c e
PROEFSTATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, TE NAALDWIJK. Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A 3 p 36
Verslag grondontsmettingsproef met vapam tegen Sclerotinia minor bij sla en kurid ortel,1960 - 1961.
door: G.Pet.
Proefstation voor de Groenten- en Fruitteelt onder Glas te Naaldwijk.
VERSLAG GR0NDONTSMETTINGSPROEF MET VAPAM TEGEN SCLEROTINIA MINOR BIJ SLA EN KURKWORTEL BIJ TOMAAT I960 - 1961.
Doel.
Sclerotinia minor in sla is tot heden alleen goed te bestrij den door de grond te stomen of een behandeling met P.N.C3Ï. (Bras-siool super) uit te voeren. Enkele chemische grondontsmettingsmid-delen hebben onvoldoende resultaat gegeven. In deze proef werd na gegaan of het grondontsmettingsmiddel Yapam voldoende bestrijding geeft van Sclerotinia minor.
Tegelijkertijd werd in deze proef de werking van Vapam tegen kurkwortel bij tomaten op zware kleigrond getoetst.
Opzet.
Het middel Vapam werd in 2 doseringen toegepast en werd vergeleken
met een onbehandeld object. Er waren dus de volgende 3 objecten:
2 1. Vapam - 100 cc/m .
2. Vapam - 75 cc/m^.
3. Onbehandeld.
Buiten de proef werd de grond ontsmet met chloorpicrine. De proef werd in 3-voud opgezet volgens het schema op de plattegrond
(bij-2
lage l). Elk vak was 2 pootjes lang en 1 kap breed (oppervl.+ 15m De proef werd genomen op het bedrijf van de heer A. Benschop, Zuidweg 2 te Pijnacker. Hier stond een gedeelte van een warenhuis ter beschikking, waar de grond ernstig met Sclerotinia minor besmet
2
was en waar de kurkwortel ook moeilijk was te bestrijden.
De ontsmetting van de grond zou in de 3e week van augustus plaats vinden, waarna +_ half september herfstsla gepoot zou worden, Van de sla werd de gewasontwikkeling nagegaan en het aantal planter dat aangetast werd door Sclerotinia geteld. Bij het oogsten van de sla werd het 1OO-kropgewicht per vak bepaald. De tomateteelt start te begin februari. Ook hiervan werd de groei van het gewas beoor deeld en de kilogramopbrengst per vak bepaald. Bij het oprooien van het gewas werden de wortelstelsels van de planten beoordeeld op aantasting door kurkwortel.
Uitvoering.
De grondontsmetting met Vapam werd op 2 k augustus, door de
proefnemer uitgevoerd. In object 1 werd 1,5 1 en in object 2:1 1 Vapam per vak met een gieter over de grond uitgebroesd. Direct hierna werd het middel gedurende 10 minuten met de regenleiding ingegoten, dit werd de volgende dag herhaald. Het ontsmetten met chloorpicrine buiten de proef gebeurde de volgende dag door een loonontsmetter.
De sla werd de 22ste september i960 in het warenhuis uitge-poot (perspotten). De sla werd tweemaal op groei en aantasting dooi Sclerotinia beoordeeld. De oogst vond plaats op 29 november.
De tomaten werden 1 februari in het warenhuis uitgeplant. De
gewasontwikkeling op de verschillende behandelingen werd driemaal beoordeeld. De oogst van de tomaten vond plaats vanaf 13 mei tot
8 juli. Van de enkele tomaten, die daarna nog werden geoogst werd w© 3? ci
het aantal en het gewicht niet bepaald. Het gewas op 10 augustus opgeruimd, de wortels werden toen beoordeeld op aantasting door kurkwortel.
Resultaten.
