•
Gereglstreer aan die H.P.K. as 'n Nuueb!aCl0
'D
ie
00
!\'S
JIOL
K
MO
E
T OPUO
U
OM T
EE.
\. TJ
O.l
l
S
ELF TE
ONS
V
OL
[(
MOET VER
.
VEG
SOO
S
DIE
PARTYSTELSEL
J
A,. !JO
JJ
EIS
.
VIERDE JAARGANG, WOENSDAG, 5 SI::P'rEMJ3ER 1945.
V
OJL
IK
§
l
iE
I
JE
R
K
AN
NE'f GE
JKTI
IES
~.W
O
RD
D
EUJR VO
ILli\
S
F
RON
J
O
proep
Om
Te
Breek
Met Verdle
]ende Ste
li
s
eli
,Di
e
p
n
rlc
m
c
nt
ct
·
c
pa
r
ty
s
t
el
s
e
l hep
a
al dat
'
n
vo]
k
n
i
('
'
n
ecnhc
i
d
mag
vo1
·
m
n
ic. Di
t
hep
a
al dat
'u
vol
k
in twcc
v
eg
t
e
nd
e
ka
mpe
V
C
rd
e
el
lllOCt.·
wo
r
d, e
n
hy Vt
i
e
S
C
l
ei
e
r w
e
n
,
kry as h
el
ouin
g
di
e Pcr
s
te mi
n
i
s
t
ct
·
s
kap.
:O
i
e p
a
r
t
y w
at
we
n
,
wo
rd
.
haa
s
o
o
t
·
di
e
st
aa
t
to
t
dat
d
ie
andcr
par
ty
ho
m
we
cl'
u
it.WCl
]
)
.
Daa
r
mo
c
t voet
hal
gcspe
d
word
,
'n
sk
rum w
o
r
d
g
evor
m -
'
n
a
a
ni
J
O
t
H
le
nde ge
v
c
g oor
d
i
e
eG
r
s
tc
mi
n
i
s
t
e
r·
sk
a
p
.
I~iti
s
d
i
e
s
t
d:;cl
w
aa
ro
p
v
e
rw
a
g
word
dat
on
s
'
n
v
olk
m
oe
t
hou
-
c
w
i
g
c
vy
a
nds
ka
l
l
tu
ssc
n
volk
sgen
o
tc, e
n
d
i
t
o
u
derwyl
h
on
d
c
rddui
s
ende
v
an
on
s me
d
e
-
A
fr
i
kan
er
s
h
o
ng
cr
-ly
d
en
d i
s
.
E
n d
a
n u
o
cm
ons
ou
s
s
elf
'n C
h
ri
s
t
e
l
ike vo
l
k"
,
h
e
t
d
i
e
Ad
j
uuk-k
o
mm
an
da
n
t
·
g
c
u
cr
aa
l,
gc
n
l.
J.
A
.
S
mi
lh
,
t
c
C
eda
rv
ille
o
p 1
8
A
u
g
.
h
y
gcleen
t
lic
id
v
a
n
O
.
B
.
-
d
ag
vi
er
i
n
g
ge
se.
Genl. Smith het aangetoon hoe daar 'n eenheidsgevoel was onder die Voortrckkcrs. As die een in nood was, is daar nie $Jevra aan watt~r groep hy behoort nie. maar daar is tocgesncl om hom te help. Hul staat was gcgrond op die beginscl van volksorg - cen vir nlmal en alma! vir ecn. Die eerstc wctgcwing het bepaal dat ann clkc lkl van die ge• meenskap 'n plaas toegckcn moes word. Daar is gcsorg vir die wedu• wecs en wese wat in die stryd ver•
Iiese gely het.
Maar toe kom die vrccmdc party.
stelsel wat met bnjonctte aan ons volk opgcdring is in die pick win ons eie staatkundige stelsel. Die volk.
sorggedagte is daardcur onderdruk en in die plek daarvan hct gekom die stryd teen die mcdc Afrikaner. Elk.
een moet kant kics binne sy party teen aile ander volksgenote in ander partye, en die ecn moet die ander die brood en burgerrcgte ontneem.
DIE WREEDSTE
Daar word vandag gehuiwer oor die wrecdhcid van die afgelope oor.
log, waarin vroue en kinders deur bomme en vlamme verteer is. Maar selfs hierdic gcwdddadige uitmoor
ding is nie so wrced soos die uit hongering van ticnduiscnde vroue en kinders binne die huidige stelscl nie.
Wat kan wrcder wces as dat 'n mens van sy gehoorte tot sy stcrfbcd gc•
dudg honger moet ly? En dit gebeur
·vandag met hondcrdduisetlde van ons
·volksgcnote. Onder die stclscl van padytwis word aan hicrclic mense
·niks gedoen nie. Dnar is nie- tyd (e midcle van die politiekc stryd vir hul
·versorgi.ng nic. En die gees vnu vyandskap belet ook dat daar icts
,gedoen word aan diegene wat nie aan
die cie party bchoort nie.
Nasionale koerante het tydcns die oorlog geweier om 'n betaalde advcr tensie te plaas wat sc: .. Ondcrsteun die Noodhulofonds - daar is vroue en kinders ~vat honger ly". Is dit Christelik? Die Ossewabrandwag moes 3,600 siele vir drie.en half jaar lank onderhou en dit het hom £75,000 gekos. Maar nie een enkcle blad wat gegrond was op die party•
stelscl wou teen betaling 'n Christe•
like oprocp in hul bclang doen nie.
Dit is waar hierdic vrcemdc inge• voerde stelse1 ons gebring het.
VYANDSKAP
In 1938, met die Ossewatrck, hct ons mekaar gevind en die jaar daar op het ons by 1\tionumentkoppie gc sweer om mekaar se hande nooit weer te los nie. Vandag blyk dit niks anders as godslastering te gcwccs het nie, want u word uitgcskop uit die sosiale en politieke !ewe. Dr. Ivialnn het, sever dit sy party bctrcf, gc orden dat u as lid van die O.B. geen decl het aan die demokrasic nie. en deur die party aan bewind is u in kampe gegooi en vandag moct 33 Afrikaners nog vlug tcrwille van hul vryheid. U burgerreg is u ontnecm, 'vant daarbuite mag kaffcrs vergade, rings hou sonder toe!'ig van spcur•
dcrs, maar wan.neer u bymckaar kom, word u omring deur speurders en polisie.
Die oorsaak van dit alles
J
c
by die partystclsel met sy kweking van hnat en brocdertwis. Daarom beywer die Ossewabrandwag hom nou vir 'n volksfront en ons nooi allc groepe uit om saam 'n front te vorm in be·lang van die volk en nie in belang van enkcle partye nic. Aan die pnr.
tye se ons:
UITNODIGING
.. Bring jul kraQte saam met riie van ons. Daar is 987 O.B.-kommando·s in die land. en ons nooi julie uit tot samewerking en nie tot 'n $Jeve~ nie. Moenie die volk wysmaak dat julie ook hcrvormings beoog nie. '\vant julie is wcrktuie van daardie stelsel. Kom saam met ons, Afrikanerbroers in die Nasionale Party, Verenigde Party of watter ander party. en help ons om hicrclie stclsel te vernietig en 'n eenhcidstaat op te bou wat op volk,
sorg en ware Christelikheicl sal rus. Dit is en bly die oproep van die Ossewabrandwag. As enigeen van
julie 'n Icier het wat julie meen groot gcnoeg is om 'n volkslcier te wees, bring hom en !ant ons hom tot presi•
d<:nt Ides in plnas van dat julie hom V(·rncdcr om 'n blote padyleier te wccs en te hly. 'n Volksleier kan hy aileen word as hy deur 'n volksfront g<::kics word, maar nooit deur 'n par Lyvcrkicsing nic. In 'n vo!ksfront sal
u Icier ook ons Icier wces en ons Icier u Icier, want ons sal nie meer partye he, elk met sy eie Icier wat eerstc minister moct word nie.
