Chrysant : gebruikswaarde-onderzoek, zomer 1989 : remstofproef

(1)

Bibliotheek Proefstation Naaldwijk 5 e>é 25

PROEFSTATION VOOR TUINBOUW ONDER GLAS TE NAALDWIJK

Chrysant

Gebruikswaarde-onderzoek, zomer 1989 Remstofproef

A. de Gelder J. Ettema

A.P. van der Hoeven

RIVRO/PTG/PBN PTG

PTG

(2)

INHOUDSOPGAVE

Voorwoord

In de proef opgenomen rasen 1. Inleiding 2. Doel 3. Werkwijze 3.1.Waarnemingen 4. Resultaten 5. Houdbaarheid

(3)

1

VOORWOORD

Bij de samenstelling van dit verslag past een woord van dank aan P. van Dijk, S. Poot en A. Bassie, die als respectievelijk tijdelijk medewerkster en

stageaires hun bijdrage aan de uitvoering hebben geleverd.

Zonder hun inzet en die van anderen was deze proef niet tot een afronding kunnen komen.

(4)

2

-Chrysant remstofproef 1989 Geplant: 31 maart 1989

Rasnaam Inzender

Abba Fides pompon roze

Angélique (87409) Hoek anemoon roze/donker hart

Van Basten Fides anemoon brons-oranje

Cafka Van Loon kleinbl. enkel wit

Calgary Van Loon decoratief wit

Cappa Dark * _anemoon _geel

Casmir (nr. 87158) Van Loon kleinbl. enkel roze

Cassa * _enkel _{wit, geel groen hart}

Cosmic Hoek spin wit

Daymark Fides anemoon wit

Denise Dark Van Ruiten decoratief donkerroze

Expo Hi Ivo anemoon roze

Funrise Fides anemoon roze

Hippo Fides enkel geel

Lingo Hi Ivo enkel roze

Majoor Bosshardt Fides anemoon wit, geelgroen hart

Moneymaker Fides anemoon roze

Mundial Fides anemoon roze

Nikita Hoek enkel roze

Olga Hoek enkel lila

Perlo Hi Ivo enkel roze

Phantom Hoek/Copsey pompon groen

Pink Pompon * _decoratief _roze

Reaction C.B.A. enkel geel

Reagan C.B.A. enkel roze

Reagan Salmon C.B.A. enkel zalm

Recette C.B.A. enkel roze

Recette Dark C.B.A. enkel donkerroze

Reform C.B.A. spin wit, groen hart

Refour * _anemoon _wit

Regoltime * _enkel _geel

Regis C.B.A. mini, enkel lila-wit/geel hart

Rex C.B.A. mini, enkel lila/geel hart

Rudesheim Van Ruiten anemoon wit

Ruflex Van Ruiten anemoon wit/donker hart

Spider (Super Yellow) * _spin _geel

Target Fides anemoon donker hart

Telefleur Van Heyningen anemoon donkerroze

Toon Hermans Fides mini-anemoon geel, donker hart

Victoria Hoek enkel licht

(5)

3

-INLEIDING

De remstofbehoefte van chrysanterassen vertoont onderling grote verschillen. In de jaarrondcyclus voor het gebruikswaarde-onderzoek wordt aan deze eigenschap aandacht besteed in een proef in het voorjaar. Nadat in 1988 een eerste proef was uitgevoerd bij C. van Heyningen is in 1989 een proef uitgevoerd op het proefstation.

DOEL

De behoefte c.q. gevoeligheid voor remstof beoordelen van nieuwe chrysanterassen. Tevens bepaling van de houdbaarheid van deze rassen.

3. WERKWIJZE

Voor de remstofproef zijn op de gebruikelijke wijze de

veredelingsbedrijven voor chrysant benaderd met het verzoek om rassen in te zenden voor het gebruikswaarde-onderzoek (tabel 3.1.). De inzenders hebben ongeworteld stek geleverd dat op één bedrijf is beworteld. De teeltgegevens zijn als volgt:

Plantdatum Begin korte dag Plantdichtigheid Veldgrootte 31 maart 1989 24 april of ^ mei 50 planten/m bed 70 planten - 1,25 x 1,125 m.

