L A N D B O U W - E C O N O M I S C H I N Ö I I I U U I
DEN H A A G (Schev.) - VA N STOLK W E G 29 - TELEF. 55.23.50 - GIRO 41.22.35Sä? w*
5Bauons®£Ïi Nota No. 30,
Tfc
VERGELIJKEND O V E R Z K Ë J/ TT % S S B N ELT NEDERLANDSE
" ' E N BELGLSCEE SYSTEEM V A N ' L A N D B O I M P O L I T I B K ,
§ lo Inleiding«
ïndiexl men een vergelijkend overzicht tracht samen te stellen tussen de twee systerœn van agrarische politiek, dan kan men verschil of overeenstem-ming nagean ten aanzien van de volgende punten:
Ie., Welke doeleinden werden er in heide landen nagestreefd met deze politiek»
2e. Welke middelen gebruikte men tot verwezenlijking van deze doel-einden»
3e, Op welke wijze werden deze middelen gehanteerd*,
4e. Welke consequenties zou het voor de Nederlandse landbouw hebben, indien hier het Belgische systeem van agrarische ordening werd _ toegepast,
U n zou ook nog als. vijfde punt van vergelijking de vraag kunnen stellen, welke^gevolgen het voor de' Belgische volkswelvaart zou hebben, indien in België het Nederlandse systeem van agrarische ordening werd toegepast, maar hiervoor zou groter inzicht in de structuur van de Belgische economie nodig
zijn dan waarover .thans- reeds wordt beschikt»
y § 2»/De .nagestreefde .doeleinden. .
Hoewel de. aard van het beleid meestal niet uitdrukkelijk..wordt .genoemd, vloeit hét voort uit de historisch gegroeide verhoudingen in de beide
lan-den -. Een gemeenschappelijk kenmerk mag men aannemen, was in beide lenden
aanwezig in .de doelstelling der agrarische politiek: men probeerd.e de land-bouw in .stand te houden,.
De instandhouding van 'de Eelgisehe . landbouw betekende evenwel één andere . taek dan de instandhouding van het Nederlandse agrarische bedrijf, In Bel-gië' diende de landbouw voornamelijk de voorziening van de binnenlandse be-volking met agrarische producten. België hed een overwegende industriële export, terwijl een groot' 'gedeelte ven de behoefte aan agrarische
produc-ten uit de import "werd .'gedekt v '
ff Federlen'd bestond een belangrijk gedeelte van de totale export uit die
an veredelde fgrarische producten en een van de doeleinden van onze agra-rische politiek is geweest om de historisch gegroeide exportmarkten in
stand te houden* ^ ' • • ' • . . " Terwijl men in België dus kon volstaan met te grote quantiteiten van
ge-.importeerde buitenlandse agrarische producten te weren en te lage prijzen aaarvan te neutraliseren, stond Nederland daarbij nog voor de taak hoe zo weinig mogelijk terrein te verliezen op de exportmarkten, die door contin-gentering en deviezenbeperking van de regeringen der afnemende landen
wer-den ingekrompen« . - . ' . •
Kort samengevat mag men stellen, dat naast het gemeenscheppenjk kenmerk vr.n. instandhouding van de lancLbcuv; de Belgen het nevendoel hadden de kosten
van het levensonderhoud zo laug mogelijk te houden, terwijl Ne de-r lend als
voornaamste, nevend-oel had handhaving van de exportpositie. Men kan deze nevendoeleinden' concluderen uit § 4, de wijze waarop de middelen van agra-rische politiek werden gehanteerd*
' § 3>o De gebruikte middelen.
Ie In het algemeen kan men constateren, dat in Nederlend een gecentrali-seerd systeem ven staetsvoogdij was ontwikkeld. Een permanent systeem
van gedetailleerde fne.pt rege--Ifn, die er-r direct ingrijpen van de
Over-I • heid in het individuele bedrijf meebrachten, is kenmerkende
ïn België werd meer indirect in het vrije spel der economische krachten . ingegrepen.; Een geringere mate van overheidsbemoeiing is op te merken«
2
-ft\tf
- .3
Terwijl in Nederland rer landbouwcrisisfords bestond, dat het geid.el.ijk
effect VFD de landbotwerisismaatregelen administreerde, waarnaast men
had de A » e r bouw« Veehouderi j-, Groente— en Fru.it- en andere
Centra-les met hun Aan- en Verkoopbureaus:, die de uitvoering der regelingen
controleerden, miste men in België deze instellingen»
Men kan "beweren, dat elke maatregel die in België werd toegepast, ook
in Ne.de rl and toepassing vond. Alleen het accent, de wijze van hantering,
was ih' Nederland anders., Eet aantal maatregelen was in België evenwel
geringer«
II* Eet nagestreefde doel van instandhouding; van het agrarische bedrijf
be-teekent zonder meer, dat de landbouwer met zijn arbeid een bepaald
in-komen dient te ontvangen. Men kan nu de volgende wegen bewandelen O Ü
dit doel te bereiken:
A,
iâen
vult het inkomen aan tot een bepaald, minimum van overheidswege.
