FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
Tuiniers
DE OVERLEGGIDS DEPARIS
2
SOBANE-STRATEGIE - BEHEER VAN BEROEPSGEBONDEN RISICO’S
De SOBANE-strategie is een strategie voor risicobeheersing op vier niveaus
(Screening (Opsporing), OBservatie, ANalyse, Expertise).
De reeks publicaties “SOBANE-STRATEGIE Beheer van beroepsgebonden risico’s” heeft
als doel deze strategie kenbaar te maken. Bovendien wordt aangetoond hoe de strategie
kan worden toegepast op verschillende arbeidssituaties.
De doelstelling van deze methodes bestaat erin om het tijdsgebruik en de inspanningen van
de ondernemingen te optimaliseren om de werkomstandigheden aanvaardbaar te maken,
zelfs bij complexe problemen. Zij bevorderen de ontwikkeling van een dynamisch plan van
risicobeheersing en van een overlegcultuur in ondernemingen.
De SOBANE-strategie en het geheel van de methodes werden ontwikkeld door de Unité
Hygiène et Physiologie du Travail van professor J. MALCHAIRE van de Université
catho-lique de Louvain in het kader van het onderzoeksproject SOBANE, gecofinancierd door
de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg en het Europees
Sociaal Fonds.
De overleggids DEPARIS is een gids voor de opsporing van risico’s (dépistage participatif
des risques) die tegemoetkomt aan de eisen van het opsporingsniveau van de strategie
SOBANE. Het is een eenvoudige methode, die economisch is op het vlak van tijd en
mid-delen. Deze methode bevordert de ontwikkeling van een dynamisch plan voor
risicobe-heer en de overlegcultuur in de onderneming.
Deze publicatie werd gerealiseerd door een onderzoeksteam dat bestond uit:
• L’Unité Hygiène et Physiologie du travail de l’UCL (Prof. J. Malchaire, A. Piette)
• Departement Onderzoek en Ontwikkeling van IDEWE (Prof. G. Moens)
• Externe Dienst voor Preventie en Bescherming CESI (S. Boodts, A. Schietecatte)
• Externe Dienst voor Preventie en Bescherming IDEWE (Prof. V. Hermans)
• Externe Dienst voor Preventie en Bescherming PROVIKMO (Dr. G. De Cooman,
I. Timmerman)
• Externe Dienst voor Preventie en Bescherming MENSURA (Dr. P. Carlier)
• Het departement Nouvelles Technologies et Formation van CIFoP (Mr. JF. Husson)
• Dienst voor preventie SEFMEP (P. Lorent, F. Gysens)
Voor meer informatie over de SOBANE-strategie: www.sobane.be
Deze publicatie is gratis te verkrijgen:
• Telefonisch op het nummer 02 233 42 11 • Door rechtstreekse bestelling op de
website van de FOD: www.werk.belgie.be
• Schriftelijk bij de: Cel Publicaties van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
Ernest Blerotstraat 1 - 1070 Brussel Fax: 02 233 42 36
E-mail: publicaties@werk.belgie.be Deze publicatie is ook raadpleegbaar op de website van de FOD:
www.werk.belgie.be
Cette publication peut être également obtenue en français.
De redactie van deze brochure werd afgesloten op 15 oktober 2012
Productie: Algemene Directie Humanisering van de Arbeid Coördinatie: Directie van de communicatie
Wetenschappelijke supervisie: Alain Piette Omslag en lay-out: Sylvie Peeters Tekening: Serge Dehaes Druk: Boone-Roosens Verspreiding: Cel Publicaties Verantwoordelijke uitgever:
FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
M/V
Met de termen «werknemer» en «werkgever», wordt in deze bro-chure verwezen naar personen van beide geslachten.
PROMOTOR VAN HET PROJECT
FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Algemene Directie Humanisering van de Arbeid Ernest Blerotstraat 1 – 1070 Brussel
Het Europees Sociaal Fonds investeert in uw toekomst
© FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg
Alle rechten voorbehouden voor alle landen. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of enige wijze, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van de Directie van de communicatie van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Indien de verveelvoudiging van teksten uit deze brochure echter gebeurt voor informatieve of pedagogische en strikt niet-commerciële doeleinden is dit toegestaan met bronvermelding en, in voorkomend geval, met vermelding van de auteurs van de brochure.
