SOFA-MODEL
Samenwerken
Ondersteunen
Faciliteren
SOFA
Taak
zorgprofessional Rol mantelzorger Samenwerken Partner in zorg,
bondgenoot
Ondersteunen Hulpvrager
Faciliteren Rolbehoud (als partner, kind, vriend)
Afstemmen Ervaringsdeskundige / expert
•
SOFA als metafoor
•
Verhouding taken en rollen mantelzorger
•
Wat kun je binnen de verschillende taken
doen?
SITUATIONEEL BEGELEIDEN
• 4 begeleidingsstijlen
• 4 situaties waarin een mantelzorger zich kan
bevinden
• Hoe weet je wat de mantelzorger nodig heeft?
• Hoe pas je jouw manier van begeleiden daarop
INSTRUEREND
Kenmerken zorgprofessional
•Legt uit: wat moet hoe gedaan worden en waarom•Geeft specifieke instructies t.a.v. uitvoeren zorgtaak
•Laat de mantelzorger stappen herhalen en samenvatten
•Geeft antwoord op vragen
•Overlegt met de mantelzorger over de taken en rollen (wie doet wat wanneer)
•Controleert de voortgang van het zorgproces
•Geeft tussentijds feedback aan de mantelzorger t.a.v. het zorgproces
•Spreekt vertrouwen uit in de mantelzorger
S1: voorbeeld mantelzorger
Henk z’n vrouw heeft sinds kort een ernstige
spieraandoening. Henk heeft nog weinig
kennis van het zorgproces, maar is wel heel
bereid om het te leren, want hij wil zijn
BEGELEIDEND
Kenmerken zorgprofessional
•Bespreekt met mantelzorger hoe de dingen gaan•Signaleert of de mantelzorger ondersteuning nodig heeft
•Luistert, geeft antwoord op vragen of verwijst adequaat
•Checkt of de zorgtaak goed wordt uitgevoerd
•Stuurt indien nodig bij
•Overtuigt waar nodig over de juiste aanpak
•Stimuleert de mantelzorger in zijn rol (steunt/beloont en moedigt deze aan)
•Houdt rekening met de ideeën en meningen van de mantelzorger aangaande de patiënt.
S2: voorbeeld mantelzorger
Paula is de dochter van de dementerende
Sien. Paula zorgt nu een half jaar voor haar
moeder, maar merkt al doende dat er nog
heel veel te leren valt. Ze vindt het niet
altijd meevallen hoeveel er op haar afkomt.
ONDERSTEUNEND
Kenmerken zorgprofessional
•Problemen helpen verwoorden
•Actief luisteren en doorvragen
•Overleggen over het zorgproces
•Ruimte geven voor eigen oplossingen
•Begrip tonen voor aanpak en wensen van de mantelzorger
•Stimuleren tot zoeken naar eigen oplossingen, aanmoedigen
•Samenwerken
•Erkenning en waardering geven
•Ondersteunen bij het nemen van eigen beslissingen
S3: voorbeeld mantelzorger
Rene’s vader heeft sinds drie jaar kanker. Rene heeft vanaf het begin voor hem gezorgd, aangezien zijn moeder er niet meer is. Rene heeft voldoende ervaring met het zorgproces, maar af en toe twijfelt hij nog bij onvoorziene situaties. Hij heeft vooral behoefte aan ondersteuning in de vorm van een luistrend oor, samenwerking,DELEGEREND
Kenmerken zorgprofessional
•
Verantwoordelijkheid waar mogelijk en
acceptabel overdragen
•
Monitoren, volgen op afstand
•
Houden van voortgangsgesprekken
•
Belangstelling tonen
•
Zorgen voor voldoende beslisruimte
•
Bewaken
•
Verzorgen
S4: voorbeeld mantelzorger
Henny zorgt al jarenlang voor haar man Koos. Koos is vanwege ouderdom minder mobiel en heeft vooral veel praktische zorg nodig. Zijn vrouw kan deverantwoordelijkheid voor het zorgproces goed dragen en vindt het mooi dat ze er voor haar man kan zijn. Henny vindt het fijn om zo nu en dan een gesprek te hebben met de zorgprofessional, zodat de zorg goed afgestemd blijft en zij elkaar blijven vinden hierin.
