Die O.B. Jaargang 1, no.18

(Jercgis~reer san

die

H.P.K..

as

'

n

Nuusblad.

•

Binne die

Ossewa·

braJtdwag

,

is

~lkeen

'die

hoeder

v

an

sy

b,.oer.

•

EERSTE JAARGANG.

1Jie

WOENSDAG,

11 MAART 1942.

,VRYHEIDSVUUR BRAND OP MAJUBA

_.

_.

-Dr.

Van

--..._

Rensburg

oor

,;Japanse

Gevaar"

Die a~nsteek van die vryheidsvuur op Majuba op Vrydagaand, 27 Februarie, was die hoogtepunt van die driedaa'gse fees. Cit was 'n indrukwekkende plegtig.iheid, so skouspelagtig dat feesgangers in juigkrete en trane uitgcbars het. Die vlamme het veertig voet in die lug opgeskiet en terselfdertyd is die vuur bo op die kruin van Majuba, wat swart en 1nassief teen . die agterg~ond gesilhoeetteor het, aangesteek.

Vol gens die hekgeld het altesame· 1,900 me rise 'die fees bygewoon, en ondanks die petrol· rantsoene was daar meer as 900 voertuie.

By die aanvang van die fees i; welkomswoorde J.eur genl. J. D. J erling ('l'vl.), genl. J. A, Smith (Kaapland), genl. Louis Bootha ('l'vl.], genl. C. L. de ·Jager (O.V.S:) en genl. Thos. Pienaar (Natal) gespreek. In sy toespraak Vrydagaand het die Kommandant-generaal, dr . . J.

F.

J. van Rensburg, weer beklemtoon dat dit' clie Ossewabrandwag was wat tot sover die orde gehandhaaf het. Die O.B. glo nie aan geweld

nie, bet hy gese, maar hy is nooit ·bang om geweld van elder~ met gcweld teen te gaau nie.

Die Imperialistiese kapitalisme is die

Afrika-ner se grootste vyand, het •Jie

K

.G

.

gese, en

vervolgens d_ie volgende verklaring gedoen mot .betJ:ekking tot die ,Japanse gevaar":

,;:rweemaal moes die Afrikunel·volk sy bloed

il.aat vloei vir die Empire wat hy nog steeds as

''n vrecmde indringer in sy v'aderlanu beskou

lhet - menige Afrikaner-maeder treur vandag

oor' 'n soun wat in die verre. Noorde ·geval het; menige ander moeders verkeer in angs en

on-sekerheid. Ons eer hul'verdriet en ons eer hul ga-sneuweldes wat te goed wa.s om vir 'n v reem-de Empire te val. Want ons se die hele Empire

is nie een Afrikaner-setlll se blocd werd nie.

,Vandag sit ons tronke hier in die Suide vol landseuns wat deur hul woorde en daaclwe'rklike

optrede laat blyk bet dat hulle nio saamgaan

·met hierdie Empire teb1l 'n tot dnsver steeds bevrie!lde volk nie. En terwyl hulle hier in die

Suide in tronke en interneringskampe amag,

mom hul broers ·en vriende in die No01·de aan

~lie andereinde van hierdie kontinent onder die

Hood c1eurloop omdat die Empire· daar ook oorlog

woer.

,Die Osscwabrandwag wat die a!tt!ewe en n;ffervaardigste dee! van die Afrikanerdom be· •11at, verk!aar hier op_ sy eie Majuba·!:Jodem d::t

!hy

vrede

eis en

'n

staking eis van hierdie onsln-mige oorlog waaraan hy op 4 September 1939 n!e

,geglo het nie en vandag minder dan ooit tcvore.

,Nou word daar ook · gesoek om die Afrikan

er-dorn met die .J ap.anse gevaar in die Empire sc diens te laat inspan. Dit spreek vanself d~tt

enige ordentlike Afrikaner bereid is om sy land

teen enige buitelandse aanvaller te verdedig.

Seer sekerlik ook elke lid van hierdie volkebe we-ging, maar dan moet dit dt!ide:ik wees dat dit SJ! eie vader.land is wat tty vcrdedig en nie. die be· lange van 'n wereldi"yk nie W<Jt een·vierde van tHe aardbol beslaan en ongelukl(ig oo!( ons eie

l!aderland oorrompel en inge!yf het. .As die

Regering eerlik en opreg die steun van elke Afri-·

kane-rseun verlang in die Jandsverdedigiug, ye

r-lang ons ewe eerlik en opreg eers die Afrikaner-rcpubliek. .Die Ossewabrandwag is die solifatc Va!J die Repubilek - nie die van die Empire nie.

,Laat. Suid-Afrika sy eie Republikeinse vlag

voer, en na sy eie bestemming. Laat ons die Union Jack vir ewig en altoos oorboord gooi.

_.

.

.

,Vir die Empir.e is ons op .ay bes neutraal en

dit wou bulle ons op 4 September nie vergun nie.

Daar~m

se

ons hulle moet nie eers a<tn Japan

-saam met agt of tien ander nnsies---onder E

nge-HOFBEVINDING

Die

volgende

verklaring is

deu_r

die

Dagbestuur

van die

Grootraad

uitgereik:

Die

Dagbestuur

van

die

Groot-raad

van

die

O:ssewabrandwag

aan-vaar

heelhar'tig die

bevinding-

v.an

die

Hof

van

Ondersoek

insake

die

verklarings tee!). genl. Jerling.

Genl.

Jerling

is dadelik na die

bevinding

in ere

en in

s

y

amp

as

Asst.-komdt.-generaal

van Transvaal

h

erstel.

Tewens wil

die

Dagbestuur

sy

diepe

afkeur

en

tel

e

urstelling

betuig

oor

die

optrede vari dr.

D.

F.

Malan

deur sy publikasie

onder

parlemen-tere

privilege

van

die

valse en

in-fame aantyg-ings

wat'

hy

teen genl.

Jerling geslinger het; asook

aan

s

y

g-ebrek aan moed

om die aantyging

a

buitekant

die parlement te

staaf.

.

Deur

hierdie

laakbare op.trede

he'

f

dr. D. F.

Malan

aHe moon

t

lik-he

i

d van

samewerking

itussen hom

persoonlilt en die

Ossewabrandwag

in

dje

toekoms virgoed

ver

y

del.

1and se leiding om·log verklaar en ons nou kom vertel die dingo is te · gevaarlik nie:

,As Japan werklil{ 'n bedreigin" . vir

Suid-'A

. fnk

.

a kan wees, doen ek in aile ei'lls b aan die hand dat Japan baie meer notisie van Duitsland, sy 'bondgenoot, sal neem as van sy vyande. .As

ons die snelle gebeurtonisse in die Verre Ooste

gadeslaan, wil dit my voorkom asof die

Japan-ners van hul• vyande nie vee! notisie neem nie. Van hul bondgei1ote mag hulle dallt wei."

Aan die eind&

~

an dr.

Van Rensbur<Y se t oo-spraak is 'hy Iangdnrig toegejuig.en het die hele gehoor opgestaan en mot die opsteek van hande

huluo aan hom gebring.

I

fl.l

l

Binne die

I

Ossewa·

I

bmndwag

I

se

ons:

I

Almal vir

I

een en een

vir almal.

I

I

I

No. 18.

Ossewabrandwag

Gaan Regeer

Nuwe

Taa

'

k waarna hy

nie

Gesoek

Het

Nie

Dit word tans duidelik dat die O.B. nog die land sal regeer, hot dr. d. F. J. van Rensbu;g, kommandant-generaal, verklaa'r toe hy die fees• gangers op die sentrale Vryheidsfees van die O.B., aan die voet van Majuba, toegespreek het. Dr. Van Rensburg het verklnar dat dit• ook

duidelik word dat die O.B. 'n taak gaan kry

wat hy nooit gesoek het nie. Die organisasies

na wie die O.B. opgesien het vir Ieiding op

staatkundige gebied, is besig om te verval en dit lyk of die O.B. hulle taak sal moet oorneem. ,Met andor woorde, u sal die land moet,regeet en die O.B.-kommandant sal die verl:laamste man in die distrik wees," liet spreker verklaar.

Voorts het dr. Van Rensburg gese dat ou stelsels vandag besig is om in duie te stort en in Suid-Afrika sal die O.B. die gesonde kern wees waarop 'n nuwe stelsel gebou -sal moat word. In die O.B. word tans 'n leierl(orps vir die doel gevorm.