Dit is de directe individuele steun, waarvan men zowel in Nederland
als in België heeft afgezien,
B. Men zorgt, dat de prijzen van de eind.prod.ucten op een lonend niveau
komen te liggen.
Dit is gemakkelijk voor die producten, waarvan een importsaldo
be-st aat, te bereiken met de volgende middelen:
• 1, Men legt een vast of bewegelijk invoerrecht op de ingevoerde .
Äproducten. @
r
et vaste invoerrecht zal douanerecht worden genoemd, het
bewege-lijke invoerrecht taxe de. licence of monopolieheffing.
2. Men beperkt het aanbod van de ingevoerde producten
Dit kan weer geschieden op een st
geschieden op een starre wijze door zich te binden
aan een bepaald basisjaar.(contingentering) of op een meer soep
Ie wijze a-1-haar de'behoefte'
(
' 1
i-cent lering ) .
3o Men vergroot de vraag naar.het binnenlandse product door:
'a). consumptiedwang voor te schrijven (maal- en-menggebod van
tarwe, zowel in België-als in Nedèrland toegepast).
^ b ) . het aanbod.van'vervangenae .artikelen .door middel van
preven-tieve of^repressieve productiebeperkingen te verkleinen.
In België v/era de margarineproauctie beperkt ter bescherming .
• van ,de inheemse boterproducent <.
.
:Iri Nederland vond men in de tuinbouw-, veeteelt-
en'akker-bouwsector preventieve productiebeperkingen. Daarnaast vond
:
' ' men in Nederland, nog d.e repressieve aanbodsbeperkingen - het A
uit de markt nemen tegen minimumprijzen»' w
c
)= ^e yr'&eg naar vervangende artikelen door middel van
prijsver-hoging als gevolg van een vaste accijns of bewegelijke heffing
te verkleinen«,
In Nederland werd de vraag naar margarine verkleind door
hier-op een-heffing te leggen» De vraag naar boter werd hierdoor "
groter.
C. Men geeft een bijdrage in de kosten, die nodig zijn om het product
voort te brengen.
~~~
!'
Dit kan me:n doen door:
1» bij te dragen in de variabele productiekosten.
Dix systeem werd in Nederland toegepast door de restitutie der
monopolieheffingen. Zodra deze terugbetaling groter is dan het
bedrag der hefiing, verleent men een bijdrage die evenredig is
met de produetieomvang (variabele kosten zijn kosten evenredig
met de productie-omvang). Men kan hierin nog twee varianten
onder-scheiden en wel:
a) *• wanneer-men de bijdrage £.11 een verleent over de geëxporteerde
hoeveelheden product. De viriabele-kostensteun krijgt dan het
karakter van een export subsidie, die men wisselend kan houden
als bij de Nederlandse boterexport of die een vast karakter
kan krijgen als bij de normale exportsubsidies« Opvallend is
b„v. voor Nederland, dat op het binnenland.se verbruik van
"* t). wanneer men de biid-rago verleent over de totale productie., M&n
heeft dan een algemene subsidie, die ook toegestaan is in de *• .Amerikaanse voorstellen, tot uitbreiding ven de wereldharael.
en werkgelegenheid;, • ' . In België werd de s e wij?, o van variabole-kostensteun niet toegepast of op se er beperkte scheel.. Het is b,v, niet op te maken uit de
Belgische noce of de steun san de keasproductie van Hervé' en Pert-Salut onder de hrler genoemde wijze van subsidiering valt.
2, bij_te dragen _in de •/•äste p'£oduatieko_stexij dit zijn dus de kosten,
die oniflïaiîkelfjk''v^n^de"'prod^ maar verband houden ) net de producticcapacixei.t •
In België werd dit' gedaan door een bepaald bedrag steun per v ;•. te
geven aan de akkerbouw? drijven,, Ben dergelijke bijdrage in e e
.vaste productiekosten begint sterk het karakter 'ce naderen ven een inkomenssteun, die sub A genoemd, werde
In Federlrnd werd. deze maatregel toegepast in ondergeschikte bï
te-kent s bij het kleine boeronbodrijf,.
