Rentabiliteit van de groenteteelt op het eiland IJsselmonde : begroting 1958

(1)

Li

33%

b

Begroting 1958 R a p p o r t N o . 3 3 2 ^ ONTVANGEN «A

10 JUL11959

x BIBLIOTHEEK , Landbouw-Economisch Instituut Afdeling Tuinbouw

(2)

(3)

INHOUDSOPGAVE

Biz.

WOORD VOORAF 3

1. Doel en werkwijze 4

2. De steekproef 4

3. De groepering der bedrijven 5

4. De resultaten 5

5. De spreiding van de gemiddelde rentabiliteit 8

6. Het gezinsinkomen 8

7. Vergelijking met 1957 9

(4)

WOORD VOORAF

Dit rapport geeft een voorlopig "beeld van de finanoiële resultaten van de groenteteelt op het eiland Uselmonde over 1958.

De oijfers berusten op een begroting, in het bijzonder waar het de kosten betreft. De opbrengsten werden aan de opgaven van de veilingen en overigens aan informaties op de bedrijven ontleend.

Het rapport is samengesteld op de afdeling Tuin-bouw door A, Holkamp,

DE PLV. DIRECTEUR,

{IT. J.F. vân Riemsdijk)

' s-,Gravenhage, juni 1959

(5)

1. Poel en werkwijze

Het doel van het onderzoek is een inzicht te verkrijgen in de financiële resultaten van de groenteteelt op het eiland IJselmonde, nader te onderscheiden in die van Barendrecht, Rid-derkerk en omgeving en van het veilinggebied Zwijndrecht en omstreken. Een onder dit laatstgenoemde gebied ressorterend aantal bedrijven te Dubbeldam (eiland van Dordrecht) is mede in het onderzoek opgenomen,

In dit rapport zijn de resultaten over het kalenderjaar 1958 op basis van een voorlopige berekening weergegeven. De de-finitieve cijfers,voor de berekening waarvan moet worden ge-waoht op het beschikbaar komen van de jaaroijfers van de boek-houdingen, zullen eerst in 1960 kunnen worden gerapporteerd,

Een toelichting op de gevolgde werkwijze bij het bepalen van de voorlopige oijfers is gegeven in bijlage 9. In deze bijlage is ook een verklaring gegeven van de in het rapport

gebezigde begrippen en kengetallen. 2, De steekproef

De steekproef, waarop het onderzoek is gebaseerd, omvat in opzet 15$ van die groenteteeltbedrijven in de bovengenoem-de gebiebovengenoem-den, die ten minste aan een man volledig emplooi ver-schaffen en die niet, of slechts in zeer geringe mate, met

andere takken van bedrijf zijn gemengd. Bedrijven met overwe-gend deelbouw zijn niet in het onderzoek opgenomen.

De gegevens voor de bedrijfskeuze zijn ontleend aan inven-tarisatiecijfers van de oppervlakte land- en tuinbouw over het jaar 1956". Met inachtneming van de bestaande bedrijfsvorm- en bedrijfsgrootteverhoudingen is de keuze van de bedrijven voor de steekproef willekeurig uit bedrijven, welke hun boekhouding door administratiekantoren laten verzorgen, verricht.

Voor het kalenderjaar 1958 konden in Barendrecht e.o. 50 bedrijven, d,i, + 90$ van het gestelde aantal, worden geworven. Voor Zwijndrecht e.o, omvat het onderzoek over 1958 41 bedrij-ven, d.i. rond 100$ van het aantal benodigde bedrijven.

Het aantal steekproefbedrijven per gemeente bedraagt: Barendrecht 16 Ridderkerk 18 Heerjansdam 5 Rhoon/Poortugaal 11 50 bedrijven Zwijndrecht 22 Hendrik-Ido-Ambaoht 13 Dubbeldam 5 41 ': Totaal 91 bedrijven

(6)

3. De groepering der "bedrijven

De bedrijven zijn gegroepeerd naar klassen van intensi-teit. In het opengrondsgeMed van Barendrecht e.o. zijn daar-toe als maatstaf de kosten per are beteelbare oppervlakte ge-nomen .