3
Handleiding
1. Informatie door de directie over de nagestreefde doelstellingen en het engagement
reke-ning te houden met de resultaten van de vergaderingen en de uitgevoerde studies.
2. Akkoord van het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk.
3. Bepalen van een “dienst” of een afdeling van een dienst die 10 tot 15 personen omvat die
een arbeidssysteem vormen, d.w.z. die een rechtstreekse invloed hebben op elkaars werk.
4. Aanduiden van een coördinator door de directie met akkoord van de werknemers.
5. Voorbereiding van de coördinator: hij past eventueel de gids aan de te onderzoeken
ar-beidssituatie aan. Dit doet hij door termen te veranderen, door bepaalde overbodige
aspecten weg te laten of te wijzigen of door bijkomende aspecten toe te voegen.
6. Samenstelling van een werkgroep voor de te onderzoeken arbeidssituatie. De werkgroep
bestaat enerzijds uit “sleutelwerknemers” die worden aangeduid door hun collega’s en
hun vertegenwoordigers en anderzijds uit werknemers van de technische omkadering die
worden aangeduid door de directie. De werkgroep bestaat minstens uit 1 man en 1 vrouw
indien het een gemengde groep betreft.
7. Het document “Uitnodiging” (zie bijlage) wordt overhandigd aan de leden van de
werk-groep om hen te informeren over de doelstellingen van de Déparis-vergadering en om
hun rol kenbaar te maken.
8. Vergadering van de werkgroep in een rustig lokaal dichtbij de werkposten.
9. Duidelijke toelichting door de coördinator over het doel van de vergadering en de te
volgen procedure.
10. Doorlopen van elke rubriek aan de hand van de te bespreken punten. Men staat niet lang
stil bij het zoeken naar een score, maar men concentreert zich op :
• Wat er kan gedaan worden om de situatie te verbeteren, door wie en wanneer.
• De aspecten waarvoor men beroep moet doen op een preventieadviseur.
• Het schatten van de kostprijs van de voorgestelde verbeteringsmaatregelen en de
in-vloed die ze kunnen hebben op de kwaliteit van het product en op de productiviteit.
De beoordeling gebeurt als volgt: nihil (0), laag (€), matig (€ €) of zeer duur (€ € €).
11. Na de vergadering maakt de coördinator een synthese met vermelding van :
• De besproken rubrieken met een gedetailleerde informatie over de resultaten van de
vergadering.
• De lijst met de geplande oplossingen met bepaling van wie wat doet en wanneer.
• De lijst met de meer in detail te bestuderen aspecten en hun prioriteit.
12. Voorstellen van de resultaten, herzieningen, toevoegingen, … aan de deelnemers van de
werkgroep.
13. Afronden van de synthese.
14. Voorstellen van de synthese aan de directie en aan de overlegorganen.
15. Vervolg van de studie voor de niet opgeloste problemen, domein per domein, door
ge-bruik te maken van de methode niveau 2, Observatie, van de SOBANE-strategie.
Onderstaande tekst kan helpen om het doel van de
vergade-ring te verduidelijken.
“In de loop van de vergadering worden alle aspecten overlopen die het werk al of niet
gemak-kelijker, doeltreffender en aangenamer kunnen maken. Het betreft zowel technische als
organi-satorische aspecten als zaken die te maken hebben met arbeidsverhoudingen.
De doelstelling is niet te weten of het werk gemakkelijk of aangenaam is voor 20%, 50% of
100%. Het is wel de bedoeling om te achterhalen wat men concreet, onmiddellijk, binnen 3
maanden en op langere termijn kan ondernemen om het werk aangenamer en efficiënter te
maken. Het kan gaan over technische aanpassingen en nieuwe arbeidstechnieken maar ook
over een betere communicatie, een reorganisatie van uurroosters of over specifieke
opleidin-gen.
Voor sommige aspecten zou men moeten kunnen zeggen wat er dient te veranderen en hoe
dit concreet dient te gebeuren. Voor andere aspecten zullen bijkomende studies moeten
wor-den uitgevoerd.
De directie engageert zich ertoe een actieplan op te stellen met als doel zo goed mogelijk
gevolg te geven aan hetgeen besproken zal worden.”