Tenslotte dient nog opgemerkt te worden, dat voor de exportmarkten een prijzensteun els 'sub 3 werd genoemd, niet mogelijk is, daar men de macht mist om op. de buitenlandse markten de middelen sub b toe te passen, Voor handhaving van de export is men dus aangewezen op het
middel C l « Men geeft meestal een exportsubsidie en st.aat- hiermede
dus permanent voor de beslissing: wat is voordeliger, een bepaalde
hoeveelheid buitenlandse valuta te verkrijgen tegen het oïier van een
bepaalde binnenlandse.heffing of zowel' van het ene als het ancere af'
• te zien. Hierbij dient niet vergeten te worden., dat de binnenlandse
heffing de binnenlandse kosten van levensonderhoud verhoogt en daar*-.door andere bedrijfstakken oneer moeilijker internationale
concurren-tievoorwaarden plaatst., In tijacn van werkloosheid kan een dergelijke export stimulering de werkgelegenheid vergroten'en so op andere wijze een binnenlandse 'heffing, tot dekking van* de kosten van werklozensteun
**frürlagen& • • '
-D, Een apart probleem, ontstaat hoe een de geldmiddelen moet verkrijgen om de bijdragen in de kosten te fineiieieren, De verstrekte gegevens laten niet toe om een juist inzicht te krijgen in het Belgische
• systeem., Waren de • opbrengst er, van de taxe de licence van 10 frs.. tot
20 frs, per 100 >g ingevoerd graan voldoende oir het.wisselend bedrag
steun per ha te betalen aan de greenverbouwers in België? Wer, een
tekort aangevuld uit de Staatskas of een eyentu.ee1 overschot gereser-veerd? De uitkeringen nodig voor de instandhouding van de
kaaspro-duet ie van Hervé en Port-Salut werden vermoedelijk uit de Staatekes voldaan, . „
Daar. zowel de taxe de licence als de douanerechten in de Staat ekrs
schenen te vloeien,, miste België het aparte lan'dbouwcrisisfonds. In Nederland had men daarentegen een veel*uitgebreider evsteem tot het. verkrijgen van middelen, In de eerste plaats-de douanerechten cp •l>,v. aardappelen 10^ van de waarde, kaas 12^ -van de waarde, dierlijke
vetten f,7,SC per 100 kg, op andere dierlijke producten, groente en fruit, eveneens invoerrechten naar de waarde, die in de Staatskas vloeiden, in "de tweede plaats de prijsheffingen, die in het - Landbouw-crisisfonds vloeiden en wel: .
aV, de monopoli ehe ff ir.gc.n bij invoer,,
b)., de binnenlandse heffingen bij de productie of aflevering vex.
margarine;,, consumptieaardappelen, tarwebloem, melkproducten en . , op de aanvoer van zeevis,
c)o de heffingen bij.uitvoer van verschillende producten als poot
-aardappelen, griend--en rietproch-ctén* fruit- en warmoezeri jge •*
wassen", tong en soms andere vissoorten, eieren en slacht gevogelte. Deze uitvoerheffingen hebber het karakter van bewegelijke export"
heffingen J " ,«.
Dit Landbouwerisisfonds werkte conjumetuurniveilerend doordat ener-zijds de ontvangsten van het ene jaar niet uitsluitend de uitgaven
van-hetzelfde jaar moesten dekken, terwijl anderzijds"de ontvangsten uit een-bepaalde tak van de landbouw konden dienen om de'uitgaven te
dekken, die neêng waren voor de instandhouding van een andere .tak'
... 4 - - . ••• vî.'
'vergelijking van de i/dcàolcn, die gebruikt werden tot liet voeren ï?;an xi
do agrarische politiek, geeft aanleiding tot de volgende opsouring» 1~ In België werden douanerechten gebruikt, die geheven werden naar de
nsatstaf van een bepaald bedrag per hoeveelheid, In Fedcrland dou-~.
anorachten raar eer bepaald x. créent age ver de warree , Bij alger.enc
prijsdaling gaat,.van d~ ] aristo een geringere protectionistische
werking uit,' daar ze ret de prijken orr.laag gaan in absoluut bedrage
2, Iri Frderl?nd werd reef ^_/•!.ge"OPn gebruik geaaekt van de
r.onopolie-• lieffingen dan in Eejgie..