Barendreoht e,o,

meer dan f. 100,- kosten per are 14 "bedrijven f. 70, f. 100,-. kosten per are 15 " minder dan f. 70,- kosten per are 21 "

50 bedrijven In het glasrijkere Zwijndreoht zijn de intensiteitsver-sohillen tussen de bedrijven als volgt tot uitdrukking ge-bracht .

Zwijndreoht

overwegend glasteelt 13 bodrijven gemengd glas- en opengrondsteelt 15 " overwegend opengrondsteelt 13 "

41 bedrijven 4. De resultaten

De voorlopige resultaten zijn neergelegd in de bijlagen 1 t/m 4 (Barendrecht e,o,) on 5 t/m 8 (Zwijndrecht e.o.).

In de bijlagen 1 en 5 zijn resp, het grondgebruik en de

arbeidsbezetting gemiddeld per bedrijf weergegeven. De bijla-gen 2 en 6 geven - eveneens gemiddeld per bedrijf - een beeld

van de kosten, de opbrengsten en het netto-overschot en be-vatten de kengetallen, waarin de rentabiliteit en het inkomen tot uitdrukking zijn gebracht.

In tabel 1a is een samenvatting gegeven van de cijfers uit de bijlagen 1 en 2 (Barendrecht) en 5 en 6 (Zwijndrecht), In

tabel 1b zijn deze samengevatte oijfers per subgroep tot uitdruk-king gebracht.

(7)

Tabel 1a

SAMENVATTING VAU DE VOORLOPIGE RESULTATEN GEMIDDELD PER BEDRIJP

Aantal bedrijven Staand glas verwarmd

" " onverwarmd Platglas

Opengrondstuinhouw

Arbeidsbezettlng in manjaren Gemiddeld geïnvesteerd vermogen Idem per manjaar arbeidsbezet-ting Opbrengsten Kosten 1) Netto-overschot ' Notto-over schot: por f, 100,-. kosten per aro opongrondsteelt por f«.100,- gemiddeld goïnvosteerd vermogen per mänj, arboidsbeaetting Arbeidsinkomen per manjaar Gezinsinkomen per ondernemer

Barendrecht e.o.

50

1

6

8

279 2,8

51000 18000 21100 23300 •/. 2200 •A 9

/•

6 *

4 /- 190

3700 5700 OVER 1958, Zwijndrecht e.o.

41

5

12

24

179 3,3

71000 22000 3O5OO 297OO

8OO

3 -1

230

4700 8000

1) / i s n e g a t i e f .

(8)

Tabel 1b SAMENVATTING VAN DS VOORLOPIGE RESULTATEN OVER 1958,GEMIDDELD PER BEDRIJP

(indeling per subgroep)

Aantal bedrijven Staand glas verwarmd

" " onverwarmd Plat glas

Opengrondstuinbouw

Arbeidsbezetting in manjaren Gemiddeld geïnvesteerd ver-mogen

Idem per manjaar arbeidsbez. Opbrengsten Ko st en 1 ) Netto-overschot ' Netto-overschots por f- 1 0 0 ^ kosten per are opongrondsteelt por f; 100,- gemiddeld

geïnvesteord vermogen por manj »arbeidsbezetting Arbeidsinkomen per manjaar

Gezinsinkomen per ondernemer

Barendrecht kosten meer dan f. 100,-per are 14 4 15 16 193 2,9 68000 23000 26400 28700 /2300

/•

8

' -> A 3 / 810 3900 5700 kosten f.70 -f.100,, per are 15 -4 6 194 2,2 37000 17000 139OO 17300 *3400 A 2 0 A 14 /. 9 /1520 2900 5000 e.o. Kosten minder dan f.70 per are 21 -2 5 397 3,1 50000 16000 22800 23900 /1100 •A 5 A 3 /. 2 / 400 4000 6200 Zwi; glas- be-drijven 13 17 13 39 75 3,8 94000 25000 42800 40000 280c 7 ~. 3 740 5300 9700 ndrecht e glas-open, grondsbe-drijven 15 -18 20 173 3,1 66000 21000 269OO 26200 700 3 -1 220 48OO 7700 . 0 , operu grondsbe-drijven 13 -3 13 291 3,0 53000 18000 22300 23500 /1200 A 5

/ 3

/ 2

'/. 42c 4000 57OO 1 ) / is negatief. 1344

(9)

5, De spreiding van de gemiddelde rentabiliteit

In de bijlagen 3 en 7 is de spreiding van de (ongewogen)

gemiddelde rentabiliteit, voorgesteld door het netto-overschot per f, 100,- kosten, grafisch weergegeven. De gemiddelde renta-biliteit per groep is in deze grafieken met een pijl aangeduid.