Op 23 oktober 1960 was de stand van de sla op alle behandeling en in de proef goed. Op de met Vapam behandelde vakken was de
groei van de sla iets sneller geweest dan op de onbehandelde vak ken. Er was geen zichtbaar verschil tussen de sla op de hoge en
op de lage dosering Vapam. Op de chloorpicrine buiten de proef was de sla donkerder van kleur en wat tuiterig van voren. De stand van de sla was hier vrij veel minder mooi dan op Vapam. Er werden
3.
enkele planten gevonden met een begin van aantasting door Sclero tinia sclerotiorum. Dit kwam in de gehele proef in gelijke mate voor. Bij de sla op de met chloorpicrine ontsmette grond werden enkele planten gevonden, die van bovenaf door een schimmel waren aangetast; dit was waarschijnlijk ook Sclerotinia.
Op 16 november was er geen verschil in ontwikkeling tussen de sla op Vapam en op onbehandeld te constateren. Op chloorpicrine was de sla veel minder mooi dan op Vapam, de sla was erg tuiterig en had gebobbeld blad. De aantasting door Sclerotinia sclerotiorum
was nu vrij ernstig, er was veel aantasting van bovenaf. Tussen de objecten was er geen verschil in aantasting. Vapam heeft in deze proef dus onvoldoende bestrijding tegen Sclerotinia gegeven.
De opbrengstgegevens van de sla en het aantal weggevallen kroppen zijn weergegeven op bijlage XI. Uit de gewichten blijkt dat Vapam een groeistimulerend effect heeft gegeven. Op de hoge dosering Vapam was de sla bijna 1,5 kg. en op de lage dosering Vapam bijna 1 kg per 100 kroppen zwaarder. Deze gewichten geven niet meer dan een indruk, omdat alleen van kroppen van de 1e soort het gewicht is bepaald. Het aantal kroppen dat vö&r het snijden van de sla is weggevallen tengevolge van Sclerotinia was het groot ste op de onbehandelde vakken en het kleinste op de mei? chloorpi crine behandelde grond. Bij ontsmetting met Vapam lag het aantal weggevallen planten hier tussen in. Er is dus wel minder wegval opgetreden tengevolge van het grondontsmetten, maar het resultaat is zeker onvoldoende. De aantasting door Sclerotinia, die gevonden werd tijdens het snijden van de sla, is vermeld in een verslag over dit onderwerp door mej. de Brouwer.
De groei van het tomategewas was op 7 april goed. Op de onbe handelde vakken was de groei, ondanks de zware besmetting met kuifck-wortel, even goed als op de vakken die met Vapam waren behan deld. Op de met chloorpicrine ontsmette grond was de groei in 't algemeen iets beter dan op Vapam en onbehandeld. Op de zware klei grond was de gewasontwikkeling het vorige jaar ook goed geweest, ondanks dat er geen ontsmetting was uitgevoerd. De vruchtgrootte had toen in het laatst van het seizoen wel te wensen over gelaten.
Ook op 4 mei was de gewasontwikkeling overal in de proef zeer goed, er was geen verschil tussen behandeld en onbehandeld. De planten op de onbehandelde vakken hadden ook groeikrachtige koppen
h . 1 1 Onbehandeld 7,8 7,5 7 8 8
Ook dp deze datum was er dus geen verschil tussen behandeld en on
behandeld .
De opbrengstgegevens van de tomaten zijn gesommeerd per week verwerkt in bijlage III. De gegevens zijn samengevat per behande ling op bijlage IY. De oogstgegevens zijn ook uitgezet op grafieken grafiek 1 geeft het totale beeld van de 3 parallellen tesamen waar bij ook chloorpicrine is opgenomen en op de grafieken 2 t/m b zijn de oogstgegevens van de parallellen afzonderlijk uitgezet. Uit grafiek 1 blijkt dat er gedurende de hele oogst praktisch geen verschillen in opbrengst zijn opgetreden. In het laatst van de oogstperiode gaven de vakken, die met Vapam waren behandeld, een iets hogere opbrengst dan de onbehandelde vakken. Of er 100 cc of
2
75 cc per m was toegediend bleek geen verschil in produktie te geven. De hogere produktie bij behandeling met Vapam werd veroor zaakt door een groter» aantal vruchten en niet door een hoger ge middeld vruchtgewicht. Op de met chloorpicrine behandelde grond gaven de planten een even grote produktie als op onbehandeld. Al leen in de laatste week van de oogst was de opbrengst groter. De uitkomsten van het object chloorpicrine zijn minder betrouwbaar, omdat hier van 1 vak de opbrengst werd bepaald.