"Oe ronopoli ehe f fingen ?.i jn steeds een tepaeld bedreg per gewichts-eenheid of per hoeveelheid on keper, dus overeen met de taxe de
licence en h-t Belg?sehe specifieke invoerrecht. De grote betekenis van het monopoliereohv: schuilt in de volgende punten:
a) - Een rnonopolicrecht is een middel, in de handen van een permanent beleid en kan op korte te^r::iin gewijzigd werden. Wijziging van een douanerecht geschiedt ep langere termijn, daer -voor wijzi-ging de wetgevende organen gepasseerd neet en worden,. Veer het gebruik van monopol1erechten 'is dan ook nodig een beleiesinstan
tie, die de bevoegdheid heeft ou ze te
hanteren-b ) . Eet voordeel van het Monopoliereent is ongetwijfeld de snelheid waarmee het kan reageren op gewijzigde omstandigheden; het
na-deel, dat de beleidvoerende instantie permanent bloot staat e ^ druk van belanghebbenden.,
c )e Zowel prijsstabiliserende als prijsfluctuerende werking kan
van hot uionopolierecht uitgaan, het invoerrecht reageert volkc • men passief en geeft de prijsfluctuaties van de wereldr f.rkc eet eén niveauverschil door.>
5* In België "vond men contingenteringen en licentiëringen, in Bederlan
voornamelijk licentiëringen ir de vorn van de vergunningen r-.n r'e
Aan- en Yerkoopbureaux,, In dit verband dient opgemerkt te v.o^cen dat de contingent er ing star is, doordat een bepaald percentage var-een, zeker basisjaar tot invoer wordt toegelaten, • terwijl de
;icen-' tiering bewegelijk is en nacr de behoefte van het nocent gehants-erê
kan worden e Licentiëring is den ook een sneller werkend, middel in
de .henden van een bepaalde beleidsinstantie -, Yen de licentiëringen
in Federland behoefde practisch geen invoerreti^ende werking uit r,e
gaan, co o:, det (net uitàonoeririg van de tarwe) de r.onopoliehef fing
steeds zo hoog werd opgeveerd, dat Konopolieheffing en wereld ^ar-kt-prijs overeonkweu/'fn ret de binnenlandse richt^ar-kt-prijs. Tegen
deze-richtprijs kon Lien clan onbeperkt aankopen of consumeren, ^|
4.: In Nederland •vond men over het gehele gebied van de landbouw
aller-lei voruen van productiebeperking en aanbodsbeperking. Men kan prac tisch spreken van een staatsvoogdij over de landbouw-»
In België werd de quant it at ieve productie in de .landbouw niet ,ar
beperkingen ondierworpon.. ' • _ 5«-In België vond nen daarentegen de inelastische productiebeperking
. ;vtm de margarine., terwijl in Nederland de heffing op het blnncnlanc
se verbruik een soepeler werking had« ' . 6, In Fe derland zowel als in België consumptiedwang van de tarwe c
7, In België steun op de constante 'productiekosten meer algemeen,
ter-wijl dit in Federland een zeer ondergeschikte plafts inn an1., race
algeraeen toepassing vond "de steun op d.e variabele productiekosten, 8; "De^.e 'steun op.de variabele productiekosten kon in Federland bet
ka-rakter . aannemen ren een. algenene subsidie, maar had in het'
r:eren-deel der gevallen het karakter van exportsubsidiëring. Dit 1ratete
'kende men niet in het Belgisob.e systeem- • •
9-, In België geen en in Nederland daarentegen wel exporfheffingen, Ee*
a e r c .1 VGTS6 v l o e d OU C3 e x e r k a r c n a g e g a c ij/i. u >./.l _•- O C o n a e üSKC xi v/r 'T;eil , IT r T . "CC • ~ 5 - . •
§ 4 i De wijze, waar çv t de m id del e n gehant e er d werden,
I,,1 Men ken de vrarg, op welke wijKe de middelen die in de vorige g
werden beschreven, gehanteerd werden, op tweeërlei v/ij ze beantwoorden
en wel:
a, door na te gaen v/elk effect ze hadden op eik len van de landbouw, In dit verband rel de in bouw-, veeteelt-, groente- en fruit- en visse b» door hun organisatorische werking trachten te dit laatste is grote beperking noodzakelijke
IIK De werking van de landbouwcris-isMratregelen op de diverse sectoren
van de landbouw geeft aanleiding tot het stellen ven de volgende pun-ten van overeenstemming er, verschil'
A<. A k k e r b o u w
Kenmerkend voor het verschil in de Nederlandse en Belgische politiek was; dat Federland de prijzen ê>r akkerbouwproducten steunde door^ middel van rnonopolieheffingen (indirecte steun;, terwijl in 1'eigio
een bijdrage gegeven werd in de constante koster ir de vorm ven de uitkering van een 'bedreg per ha (directe steur.);.