Laat clkeen. onder watter bankr hv ook al veg. begin om hierdie stP.l.
sci \'an verdeeldheid teen te werk - ·
b~•Jcfcn dit minder. Moenie nog i:leu VLct:c bysit as die gras aan die brand
i:; ni.o maar help on-; om d;•_ dood te thmn, hct gent. Smith ten slotte ges:i.
K
.
G. D
cu
r O
o
s
aTvL-
·
Sto
ri
es
On
tm
asker
Die K.G .. dr. J
.
F. J. van Rensburg, hct 'n reeks geslaagde vergaderings in Oos Trnnsvaal gehou. waaronder l Tendrina besonder goed wns. Hy het die verhouding van die O.B. tot na. oorlogsc ontwikkcling behandel. en hct vern! die absolute selfstandigheid van die0
.
8.
los van alle partye, qroepe of enige ander organisasie be, klemtoon; vcrder bet hv die onder. stcuning wat van O.B.:kant aan 'n anti kommunistiese afweer ge~ee sal word. op die voorSJrond gestel.'n Gocie vcrqadering is ook op Groblcrsd;"JI gchou. wat geesdriftig afqcloop het, en die nek inslaan van Malaniet stories van ,massa.oorlope. ry" van O.B. kant. ,Oorlopery" en ,.wcghardlopery" laat ons aan politici oor.- (Ingcstuur).
fiU
LT
FONTEIN
VOORU:
Ii
T
Die l3ultfontein.komrnando ( C4a l) het met Pondsdag sewentig pond in.
qcsamcl. Dit is twee keer soveel as clic vorige janr - wat . 11 mooi pres.
tasie is vir so 'n klein kommando.
-- {Ingestuur).
El
\"
I
G
D 1
'EEN SY JIY Ai
,
.DE
VEG
SOOS
D
I
E
VOL[(SFR0
!
\"1' DIT
J
/
fR 1-10M MOOiVT
-L
ll
( KA
Z
V !UAA
K
0 No. 11.§ameli
lin
Kirkwood!
£
5
0
m
e
er
Op 11 Augustus is die jaarlikse Fondsdagviering dcur die Kirkwood. se manne. en vrouekommnndo's waargeneem. Aile brandwagte en lede van die Boerejeug het yw'!rig gewerk. reeds weke voorafgaande die be .
paalde datum.
Die Saterdagmore is 'n busnar ge.
hou in die olaaslike Afrikanersaal en die stoutst~ verwagtings is ver oor. tref. Die orsanisasie en ondersteuning was in een woord puik. en cHe prag• tige bedrag van £350 is gc'in, verge• !eke met verlcde jaar sc £300. Hier• van is £2'1 cleur die groepie flukse Boerejeug byeengcbring.
Genl. Schoeman.
Die middag is die vlaghysings. en strykingsplegtigheid deur die Wag uitgcvoer. Om aqtuur die aand is die kommando·s op besielende wyse toe. gesprcek deur hfgenl. lurgcns Schoe. man van Oudtshoorn. Hy het krag. tiglik die sosiale strvd in ons land geskets en gewys op die onontbeer. like rol van die
o
.
n.
as magsfaktor op daardie gebied. AI meer en mecr kom Afrikaners. binne sowel as buite die Volksbcweging. tot die noodwen. dige besef dat nnsionalisme in Suid. Afrika aileen kan seevier indien dit berus op sosiale gcregtigheid.Dwarsdeur die dag was die gees aller prngtigs en wcereens is bewys gelcwer dat op Kirkwood die O.B. ten volle ]ewe en as toonaan!Jewende organisasie die voortou neem.
£1
0
0
VAt~E
DE
NV
ILLE
Die kommando's van Edenville het weercens op 8 Augustus. by geleent. heid van Ossewabrandwagdag, op die plaas van mnr. M. N. Slabber naby Edenville die ywer vir fondse be. kroon met 'n pragtige opbrengs. Braaivleis en andcr vcrversings is aangcbied. en 'n verkoping gehou van artikels dcuc die kommando's · vervaardig, het die pragtige bedrag van mcer as.CIOO
ingcbcing. 'n Gees van samewerking en offervaardigheid het die vcrriqtings van die middag gekenmerk. Met bydraes nog uit. staande gann die syfcr van veclede jnar gewis oorskry word. - (lnge. stuur).TWEE
•
ALGEMENE HANDELAAR
CDPRODUKTE KOPER
§..lT.
lK R Y N
A
U W
vtrKruideniersware teen die bil.likste
pryse.
Bestellings word opgeneem en
on-middellik by u huis afgelewer.
1!£/v. G.!l..liOIA en NUWESTUAAT fi'ooa 00 lll!!l M
BEAUFORT-WES.
A.V
.
B
.
O.B
·
Lyll:besorgers, G:rn.fsteonmakers, UllgrailllSVOn>oiillrut>rll BLOEID?ON'l'EIN - l'RETORI11 130 TukkeJ?JLll..Jn1[
vu
~ l?Z~S3 Fm:on em o rn: .. 1Ul!n:Ti7tilEJ,JK!EE8 en =de~r l?BODOOTIS
=
tJatno.r !o:
C. M. JELOFF EN !:OlE.
(:IMm.n.) & pert<
\10IimMABK (Pe<~bllQ 7lll!!l I>.>!:W"il''H
&
lf
~~IT
IE
~
HANDHAAF
U
EffE
'I'
AAL!
Stuur u naam, adres en
2/6
ledegeld(vir eerste jaar) a an: SEKRETARIS
HANDHAJ
V
ERSQ
ORG
A.
Nlf.SASJJE
Posbus 180 - Stellenbosch0.NJ])J8R§T£Q.JN
ON§
ADVEUTJEERDER§
'
Ons
VV ag
D
a
a
rop
As Die O.B. ontkennings moet doenvan alles wat politici op l1ul omswer. winge teen hom uitkwyl, sal ons elke
weeK 'n spesiale uitgawe daar<lan
moet wy. 'n Uandse ::,ap.politikus met
die m1sleidende naam van Gert l-ieyns, het aan sy bngelse kiesers be. dUie dat die O.b. se onth.ouding aan
die verkiesing in Kimberley.cllstrik
die uitsJag kan bei:nvloed. Om sy eie vel te rea binne sy rooi kiesatdeling,
moes hy die voJgende dag alle sweem van O .. tLsmet arwas by wyse van 'n
kategoriese ontkenning dat l1y moont.
lik iets met die O.ti. te doen kon ge.
bad bet. Hy het verkies om dit so te
doen dat h.N.P .• blaaie dit aangegryp
het as bewys dat die O.l:$ .• leldl!lg
samewerking met die Sappe sou ge.
soek bet, maar dat die :::iappe dit ge.
weier het!
In die lig van die K.G. se uitdruk.
like verklaring dat ,vir ciie O.B.,ge•
sinde kieser is die V.P.,kandidaat
vanselfsprekend buite die kwessie", kan dit nogal belangwekkend wees
as mnr. Heyns of Die Burger die be.
sonderhede en aard van die poging
tot samewerking openbaar wil maak,
met insluiting van die naam van die
betrokke O.J.:S..Ieier. Vir Die Burger en Volksblad vera!, wat 'n sterk sauk
daarui; opgebou het, behoort dit heel gemaklik te wees om dit te doen. Ons wag daarop.
Ten
d
e
r
s
G
e
vra
Boukontrakteurs word -hiermee uit•
genooi om hui.!e name onmiddellik in
te llandig by ondergetekende indien
hulle begerig is om 'n tender in te
dien vir d1e bou van 'n NU WE.