De teelt is verder uitgevoerd als een normale chrysanteteelt met uitzondering uiteraard van de remstofbehandeling.

Voor de proef zijn 4 vergelijkbare afdelingen van kas 113 (de bloemenkas) gebruikt.

De verdeling van de remstofbehandelingen was als volgt:

Afdeling 113-2 131-3 113-4 113-5 Bedden* LRLRLRLR Begin KD 24/4 24/4 24/4 24/4 1/5 1/5 1/5 1/5 Remstofconcen tratie in g Alar 64/100 liter water 75 0 300 150 150 75 0 300 Bespuitingen op 27/4 3/5 8/5 12/5 18/5 22/5 29/5 1/6

(6)

4

Door een storing in de scherm- en belichtingsinstallatie van de

afdelingen 113-4 en 5 is de takopbouw van de rassen in deze afdelingen verstoord. Hier kon geen goed beeld van het remstofeffect verkregen worden.

In deze afdelingen zijn wel waarnemingen gedaan en deze zijn voorzover mogelijk nog in de resultaten verwerkt.

3.1. Waarnemingen

Tijdens de teelt is een gemiddelde lengte per veld bepaald op een 5-tal momenten. Dit was + 2 weken voor de eerste bespuiting en daarna steeds vlak voor of na de remstofbespuitingen.

Bij de bloei is per veld in afdeling 113-2 en 3 van 28 takken de lengte gemeten. Tevens is van deze takken de lengte bruinblad, het gewicht en het nummer van de 1 vertakte zijtak bepaald (2 of meer knoppen op de zijtak). Van de eerste 8 takken werden ook nog de lengte van de

hoofdknop tot de 10 zijnknop en de lengte van de steel van de 7e

(7)

5

Voor de afdelingen 113-4 en 5 is per veld aan 14 takken de lengte, lengte bruinblad, gewicht en nummer eerste vertakte zijtak gemeten. Omdat een deel van de takken in deze afdelingen gesplit was is hiervan de lengte van de 1 zijtak (lengte split) gemeten.

Omdat bij de bepalingen per tak het gewicht bij de totale lengte is gemeten is ook nog het totaal gewicht bij een lengte van 70 cm gemeten. Voor afdeling 2 en 4 zijn hiervoor 20 takken gebruikt, voor afdeling 4 en 5 10 takken.

Voor de houdbaarheid zijn per ras 20 takken gebruikt.

Hiervan werden 10 takken direct op de vaas gezet in de uitbloeiruimte. De andere 10 takken werden gedurende 4 uur bij 5 C op water met

uitvloeier gezet, waarna ook deze takken in de uitbloeiruimte worden gezet. In de uitbloeiruimte is de temperatuur 20 C bij een relatieve luchtvochtigheid van 60%.

De bloemen zijn beoordeeld op uitbloei, slap blad en slappe bloemen. In iedere fase van de proef zijn zonodig opmerkingen genoteerd. Dit is ook gedaan door de leden van de beoordelingscommissie die beoordeelden welke hoeveelheid remstof geschikt was voor een ras.

(8)

6

4. RESULTATEN

In tabel 4.1. zijn de lengte en het gewicht opgenomen. De

rassenverschillen zoals te verwachten was vrij sterk van elkaar. Naast takgewicht en lengte vertoont de hoeveelheid bruinblad per ras grote verschillen.

Om enig inzicht in de waardering voor lengte te krijgen is in tabel 4.2. het oordeel van de commissie samengevat.