In parallel A en parallel B lopen de uitkomsten niet ver uit een, in par. A gaf de lage dosering de hoogste opbrengst en in par. B de hoge dosering. In parallel C lopen de produktielijnen ongeveei zoals verwacht kon worden. Eerst lopen de lijnen gelijk, halver wege de oogstperiode gaan de ontsmette vakken meer produceren waar bij de hoge dosering een grotere meeropbrengst geeft dan de lage dosering.
De gemiddelde aantastingscijfers door kurkwortel zijn weerge geven op bijlage V. Uit deze gegevens blijkt dat de Vapam een zeer matige kurkwortelbestrijding heeft gegeven. De hoge dosering Vapam gaf geen betere bestrijding dan de lage dosering. De chloorpicrine heeft een geringe kurkwortelbestrijding gegeven, in deze proef zelfs een mindere bestrijding dan Vapam. De planten op de onbehan delde grond waren vrij ernstig door kurkwortel aangetast. Er kwam geen aantasting door wortelknobbelaaltjes (knol) in de proef voor.
5.
Conclusies :
1. In deze proef gaf Vapam bij herfstsla een goede groeisti-mulatie; op Vapam was de kwaliteit van de sla beter als op chloorpicrine.
2. Behandeling met Vapam had iets minder wegval door Sclero tinia sclerotiorum tot gevolg, het resultaat was onvoldoen de .
3. Xn deze proef gaf Vapam geen verbeterde groei van het to-mategewas; op onbehandeld was de groei eveneens goed.
h. Vapam gaf praktisch geen hogere produktie van tomaten; be handeling met chloorpicrine echter ook niet.
5. Behandeling met Vapam op de zware kleigrond gaf een ge ringe bestrijding van de kurkwortelschimmel; in dit geval was de bestrijding met chloorpicrine nog geringer.
f ebruari 19 6 3• AvB
De Proefnemer, G. Pet.
Bijlage I. P L A Î Î E S R O I D BUITEH DE 3 B P10EP 1 B 2 C 3 A 1 G 2 A 3 C 1 A 2 B BUI TEN DE PROjEF
^ \/
-t •2 pootjes 1 m TAP AM -.100 oc/ m* 2 « YAPAM - 75 ce/m2 3 - ONBEHANDELD YOOEGEVEL 1 kap, 2zt / o O - Ç4TÛ/ 'C #>»*' _JY # £ A, V S Ç t-'/» <- (,'t l> /e //*rr J , t ? B y {T C 7 ?SAi/>l 1*1 ^ - / f - p e c f i i fó/>/?/7 - ? S 'Cc/r*2
-%
C'a/a £//#/*-»?£ j> Cfltcjri p « : * * # £ # Be
/?
3c
Te»* / ét é SCÇ. / < J / 6 , y / ó s/<'
/jrs
W=C *"*> f'3
/é> ' 3 / * / J7
/<?
fi / S j / ! // J</
e 1 M/* ' '•*' 1 j // i /<*" J 7I •'/-* A.' A, o M P /? / ? _ Jj v ///f ' _-v./5 v<^ dJL Z5^ p/s%4£l£t-P>6 é a t /7 Ï0 . <?? < J /&*u . A , ^ . ^ . ^ / , ^?/ u û g *1 J. / / e / / / n é a / <2. !/# f c ^ /-o Ó' / J ê v £ / £ s y / f j y / y * y / # z z
/#?£
7 > £ / * ti / / c -i / . c-/ / / i / < c - A £ • G t2 tl ^ £ /. - « • I ' <•' A S û <c ,>; 1 * J •. J*» . -— . / / / * J " /</ / J o ' iy. y Ï Ç C Y * S S . d> Y ° yj- $ v e à. #2 o f J. f J 1?A
f i . / f ? . ''i J / y \ Y c > 3 j??£
' //•/</ / à ~ £ y / ? o ~ À / s <?/ ^ c £ f f - > ' f 7 / j y y L j y ~ • -' y o ~ p / / . C j V S ' - Â J * f , y J o â s <? c / V' A v é £>*>* _j 7 / /#*' t a^
/ 3•» .