Ten aa.nvang het dr. Van Rensburg 'n uiteen-setting gegee van die ontstaan van die O.B. en

\'erldaar dat d1e Afrikanerdom vandag in groter

gevaar verkeer as selfs gedurende die Twe€de

VryheidEOorlog. Toe was daar nog groot g edeel-tes van die Af!'ikanerdom wat nie deur die oor-log geraak is nie. Tans word alle Afrikaners vanaf Kaapstad tot in Noord-Rhodesie da.a.rdeur getref.

Toe die Boere in 1881 l\Ia.juba bestorm het,

het hnlle nie geweet dat hulle besig was om '~ belangrike hoofstul,: in die geskiedenis te shyf nie. Hu!le had toe ;wee keuses, nl. om Of terug

te val Of aa.n te '. ~ en die geva.ar te trotse·er. Htlile het die weg ·an gevaar gekies. Die O.B. kies ook vandag ~ ' gevaarlil\e weg Gn is ook

bcsig om 'n nuwe hoofstult in die geskiedenis van die Afrikaneroom te skryf.

Gcskiedenis word nie in die Vol.ksraad gemaak ,nie, maar altyd dem· 1

n minderheid wat h~nde­

lend optrec. Die massa loop die tamboer en die vlagwaaie;· na, totdat handelend opgetreo moet word, dan verdwyn hullo. Hullo sal egter weet

daar wees as die , brnaivleis" na dio , daad"

gehou word.

Saterdagoggend het die feesgangers na die

lo·uin van die !·erg gEhslim waar 'n godsdie ns-oefening, gelei dem: eerw. l\f. S. F. Grobler, gehou is.

In die nand is bulle onthaal op vertellinge

deur genl. Henri Slegtknmp, die Held van Spioenkop.

AFSLUITING

Die_ fees is Sondaga<tnd afgesluit deur ds. S. J. Stander, voorsitter van die Grootraad wat

/

TWEE

DIE O.B.

,

WOE

N

SDAG,

11

MAAR

T

1942.

Schoemannello-

Drank

se

Her

'

tzog

Genl.

Oproe

p

tot

Eenheid

is

DIE SUlWERSTE EN BESTE.

In 'n ope bri~f aan die Afrikanervolk het genl. Hertzog voorverlede week 'n beroep op al diegene ontler die Afrikanervolk gedoen wat. oortuig is van die noodsaa!dikheid dat sonder

versuim 'n poging aangewend word tot versameling van aile nasiona!e kragte en verwydering van die oorsake van die tweedrag, om nie Ianger te talm nie, maar dadelik Ieiding te gee. Weens beperkte plaasruimte kan ons ongelul1ki~ nel: die kern van die oproep plaas.

BESTEL DIT ONMIDDELLIK VAN

·

JURGENS SCHOEMAN

POSBUS

H2,

OUDTSHOORN.

en ONOERSTEUN 'N 100·PERSENT AFRIKAANSE F!RMA WYNE: Fonkelwyn

_5/

_-

5/-Lew.enswyn 3/6 3/6 Vermouth 2/6

2/6

Hanekraai (Cocktail) 3/6

3/-Like~rwyn

2/-

1/8 Jeropiko (~ooi) 1/2 11-(Wit)

1/2

1/-Soet Muskadel .•

1

/

-

lld. Port

1/1

lld. Worcester Hock _1/· ·lOd. Pontak

.

1/-

10d.

Spesiale' SJerrie. · lOd. 9d.

Sjerrie 9d. 8d. BRANDEWYNE: ~choemannello 5/9

5

/·

Brandewyn

4/9

Ekstra Spes.) 5/6 F.C. 5!- 4/3 JENEWER 6/-

5/-LIKEURS: Kersi.e-Brandewyn 51- 4/3 Anys-Brandewyn

5/-

4/3

Gemmer-Brandewyn

5/

-

4/3 Lemoen-Brandewyn

5/·

4/3 Peperment':Likeur

5/

-

4/3

Van der Hum 5/-

4/3

dEN EWER·LI KEU RS:

Lema en-

J

en.ewer

6/-

5/-Suurlemoen-

J

en ewer

6/-

5j-5/6

5/ti

5/-4/6

4/ti

4/-3/1$ 26/8 25/- 23/- ~3/-

23/-Word verkoop tn 12-bottel-kl••te• of 6-gelllngvaatjlcl ot grater. U klasle van 12 groat bottels kan entge getal Wyn, Brandewyn, Jenewer, Ltkeur, Vermouth en

Hnne-kraal bevnt. Voeg ~ 1- by vir ktsale en bottels, en 10 ;-VIr vaatjle (lndteo nte amders ooreengekom met bestuur) wa.t vergoed sal word by terugsendlog. Tcrme: K.M.B., plus trelngeld nn sytyne or K.B.A., plus trelnko=tfslo.

v.o.s., Oudtnlloorn.

SCHOEMANNELLO-DRANK

VIR KWALITEIT EN

TEVREDEN-HEID

DIE

GOEDKOOPS

T

E

Genl. Hertzog verwys na twee doodsvyando val! die Afrikanervolk. Die eerste is die strewe om ons volk van sy vryheid

te

beroof en aan die oppergesag van E~gelancl te onclerwerp. Daax;deur is ons ook weereens in die oorlog ge-sleep. Na die vrede sal daar maatreiils getref moet worci waardeur vir goed belet sal word dat die Afrikanervolk weereens as p'rooi en tot ondergang blootgestel word nan offisieel be-gunstlgde, vreemdgesinde vyandelike groepe en

enkelinge in. sy midde.

Met verwysing na die tweecle cloodsvyand skryf genl. Hertzog :

, Veel meer dodend dan die vree'mdgesinde, begunstigdp vyand in die midde van sy volks· tewe, is, vir die Afrikanerdom, die heersugtige

;party·kramer uit eie volk, op soek na eer en eiebelang binne

ei~

party. Die oorheersing er1 uitbuiting van die politieke party deur selfsoe· kers, is vandag die mees skroeiende skandaal in dje lewe van die Suid-Afrikaanse partypolitiek. En net so gewis as wat dit Frankryk en andere van die mees hoogbeskaafde Iande van Europa-reeds tot val gebring het, sal dit ook die onder· gang wees van die Afrikanervolk en Suid·Afrika, •

indien nie betyds die Afrikaner daartoe kom te ontwaak nie, om te beset watter vernieti~en!fe rot in ons volkslewe vandag, onder die parle-mentere party-sisteem, deur die politieke party gespeel word. So ·die Afrikaner nie spoedig ont· waak om in verset daarteen op te trl)e nie, staan hom niks anders as ondergang voor die deur nie. ,Daarom het ook die tyd vir ons gekom om

'n einde te maak ann al die holle, bespotlike geskreeu oor die heilige onaa)ltasbaarhoid van diCl sogenoemde demokratiese regering-sisteem. Die demokratiese •parlementere party is reeds lanka!, as deugdelike middel tot bevordering van volkswelvaart, uitgedien en is die toevlugsoord ge,vord vir lis ~n eiebelangberam€mcle politici en aspirant-politici.

,Daarmee is dan ook die demokraticso staa

t-stelsel geworcl beide die skuilhock vir en die prooi van eiebelang-soekende privuat-kapitaai

wat in miskenning van sy verantwoordelikheid teenoor die staatsgemeenskap, sig sock te out

-trek aan die vervulling van sy diensto aan die maatskappy verskuldig."

Die Generaal verwys dan na die onbest endig-he_id van a.Ue menslike skeppinge wat telkens .weer plek maak vir 'n doeltreffender inrigting. Reeds vir die nfgelope honderd jaar is ilie clrang tot .hervorming gevoel, maar weens die ·versuim om daaraan te voldoen is die toevlug tot geweltl geneem. Die vorige Wereldoorlog sowel as die huidige is die gwolg van claardic drang om iets

beters te slwp.

,Vir Suid-Afrika om te dink dat hy hom '

behoort uit te sluit van, mi onttrek aan die

weldadigo govolge .van him·die wereldro\~lusie,

- - - - -

-

-

--·---:;---...,---::---~-:-=. ---DIE

.

