeer waarschijnlijk is de sterke reflectie door het blad de oorzaak van de geringere verdamping. Alstroemeria is dus duidelijk minder waterbehoeftig; per jaar niet meer dan 550 l/m2. Dit is niet echt een nieuw gegeven, uit praktijkervaringen (DENAR) en
eerder onderzoek was dit al wel duidelijk. Nu is het echter een vrij hard gegeven, waarmee ook berekeningen mogelijk zijn. De achtergrond van het onderzoek was namelijk dat van alstroemeria de benodigde gegevens ontbraken om de watergift nauwkeurig te regelen. Nu is dit wel mogelijk, daartoe is op het PPO het zogenaamde fertigatiemodel ontwikkeld. Hiermee kan de water- (en ook de mestgfit) nauwekeurig afgestemd worden op de waterbehoefte van het gewas. De uitspoeling kan zo worden geminimaliseerd en ook de doelstelling van GLAMI zijn gemakkelijk te halen. Voor nadere informatie hierover: zie ondergetekende
Figuur 1. Het verloop van de verdamping gedurende een aantal dagen in de zomerperiode, bij normale temperaturen en bij een extreme periode met hoge temperaturen.
0 200 400 600 800 1000 25-6 26-6 27-6 28-6 29-6 30-6 1-7 2-7 m l/m 2/u u r W /m 2 -5 10 15 20 25 30 oC
Verdamping straling Buitentemp 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1-8 2-8 3-8 4-8 5-8 6-8 7-8 8-8 9-8 10-8 m l/m 2/ u u r W /m 2 -5 10 15 20 25 30 35 o C
Figuur 2.
de verdampinggedurende een aantal dagen tijdens de winterperiode
Figuur 3
Resultaat van de berekening van de correlatie tussen de berekende
verdamping en de gemeten verdamping met straling en stookinvloed, al of niet met
correctie voor extrem buitenomstandigheden.
0 50 100 150 200 250 300 1-12 3-12 5-12 7-12 9-12 11 -1 2 13 -1 2 m l/ m 2/ uur W /m 2 10 -10 20 30 40 50 60 70 80 90 oC
Verdamping straling Buitentemp buistemp
Berekende verdamping met straling en stookinvloed y = 1.1679x - 81.68 R2 = 0.7321 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 5000 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 berekende verd. v e rd a m pi ng gd g
Berekende verdamping met straling, stookinvloed en correctie voor hoge
buitentemperatuur y = 1.0111x + 86.267 R2 = 0.8032 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 5000 0 1000 2000 3000 4000 5000 berekende verd. v e rd a m pi ng gd g
