CURANDO
O.L.V. van 7 Weeën Ruiselede vzw Maatschappelijke zetel
Pensionaatstraat 8A – 8755 Ruiselede T: 051 68 62 40
administratie@curando.be
CURANDO O.L.V. van 7 Weeën Ruiselede vzw
Pensionaatstraat 8A - 8755 Ruiselede • T: +32 51 68 62 40 • info@curando.be • www.curando.be • Ondernemingsnummer: 0445 499 422
Datum: 06-05-2020
Betreft: Behandelingsprotocollen voor patiënten met COVID-19 in het WZC
Beste collega huisartsen
Uit het overleg tussen alle CRA’s verbonden aan de WZC’s van vzw Curando en Dr. Stefaan Vandecasteele (dienst Infectieziekten AZ St-Jan Brugge) en Dr. Frederik De Grande (arbeidsarts Liantis) willen we met jullie de volgende behandelingsprotocollen delen voor patiënten met COVID-19 in het WZC.
• PROTOCOL COVID-19 WZC: ONSTOLLINGSBELEID
Er is een toenemende evidentie dat COVID-19 gepaard gaat met een hoger risico op thrombo-embolie. De beslissing om over te gaan tot tromboseprofylaxe wordt best casus per casus genomen op basis van een afweging van het tromboserisico en het bloedingsrisico.
• PROTOCOL COVID-19 WZC: ANGST/ AGITATIE OP COVID AFDELINGEN
Wanneer er een ernstige mentale of motorische onrust met impact op patiënt en/of zorgverlener, interfereert met normale hulpverlener-patiënt relatie waardoor klinische inschatting en/of behandeling bemoeilijkt/onmogelijk wordt.
• PROTOCOL COVID-19 EN DIABETES
Bij het doormaken van infecties is er een toegenomen kans op ontregeling van diabetes. Daarnaast is er tijdens het doormaken van een infectie en het gebruik van enkele standaard gebruikte medicamenteuze behandelingen een toegenomen kan op het ontwikkelen van lactaatacidose/ketoacidose.
• COMFORTBEHANDELING IN PALLIATIEVE SETTING BIJ COVID-19
Gebaseerd op ‘Respiratoire problemen in de palliatieve zorg, UZ Leuven’ en ‘Richtlijn symptoomcontrole in de terminale fase, UZ Gent’.
CURANDO
O.L.V. van 7 Weeën Ruiselede vzw Maatschappelijke zetel
Pensionaatstraat 8A – 8755 Ruiselede T: 051 68 62 40
administratie@curando.be
CURANDO O.L.V. van 7 Weeën Ruiselede vzw
Pensionaatstraat 8A - 8755 Ruiselede • T: +32 51 68 62 40 • info@curando.be • www.curando.be • Ondernemingsnummer: 0445 499 422 • FLOWCHART BESLISSING OPNAME BIJ (MOGELIJKE) COVID-19 WZC BEWONER
Opgesteld door de samenwerking tussen de diensten Geriatrie UZ Leuven en UZ Gent, Belgische Vereniging Gerontologie Geriatrie Academisch Centrum Huisartsgeneeskunde KU Leuven Crataegus.
Met vriendelijke groeten
Dr. Bergez Ignace – WZC Sint-Jozef, Ruislede Dr. Crepel Thierry – WZC Marialove, Heestert
Dr. Desimpelaere Veerle – WZC De Karmel, Waregem Dr. Lievens Jozef – WZC Sint-Anna, Eernegem
Dr. Mestdagh Laurent – WZC Westervier, Sint-Kruis Dr. Plancke Lies – WZC Herdershove, Brugge Dr. Rathé Liesbeth – WZC Mariawende, Beernem Dr. Verhoeven Werner – WZC Mariaburcht, Dentergem Dr. De Grande Frederik – Arbeidsarts Liantis
Dr. Vandecasteele Stefaan– Dienst Infectieziekten AZ St-Jan Brugge
---
Bijlage 1: protocol covid-19 wzc: ontstollingsbeleid
Bijlage 2: protocol covid-19 wzc: angst / agitatie op covid afdelingen Bijlage 3: protocol covid-19 wzc en diabetes
Bijlage 4: comfortbehandeling in palliatieve setting bij covid-19
BIJLAGE 1: PROTOCOL COVID-19 WZC: ONTSTOLLINGSBELEID
De beslissing om over te gaan tot tromboseprofylaxe wordt best casus per casus genomen op basis van een afweging van het tromboserisico en het bloedingsrisico.