Beperken wij de rentabiliteit skiassen tot die van '"winst" on"verlies", dan blijkt uit tabel 2 welk percentage van de be-drijven rendabel is geweest (kolom 1 ) , resp. welk gedeelte van de produktie deze bedrijven omvatten (kolom 2 ) , De winstgevend-heid van de grotore ten opzichte van die van de kleinere bedrij-ven komt in de verhoudingsfactor (kolom 3) enigermate tot uiting.

Tabel 2 HET AANTAL WINSTGEVENDE BEDRIJVEN IN PROCENTEN VAN HET

TOTALE AANTAL BEDRIJVEN PER GROEP

Barendreoht e , o . Bedrijven met«

meer dan f, 1 0 0 , - k o s t e n p e r a r e

f , 7 0 - f , 1 0 0 kosten p e r a r e mindor dan f , 7 0 , - k o s t e n per a r o T o t a a l Zwijndrecht e . o . G l a s b e d r i j v e n G l a s / o p e n g r o n d s b e d r i j v e n Opengrondsbedrijven T o t a a l Winstgevende b e d r i j v e n a a n t a l i n io 1 * 43 13 38 32 69 40 23 44 aandeel p r o -d u k t i e (op k o s t o n b a s i s ) 2 34 15 54 38 73 57 34 58 Verhoudings-f a c t o r 3 * 80 115 140 120 105 140 150 130

6, Het gezinsinkomen gemiddeld per ondernemer

Voor de samenstelling van het gezinsinkomen dat gemid-deld per ondernemer uit het bedrijf - volgens onze voorlopige berekeningen — werd verkregen, raadplege men bijlage 4, De spreiding van dit gezinsinkomen is in tabel 3 tot uitdrukking gebracht.

(10)

Tabel 3 AANTAL ONDERNEMERS PER

(in

1°)

Barendrecht e,o. Bedrijven met: meer dan f,100,-kosten per are f.70,- - f.100,-kosten per are minder dan f,70,-kosten per are

Totaal Zwijndrecht e,o, Glasbedrijven Glas- /opengrondsbe-drijven Opengrondsbedrijven Totaal Aan-tal be-drijven 14 15 21

50

13 15 13

41

Aan-tal onder-nemers 22 17 27

65

19 24 17

60

INKOMENSKLASSE Inkomensklassen in gld. minder dan 2500 27 12 26

23

11

8

7

25OO . 5OOO aantal 14 35 33

27

5

21

35

20

5OOO 75OO 7500 10000 ondernemers 27 41 4

21

16 8 18

13

14 6 15

12

36 38 41

38

10000 15000 1 in io 14 6 11

11

16 25

.15

meer dan I5OOO 4 11

6

16 6

7

7. Vergelijking van de bedrijfsresultaten met die van 1957 Ter vergelijking zijn in tabel 4 de definitief berekende -resultaten over 1957 naast de voorlopige cijfers over 1958 be-knopt weergegeven.

(11)

VERGELIJKING BEDRIJFSRESULTATEN 1958

(groepering 1958)

Tabel 4

MET DIE VAN 1957

Aantal bedrijven Netto-oversohot

gemiddeld per bedrijf 1957 1958 N et t o- o ver soho t per f, 100,- kosten 1957 1958 Arbei dsinkomen per manjaar 1957 1958 Gezinsinkomen per ondernemer 1957 1958 Barendrecht e,o. totaal

50

1490 /2200 7

/9

4820 3700 7900 5700

kosten per are >f.100

14

3060 ^2300

11

5520 3900 8540 5700 f.70 -f.100

15

•/&40 /3400

/5

/20 3910 2900 6600 5000 <f.70

21

2100 /1100 9 /5 4840 4000 8240 6200 Zwi.indrecht e.o. totaal

41

3150 800 11 3 5300 4700 9450 8000 glas- be-drijven

13

6210 280O 17 7 5960 5300 12650 9700 glas/ opengronds-bedrijven

15

1660 700 7 3 4900 48OO 778O 7700 opengronds-bedr.

