VAK : TEKSTBEGRIP
DATUM: WOENSDAG 19 JULI 2017 TIJD : 08.15 – 09.45 UUR ZWERFHONDEN Deel I I II III IV V 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
We weten niet precies hoe groot het aantal straathonden in Paramaribo is, maar het aantal jonge dieren dat langs de weg of in de ’boesboesie’ gedumpt wordt, is niet normaal en vormt wel een groot probleem. Als we in Suriname het dierenleed willen verzachten en als we hondenvrije straten willen, waarin de vuilniszakken gesloten blijven totdat ze opgehaald worden, dan zullen we zorgvuldiger met onze viervoeters moeten omgaan.
Dierenleed ontstaat door de mens zelf. Geen enkel dier wil uit zichzelf een zwerfdier zijn of worden. Mensen moeten begrijpen dat dieren levende wezens zijn, dat als je een hond knijpt of schopt, dat het hem ook pijn doet. Elk levend wezen moet goed behandeld worden. Liefde voor dieren maakt van ons verantwoordelijke mensen. Die liefde voor dieren zonder een thuis werd vooral getoond door de heer Enrico (Henk) Abrahams. Hij was oud-directeur bij een ministerie en heeft 25 jaar lang, iedere dag, heel veel straathonden in Paramaribo en omgeving voorzien van een goede portie eten. Er werd elke dag thuis bij hem gekookt. Daarna trok hij de straat op om het eten zelf onder de honden te verdelen.
Mevrouw Ashruf is ook iemand die al heel lang voor veel straathonden zorgt. „Honden zijn gewoontedieren”, zegt mevrouw Ashruf. „Ze weten dat we komen en ze verzamelen zich op de plaatsen waar we langskomen.” Toen meneer Abrahams in 2010 plotseling overleed, besloot zij de zorg voor de straathonden op zich te nemen. Met toestemming van zijn familie is toen de Henk Abrahams-Stichting opgericht. In eerste instantie deed ze het heel lang alleen, maar langzaam meldden vrijwilligers zich aan. Tot op de dag van vandaag komen de honden op bepaalde tijdstippen bij elkaar, wachtend op hun maaltijd. In totaal telt de stichting twintig actieve vrijwilligers. Een vrijwilliger kan ervoor kiezen om het eten te maken en de honden te voeren, of één van de twee. „We kunnen jammer genoeg niet in alle gebieden aanwezig zijn, maar we doen wat we kunnen”, zegt ze.
Marcia werkt als assistent bij de Stichting Dierenbescherming Suriname, maar haar liefde voor dieren stopt niet na haar werkuren. Marcia is ook vrijwilliger bij de Henk Abrahams Stichting. Ze kookt drie keer per week drie pakken rijst en krijgt in het veldwerk vaak hulp van haar kinderen. Twee keer per week zet ze zich in voor het
Vragen bij deel I 1
In r. 3 staat: … en vormt wel een groot
probleem …
Welk probleem is dat precies? Het probleem van …
A het aantal honden in Suriname. B het aantal straathonden.
C het achterlaten van jonge dieren. D het verzorgen van jonge dieren.
2
Zwerfhonden zijn honden die …
A bij niemand horen en geen thuis hebben. B door mensen worden mishandeld.
C liever op straat rondlopen, dan op hun erf blijven.
D mensen lastigvallen en achter ze aanrennen.
3 Wat staat er in r. 3 t/m 6?
I Dierenleed zal minder worden als we beter zorgen voor onze dieren.
II Vuilniszakken moeten eerder opgehaald worden zodat straathonden niet eraan komen. A Alleen I is juist.
B Alleen II is juist. C I en II zijn beide juist. D I en II zijn beide onjuist.
4 Lees r. 3 – 6.
Wat is niet juist?
We moeten zorgvuldiger omgaan met onze honden om …
A hun leed te verzachten.