Terwijl in Federland^allerlei product lebeperJcingen voorkwamen, ont. -braken deze in
België;-De mogelijkheid van de in de practijk onbeperkte tarweproductie, was zowel in België als. in Federland geopend door een maal- en merggebod
van tarwemeel«, , Voor de akkerbouwproducten hadden de Belgen zich op het standpunt
ge-steld, dat deze tegen wereldmarktprijs ter beschikking van de binnen-landse verbruiker dienden te worden gesteld, De tas. e de licence v.. r. IC frs. per 100 kg had in dit verband geen grote betekenis, Bat heel. tengevolge dat;
a » geen restitutie van monopolieheffingen behoefde plaats te vinder , • voorzover deze akkerbouwproducten als grondstof werden" gebruiht in de veevoedersector-,
b. geen restitutie of vrijstelling van monopolieheffing, plaats vord_ voorzover akkerbouwproducten^als grondstof werden gebruikt voor
.verder-verwerkende industrieën, die xroor de export
werkten-Wanneer men bedenkt, dat in België de- akkerbouwproducten tegen wereld-marktprijs werden doorberekend in de levensmiddelen voor de
finaal-consument, terwijl in Federland de akkerbouwproducten Ce voornae^ste
.bron van heffingen aen rd.e grens vormden, dan was een verder gevolg,
dat .in. tijden, dat de ^ereldmarkt-nri js lager was i den de binnenlandse
kostprijs van de akkerbouwproduct en~~'£ê~ ko st ê"n"vê.n l"ë"v^ï'nsondë*:rhöu.d"T:o
België lager waren"'dan in ons TärfdT'
Een verder, gevolg .van onze monopolieheffingen op de akkerbouwproduc-ten was, dat wij practinch een vrij stabiel prijsniveau van akker-bouwproducten hebben gehad, In België schonmelde -dit set de wereld-mprktprijs. Aangezien verder de schommelingen in de wereldmarktprijs niet volledig werden doorgegeven in de prijzen van de eindproducten van de consument, was een verder gevolg* dat de marges van de verwer-kende industrieën eh van de handel in akkerbouwproducten in België vermoedelijk aan grotere schommelingen onderhevig i œ n dan in Neder-land,
B c V e e t e e 1 t. „
Voor de dierlijke sector volstond België met een systeem van p.i'L;?en steun door het heffen van douanerechten en taxes de licence eîi deer -het leggen van importbeperkingen in de vorm van contingent er ingor
en licenties, In België"vond men de volgende combinaties? contingentering en 'douanerechten (varkensvlees)
contingent ering en lic e rit .Lering en douanerechten (schapenvlees)
licent lering en douanerechten (.si acht paar don en paarde vlees)
licentiëring en taxes de licence gepaard gaende met louanereehxen
- 6 -•
Bij de z u i v e l - en melkproduct er. vond men l i c e n t i e s . eh t a ^ e s de licenc
met douane reenter: gecombineerd. i)c -v;^ g ;lr i n s r r e d u c t i e \;erd l^opsrfó..
Men kan opmerken, dat 'bet p r i j z e n p e i l van de veredelde product-en een
' w e i n i g heger was, clan z o i a o r t a x e de l i c e n c e ' o p de geïmporteerde
voe-dergranen nodig zou. z i j n geweest,
In Nederland had men n i e t ..alleen liet systeem van p r i j z e n s t c u n en
importbeperking voor de Binnenlandes markt,' maer daarenboven de steun
i n de v a r i a b e l e p r o d u c t i e k o s t e n , a i e het k a r a k t e r aannam van
erpoit--s u b erpoit--s i d i ë r i n g . , Tevenerpoit--s hadden w i j b i j inkrimpende wereldmarkt heu
systeem ven productiebeperking.- In verband met het f e i t , dat de a-el-*
gische consuffiptie g r o t e r -was dan de p r o d u c t i e , miste men daar do^e
methoden van export sub-si d i e r ing en p r o d u c t i e b e p e r k i n g : Opgemerkt moei
nog worden, dat België ook n i e t kende "
net systeem van het leggen
"van-een h e f f i n g op het v e r b r u i k ven de margarine, waarmede in Nederland
een van de bronnen werd gevonden voor de b e t a l i n g der export s u b c l d i e ,
Samenvattend ken men concluderen, dat zowel i n Nederland e l s i n
Lel-g i ë een s t a b i e l binnenlands p r i j s n i v e a u en afzetLel-gebied were Lel-gevornan
voor de melk- en z u i v e l p r o d u c t e n , dat d i t in het algemeen in Neder
land hoger l a g (heffingen ook op margarine) den in I e l gië..,
waartegen-over wij een opbrengst in deviezen hadden a l s gevolg'van onze e n ort.,
C •- T u i n b o u w ,
Eet v e r s c h i l i n systeem t u s s e n Nederland en België was niet- z e e r
groot wat de p r a c t i s c h e u i t w e r k i n g b e t r e f t , , Nederland had nog de
t%g
• t e e l t v e r g u n n i n g e n en. p r o d u c t i e b e p e r k i n g e n in verband met onze criën-f
t e r i n g op de e x p o r t , In verband daarmede kenden wij t e v e n s de r e
-p r e s s i e v e aan.bodsbe-perkingen: h e t u i t de markt neren of doordraaien
t e g e n minimumprijzen,
D,. V i s s e r i j ,
"Voorzover bekend, was er in België geen ingrijpen in het product ie--proces, terwijl in Nederiana vel invloed van overheidswege weid uit--.'