:U.t<.
Ll
K.t<E
t<
Y
met ADlV.UNlS!'RA=TttWt .t<.Al\J'1'0l~B te :::i'.t'bLLl.~.;t'J. l:SO:::iCH.
J.
ANTHONIE ~iVllTH, Argitek, Groote Kerk=gebou 725, KAAPSTAD.Dit hang van uself af! Daardie paar pennies of stukkics silwer wat as kleingeld oorbly na u uitgawes van die dag
-en wat u moontlik maar as ,uitgecgeld" gebruilc om-oat hulle miskico te min lyk vir iets anders-krui vir u,
VANDAG reeds 'n l,apitaalbaat aankoop wat 'n .redding
vir u gesin of vir u eic oudag lt.an betcken. (By voorbceld: Is. per dag kan vir u teen u sestiaste vcrjaarda.,. ongcveer
£1,ooo koutant oplewer I) o • b
*
Laat SANLAM daardic stui-wers vir u oms it in vcrsckcrde toekomstigc kapitaal!D
IE
O.B., \J..!OENSDAG,5
SEPT.1
9
45
.
V
O
JLJK
GAAN NKJE
lYIEJER
TEEN
HOMSJE
LJF
0
Vlif
\,Die Noordweste is klaar met partypolitiek. Die handskrit is duide!ik
sigbaar aan die muur", bet hoofkomdt.
W
.
R. Laubscher, Kaaplandse voor• ligtingsoHisier, verklaar, by sy terugkeer van 'n uitgebrcide reis in die afde~ ling van generaalF. M.
Joubert van Kakamas.,;E
k
!Jet die digste bevolktedee! van die Noordweste besoek. My reis het gegaan van 13uchuberg tot
by Kakamas. Oral het ek die Ossewabrandwag sterk en geesdriftig aan•
getref. In hierdie dele is die Volksbewegit1g beslis die kragtigste politieke
faktor".
Komdt. Laubscher het vergaderings toegespreek op Buchuberg, Groblers.
hoop, Karos en Grootdrink, Wilgen.
houtsdrift. Op laasgenoemde plek het
'n netjiese erewag die spreker, wat op
a! die plekke vergesel was van hooL
komdt
J
.
H
.
Gouws, verwelkom. en het 'n groot aantal nuwe offisiere dieeed op plegtige wyse afgele. Voorts
het hy in geselskap van hoofgenl. De
Wet Strauss opgetree op Straussburg,
Upington en Kanoneiland. Tewens ook op Keimoes. Kakamas. Alheit,
Perde,eiland en Rhenosterkop, waar die spreker oral bygestaan is deur. die
plaaslike generaal.in.bevel, dr. F. M.
Joubert, met 'n perdekommando ingc.
wag en geleide gedoen is na die ver.
gaderplek.
Komdt. Laubscher bet oral die stryd en oorwinning van die Ossewa,
brandwag gedurende die wrange oor,
logsjare geskets en geloo£.
H
y
hetvoorts mmgetoon dat die O.B. tans
besig is om 'n nuwe gedagte in die vredespolitiek van die volk in te dra
- die gedagte nl. dat die volk vo·ortaan gaan veg as 'n volk in 'n
volksfront teen sy vyande, en nie
Ianger as verdeelde brokstukke in partyfronte teen homself nie. Die
O.B. gaan ook die nerings van d.ie volk seggenskap gee in die bestuur
van die land. sodat die bestaanslewe van die volk beveilig kan word.
NUWE
M
O
ED
Oral het ek gevind dat die Ossewa.
brandwag se oproep tot en omlyning
van die vredestryd nuwe moed en be.
siding bring, het komdt. Laubscher gese. My indruk dat die mense vir goed gebreek het met die partystelsel van die ou kapitalistiese bede,ling, is telkemale uit onverwagte oord onder.
streep. Ek is oortuig daarvan dat
partykandidate in die toekoms bitter
swaar sal !ewe sowel in die huidige
kiesafdeling van Gordonia as in Prieska. Die mense is sat vir party·
-twis. Hulle eis volkskandidate.
Soos begryplik is. vind die sosialis.
tiese gedagte van beroeps. of arbeid.
seggenskap deur micldel van beroeps.
of arbeidsverteenwoordigers kragtige steun by 'n volk wat deur die jare heen biootgestel is aan roekelose ka. pitalistiese uitbuiting. Die volk is on. verbiddelik in sy eis om ekonomiese vryheid ten einde sy politieke een.
heid en selfstandigheid te onder.
skraag en te behou.
DROOGTE
.
Komdt. Laubscher verklaar dat die
Noordweste van Kaapland tans ge. teister word deur 'n knellende droog. te. Boere trek selfs honderde myle
ver om weiding vir hul vee te kry.
Veevoer, b.v. mielies, is totaal on.ver.
krygbaar. Temidde van dit alles le daar 'n streep grond, 700,000 morge
groot, a! langs die seekus, vanaf
Grootrivier.mond tot byna by Strand.
fontein, naby Vanrhynsdorp. Hierdie
grond behoort aan De Beers Maat.
skappy, 'n filiaal van die hoogkapita.
listiese kartel Imperial Chemical In.
dustries. Hoewel op hierdie duisende
morge nog volop gras is, is dit ge•
sluit vir die veeboere, omdat dit die maatskappy se dinmantveld is. In'
tussen kan die boere se vee glo maar vrek en kan vleisloosheid veroorsaak of vererger word. Maar grootkapitaal behou sy eie.
Dit is vir my duidelik, het komdt. Laubscher besluit dat die Ossewa. brandwag se strewe na 'n volkstaat, vry van partypolitieke knoeiery en
kapitalistiese uitbuitery, nie net 'n
mooi ideaal is nie, maar so'n dringerh de beho~ftc is, dat as niks anders dit tot stand bring nje, die volksnood dit tot stand sal kerm.
Gr
E
E
N
G
R
O
N
D 'VI
R
VERD
EELD
I
-I
E
ID
,Ook in hierdie oorlog het die kwessie van onafhanklikbeid op die voorgrond getree en daar was voiks• groepe wat buitelandse diktatorskap
verwelkom het. l\tiaar hierteen het die
Nasionale Party hom verset". Aldus
dr. Malan verlede week op Graaf.
water.
Miskien sien dr. M•alan in hierdie ,verwelkoming" van vreemde dikta.
torskappe rede om samewerking met
die O.B. te weier. Miskien sal hierdie
rede verval as hy herinner word aan
wat hy in Pretoria gese het volgens Die Burger van
2
Junie1
942,
net na. dat hy 'n beroep op die volk gedoen het om bulle nie te laat opkomman. deer nie: ,}l.s ons volk duidelik die hou~ ding aanneem dat ons samewerking IN ENIGE OPSIG IN DIE OOR.LOG weier, verwag ons op die geskikte tyd 'n gesaghebbende ver.
klaring van Duitsland en Italii~ wat
hulle met Suid.Afdka voor het.
Ons verwag 'n verklaring of dit
die plan is dat ons onder Duitse of Italiaanse gesag moet staan . . .
Ons hoop dat hulle sal
sc
dat Suid.Afrika 'n vrye, onafhanklike repu.
bliek sal wees".
Dr. Malan was dus bereid om as·
Duitsland of Italii:\ nie ons vryheid gee weens ons houding in die oorlog
nie, om hulle diktatuur te aanvaar,.
soos ook blyk uit sy toespraak op 25 Maart 1911 te Stellenbosch, soos. gerapporteer in Die Burger:
,Gaan daardie stelsel ( nasionaal"
sosialisme) as Duitsland wen die
eis van die oorwinnaar in die oor,
log wees? In daacdie geval het ons
geen keuse nie".