K

LEREMAKER

EN

IJITRUSTER

VAN

KAAPSTAD

~

eti#f; van

afe:

9

~

s-ill-~

dji'-~61.-

!YJ

~~~-e?kd'e

~

o-nd

v#o.eds-t-6Ca

d

je~sn-7tY

re

tevtecle?,;~

en

vei~en-

o.ncle-tdeunr:n?·

ADDERLEYSTRA

~

T

134

.

KAAPSTAD

·

I

I

tot die verkryging waarvan die volkcrc van Europa tans besig is om m'iljoone van die da p-perstc en beste uit lml geledero op te offer in belang van die Christendom en die mensdom,, is 'n s!.uk dwaasheid wat aileen oortrof word deur die besluit waardeur die volk van die Unie vandng v.cyplig word om ook van sy dappera seuns op te offer, maar in bolang: nog \'<lll uic.

mensdom, nog van die Christelikhcid - maar wei tor ondersteuning van die me&s gebeto vyande van beide mens- en Christendom wat die

wcreld nag geken hot.

,Dit is waar clio hcilige demo!lraties·parlemen· tiire regeringsvorm ons vandag toe gcbring het!

'n Toestand van volksverdwasing waarin geen .crkenning meer lmn gcskied van wat groot, vcr -hewe en edel is nio, en waarin deur ons nog ·aileen die gevoello·osheid kan betoon word om 'n klein, dapper ~n roemryke vqlk, miskien die

edelste onder .die volkere va,n die wereld, tot een Vftn ODS steed.s toenemende getal van 00 1'-logsvyande te vorklaar; en also by to' dr~ tot

sy veJ:nietiging deur een van die afslmweliksto oorhem·sers wat

tli'

e

werelcl nog

o

~

it mee kenn

is gemaak het. _ Finland, so niks nnclers nie, is

genoeg om Suid-Afrika en ·haar demokrasie vir

altoos tot sknnde te veroordeell . . ...

· ,Die wegruiming van die eerste deur my gc-noemde oorsaak wat gelei het, en nog verder sal lei, tot vernietiging van die nasionale en kultu -rele prcsta§>ies en besittinge van clio Afrikaner -dom, nl. die poging om aan hom sy onafhank -liko volksvryheid te ontneem, mag m~t 'n sokere

mate van gorustheid en vertroue uitgl}stel word tot die dng van vr.ede. Dit mag ewewel nie

'geskied met die sieldodende kanker van. twis en volksvei·deelcllieid waardeur die gehele sielclewe

van die Afrikanerdom vanclag verpes en vertoer word nie. Hier is onmiddellike herstelwerk 'n essensiele vereiste tot redding.

,Dat met hierdic. herstelwerk ~o spoedig mooi;Jtlik 'n aanvang sal gedoen word, is dan ook die redO' van hierdic skrywe deur my, gerig aan gcheel die Afrilmnerclom, maar hoofsnaklik

Lot dicgene wat, eweas ok, vo.el on oortuig is van die noodsaaklikheid dat sonder versuim 'n

pop;ing word aangewend tot versameling van aile nasionale Afrikanerkragte wat sig, afgcsien van aile partye en party-invloede en party-oogmerke,

gcrecd voel om in 'n gees van w.elwillendc na sio-nalo toewyding aan die Afrikanerdom en die Afriknnersaak, sig gesamentlik. in to span tot

suiwering van die oorsake van twecdrag waar-deur die Afrikanerdom vandag verdecl word, en om deur horstol van onderlinge verh·oue) die nog gesonde: deel van die Afrikanordom weer cens in 'n hogte band van volkseenheid te ve

r-onig.

,Op hierdie manne onder die Afril1aners wat

!mile gereed en bekwaam voel tot hierdie h1· spanning, wit ek tans

'n

beroep doen

rim

nie Ianger te vertraag nie, maar om dadelik Ieiding

te neem en te gee, in nouste samewerking en raadpleging met mekaar. So sal daar dadelik 'n middelpunt van !nag ontstaan, waarvan in~ vloed sal uitgaan onafhanldik van party en: party··oosmer!\e, en waardeur dio Afrikanerdom,

va'ndag verdwaas, deur al die partygesi(arrel en -ge!moei, weereens sal gelei word tot die staat: van geestclike welstand wat hom tans ontneent. word •••••

,Die poging tot redding moet s!aag . . En waar· i'aadgewing en voorligtlng nog at is wat deur· my kan bygedra worrd om die weJslae daarvan·

te bevorder, wil el< wys op die tienduisende van

jonge, moedige en bellwame Afrillaners wat van· dag nog nie in gevoel van magtelose war.11oop die lmie gebuig het nie, en nog steeds as seuns en dogters van Suid·Afrika gereed en gewillig is om al hul frisse kragte in te spa·n om te ver· sckm· dat die poging tot redding SAL S LAAG." (Get.) J. B. l\1. :HERTZOG . WatervJll,

•

DIE O.B., WOENSDAG,

11

MAART

1942

.

Die Partystelsel en Ons

·

Volksvraagstukke

KRAGTIGE

OPTREDE ONMOONTLll\:

In onderstaande oorsig van die p:ntypolitiek toon die skrywor die magteloosheid van die partystelsel aan om volksvraagstukke op to los.

Die skrywer bet sedert 1915 aktief deelgeneem aan die stryd van die Nasionale Party en het

in verskeie besture gedien. Hy het egter tot

die besef gekom dat dit 'n vergeefse stryd is

omdat dit die kiom van kompromis' in hom rond-dra.

Kon die partye wat in die afgelope dertig jaar

die land regcer het, 'n definitiewe rigting aau die stnatsbestuur gegee het volgens die part;> -beleid?

Die Suid-Afrikaanse Party was nooit in staal.o • om 'n suiwere Sap-beleid deur te voer nie, maa. was baie gou 'verplig om ·'n amalgamasie inet

die amptelike opposisie, die Unioniste, aan ttl

gaan en kon dus aileen 'n neutrale beleid van

lwmpromis deurvoer.

Die Nasionale Party het die landsbestuur in

1024 oorgeneem met behulp van die Arbeiders· party en kon as gevolg daarvan nio 'n suiwere partybeleid deurvoer nie. Mot die verkiesing in 1929 hct die Nasionalo Party 'n werkende

meerderbeid verkry, maar was reeds in 1933 al

genoodsaak om

'n

koalisie·regering te vorm met die amptelike opposisie, die S.A. Party, waar•

uit samesmelting en 'n Verenigde Party ont· staan het.

Ook die Nasionale Party was dus nie in staat om 'n nasionaal-staatkundige beleid deur te voer nie en die land is vir dertig jaar op 'n

neutrale grondslag bestuur met die noodwendige

gevolg dat volksvraagstuldce nie opgelos kon

.;ord nie.

Dit is 'n erkende feit d:tt kapitalisme

die-regerings van byna al die lande beheer, en die Afrikanervolk hot ruim sy dee! daarvan gekry.

Dink maar nan die Jameson-inval, die Tweede Vrybeidsoorlog en aan die. politieke stryd van

die afgelope dertig jaar. Dit was nie Dritso

Imperialisme aileen nie; kapitalisme was en is

nog die mag agter die troon- die partystelsel

leen hom daa!'toe, en intussen is die Afrikaner besig om die houtkapper en waterputtor te word in sy cie vadcrland.

VOLKSEENli El D (I

Volkscenheid is die vernaamste vereiste vir die ontwikkeling en voortbestaan van 'n voile.

In die wordingsgeskiedenis van die Afrikaner -volk was dit die vernaamste dool van die begin af, en ons volksleiers het dit duidelik besef-dink maar aan die leuse van die Suid-Afrikaanse Rcpubliek: Eendracht maakt macbt. Aile po-gings is dan .ook aangewend om volkseenheid.

te verkry.

Die eenstroom-politiek van die ou S.A. Party

- die Smutsbeleid va.n vandag - huldig die

stal-ling dat hier twee volkseksies bestaan waaruit

nog 'n Suid-Afrikaanse volk moet saamgestel·

word. Hulle ontken die bestaan van 'n Afl'ika -ncrvolk en spot met die bestaan van 'n volksiel. Nasionalisme word bestempel as rassehaat en

·volksccnheid moet plek maak vir verdeel en heers.

Die Nasionale Party glo aan die bestaan valt 'n Afrikanervolk en was die kampvegter van nasionalisme in Suid-Afrika. Die volksiel het tot ontwaking gckom, en selfs die Smutsregc-ring erken dit en met bul kreet· op die pad van

