De invloed van ammoniakstikstof op de ontwikkeling van sla, 1968 - 1969

(1)

PROEFSTATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, c^> TE NAALDWIJK. Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A S 74 PROEFSTATE) "eEK

FRUITTEELT on'dj gus ZIMTEN- *> AS te WAALDW/JK

De invloed van aramoniakstikstof op de ontwikkeling van sla, 1968 - 1969.

door:

C.Sonneveld.

Naaldwijk,1969.

(2)

2 US'%

PROEPSTATIOI TOOB SS GROESBB»- IV f&ÏÏISfSSLS OXSSE GlàS ÏE IAALDWUK.

B I B L I O T H E E K

Proefstation voor de Groenten- en

Fruitteelt onder _Glaste Naaldwijk.

3>« inrloed ran aamoalakstikstof op do ontwikkeling van a la

( teelt 1948 - 1969 ).

(3)

Inhoud. Do®l. Proefopzet. Teeltverloop. Resultat». Gromdondersoek. Conoluaies. Bijlagen.

(4)

Seel.

Set vaststellen -van de invloed van ammoniaks tike tof bij «la

Proefopzet.

In voorgaand ondersoek «erden reeds verschillende stikstof-vormen bij ela vergeleken. In de grond wordt ammoniak meestal vrij snel omgezet tot nitraat* Om tooh regelmatig vat ammoniak in de grond te hebben, verd tijdens de teelt dan regelmatig gegoten met mestoplossing* Het nadeel was, dat dan veel water moest worden ge geven» wat de stand van het gewas sterk benadeelde.

In deze proef wordt gebruik gemaakt van N-serve « 2

chloro-6 ( triohloromethyl ) pyridine - een specifieke remstof voor de

nitrifieatie van ammoniak tot nitriet.

Se volgende faktoren werden in een pottenproef opgenomeni

faktor a I serve

1 - geen

2 - 4 mg/liter grond

faktor h stikstof vorm

1 - 100 mg N/liter grond als nitraat 2 - 100 mg K/liter grond als ammoniak

Be behandelingen worden in 4 voud in de proef opgenomen in een latijns vierkant, volgens het schema in bijlage 1* Elk proefvak bestaat uit twee emmers van 10 1. inhoud, met elk twee planten. Teeltverloop.

In de proef werd driemaal sla geteeld» SSenmaal in het voorjaar»

eenmaal in de herfst en eenmaal in de winter* Bij de teelt in de herfst vertoonden de planten spoedig ernstige verschijnselen van molybdeengebrek» waarvan se sieoht herstelden» zodat deze teelt snel werd beëindigd. Eet molybdeengebrek was een gevolg van een onjuiste samenstelling van de potgrond. Voor elke teelt werd

andere grond gebruikt) de grond werd genomen van een buiten peroeel van de tuin van het Proefstation. Voor analyses zie tabel 1*

(5)

-a-kooit

_{•taf oaeo}

ore»

}

f® jfa Al Uaöl gix 1 f 1X

i

_H

Ma

roerjaar 4a Q*S

6«) I 2.0 20 4 009 1,9.91 •* 45

6 torfat

2«* 0*S

70 ! 1.9 22

2 0.11 06 502.6 40

• rlater

5.0 0*1

70 11-5 .f

5 011 12 ; 5«i [2*2 5«

4

fttel 1» Do dunia^t iMitnrtil *•1 VPWw ^VP IPO^WNW^nW1 ^PW 1 tw ffniB In IT fan do » HW *• «ud. qr

Sil feat klaaraakoa *»a ft* grond word por •' 500 g dutoboloapor» foofast • $00 « patoatkali «Mfgawkt* tea atikatof word #90 f kalkoalpotor of 500 « mtmmlwmm mmmlok doovgovovkt*

S« If-oorro ***** to«* toodioitia« «pfilMt in vat aloehol* omdat

4« koovoolfeoid «oor «•villi wa* «a tete «tof in wator olootot

oploo-fcaar is* Op do*o *l|aa ko» tooit ©or goote vordolio« wordoa vordolia*

*0?tea

Toojp do Mfate oroof word te oread ob f WWi "WW"»** WW fff*' WWNO* WW#* Qt"* OF»(WPi ^®êr 1 foliraari 196ft klaas* WVWWPW OOâPÎP ^wo^wwoa* goaaakt* foox* te tvotte proof «9 li ooptoafcor on voor te dorte proof 09 22. oktobor.

9t il» wort ia te «erste gopoot op $ ftlntivlt na

Rapido» Tm» te luvte pnif wird §»900% op 19 teptoafoo*§ vê» Booiao* •oor 4« 4«rte tooit op 22 oktofeorf ru Rapido.