geoefend op de quant it at ie vo aanvoer en afzet van vis en op da
prijs-vorming-. ' III, Het Organisatorisch effect van het gevolgde systeem var:
landbouwer-i--sisbeleid kan het kortst als volgt gekenschetst worden:
in Nederland over de ganse linie prijsregulering mot els correctief daarop productie- en aebodsbeperking; in 'België alleer prijsregule-ring in de veeteelt sect or en geen aanbods- en pro-auctiebepe..;jairgc-i: in de lendbouw»
Ten bewijze hierven moge aangevoerd worden, dat'in Federle.no he; A
systeem van monopolieheffingen bij import, binnenlandse heffing.--r e^ exportheffingen'practisch het gehele binnenlandse prijsniveau in de handen van de beleidvoerehde instanties bracht. Deze heffingen, die
alle maatregelen waren in de financiële sfeer, konden zeer snel ge-wijzigd worden. De productieregelingen werkten op lange termijn-""
.Men zou het Nederlandse systeem als een gecentraliseerd.'staat,sb<c n
deIsapparaat kunnen beschouwen, indien er ook nog een systematisch werkende verkooporganisatie was ingeschakeld, die de verkoopopdrrei-ten georganiseerd doorgaf aan de'productie-afdelingen. Onze" aan tn verkoopbureaus stonden evenwel passief tegenover de buitenlands; at-zet, -die volledig, in handen bleef van de'importeurs en exporteurs. Eer zelfstandige pushing power ging van de aan- en verkoopbureau:, niet.uit.
Als voordeel van ons systeem kan op het volgende gewezen \iorc-?n; .&• In verband met het feit, dat de richtprijzen vöö*r de inzaai worde:
"**- aangekondigd, kan de landbouwer zijn oogstplan inrichten op grond van een van te voren opgestelde calculatie* In België zal s ij Lie-" de-prijs op het moment" van de oocst. kunnen voorspellen, maar heef" daarbij'de verwachting, ' dat achteraf zijn te hoge kostprijs v/orüt • goedgemaakt 'dooi* een toeslag per ha,
"b,. Stabielere marges voor handel en verder-verwerkende inc~-.strie > Zowel in België als in Nederland zullen de consumentenprijzen i : o'
volledig de schommelingen in de grondstofmarkten vertonent In
Ko«--derland brengen de b.effingca de prijsverschillen in de
*£-d,
7
E e t L a n d b o u w c r i s i s f o n d s k a n een j u n c t u u r 01 i r k o m e n s n i v e l l e r e n d w e r ken d o o r d a t o n t v a n g s t e n ven h e t ene j a a r ' h e t v o l g e n d e j a a r o v e r g e h e v e l d kunnen worden, en d o o r d a t de o n t v a n g s t e n u i t de ene p r o d u c -t i e -t a k -t e n goede a?n de a n d e r e -t a k van v o o r -t "breng i n g kunnen komen. De middr-len v o o r e x p o r t sub s i d i e r i n g kunnen op een v r i j
"bedekte-w i j ze u i t h e t L a n d h o u "bedekte-w c r i s i s f o n d s g e p u t "bedekte-w o r d e n .
In t i j d e n ven w e r k l o o s h e i d kan men door deze e x p o r t s u b s i d i ë r i n g t e gen g e r i n g e ^ o s t r r de d e v i e z e n o p b r e r g s t v e r k r i j g e n , d a a r de b i n n e n -l a n d s e vo s t e n v e r de a r b e i d een c o n s t a n t k a r a k t e r h e b b e n . E e t 'nadeel van h e t i s wor aen i s t e s y s t e e m a . De hoge l a s t e n , d i e op de b i n n e n l a n d s e consument en b e l a s t i n g b e t a l e r v/orden g e l e g d , kunnen remmend werken op de i n d u s t r i ë l e o n t w i k -k e l i n g .
, b8 Zeer o n r e n d a b e l e , t a k k e n van v o o r t b r e n g i n g kunnen i n s t a n d gehouden t e g e n g r o t e o f f e r s , wa&jrvan de v o l l e omvang n i e t berekenen«,
b p e e i a a l de w e r k i n g van h e t L a n d b o u w c r i s i s f o n d s , w a a r b i j de o p b r e n g s t e n u i t de ene t a k v a n p r o d u c t i e t e n goede komen aan een a n
-d e r e t a k v a n v o o r t b r e n g i n g , k a n g e v a r e n o p l e v e r e n .
£ . E e t o n t t r e k k e n van de p r o d u c t i e aan de i n v l o e d e n van de w e r e l d m a r k t kan t o t een ongewenste v e r s t a r r i n g l e i d e n .
B e l g i ë h a d n i e t h e t v o o r d e e l van de c o n j u n c t L i u r n i v o l l e r e n d e w e r k i n g en van de s t a b i l i s e r i n g van de marges d e r v e r d e r - v e r w e r k e n d e t a k k e n van v o o r t b r e n g i n g , noch de d e v i e i z e n o p b r e n g s t e n . De g a s t e n w a r e n ' d a a r -e n t -e g -e n i n B -e l g i ë l a g -e r -en h -e t g -e v a a r van v -e r s t a r r i n g was ook m i n d -e r .