4
1. L
OKALEN EN WERKZ
ONES
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
De opslagruimtes
(v oor v oer tuigen, machines en ger eedscha ppen) • Voldoende gr oot • Niet belemmer d door v oorw erpen, kisten, paletten… • Rekk en, wandkasten, wandr ekk en,…v oldoende en makk elijk toegank elijkDe transpor
tmid
delen
(personen, ger eedscha p, pr oducten) • In voldoende aantal en aangepast aan het uit te v
oer en transpor t • Goed geor dend, ger einigd en mechanisch in or de
Het afval
• Gesorteer d en op een cor recte manier v erwijder d • Aangepaste containers en v oldoende in aantal
De personeelsv
oorzieningen:
• Douches, toiletten, v estiair es, r efter… • Voldoende gr oot, comf or tabel en g oed uitgerustMeer in detail te bestuder
en aspecten
5
2. OR
GANIS
ATIE V
AN HE
T WERK
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
De w
erk
organisatie
• Duidelijk en be vr edigend • Laat toe om te w erk en op een v eilige manier • Planning be vredigend in tijd en ruimte
•
Ver
deling van het w
erk v
olgens de periode van het jaar
• W erkpr ocedur es: klaar en duidelijk
De w
erk
omstandigheden:
• Plaats, ger eedscha p, materiaal, v oor raden, on voorziene omstandigheden, externe opdrachten, tijd,… •Laten toe de normale w
erkpr
ocedur
es toe te passen en kwaliteits
w erk uit te v oer en
De interacties en comm
unicatie tussen de v
erschillende tuiniers:
makk elijk en vrijDe comm
unicatiemid
delen
• Stem, telef oon, GSM, aangepast en aangenaamMeer in detail te bestuder
en aspecten
6
3. ARBEIDSONGEV
ALLEN
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
W
erkkledij en persoonlijk
e beschermingsmid
delen (PBM):
• Aangepast, beschikbaar , gebruikt, onderhouden, geor dend… •Aangepast aan elk
e taak (v erwijder en van struik en, snoeien…) • Beschermingsv est, br oek: v erwijder en van struik en, snoeien … • Mask er , ka p: ge vaarlijk e pr oducten, v erpulv er en… • Handschoenen en v eiligheidsbrillen: v erwijder en van struik en, snoeien… • Helm, v eiligheidsharnas: w erk en op hoogte… • Veiligheidsschoenen: dicht, hoog en antislip • Veiligheidslaarzen : antislip
Val van hoogte:
snoeien van bomen...
• Lad ders, tra pjes, uitrusting v oor het w erk en op hoogte • Staat, onderhoud, stabiliteit
Vallende v
oorw
erpen of w
egspringende deeltjes:
• Bomen, takk en, k eien… •Veiligheid van de handelingen
Mechanische risico’
s:
• Afk or tzaagmachine , br eekmachine , grasmaaier , snoeischaar… • Verw onding, aandrijving, v erplettering, snijw onden, brandw onden,… • Afw ezigheid of verwijdering van collectie
ve beschermingsmid
delen
Pr
ocedur
es in ge
val van onge
val
• Duidelijk, door ieder een gek end en toegepastAnal
yses van arbeidsonge
vallen
• Systematisch, v olledig en n uttigEHBO:
EHBO-lokalen, v erband dozen, hulpv erleners … goed gelegen en aangepast
Meer in detail te bestuder
en aspecten
7
4. ELEKTRISCHE RISIC
O’
S EN BRANDGEV
AAR
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
Elektrische risico’
s
De elektrische installatie
• Differ entieelschak elaars, zek eringen, aar dingen, signalisatie , bescherming…
Het materiaal:
draden, kabels, v erlengstukk en, aar dgeleiding...De uitrusting:
aansluitingen, noodstop , onderhoud, aar dingen, isolatie , batterijen,….Brand en e
xplosie
Ontvlambar
e of explosie
ve stoff
en
• Hoe veelheid, opslagplaatsen, v erluchting, be voor rading,…De ontstekingsbr
onnen
• Naakte vlam, warmtebr onnen of br onnen die v onk en doen ontstaan, signalisatieDe bestrijdingsmid
delen
• Brandblusa pparaten, brandhaspels…, signalisatieDe interne inter