ïijdoaa te tooit word rogolaatig 2«0toa*

Hierbij «tarten te volgonéo booveolfeodon wator gogovoat

oorato tooit 8$ l/oaaor. tutete tooit i£ l/e*aor. dordo tooit § 1/oaaor.

Tijdoao te tooit word te groad 00» paar «aal boaoaotord oa Qndoraooht,

Sot oegotoa w te ol« *mâ raapootiowolijk plaat« op 5 april#

21 oktobor on 22 januari. Sot «««a« word beoordeeld on eewoffoa«

2Mi reaaltatoa wm te proof «ijn ia feijlafo 2 eaaoagevo*.

Kaast te ia doso bijla«e opgenoaen reeul taten oord bij do derde tooit bij behandeling 2*2 oos donkordor bladklenr waargenoaon oa 00a «it opgeriohte a taai* So stand wm te ela Itj dite behandeling vertoonde vol overeeakoast not te «taai dio wel op «eatoonde grond ««vit waargeaoaaa.

(6)

-5-Rroyftgwioht»

In tabel 2 Is het kropgewicht weergegeven. Het kropgevioht is berekend door het totaal gewicht te delen door het aantal aan-we2ige kroppen.

le teelt 2e teelt 3e teelt

V b

IN. 1 2 gea

_v.

1 2 gea

H

1 2 gea

1 210 213 211 _{1 33 3« 34} 1 118 106 112

2 211 242 226 2 ₃₄

??

2 10? 118 114

gem 210 227 219 gea 33 37 35 gia 114 112 113

tabel 2« let kropgevieht van de sla la g per stuk.

ïïit de resultaten blijkt, dat bij de eerste teelt de ammoniak bij de behandeling set H-serve het kropgevieht gunstig heeft beSa-vloed (overschrijdingskans van dese interactie 0*05)* Bij te be handeling sonder K-serve sal de amaoniak snel aijn omgezet tot nitraat en is dus geen invloed aanvesig. Bij de tveede teelt lijkt het kropgevieht bij de ammoniak toediening hoger dan bij de nitraat toediening. Bit sou mogelijk sijn, omdat bekend is» dat bij aoljpb» deengebrek een ammoniakbemesting gunstiger verkt dan een nitraat» bemesting. Betrouwbaar is het verschil echter niet} dit sal ver* oorsaakt worden door de grote restvariaatie. De stand vaa de sla vas namelijk seer ongelijk* Bij de derde teelt sijn geen duidelijke verschillen aanvesig.

9e overschrijdingskans van de interactie vas 0,15* Uitval.

Bij de eerste en de tveede teelt vas de vegval van geen beteke nis* Bij de derde teelt was vrij veel uitval aanvesig.

Be meeste planten vielen weg als gevolg van afrotting op de grens tussen lucht en grond.

Zoals uit bijlage 2 blijkt, vas verschil aanvesig tussen vel ea geea I-serve•

(7)

Zond«r Starve vielen ia totaal 11 planten uit en aet I-serve slechts 4.

ISSSmimS

lij de randbeoordeling werd per krop een oijfer gegeven 1 0, 1, 2 of 5. Per Tak werd dit gesoameerd. Bij de eerste teelt vas Teel stippelrand en ook vel normaal rand aanwezig. lij de derde teelt uitsluitend droogrand. In do tveede proef vas goea rand aanvesig* In tabel 3 zijn do resultaten samengevat.

1® teelt 3* teelt V b ₁ ₂ _gem V b ₁ ₂ _gea a x. 1 2 » N . 1 2.2 2.S 2.3 0 0.7 0.8 0.7 2 2.2 2.4 2.3 1 0.6 2.1 1*4 gea 2.2 2.6 2.4

!

•f* 0.7 1.4 1.1

Tabel 3. Be resultaten Tan do randbeoordeling.

Hoi rand vas bij do eerste teelt bij do behandeling sonder

I-serve met aamoniakbemesting vat erger dan bij do andore behande

lingen (overschrijdingskans Tan dose interactie 0,03)«Bij *• dorde teelt vas het droogrand Tooral bij de behandeling met V-serre en aaaoniak ernstig (overschrijdingskans Tan dose lnteraotie vas

< 0 , 0 1 ) .

grondonderzoek

ïijdens do teelten verd do grond bo&onstord en ia Teldroohtige

toestand onderzocht. In hot 1*3 vater extraot vorden do TOlgende

bepalingen Terrieht *

*Qy H02, 1H4 en *-totaar

(8)