B minder dieren te krijgen in Paramaribo. C straten schoon te kunnen houden.
D te voorkomen dat ze zakken openscheuren. VI 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47
vuilnisbelt. „We doen ons best om ze allemaal te helpen, maar dat lukt niet altijd natuurlijk. Je kunt niet overal zijn. Soms rijden we wel langs een hond die niet een van onze ‘vaste klanten’ is, maar dan stop ik toch.” Marcia gaat op stap met haar vijf kinderen, het is gezellig druk in de auto en iedereen houdt zijn ogen op de weg gericht, voor het geval er een nieuwe hond opduikt. Nog vóór de auto goed en wel stilstaat, komen de trouwe viervoeters al in volle snelheid aangerend. Het is tijd voor het ’diner’ en dat weten de honden maar al te goed.
Ook Anita en Jerome, een echtpaar, zijn vrijwilligers en nemen honden van de straat onder hun hoede. „Het is helemaal niet zoveel moeite om wat rijst klaar te maken en het geeft zo een goed gevoel om te helpen”, zeggen ze. „De honden zijn je zo dankbaar, dat zie je gewoon. Sommige honden achtervolgen je auto naar de volgende voederplaats, in de hoop nog wat eten te krijgen. Dan moet je streng optreden, want het is wel de bedoeling dat elke hond te eten krijgt. Jammer genoeg is er niet altijd voldoende eten voor allemaal. Je kunt als vrijwilliger nooit voorspellen hoeveel honden je zult tegenkomen. Zo zijn er vandaag alweer meer honden dan de vorige week. Nu ik dit weet, maak ik voor volgende week meer rijst klaar”, zegt Anita.
Wordt vervolgd
5
Lees alinea II en ga na welke zin juist is. A Dieren willen liever zelf op straat blijven. B Een hond knijpen is minder erg dan een mens knijpen.
C Mensen hoeven alleen aan honden zorg en liefde te geven.
D Mensen veroorzaken zelf dierenleed. 6
Wat is juist?
In alinea II zegt de schrijver dat … A honden zichzelf tot zwerfdier maken.
B mensendieropstraat goedmetelkaaromgaan. C dieren net als mensen ook pijn voelen.
D kinderen de dieren op straat mishandelen. 7
Wie was Henk Abrahams? Hij was …
A directeur en dierenliefhebber.
B directeur van de Dierenbescherming. C een familielid van mevrouw Ashruf. D oprichter van de Abrahams-Stichting.
8
Wat is het belangrijkste over Henk Abrahams uit alinea III?
A Hij gaf alleen eten aan de honden die in zijn straat rondliepen.
B Hij gaf 300 maanden lang eten aan allerlei straathonden.
C Hij nam dieren in zijn huis op.
D Hij nam zijn kinderen mee bij het uitdelen van eten.
9
Honden zijn gewoontedieren … (r. 17)
Hiermee bedoelt mevrouw Ashruf:
A Ze bleven naar meneer Abrahams zoeken. B Ze kenden op de één of andere manier hun etenstijd.
C Ze kwamen zodra ze geroepen werden. D Ze raakten snel gewend aan vreemden.
10
Lees alinea IV en ga na of de beweringen juist zijn.
I De twintig actieve krachten worden betaald voor hun werk.
II De vrijwilligers hebben zich heel snel aangemeld tot zo een groot aantal. A Alleen I is juist.
B Alleen II is juist. C I en II zijn beide juist. D I en II zijn beide onjuist.
11
Welke bewering over alinea IV is waar? A De Henk Abrahams-Stichting is opgericht door de familie.
B De stichting heeft alleen betaalde krachten. C De stichting is opgericht na 2010.
D De vrijwilligers gaan naar alle gebieden. 12
Wat is juist?
Alinea IV vertelt over:
I De oprichting van de stichting. II De vooruitgang van de stichting. A Alleen I is juist.