Huid-Afrika word nasionalisme voor die oorlogs

-wa van die Imperialisme ingespan en die volksiel word uitgcbuit vir oorlogsdoeleindes.

Die Nasionale Party het dte Afrikanervolk onberekcnbare dienste bewys. · Onder Ieiding van gel)l. Hertzog het ons toenemende onafhanldik· heid verkry, taalregte, e.s.m., en onder Ieiding van dr. Malan het die .Afrikaner volksbe'?s geword. Vandag aanvaar die volk nasionalisme in die volle sin met 'n Christelik-nasionalo

repu-• bliek as ideaal.

Maar in die dertigjarige politieke stryd het

ons volll 'n partykompleks ontwikkel en het ons

ge!eer om net in terme van partye te dink en

t~ n:~:~. :1·!J ~!::s:o;~:!~c P~rt~J :~r;t 1-:or:1

c:!J

Ossewabrandwag

Gaan

Regeer

(Vervolg van bls. 1.)

geprnrtt het na aanleiding van Rigters 6: 14.

,Gaan in hierdie krag van jou en verlos Israel nit cHe hand van die lVIidianiete. Is dit nie Ek

wat jon stuur nie." Hy bet verklaar dat toe die opdrag aan Gideon gegee is, Israel in 'n

treurige toesta.nd verkeer het. Israel was onderdruk ,detu die Midianiete en dit was asot die Almagtige Hom nie nan die volk se lotgc-valle gesteur bet nie.

alleenreg oor Afrikanerskap toegeiHen, en dit iS die kern en grondoorsaak van ·die verwarring

van vandag. Nasionalisme kan nie in die enge partyverband uitgeleef word nie. Volkseenheid

kan nie op 'n partygrondslag gevind word nie . Dink maar net aan die simboliese ossewatrek van

1938, 'n spontane uiting van die volksiel en die Yolksbehoefte. En hieruit het ontstaan die Ossewabrandwag-beweging wat die uiting was van die drang na volkseenheid, wat sy lewen

s-krag put uit die volksiel, wat uiting vind in die

aanvaarding en uitlewing van nasionalisme, die positiewe, Christelike nasionaa~-republikeinse be -weging van Suid-Afrika. Hierdie organisaslo was volksverenigend en het nie gevra aan wattet party of organisasie 'n persoon behoort nie. Hy

hot sy lede selfs toegelaat om 'ook lid van poll

-tielce partye te wees solauk hul eerste trou maar net tconoor hul volk is. Waar hierdie

organi-sasie tot 'n mate as volksbeweging verswak is weens verlies aan getalle is .dit gedoen deur die

verdelehde kra.g van die partypolitiek wat van buitc af op hom ingewerk is.

Die partystelsel was dus ni.o net magteloos

om die v!'aagstuk van volksverdeeldheid op te

los nie, maar het selfs die eonheid weer ve r-bre.ek waar dit gevind

was

.

J. C. VILJOEN.

DRIE

Die taak wat Gideon moes gaa.n verrig, was geen maklike taak nie. Die volk was a! so aan slaafsheid gewoon dat meer as een die slaafsheid vir die hoogste vorm van vryheid aangesien het en selfs 'n mate van dankbaa!'hcid gevoel het vir die grootmoedigheid van die Midianiete wat Jmlle soveel toelaat en so sterk is dat bulle Israel mish :en teen 'n ander gevaar kon be-skerm.

\

Gideon moes die werk doen deur middel van

die volk self. God sou geen haelstene stuur om

die vyand uit te delg nie. Hy was geen Simson

of gean Samgar nie. Gideon se krag het gele

in sy vertroue in God on sy liefde vir sy volk

wat alles sou oorwin. Verder was Gideon on

-baatsugtig en het nie met bybedoelings die stryd aangeknoop nie, soos later geblyk het toe hy die troon wat hom aangebied is, geweier bet.

V oorts het sprekcr gewag gemaak van die krygstaktiek wat Gideon gebruik het. Hy het

sy uitgesoekte manna verdeel en beveel om te

doen soos hy. · Hy het nie in die veilige agter;

linies gebly nie, maar die voorbeeld gestel en

gese: ,Kyk na my en soos julie sien ek doen,

doen ook so." Sy taktiek was so goed dat dit

konsternasie onder die vyand veroorsaak en hulle

uitgedelg bet. ,Is u bereid," bet spreker ten slotte gwra, ,om desnoods u lewenskruik tc

breek, u fakkel van volksliefde en volksdiens en

daarmee ook Godsdiens te laat flikker, all~Js te laat verlig en u stryclleusc- getrou na te kom ?"

Saterdagoggend het ds. Stander ook die

hoof-diens gelei en na aanleiding van Jer. 18: 5 en 6

het hy verklaar dat soos Israel soos ldei in die hand van 'n pottebakker in die hand van die Here was, so is ook ons volk in die hand van

die Here. Hy het die bede uitgespreek dat die dag nooit in die geskiedenis van die Afrikaner

-volk mag aanb!'eek dat die 'oppermagtigheid van God ni<l' erken word nie. Altyd moet deur die :volk on Regering gevra word wat God se

wil is.

...

,

In

u

Gie;

.

'Belang

________

;...;...;.__.;._

___

_.;:::::;....

_____

_

__

_•

I

,. L---~---~---~---~~.

TEKEN

.

DADELIK IN OP

IDfe

ll'aberlanb

Tarief

Dis in u ele b elang om onmiddellik te

verseker dat u dear u blad In voeling

bly met lands- en wereldgebeure.

Weens die paplerskaarste kan

aileen 'nbeperkte oplaagvan

,Die Vaderland" gedruk

word. Teken dus dadelik in,

~~

DAGBLAD ... HALFWEEKLIK.S 3 maa11de

U/-7/6 G maande tn-6-0

15/-ili¢

Brandwag

'N WEE.KBLAD VIR OUD EN JONH.

I ntekentarief

Jaarllks

Halfjaarliks U6/3 /6

12 maande £2-U-0

£1-10-0

Geriefliltheldshalwe kan U· lotekenings gestuur word aan :

RAMER Z3, FICHARDTSGEBOU, MAITLANDSTRAAT, BLOEMFONTEIN

of dlrek aan:

Die

Afrika&nse Pers,

Beperk,

Bus

845,

Pleinstraat 3,

Johannesburg.

ViER

DlE O.B., WO:ElNSDAG, 11 MAART 1942.

Die

Tussenverkiesings

DIE

beleid van die Ossewagbrandwag insake

• die tussenv.erkiesings moet vir elkeen duidehk wees. Binnekort vind 'n tiental tusse nverkie-sings in die land plaas. Op sommige plekke het

di~ Herenigde Party kandidate benoem wat Afrikaners is met die vporneme om die Imperia-Iisme te beveg. Sulke kandidate sal die steun

~an die Ossewabrandwag geniet, want al glo die O.B. nie meer aan die partlementa.risme nie, sal hy elke aanval op die Empire steun, al'' kom dit

selfs uit die afgeleefde parlement. Maar

kandi-date wat getoon het dat hulle in die O

ssewa-brandwag 'n groter vyand sien as in die Sm uts-bewind, sal geen stem van 'n O.B.-lid ontvnng

nie.

Ons het vroegtydig gewaarsku dat as die

Herenigde Party kandidate g~an stel · wat die .

O.B. beveg het, die skuld op hulle sal rus

as

'n Sap in daardie kiesafdelings verki;s word. In Vryburg en Riversdal het die Partyleiding uit sy pad gegaan om sulke vyandiggesinde kandi· date in

to

voer yan buite af. Nou word va,n die O.B. verwag om hulle

te

steun omdat hulle

dar.em tee~ Jan Smuts gekant is. Die jongste ondervinding .het ons egter geleer dat hierdie soort politic! wat in hul politleke omswerwinge deur die land meer aanvalle op die O.B. gedoen het as op Jan Smuts, die bietjie tyd wat die valbyl hulle in die Parlement gun, nie gebruik om die Regering aan te val nie, maar dit mis· bruik om O.B.·Ieiers onder skuiling van parte· mentere bevoorregting te bektad en te betaster - selfs al is -hulle nie geinteresseerd in die

di)lge wat hulle daar verkondig nie!

Die berugte Van der Walt·verklat·ing het aan die volk getoon hoe die Ieier van die opposisie sy veertig minute in 'n begrotingsdebat nie