Waarom vcrydel dr. Malan same~ werking met sulke aantygings soos op Graafwater waaraan hyself skuldig'
DIE O.B., WOENSDAG, 5 SEPT. 1945.
\/Y
il
vy
aknntalmn
me
Unt
IE
lllg
dan dl
li
m
rv oe
r
Opl
eiding
van
JLa
nd§eun§
ilil
dlie
'
1
erle
~e
Verhoedl
Se
n
.
Cl
a
r
ksou
, lt
lin'istcr
van Poswcse en
Bo
n
ko
n
trol
e
ur
,
het
verle
de •week gese da
t '
by
syhes gedoc
n
het
we
hy
.
i
n lE
u
gc-lan
d
was, om
.
Brit
sc
va
k
n
1
anue
i.e
];
cwccg
om na di
e Un
i
e
lek
o
m,
maar die
Rri
ts
e
cnverh
ei(l
i
s
ui
e
hereid om huUc
tc
b
at
ga
an
nie,
self's al
wil
Jm.Ue
.
I-Her het ons
nou
'n voorheeld
va
n
die
gesam
e
ni.lik
e
verkuoeiing van
die vo]kslewe
deur
par
typ
o]hi
e
k
en
uit.
-land
se
heheer ocn: ons vakhondwese
.
Omdat baie van die vakbonde in die hande van vreemdelinge is, wat
meer besorg is oor hul eie posisie as
die welvaart van die volk. het hulle
a! die jare nog 'n kortsigtige beleid
gevolg om die aantal vakmanne tot
'n minimum te beperk . .i\J het die be< hoeftes van Suid·Afrika vermeerder,
het hierdie klompie vreemdelingc
maar voortgeboer met hu1 beperkings
op die opleiding van Afrikaanse
seuns. As daar 'n tekort kom, we!,
dan voer bulle maar nog meer vreem•
delinge van buite in om die valcbond
sterker te maak in hul belang. Dui•
sende Afrikunerseuns moes maar on•
geskoolde arbeid doen en is belet om
in hul eie land bcvorder te word. Die partypolitiek op sy beurt weer het hierdie eu we! laat voortwoeker
omdat hy geen belangstelling in die
algemene welvaart van die volk het
nie. AI sy beiangstelling word in be• slag geneem deur die stryd om 'n vol•
· gende verkiesing te wen, en vir die
Engelsgekleurde politieke party is dit
voordelig as vakmanne van buite in,
gevoer word om die Engelse stem.
krag te vergroot.
'n Regering wat groei uit die volks.
!ewe selL en dus nie afhanklik is van
ingevoerde stemme nie of meer be.
sorgd is oor verkiesings as volksweJ. vaart nie, sou so'n skewe ontwikke. ling nooit toegelaat het nie. Die vak• bonde sou dan deel van die volks·
lewe uitgemaak het, en dus ingeska,•
kel gewe~s het by alle ander. vertak· kinge van die volk.
1 I .
Oor
strom
ings
Mnr.
A.L.
de Jong. Robertson,skryf:
Ek het die geleentheid gehad om
baie van die oorstroomde dele van
Kuilsrivier en Tiervlei te besiS"Jtig.
Wat my besonder getref het, is
die veeltallige woonstede wat op laagliggende gl'Onde tussen Good.
wood en Parow staan. en die vraag
verrys of kopers van persele van. be;
hoorlik gedreineerde omgewings ge.
waarborg word.
Ek bet bemerk dat geteerde gaaie
baie hocr is as die aangrensende wo;
dirrgs en in etlike gevalle van geboue
wat gestaan bet voordat die verhoog.
de paaie aangebring was. Die drei.
nering is daar alles behalwe toerei.
kend vir afvoer. Miskien was die af.
voer voldoende voordat riviere en
lope bul walle oorskry het. In die
mening word ek gesteun deur 'n
vraag wat op 'n protesvergadering
uitgespreek ·is, nl.: ,Hoe is dit met
die rivierbedding hoer op of laer a£
gestel?" Ek het op plekke afgekom
waar draadheinings oor 'n rivier v,oor 'n brug, waar opdrifsels teen spoel, gespan is. Die draad is eindelik plat.
gedruk, maar nie voordat die water
Onder die huidige stelsel is die
volk op alle gebiede opgesplits in
vegtende bendes wat elk net sy eie
klein belange probeer bevorder ten
koste van die geheel. Daarom be,
pleit die Ossewabrandwag 'n een, heidstaat waarin alle vertakkinge van
die volkslewe - die beroepe. nasio,
nale en kulturele organisasies
saamgeskakel sal word in die staats.
bestuur. Dan sal die staat fungeer
soos die liggaam van die mens -elke orgaan of onderdeel sal sy by·
drac ]ewer in belang van die ~eheel,
en die geheel in belang van elke on• derdeel.
JBOJEHJEJ.E
U
G HO
U
U
I
TS
TAlPPIE
Op Potchefstroom het Veldkornet,
skap JE8a2 goed gebruik gemaak van
6 Aug. 'n Uitstappie is gereel en van die dames.veldkornetskappe is ook
uitgenooi. Die oggend is ~oed deur.
gebring in teenwoordi$lheid van Jeug.
kommandant Hennie Coetzee, en die
middag is ons vergas deur die Jeug. Ieier en sy eggenote. Die Generaal
het tot ons 'n kort woordjie van aan.
moediging gerig, waarvoor ons hom
opreg dankbaar is. Ook komdt. Coet.
zee se wenke i.v.m. ons naderende
funksie, is vir ons van groot waarde.
Die Ieiding van die uitstappie het
berus op Jeugveldkornet
P
.
Labu.schagne, wat ook vir die sukses daar.
van verantwoordelik was.- (Korr.)
op ander mans grond tereggekom het nie.
Hier is 'n welige. groei van Port
Jackson en Rooikrans wat as versper.
rings in die rivierlope dien. Nogal
'n probleem vir rivierrade. Tot 'n
15
jaar gelede was oorstromings 'njaarlikse gebemtenis in Engeland. Die
rivierbeddings is skoongemaak en
tans is oorstromings 'n seldsaamheid,
of beperk tot 'n onmiddellike omge.
wing.
E
IJE
PEUS
Mnr. A.
H.
VV'interbach. Pk.C!awer, Witbank, skryf:
Reeds vir geruime tyd ontvan~ ek
die O.B .• koerant. Elke eksemplaar
wat my bereik, besiel my met meer
moed en meer krag.
Ek sien uit na die tyd wanneer
ons eie pers se ratte rol. om aan die
wereld te toon ons beginsels -en ons vertroue in ons volk. Ek sien die dag
reeds breek in a! sy heerlikheid vir
ons volk.
Onder Ieiding van ons K.G .. met
behulp en standvastigheid van elke
O.B .. glo ek dat ons. met die Ieiding
van God. sal seevier.
Paarl
Monu
mcnte
~
'o/Verke
(Bien.) Bpk. Posbus 220 - Bredastraat PAARL (K.P.) · 0 SKRYWE DIREK OM'ONS NUUTSTE KA TALOGUS 0
Direkteure:
L.
A.n
.
Bohlmann - M. Bohlmann.E) Gevestig 1898
ONSST
AAN
li
N
DilEN§
VAN
DJLE
BOJEW
EV
OLK
VliR ALLIES
SONOP
I3L0E
l\'IF
O
NT
EIN
D IJE
W
I
NKEL
MEJ' 'N IDEAAL
DR.
IE
V
erri
g
Volhsd
;
e
ns
!
Lenings
vir
gesala
riee
rde
persone verkrygbaar
.
T
e
rme
u-iters
bi
llik
.