§' 5. ^ e l k e zouden de c o n s e q u e n t i e s z i j n , i n d i e n h e t B e l g i s c h e s y s t e e m van l a n d b o u w c r i s i s b c l c id t o e g e p a s t ' w e r d ' o p N e d e r -' l&ndse t o e s t a n d e n -' ? Het i s n i e t m o g e l i j k deze v r a a g v o l l e d i g t e . b e h a n d e l e n . S l e c h t s e n i g e g l o b a l e s c h a t t i n g e n worden i n h e t o n d e r s t a a n d e gemaakt« A* A k k e r b o u w ,
DG binnenlandse prijzen van de akkerbouwproducten zijn gelijk aan. de
wereldmarktprijzen. De binnenlandse kostprijzen zijn hoger./Veronder-stel, dat voor c.e volgende producten het niveau van de
wereldmarkt-prijzen'en de binnenlandse kostprijzen als'volgt ligt:
importprijs: binnenlandse kostprijs:
1 6 . - 2 0 . 1 5 . ~ 1 5 . 5 0 t a r w e r o g g e h a v e r g e r s t I n d i e n worden t a r w e r o g g e h a v e r g e r s t t o t a a l
I9.5O
1 8 . -v o o r de b i n n e n l a n d s e p r o d u c t i e d e z e l f d e h o e -v e e l h e d e n p r o d u c t "•'; aangenomen a l s i n 193©» clan d i e n t i n t o t a a l o p g e b r a c h t t e wordi100C kg | F r o d u e t i e 1938 : 4 4 4 , 0 0 0 55I.OOO 447.OOO 1 4 0 , 0 0 0 1.582,000 Prijsverschil : 4 . -4.5O 2.5O ' 4 . ~ T o t a l e s u b s i d i e 17.760,000 24.795.000 -11.175.000 5.600=000 59.33O.OOO (1) De opbrengst van de taxe de licence zou bedragen 60 cent per 100 kg.
In verband met de toegenomen bevolking kan aangenomen worden, dat de totale consumptie binnenslands met J- -10f» is toegenomen.. De berekening van de toekomstige importbehoefte '-k"ân dus geschieden als import
1947/1948 is gelijk aan import 1938 f 10J6 van de consumptie in I938. Afgerond is de berekening als volgt:
Fro ciuct i e 1938 ;arwe "~"Ofj3"C laver ?erst AAA. ,d,CC 5*1-'ÖÖÓ 44 7 , 0 0 0 140 -ÓÖG Import 1*9-38 2 Exp'ort 1938 3 645sCOO 45.OOO ('1 „000 231„000 64 25 31 ,000 .000 ,000 8 - . • Consumptie. 1938' 4 1,089,000 532.OOO 491,000 340.000 " •-• \Cio van cons.193 5 • 109,000 53*000 49.000 34,000 • de Verra, Import I947/'48 4 6 ( 2 J- 5) 754.000 98,000 116„000 265,000
Do o p b r e n g s t van de Ht a > e cte l i c e n c e " zou d u s bedrae.en
1,233,000 x f,0.00 is f, 7.396-000T-.
Uit andere mi adelen 2, ou r.
1 , 2 3 3 , 0 0 0 ( 2 ) 'ilsnog gevonden raceten worden
( 1 ) - ( 2 ) i s f. 5 1 . 9 3 2 X 0 0 , "
Dü t o t t l e - X**VX c -£\X> C ü C' O C ^!/,V'„-. I-iC X- jrv/e, r o g g e , h a v e r en' g e r s t was i n
1938 r e s p . 1 2 5 , 9 7 2 ft 243..030 V 149,507 *• 43,243 i s 5^1.752 ha. Per ha zou de ondersteuning moeten bedragen volgens bovenstaande berekening:
. . - £ i ^ ! 2 X 0 0 i s ,. f . 9 2 „
Indien men rekening houdt met het .feit, cat bij de hever met een g e Ä prijsverschil per- 100 kg- is rekening gehouden, dan wordt het steun-bedrag per ha jh f. 100,-o
B, V e e t e e 1 t „
Volgens bet Belgische systeem zou ir en de buitenlandse vo e «1er granen
te-gen wereldmarktprijs kunnen kopen. Restitutie van heffingen vindt ' niet plarts. Voor het Belgische systeem is kenmerkend de prijzensteun
-•T-n de productie ten behoeve van de binnenlandse consumptie. Daar
hiervan niets ten'lpste van de schatkist komt, zal er geen berekening
worden gema&kt* -,
Van belang; is evenwel het punt, hoeveel de subsidiëring van de export ko st, '
Volgens' bijgaande berekening (zie bijlage I) zou bij een productie van 1938 en een consumptie,, die rekening houdt met- de toegenomen be-volking, omstreeks 1950 voor export beschikbaar zijn aan:
melk varkensvlees eieren" '1X20X00 ton 33«000 ton 8,0X00 ton
Po eierexport i s gelijk, gesteld aan die van 1938. ften melkoverschot van 1,820X00 ton wordt gelijk geacht aan een boterproductie van' 62.5OO ton, Eenvou.digheidsh.alve wordt van boter uitgegaan, daar b i j boter dè p r i j s s i t u a t i e het meest ongunstig is* In een ton eieren
wor-den geschat .Jh 17X00 stuks te gaan.'