ventieploeg:
opgeleid, beschikbaarDe richtlijnen in ge
val van brand
• W aarschuwingssignaal, alarmmelding, v erzamelpunten…
Signalisatie:
• Opslagplaatsen, bestrijdingsmid delen, nooduitgangen en noodv erlichting…Meer in detail te bestuder
en aspecten
8
5. MA
TERIAAL
, HANDGEREEDSCHAP
, MA
CHINES
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
Het materiaal,
het handger
eedscha
p en de machines
• Motorploeg, grasmaaiers, afk or tzaagmachines, ontginningsmaaier , graskantmaaiers, br eekmachine , machine v oor hetopzuigen van blader
en, heggenschaar… • Houw elen, spades, hark en, snoeischar en, pootstokk en… • Man
uele of pneumatische snoeischar
en…, dissels, snoeimessen… • W agentjes, kruiwagens, kisten, manden… •
Duidelijk opgelijst (in
ventaris)
•
Aangepast aan de uit te v
oer en handeling • De banden, de ophanging, de bestuur deszetel zijn in g oede staat • Uitrustingen v
oor alle collectie
ve beschermingen
Schijf,
lamel,
k
etting,
fr
ees…
• Aangepast, g oed geslepen, scherp en in g oede staatOnderhoud
• In g oede staat • Regelmatig onderhouden, jaarlijks gr ondige contr ole • W or den opzijgezet in ge val van problemen (beschadigde snoer
en, spleten, scheur en, algemene slijtage…) • Reiniging en ragschikking v olgens de noden
Vormen en afmetingen
• Makkelijk en v
eilig vast te houden
•
Hanteerbaar zonder handen of armen te belasten
•
Rechte of gebogen handvatten,
te lang of te k
or
t, te dik of te dun,
te ruw of te glad
Aangepast aan de tuiniers en be
veiligd
•
Geen elementen die kunnen kw
etsen
•
Niet te zwaar
; geen trillingen
•
Aangepast aan linkshandigen
Opleiding van de tuiniers
• Om het juiste en het meest efficiënte materiaal of machine te kiezen • Steeds gereedscha
p aangepast aan het uit te v
oer en w erk gebruik en • Gebruik van de v eiligheidsmid delen en harnas v
oor het dragen van machines (ontginningsmaaiers)
• Goede w erkhoudingen, krachtinspanningen, w erk
en met 1 of beide handen…
Meer in detail te bestuder
en aspecten
9
6. BEDIENINGSMIDDELEN EN SIGNALEN
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
De w
erkbeschrijving:
duidelijk e staten, lijsten, ….De signalen en de bedieningsmid
delen
• Drukknoppen, hendels, pedalen, …, lampen, ... in g oede staat • Noodstopsystemen (drukknoppen, kabels…) aanw ezig en gemakk elijk ber eikbaarHun k
enmerk
en
• Het r especter en van de ster eotypes:mobiele wijzer van links naar r
echts,
gr
oen=aanzetten… r
ood=uitzetten,
richting van de besturing …
•
Geluidsniv
eau en lichtintensiteit aangepast aan omge
ving
•
De gr
ootte:
v
ormen en afmetingen (drukknoppen,
contr
olelampen,
…)
De kracht
• Geen extreme drukkrachten nodig door handen,
vingers of v
oeten…
Meer in detail te bestuder
en aspecten
10
7. WERKHOUDINGEN
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
De r
epetitie
ve be
w
egingen:
niet contin uDe w
erkhoudingen staan toe te w
erk
en met:
•
Rechte rug:
geen flexie- of torsiebe
w egingen • Hoofd r echt : geen flexie , extensie of r otatie • Ontspannen schouders: niet opgetr okk en •
De armen langs het lichaam:
niet zijwaar
ts of gehe
ven
•
Normale positionering van de handen:
niet gebogen • De beide v oeten op de gr ond • Kniebeschermers,
kussens,…beschikbaar wanneer men geknield of gehurkt w
erk moet uitv
oer en • Ongunstige houdingen w or den niet fr equent aangenomen
Bij v
oork
eur zittend of r
echtstaand/zittend w
erk
en
• Kwaliteitsstoelen: stabiel en comf or tabel • Steun v oor de v oorarmen, op het w erk opper vlak of in de hoogte v erstelbar e armleuningen •Voldoende vrije beenruimte onder het w