· gebruilt het' om die Regering se oorlogsbeleid aan te val nle, maar om die Ossewabrandwag

te beskinder. Nou word verwag dat die 0.13. nog meer sulke manne na die Parlement moet stuur om nog meer opgestelde verklarings teen die Ossewa.brandwag te gaan voorlees I

Na die toespra.ak van die Herenigde

Party-ieier op Piketberg gee die ondersteuning van die. O.B. aan daardie party selfs die skyn van

ver-raad teenoor bomself, want in daardie toespraak het dr. Malan sy partyvolgelinge opgeroep tot stryd teen die Ossewabrandwag. Nou is dit tyd

. om te veg, het hy bulle aangepor, te veg teen

die Ossewabrandwagl

Die bele partymasjinerie is in slagorde opge-stel nie teen die volksvyande nie, maar teen die Ossewabrandwag, en as laasgenoemde nog die perke van die menslike sin vir selfbehoud

oor-skry deur ondanks daardie oorlogsverklaring sy vyand te ondersteun waar die h1dividuele kan· d.iaate minder agressief teenoor hom staan, be· hoort dit bewonderi~g by daardie partypoliticl

gewek. het eerder as verwyte omdat hy weier om die rasende Rolands 111 daardie party nog groter' gesag en gemak

te

verleen in hul vernie· tigingsbeleid teen die Ossewabrandwag.

Inderdaad sou dit selfs die plig van die Osse-wabrandwag teenoor die volk gewees bet om geen enkele steun "te verleen aan 'n--party wat n·ie alleen onmagtig en onwillig is om teen die

grootste vyand van die Afrikanerdom te veg nie1

maar besig is om in plaas daarvari sy tyd te verspeel in die maak van meer vyande in die buiteland sowel as onder die volk self. Hierdie party het naamlik tot kort voor sy atryd teen

die Ossewabrandwag in Duitsland nog so 'n goeie vriend gesien dat die hoofleier kon ver-klaar dat Duitsland ons ons republiek sou gee

en dat dit ,ons hoop e~ vertroue in hierdie'

krisisuur" is. 'Maar deu,r hul veldtog teen die ideologie van daardie bevriende moondheid besef bulle al self dat hulle Duitsland tot so 'n vyand gemaak het dat die hoofsekretaris van die

Her-enigde Party onlangs op Vryburg moes verklaar

dat hy bedank vir 'n republiek wat Duitsland

ons wil gee 1 Deur hul verdwaasde optrede het

hulle nie alleen die grootste deel van die

Afri-kanerdom van hulle laat wegsldlfer nie, ma

ar-DIE O

.

B.

,

WC>ENSDAG,

11

MAART

1942.

.

Vinnige

Opbrokkeling

Van

.

Party

Talle Takke Ontbind Eenparig

Die roekelose optrede van die Herenigda Partyteiding ·om aile Afrikaners wat nie bereid is om onder hul ,volksleierskap" te buig nie, uit te skop, het ton gevolge dat die Party wat deur •n gr.oot deet .van die Afrika11ers voorheen nog as 'n Afrikanervesting beskou was, nou so opbrokkel dat hy blnnekort nog net uit leiers sal bestaan.

·t

In Transvaal ontbind die een tak na die ander. In daardie Provinsie was die Party reeds baie swak omdat die grootste deel van• die Afrika-ners daar nie meer aan die partystelsel geglo

het nie. Volgens Die Vadertand berig is al die H.N.P.·takke in die carolina·kresafdeling reeds ontbind buiten een, en of die aan•-die Jewe sal bty, word betwyfel.

Die sekretaris van die tak Randfontein, kies

-afdeling Vryburg, deel mee dat di~ tak se leda

eenparig bedank het. Hy het die name van 88

na. Die Vaderland gestuur en as rede vir die

bed~nkings aangegee dr. Malan se optrede in die Raad in verband met die Van der Wal

t-verklaring.

In die omgewing van Melkkraal van dieselfde kiesafdeling het 67 lede uit die party bedank. Verklaar word dat daar nog talle is wat gaan bedank,

~~ somm

ige partytakke gaan eenparig

bedank soos by voorbeeld die tak Goeiehoop.

In Louis Trichardt is totsover berig ontvang van die tak Piesanghoek wat g.eweier het om te reorganiseer omdat al sy lede sat is vir die getwis. Die tak Louis Trichardt self het op 'n

reorganisasie-vergadering besluit om te ontbind ,omdat die lede-hulle geensins ka.n vereenselwig met die rigting ~at nou devr dr. Ma:lan aan-gegee word nie, daar _hulle sodanige rigting

be-het bulle ook die grootste vriendskaplike

moond-'heid va,n bulle vervreemd en daarby bul ,hoop

e~ vertroue in ons krisisuur" in damp laat ver-dwyn.

Daarom

se

ons dit sou ons plig gewees het om hien-die instrument van uotksvernietiging nie

'n minuut Ianger te ondersteun nie, maar ter· wme· van ons gemeenskaplike vyandskap jeens die Smutsbewind is ons bereid om IN 01 VI· DUEL E kandidate .te steun wat nie teen hul eie bloed oorlogvoer nie.

Die kantlidate in Vryburg en Riversdal sal slegs krag bysit tot die volksvernietigende stryd van hul party, en 'n stem op bulle uitgebring,

is 'n stem uitgebring op die vernietigende

krag-te wat op ons volk inwerk en 'n, stem teen die

verkryging van ons republiek.

, Uitgesluit

.

'

.

'

Volgens die hoofartikel van Die B!Irger van

6 Maart weier die Her.enigde Partyleiding 'Om saam te werk tot herstel van~ die Afrikaner• eenheid in die gees van genl. Hertzog se oproep tot die volk.

Die party beskou homself as ,stilswyend"

deur genl. Hertzog uitgesluit, en w.el om twee redes. In die eerste plaas sou genl. Hertzog

hulle uitsluit ,deur dit 'n op~oep tot· eenheid op nasionaal-sosialistiese grondslag te maak"...:.

hoewet in genl. Hertzog so stuk nerens van

nasionaal·sosialis~e gepraat word nie, maar slegs van die uitgedlende parlementere stelsel en verder ·van die ,weldadige gevolge van die huidige wereldrevolusio." .

Deur hulself op grond hiervan uit tc sluit erken die H.N.P. dat hY te11 gunste is van die verrotte parlement~re stelseJ en geen nuwe Afrikaanse orde wit invoer nie.

In die ·tweede. plaas voel die party dat hy uitgesluit is omdat genl. Hertzog die volk tot stryd teen hom sou oproep en wei omdat die Generaal dit nie presies so se nie, maar verldaar dat ons volk twee vya.nde het - veldmaarska.lk Smnt11 en die partykramer nit eie volk. Ons glo nie die partyleiding neem aanstoot omdat Smuts tot vyand verklaar is nie. AI wat oorbly is dat hulle hulself as die tweede vyand - die partykramer-beskou. Hulle trek die skoen aan, en voet daarom ,uitgesluitl"

skou nie alleen as verbrokkelend nie, maar ook as een wat voortgesit word om di~ selfsugtige strewe van sekere partyleiers te bevredig." Die

besluit is met vier teenste~me aangeneem. Die

ledetal van die tak het 380 getel.

Uit W olmaransstad is b_erig ontvang van die tak Middelpunt wat eenparig besluit het om te ontbind en te bedank as lede van die H.N.P. ·

In Standerton bet die organiserende sekretaris van die party, mnr. M. D. C. de W. N.el, 'n reorganisasie-vergadering van die tak Kliprivie r-W es gehou, w.at besonder goed bygewoon was. Ondanks 'n lang to~spraak van mnr. Nel het die

tak met een teenstem besluit om te ontbind. •n •

Voorstel om te l'eorganlseer kon geen sekondant vind nie.

Naas talle bedankings uit die party in aile

dele van die land, laat die onlangse b.esluit van die partyleiding dat geen ampsdraer lid van die

O.B. mag bly nie, die partyleiers sorils. in die koddigste pekels 'beland, berig Die Vaderland. So 'n eienaardige g~al het pas op Bdts plaasgevind waar :n Provi.nsiale tussenverkie-sing op hande is. Mnr. Daan Nel, organiseerder, het die afdelingsbestuur ontmoet om reelings te tref in verband met die verkiesing. Toe hy die