Aannemende voorts dat de Federlandse kostprijs voor boter 120 cent per vg boven het wereldmarktprijsniveau - l i g t , ' dat bacon een kostprijs heeft die 40 eert boven marktorijsniveau l i g t en dat de kostprijs van
eieren 2 cent boven wereldmarktprijs l i g t , dar i s er in totaal aan subsidie nodig:
. " 62,500 y: 1200 i s 33,000 x '.400 is 80.000 x f.340 i s Aan. subsidie voor export nodig;
f. 75.000.000 •" • 13.200X00
" 27.200.000 f, 115,400X00
_ Q _
Hiertegenover zou ccv. de viezenopbrer.gst s t a a n van:
^2.500,CCO x 2,52 b o t e r p r i j s per kg i s f, 157-500.000
33.OCC.COO x 1,70 b a c o n p r i j s per kg i s " 56.100.000
80,000,000 x 17,000 e i e r e n à 9 cent per stuk i s » 122.400.000
Poviezcnopbrengst f. 336.000»000
•In_ mindering h i e r v a n komen do duviczenkosten van h e t ingevoerde
.krachtvoer. Dit a i e n t n i e t ""vergeten t e worden«,
Wanneer men overweegt, dat i n 1938 h e t "blijvend gr as 1 Eind 1.33&.459
-.vas, t e r w i j l de s u b s i d i e h i e r v o o r berekend werd op f , 1 1 5 . 4 0 0 . 0 0 0 ,
dan zou, zodra aan deze s u b s i d i e een constant k a r a k t e r v e r l e e n d zei
worden, h e t bedrag steun per ha ongeveer z i j n f . 1 1 0 . - . De
mogelijk-h e i d b e s t a a t evenwel/ dat i n deze berekening aanmerkelijke fouten
s c h u i l e n i n verband met de ruwe t a x a t i e van de k o s t p r i j z e n . Ëen
na-dere analyse van h e t f i n a n c i ë l e e f f e c t van h e t Landbouwcrisisfonds
in h e t v e r l e d e n kan misschien enige meerdere zekerheid diene.angeam
bieden»
I.
f!. G r o e n t e e n F r u i t „
Pet i s m o e i l i j k eer t a x a t i e t e me>en dienaangaande. In 1938
W©-S de
u i t g e v o n r e ^ e r i n g ren de Groente en F r u i t c e n t r a l e en de S i e r t e e l t
-c r n t r r l e in t o t a r l jh f. 13„800*000. De o p r e r v l a k t e t u i n e n , warmoe
ze-r i j e n eze-r o o f t t e e l t was in' 1938 82,193 k a , de oppeze-rvlakte boom-,
bloem- en bloembollenkwekerijen 11,852 h a , In t o t a a l dus 94.045 h a
Het berekenen van een t o e s l a g per ha h e e f t vermoedelijk weinig; z i n
D. V i s .
De uitgavenrekening van het Landbouwcrisisfonds bedroeg in 1938
j_ f . 601.000. -. , "
£/, Samenvattend kan geconcludeerd worden, dat indien Nederland heH Lelgische systeem zou overnemen, de inkomsten van het Landbouw-crisisfonds in belangrijke mate zouden-verdwijnen en dat nieuwe bil nenlandse heffingen geheven zouden moeten worden ter financiering '1
onze exportopbrengst„
Deze heffing zou voorlopig ruw geschat kunnen worden op f f,100.-per ha of in totaal:
' voor de akkerbouw f f, 52,000,000 voor de veeteelt ? f.115,500,000 voor groente, en fruit f f. l6.5OO.OOO ? voor de visserij . T f. 750.COC ? ^otael ruw geschat f f.184.750,000 of afgerond naar boven f, 200,000.000,-,
Een aanmerkelijke deviezenopbrengst zou hier evenwel tegenover stai evenals een bron van werkgelegenheid.
Opgemerkt moet echter worden, dat het de vraag is of de financier!] van de export, van veeteeltproducten wel is toegestaan volgens de b< palingen van de I.T.O., daar hier berekend zijn de kosten van -de
exportsubsidie»