B Alleen II is juist. C I en II zijn beide juist. D I en II zijn beide onjuist.
13
Lees r. 23 – 26. Een vrijwilliger …, zegt ze. Wat is juist?
A Een vrijwilliger die kookt, mag de honden niet zelf voeren.
B Een vrijwilliger kan ook alleen maar koken voor de honden.
C Vrijwilligers moeten alleen de honden van hun buurt eten geven.
D Vrijwilligers moeten koken én het eten zelf rondbrengen.
Je hebt nu 4 alinea’s gelezen.
Welke zin over deze alinea’s is niet juist? A Alinea I gaat over het ontstaan van zwerf- honden.
B Alinea II gaat over het gedrag van mensen. C Alinea III gaat over de Abrahams-Stichting. D Alinea IV gaat over vrijwilligers en honden- zorg.
15
Welke bewering over Marcia (r. 27) is waar? A Ze gaat dagelijks naar een vuilnisbelt om honden te voeren.
B Ze geeft leiding aan de Stichting Dieren- bescherming.
C Ze heeft twee jongens en twee meisjes. D Ze verzorgt met haar kinderen de straat- honden.
16
Lees r. 30 – 32: Twee keer … vuilnisbelt. Waarom gaat Marcia naar een vuilnisbelt? A Om haar eigen afval weg te gooien.
B Om haar kinderen de vuilnisbelt te laten zien. C Om zwerfhonden daar te voeren.
D Om zwerfhonden daar op te halen. 17
Lees r. 37: … in volle snelheid aangerend. Wat is niet juist?
De honden komen aangerend, want … A hun eigenaar brengt eindelijk eten. B hun voeding komt eraan.
C ze herkennen de auto. D ze willen niks missen.
Lees r. 35 – 36: … iedereen houdt zijn ogen
op de weg gericht.
Waarom?
Omdat iedereen …
A ervoor wil zorgen dat de auto op tijd stopt. B let op onbekende honden.
C let op verkeersongelukken.
D uitkijkt dat de honden niet worden aange- reden.
19
Lees alinea V nog eens en ga na of de beweringen juist zijn?
I Marcia kookt negen pakken rijst per week voor de honden.
II Alle honden die in de buurt wonen, worden gevoerd.
A Alleen I is juist. B Alleen II is juist. C I en II zijn beide juist. D I en II zijn beide onjuist.
20
Lees r. 39 – 41 en ga na of de beweringen juist zijn.
I Anita en Jerome voeden de straathonden iedere dag, maar ze vinden het wel tijdrovend. II Anita en Jerome zijn dikke vrienden van elkaar.
A Alleen I is juist. B Alleen II is juist. C I en II zijn beide juist. D I en II zijn beide onjuist.
21 Lees r. 43.
Waarom moet men streng optreden?
A De honden kunnen Anita’s auto beschadigen. B De honden mogen niet met elkaar vechten. C Je moet zoveel mogelijk honden kunnen voeden.
D Je weet precies welke honden je te eten moet geven.
22
In r. 46 – 47 staat: Nu ik dit weet ... Het woordje dit slaat op …
A het streng optreden. (r. 43)
B het voorspellen door de vrijwilligers. (r. 45) C het steeds groterwordenvan degroep honden. (r. 46)
D het klaarmaken van meer rijst. (r. 47)
23
In welke regels van alinea VI lees je dat de honden meer lusten?
A In r. 39 – 40. Ook Anita … hoede. B In r. 40 – 41. Het is … zeggen ze. C In r. 41 – 42. De honden … gewoon. D In r. 42 – 43. Sommige … voederplaats. Deel II VII VIII IX X XI 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82
De Henk Abrahams-Stichting zorgt niet alleen voor voeding. Daarnaast wordt er met dierenartsen volgens een TNR-systeem gewerkt om het aantal straathonden te verminderen. TNR betekent Trap, Neuter en Return, of in het Nederlands: Vangen, *Steriliseren en Terugplaatsen. Mevrouw Ashruf vertelt: „Dat klinkt makkelijker dan het is; een vangkooi komt er aan te pas en dat werkt niet altijd. Vooral nieuwe, jonge honden zijn heel moeilijk te vangen; die zijn heel schuw, maar we geven niet op, we zullen ze vangen!”