erk opper vlak
Bij r
echtstaand w
erk
•Geen hinder tijdens de be
w egingen • Comf or tabele steun v
oor de dijen en/of de armen op opper
vlakten, ingesteld op een g oede hoogte
De mechanische hulpmid
delen
• Tra pje , ladder… beschikbaar bij het w
erk
en in de hoogte
•
Eer
der duw- als tr
ekkar retjes gebruik en, kruiwagen v oor zwar e of onstabiele v oorw erpen • Aangepast, van g oede kwaliteit, duurzaam, stabiel • Gemakk elijk en v eilig te gebruik en
Meer in detail te bestuder
en aspecten
11
8. KRA
CHTINSP
ANNINGEN EN GOEDERENBEHANDELING
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
De be
w
egingen en krachtinspanningen
•Niet bruusk of belangrijk
• Zonder snelle v erplaatsingen of r epetitie ve be w egingen
De inspanningen van de handen
• Gematigd en geen torsie van de polsen • Nooit slagbew
egingen met de handpalm
De lasten
(plantenbakk en, zakk en…) • Licht en uitgebalanceer d (vloeistof, grootte van lasten)
•
Comf
or
tabel vast te grijpen:
g
oede handvatten,
geen snijdende randen,
niet glad,
niet te k
oud noch te warm…
•
Op g
oede hoogte:
opnemen en w
egzetten op hoogte van br
oeksriem
•
Zonder r
otatie of inclinatie van de r
omp • Slechts o ver k or te afstanden te dragen
De opleiding:
• Opleiding manueel hanter
en van lasten,
aangepast aan de tuinier
De v
ermoeidheid:
aan
vaar
dbaar op het einde van de w
erkdag
Meer in detail te bestuder
en aspecten
12
9. DE FYSISCHE RISIC
O’
S
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
De v
erlichting
Voor het uitv
oer
en van het w
erk
•
Niet te sterk noch te zwak:
v
oldoende om details waar te nemen maar ook niet te o
ver vloedig
Geen schaduwin
val op het w
erk
Geen w
eerkaatsing of v
erblinding
• Op de taf els,op metalen of glazen opper
vlakk en … • Niet r echtstr eeks in lichtbr onnen kijk en • Aangepaste v
eiligheidsbrillen zijn beschikbaar
Het la
waai
De mogelijkheid om een gespr
ek te v
oer
en:
van op 1 meter afstand
De PBM’
s:
(oor dopjes, helm,…) •Beschikbaar en gebruikt indien gebruik van een la
waaierige machine
De machines of la
waaierige installaties
• Goed onderhouden, omka pseldThermische omg
evingsfactor
en
De w
erkkledij:
• Kwaliteit, comf ortabel en aangepast aan de w
eersomstandigheden (k oude , wind, hitte , zon, r egen, sneeuw ...)
De beschermkledij:
• Beschikbaar indien nodig (isolerend, waterafstotend, anti-straling…) • Kwaliteit, aangepast en comf or tabel
De w
eersomstandigheden:
• Hiermee w or dt r ekening gehouden bij het plannen van een uit te v
oer
en taak
•
Aanpassing van de w
erkplanning indien de w
eersomstandigheden te hinderlijk zijn
•
Aangepaste bescherming tegen de zon:
zonnecrème
, hoed…
De frisdrank
en:
beschikbaar bij extr
eme warmte of k
oude
Meer in detail te bestuder
en aspecten
13
10. L
UCHTHY
GIËNE
CHEMISCHE (MES
TS
TOFFEN, ONKRUID
VERDEL
GERS
, PES
TICIDES
, INSE
CTICIDEN, CHIMMEL
WERENDE MIDDELEN …) EN BIOL
OGISCHE (INSE
CTEN, SPUITEN…) RISIC
O’
S
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
De chemische risico’
s
• Een up-to-date in ventaris van de pr oducten • Beschikbar e documentatie betr eff ende de aanw ezige risico’ sDe pr
ocedur
es:
• Duidelijk en ger especteer d (mengelingen, doseringen) •Bij incidenten (omvallen,
spatten,…)
Fytosanitair
e pr
oducten
• Het fytosanitair e lokaal: g oed ingericht, ge ventileer d • Aangepaste spr oeimachines (v olume….) en in g oede staat • Respecter en van de v oorgeschr ev en dosis •Geen mengelingen die niet w
er den omschr ev en in de pr ocedur es • Geen spr oeiw erk en in ge