·po~>isie van O.B.-lede as party-ampsdraers onder

hul aandng bring, blyk dit dat die meerderheid van die bestuur nog aan die O.B. behoort. Aile versoeke' om hullo as lede van die O.B. te laat bedank, het niks gebaat nie, en om 'aan

c

lie

onbenydenswaardige penarie te ontkom, het mnr. Nel toa aan die hand gedoen dat die afde• lingsbestuur homself met O.B.•Iede en al omskep tot 'n ,verkiesingskomitee"-'n wenk wat aan·

vaar is. .

In Kanpland is die Party nie beter daaraan toe nie. V oorheen is reeds berig van talle a.mps-draers wat bedank bet. Uit Willowmore word

berig dat die leie-r van die distriksrand. van Prince Albert op 26 Februarie sy leierskap nee

r-gele het. Op die vergadering het hy verklaar

dat drie buitetakke met die uitskop ook dood-geskop is. Twee van die takke se voorsitters, sekretarisse en afgevaardigdes na qie distriks-raad het nie die O.B. bedank nie. Die ander • • tak se voorsitter en sekretaris het .nie die O.B.

bedank nie. Van die drie takke se nege afge-vaardigdes hot net een die beweging bedank onder druk van die partyleiding.

Die drie takko is so verswak dat uit difi drie

~aam nie eers genoeg tede oorbly om een tak

van die party te stig nie.

In Kirkwood is die wyksleier, mnr .. A. Be

l-lingh

~

m

uitgeskop omdat by geweier het om een van die organisasies te bedank, terwyl die Ieier

van Dispatch, mnr. Dolf Fourie; dieselfde be-handeling ontvang het. Etlike groe-pleiers is saam met bulle uit.

Op Newtonpark .is nege uit die veertien uit die wyksraad geskop. '

Van nege takke in Cradock is vier klaar dood, tenvyl die oorgeblewe vyf nog sterwend is.

Die wyksraad van die Kraairivier-tak ( dist.

Lady Grey) het met een teenstem besh~it om die tak te on~bind.

Uit Winburg word berig van senator en mev.

C. T. van Schalkwyk, albei lede van die hoof-best,uur van die Party in die Vrystaat, wat nit

die Party bedank het.

HlJll-E

DURF

NIE

Ondanks die uitdl{ging van genl. J. D. ·Jerling

dat die politieke lelers wat hom probeer beklad het deur die voorlesing van 'n dokument vol

twyfelagtigheid onder dekking van parlementere

vrywaring, het nog nie een van hulle

d

aa

rdi

~

aanklagte in die openbaar herhaal nie. Hulle is nie bereid om be\vyse te lewer vir die reeks

veronderstellings wat hulle as feite aan die volk vanuit hul skuilhoeke probeer voorhang. het nie.

DIE O.B.

,

WOENSDAG

,

111\IIAART 1942

.

Politieke

Partye

Die

Vyand

Van Die Afrikanerdorn

Genl.

J

.

A Sm

it

h.

Die stu~ hout wat ei!LC lid van die Osscwabrandwag op een van die simboliesc vryhcicJs -vure wat op VryheidS(Iag dwarsdeur die land aangesteek is, gegnoi het, moet vit• hom of llaar

dieseifde bete~enis he as die klip wat e!l(e burger in 1881 by Paardek:raai opgestapet het, het

genl. J. A. Smith, Assistent-kommanctant·generaal van die O.B. in Kaapland, gese toe 11y die

feesgangers op Maiuba toegespreek het. Toe die burgers op 13 Desem bcr 1831 op Paardckra&l b)<ecngekom en besluit het om nio

Le rus voordat die verlore vryheid tcrng gekry

is nie, bet hulle ook mekaar se hando gcncem

en aan mekaar trou geswcer. In die O.Il. is

ook 'u eed geneem. Dit is nie 'n eed tcenoot persona nic, maar teenoor die hole Afrikaner· dom en as daar ooit 'n eed is wat gcstand

ge-doen moet word, is dit hierdie eed.

Dio taak wat op die O.B. wag, kan nie

oor-sk:J.t word nie. Dit is onvermydelik dat in 'n Lyd soos hierdic offers geverg s:tl word. llr

aud-wagte s:1l boroid wecs om die offers tc bring (Loejuiging). Die O.D. glo dat elke offer wat gebring wore!, die Afrikanerdom nader bring aan sy eindbestemming.

Spreker glo dat die tyd aangebreek hct om reguit to praat, sander n ees Yir die gevolge. In die verlcde het grocpe binne 'n volk mclmar

bcvcg met swaardo on spiese. 'l'oe dio bnrbaars-heid daarvan bescf is, het die groepe mekaar begin beveg mot woorcle. Daarnit kom die partystelsel wat gelei het tot die belastering en beskindering van almal wat nie saam meL jou

stem nie. Die tong hot die swaard goword.

Die O.D. wil en gaan die volk red v:m hicrdic

stelsel. Die O.ll. gaan die volk losmaak van die

DR

,

VAN RJENSBURG

PRAA.T

OP

STJELJLENBO

S

CH

D

i

e Komm

an

da

n

t

-

generaal tree

Saterdagaand, 14 Maart, as spreker

op

by

gelee

nth

eid van

die e

erste

openingsfunksie

van

die

O.B

.-A.N

.

S

.-

st

u

dentefront

te

Ste

ll

en

-bosch

.

D

it

vind om 8-

u

ur

in di

e

st

ad

sa

al

plaas

,

en aile studente

so-wei

as

a

ll

e

O.B.-lede

en

ande

r b

e

-lang

s

te

llend

es

i

s we

ll

mm

.

Genl.

J

.

A

.

Sm

i

t

h

,

A.K.G

.

van

Kaap

l

a

n

d,

sa

l

ook

1

naat

.

bande wat hom op stuatkundige en op aile andcr

gebiede bind. Die stryd is vandag 'n et.ieso

stryd omdat die bande wat die Afrikanonlom op staatkundige gebicd bind, ook sy sic] vaskerker

en laat verrot.

Dio Afrikaner se kragte is vandag verbrokkel

soos nog nooit tevore nie, slogs omdat poliLici

wedywer om setels en posisies. Die Afrikancr-dom moet vandag kies tussen eerlikheid on eer-baarhcid aan clio eon kant en onecrlikheid en onccrbaarheid aan clio antler kant, hot sprcltor verklaar. Die Afrikanervolk moet nitklim uit.

die modderpoel van partypolitiek en saamgo

-snoer word in 'n volksbeweging, vry van klieko

en groepe.

Op 4 September 1939 het 'n politieke party•

besiuit om die scuns van 'n vollt op die altaar

van die Ryk te re. Die Ecnheidskomitce se weri~

het misluk omdat 'n politiei•e party terugge·

deins het van sy plig, omdat 'n paar verkiesings

hangemle was. Die stryd wat vanctag teen die O.B. gavoer word, word uit a!bei oorde deur politiel(e partye gcvoer. Die O.B. staan buite

en bo pa<tye en in die !t.omende republic" sal

daar nle partye wees nie, het spreker ver!daar.

::\Inr. Smith hot vervolgens vonvys na dio

toestand in die laud en verklaar dat witt. van

-dag in Suicl-Afrika gebeur grotendeels, indian

uie goheel nie, reaksies op die veronrogting \·au Afrikaners is. Niemand hon van gewoldpleging en sabotasic nie, maar feit bly dat clko sa bo-tasiedaad 'n protes teen dio veronregting vau Afrikaners is. Persona word tot wanhoopsdadc gedryf on sclfs die O.B. wat gednrencle die af·

gelope twee jaar die orcle gehandh:~af hct, kan nie snlke persono bodwing nie.

Die tyd het aangdneek dat aan die R.C'goring

geso word, tot bier toe en nie ,·erder nie. · Die O.B. het sy plig gedoen. Voortaan sal die R e-gering verantwoordelik wees vir wat in die land

gcbenr, hot sprokcr onder bngdurige toejuiging

verklaar. Geon volk sal stilsit en coesion dat

sy mede-landgcnoLe in hondordtalle in kampo gestop word nio. Die O.B. ken geen ander nasies as vyandc nie en weier om van ander

nasies vyando l.o maak. (Toej.) Die O.B. se Q'ando is biune Suid-Afrika en binno die llritse Ryk.

Die O.D. staan vandag vir 'n nuwc worcldorde en eis 'n regcringsLclscl wat kan beantwoord aan