(9)

a) 4J U a-•H o 0) rH c rH Cu M 1-H p». 00 v£) _o1—4 m m CM rH co _o00 r^. rH o VO O O CM ON ON vO ON vö rH NO P-» CM ON u Wj a) *' j •h 00 on CO o m 00 vo r- rH ON ON rH ON _oCM O co CM rH m ON ON v£> P^ On ON VO z bû N 1—4 rH rH rH rH rH rH rH rH T3 •H *Ü a) cd •C rH rH <D XI 0) c > •H * -JC _* a) 3 * * * * * 0 s-l * * * * * * * «K * * K Xi * * * * * * * M * M •}c _{* *} * M * * 1 in m p^ vO 1—4 r^ fO o r- m CM <t CM rH o r- CM rH r*. CO rH rH >d- vû VO CO 00 rH p^ rH s m p^ vo CM CM r-4 vû m co rH O m O un CM rH oo v£ CO vo CM in r^. CM 00 co 00 P^ r^ P^ 4H <u On ON CM OS ON O 00 ON rH ON oo 00 rH 00 ON o _{oo 00 00}On r*^ ON ON ON o 00 ON ON un un O il u rH rH rH rH rH rH tn es 00 CM 00 00 m ON o ON CM 00 co rH CM ON ON m V£) ON vo CO co CM rH rH ON S3 0) * rH CM r-» CM o * rH O un rH CM •K CM fH * vO CM r»» 00 00 vo m vo P-* ON 00 ON 00 VI > 00 00 rH 00 00 00 oo 00 O ON 00 V£ 00 vo 00 00 p^. 00 NO C M rH rH 0) 00 CM CM o CM m 00 rH O co m O CO 00 CO CM ON r-» P-» VÛ 00 ON CM ON 00 00 ON VO m * . . . • • • 0) M ^d* 00 rH 00 tn ro m CO rH O rH CM rH CM CO CO ON o r^. co rH rH SO VO co co _OrH M 00 00 CM 00 O ON 00 v£ 00 O 00 00 P- O 00 00 On 00 p*» r- ON vo 00 ON ON ON 00 00 ON r- m m rH M 1—H t—4 rH rH 0) 6 o 0) _•>» CJ r-» rH m On <t 00 ON rH CM o CM m CM CM O p^ co p^ ON 00 CO m ON ON O CM < 0) C * m m rH o> ON co O CO CM 00 00 m m m * rH 00 co co ON rH H un uo rH rH rH o O 00 0 •h M On ON m 00 00 O On r^» O rH 00 00 00 rH oo O oo 00 F-* ON 00 ON ON ON O On O O 00 vO m •c M rH rH rH rH rH rH rH rH rH 0) u <U m CM ON CM CM P-. CM CO r-* ON On CM uo m \D 00 rH CM 00 p^ O rH ON VO m ON m ON vo T3 M •

. .

. • . . . • • • • • . . c c ON ON vO o m O ro r-» ON r- ON O CM ON CM P- 1-H rH CO co 00 <f CM m CM On 00 O vo O CM 0) 0) * rH rH PO 1-^ ON CM ON ON ON rH o rH O rH ON O rH O O rH rH 00 rH rH rH CM ON o rH 00 r*. rH M rH rH rH iH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH •H CM 00 00 CM r- O iH O 00 uo CM CO ON 00 O CM CM rH \o 00 m 00 <t CM \o m in m co CM r^. •M o s m rH r-N O \o CM co CM ON 00 un rH o vû 00 rH m vO un co ON CO P^ ON ON r- ON r- _{m vO} <A (U O ON CM CM co o O CM O ON 00 ON ON CM ON CO rH 1-H rH O rH ON ON O CM rH rH CM O rH ON 00 U o rH rH 1—^ !—• r-4 rH r-4 rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH <0 bû > _f- o 00 00 On CO 00 CM m cO rH CM CM rH in m CO CO \o O NO rH 00 r^. 4J •H M * o CM ON 00 00 00 CO CO M CO m M m m * O co vO P^ CM CM o CM oo On o a> > CM O m co pH CM CM rH O ON rH o rH co CM co On rH O m CM CO O rH o 00 E ES M rH rH rH r-W r-^ rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH C O vo CO in CO CO CO ON VO CM m m 00 ON CO rH rH rH rH 00 v£ <t m m rH rH CM CM o 4) O * • • • •

.