val van wind of in de buur
t van ander e tuiniers
De etik
ettering:
aangepaste r ecipiënten en g oed geëtik etteer dDe opslagruimte
• To xische , cor rosie ve , ontvlambar e, biologische….producten in een aangepaste
, afgezonder
de en aangeduide ruimte
De chemische en biologische afval
• Flessen van producten, spuiten… • Op een gecontr oleer de manier v erwijder d v olgens gek ende pr ocedur es in aangepaste r ecipiënten (afvalemmers)
De PBM:
handschoenen, mask ers, v eiligheidsbrillen, kledij • Aangepast, beschikbaar en gebruikt •In het bijzonder bij het uitv
oer en van spr oeiw erk en
Insectenbeten:
pr ocedur es voor eerste hulpv
erlening
Scherpe of giftige planten:
pr ocedur es v oor v erzorging
De h
ygiëne
• Gr ondig en regelmatig wassen van handen en kledij
•
Niemand r
ookt of eet tijdens het be
w erk en van fytosanitair e pr oducten
De w
erknemers met een v
erhoogd risico:
vr ouw en, zwanger en of vr ouw en die borstv oeding ge ven, jonge tuiniers…, specifiek gezondheidstoezichtDe vaccinaties:
(tetanos) in or deOpleiding
m.b .t. de pr ocedur es en de risico’ sMeer in detail te bestuder
en aspecten
14
11. A
UT
ONO
MIE EN INDIVIDUELE VERANTW
OORDELIJKHEDEN
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
De opdrachten en v
erwachtingen:
geen tegenstrijdighedenDe graad van eigen initiatie
ven
•
Ieder kan zijn w
erkwijze aanpassen, zonder het w erk van de gr oep te v erstor en
De autonomie
• Ieder kan zijn werkpost v oor een k or te periode v erlaten (toilet, drink en,…), zonder het w erk van de gr oep te verstor en
De vrijheid van comm
unicatie
•
Ieder kan contact nemen met de interne (onderhoud,
aank
oop
, kwaliteit,…) of externe diensten indien hij dit
nodig acht
Het aandachtsniv
eau:
mid delmatig, afhank elijk van •De ernst van de te nemen acties
•
De on
voorziene aar
d van de gebeur
tenissen
De beslissingen
• Aantal mogelijke k euzes is beperkt • Inf ormatie is beschikbaar • Zijn makk elijk te nemen • De noodzak elijk e r eactiesnelheid is normaal
De v
erantw
oor
delijkheden
• Ieder k ent zijn v erantw oor delijkheid en aan vaar dt ze • Niet te zwaar , noch te lichtDe f
outen
• Ieder cor rigeer t zijn e ventuele f outenMeer in detail te bestuder
en aspecten
15
12. INHOUD V
AN HE
T WERK
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
De w
erkinter
esse:
boeiend en afwisselend • Voorber eidende tak en, kwaliteitscontr oles, herstelling, onderhoud,…De bekwaamheden:
• Het w erk van de w erknemer is in o vereenstemming met zijn functie en pr
of
essionele bekwaamheid
•
Men heeft de mogelijkheid om zijn bekwaamheden te ben
utten en te ontwikk elen
Inf
ormatie en v
orming:
• Voor ieder een (jonger e w erknemers, interim, ouder e w erknemers) •Aangepast aan het uit te v
oer en w erk • M.b .t. de pr ocedur es, de risico’ s en de pr ev entie • Bij aanw er
ving en periodiek herhaald
Meer in detail te bestuder
en aspecten
16
13. TIJDSDRUK
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
Het uur
rooster en w
erkschema:
• Voldoende op v oorhand gek end • Mogelijkheid om de werkdag naar eigen w
ens te organiser
en
•
Flexibel binnen afgelijnde marges
Het w
erkritme:
niet buitenge w oon • Achterstand in werk kan snel w
egge w erkt w or den
De autonomie van de gr
oep:
men organiseer t zelf • De uur roosters en het v erlof • De v erdeling van de tak
en, de pauzes, r otaties • W
erkachterstand die snel w
egge w erkt kan w or den • De o verur en • De dal- en piekpr oductie (w erkloosheid, par ttime…) • Aan vullend extra w
erk of op de laatste min
uut
De onderbr
ekingen tijdens het w