die voreistes van dio Afrikanervolk. Die O.B.

se: ,Ek is my broedcr se hoeder." Dit was die

begiuscls waarop die eerste Afrik:tnorrepublioke gebou is on dit wil die O.B. vandag Lerugkry, a2.ngepas by modcrne omstandighcdC'," hot sprc-ker gcso.

.Aan die cindo van sy tocspraak is gcnl. Smith langdnrig toegojuig en die gehoor wou ltom kwalik toclaat om tc gaan sit.

D~e

Oo

rlog

Die oorlog in dio Yerre Ooste, antlers as die in Rusland en Noord-Afrika, bly nog maar altyd

baie boweoglilc. Die voortmars van ·die Japan -ners is nog nt<.l' gcstuit nie. Singapoer, die veel geroemde oninneembarc Gibraltar van die Verre Oostc, saam JOct groot llritsc strydmagte en

oorlogetuig is in Japanse hand. Die con Nedor

-landse besilLing na die ander word deur dio J apanners ingenccm en selfs die ryko J av<t, dit

hart van dio Ncdorlandse koloniale ryk in Oos

-Iudie, is binnegeval. Sal Java sc \·erdediging,

slaag waar Siugapoor gefaal het? Dit lyle on· waarskynlilt. Dit lyle nie of daar in die suid

westclikc Stille Osoaan op die oornblik magtc.

saamgotrek kan word wat die Japanncrs beslis· send kan kcer nie.

Vir die Anglo-Amorikaanso en Ncdedandse magsposisie wat slogs nog enige rnaanJe gelecl~

in hierdio dele so oorhcernend stork gcskyn het

Jyk dio tocstand op die oomblik bynn, hopcloos Selfs die Londense Times beskou die val va!i

Singapoor as die grootste teenslag wat dil

Empaaier goly het sedert clio vedies van die Amerikaanse kolonies toe die eorste llrilse kolo

niale ryk verlorc gegaan het. Die vcrplasing

van genoraal \Vavell \·an Ja\·a na Indio, voor-afgegaan dour die verwydering van dio .Ameri-kaanse admiraal Hart, sal baie mcnse laat dink aan die spreckwoordolike rotte wat die sinkende skip verlaaL. lloc sal die Holhtnders hierop

reageer?

W

at

is

die

Vol~ende

op

die

Japanse P

rog

ram

?

Daar is vci:skillendc moontlikhedc. Eerstens is dit moonLlik dat die Japannors mag voortdring na Australic om lticrdie Britso gobicd of strat e-gies-belangrikc delo daarvan to vcrower of to neutralisecr voor dit as a.fspringplek vir ver

-sterk te Anglo-Amerikaanse strydmagte teen Japan kan dian. Sondor werklike doeltreffende

hnlp sal dit vir Anstralie, met sy nog nie sewe miljocn inwono1·s verspreicl oor 'n baic grooi

gebied en met baic van sy beste solclaLe in ande1 dele van clio worcld, voorwaar goon gemakliko taak wees om die Japannors die hoof te bied nic. AusLralicxe stode het reeds konnis met Japanso bommo gomaak.

'n 'l'weedo moonLlikheid is dat dio ,Japanners hulle na dio Indiesc Oseaan sal wend. Die be

-hcer oor lti01·dio oseaan, wat voor dio val van

Singapocr feitlik 'n soort van Britse ,mare

chustun" was, is van die allergrootsLe belang

vir Brittanjc. Deur hiordie oseaan loop die

vcrkeer- C'll ha ndclsroel C1l na dio 111 iddel-Ooste,

VYF

VRYERY AANGEMOEDIG

Daar is tans sterk. sprake van die vorming

,·an 'n koalbioregcring, en Regeringsblaaie docn al oponlike wenke met di"e oog op noucr samewcrking tussen die opposisie en dio Rege

-ring in vorband met die Japanse gevaar. Dit is natuurlik verstaanbaar dat die Regering in die opposisie, met sy neutrale beleid teenoor die

Regeriog, maar vernietigend teenoor republi

-keinse organisasies, al meer en meer 'n medc

-strydmakker sien. Hulle het reeds 'n gemeen

-skaplike binnelandse vyand in die Ossewabrand -wag, en dis maar 'n stappio verder om in die buitoland ook 'n gemeenskaplike vyand te kry. So redenecr die Regering natuurlik.

9

,VERKEERDE" EEN

UI'fGENOOI!

In die Partyleiding se uitsprake en veroord

e-lings is daar baie onverstaanbare · dinge. Een daarvan is die volgende: Dr. Malan het die stryd teen die Ossewabrandwag ao.ngeso omda.t die O.B.·!eiding dan vcrkccrd sou wees. Ds.

C. R. Kotze het ook bewcer dat die Ossew a--brandwag in sy wese en kem gesond is, maar

dat dio fout by sy Ieiding IE!.

'l'oe dr. 1\Ialan met sy nasionale-komitee-voo

r-stel gokom het, nooi hy dr. Van Reushu rg-die ,vcrkeerde Ieiding " - nit om lid daarvan te

word, maar met die uitdruklike voorbehoud dat

hy nie die Ossewabrandwag vertccnwoordig nie

- die liggaam wat in sy wese en kern gesond is. Die , Verkeerde" Ieier is geed genoeg

om

deal to

h

e

aan dia regering, maar die i

n-kern-gezonda organisasie word uitgesluiU

Intlic on .Australie. Hiei·die oseaan wat die kuste van Indie, die rykstc besitting van Brit

-tanio, bespoel, is vera] van belang nou dat die Middellandso See nie ]anger vir denrvaart

be-skikbnnr is nie. As die Japanners hulle op hier

-dio osea~n wnag, kan diC' Britse leers in Egipte

en in die i\[iddel-Ooste moontlik gelsoleer word, die noodsnaklike olie-toevoer uit Irak en Iran bedroig word, die verbinding met Ruslnnd oor

Iran en die Britse gesag in Indie in gevaar

ge-bring word. En hoe gaan die Indiers on ander Oosterlinge op Japanse om·winnings reageer? Sal hul miskien daardcur gei"mponcer word en die krcct aanhef , Asie vir die· Asiate"? Of gaan clio vrees vir Japan die Oostorse me

nse-massas soos Indiers en Chinese volkome in

Anglo-Amcrikaanse kamp jaag?

Dit is ook moontlik dat Japan, na die Euro -1)eso magsposisie in die Suid wesleliko Stille

Oseaan gebreck of geneutraliseer is, hom sterk gcnoog vool om Australie sowel as Britse steu

n-punte in die Indiese Ose-aan aan te pal;:. Die

groot snksesse wat deur die Japanners tot dus

-ver behaal is, kan nog grater ondernemings skep.

Daar mag nog 'n ander moontlikheid op die Ja.panso program verskyn on dit is 'n oorlogs·

verldaring teen Rusland sodra die Siberiese win-ter vcrby is. Die Russiese gobied om Wladiwo

-stok is hoolwat nader aan Japan as Louden aan Be-rlyn. llomwerpervliegtuie van Russiese ge·

bied af kan dood en verwoesting saai oor die cligbevolkte industriegebiede van Japan. Dit is vera! moontlik dat .Amerika vannit sy voorge -skowe basisse op die .Aleoete-e1lande en dour ge-bruikmaking van Rnssiese grondgebied, 'n poging sal aanwend om die Japanse metropolis

op sy kwetsbaarste plekke te tref. Wie· sal die

eerste slaan? Dit lyk nie onwaarskynlik nie dat Japan en sy bondgenoot, Ilfansjookoe, 'n poging sal aanwend om 'n potensiclo Russies-Amc ri-kaanse gevaar van nit .Asie to verwyder.

Wat die toekomsmoontlikhede van die vel d-tog in die Verre Ooste ooknl mag wees, sal nie

-mand dit lean betwis dat daar op die oomblik

'n radikale magsverskuiwing reeds plaasgevind

hc;t nio. As dio oorlog vir die Anglo-Amerikaan -se bondgenote 'n gu.nstige wending moet neem, staan dit vas dat daar in dio jaar 1942, en nie later nie, uiters kragdadig gchandel moet word.

Oorlog is non cenmaal aksie by uitnen1endheid waar grootpratorige propaganda en wensdcnkery nie tuishoort nio.

J.A.W.

SES

SASBANK

Voorsicn in 'n noodsaaklike beb.oefte .... LEN I NGS vir die gesalarieerde man v er-krygbaar vir enige regmatige doe! teen

nilers billike terme.

LEEl" OP 'N KON'l'AN'l'BASIS EN BLY

U EIE BAAS.

Duisende maak gebruik van S.ti.SBAN K fasiliteitc om hnlle v·an die ckonomiese