• • • • 4J r*» l-l on o H in vo O O 00 CM r- co 00 V£ ON P^ ON O vO 00 P^. o m 00 rH V0 00 CO CO ON p-c M O rH CM co m rH CM CM rH rH ON O O CO ON vO O CM rH CO 00 o iH CO CO CO co rH CO P*» p*^ (O a M rH rH rH rH i-H iH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH U m rH vO 00 ON O r^ m 00 CO V0 CM ON O ON CM \£> v£> O CO O O ON CO VO CM ON un S-l iJ

.

• • . . . • •

.

• •

.

» . J3 _X1 _* ON O m H i-H r-4 _o»H CO r^ 00 m ON O 00 •K CM CM m O un CM m -3* ON v£ 00 00 CM On U U M ON o rH CO O ON CO O ON p** O 00 O p*. ON rH CM rH O ON ON ON rH rH rH CM rH rH On 00 •H M rH 1—4 rH 1—4 rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH rH C _cfl s _ bû

.

. •

.

. .

.

. .

.

• • . .

.

• • • M 1—4 O CO m v£) _CO vO CM co N«0 m 00 O un P^ O ON 00 m r- rH ON rH CM O P-> O r^. iJ cfl * on o 00 r-4 00 1^ rH 00 r^ 00 r*«. ON 00 ON ON ON r^ 00 ON 00 O _O00 O rH ON _O_OON rH a) H M rH i-H rH rH rH rH rH rH rH « O TJ « u <4-1 ni C T3 c TO C cd H 0) cfl a > _{T3 a)}a> > x C •o JJ c 0) •H w •H m m m m m un m m m m m m m m m un 4J S rH bû bû • • cd 0) cd O <D 00 ON 00 co 00 00 00 O 00 00 o 00 o 00 00 oo ON ON o ON _{00 00 ON 00}O rH ON O ON ON jj O •u O ,0 rH rH rH rH rH rH rH rH u 3 •o (0 u 0) cd C cd A 0 M M » C s U C U en U 0 rH cd rH <D 0) U cd 0 a) Ou cd Q a)

.

3 4J cd a cQ -M g C 00 e cr W a

>,

X 0) cd rH S 0 O a> a> S «H •H cd U U O U 0) en U S cd cd O PU »H £ C 4J u S ±J rH i—1 CQ cd •P4 cd cd cd »H cd (A •H O O O >> •H u O u U cd cd U u 5-1 rH en a> cd 0> S w a to S S •H O U a fcû 0 a> •H cd rH _{c M O}bû bû 0) 0 0 •H Xi en ,û bû c <4-1 Vi (n a rH » £ a C a C •»—> C C M Ö0 U cd C cd cd a3 O Ü <4H bû bû X cd cd C cd cd cd cd cd cd o cd 0) X 3 •H •H cd 0 3 •H rH <D •H 4> O) a) a) a) 0) O a) 0) H Cd C < > u ÇJ u u u CJ a a u U, X j X 23 * z O CX) Ol OH cd cd cd ûâ cd cd cd cd cd

(10)