Er is reeds een consensus voor het gebruik van LMWH bij alle gehospitaliseerde patiënten gezien er een toenemende evidentie is dat COVID-19 gepaard gaat met een hoger risico op thrombo-embolie. Voor ambulante patiënten zijn er in België nog geen aanbevelingen om tromboseprofylaxe op te starten, maar in Frankrijk overwegen ze tromboseprofylaxe bij patiënten die verminderde mobiliteit én minstens één van volgende risicofactoren hebben:
• BMI > 30 kg/m² • leeftijd > 70 jaar
• opende kankerbehandeling
• persoonlijke voorgeschiedenis van veneuze trombo-embolie • majeure chirurgie in de voorbije 3 maanden.
Profylactische dosis LMWH
• normale dosis :
o <50kg: fraxiparine 0,3 sc/dag o 50-100kg: fraxiparine 0,4 sc/dag o >100kg: fraxiparine 0,6 sc/ dag • dosis aan te passen bij nierinsufficiëntie :
o GFR ≥ 50ml/min: dosisvermindering niet nodig
o GFR 49-30 ml/min: indien nodig geacht door de arts; rekening houdend met de individuele risicofactoren voor bloeding en trombo-embolie ; dosisvermindering 25-33%
o GFR <30ml/min: dosisverminding 25-33%. Fraxiparine 0,3 sc/dag. Overleg bij ernstige nierinsuffiëntie eventueel met behandelend specialist.
Deze profylactische dosis zou terug stopgezet kunnen worden wanneer de patiënt terug genezen en voldoende mobiel is.
• Profylactische LMWH wordt niet gegeven bij:
1. Reeds op therapeutisch antico: verder, maar dan bij DOAC gebruik interacties met anti-virale therapie nakijken zo van toepassing. (covid19-druginteractions.org) 2. Actieve bloeding (gebruik TED kousen)
3. Bloedingsrisico dat groter is dan het thrombose risico (gebruik TED kousen) 4. Voorgeschiedenis van HIT: gebruik arixtra profylaxe
5. Bloedplaatjes < 25.000/µl (gebruik TED kousen)
Wees blijvend alert voor ontstaan van DVT of longembolen! Bronnen:
(1) BCFI. COVID-19 en coagulopathie: wat met ambulante patiënten? 30 april 2020.
https://www.bcfi.be/nl/gows/3366
(2) Protocol COVID-19 ontstollingsbeleid. Versie 01.04.2020. Dr. Sylvie Snauwaert, Dr. Jan Emmerechts, Dr. Marc Bourgois, Dr. Stefaan Vandecasteele en Dr. Jan Casselman
(3) Behandelingsprotocol voor chronische nierinsufficiëntie in de 1e lijn. Versie 2018. LMN.
BIJLAGE 2: PROTOCOL COVID-19 ANGST/AGITATIE OP COVID AFDELINGEN WZC
1. Agitatie:
Definitie: ernstige mentale of motorische onrust met impact op patiënt en/of zorgverlener, interfereert met normale hulpverlener-patiënt relatie waardoor klinische inschatting en/of behandeling bemoeilijkt/onmogelijk wordt.
Behandeling:
• Gericht op het zo snel mogelijk herstellen van de normale hulpverlener-patiënt relatie. • Dient steeds gepaard te gaan met de behandeling van de uitlokkende en/of onderliggende
stoornis (medisch, psychiatrisch).
• Medicamenteuze behandeling van agitatie wordt pas gestart wanneer andere interventies (bv. geruststelling) onvoldoende werkzaam zijn.