RAADPLJEEG
SASB
AN
K
PAARL:-
Posb
u
s 266
WORCESTER:
-
Po
sb
us
57
T\AAPSTAD:
-
Pos
hus
2:l87ROELOU BARRY
(EDMS.) BPK.....-o....-GARAGES
E
N
HANDELAARS
-o....-Vir Diens te: Robertson Montagu Ashton BonnievaleKoebergweg, Brooklyn, Kaopstad
Laingsburg
As U
k
a
ns
.M
O
HE 1-:om
.
s
a
l
d
it
n
onhereid viml
?
,.Onlllou u vlr Van dcr J\Jcrwe? .. , 0! ;a! . . . t1y hct g-cluk ;:..d1~~1 - ccn van<Ito Afdelhlg5bestuurders is pt,,hel n::; oorl~de
en hy Is In dio l>~trel<l<ln;; mgeoltulf".
Hoe dil<wels hoor u nie so'o opmerklng nle'!
Taamlll;; <Ulnvcls - <lit wll voorkom asor
die meesle welvarcnde manne hullc sukscs
ann die grlllige noodlot te <la·oke llet. Maar
ga~n maar op sulke sul<sesvol1o rnannc sc
loopbanc in - ccn-dtng sta<t.n hl cllc.e, gevat as 'n paal bo water - <Ill is nie geluk of
r;eniale aa·nleg oi begiftiginr; <leur 'n ryl<' bloedverwant nle, dll ls OPLEIDING. Dil was
die geval met van der l.tcrwe - die vermoC om voorull te slen, opleldlng, l<wallflkaslc
-lly was ~:rrce•l toe die l<nn~ gci<'Om het. U
weet nonlt wa11neer u groot l<.ans gnan kom
nie maar u ka.·n nou begin om ~ckcr to. rnaak
dat u d t Ral kan ulttmlt wannCCl' clit i<om -•oos <lit \'roe~t· of later moet lwm. U l<nn
d~o. wcg van sul<ses volg wat cteur llonder<lc studente van T.A.K.K. betree is wat vanda!:
lnvlocdryke en goed l>esoldlgde l>clrcl<l<ings
beklee.
'!'.A.R.K. sc konespon<lcnslcl:ursl!SSe Is sowel
leersaam as boeiend. Hullc l>ic<l voBccl1gc
oplciding wat op die hoogte v:H> die lytl Is. In
250 ..-vakkc ann en stann onder ctie gedurir,e
sorg van len volle gekwalifiseerde YOilydse
en dccltydsc le1ttoro met 'n univer~itere
opleidlng.
Skryf
om
PRO
S
PEll.'l'U
B
en VRY
adv
ies
v
i
1
·
toekomsplanne
.
Uepartcmcnt O.ll.,
nus 610,
:VIER
DIE O.B., WOENSDAG, 5 SEPT. 19'15.
Die einde van· die oorlog vind Engeland in die pos1S1e dat hy moet kies om as grootmoondheid onder te gaan met be.
houd van die vriendskap van Amerika of daarsonder. Dit is wat die stopsetting van Arnerika se bruikleen.bulp aan,. die Jig gebring
het - net 'n keuse tussen metode van ondergang.
Met sy kolossa!e hulpbronne, gepaard met die feit dat sy
nywerhede ongeskonde gebly het, het Arnerika uit die oorlog
gekom as die grootste handelaar in die wereld. Solank Engeland
besig was om die vyand van sy keel te hou, het Amerika die
een Britse mark na die ander verower. Die Britte het besef
dat hulle vir goed uit die wereldmark gedruk is en as laaste
strooi het hulle gegryp na isolasie van die Ryk as 'n sterlingblok
teenoor die Amerikaanse dollar.imperialisme. Deur sy dominiums
en kolonies te verplig. om net van sterling gebruik te maak in
die wereldhandel, bet Engeland probeer verseker dat bulle hoof.
saaklik van hom sal koop, en sodoende sy lewensbloed - uit.
voerhandel - in omloop hou. Maar deur dit te doen het hy hom die gramskap van die Amerikaanse nyweraars op die hals
gehaal wat daardie geslote markte_ binne die Britse Ryk wil
gebruik. Dit het gelei tot die staking van bruikleen.hulp aan
Engeland.
Engeland word dus nou verplig om die ringmure om sy
Ryk te sloop en sy markte oop te gooi vir die vlymende Ame.
rikaanse mededinging, of om sonder verdere bruikleen.hulp klaar
te kom en kontant te betaal vir al sy benodighede in die buite.
land. Albei is vir Engeland ewe onmoontlik.
HULPBEHOEWEND
Afgetakel en op die rand van bankrotskap tree Engeland
J?.Ott uit die oorlog as 'n hulpelose ou man wat steun soek om
op te leun. Die een moontlikheid is finansicle hulp van Amerika
- in ruil, natuurlik, vir die oopgooi van sy koloniale markte vir·
Arnerikaanse uitvoer - en die ander, hulp van die dominiums.
Volgens die Londense Daily Mail moet laasgenoemde moontlik.
heid gevolg word, naamlik samewerking van die sterling.lande.
Die Ryk moet sy eie handel opbou en aanmoedig.
,Hierdie rigting beteken die moeilike pad na welvarendheid,
maar ons behoort dan sterk en onafhanklik uit te kom, nog as
'n wereldleier en nie 'n klandisie·staat nie," aldus die Britse blad.
Die ,ons" wat wereldleier moet bly, is nie die Ryk nie,
maar Groot,Brittanje, maar die ,ons" wat die moeilike pad moet
volg, is wel die Ryk. Suid·Afrika sai dus saam met die andcr
Britse dominiums en kolonies die moeilike weg moet volg ten
einde Engcland weer
1op die been te bring as 'n werekllcier.
Die wereldgety het verander. Die Britse lmpGrialiste in ons
land wat vir meer as 'n geslag die republikeinse strewe bekamp
hct met krete dat Engeland ons moet beskerm, word nou deur
hut eie propaganda.golwe op die rotse geslinger. Suid·Afrika
moet Engeland beskerm teen ekonomicse ondergang. Dit is wat selfs die trotse Brit nou openlik erken.
GENADEBROOD
'n Nu.Seelandse politikus het reeds die noodoproep heruitge.
send: ,.Die ou moederland staar 'n krisis 'in die gesig. Hy is deur die oorlog uitgeput, en die dominiums moet die posisie
in oenskou neem."
En in ons eie land is 'n sterk beweging a an die gang om
Engeland genadebrood aan te bied. Dag en nag word daar by die regering geagiteer .om ,opofferings" in die vorm van voedsel ten bate van Engeland te maak. Dit is maar die voorspookse!s
van die prys wat Suid·Afrika nou sal moet betaal, nie vir sy eie beskerming nie, maar vir die van geru'ineerde Engeland.
Suid.Afrika is reeds besig oru met die een ooreenkoms na die
ander sware opofferings te doen in belang van Engeland. Dit geld
reeds vir ons lug. en skeepvaartkontrakte, waar Suid.Afrika hom op
onwinsgewende grondslag aan Britse belange verpand. In die Engelse
pers van ons land gaan daar 'n geroep op om blinde trou aan Britse koopware - ,Buy British"! is die slagkreet, goed of sleg. Engeland
moet lewd
Inderdaad is dit 'n moeilike pad vir Suid.l\.frika om Enge.
land op die been te help bring! En nog moeiliker sal dit vir
die imperialiste wees om te beduie watter voordele daar-nog vir
ons binne die Britse Ryk kan wees. Engeland is besig om dood
te bloei, en daarmee ook die imperialistiese propaganda in ons
land.
l?ERS
VERWELKOM
Op 2 Aug. het genl. Lubbe van
Fauresmith die offisiere van die
manne, en vroue.kommando toege.
spreek en besonderhede omtrent Pers.
kor meegedeel. Algemeen word so 'n
pers verwelkom. -Die middag is 'n
braaivleis.funksie ten bate van O.B .•
dag gehou en £15 is ingesamel.- (In.
gestuur).