erk:
• In functie van on voorziene omstandigheden • In functie van de w eersomstandighedenDe pauzes:
• Fr equent en k or t • Georganiseer d in functie van de w erkbelasting, slechte w erkhoudingen, r epetitief karakter , mentale inspanningMeer in detail te bestuder
en aspecten
17
14. ARBEIDS
VERHOUDINGEN TUS
SEN WERKNEMERS EN HIËRAR
CHISCHE LIJN
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
De comm
unicatie tijdens het w
erk:
• Steeds mogelijk, zo w el o ver werk- als niet w
erkgebonden onderw
erpen
•
De organisatie van het w
erk en de w
erkruimtes laten toe om elkaar te zien
De v
er
deling van het w
erk:
rechtvaar dig v er deeld binnen de gr oep • Ieder kent exact zijn tak
en en zijn r
ol
De onderlinge hulp van de tuiniers
v oor w erkgebonden pr oblemen
Het o
verleg op het w
erk:
regelmatig • Tussen de tuiniers, de diensten en de hiërar chische lijn • Om het w erk te bepalen, te plannen en te v er delen • Om pr oblemen op te lossenDe hiërar
chische lijn:
gek end, ge waar deer d en ger especteer dDe samenw
erking met de hiërar
chische lijn:
• Goede onderlinge v erstandhouding, samenw erking en w erksf eer • Geen gespannen r elaties of belangenconflicten… • Ondersteuning in ge val van w erkpr oblemen of persoonlijk e moeilijkheden • Delegaties…Adviezen en kritiek
en van de tuiniers
• Aangemoedigd, aanhoor d en w or den v oldoende in r ek ening genomen • Pr oblemen w or den v ermeldDe e
valuaties:
• Ieder weet hoe zijn w
erk geëvalueer d w or dt • W
anneer en hoe hij gecontr
oleer
d is
•
Men k
ent de criteria en de consequenties
•
Ieder is geïnf
ormeer
d o
ver de r
esultaten van zijn e
valuatie
•
Het w
erk van ieder
een w or dt v oldoende gea ppr ecieer d
Meer in detail te bestuder
en aspecten
18
15. PS
YCHOSOCIALE O
M
GEVING
Te bespr
ek
en
Wie
kan
wat
concr
eet
doen en
wanneer
?
De pr
omoties:
mogelijk • Volgens objectie ve en duidelijk e criteria •Door ieder gek
end en g oedgek eur d • Op basis van e
valuaties en in functie van de pr
estaties
De discriminatie:
geen enk
ele
•
Noch in functie van de leeftijd,
geslacht of herk
omst
•
Noch bij aanw
er ving, noch bij pr omotie
De te
w
erkstelling:
• Stabiel • De pr oblemen van v ervangingen bij afw
ezigheid en cor
recte behandeling van interims w
or
den opge
volgd
De lonen:
• In over
eenstemming met de competentie en het ger
ealiseer de w erk
De ondernemingsraad en het CPBW:
be vr edigendDe psychosociale pr
oblemen:
• Onte vr edenheid, str ess, pesterijen, persoonlijk e pr oblemen, … • Structur en en pr ocedures van behandeling bestaan en w
or den gebruikt • Inf ormatie w er d gege ven • Pr ev entie ve maatr
egelen zijn genomen
De w
erksf
eer
:
•
Laat een persoonlijk
e en pr of essionele ontwikk eling toe • Zijn v er
enigbaar met een normaal privé le
ven (familie
,…)
•
De w
erknemers zijn globaal gezien te
vr
eden
Meer in detail te bestuder
en aspecten
19
EINDSYNTHESE:
Breng hier de algemene beoordeling van de rubrieken aan,
Door het vakje
groen J
,
geel
K
of
rood L
te kleuren.
Arbeidssituatie
1. Lokalen en werkzones
J
K
L
2. Organisatie van het werk
J
K
L
3. Arbeidsongevallen
J
K
L
4. Elektrische risico’s en brandgevaar
J
K
L
5. Materiaal, handgereedschap en machines
J
K
L
6. Bedieningsmiddelen en signalen
J
K
L
7. Werkhoudingen
J
K
L
8. Krachtinspanningen en goederenbehandeling
J
K
L
9. Fysische risico’s
J
K
L
10. Luchthygiëne
J
K
L
11. Autonomie en individuele verantwoordelijkheden
J
K
L
12. Inhoud van het werk
J
K
L
13. Tijdsdruk
J
K
L
14. Arbeidsverhoudingen tussen werknemers en hiërarchische lijn