5-Behan

deling nitraat nitrlet

Behan deling 2/2 12/3 4/4 fyto 1°/1 2/2 12/j 4/4 9/io 1°/1 1.1 1.20 1.12 0.02 0.82 0.62 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.2 0.14 1.26 0.02 0.88 0.69 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.1 1.12 1.10 0.02 0.66 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.2 0.05 0.17 0.00 0.07 0.22 0,00 0.00 0.00 0.00 0.00

Behan ammoniak stikstof-totaal

deling 2/2 _1S_/5 ₄_/4 */io 1°/1 2/2 ₄_/4 ?/io 10/1 1.1 0.00 0.02 0.00 0.13 0.00 1.16 0.98 0.08 0.84 0.68 1.2 0.64 0.02 0.01 0.06 0.00 0.97 1.18 0.08 0.95 0.75 2.1 0.00 0.06 0.02 0.12 0.02 1.16 (V I O • _{0.08 0.77 0.56} 2.2 0.72 0.61 0.06 0.60 0.15 0.85 0.74 o. 04 0.60 O.52

Tabel 4» Sa resultaten Tan het grondonderzoek.

Ba gahalten zijn uitgedrukt in inval per liter van het extraet.

Zoals blijkt, verd 'bij *d« eerste teelt vrijvel alle stikstof verbruikt |bij de tvaade en derde teelt vas

dit niet het geval. Bij de eerste teelt lag het kropgevioht ook belangrijk hoger. Vitriet verd niet gerendon.

Se aamoni&k bij de behandeling met V-serve bleef goéd geconserveerd( selfs bij de laatste teelt was

na 2& maand nog een deel Van de stikstof als ammoniak aauvesig*

Conclusies

In een proof word do voeding Tan sla aet ammoniak- en nitraatstikstof vergeleken. Se ammoniakstikstof verd in do grond geoonsorreerd door toediening Tan V-serre.

Srle Torsohillende slateelten verden gebezigd| één in het voorjaar» Mn in de herfst en Mn in do vinter. Be teelt in de herfst verd niet ten einde gebracht»

omdat de planton die in deze proef verden gebruikt» vrij sterk aolybdeengebrek Tertoonden» vaarran se sioh later sleoht herstelden.

Se Toeding met ammoniakstikstof bleek bij de voorjaarsteelt een hoger kropgevioht te geven dan do roeding met nitraatstikstof. In do vinter verd geen duidelijk Tersohil geTonden tussen do wmoniak en de nitraat Toeding. Vel bleek» dat het droogrand sterk

(9)

Bijlag« 1 PLATTE ÖROHD T&ri&k&a

4

1,2 8 2,2 12 2,1 16 5 2,2 7 2,1 11 1.1 15 1.2 2 2,1 6 1'1 10 1.2 14 2,2 1 1.1 5 1,2 9 2,2 13 2,1

(10)

behan Krepgevioht, g/atuk

deling müdem» _{1* taalt} _{2* taalt} _{3* taalt}

1.1 1-6-11-16 216-206-208-209 839 24-35-40-34 133 108-134-106-123 471 1.2 4-5-10-15 228-205-224-194 851 32-41-37-33 143 92-118-108-112 424 2.1 2-7-12-13 208-226-206-204 •44 30-35-36-33 134 _{104- 90-119-124 437} 2.2 3-8-9-14 246-255-241-226 968 46-37-38-34 155 113-120-117-120 470

behan

deling behan vakken uitval aantal atuk»/vak deling vakken

1* taalt 2* taalt 3* taalt

1.1 1—6—11—16 0 0 1 - 2 - 0 - 2 ₅

1.2 4-5-10-15 aia 0 «a • «a *• 0 3 - 1 - 1 - 1 6

2.1 2-7-12-13 - 1 - 1 2 m a» mm m 0 0 1 ï— 1 0 1 ₂ 2.2 3-8-9-14 a» «• «» a» 0 1 • • • 1 -A » 0 1 1 0 2 balian—

daling vakken ran&eljfara

balian— daling vakken 1* taalt 3* taalt 1.1 1-6-11-16 10—8—9—8 35 5 - 2 - 2 - 2 11 1-2 4-5-10-15 10-12-12-11 45 6 - 2 - 3 - 2 13 2.1 2-7-12-13 8-9-8-10 35 4 - 2 - 2 - 2 10 2.2 3—8—9—14 9-7-10-11 i 37 8 - 9 - 9 - 8 34

De invloed van ammoniakstikstof op de ontwikkeling van sla, 1968 - 1969

-a-kooit

•taf oaeo

ore»

f® jfa Al Uaöl gix 1 f 1X

i

Ma

roerjaar 4a Q*S

6«) I 2.0 2*0 4 0*09 1,9.9*1 *•* 45

6

torfat

2«* 0*S

7*0 ! 1.9 2*2

2 0.11 0*6 5*02.6 40

•

rlater