• Het gebruik van benzodiazepines is problematisch gezien mogelijk negatief effect op de respiratoire functie.
2. Niet medicamenteuze aanpak
• Zijn er onvervulde basisbehoeften? Denk aan honger, dorst, toilet, bril, hoorapparaat,… • Is er pijn?
o Overweeg proeftherapie met pijnstilling (vb. paracetamol) indien nog geen pijnmedicatie opgestart
o Overweeg dosisverhoging van reeds opgestarte pijnmedicatie of switch naar andere klasse van analgeticum
• Indien onvoldoende effect van niet medicamenteuze aanpak of bij gevaarlijk probleemgedrag kan behandeling met antipsychotica overwogen worden.
3. Acute agitatie bij patiënten zonder gekende psychiatrische co-morbiditeit:
Dosis:
Risperidone:
o aanbevolen startdosis: 0,25mg 2x/dag
o met individuele aanpassing in trappen van 0,25mg 2x/dag, rekening houdend met een interval van minimum 2 dagen (indien nodig max 1mg 2x/dag)
Haloperidol:
o Aanbevolen startdosis: 0,5-1mg/dag in 1 of 2 giften
o Indien nodig de dosis verhogen na 4-7d tot max 5mg/dag in meerdere giften. o IM toediening: 2-5mg om de 4-8u
• Indien onvoldoende effect: overleg met specialist
• Bij langdurige behandeling hou rekening met mogelijkse QTc verlenging.
• Hou bij het voorschrijven van antipsychotica steeds rekening met de potentiële ongewenste effecten.
• Bij ouderen houden we vast aan het principe van start low, go slow en herevalueer regelmatig de werkzaamheid en de ongewenste effecten.
• Bij acute agressie/agitatie worden de antipsychotica afgebouwd en/of gestopt van zodra de situatie terug genormaliseerd is.
Bronnen:
(1) Protocol COVID-19 medicamenteuze fixatie bij agitatie op COVID afdelingen. Versie 03.04.2020. Dr. De Fruyt J. en Dr. Vandecasteele Stefaan.
BIJLAGE 3: PROTOCOL COVID-19 DIABETES WZC
1. Opvolging glycemies:
• Wees alert voor de problematiek van ontregeling van de glycemieën bij infecties.
• Medicatie kan eventueel anticiperend gestopt of aangepast worden afhankelijk van de ziektetoestand van de patiënt.
• Nauwgezette follow up van de glycemie en de algemene gezondheidstoestand van de patiënt is noodzakelijk.
2. Risico lactaatacidose/ketoacidose
Overweeg de noodzaak tot het stoppen van volgende diabetes medicatie bij COVID patiënten owv het risico op lactaatacidose/ketoacidose
• Metformine (Glucophage, Metformax)
• SGLT2-inhibitoren (Jardiance, Invokana, Forxiga)
• combinatieproducten (Synjardi, Vokanemet, Xigduo, Janumet, Eucreas, Jentadueto, Komoglyze, Vipdomet)
3. Beleid gekende diabetes onder insuline:
insulineschema blijft behouden. Dosisverhoging zal vermoedelijk noodzakelijk zijn.
4. Beleid bij diabetes ontsporing:
= glycemiewaarden nuchter > 200 mg/dL bij niet gekende patiënten/patiënten onder PO medicatie
• Start basale insuline : Lantus 0.1E /kg lichaamsgewicht • Start bijspuitschema Insuman Rapid bij maaltijden :
o >200 mg/dL : + 2E Insuman Rapid o >300 mg/dL : + 4E Insuman Rapid o >400 mg/dL : overleg met specialist
(b.v. 80 kg -> start 8E Lantus en bijspuitschema Rapid bij maaltijden)
• Stop insuline bij dalende infectieparameters. Her evaluatie glycemiewaarden voor ontslag.
Bronnen:
(1) Protocol COVID-19 diabetes. AZ St-Jan. Versie 24.03.2020. Dr.Youri Taes en Dr. Stefaan Vandecasteele (2) Formularium ouderzorg. https://farmaka.bcfi.be/nl/formularium