„Nadat de honden zijn gevangen en ingespoten met een slaapmiddel (narcose), worden ze geopereerd en na een poos teruggeplaatst op straat. We proberen natuurlijk eerst altijd een thuis te zoeken voor we ze terug op straat plaatsen, maar als dat niet lukt, hebben we geen andere keus. Dan plaatsen we ze in een gebied waar we weten dat er eten of drinken te vinden is, zodat ze ook een beetje voor zichzelf kunnen zorgen.” De honden op straat en bij de vuilnisbelt vormen een groot verschil met de Rottweilers, Pitbulls en Herdershonden die vaak op Facebook worden aangeboden voor honderden US-dollars. Mensen zijn ook bereid dit bedrag te betalen, want ze willen vaak alleen maar rashonden, zodat ze kunnen opscheppen tegen elkaar. Straathonden zijn gewone Surinaamse honden, niet belangrijk genoeg en worden vaak gedumpt. En zo worden ze zwerfhonden. Het probleem van deze straathonden moet in de kern worden aangepakt. De mentaliteit van de mensen moet veranderen! Veel te vaak worden puppy’s in een plastic zak of een doos voor een deur gedumpt. De Stichting Dierenbescherming Suriname kampt met hetzelfde probleem, ook het asiel zit vol met zwerfhonden. „Ik sta elke dag op voor het welzijn van de honden, maar als ik ’s avonds in mijn bed kruip, slaap ik niet met een goed gevoel. Daarvoor zijn er nog teveel problemen op straat”, zegt mevrouw Ashruf tot besluit.
Toch is er wel vooruitgang geboekt door de jaren heen. Daarvoor wil zij haar waardering uitspreken voor Mariska, die beheerder is van het asiel van de Stichting Dierenbescherming Suriname. Dankzij Facebook kan de stichting een groter publiek bereiken, waardoor steeds meer mensen zich het leed van de straathonden aantrekken en ook willen helpen. Toen er een foto geplaatst werd van een grote lege vriezer, omdat het eten op was, waren de reacties ongelooflijk! Van alle kanten kwamen er donaties van bedrijven, jongeren en ouderen. Toen zat de vriezer weer vol. De mensen van de stichting worden nog steeds stil ervan, als ze eraan terugdenken.
Maar er moet meer sociale controle komen, we moeten elkaar helpen en het probleem samen oplossen. Als je iets ziet bij de buren, wijs ze op een vriendelijke manier erop dat een hond niet de hele dag in de zon aan een korte ketting kan blijven, *Steriliseren= het opereren van de honden zodat ze geen puppy’s meer krijgen.
Vragen bij deel II 24
Wat doet men precies bij de Henk Abrahams- Stichting?
A Hetletten opde gezondheid vanzwerfhonden. B Het proberen te verminderen en te voeden van zwerfhonden.
C Het vangen van zwerfhonden voor het asiel. D Het verzorgen van alle zwerfhonden op straat.
25 Lees r. 48 t/m 50.
Zijn de beweringen juist?
I TNR is Engels en de afkorting in het Nederlands is VST.
II VST is een manier om ervoor te zorgen dat honden zich niet kunnen voortplanten. A Alleen I is juist.
B Alleen II is juist. C I en II zijn beide juist. D I en II zijn beide onjuist.
26 Wat gebeurt er na de operatie? A De dieren gaan naar het asiel. B De dieren gaan naar hun huis terug. C De dieren krijgen een slaapmiddel.
D De dieren krijgen vaak een veilige plek op straat.