«H 00 N T3 •r-l XI 0) (fl •C r-l ^ ₀₎J3 0) C > 'd a» 3 O >-i as jo e u (U 4-1 bO C (U hJ 00 c s O O a _O u 4= o •H s _a) tsO M _<d H c -u a} o _{cd 4-1 (4-4} <0 •o C fi _{T-t txâ •o a) _{T3 3} •H S rH Q) <Ü O 4J r>» 00 m O 00 m O 00 00 00 00 * rH o ON rH rH * * * * * * * * m CM CO r-» rH ON a CM VO 00 00 * r-* VO o 00 1^ ON M CM CO CM rO * . • M O * rH o _*CM O h-_M ON as vO p*» o CO rH \o m ON ON CM 00 00 * o o ON rH * vo rH M ON o 00 r** o ON M rH rH o 00 r- ON CO CM rH 00 _* un * O rH O r>» 00 CM O M rH rH rH rH O O 00 oo m S rH 00 o _*rH 00 a) O vO rH rH O rH O a rH rH rH rH rH rH m CM CM m CO <o * * v£ O * PO CO O > co CM rH o rH CM M rH rH rH rH rH rH CO O VÖ CM rH * • « M 00 _* O * CO sO M ON rH O O rH rH M rH rH rH rH rH CM CM O r-v 00 * * ON CM * CO m M O rH O O rH O M rH rH rH rH rH rH CM O ON ON O CO CO 00 rH m O •Je CO v£ CM * 00 v£ rH CM ON ON ON M rH rH ±J c C0 «H 00 bû o a) o X* C0 «0 al r*. 00 o ON •X 00 ON 00 • cd rH 1 ₁ ₀rH •H & 1 3 » l-i c 1 O in O O A •H > co 1 r-» m O 0 c 1 Ü) rH CO "O M rH cd 1 c •H a rH H a 1 •H X X X Î* 0) 0) •H 1 <1> rH 4J rC X 4J rH OS u 1 T3 0> 0) CO 0) U 4) <4H O 1 c ₁ ₁ 0) H 'O <4H o- rH 0 o Ë ' M 0) 1 3 3 3 <d 4> 0 •H 0) ' 0) M M > O ai co H H H > O ' CQ M M M M X _* "O _cd rH jû c •h 3 u a> a> > u _a) <D M * * * * * 'O _cd

(11)

9

Tabel 4.2. Remstofbehoefte volgens beoordelingscommissie en de mate van trips-aantasting in de chrysantenproef. Ras 0 75 150 300 Tripsaantasting Abba 0 ++ ** Angélique 0 + ** Van Basten - ** Cafka 0 + ++ ** Casmir - -H- ++ * Cassa - + ***** Cappa Dark - 0 ++ **** Calgary + ++ ++ *** Cosmic - + * Daymark - + *** Denise Dark 0 + **** Expo 0 ++ *** Funrise - + ++ *** Hippo - 0 ** Lingo 0 + ++ *** Majoor Bosshardt 0 + ++ ** Moneymaker + ++ ** Mundial - 0 ++ ***** Nikita 0 + ++ **** Olga ++ ++ ++ * Perlo - + ++ ** Phantom - ++ ++ ++ ** Pink Pompon - ++ ** Reaction + ++ * Reagan ++ ++ ** Reagan Salmon - - -H- *** Recette ++ ++ ** Recette Dark ++ ++ *** Reform 0 *** Rego1time + ++ ++ **** Regis - ++ ++ ++ * Rex 0 ++ ++ ++ * Rudesheim *** Ruflex - + ** Super Yellow - + ++ * Target 0 ++ ++ ++ *** Telefleur Toon Hermans - + ++ ++ *** Victoria - ++ -H- *

-- - veel te weinig remstof - te weinig remstof 0 - genoeg remstof + - te veel remstof ++ - veel te veel remstof

* - iets aantasting

(12)

10

5. HOUDBAARHEID

In tabel 5.1. is voor de houdbaarheid van de rassen onderscheid gemaakt tussen wel of geen herstelperiode.

Hieruit is af te lezen dat de rassen Abba, Angélique, Cosmic, Denise Dark, Moneymaker, Perlo, Pink Moon, Reachon, Rudesheim en Super yellow geen hinder hadden van transport.

Sommige rassen daarentegen kunnen slecht tegen transport zoals Calgary, Recette Dark, Regoltime en Regis, en gebruik van uitvloeier geeft geen beter resultaat.

Andere kunnen eveneens niet tegen transport, maar herstellen goed zoals Van Basten, Cafka, Cassa, Cappa Dark, Mundial, Nikita, Olga, Reagan, Reagan Salmon.

(13)

11

Tabel 5.1. Houdbaarheid.