•*7 . 3 //#<•* i~ / / A. ' ? • i v ,.
• " . % t l * £ . ' / c ? / / f 3 / 6 c, y S Ç ' f C r j r 2 / 3 y -• /* * C" SI / 3 O O/2. S
z°
X ' J ° Y V :' v o C /f • • k. / r 1? cl s: / f * / Ç ' < _ , & / c* 4 /. o é o v c / c <ƒ 0 t'a / / v\ * y c s ? c'j / / y ^ r £ y / o J y y / 4 £ c v j~3 y r ,- "ƒƒ -* j ƒ j .?/ <* •/<?/ i-7 / c c /, y £ x> /"3Z / } -/ •» -7 f» ^ 0~t A, Ù t J s - t . y ? * •*?î? 3 A/ ? <? 3 Ù / /1' D r? ^'/t-/ L ~ y > & o / / ? / / / . & & H é a / \ ç e t* * c A i £ 3 2jé/
t s T J y y y / / Y s / S 3 é/y éz
/S y
y / y j * ƒ / 3 ó~J~c? £s yyf o 4 c j . j / y é J. 3 c y *V. jTj- û y a j s o f f S f c / V Y . Y J J ^ Q / ' C / / e / £ 4 n { & f \ ç c* i~s> c A é •*———'-—• 2 L ^ 9's S Y 3 y ' 7 //
/ P / o : J c j S I I //
Y X <? //
J t V n ? y , . Q / C ( ^ cl é y o £> / c x c f r ? * * -ƒ , - y y c / t J 3 3 *>/
< 3 X . f -/:' -» Vi ." / ' c2 r o . / / * / c <2<L h éa / j ç e u.•• . c A l I 2 2 a p f s * y <Po / / 2 3 V / / J ' / / ? X c / f 3 3 ' r j ' 2 / y „"V 3 c v Y J J Y ^ / vy y .//;/ •
y J. / J . ^ ci C f C y I Y. y . . / _ i ± i l C u /^ / 7 * i:/ /^'^' ^ x.; y ƒ v j ? 3 Y ; •Y c / J : f Iv'' t" >7 ^ r/ i V ' •, P / / / 3. Vl J Y ; y .• • / / • ' ? y w t. :> t --y ? ; --y * f Y / Y .-J / < / ^ ^7 A S t" // /S <*'-ë * £ . 7 ) £ ^ / > c t ' ^ //c- / /? I: '"T"5 k / 'ü / • ' c / £ 4 £ £ n / <4' / / i ' / i . .'/<-< t / Ç> c */* (. A &
|
^
/ £ / ç s u. •<•' A â ? s i> 4" I. '' £ •?. ** * I <*P . 3 / 1<» /
,
'7 . I V iJ / ' W t / C / >' '* / s "(
3 f ' / !,"\
/ t V * \ y y f y / S' " / | / t é f v I Ï 2 . S r c 37 ?J l > j" / j / / //-? ê 7 7 f < * i y . " y -r <? ^ C é C> A /. 7fu S 3 £ V ??*' /»• fi I / V £ / j /j>" • j i /;o" / j /<iVY jC
M £ c> <9 P ' c « A * * -J ) < 2 £ * /l? • 0° < .. . • 3 y /c? * é ' 7 2 ¥ 3 / /' //. 'S* a /• a 7 /e / ä ß h / £ / j Ç e u i C / $ i -/ I /// \ i S f » j ô°l J / / â y /S~Â~//y é v
/ Ç o j 2 ' J * / l L / / i' y c S e V ' . i ' J c J~f. 9 2 O ? ( ' ? < û y J. l e y i l < 7 < A J. s 7-/ , ! / . J i ' / v y l i .. / y / J y / c 2! y / c v 4 / . y ' * ó~d / / c y / 3 j-û S / /11 c * ji' f i~ c \ I . .- / ' <r ^ i*l £ ft £ **• /. $ i. / >' ! J •• y/ V> '/ V / / c / / I ' , f 3 / J C i' / / i~ ù' / y s / /â é / i / / i^. . c A s 9 ç ° cfo / 3 3 5 o / - S>o >'•// <50 /j* _'*'j £> »" ^ '' 0 y /" o ƒ C' o y 7 y & ^ >Z >t ä cC / « 7 /' <-M é y • ^ X.' r/ ; ^ / /.. : t j s y a - , ^"^7? ! 9 ^ ~ . >5 ^ *">> ^ ï / v ; y i .• 7 < ^ / -'a' V /7^? / j - c S3 /. / ' £ 7 / f </ -' * ? / J / o J ? ? .?