27
Er gebeurt nogal wat met de honden in alinea VII en VIII.
1 2 3 4
Steriliseren – narcose – vangkooi – tehuis zoeken
5 6
– veilig gebied – niet opgeven De juiste volgorde is:
A 4 – 1 – 2 – 5 – 3 – 6 B 4 – 2 – 1 – 3 – 5 – 6 C 6 – 1 – 2 – 3 – 4 – 5 D 6 – 3 – 2 – 1 – 4 – 5
28 Lees alinea VII.
Welke zin in dit stukje is niet waar?
A Dierenartsen helpen mee om de honden te verminderen.
B Het woordje Neuter betekent, vangen.
C Jonge en oudere honden worden geopereerd. D Jonge honden zijn moeilijk te vangen.
29 Als dat niet lukt (r. 57 – 58) Wat zou moeten lukken?
A de honden te vangen en te opereren B de honden weer op straat te plaatsen C een tehuis te vinden voor de geopereerde hond
D in een gebied eten en drinken te vinden voor de geopereerde hond
84 85
gooit die op straat, dan krijgen die weer puppy’s en ga zo maar door. Wie huisdieren houdt, moet goed voor ze zorgen, want dat is ieder zijn eigen verantwoordelijkheid!
30
Hieronder staan twee beweringen over alinea IX. Zijn ze juist of niet?
I Mensen kopen dure rashonden om geweldig te doen.
II De beste oplossing voor zwerfhonden is het dierenasiel.
A Alleen I is juist. B Alleen II is juist. C I en II zijn beide juist. D I en II zijn beide onjuist.
31
In r. 68 staat … kampt met hetzelfde probleem. Over welk probleem gaat het?
A het karakter van de mensen B het opruimen van plastic zakken
C het plaatsen van dozen met jonge dieren erin D het verzorgen van de zwerfhonden
32
Lees r. 69 – 71: Ik sta … tot besluit. Wat is het belangrijkste uit deze regels? Mevrouw Ashruf …
A kan niet rustig slapen. B gaat ‘s avonds laat naar bed. C neemt een besluit.
D staat elke dag heel vroeg op. 33
Wat is juist?
Alinea IX vertelt vooral over … A dierenbescherming.
B het gedrag van de mensen. C mensen en rashonden.
D verschillende soorten dure rashonden.
34
Over welke vooruitgang gaat het in r. 72?
A Door de actie van Mariska is er meer hulp van het publiek voor het asiel.
B Er is nu Facebook en Internet.
C Er zijn veel foto’s van dieren in het asiel op Facebook te zien.
D Ouderen en jongeren helpen mee met
de verzorging van straathonden door Facebook. 35
In r. 78 – 79 staat: … eraan terugdenken. Men denkt voornamelijk terug aan … A de foto die geplaatst is.
B de hulp van alle kanten. C de lege vriezer.
D de straathonden. 36
Wat kunnen we samen doen om het dierenleed te stoppen?
A helpen met voeden van de dieren B letten op de dieren om ons heen C lid worden van de Stichting D vrijwilliger worden
37
In alinea XI geeft de schrijver ons … A adviezen.
B plannen voor de toekomst.
C taken om het werk te helpen doen. D waarschuwingen.
38
Lees r. 72 – 73: Daarvoor wil zij haar
waardering uitspreken ...
Wie is zij? A Ashruf
B iemand van de Stichting C Marcia
Lees alinea XI nog eens.
Meer sociale controle … (r. 79)
Volgens deze alinea betekent het, dat … A mensen aan Sociale Zaken hulp moeten vragen.
B Sociale Zaken de mensen moet controleren. C wij om ons heen moeten kijken en mensen moeten corrigeren.
D wij onze buren moeten beschermen.
Welke andere titel past ook boven het verhaal? A Dierenbescherming
B Dierenmishandeling C Pittbulls en Rottweilers D Straathondenzorg