Ras Her- Gemiddel- Slap blad Bruine Overige

stel- de houd bloem

perio- baarheid dagen aan- aantal

de tal takken Abba 1 14.1 5.4 10 0 0 2 17.0 13.0 2 0 6 Angélique 1 16.9 15.9 10 1 5 2 19.4 16.8 9 0 10 Van Basten 1 5.3 3.5 10 0 0 2 23.7 - 0 10 10 Cafka 1 9.3 2.0 10 0 0 2 28.0 12.5 10 0 0 Cassa 1 3.0 2.0 10 0 0 2 15.4 9.0 2 0 10 Calgary 1 8.1 8.1 10 0 0 2 27.1 24.1 10 0 0 Cappa Dark 1 5.5 4.0 10 0 0 2 6.4 4.8 10 0 0 Casmir 1 21.9 10.6 10 0 0 2 31.0 29.6 5 4 4 Cosmic 1 20.7 15.0 10 10 0 2 23.3 15.0 10 7 0 Daymark 0 - - - - -Denise Dark 4 1 28.9 27.3 6 0 7 2 26.1 27.0 2 0 8 Expo 1 6.2 3.0 10 0 0 2 12.2 11.2 10 0 0 Funrise 1 15.0 10.3 10 0 0 2 20.8 20.2 10 0 0 Hippo 1 3.0 3.0 10 0 0 2 10.8 6.7 10 0 0 Lingo 1 1.0 1.0 10 0 0 2 11.8 9.4 9 0 0 Maj. Bosshardt 1 o - - - - -Moneymaker L l 27.2 18.6 7 0 0 2 29.2 31.0 2 0 0 Mundial 1 5.7 5.7 10 0 0 2 15.0 13.7 10 0 0 Nikita 1 5.0 2.0 10 0 0 2 19.8 9.2 10 0 0 Olga 1 3.6 2.9 10 0 0 2 13.8 12.1 10 0 0 Perlo 1 13.9 13.7 10 0 0 2 14.3 14.3 10 0 0 1 - geen herstelperiode 2 - herstelperiode

(14)

12

Vervolg tabel 5.1.

Ras Her- Gemiddel- Slap blad Bruine Overige

stel- de houd bloem

perio- baarheid dagen aan- aantal

de tal takken Phantom 1 14.7 2.6 10 0 10 2 19.0 12.0 9 0 10 Pink Pompon 1 27.4 21.6 5 0 6 2 17.2 15.6 5 0 7 Reaction 1 22.5 14.1 10 0 0 2 26.9 23.9 10 1 0 Reagan 1 9.3 3.8 10 0 0 2 22.2 18.5 4 0 9 Reagan Salmon 1 6.6 5.1 10 0 0 2 23.8 23.0 9 0 3 Recette 1 5.8 2.6 10 0 0 2 12.1 7.1 10 0 0 Recette Dark 1 3.6 3.0 10 0 0 2 7.3 7.0 10 10 0 Reform 1 12.4 9.3 10 0 0 2 21.8 16.5 4 0 9 Rego1time 1 9.2 7.4 10 0 0 2 7.8 7.3 10 0 0 Regis 1 3.0 3.0 10 0 0 2 7.0 6.6 10 0 0 Rex 1 2.3 2.0 10 0 0 2 10.8 9.4 7 0 3 Rudesheim 1 12.5 6.7 10 0 0 2 16.6 12.0 10 0 0 Ruflex 1 - - - - 0 2 - - - - 0 Super Yellow 1 23.0 15.0 10 0 0 Super Yellow 2 21.9 15.0 10 7 0 Target 1 7.9 4.7 10 6 0 2 11.5 7.3 10 0 0 Toon Hermans 1 21.0 9.6 10 0 0 2 13.6 9.0 10 0 1 Victoria 1 3.2 3.2 10 0 0 2 11.8 6.6 10 0 0 Gem. 1 11.4 7.6 9.7 0.5 0.9 2 17.6 14.0 8.0 1.1 2.3