BOERE]EUG HELP
Met Fondsdag bet ons Boerejeug
van Nelspruit weer gewilliglik saam.
gewerk en die groot O.B .• darnes help
skink en pannekoek bak. Ons het ook
ons eie taEel gehou wat die mooi be.
drag van £'1.14.8 opgebring het.
-( Ingestuur).
(Aan die insender: Nuusberiggies
plaas ons gratis. Stuur maar gereeld.
- Red.)
DIE O.B., vVOENSDAG,
5
SEPT. 1945.D~E NU~V
E
AT·OOMBOM
(Deur prof.
In ons Jaaste artikel het ons reeds
melding gemaak van die finansiele
atoombom wat die Amerikaanse
bondgenoot op Brittanje gelos het toe
hy die bruikleen.ooreenkoms sender
oorlogpleging met laasgenoemde be.
eindig het. Ons bet ook verneem dat
die Britse leiers hierdie Amerikaanse
optrede .,baie ernstig en onrusbarend"
noem en dat die nuwe atoombom in
Downingstraat die oorsaak van
.,much bewilderment" is.
DIE BOM EN DIE BRITSE
FINANSIE:LE POSISIE
Soos bekend het Amerika reeds
£10,000 mi!joen se ware volgens
bruikleen gelewer en dit is begryplik
dat hy nou oorslaan van die verniet.
basis na 'n normale kredietbasis. Dit
was trouens ook vanaf die begin in
die bruikleen.wet bepaal dat hierdie
bruikleen met die oorlog sal eindig.
\Vat Brittanje betref het hy tot
dusver meer as £7,000 miljoen se
voorrade volgens bmikleen uit Ame.
rika ontvang. Vanaag bet hierdie
sterk fontein skielik opgedr909 en
dit nogal op 'n tydstip wat vir die
Britte buitendien baie kritiek is: nie
aileen ly Brittanje nog aan ettefende
oorlogswonde nie, maar die moeilike
oorskakeling van 'n oorlogshuishou.
ding na 'n vredeshuishouding sal at
die vernuf en vindingcykheid van sy
leiers en die taaiste volharding van
sy volk nodig he.
Soos bekend beioop Brittanje se
· oo.rlogskuld vandag £22,400 miljoen.
en daaroo is die .~;ente alleen £400
miljoen p~r jaar. Dit is waar dat die
grootste gedeelte van hierdie reusag.
tige oorlogskuld 'n binnelandse skuld
is, wat die Britte maar onder mekaar
sal moet vereffen. Dit is egter die
oorlogskuld vari £3,500 miljoen aan
die vreemdeling, aan die buiteland,
wat vic die Britte die meeste kommer
baar. As Brittanje hierdie oorlogskuld
van £3.5.00 miljoen wat nog tot
£5,000 miljoen sal styg, soos verwag
word, oor 'n periode van 30 jaar en
teen die geringe rentekoers van slegs
2%
persent moet afbetaal. volgens Amerikaanse voorstelle, dan sal dieBritte £250 miljoen per jaar moet vind. As ~n aanmerking geneem word
dat Brittanje n{t die vorige oorlog
wanbetaler gebly het, ofskoon sy
skuld toe maar sowat een.derde van
die huidige beloop het, en dat die
betalingsbalens van die verarmde na.
oorlogse Brittanje volgens Attlee nou
'n jaarlikse debet van £1,200 miljoen
toon teenoor 'n debet van
£
55
miLjoen in 1938 wat toe reeds groot be.
sorgdheid gebaar het, dan behoort die k ritieke finansiele posisie van die
Britte aan elkeen duidelik te wees.
Waar gaan Brittanje die geld kry
om hierdie reusagtige skulde. en
rentelaste te betaal? Soos bekend het
hy reeds £700 miljoen per jaar van
sy buitelandse bates vir die oorlog,
voering opgebruik, sowel as
£5
3
0
mil,joen per jaar van sy tuisbesittings
gelikwideer.
H
y
het ook reeds syproduksie t-rnet 20 persent verhoog en
· sy verbn.Jik 1)1et 18 persent verlaag.
1 en spyte van dit alles bet 1lierdie
onbetaal!¥are skulde ,ppgeloop. En
nou hetl'ook die Amerikaanse hulp
weggeval!
DIE REDMIDDELS? Die vraag is hoe gaan B.rittanje uit
die finanslele moeras kom waarin die
Tweede Wereldoorlog hom laat be,
land bet? Sal daar ooit weer in die
toe'koms soos in die negentiende eeu
van 'n ryk en wclvarende Brittanje
sprake kan wees? Op die oomblik lyk
dit of daar van Britse finansiele re,
habilitasie in die besonder sowel as
die van die wereld in die algemeen
geen sprake kan wees sonder groot,
skaalse Amerikaanse hulpverlening
nie, in watter vorm dit ook al 'mag
J
.
A. Wiid)geskied. Die werk van die Ameri.
kaanse professor A. H. Hansen:
America's Role in the World Econo•
my wat so pas verskyn het, is in
hierdie opsig baie insiggewend. AL
leen met Amerika en nie sonder Ame,
rika nie en vera! nie teen Amerika
nie is Britse en wereldrekonstruksie
moontlik. Die Amerikaners kan van,
dag die liedjie sing wat die Britte in
die 19de eeu gesing het: .,vVe have
got the ships, we have got the money
and we have got the men".
Daar sal Britte wees wat hulle
teen hierdie Amerikaanse hoofrol in
die toekomstige wereldbedeling gaan verset. Deur middel van dcvaluasie
van die pond sterling, 'n strenge be,
heer oor die pryse van eie fabrikate
en die gevolglike manipulasie van die
markte van Sterlinglande, gaan die
Britte waarskynlik probeer om Ame.
rikaanse toegeeflikhede a£ te dwing.
Al hierdie middels gaan egter gevaar.
lik wees ook vir Brittanje self en vir
daardie Sterlinglande wat dit gaan
waag orn die ongelyke stryd teen die
Amerikaanse Kolos aan te bind. Die
leie.t vnn die opposisie in die Nu.See.
landse parlement het 'n paar dae ge.
lede gese dat ,die ou moederland 'n
krisis in die gesig staar. Hy is deur die oorlog uitgeput, en die dominiums, met inbegrip van Nu.Seeland, moet die posisie in oenskou neem. As
Brittanje ondergaan, dan gaan ons
onder. Waar Brittanje gaan, gaan ons, oorlog of vrede".
Gaan ook Suid,Afrika die senti. mentcle liedjie en die kunsmatige ge.
neesmiddels van hierdie Nu.Seelan.
der gebruik of gaan Suid·Afrika
eerste tog eindelik seevier? Daar is
hoop, want die Durbaniete hou van
Amerikaanse motorkarre!
VERLIES VIR PAARL
Die Paarlse O.B .• kommando is op
2
9
Augustus swaar getref deur dieafsterwe van mnr,. Louis H. de
Villiers. Hy was 'n bekende proku.
reur en· 'n krag biru1e die Ossewa.
brandwag. Hy was 'n rebel in die
Tweede Vryheidsoorlog en was 'n
tyd lank opgesluit in die ,tronk te
Beaufort.\Ves. Hy laat 'n weduwee,
drie seuns en 'n dogter na.
,n G
e
se
U
i
gc
OJt
QA
a
nd
word gehou op SATERDAG, 15 SEPTElVIBER in die HOFMEYRSAAL, KAAPSTAD om 7.45 n.m.Di~ 0. B. -Blaasorkes sa·l optree en vcrtoulngs sal gegee word deur die 0. B.-Wag. Verdcr
'n Snmcspraak en Gesa.ment.Ji!-:c Sang.
l~ring u O.U.-P.undcls s~nm.