/ ; \ I« i • ! Mx Ç e *• e Sf e ..tû J> ß # f » C s r ÇtTÇe t/f/b S J>t ^ s ; JZ/Éu '*/ ?>£ V £ t ' s i ç 3 * A ^ ^ S3 i t , ** . . ^7 .
*
3y***-. /-.
. '7 . ,. f . # p # ' 7 _ ^ 4^» / /ƒ / / V ^s" J ¥ / c 3 * 3 ' j/c*ee s ' j y S sysiï é" / 3 J Ç e u / > c À è 3 3Jc j f r v 0 / O # / 4 / é * / 3 2 ' 3 o / f 2 2 £ ° 2 / J . 4 ? o 3 c / /tn> 3 / J . (?'* V W tfn . / S/e*i a . 4 n é a /7'
( F/ J / S 2 e 2 / y y J p J V «1? /J S 3 / 2 S ? 2 ? / / - ? 3 1 e u/i~c/i t . *// V*'. y 2 o $ 2 , (/ é~v / J v e </0 / f £ . &1?* J Z V â . j é * l y S - f t v 3 / 2 . / <rv(?#& e» Ij> <Z£t,é A / '7 é s~o / J é</ 2 2 s - ' J J 3 o * / 3 j S y/-"? f J-J & s*?? Çeu, . c À i û*4n él/ 2 . 7 " ° J 3 7 7 3 c 6. 4 y c / 2 •/ s Yo /y& t? -fp I 2 3 / . O o 1 Jté/.jfv j l â J . J / o j <ƒ? 7 ^ ! V o * / * y ? / y trt> I t f é f 3 s O t / é j j J j U ç e b/'C At. /. <?£» j. J J /J~e y / . ? * - „ s 2 V . f j - c / y * . # * * •<! 2 S j-/c 2 é/ ?Sc> 2 â / c / o j / v y /1> I J
ƒ i* S7 • ^ i /•/' T j C ÄY T F ; ' /.- ƒ" /"? u /I /V-' '*? / '. '. ï ^ /»* ' / ' ' . : -*» y"» ^ />''/ c" -* rt f; t A '
^-cxn c/e comayoe/- o<°/~idno{c^/./n.tj Vci^cim. _ / . v /^/ /v'Â? ^ e . u j - i c h £ o n /<cj. 1/QLpccm. — / C/ fè. R. — e . u j - i c h £ o n /<cj. o n f c > e ~ h cx.ndç_LcL S S O T c A ^ o o / - p / c / - / / j e .
i
A y-/'/O / ö S : •\ " i a o • r::
9s•
•
r
•
; <fs~-jo./
5
p-£5 •6 * .
SS-0 ?û-L15 • L f O
-35" •
Jo • ZS 2o t £-to •
5-v<
Zo ° P 7 - 0 p> <U.fXjL r / w I / L L ^ . L A 1/cx^rrï _ / Z/./2A2 O /"* & e /z CXI ~i CiJr-<UL^\j 42. Ai 2. ' • • - • • • >* - ' ' ' S s • •••' //> / X • y> • V • •1 • (l^r '•-X .•// •*// Ï t /*
/
/ /: //:
/ • • / ~/. /
/ .' / '•"Y /• / /•' / ///
/.\
f «1 / / //•'/
/:/
/••/
'S////
/ •/
/.'/
y — — k /3/s Zo/5 ^ f / s •3/£ /^/6 ^//é ciy)u * 9 / / o