13

1820 •/A 200

9

489c 4000 8420 6700

(12)

o © ö © • p CQ -d U © -d ö •H S O c— «H CJ O C O © O V O O I A ^ C V I OJ r o M *=t- O N T - n-> m C M r O CÖ <M v _ ^ > _ • . • T -<M t - CM ON m i n ^ t «sf CM CM O i- O OJ i n T - C \ T - ITN O CA i n O O 'M

ei

i n _o C M © u ^ • ^ • o W » - 0 0 vo CM T- rO ^ ^ VO ON •«H-mco i n cv)

s

C M C M rO O VO O 00 CM (TNrO 1 - CM <- I I I CM ON C— € I

•S

O o © • © <H o IfN LfN © IfN linCMvocO t - 00 Cl COO-W CM O N rO ON VO ON v* T- C M ' C M C M IfN i n CM i n CM ON CM O f C M CO * -«V « b « » * S ' " l i l m ON CM ON VO o ri l+> d a Xi cd © o -P h © o cd u En ffl -9

o

i n C M o m * ± C O "frVO ONCO T - T - CM rO C— ON t— CO CM-•*frCO O ON ON CM CM -3- ONinvo vo. ( * 1 ^ V O w ^ • * « h • » *- I I I VO CM VO m •H © ö o © «o o © O - H H S +» ,3 © © Çt • r i B j û » O fi O h O * o

•s

I» •d o

tb

s

<0 a) o to ra •d * d +»

•s

• H P< +> ©

i

H © ft ft O © H CI) +» M © !> •H m +» 4s O

•s

+» CQ • d O & © ft o t« rH W PH

S«

o ci! EH HH © ce) ft © -d S © > 't~i • d -H fH «H +» © fH O ©

9 s

ö s •H

Â

© Ö bD © © © a «H o © © ft •d © bû © !> 4> •H

I

s

9

-d •H ©

S " '

5 g

CQ fH © © © a o u o

ê

•d •H © -5t

(13)

cv © to H •ro ' H O • p o CO O N < H T - ' Q • H

S «S

> (1) O rO £-5 fH H © Ej ft " ^ _ • S "© m -ri M -ci PH - H H P H * P M pq © HH <$ 0 O r-i H fn O O >

g-ê

© Ö H S O «H o o <H «H h r -© • 0) <H a H J -P tà © o o • F M ) » O CÖ h © E H pq Td CO LT» O i n (I) • H O O O O O O O o o o o o o o CM C— CM O IvJ i n t -T- -T- r- m co •«* CVJ o o o o o o o o o o o o o o r O I A r - CO O m r-r- T - T - 0 0 CVI C M O O O O O O O o o o o o o o ON r o s f «"O " * t * t O CM C M v f ON VD <*"> O O O O O O O

o o o o o o o

t - o \ m ON i n ^ t ^t T - r- n co ' t w o o ON CM O O m C M O O O _O i n n~> CM O o o o

o o

i n ON i n CM o o ^-o C M O o o CM O o

5

o o m X o o O O CM CM X ö CD • P H CD CO O ra U CD ft Ö O -Ö CD H ra ö •H H Q> (J0 O M © bû •H 14 O t> O - p o EH b0 Ö •H > •1-3 •H

5

-p o cd PH ö CD co -d

•3

CÖ • p co £> •H ö CD ra M CD a CD Ö CO c o ö CD r-i cd • H (4 ö CO

t

CD !> Ö co - p ra Ö CD r-\ CD ft &

ft

d cö cô +» O EH CO © +3 bo ra © © o u > © © • p to © u ft O © bû t n r o CM O o X X X X o o o o O C M • * * v o 0 < t O \ p o o CM t - OJ O O i n ON o

xxx S

w

.*"

CO | r O O O O T - O O 00 ON- t— X X X " ^ ( ^ « 4 3 -5J- _o ON o o X X X X o o m i n

(14)

DE SPREIDING VAU DE BEDRIJFSUITKOMSTEN OVER 1958 (elk vakje s t e l t een bedrijf voor)

Aantal bedri jven

2 r

—r

00

Z50 /30 ZlO |

Heer dan f . 100,- kosten per are ( H bedrijven)