juk le bevry.

§AS BANK

is 'n kind van die Volk en dien die Volk.

R

aadpl

eeg

Sasbank.

PAARL:

Perel-Bocdelgebon,

Hoofstraal 327, Posbus 266.

KAAPSTAO:

PariPmcntstraat 32, Posbus 2387.

WORCESTER:

Leadergebou, Hoogstraat 4, Posbus 57.

Brosjure

met

DIE

LEWENSBESRRYWING

van die

ROMMANDAN'l'

-

G ENERAAL

Dr. J. F. J. van rUNSBURG en

DRIE

TOES

PH.ARE

1/3 Posvry

'n Spesiale afslag word aan Kommando's afgestaan wat 'n hoeveelheid bestel om

op Byecnkomste te verkoop.

0

.

B

-HOOF

K

WART

IER,

K

a

ap

land,

Kamm·

916,

Gmote

Kerk

-g

ebou,

Ka

apstad

.

0

NS

het nou

Di

E

O

.

B.

-V

AANDE.L

met

d1

e

wa-pen

.

in kleure daarop in

voorraad

.

~

B

ESTEL

onmiddelik.

Geen

~

Kommando

behoort sund

e

r

hi

erd

ie prag-tig-e

VAAN

-DEL

te

wees n

ie.

Prys: 35/

-

Posvry.

Kontant met Bestelling.

O.B ... HOOJFKANTOOR

KA~lPLAND

₉

l(amer 916,

Groote

f(erk·gebou,

Ka

apstad

.

105 Takke

AVBO '[)

Reoerwe-

I

40,000 [ ) fonds

Lede £90,000

Hoofkantoor:

St.

J

ohnst

raat

65,

BLOEMFONTEIN

BEGRAFNISSE. I<ISTE. KRANSE, GRAFSTENE

~--->r·,.---

-Vir

uVryheidH

,Die n aag is nie Yandag of ons in bela.~g \·an die Britso 'Ryk \'eg nio. Die punt is cl_il.t ons \":J.ndag vir die saa.k van vryheoid veg, vryheid vir onsself on \·ir die wereld." Aldus die Cape 'l'imes iu sy antwoord op clr. Van Rensburg se

verduideliking daL die Ossewabrandwag die land

teen 'n invaller sal Yerdedig wannel:!r ons weet

dat die ous land is wat ons verdedig en 11ic die belangc van die Britse Ryk nie.

Vir die Britse verstand is daar geen v.!l'rskil tnssen \Tybeicl en Britsc belange nic. Die twee bcgrippe is vir hom ecn en di.e'Selfde, en clit is

daarom dac hy so maklik kan praat van die Hyheid van die wercld waarvcor hy veg. Enge-land vag vir die vryheid van homself. Hierclie

woorde bclcken eintlik clat Enge)and veg om die nyheid to behou om die hele wereld te verower. Vryhoicl \'an die woreld beteken die uits

kake-1 i ng \'lUI a lie a nder moondhede u i c die

worcld wat also deur Groot-Brittanje be-hccr moot word. In hierdie Jig gesien is dit 'n sonde as die Boer stry vir die vryheicl van sy vaderland, want om 'n republick ie vcrkry, sou betoken dat die arme Afrikaner-volle van sy vryheid om dee! te wees van dit:

BriLse l~yl ont~eem sal word.

'\Vat vryhcid eintlik vir die Brit betoken, kom die duidolikstc uit in sy belcid teenoor Finland. 'l'oo darn·dic dapper volkie hom 'n tycljie gclcde moes vcrdodig teen die bloedclorstige Bolsjewisto,

>l'llS dit clcitr clio ]3rittc beskou as 'n

vryheid-sLryd, en Finland moos gehelp word. Dit was

toe in bclang van vryhcid, want Rnsland het

'n vcrdrag mot Duitsland gehad wat teen die belange van die Britse Ryk· was. Pas 'n jaar daarn;J. egter word Rusland Engeland se bond-genoot, en waar hy ookal \'Cg, is dit toe in bclang \•an die Britse Ryk, en clus in belang van

, vryheid". Finland, wat toe weer teen diesclfde invaller en verkragter van sy vryheid veg, word toe tot vyand verklaar en vanclag is dit in

belang van vryhcid clat ook Suid-Afrika teen

hierdie bewondcrenswaardige volkie meet oor· log vom· wie sc souns op Suid-Afrikaansc boclcm

gesnc:uwcl het in bebng van die Boerevryheicl. Die huidigo oorlog het sy ontstaan as 'n v

ry-'hcidstryd. Aan die een kant die strewe van die Duitso staat om die versnipperdc Duitsc volk weer onder sy vleuels te versamel, on aan die andcr kant die strcwe van Engeland om die vrylteid te behou om ander moondhede se volks-regte tc likwidc.er. Ons sal ons dus nie van die Britte Jaat voorso wanneer ons in belang van

vryhcid meet veg nic, allermins waar hierdic menso 'n vcertig jaar golede ook beduio hot dat hulle in belang van vryheid teen die Boere-republieke veg, toe die Boere'Volk naamlik bevry moos word van sy selfgekose President en self-aanvaardo bclcid van Krugerisme.

WORD

ffNTEKENA.A.R OP

ONS BLA.D

VOLKSKAS

IS

U EIE

BANK!

F ondse oorskry

£1,500,000.

Hoofke.ntoor:

Volkskas-g

ebo

n,

S

e

n

tra

al

str

aat

,

PRETORIA

Volkskas

(Kooperatief

)

Bpk.

(Opgcrl:; krn:;-tcns die llo-opcratiewe Wet)

DIE

O.B.,

WOENSDA

G, 11

MAART

1942.

H

V eraJmtwoording Aan

Die

HLN.P

.

Ver

sk

uidig

H

Waarom Nas. Komitee Misluk Het

Volgens berigte in die Nasionale koerante het

\'Crskcie persone nit die O.B. bedank omdat laas -genoemde sou gewei.o·r het om saam met dr. 1\ialau in sy nasionale komitee te work. Die partyleiding hct probecr om die volk wys te maak clat dr. Van Rensbnrg nie bereid was om

saam met dr. Malan in 'n ,onafl1anldike" l ig-gaam, die nasionale komitee, wat bokant die party en die

o

.n

. staa

n, te werk nie.

Die beswaar van die Grootraad teen dr. Malan so voorstel was dat die O.B. nie op gelyko Yoct met. clio party sou wees nic, maar inc!erdaad onde;'geskif< aan die party omdat die hoofleier van die party, dr. Malar., die ailecnseggenskap in die komitee het wa< 11y trouens ook self saamstel. Hy is aan niemand anders verant· wooi·delik nie as aan sy party, en die voorstel· ling as sou hie1·r.He iiggaam on<lfhanklik van die party wees, is niks ande1·s as skynheilige bedrog

nie. Dat dit so is, word be·vestig deur dr. Malan

in sy tocspraak op Vryheicl, soos verskyn in Die

Burger van 18 Oktober verled~ jaar.

In sy toespraak lwt dr. Malan probeer bcduic waarom hy nie die voorstel tot die sligting van 'n dricmanskap leon aanvaar nie. In sy eic

woorde l1et dit gelui: , Daardie twee (dr. Van Rensburg en die voorsitter van die Ecnheids-komitee) sou dan aan r.iemand verant•Noording verskuldig gewees het nie, terwyl ek, wat te enigertyd deur hul meerderheid gedwarsboom liOn word, VERANTWOORDING AAN DIE HELE H.N.P. VERSKULDIG IS."

Hieruit blyk dus duiclelik dat dr. Malan ve

r-antwoording versiwldig b!y aan die party, en dat sy nasionale !tamitee dus slogs 'n werktuig van die party sou wees.

Uit hicrdio woorcle van hom blyk vsrrdcr ool•

wcercens hoc die partyleiers met tlvec maie meet. ~roo dl·. :Malan in 'n ddemanslmp ,Le

enigerLyd cleur hulmeerderhoid geclwarsboom kon

word," was dit genocg rede vir hom om nio

saam ie werk ni.c;, maar toe dr. Van Rensburg

laLcr om dieselfde recle geweier het om in dr. Malan so party-beheerde nasionale komitee to dien, was dit ,verbreking van die Afrika.nerdom

se eenheid."

ONDERSTEUN

ON§

ADVlERTE

E

RDER~

Algemene Handelaa.rs

FOON 5-4294

J.

J.

DE

GOED1E

₉ STASIEWEG 51 OBSERVATORY

Pt·obee1· ons Ee1·steklas f(,·uidenie,·swat·e en Ondc,·stenu 'n Af•·i/cane,·.

NS

is

d

w

arsrleur die Un

i

e

,

sowel as

b

u

ite

sy

grense,

bekend

v

ir

g

oeie drukwerk

teen kon

kur

e

rende pryse.

rn~.?;?:~

ESTE

is

om ons te raadpleeg

8

in

verband met u

benodig

-hede

.

Prysnoterings word

gratis verskaf

.

Enige soor

t

J

drukwerk van

v

i

sitekaart

e

to

t

ge

l

ee

rd

e

Disserta

s

i

es

word

onderneem

.

HOV

KOERS

NA.

Drukk

ers

,

Uitgewers

en

Boekbinders.

Die [aan.,

Stellen

bosch.