Die Gobiedshoofl<warller nooi al c!ic Offlsfcrc en Brandwagte om snam 'n na·ngcname
annd tc kom dcurbring.
E
r'o/
VC
Va
n
O
n
s
Va
der§
In Kaaostad is verlede week _'n
stuk grond aan die hoofstraat ver
-koop vir r.:t2,500. Die kope.r. was en.;:
Isidore Cohen en hy betaal ongeveer
£150 per vierkante jaart daarvoor.
Van hom berig die Cape Times dat
hy 'n man is ,,wat grond koop net
wanneer hy Jus het". Hy betsy loop.
baan begin met 'n meubelwinkel.
Vandag verklaar die koe.rant as volg
van hom:
,'n Gedeelte van mnr. Cohen se
fortuin het in die Sakrivier.eiendom.
me gegaan, waar hy sy grond eerder
by die vierkante myl as by die morg
beheer. 'n Ander groot onderneming
wat mnr. Cohen beheer, is naby·
Ceres, waar hy 25,000 morge grond
DIE O.B., WOENSDAG, 5 SEPT. 1945.
E
NGE
LSE
'V'
l~
OU
OO
R R
U
§
§IE§
E
..
OG
H
!ES
OJP'fRJEDE
liN POJLJE
Interessante lig word gewerp op die Russiese optrede in Pole deur
'n Britse vrou wat die afgelope jare in Pole woonagtig was en by haar
terugkeer ondervra is deur die ,Catholic Times". Die vrou, met die naam van Short, het gesc dat die Russiese besetting erger was as die
Duitse. In die woorde van die Pole word die toestaod as vclg opgcsoru:
,As ons 5
.).1
jaar se besetting oorlcd · het, sal ons darcm ceo jaar vanbcvryding kan oorleef!"
Onder die Duitsers het die Pole darem nog 'n bietjie kos gekry, ver. klaar sy, maar toe die Russe kom,
hct bulle die gewone rantsoenkaar.
tjies gekry maar geen kos nie. W erk kon aileen vcrkry word as
jy lid word van die kommunistiese
party, en sclfs dan was die salarisse
op 'n vooroorlogse skaal wat heelte•
mal onvoldoende was, aangesien die oorlogsprys vir hotter 150 maal SO•
vee! was as in vredestyd, en die prys
van brood 500 maal meer.
Die verdeling van die land onder die landelike bevolking het die boere te min grond verskaf om op te be staan, en bet geen vee of gereedskap ingesluit nie. ..Hierdie beleid was 'n doelbewuste poging om die land <e yerswak en dit in grater ellende te dompcl."
In verband met die ontvoering van
Poolse burgers, verklaar sy dat hcle families in beestrokke gelaai is vir deportasic na Rusland of ander dele van die land.
Engclse offisicre met wie mej.
Short gepraat bet, het hul besorgd heid oor die tocstand uitgesprcek en gese: .. Ons laat hulle in die steck." Meer as 80 persent van die Poolse volk het die Londense regering aan vaar as hul owerheid. Van die nuwc Poolse regcring het sy gesc dat dit
die sle~ste clemente van die volk in• sluit. Beirut, die premier, is 'n ngent
van die Hussiese geheimc polisie.
Die Russc bet sorg gedra dat nie.
mand van buite die land binnckom
nie. Selfs die Rooi Kruis en beamp.
tes van Unrra (die Geallieerdc orga nisasic vir hulp\·crlening aan bevryde gebiede) is bclet om dit te doen.
Nie net is die Poolse \':erkers ont.
voer nie, maar ook masjinerie is deur
POLITIERE
§l.A
G
Ol
<'
JFER§ VA
N
9
N
PARTYB
E
\VIND
K.
0.
Fischer van Pretoria.Op 2-f Julie 1940 ge'interneer. In
Durban in hcgtenis geneem en opge• sluit in die volgendc kampe: Andalu•
sia, Leeukop, Ganspan, Jagersfontcin en Kofficfontcin. Tans weer vry.
,Ek sal my mede·Afrikaner nic in
<lie
sleek laat nic en hom nie aan die 'V}'aod uitlewcr nie".die Russe beslag op gclc. ,Dit is
duidelik dat Rusland Pole van hom
afhanklik wil maak.
Wat die kerkc betrcf, het die Rus• se dit nie sonder meer gesluit nie, dog hoe bdasting daarop gcle wat die
mcnse nie kon bybring nie. Daarna is
hulie gesluit met die verskoniog: ,Die mense wil dit nie meer
h
u
nie."~·
----PlET.ERSBURG-VHOUE
BEDRY\VIG·
Die Pietersburgse V roue.komman.
do lee£ en werk nog.
Op 16 Julie, tydens die besoek van die K.G., is ·n mooi tentoonstelling in die Stadsaal gehou van naaldwerk, gebak, konfyt en speclgoed. Ook is verversinge verkoop wat 'n mooi be drag ingebring het.
'n Aantal van ons offisiere het on.
langs elk met
5./
gewocker en die opbrengs was as volg: V eldkornette Reyneke £12; korpl. Van den Berg £5; Asst..vt>ldkte. Mullc>r £?.: sPrsf>.Adendorf £hl0 0: sersc. Viviers £1 2 0; kommandante Venter 17 /6;
asst. Veldkt. Roux £1 10 0; offisiere. Hofmeyr, Steenberg, Coctzce, elk £1; Jeugkomdte. Du Preez £1 I 0.
Ons moes afskeid necm van een van ons flukse veldkornette. nl. mev.
Reyneke, wat na \iVitbank verhuis bet, na slegs
7
maande van ywerige diens.Ook die Boerejeug prestcer onder
Ieiding van bulle ywerige en onver.
moeide kommandante. mev. S. M. du Preez. I-lulle tel reeds 28 dogters en 23 seuns.
N
t
nv
e
Le
,ve e
n
Op
Georg
e
L
ede
Ons fees wat op 17 Augustus ge.
hou is, was nieteenstaande die belem.
mcrings van die onverwagte vakan.
sicdae die suksesvolste en die aang'.!•
naamste wat ons nog hier op die dorp gebad het, berig komdt.
J
.
A.Hutter van Georoe. Nie aileen W3S
die opbrengs 'n rekord - tot dusver is reeds £151.4-11 in kontant ont vang - · maar die gees van vriende.
like samewerking, opgewektbeid en offervaardigheid was ook onverbe.
tcrlik.
Hoofkomdte. mev. Cecil Gericke van Voorbaai het in ·n bociende toe.
spraak die verrigtinge geopen. Sy bet die hoofpilare van ons bcleid, te wete republikanisme (nasionalisme) en so.
siale opheffing, uiteengesit en nadruk gelc op die rol wat die vrou moet speel.
Die kinders het weer hul deel ook gedoen. Nellie Meyer het by voor.
beeld blomme bymckaar gemaak en
toe 17/6 ingevorder deur ruikertjies te vcrkoop. 'n Ander Boercseun hct 'n vlicgtuigie gemaak, wat, hoewcl dnar gecn atoombom in was nic, tog onverwinlik is, want die licfdesoffer
van 'n kind beteken meer vir 'n volk as die sterkste wnpcn.
Die O.B. bet bier: uit sy winter• slaap wakkcr geskrik en daar is uuwe lewe en lede. Ons gaan nou die Jcnte tegcmoct.
UN
DOlE
NOJtJ§
0GEORG
AN
J
SE
ERDE
TW
IS
Tydens die tussenverkiesing in
Kimberley.distrik het die party.koe.
rante gewemel met opskriEte van hierdie soort: .,Gesuiwerde VraesteL
1er Blaas Aftog", .,Sap.kandidaat
vlug van sy Eic Vergadering", .. V.P .•
Sprekers op Taungs Kies Hasepad."