10 30

Z70 Z50 # 0 j / 1 0

/20

Van f. 70,- t o t f . 100,- kosten per are (15 bedrijven)

n

10 30 4 l

-m

/.5C

n

0

1 jflo

1 0 : 0

Hinder dan f. 70,- kosten per are (21 bedrijven) ZI5 10 8 6 4 2 13M /70 #50 /30 f / 1 0

'M

Alle bedrijven tezamen (50 bedrijven)

/— • verl ies

I gemiddelde v.d, groep (ongewogen)

(15)

tu) ci ?-\ •n 'H m co m CA fr 2 1-3 H P 3 CD m -d EH O W h O EH P I H t g Cl) îq -d b -H M a co *. fe; ra H u c<i © ü -o •H EH O fr W © M S -H 5 } ft > O EH w o H

S"

O •P

i

o cd S4 CD P< Ö CD +> DJ O M Ö cd rd O t— m » CD < H •d ö ö •M cd a ^ ( o o r- o T — • • tH <H Çj S O ti O T -M • CD « H O S H I -P cd ri M • CÔ CD O O HJ M CD • O Cd U CD En PQ "3 T — CM i n T — <3" T — O i n c CD > • n •H

£

Kr

r— T — CM CM V£> VD m U CD a CD Ö U CD -d O O Ç^ X o o o r o X O O i n T — X o o r— X -p o rf o Kl U O o o\ •vt-o o _{I r} -i n O o rO i n o o 1 — i n U © a © Ö (H CD -d S o *d •H CD O O r— O o ON o o (M T — o o o\ ' d H cd cd • P CD r Û Ö

ê

-d fn CD CD i-H d o rH CÔ Ü CD t<0 Ö •H m o o c— •st o o o m o o o i n O o m «st «M • o •rf

•S

CD rQ •P •H d fH CD a _O Ö u © -d C o © <d ö cd O O i n T—i O o o C\J o o c-o o • ^ r— Ö © ni © •H M Ö •H H 2> ttf >d •H © O O CM ^O O o o m o o r— i n o o t— i n «H • n •H

5 a

(16)

m ©

J "3 !"

© O I - H P i H © H IQ ' O \ J -d -H Ö ta ri ö H <? o3 © o >y t> O O QQ,Q © ca •% 03 1 - H O ^> T3 r H 1 - P cô S jc4 » l Ö ' n O O o £ u © E H tSJ 13 ro *— m T * -ro T-* T—, •si-Ö © • o • H © fi H cô 4 *

S

cô -aj O ^ VO m i n o \ £ . r O o O C—

T-8tt

r O c O o ^ vo vo OO ^ f 0) cd m «H h t)0 © • P 3 a g H fi

»g

ö q

i

§ ö h cô rd h _{o3 Cl)} •P ra

s *

a «5 m I 1 t ©

ö

ai I I 1 ©

ë

ro (M ro • * • * # » © vo O O

S"T * * • S"T -Q * * *>. *V fc t r s O o cd

S

s h H • Œ

g

pq S ta

31«,,

O g co t o „ fi +i •«-» flStffi s a s © a q o > _{< M P O} EH 0 3 C— O T -« » • -« -« * T— T - O \o *t C— • * •» «V i r \ v - o T— rO i n o o # » • » • « rOeo O VO CM VO «*•»•* m r - o Q 3 H ^j ç~ P H r3 b> O CO h «g © i4 a a t o a co do ~ fi - p # H A X 0) (H s a s © *3 .fi o k •3 M EH O E H CO C\j •*. ro T — m «\ o (M VO •» 0 0 ro ro •» "«t CM CO

3

_Ü E H

3

P4 CM m ^ i r \ r o CM VO m C M I T i r -i ~ * * * " 1 l > -O C—CM v o •»T

-a

»_ °

I? •-« p © O P) m Pi

H

ä

g 8

C0 03 P © fe - P © O S Ö 0 - P « © © - r i O O O p S (H fH fi pq o !> fi P H O c— o ro ,_ s -CM ro "<* O CM CM Ë d O fi _Ö • H

£

•3

cô

+»

_o EH CO co 1 t 0 0 CM • P r H © © • P © © > Ö ©

S

o fi -d

S

• 3 i n T -4 CM 0 0 CM 0 0 i r * «d $ fi _U © > ro ro CM ON ^* "<t CM • S © Ö © -d cô P< © «d C © !> •o • r i r H fi •v «H r i PJ ^-ro •<=)-ITv i n CM O ON <r» O o\ CM ©

1

_{r H}

l

il

a

s

© -d O r H cd • P C cô < lT\-r~ r- r O ^ • ^ t - ^ t _{W «v • * *»} T - o o o T- o o o CO CM CO r o «^ «\ «k «\ t - O O O CM CM CM r } -i n ^ t I T v r O 0% « l «ta «k T - O T— O o m o i n VO r o O r o •k «« *k v\ 1- O T - O O O • s ro T -T—. •» ro O 30 •s ro O ro «« ro CM vo i n vo T ™ i n ON i n • — > ^ s • H © ö U r = r = © cd . g , r? © S H cô ta r. - - - - # H ^ ..„ o

^ s

3

°

CO - r i Ö N - * H - P O r i © H - P © CD 0 O m | G" S © N u © © O ö CO © ö -d to o fi a u © r i tn M © © r H © r i * d Ö >ti O ft(D - H h Ö Ö P i © © O ' H +> i û >d N m m U s © © cô O cô o -d ta {> H © ^ CÔ CÔ Q !> - p - d O »d E H - d • H - H © = = = © , Q ^ U U < 'A

(17)

vc 05 ci H •1-2 • H

ci-A

i -d -H Ö Ö fj a) o •y ö ft h © © o to,Q > r O O O O O O O O o o o o o o o » o\ ^ ^ co o ^ i - T - «3- 0 0 "vf" CM

o

m C M

o

C\J

o

C M

o

CM r

-X

U N r O CM O C M

X X X X

o o

o

c-«çfr VO CO CA «H i - T-3 • H

UU

p 0) O ,Q -d ö o ^ i 6 O - H w ö U (8 O ÖJ Ö H ft<B O O O ,£! !> m O O O O O O O O O O O O O O c—• «3- CM m c— vo 1 -CM -CM • < * ON ^ -CM.

o

C M vo CM

o

vo MO CM O O

o

r O

-

8

O o

o o

CM C O C — % ö o > • r a F^ PM < _ • En "O h3 H h - d pq -cl « -H rO a t-3 ba H P H «

J

o o o o o o o

MD rO i n LOi o\ o CM • ^ t M c o c o T - i < l

o o

_{o o}

m m C M

•^

CO CM 0 0 C M m o o o "3- o o c— m Ir-i n os

•r

o o o o o o o

O i n r o c— CM ^ MD rO CM in ON VO CM

o

VO ON ON CM O O co m

o o o

r O O O CM C - O M - CO o. > tlO • H En P t W O O r H h O O O

a

+3 o Ö CO !> • O •H

ê

ö • H !> •i-J • H O -p o a _PM Ö CD CD -P rH O CD «

S

M CD P i •y

3

trt •p CD ,Q -d •H (D

a

s

CD o -d

a

o

a

CD H cit •H h CD Ö CD • P CO

5

• r i m CD r» o Ö CD S3 CD • d CD -d l> CD - P • P O

§

5 o

o

. ï

bû +» © ©

•8

-y • H ©

•g

§

I

(18)

Aantal bedrijven

DE SPREIDING VAN CE BE DR IJFSU IT KOMSTEN OVER 1958 (elk vakje stelt een bedrijf voor)

Glasbedrijven (13)

P-/50 /30 /10

**1*0 30**

50

4 r

/SO /JO /lOJ

Glas (Opengrondbedrijven (15)

a

10 30 50

Z3

4 r 2 -/SO /30 ZlD / 9 Opengrondbedrijven (13) T r-10 30 50 12 10 8 0 4 2 r /SO

Z:

10 /i —

oï

) Mie bedrijvei 1 0 3(

| 1

) 50

7.