In 'n eenbeidstaat, waar samewer. king die grondslag van die volkspo.
litiek vorm en nie partygetwis nie, sal die volk nie meer op hierdie soort onsmaaklikhede getrakteer word nie.
0
J/ERSTAND 0
1
<'
LIEF
DE?
Genl. Smuts bet voorverlede week aangekondig dat Suid.Afrika nou 'n eie vloot moet kry. Ons moet ons eie kuste kan beskerm en vir ons eietoevoer sorg.
Sou hierdie bcleidsaankondiging n aanduiding wees dat genl. Smuts nie meer vertroue in die beskerming van die Britse vloot bet nie. of sou dit 'n poging wees om deur die opkoping van Engeland se ou skepe ·n bydrae te !ewer tot die op die beenJ1elp van die afgematte ou moederland?
()
O
NSTANDVAS
'J'l
GE
GELOOH~"
Die Volksblad. in 'n smekende plei. dooi om O.B. stemme; verklaar op 23 Augustus as volg: .,Ons glo dat die Brandwagte in Kimberley Distrik op 5 September sal blyk net sulke goeie Afrikan~.rs as die Wakkerstro. mers te wees.
Die O.B. ledc in IGmberley,Dis.
trik wonder manr net waarom die
H.N.P.,Jeiding nie op
1
5
Junie die.selfde geloof in hul goeie Afrikaner,
skap geopcnbaar het toe bulle uitge. skop is nic!
0
,
D
ARE
M
'N REDE
.,Daar is geen rede waarom die Nasionale Party nie soos in die ver. lede die oorwinning sal behaal nie," het dr. Malan verlcdc week te Graaf. water gesc.
Daar is egter wei 'n rede en dit is dat die ou Nasionale Pcrrty onder
genl. Hertzog se Ieiding bereid was
om selfs met nic.republikeine soos die
Engelsgesinde Arbeidersparty saam
te werk, terwyl dr. Malan vurige re.
publikeine wat binne sy party sit, uitskop.
0
NU
WE
B
ES
I
C
U
E
I
DSBEC
I
NSE
L
Die Minister van Landbou het aan
die Jig gebring dat die Unie.regering onlangs 'n groot hoevcelbeid bees.
vleis aan .. hongerlydende" Engeland
te koop aangebied het teen dieselfde prys as wat die produsent daarvoor
ontvang. Dit is geweier omdat Enge
-land v!eis teen 'n laer prys in Austra.
lie en Argcntinic kan koop. Nou bet die regering 5,000 karkasse tot die beskikking van die 1ojale Engels'< in ons land gestcl om dit as 'n geskenk
te oorbandig aan Engeland. Die waar.
de van goedere wat so aan Engeland gegee sal word, beloop £150,000.
Klandisie in Suid Afrika sal hier.
die transaksie ns goeie besigheid be.
skou slegs as bul winkeliers ook die
beleid begin volg om 'n ding present te gee as hullc weier om die prys te betaal.
'
N
MOOi LEERS
Al
(
is
baie
belangrik
by
u.uitrusting.
Kry
dit by
Die Dames· Winkel PAROW1UITSTEKENDJE
GELEEN
THEDE
virJong Manne
n Firma wat vinnig uitbrei be. nodig ywerige jong manne as boekhouers, stoormanne en vcr. kopers. Goeie vooruitsigte aan. gebied. Besondere gelecnthede
vir geskikte persone om hulle
na bestuurdersposte op te werk.
Meld ouderdom, opleiding en ondcrvinding; el1
Stuur afskrifte van getuigskrifte en referensies aan: X - Posb~1s 1111, Kaapstad.
SCHOEMANEltO DRANK. ••
Vir Kwaliteit e.n Tevredenhcid die Goedkoopste ~,; ~ ;;~
..
\\"l'NE: Fonkch,·yo Le\v~n~wyn . . . . . . . . . . . . Vermouth . . . .. . . . . lianekrnnl - Cocktan . . . . . . SOE'I \\'YN~: Llkeurwyn en Ou Port ..Ou Wit Port eo Sauterne .. Port, Roo! Soet :)fuskadel, Wit
Soet Mu.skadcl . . . . . . . . . .
Jcrlplgo, Roo! en Wit . . . .
Worcc.tcr Hock en Pontak ..
SJF.JU!I e:S:
Amootella.<!o (Drol!), Kimberley
Klub (Oro.!), Ou Bruin (Soete· o-~: -<:X :l~ >~ 0 ~;; ~~ :lg
~
~
7/ -3/9 3 /-4 /-2/0 2/6 l/8 l/9 117.rig). Ou Oloroso (Soet) 2/9
:08
"
,_
0 g .; ><<1 £U ~\I) u..
~ &;> 11/-8 !-8/6 7/6 Goue (Soct) . . . . . . . . . . 2/6 1 0/-Spe•lalc (Soeterlg) . . . . 1/6 7/3 Sjerrlo (Soctcrlg . . . . l/5 6/0 ORO•: Wn,a::: l:lursundy . . . . . • l/9 Clnrllt en Wit Dro~ 1/6 UltAKI)l!:\VHfE:Soper <le Luxe . . . . . . . . 8/6
Do Luxe . . . . . . 7/6 39/-}~k$tra Spcslnal . . . . . . 7/- 37 /-F.C. . . . . . . . . . . o/6 36 /-l:luchu . . 7/6 Jf::\'E\1'1:11 . . . . . . . . . . . . 7/6 LII{ECJ! : Creme de Cacao . . . . . . 7/G Goue !\ttw~derin. Curacao, Kum·
mel, Plesang, Pcrske, Appclkoos 7
/-:-<o.oltjlc . . . . . . . . . . . . . . 6/6
Kerslc, Anys, Gemmer, Lemoen,
Vnn der Hum, Peperment 6/6 34
/-JKSe\\'EH·T-ll,EUHS:
r.omo•n en Suurlcmoen . . . 7/6
6% oC J/ .. J)Cr f afKlag 1YtLnueer 1\vnt.ant.
ulVt. .Uc.stcUlug gestuur word. V~;: IJy 0/- vlt· kbsio en bottcl~, en lll/- , ...
va:uJlu wat vcrgoet! sal worc.l by t<'rUJ::bCndltl;;-.
Ons low~r Urau)( ill ons inJlOUCrS tWI:uak ou.'i
voorrncto ,·an Lnhoucrs her, en Hltl'\!niUt or)
,·oon,aaade dut die in.ltouers blnno ~c,...it:;- dau
nan Olll'l t~=-u~bc:torg word. \\'c.cu!J llottel
-s!m.:tr~Cc lt:.tn on:, allcenlik in On!t el~ bou~ts~ kJ.,~Ic.s t.lr •. uak verpak, w:ta.r sutko dr.u\Jc •n 111tnlmun\ Jlf')b 'nn £la5 .. 0 betoo:) (6/ .. vtr tn .. IJoucr:. Jn~:c:tlu.U.). 1th1icn goedl:opcr kb)l\!s \'Cr ..
ht.n~ \\on! mo.-·t u u elo inhoocrs nan ons stuur. \\oro \ crJu>OI' Jn t :!-hot td-k.i:t.=,lcs of .5·s,:clling ..
\'tt.:ujlrs or ~ruler. U klr;stes van 1:! l!ottt:-1 Ju,n \\') n, Hr-:uuJcwyn, Jcncwc·r, l .. !l<cur, VennoutO
en UaucJu1.m.l l>o\·at. - Tcnno; JC.tH.U. plu~
trcln;:cl<l "" syl~·nc. ICU.A. Illu~ <c;oln
-l<omml•sl•. Y.O.:S. OUJJ'l.'SUOOHN.
Bestel uan