• verlies

T geaiddelde v.d. groep (onçwogen)

Netto-overschot per f . 100,- kosten

(19)

£g

SS

S to

O ^ M H CD CO <H ^ • < - = H >H N O 3 O O) ««) En - H H ft W O S h <i O > O > En - — M O H IS] P H C3 > O

J

rd a CJ CD O > to^H CD ' S ft O O P

J

ra V)

cö >3 r H CD O ^ 3 - p o CD

H-O

5

(D c— T — "^t-C\J ON T -O vo co U CD s CD £ fH 0 "Td a O O O t — X o o ^ h O o ON r™ O o m • p o ^ o W fH CD O o ^t-i n o o i n i n o o r—i i n O O «-o i n M © a © a r t © -e) a o T i • H © fi>

8

3

s

_© P +=

3

M ©

§

> O O • s t r— O o vo o o T — T — o o o T ^ a © t l © r H «1 a •ri H © to nd • H © r O o o c— VD O o t — c— o o t — ON o o o co «H • o • H

5 •a

(20)

Bijlage 9 ALGSM3NE TOELICHTING

a. Begrippen en kengetallen 1• Het netto-overschot

Het economische resultaat wordt tot uitdrukking gebraoht door middel van het begrip netto-overschot. Het wordt gevormd door het verschil tussen de opbrengsten en de kosten. De wijze van "berekening van opbrengsten en kosten is elders in deze

bij-lage toegelioht.

Op deze plaats volstaan wij met te vermelden, dat in de kosten geen bedrag is opgenomen als vergoeding voor de functie van leiding en toezicht van de ondernemer. Baar dit kostenele-ment derhalve nog in het netto-overschot aanwezig is, mag

dit laatste niet zonder meer worden aangezien voor de bedrijfs-eoonomisohe winst,

Netto-oversohot gemiddeld per bedrijf

De kosten, de opbrengsten en het netto-overschot zijn voor elke onderscheiden groep van bedrijven in een gemiddeld bedrag per bedrijf weergegeven. Behalve in absolute bedragen per bedrijf is het netto-oversohot - ten behoeve van de vergelijkbaarheid met andere typen en takken van bedrijf - vervolgens door middel van de volgende verhoudingsgetallen tot uitdrukking gebracht. Netto-oversohot per f. 100,- kosten

Dit kengetal is berekend door het totale netto-overschot per groep van bedrijven te delen door 1$ van de kosten van die bedrijven (gewogen gemiddelde),

Netto-oversohot per eenheid produktiefactor

Het netto-overschot is vervolgens betrokken op de produktie-faotoren grond, kapitaal en arbeid, produktie-faotoren uit wëlkor samenwerking het resultaat in feite is ontstaan.

Daar de vraag in welke mate de produktiefactoron tot het

bereiken van het resultaat heeft bijgedragen - door de onoplosbaar-heid van dit probleem - niet kan worden beantwoord, is het netto-overschot ten volle met elk van de genoemde produktiefactoren in verband gebracht. Het netto-overschot is bij deze voorstellings-wijze derhalve beurtelings aan één produktiefactor toegerekend, In

dit verband onderscheiden wij de volgende kengetallen. a, Netto-oversohot per are grondoppervlakte

Als gevolg van de gemengde structuur van vela bedrijven kon-den deze, voor een resultatenweergave per are grondoppervlakte, niet onder één noemer worden gebracht. In verband hiermede is

sleohts het netto-overschot van de categorie der opengrondsbe-1344

(21)

drijven en van de totaalgroep (Barendrecht e,o,) per are uit-gedrukt. Herleiding van oppervlakten onder glas tot die van de open grond had hierbij plaats op "basis van arbeidsbezettings-normen.

b. Netto-overschot per f, 100,- gemiddeld geïnvesteerd vermogen Het gemiddeld geïnvesteerde vermogen is voorgesteld door het bedrag, dat verkregen wordt door optelling van:

1. de verkoopwaarde van de grondj

2. SO'fo van de vervangingswaarde van de slijtende

duur-zame produktiemiddelenj

3. de normale behoefte aan vlottende middelen.

De berekeningen zijn gebaseerd op taxaties op basis van het prijsniveau aan het begin van 1958.

Met de waarde van teeltvergunningen is geen rekening gehou-den.

o. Netto-oversohot per manjaar arbeidsbesetting

Voor de berekening van dit kengetal is het netto-oversohot gedeeld door de - tot volwaardige arbeidskrachten herleide en in manjaren uitgedrukte - arbeidsbezetting.

2, Het inkomen

Het arbeidsinkomen per manjaar

Van het inkomen per produktiefaotor is alleen het arbeids-inkomen - per manjaar arbeidsbezetting - tot uitdrukking ge-bracht ,

Onder het arbeidsinkomen is verstaan het bedrag dat door hen, die arbeid in het bedrijf hebben verricht, als inkomen is ont-vangen. Het is berekend door het netto-overschot te vermeerderen met het bedrag dat als kosten van arbeid is opgenomen. Na deling van dit inkomen door het aantal - tot volwaardige arbeidskrachten herleide - manjaren wordt het bedrag gevonden dat gemiddeld per manjaar als inkomen werd verkregen.

Het gezinsinkomen per ondernemer

Tenslotte is berekend, welk bedrag uit de bedrijfsexploitatie aan de ondernemer in totaal ten deel viel. Het gezinsinkomen per ondernemer is opgebouwd uit het netto-overschot en uit de als

kosten opgenomen beloning voor de handenarbeid van de ondernemer(s) en de gezinsleden, alsmede uit de rentevergoeding voor het door de ondernemer(s) geïnvesteerde eigen vermogen. Hot op deze wijze berekende totale inkomen is vervolgens gedeeld door het aantal ondernemers van die bedrijven.

(22)

I. De kosten

a. De gewaardeerde kosten

De bedrijfsresultaten zijn bepaald volgens de bij het L.E.I. gebruikelijke methode. Deze houdt in, dat de bereke-ning van rente en afsohrijving van de duurzame produktiemid-delen is gebaseerd op de vervangingswaarde en dat kosten, welke niet tevens uitgaven zijn (handenarbeid van de ondernemer en zijn gezin, rente van eigen vermogen e,d.) zijn gewaardeerd.

Voor deze kostenwaardering zijn de benodigde gegevens op het bedrijf verzameld.

Rente en afschrijving

De berekening van de rente had plaats op basis van 4$

over het gemiddeld in het bedrijf vastgelegde vermogen. Dit ver-mogen werd als volgt berekend:

a. de verkoopwaarde van de grondj

b, Sorfo van de vervangingswaarde van de overige duurzame

produktiemiddelenj

o. de normale behoefte aan vlottende middelen. Arbeid van ondernemer en gezinsleden

Als vergoeding voor de arbeid, welke door de ondernemer en zijn gezinsleden is verricht, is alleen de handenarbeid in re« kening gebraoht. Voor een waardering van de kosten, welke voor leiding en toezicht door de ondernemer waren in te oalculeren, ontbreken ni. de daartoe benodigde normatieve gegevens.

De kosten van de handenarbeid zijn berekend op basis van een taxatie van de door de ondernemer en zijn gezinsleden ver-richte hoeveelheid handenarbeid. Deze arbeid is gewaardeerd overeenkomstig het loon (inclusief sociale lasten) volgens de oollectieve arbeidsovereenkomst voor volwassen mannelijke en vrouwelijke arbeiders en jeugdigen.

b. De betaalde kosten

De betaalde kosten over 1958 waren ten tijde van het onder-zoek nog niet bekend. Deze moesten derhalve worden begroot.

Voor deze begroting is gebruik gemaakt van taxaties door de deelnemers aan het onderzoek. Met inachtneming van eventuele capaciteitsmutaties zijn de betaalde kosten overigens getoetst aan de opgaven, welke terzake van de betaalde kosten over 1957 van de administratiekantoren van de deelnemende bedrijven zijn verkregen.

II, De opbrengsten

De verkopen geschiedden grotendeels via de veilingen, welke veilingen ons desgevraagd een opgave verstrekten van de veilingomzet per deelnemer. Dit was mogelijk dank zij de mach-tiging die voor dit doel door de tuinders was verleend.

(23)

Eventuele opbrengsten die niet via de veiling werden ver-kregen zijn door de deelnemers geschat tijdens het "bezoek dat na afloop van 1958 a an de bedrijven werd gebracht.

De weergegeven resultaton hebben, in overeenstemming met het boekingstijdvak der administratiekantoren, vrijwel

uit-sluitend betrekking op het kalenderjaar 1958. Dit kalenderjaar valt voor de berekening van de kosten en de opbrengsten der

meeste Produkten in deze gebieden praktisch 3amen met het teelt-jaar. Dit geldt echter niet voor de opbrengsten van enkele Pro-dukten welke in Barendrecht e.o. van betekenis zijn t.w, witlof, spruiten, knol selderij, enz. Deze kunnen zowel betrekking heb-ben op het teeltjaar 1957/1958 als op dat van 1958/1959.